Các hình thái quản lý mới với giá trị văn hóa "Chân - thiện - mỹ"

Website: Email : Tel : 0918.775.368
A. Lời mở đầu
Đối với các doanh nghiệp và doanh nghiệp văn hoá một từ xem ra
không có mấy giá trị đối với các cổ đông của một doanh nghiệp. Trong thực
tiễn kinh doanh, khái niệm văn hoá có thật sự tồn tại hay không, khi yếu tố
này không đợc xem trọng? Đôi khi yếu tố văn hoá có thể làm thay đổi chiến
lợc chung của doanh nghiệp hay gây tranh cãi về các hình thức quản lý vẫn
đợc xem là yếu tố toàn cầu.
Sự phát triển không ngừng của các quan hệ quốc tế, sự toàn cầu hoá
nền kinh tế luôn cho thấy tầm quan trọng ngày càng cao của các vấn đề phát
sinh từ sự đa dạng của văn hoá doanh nghiệp. Các hình thái quản lý mới với
các giá trị văn hoá Chân Thiện - Mỹ. Các hình thức quản trị khác nhau
cùng song song và sống chung với nhau. Chúng sẽ đối kháng và kết quả
doanh nghiệp sẽ thành công hoặc thất bại.
1
Website: Email : Tel : 0918.775.368
B. Nội dung
I. Văn hoá doanh nghiệp với sự thành đạt và phát triển
của một doanh nghiệp.
1. Khái niệm văn hoá doanh nghiệp
Văn hoá hoạt động là một dạng của văn hoá tổ chức bao gồm những
giá trị, những nhân tố văn hoá mà doanh nghiệp làm ra trong quá trình sản
xuất, kinh doanh, tạo ra nên cái bản sắc của doanh nghiệp và tác động tới tìm
cảm, lý trí và hành vi của tất cả các thành viên của nó. Là nền văn hoá đặc
thù củ doanh nghiệp, là cái phân biệt giữa doanh nghiệp này với doanh
nghiệp khác; là một tiểu văn hoá và cái bộ phận nếu so với nền văn hoá của
một dân tộc hay quốc gia. Mặc dù chỉ là một tiểu văn hoá thuộc loại hình
văn hoá cộng đồng nhng văn hoá doanh nghiệp vẫn là một hệ thống bao gồm
nhiều thành tố có quan hệ hữu cơ với nhau:
- Hành vi ứng xử, phong cách và lối hành động (chung) của doanh
nghiệp.

- Các hoạt động sản xuất sinh hoạt văn hoá nghệ thuật nh ca, nhạc,
văn chơng.. của doanh nghiệp.
- Phong tục, tập quán, thói quen, tâm lý chung của doanh nghiệp.
- Các truyền thuyết, huyền thoại hoặc tín ngỡng chung của doanh
nghiệp.
- Các triết lý, hệ t tởng chung của doanh nghiệp
- Hệ thống các giá trị của doanh nghiệp.
Nói một cách khác, văn hoá doanh nghiệp chính là lối ứng xử lối sống
và hoạt động, lối suỹ nghĩ và bảng các giá trị của doanh nghiệp. Trong các
yếu tố trên, thì các triết lý và bảng giá trị của doanh nghiệp có tầm quan
trọng nhất. Một bảng giá trị hệ thống các giá trị doanh nghiệp bao gồm:
- Chân: Quan niệm về cái đúng, các cần phải làm, cần noi theo đồng
thời phân biệt cái sai, cái không đợc phép làm, hành vi cần lên án, loại bỏ.
2
Website: Email : Tel : 0918.775.368
- Thiện: quan niệm về cái tốt, thiện những chuẩn mực đạo đức, quy
phạm hớng dẫn cho các hành vi, hành động phù hợp. Đồng thời, nó nhận diện
đợc cái ác, cái xấu, trái với lơng tâm của doanh nghiệp; cái cần bị lên án, loại
bỏ, phòng tránh.
- Mỹ: quan niệm về cái đẹp, sự hoàn thiện, cái cao cả, ảnh hùng .. mà
mọi thành viên của doanh nghiệp cần vơn tới duy trì và bả vệ.
Tóm lại văn hoá doanh nghiệp là sự kết hợp giữa môi trờng văn hoá
của doanh nghiệp, hệ thống các giá trị của doanh nghiệp và các nhân tố văn
hoá trong sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
2. Vai trò của văn hoá doanh nghiệp.
Đối với một doanh nghiệp văn hoá doanh nghiệp tạo ra sự thống nhất,
đồng tâm của mọi thành viên trong doanh nghiệp bằng một hệ thống các giá
trị chuẩn mực chung, từ đó tạo lên một nguồn nội lực chung của doanh
nghiệp. Doanh nghiệp là sự tập hợp của nhiều cá nhân với những nhân cách
khác nhau. Tính đồng nhất, thống nhất của doanh nghiệp chỉ có đợc khi mọi

thành viên của nó đều tự giác chấp nhận một bảng thang bậc các giá trị
chung. Nhờ vậy doanh nghiệp có thể tạo ra một lực cộng hởng và động lực
chung bằng cách hợp lý từ các cá nhân, bộ phận, đơn vị khác nhau. Đồng
thời với chức năng định hớng hoạt động một cách tự giác và rộng khắp, văn
hoá doanh nghiệp có thể khiến các thành viên đi đúng hớng, hoạt động có
hiệu quả mà không cần có quá nhiều quy chế và mệnh lệnh chi tiết, thờng
nhật từ cấp trên ban xuống. Văn hoá doanh nghiệp mạnh tơng hợp với lối
quản trị doanh nghiệp coi trọng khả năng của nhân viên (thuyết Y,I, Z) trái
lại, những doanh nghiệp có một nền văn hoá nghèo nàn, dung túng cho
những phản giá trị tồn tại, sẽ tạo ra một môi trờng phi văn hoá không khuyến
khích đợc tinh thần tự giác của nhân viên, không tạo ra tình huống thống nhất
hành động của doanh nghiệp.
Trong thời gian khởi sự cha thể có một văn hoá doanh nghiệp ổn định
tức là cha thể có một bản sắc đầy đủ. Qua một quá trình hoạt động lâu dài, d-
ới sự lãnh đạo của những ngời lãnh đạo doanh nghiệp, vừa phải thích nghi,
3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
phù hợp, vừa phái đấu tranh đổi mới với nhiều thành công và thất bại, các yếu
tố văn hoá sẽ đợc tạo lập, thử thách để rồi tồn tại một hệ thống, tạo ra lối hoạt
động kinh doanh của chính nó. Trong quá trình tồn tại và phát triển của
doanh nghiệp - cũng là quá trình chọn lọc và tạo lập văn hoá của nó vai
trò của ngời lãnh đạo và bộ phận quản lý cao cấp của doanh nghiệp là rất
quan trọng. Khi doanh nghiệp tồn tại và phát triển đợc thì cùng với thời gian,
lý tởng, hệ giá trị, phong cách quản lý của ngời lãnh đạo sẽ đợc xã hội hoá
trong môi trờng nhân văn của doanh nghiệp thấm sâu vào từng thành viên và
dân dần định hình nền văn hoá doanh nghiệp đó.
Văn hoá doanh nghiệp có tính di truyền, bảo tồn đợc cái bản sắc của
doanh nghiệp qua nhiều thế hệ thành viên, tạo ra khả năng phát triển bền
vững của doanh nghiệp.
Có thể ví văn hoá doanh nghiệp nh một bộ gen của nócho nên

thách thức đối với những ngời sáng lập và tạo dựng các doanh nghiệp chính
là khả năng sáng tạo bộ gen tốt cho doanh nghiệp của mình. Một doanh
nghiệp không có khả năng tự đổi mới và phát triển lâu dài thì sớm muộn bị
thị trờng cạnh tranh trớc mất tấm căn cớc (bị sát nhập, giá thể, phá sản..) Trái
lại, doanh nghiệp sẽ có khả năng bảo tồn và di truyền bản sắc, nếu có năng
lực phát triển bền vững. Bởi vậy trách nhiệm của những ngời sáng lập và lãnh
đạo doanh nghiệp không chỉ là việc tìm kiếm lợi nhuận mà còn là việc tạo lập
đợc một nền văn hoá doanh nghiệp đậm đà màu sắc nhân văn và phù hợp với
ự phát triển bền vững. Làm đợc nh vậy, họ sẽ thu hút đợc nhân tài, khiến mọi
ngời đoàn kết đồng lòng tập trung trí tuệ, sức lực và thời gian cho sự tồn tại
và phát triển của doanh nghiệp; khiến mọi thành viên dám đơng đầu với thử
thách, đồng cam cộng khổ vợt mọi khó khăn mà vẫn giữ đợc lòng trung
thành với một lý tởng cao cả. Qua quá trình sản xuất, kinh doanh đó mà văn
hoá doanh nghiệp đợc di truyền cho các thế hệ thành viên, sức sống của
doanh nghiệp còn lâu dài hơn đời sống của những nhà sáng lập và lãnh đạo
nó.
4
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Mặt khác muốn có văn hoá doanh nghiệp thì bản thân những ngời sáng
lập ra doanh nghiệp phải có nhân cách hoá và coi trọng các nhân tố văn hoá,
tạo ra môi trờng thách thức sử dụng các nguồn lực và năng lực của doanh
nghiệp một cách có hiệu quả và lâu dài, tạo ra phơng thức phát triển bền vững
của doanh nghiệp.
II. Liên hệ thực tế
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII của Đảng (1996) đã khẳng
định rằng văn hoá là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu vừa là
động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội chủ trơng của Đảng tại hội
nghị lần thứ 5 ban chấp hành Trung Ương khoá VIII (1998) là yêu cầu các
cấp, các ngành, cho tới mỗi ngời dân, cần cố gắng đa các yếu tố văn hoá, tinh
thần thấm sâu vào các lĩnh vực đời sống, xã hội, từ cách ứng sử trong gia

đình, trong trờng học, xã hội đến các hoạt đông sản xuất, kinh doanh, giáo
tiếp.
Thực tiễn sản xuất, kinh doanh đã chứng minh rằng doanh nhân và
doanh nghiệp nào coi trọng nhân tố văn hoá trong kinh doanh thì sẽ hoạt
đông theo phơng thức kiểu kinh doanh có văn hoá và có điều kiện lâu dài,
phát triển bền vững. Bên cạnh các môi trờng có văn hoá doanh nghiệp có môi
trờng bên trong phi văn hoá, hay cố tình chà đạp lên các giá trị văn hoá còn
gọi là cóvăn hoá xấu mà vì lý do nào đó vẫn có thể tồn tại khá lâu dài có
thế vẫn thu đợc lợi nhuận nhng đó chỉ là món nợ trớc mắt và ngắn hạn sớm
muốn thì ngời tiêu dùng và xã hội sẽ phát hiện ra bản chất xấu của kiểu kinh
doanh ăn xổichụp giật và không thể tồn tại lâu dài.
Môi trờng kinh doanh nớ ta trong thế kỷ XXI đã và đang diễn ra sự
thay đổi lớn lao sâu sắc. Quá trình hội nhập kinh tế khu vực và thế giới đang
mở ra nhiều thách thức và cơ hội mới. Công việc kinh doanh đòi hỏi giới
doanh nghiệp nớc ta không những phải nâng cao trình độ văn minh (về công
nghệ, trình độ quản lý, chất lợng sản phẩm ) mà còn phải thể hiện đ ợc cái
riêng, cái bản sắc của mình trong mối quan hệ cạnh tranh và hợp tác với các
doanh nghiệp khác. Trong bối cảnh nh vậy, việc phát huy các tác với các
5