Bạo lực gia đình đối với trẻ em

1
MỤC LỤC
PHÀN MỞ ĐẦU 5
1.Lý do chọn đề tài 5
2.Lịch sử vấn đề nghiên cứu 5
3.Mục tiêu nghiên cứu 5
4.Khách thể nghiên cứu 6
5.Đối tượng khảo sát 6
6.Phạm vi nghiên cứu 6
7.Vấn đề nghiên cứu 6
8.Gỉả thuyết nghiên cứu 6
9.Phương pháp nghiên cứu 6
10.Ý nghĩa lý luận và thực tiễn 6
PHÀN NỘI DUNG CHÍNH
CHƯƠNG I: Cơ SỎ LÝ THUYẾT
CỦA VẤN ĐÈ NGHIÊN cứu 8
1.Lý thuyết áp dụng: 8
2.Các khái niệm công cụ: 8
CHƯƠNG II: KẾT QUẢ NGHIÊN cứu 11
1. Thực trạng bạo lực đối với trẻ em 11
2.Nguyên nhân của bạo lực gia đình đối với trẻ em 11
2
7
3.Hậu quả của bạo lực gia đình đối với trẻ em 12
CHƯƠNG III: CÁC BIỆN PHÁP NGĂN CHẶN
BẠO LỤC GIA ĐÌNH ĐỐI VỚI TRẺ EM 15
1. Đối với nhà nước 15
2. Đối với các tổ chức đoàn thế xã hội 15
3.Đối với gia đình 15
4.Đối với trẻ em 15
TÀI LIỆU THAM KHẢO 17

1.1.1.
1.1.2. Trẻ vị thành niên.
3
PHÀN MỞ ĐẦU 5
1.Lý do chọn đề tài 5
2.Lịch sử vấn đề nghiên cứu 5
3.Mục tiêu nghiên cứu 5
4.Khách thể nghiên cứu 6
5.Đối tượng khảo sát 6
6.Phạm vi nghiên cứu 6
7.Vấn đề nghiên cứu 6
8.Gỉả thuyết nghiên cứu 6
9.Phương pháp nghiên cứu 6
10.Ý nghĩa lý luận và thực tiễn 6
PHÀN NỘI DUNG CHÍNH
CHƯƠNG I: Cơ SỎ LÝ THUYẾT
CỦA VẤN ĐÈ NGHIÊN cứu 8
1.Lý thuyết áp dụng: 8
2.Các khái niệm công cụ: 8
CHƯƠNG II: KẾT QUẢ NGHIÊN cứu 11
1. Thực trạng bạo lực đối với trẻ em 11
2.Nguyên nhân của bạo lực gia đình đối với trẻ em 11
3.Hậu quả của bạo lực gia đình đối với trẻ em 12
4
CHƯƠNG III: CÁC BIỆN PHÁP NGĂN CHẶN
BẠO LỤC GIA ĐÌNH ĐỐI VỚI TRẺ EM 15
1. Đối với nhà nước 15
2. Đối với các tổ chức đoàn thế xã hội 15
3.Đối với gia đình 15
4.Đối với trẻ em 15

TÀI LIỆU THAM KHẢO 17
PHÀN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Cùng với sự phát triển kinh tế thị trường, đời sống của người dân không
ngừng được nâng cao là sự gia tăng cua ly hôn và bạo lực gia đình mà nguyên
nhân sâu xa của nó là do xung đột vợ chồng.Bạo lực gia đình không những chỉ
nhằm vào phụ nữ mà nó còn nhằm cả vào trẻ em - thế hội tương lai của đất
nước.Trẻ em mà sống trong cảnh bạo lực gia đình và chịu ảnh hưởng của bạo lực
gia đình sẽ không thể phát triển hài hoà về thể chất và nhân cách.
Lựa chọn nghiên cứu đề tài: “Bạo lực gia đình đối vói trẻ em” cũng nhằm
góp phần nhỏ bé về mặt lý luận cũng như vào việc nâng cao vị trí, vai trò của gia
đình trong sự nghiệp bảo vệ, chăm sóc và giá dục trẻ em nước ta.
2. Lịch sử vấn đề nghiên cứu
Gia đình là đề tài vừa đa dạng, phong phú vừa gần gũi nhưng cũng chứa đựng
những điều mới lạ.Do vậy, đề tài này đã thu hút niều công trình nghiên cứu khoa
học nhằm tìm tòi, phát hiện các khía cạnh của gia đình.
Ở Việt Nam cũng có khá nhiều cuộc khảo sát hiện trạng ly hôn và bạo lực gia
đình.Các báo cáo nghiên cứu về vấn đề này đã phản ánh tương đối đầy đủ thực
trạng bạo lực gia đình.Chẳng hạn như: “Gia đình học” (Đặng Cảnh Khanh - Lê Thị
Quý, Nhà xuất bản lý luận chính trị, 2007), “Xã hội học về giới và phát triển”
(Hoàng Bá Thịnh, 2005) Ngoài ra còn rất nhều mhững nghhiên cứu về trẻ em
lang thang, trẻ em phạm tội mà nguyên nhân dẫn đến là từ phía gia đình như xung
đột gia đình, bạo lực gia đình.
3. Mục tiêu nghiên cứu
+ Tìm hiểu nguyên nhân và thực trạng bạo lực bạo lực gia đình đối với trẻ em
+ Dự đoán những hậu quả xã hội sẽ xảy ra nếu không khắc phục đuợc tình
trạng trên
+ Đưa ra những giải pháp khắc phục
4. Khách thể nghiên cứu
Nghiên cứu những trẻ em đang bị bạo lực gia đình

5. Đối tượng khảo sát
Đối tượng khảo sát là bạo lực gia đình đối với trẻ em
6. Phạm vi nghiên cứu
Đe tài này tập trung nghiên cứu đối tượng trẻ em vị thành niên ở một số thành
phố như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Thái Bình trong thòi gian từ năm 1999 đến
năm 2009.
7. Vấn đề nghiên cứu
+ Vì sao bạo lực gia đình đối với trẻ em gia tăng ?.
+ Ảnh hưởng của bạo lực gia đình đối với trẻ em như t hế nào ?.
8. Gỉả thuyết nghiên cứu
+ Bạo lực gia đình ở Việt Nam đang có xu hướng gia tăng
+ Nguyên nhân chủ yếu của bạo lực gia đình đối với trẻ em là do xung đột vợ
chồng
9. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp phân tích tài liêu
Vì thời gian ngắn và điều kiện có hạn nên chủ yếu báo cáo sử dụng phương
pháp phân tích tài liệu phục vụ cho đề tài nghiên cứu.
10. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn
10.1. Cơ sở lý luân:
Nghiên cứu này được thực hiện dựa trên cơ sở các nguyên tắc của chủ nghĩa
duy vật biện chứng và chủ nghĩa duy vật lịch sử, luôn xem xét sự vật hiện tượng
trong một quá trình phát triển và những mối liên hệ phổ biến.Áp dụng quan điểm
này, nghiên cứu bạo lực gia đình đói với trẻ em trong mối liên hệ với các yếu tố
tâm lý, kinh tế, xã hội ảnh hưởng đến trẻ em.
10.2. Cư sở thưc tiên:
Các nhà xã hội học cho rằng nhận thức về trẻ em không thế tách rời khỏi vai
trò của xã hội hoá cá nhân, vai trò tích cực của hoạt động lao động, vai trò của gia
đình, của các tổ chức đoàn thể, chính quyền đối với quá trình xã hội hoá trẻ
em.Trên thực tế, trẻ em bị ảnh hưởng của bạo lực gia đình thương chịu ảnh hưởng
nặng nề về thể chất tinh thần.Chúng có thể học tập những khuân mẫu của bố mẹ và

trở thành có những hành vi lệch lạc khi trưởng thành. Điều này không chỉ ảnh
hưởng tới sự phát triên của tâm lý, xã hội mà còn phương hại tới sự phát triển lâu
bền của quốc gia, dân tộc.
PHÀN NỘI DUNG CHÍNH
CHƯƠNG I: Cơ SỎ LÝ THUYẾT
CỦA VẤN ĐÈ NGHIÊN cứu
1. Lý thuyết áp dụng:
Theo quan điểm của Marx: Mọi quan hệ xã hội suy đến cùng đều bắt nguồn từ
yếu tố kinh tế.Sự khác nhau về quyền lợi kinh tế đều dẫn đến sự khác nhau về địa
vị, vị thế xã hội.Từ mâu thuẫn kinh tế chuyển sang vấn đề chính trị.Mâu thuẫn và
xung đột xuất hiện do cự bất bình đắng về quyền lợi và nghĩa vụ giữa mối quan hệ
thống trị và bị trị.
Vận dụng lý thuyết này vào phân tích xung đột giữa các thế hệ, đặc biệt là
xung đột giữa cha mẹ và con cái trong các gia đình hiện nay, bao gồm các yếu tố
kinh tế, vật chất, tài sản, các địa vị vai trò.
2. Các khái niệm công cụ:
2. L Trẻ em và trẻ vi thành niên
2.1. L Trẻ em
Trẻ em là người chưa trưởng thành, còn yếu ớt về thể chất và non nớt về tinh
thần.Trong khoa học, trẻ em được định nghĩa theo nhiều cách khác nhau tuỳ theo
tiếp cận của tùng khoa học cụ thể.Song tất cả các định nghĩa đều thừa nhận rằng,
trẻ em không phải là ngườ lớn thu nhỏ lại.Trẻ em vận động và phát triên thao quy
luật riêng của trẻ em.
2.1.2. Trẻ vi thành niên
Vị thành niên là nhóm nhân khẩu xã hội đặc thù, có đọ tuổi tù’ 10 đến 18
tuổi.Sự phân loại độ tuổi vị thành niên có tính tương đối tuỳ theo điều kiện, tập
quán, truyền thống mỗi nước có cách phân loại khác nhau.
Lứa tuôi vị thành niên là thời kỳ phức tạp trong topàn bộ quá trình phát triển
và trương thành của một con người.Thời kỳ này, con ngượ đi tù' sự hình thành,
phát triển đén sự hoàn thiện về giớ tính và xã hội.

2.2. Gia đình.
“ Gia đình là một nhóm xã hội hình thành trên cơ sơ các quan hệ hôn nhân.
Quan hệ huyết thống hoặc được nuôi dưỡng tuy không có quan hệ máu mủ.Các
quan hệ trong gia đình gắn bó với nhau về trách nhiệm và quyền lợi (kinh tế, văn
hoá, tình cảm ).
2.3. Khải niêm chuân mưc xã hôi và hãnh vi ỉêch chu ân.
Khái niệm “hành vi lệch chuẩn” được các nhà xã hội học giải thích: “Lệch” là
phản ánh bất kỳ một hành vi nào không phù hợp với sự mong đợi của xã hội hoặc
của một nhóm xã hội.Lệch là hành vi đi chệch khỏi các quy tắc, chuẩn mực xã hội.
2.4. Bao ỉưc gia đình
Bạo lực gia đình là ngược đãi bằng tình cảm, thế xác hay tình dục một thành
viên trong gia đình bằng một thành viên khác (Xã hội học, John Macionis, Nxb
Thống kê, tr 474).
Có thế phân chia bạo lực gia đình thành bốn loại sau:
Bạo lực thể xác
Bao lưc tinh thần
10
Bạo lực kinh tế hay lao động
Bạo lực tình dục
11
CHƯƠNG II: KẾT QUẢ NGHIÊN cứu
1. Thực trạng bạo lực đối với trẻ em
1.1. Bao ỉưc thê xác
Bạo lực gia đình đang ngày càng gia tăng trong những năm gần đây, tiêu biếu
là bạo lực của chồng đói với vợ.Nhưng một con số đáng báo động là ngày càng có
nhiều ông bố bà mẹ sử dụng bạo lực với con cái.
1.2. Bao lưc tinh thần
Cùng với bạo lực thể xác thì ngày càng có nhiều bậc cha mẹ sử dụng hình thức
mắng chửi, sỉ nhục con cái mình.Trong bạo lực của cha mẹ đối với trẻ em thì
những bậc cha mẹ là cán bộ hay sỉ nhục con cái, còn cha mẹ nông dân, công nhân

thường hành hạ thê xác của các em.
1.3 Bao ỉưc tình diỉc
Bạo lực tình dục đối với trẻ em thường là cường ép quan hệ tình dục với trẻ
em, ép buộc các em không được tiết lộ cho ai biết thậm chí cả đánh đập.
1.4 Lao đông trẻ em
Lao động trẻ em đang ngày một gia tăng.Nước ta còn nghèo nên tỉ lệ các gia
đình nghèo còn nhiều.Trong những gia đình nghèo, trẻ em phải lao động sớm để
phụ giúp gia đình.Rất nhiều những công việc mà các em làm là quá với sức với lứa
tuổi của mình.
2. Nguyên nhân của bạo lực gia đình đối với trẻ em
2.1. Nguyên nhân nhân thức của các bâc cha me và cách day con
chưa đủng
12
Các bậc cha mẹ Việt Nam vẫn chịu ảnh hưởng nặng nề của tư tưởng Nho giáo
và cách dạy con theo kiêu “yêu cho roi, cho vọt”.Một bà mẹ nông dân huyện Ninh
Giang, tỉnh Hải Dương thường dạy con: “Tôi thì vớ được cái gì dậy cái đó” (4,
tr51).
2.2. Sư thiếu hiên biêt của các bâc cha me về quyền trẻ em
Vì nhiều lý do khác nhau, không ít các bậc cha mẹ hiện nay chưa quan tâm
đúng mức đến việc tìm hiểu và thực hiện quyền và nghTa vụ của trẻ em được quy
định trong Công ước quốc tế về quyền trẻ em, Luật Bảo vệ chăm sóc và Giáo dục
trẻ em, Bộ luật hình sự của nước ta.
2.3. Do những xung dôt , bế tắc trong cuôc sống của các bâc cha me
2.3.1. về tình cảm
2.3.2. về măt kỉnh tế
2.4. Do cha me sa vào tê nan xã hôi
Chồng/vợ sa vào các tệ nạn xã hội nói trên không chỉ gây ra sự bạo hành đối
với nhau mà con cái họ cũng phải chịu chung sự bạo hành đó từ cha mẹ của
chúng.Trẻ em bị bạo hành gia đình từ nguyên nhân này thường bị hành hạ về thể
xác rất lớn, thậm chí có em phải mang tật suốt đời.

3. Hậu quả của bạo lực gia đình đối với trẻ em
3.1. Môt sô đăc đỉêm tâm sinh ỉý cơ bản của lứa tuôi vi thành niên
3.1.1. Sư phát triên vê mãt sinh lý
Ớ giai đoạn này trẻ có một sự nay đổi quan trọng về mặt cơ thế. Đó là hiện
tượng dậy thì.
3.1.2. Sư phát triên tâm lý xã - hôi
So với sự phát triển về mặt sinh học thì sự phát trien về tâm lý - xã hội chậm
13
hơn một bước. Đặc biệt là trong điều kiện kinh tế xã hội phát trien như hiện nay:
số con trung bình trong mỗi gia đình ít, đời sống kinh tế khá giả hơn, các em được
bố mẹ và người thân lo cho đầy đủ, thời gian học tập nhiều hơn, tuôi lao đọng
chậm lại, nên sự phát triên tâm lý xã hội của các em càng chậm.
3.2. Anh hưởng của cha me đến những hành vi có vấn đề của trẻ vi
thành niên
Các công trình nghiên cứu cho thấy: nhân cách của bố mẹ và mối quan hệ của họ
có ảnh hưởng quan trọng đến đời sống tâm lý con cái.Những người có nhân cách
đạo đức không tốt rất khó dạy con cái họ trở thành người tốt. 3.3. Hâu quả của
bao ỉưc gia đình đoi với trẻ em
Hậu quả của bạo lực gia đình đối với trẻ em là vô cùng nghiêm trọng.Những
hành vi bạo lực của cha mẹ đối với con cái đã khiến cho những đứa trẻ này bị tổn
thương về mặt tâm lý cũng như thế xác.
3.3.1. Anh hưởng đên thê chât trẻ em
Bạo hành trước hết ảnh hưởng trục tiếp đến sức khoẻ thể chất của trẻ hoặc
nguy hại hơn, khiến trẻ có thể bị nguy hiếm đến tính mạng, trẻ không thế phát triển
về thế chất một cách bình thường.
3.3.2. Anh hưởng tới viêc hình thành nhân cách trẻ em
Bạo lực gia đình đối với trẻ em không chỉ là việc gây đau đớn thế xác mà còn
để lại di chứng khá nặnh nề và lâu dài về mặt tinh thần, hành vi ứng xử của trẻ em
nư thiếu tự tin, rụt rè, lo sợ, hoặc trở lên hung dữ, thường sử dụng bạo lực trong
việc xử lý các mối quan hệ trong gia đình và ngoài xã hội, cả hiện tại và trong

tương lai.
3.3.3. Những đứa trẻ có xu hưong rời xa gia đình và do vây dễ dàng
tiếp thu những ảnh hưởng tiêu cưc của củ xã hôi hoăc trở thành nan
14
nhân của các tê nan xã hôi
3.3.4. Tao nên những hành vỉ ỉêch ỉac ở trẻ em
Bạo lực gia đình đối với trẻ em dễ đẩy chúng rơi vào “vết trượt tuổi hoa”, tạo nên
những “cú sốc” đầu đời của trẻ.Tâm lý của lứa tuổi học sinh THCS rất phức
tạp.Các em đã tự nhân mình là người lớn, các em muốn đươc tôn trọng, được xem
là người có giá trị.Neu phụ huynh cư xử không khéo léo, hay la rầy, mắng chửi,
các em sẽ cảm thấy rất khó chịu và bị tổn thương.
15
CHƯƠNG III: CÁC BIỆN PHÁP NGĂN CHẶN
BẠO LỤC GIA ĐÌNH ĐỐI VỚI TRẺ EM
1. Đối với nhà nước
Nhà nước cần nhanh chóng đưa Luật phòng, chống bạo lực gia đình vào cuộc
sống.Thường xuyên kiểm tra, giám sát và có bố sung, xử lí kịp thời trong quá trình
thực hiện Luật này cũng như Luật bảo vệ chăm sóc và giáo dục trẻ em và các văn
bản pháp luật có liên quan đến bạo lực gia đình đối với trẻ em.
2. Đối với các tổ chức đoàn thế xã hội
Cần nâng cao hơn nữa vai trò và trách nhiệm của úy ban dân số, gia đình và
trẻ em.Hội liên hiệp phụ nữ, Đoàn thanh niên, nhà trường trong việc phát hiện,
ngăn ngừa, giáo dục, xử lý các hành vi bạo lực đối với trẻ em trong gia đình.Tăng
cường công tác thông tin, giáo dục, truyền thống về phòng, chống bạo lực nói
chung, bạo lực gia đình đối với trẻ em nói riêng trong cộng đồng dân cư.
3. Đối với gia đình
Các bậc cha mẹ phải hiểu con, chia sẻ và cùng tháo gỡ những khó khăn,
vướng mắc sao cho phù họp với lứa tuổi, giới tính và hoàn cảnh, dành nhiều thời
gian để gần gũi con cái.Cha mẹ cần phải là tấm gương cho con cái học tập, biết
kiềm chế, thậm chí phải bở thói quen bạo lực kế cả hành động và lời nói trong ứng

xử giữa vợ chồng, đối với con cái và mọi thành viên khác trong gia đình.
4. Đối với trẻ em
Cần được giáo dục biết, hiếu rõ và thực hiện tốt quyền của mình được luật
pháp quy định, xứng đáng là con ngoan, trò giỏi, hiếu thảo với ông bà, cha mẹ,
giúp đỡ gia đình làm những việc vừa sức mình thực sự là niềm hy vọng, tự hào
16
và là nguồn vui của cha mẹ và gia đình.
17
PHẦN KẾT LUẬN
Đất nước ta đang trong quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá, đời sống con
người không ngừng được tăng lên .Nhưng cùng vơi sự phát triển đó là những áp
lực của cuộc sống khiến gia đình không trở thành “tố ấm” nữa mà trở thành môi
trường chứa bạo lực.Bạo lực trong gia đình không những tác động tới thế hệ hiện
tại mà còn hệ quả đến tận thế hệ mai sau.
Qua phân tích trên cho thấy sự thống nhất giữa giả thuyết nghiên cứu và kết quả
nghiên cứu.Có thể rút ra từ kết quả nghiên cứu như sau:
Bạo lực gia đình đối với trẻ em đang ngày một gia tăng và đáng báo động.Trẻ em
là nạn nhân của bạo lực gia đình và chỉ xếp sau phụ nữ.Trẻ em thường chịu bạo
lực thể xác như thường xuyên bị đánh đập thậm chí dẫn đến tàn tật và có thể tử
vong.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Xã hội học, John Macionis, Nxb Thống Kê, 2004
2. Chống bạo lực đối với phụ nữ, Trung tâm sức khoẻ phụ nữ và gia
đình, Hà Nội, Nxb Phụ nữ, 2002
3. Báo gia đình và xã hội
4. Vũ Ngọc Bích: Hỏi đáp về Công ƯỚC Liên hợp quốc về Quyền
trẻ em, Nxb Sự thật, Hà Nội, 1991
5. http:// ww.laodong.com.vn/Home/Bạo-hành-trẻ-em-trong-gia-đình
6. Gia đình với trẻ em, ưỷ ban bảo vệ và chăm sóc trẻ em thành phố
Hà Nội, Hà Nội, 2001

7. Báo Pháp luật va Đời sống
18
8. Bạo lực gia đình - một sự sai lệch giá trị, Lê Thị Quý - Đặng Vũ
Cảnh Linh, Nxb Khoa học xã hội, 2007
9. Báo Giáo dục và Thòi đại
10. Trẻ em - Gia đình và Xã hội, Mai Quỳnh Nam, Nxb Chính trị
Quốc gia, 2004
11. Gia đình học, Đặng Cảnh Khanh - Lê Thị Quý, Nxb Lý luận chính
trị, 2007
12. Xã hội học đại cương, Phan Trọng Ngọ, Nxb Chính trị Quốc gia
Hà Nội, 1997
13. Lao động trẻ em ở Hà Nội - Thực trạng và giải pháp, Luật sư,
Thạc sĩ Trịnh Quốc Toản - Khoa Luật, ĐHQGHN - 10/2007.