PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH KHI DẠY MÔN LỊCH SỬ 5

Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
PHÒNG GD&ĐT DIỄN CHÂU CỌNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
TRƯỜNG TIỂU HỌC DIỄN HOÀNG Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

§



ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
NĂM HỌC 2011 – 2012
THÔNG TIN CHUNG VỀ CÁ NHÂN
1.Họ và tên: Trương Đức Thưởng
2.Ngày tháng năm sinh: 10 tháng 12 năm 1959
3.Điện thoại:01694677419
4. E-mail:
5.Chức vụ:giáo viên giảng dạy lớp 5
6.Đơn vị công tác:Trường tiểu học Diễn Hoàng
7.Học vị (hoặc trình độ chuyên môn,nghiệp vụ)cao nhất: Cao đẵng.
-Chuyên nghành đào tạo: Giao dục tiểu học
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
1
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH
KHI DẠY MÔN LỊCH SỬ LỚP 5.
A.PHẦN MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài:
Bác Hồ từng nói “Có tài mà không có đức ,là người vô dụng. Có đức mà
không có tài , làm việc gì cũng khó”.Mỗi giáo viên chúng ta cũng nhận thấy và đang
thực hiện: Giáo dục những học sinh vừa có đức có tài để phục vụ đất nước. Mục tiêu
của giáo dục là phát triển toàn diện con người về đạo đức ,trí tuệ , thể chất thẩm mỹ
và kỹ năng nghề nghiệp nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội và tiến bộ

khoa học công nghệ.
Môn tự nhiên xã hội cung cấp cho học sinh những hiểu biết cơ bản và ban
đầu về các sự vật, sự kiện, hiện tượng và mối quan hệ giữa chúng trong tự nhiên,
con người và xã hội, về cách vận dụng kiến thức đó trong đời sống và sản xuất.
Qua nhiều năm giảng dạy ở khối lớp 5, do đặc điểm tâm lý lứa tuổi học sinh
, nên việc dạy và học môn lịch sử còn khó với giáo viên và có phần tẻ nhạt với học
sinh . Vì đa số phụ huynh đều quan niệm lịch sử là môn phụ không có tính quyết
định trong thi cử nên thường không thích đầu tư cho môn học .
Mặt khác, chương trình lịch sử lớp 5 giúp học sinh lĩnh hội được một số tri
thức ban đầu và thiết thực về xã hội. Đó là các sự kiện và nhân vật tiêu biểu trong
lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc. Từ đó hình thành và phát triển ở học
sinh các kỹ năng quan sát, mô tả, phân tích, so sánh, đánh giá mối quan hệ giữa các
sự kiện trong xã hội, đồng thời vận dụng các tri thức đã học vào thực tiễn cuộc sống.
Qua đó khơi dậy và bồi dưỡng tình yêu đất nước, hình thành thái độ đúng đắn đối
với bản thân, gia đình, cộng đồng, kích thích tính ham hiểu biết khoa học của học
sinh.
Với trăn trở hiện nay , tại sao lớp trẻ rất hiểu về lịch sử các nước nhưng lại
mù mờ về lịch sử của chính dân tộc mình . Chúng ta không trách các em thờ ơ , mà
hỏi tại sao chúng ta không đưa lịch sử dân tộc đến với các em bằng cách nào đó vừa
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
2
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
gần gũi vừa hứng thú , để các em tiếp nhận một cách dễ dàng hơn , không cứng nhắc
khô khan . Phải làm sao để các em tự khám phá , để biết, để hiểu và chắc chắn khi
đã biết đã hiểu thì các em sẽ yêu mến và những giờ học lịch sử sẽ trở nên hứng thú
say mê hơn .Do đó tôi đã chọn đề tài : PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC CỦA HỌC SINH
KHI DẠY MÔN LỊCH SỬ 5. Hy vọng mình sẽ đóng góp một phần nhỏ bé, thật nhỏ bé
làm rạng danh những trang sử vàng của dân tộc , khơi dậy lòng tự hào về truyền
thống đấu tranh của DÂN TỘC VIỆT NAM
I. THỰC TRẠNG TRƯỚC KHI THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ TÀI

1. Thuận lợi:
-Ban giám hiệu luôn quan tâm tạo mọi thuận lợi cho giáo viên và học sinh về cơ
sở vật chất cũng như các điều kiện nhà trường hiện có.
-Hiện nay các nguồn thông tin từ sách báo, truyền hình, truyền thanh khá phong
phú, đặc biệt là thông tin trên mạng Internet giúp giáo viên tự học hỏi nâng cao
tay nghề. Nội dung sách giáo khoa phù hợp với trình độ nhận thức của học sinh .
-Luôn được sự ủng hộ động viên giúp đỡ của anh em đồng nghiệp .
-Bản thân là giáo viên dạy lâu năm ở khối lớp 5.
-Đồ dùng dạy học cũng được trang bị, một số đồ dùng tự làm đạt hiệu quả cao.
2. Khó khăn:
Khối có quá nhiều các em có hoàn cảnh khó khăn ( 64/98 học sinh ) , nhiều gia
đình chưa có sự quan tâm nhiều đến việc học của học sinh
-Cơ sở vật chất còn thiếu thốn , chưa có phòng chức năng, Đồ dung dạy học tuy
được trang bị nhưng chưa đủ và phong phú.
3. Số liệu thống kê:
Khi mới nhận các em, qua trao đổi và thông qua một số tiết dạy lịch sử đầu
năm, tôi nhận thấy thực trạng học sinh ở các lớp chỉ có khoảng 4-6 em/ lớp học môn
này một cách tích cực, khoảng 6-8 em/ lớp học trung bình, còn lại 8-10 em/ lớp học
rất thụ động.Các em chỉ thụ động nghe và biết những sự kiện , nhân vật lịch sử mà
nội dung bài nhắc đến , các em chưa hứng thú tìm hiểu sâu hơn , rộng hơn về những
gì các em cần phải tìm hiểu
-Lớp phụ trách: 3/3 lớp khối 5; sĩ số học sinh:98 : trong đó có:53 nữ
B.NỘI DUNG ĐỀ TÀI
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
3
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
1. Tính thiết yếu của việc dạy môn lịch sử :
-Mỗi chúng ta sinh ra và lớn lên trên đất nước Việt Nam. Mỗi người đều mang trong
mình dòng máu Lạc Hồng , chúng ta đều là con một mẹ , sống chung một mái nhà

nước Việt .Vậy tại sao con em chúng ta không hiểu biết gì về lịch sử nước ta .
Không biết không hiểu sao yêu mến được ? .Tất cả phải làm sao cho các em biết -
hiểu – yêu mến -tự hào về lịch sử dân tộc. Trách nhiệm nặng nề vẻ vang này là của
mỗi giáo viên. Người giáo viên là người lãnh sứ mệnh cao cả đó . Là cầu nối để đưa
các em đến gần hơn với những trang lịch sử hào hùng của ông cha ta . Nhưng làm
được điều đó trước hết người giáo viên phải có kiến thức , am hiểu về lịch sử dân
tộc và bản thân người giáo viên đã yêu mến -tự hào . Thì mới thực sự làm tròn trách
nhiệm vẻ vang đó.
-Trong sự nghiệp giáo dục hiện nay , theo tinh thần đổi mới phương pháp dạy học,
trong đó người giáo viên luôn giữ vai trò tổ chức chỉ đạo , học sinh tích cực chủ
động nắm tri thức , tạo cho học sinh sự tham gia hứng thú và trách nhiệm . Người
giáo viên đảm nhận vai trò chủ động xây sáng tạo dựng kế hoạch, hướng dẫn hoạt
động và hợp tác. Người học được người dạy theo sát giúp đỡ trong quá trình học nên
tích cực tự giác và thể hiện sự năng động trong hoạt động học tập , kết quả cuối
cùng là học sinh đã tiếp thu được những nguồn tri thức mới. Bằng sự khám phá của
bản thân với sự định hướng , giúp đỡ của giáo viên.Tự mình khám phá ra tri thức
học sinh sẽ cảm nhận được sự hứng thú say mê và yêu mến môn học hơn ngàn lần
những gì học sinh tiếp nhận một cách thụ động từ giáo viên .
2. Đặc điểm môn lịch sử lớp 5
-Sách giáo khoa lớp 5 biên soạn phù hợp với tâm lý nhận thức của học sinh tiểu học.
Không quá tải về kiến thức . Tạo điều kiện cho giáo viên đổi mới phương pháp dạy
học. Giúp học sinh tự rèn tại lớp , tại nhà. Nhằm giúp học sinh có ý thức tự giác
trong học tập.
-Đặc điểm môn lịch sử lớp 5 là cung cấp cho học sinh một số kiến thức cơ bản thiết
thực về các sự kiện , nhân vật lịch sử tiêu biểu,sắp xếp theo thứ tự thời gian, đại diện
cho các thời kỳ lịch sử , không chứa đựng huyền thoại , truyền thuyết hay phóng
tác , hư cấu lịch sử. Về mức độ chỉ giới hạn ở mức biết lịch sử , còn yêu cầu về hiểu
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
4
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5

lịch sử chỉ ở mức rất sơ đẳng , chủ yếu xem xét ý nghĩa của các sự kiện , các nhân
vật lịch sử đối với xã hội.
-Nội dung dạy học : Hơn 80 năm chống thực dân Pháp, (1858-1945): Các cuộc khởi
nghĩa và hoạt động yêu nước _Thành lập Đảng cộng sản Việt Nam. Cách mạng
tháng tám 1945 và tuyên ngôn độc lập (2/9/1945).
Chín năm kháng chiến bảo vệ độc lập dân tộc (1946-1954); thực dân Pháp trở lại
xâm lược. Những ngày đầu toàn quốc kháng chiến.Chiến thắng Điện Biên Phủ.
-Kháng chiến chống Mỹ cứu nước và xây dựng đất nước (1954-1975).
Đất nước thống nhất , cả nước xây dựng xã hội chủ nghĩa(1975-đến nay ) .Thành
tựu tiêu biểu của công cuộc xây dựng xã hội chủ nghĩa .
3.Mục tiêu của môn lịch sử lớp 5 : :
Bước đầu hình thành và rèn luyện cho học sinh các kỹ năng :
*Quan sát các sự vật , hiện tượng; thu thập,tìm kiếm tư liệu lịch sử từ các nguồn
khác .
*Nêu thắc mắc đặt câu hỏi trong quá trình học tập và chọn thông tin để giải đáp
*Trình bày lại kết quả học tập bằng lời nói , bài viết , hình vẽ, sơ đồ.
*Vận dụng kiến thức đã học vào cuộc sống.
Góp phần bồi dưỡng và phát triển ở học sinh những thái độ và thói quen:
• Ham học hỏi , tìm hiểu để biết về môi trường xung quanh các em .
• Yêu thiên nhiên , con người, quê hương đất nước
• Tôn trọng bảo vệ cảnh quan thiên nhiên và văn hoá gần gũi với học sinh.
Từ những giờ học trên lớp , các em biết , hiểu- yêu mến - tự hào hơn về đất nước,
con người Việt Nam. Từ đó các em thấy được trách nhiệm vinh dự của người đội
viên đối với quê hương đất nước, với tổ quốc than yêu. Để làm rạng danh nước Việt
trên toàn cầu.
Trên đây là một số cơ sở lí luận và tình hình thực tế dạy học môn lịch sử lớp 5 mà
tôi đã gặp phải. Tất nhiên còn nhiều tồn tại ở giáo viên và học sinh. Vậy khi hướng
dẫn học sinh lĩnh hội kiến thức môn lịch sử như thế nào để phát huy được tính tích
cực của học sinh là một điều mà tôi và các đồng nghiệp rất quan tâm.
II.NỘI DUNG BIỆN PHÁP THỰC HIỆN CÁC GIẢI PHÁP CỦA ĐỀ TÀI

1.Nguyên nhân những tồn tại trên :
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
5
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
Qua một số năm giảng dạy ở khối lớp 5 (Môn TNXH trước đây – môn lịch sử và
địa lý những năm thay sách ), trao đổi cùng bạn bè đồng nghiệp và thăm dò ý kiến
của học sinh tôi nhận thấy : Học sinh hiểu biết rất mơ hồ về lịch sử. Thậm chí còn
nhầm lẫn giữa nhân vật lịch sử nước nhà với nhân vật lịch sử tronh phim ảnh, không
hứng thú khi đến giờ học lịch sử. Tình trạng trên theo ý kiến bản thân tôi là do
những nguyên nhân sau :
Nguyên nhân khách quan : Phim, ảnh, sách truyện về lịch sử của ta còn
nghèo nàn đơn điệu , không phong phú, sức hấp dẫn chưa cao. Nhiều thể loại chưa
phù hợp với lứa tuổi thiếu nhi, các em bị ảnh hưởng nhiều bởi phim truyện nước
ngoài, ….
Nguyên nhân chủ quan :Trang thiết bị phục vụ cho môn học còn nghèo nàn ,
giáo viên chưa đi sâu nghiên cứu tài liệu giảng dạy , chưa nhiệt tình trong bài dạy.
Các hình thức dạy học còn đơn điệu, khô cứng . Bản thân đa số giáo viên có phần
xem nhẹ phân môn này so với Toán và Tiếng Việt, chính vì thế khi tham gia các hội
thi giáo viên rất dè dặt khi lựa chọn phân môn Lịch sử.
2.Biện pháp thực hiện:
Từ đặc trưng và mục tiêu của phần lịch sử trong chương trình tiểu học tôi nhận
thấy : Để có một tiết học lịch sử thành công, phát huy được tính tích cực của học
sinh đòi hỏi phải có sự chuẩn bị thật kỹ của người dạy và người học.
Về phía giáo viên :
Căn cứ vào mục tiêu và nội dung của bài lịch sử, những yêu cầu cơ bản của bài,
trình độ học sinh, điều kiện và hoàn cảnh cụ thể của trường lớp để thiết kế bài dạy.
Căn cứ vào dạng bài lịch sử mà giáo viên chuẩn bị ảnh tư liệu, bản đồ, lược đồ,
tìm hiểu thông tư từ nhiều nguồn, tham khảo nhiều kiến thức về sự kiện lịch sử liên
quan đến nội dung bài dạy.
Về phía học sinh : Chuẩn bị bài ở nhà như : Xem kỹ nội dung bài học, chú ý

trước những câu hỏi trong SGK.
Tìm hiểu sưu tầm thêm những tư lệu có liên quan đến bài họcqua người thân qua
sách báo,…
Để phát huy tính tích cực của học sinh trong phân môn lịch sử lớp 5 thì việc lựa
chọn phương pháp dạy học và hướng dẫn học sinh cách học là rất quan trọng. Giáo
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
6
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
viên phải lựa chọn phương pháp sao cho phù hợp với từng bài, với từng đối tượng
học sinh sao cho học sinh phải tự khám phá ra kiến thức (dưới sự hướng dẫn của
giáo viên) vì hoạt động của trò là quá trình tự giác, tích cực, tự vận động, nhận thức
và phát triển nhưng phải được điều khiển.
- Dạy môn lịch sử người giáo viên cần sử dụng các phương pháp đặc trưng của
nhiều môn học khác nhau. Do chính tính tích hợp của nội dung. Đề cao vai trò chủ
thể của người học , tăng cường tính tự giác tích cực và sáng tạo của hoạt động học
tập. Giáo viên cần huy động tối đa kinh nghiệm và vốn tri thức có sẵn của học sinh
vào việc dẫn dắt các em tự phát triển tri thức mới của bài học. Giáo viên thiết kế hệ
thống câu hỏi, bài tập giao cho học sinh thực hiện với sự hướng dẫn cần thiết. Tổ
chức các hoạt động như trò chơi học tập, sắm vai ….Qua đó giúp học sinh lãnh hội
kiến thức.
-Dạy học như vây thực chất là việc tổ chức cho học sinh học trong hoạt động và
bằng hoạt động tự giác, tích cực, sáng tạo để học sinh tự phát hiện và tự chiếm lĩnh
tri thức mới, vận dụng linh hoạt vào các tình huống khác nhau của cuộc sống. Đó là
dạy học đề cao vai trò chủ thể nhận thức của học sinh.
-Người giáo viên cần phải dạy tự học cho học sinh : trong nhà trường học sinh
không thể học hết khối lượng tri thức nhân loại ngày càng tăng nhanh chóng trong
mọi lĩnh vực. Việc học tập cần phải diễn ra suốt đời của học sinh . Nhà trường cần
rèn cho các em khả năng tự học ngay trong qúa trình học tập ở trên ghế nhà
trường.Vì vậy quá trình dạy học bao gồm cả dạy tự học. Đề cao vai trò chủ thể của
học sinh trong học tập chính là điều kiện quan trọng cho việc dạy tự học.Bởi vì học

là “sự biến đổi bản thân mình trở nên có thêm giá trị, bằng nỗ lực của chính mình để
chiếm lĩnh những giá trị mới lấy từ bên ngoài”.
2. Định hướng về phương pháp và hình thức tổ chức dạy học :
-Vận dụng và kết hợp các phương pháp trên nguyên tắc : học sinh được tự hoạt
động để phát hiện , nhận thức kiến thức.
-Tổ chức học sinh thu nhập, tìm kiếm và chọn lựa các thông tin về lịch sử . Trên
cơ sở các nguồn tri thức (Sách giáo khoa, tranh ảnh, bản đồ, sơ đồ , phương tiện
nghe nhìn, …)Và vốn hiểu biết của học sinh, giáo viên hướng dẫn học sinh quan sát,
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
7
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
phân tích, so sánh, hệ thống hoá kiến thức bước đầu khái quát hoá , tìm ra mối liên
hệ giữa các sự vật , hiện tượng.
-Lịch sử là việc đã xảy ra, có thật và tồn tại khách quan . Nhận thức lịch sử phải
thông qua các “dấu vết” của quá khứ, nhũng chứng cứ về sự tồn tại của các sự kiện ,
hiện tượng, nhân vật đã diễn ra, do đó việc đầu tiên thiết yếu không thể bỏ qua là
cho học sinh tiếp nhận thông tin từ sử liệu ( Hiện vật , tranh ảnh, bản đồ …)thông
qua đó học sinh tái hiện được sự việc đã diễn ra.
-Có thể tổ chức cho học tập cả lớp , theo nhóm hoặc cá nhân với mục đích tăng
cường khả năng độc lập suy nghĩ , sáng tạo của học sinh, đồng thời phát triển mối
giao lưu , tương tác giữa thầy và trò, giữa trò và trò .
- Cần vận dụng tối đa các điều kiện , phương tiện ở địa phương để tổ chức cho
học sinh học ngoài lớp, cho học sinh tham quan các di tích lịch sử ,văn hoá, các dấu
vết quá khứ ,…
-Một số phương pháp cụ thể :
* Nêu và giải quyết vấn đề
* Dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ
* Khai thác kiến thức từ kênh hình
* Hình thành khái niệm và biểu tượng lịch sử.
* Kể chuyện lịch sử.

* Phương pháp vấn đáp.
Mỗi phương pháp dạy học đều có tác dụng tích cực đối với học sinh , giúp học
sinh nắm vững kiến thức và phát triển kỹ năng thái độ. Không có phương pháp nào
là vạn năng cả, chính vì vậy trong một tiết dạy để đạt hiệu quả cao nhất đòi hỏi
người giáo viên cần phải có sự sử dụng phối hợp hợp lý các phương pháp dạy học
khác nhau. Với điều kiện cơ sở vật chất và trình độ tiếp nhận của học sinh. Khi dạy
lịch sử cần lựa chọn hình thức và phương pháp phù hợp với tình hình giảng dạy
chung và đặc trưng riêng của các bài lịch sử.
-Một số hình thức dạy học phần lịch sử :
Dạy trong lớp học
* Dạy cả lớp
* Dạy học theo nhóm
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
8
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
* Dạy cá nhân
Dạy ngoài hiện trường
* Dạy cả lớp
* Dạy theo nhóm
* Dạy cá nhân
3.Hướng dẫn học sinh cách học bộ môn lịch sử theo từng loại bài:
Việc hướng dẫn học sinh cách học bộ môn lịch sử theo từng loại bài: việc thày và
trò chuẩn bị sưu tầm tài liệu, tranh ảnh, tư liệu lịch sử tất cả đều nhằm phục vụ cho
việc dạy học ở trên lớp với mục đích qua bài học học sinh phát huy được tính tích
cực của mình thông qua phân môn lịch sử.
Trước kia chúng ta thường quan niệm học lịch sử là phải học thuộc, nạp vào bộ nhớ
của học sinh theo lối thầy đọc, trò chép, học thuộc lòng theo thầy, theo sách giáo
khoa là đạt yêu cầu.
Nhưng học tập lịch sử theo quan niệm hiện đại không phải là theo cách trên mà là:
học sinh thông qua làm việc với sử liệu mà tạo ra hình ảnh lịch sử, tự xậy dựng, tự

hình dung về quá khứ lịch sử đã diễn ra.
Từ cơ sở nhận thức cá thể, độc lập đó, bằng các biện pháp tương tác xã hội (học
theo nhóm, học cả lớp, đối thoại thày trò )mà học sinh xây dựng sự nhận thức đúng
đắn về môn lịch sử. Muốn làm đuợc điều đó khi dạy học trên lớp, giáo viên cần phải
tiến hành qua các bước sau:
Thông thường kết cấu của bài lịch sử lớp 5 gồm ba phần :
- Mục đích (Nguyên nhân )
-Diễn biến
- Kết quả và ý nghĩa .
Tuy nhiên với từng mục này giáo viên cũng linh hoạt đặt tên sao cho thể hiện được
nội dung của từng phần và cũng cuốn hút học sinh hơn.
. 3.1. Với loại bài dạy về sự kiện lịch sử :
Khi dạy dạng bài về sự kiện lịch sử chiếm phần lớn chương trình lịch sử lớp
5,khoảng 29 bài.Tôi tiến hành như sau :
-a. Định hướng mục tiêu bài dạy, xác định nhiệm vụ học tập với học sinh (Phần
giới thiệu bài )
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
9
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
Giáo viên phải nêu được vấn đề vừa có tính khái quát vừa có tính cụ thể để học
sinh tư duy và nhận thức được vấn đề mà giáo viên đưa ra , hướng học sinh vào vấn
đề cần giải quyết .
Muốn định hướng mục tiêu , xác định nhiệm vụ học tập được tốt , phần nêu vấn đề
của giáo viên phải đạt các yêu cầu :
* Lời dẫn phải xúc tích, giàu tính khái quát và giàu hình ảnh. Giáo viên có thể khéo
léo liên hệ giữa bài cũ và bài mới .( Đây là một trong những yếu tố lôi cuốn sự hứng
thú của người học )
* Phải đề cập được cốt lõi của bài học
* Gợi trí tò mò của học sinh.
V í dụ bài : Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời.

Phần giới thiệu giáo viên nói:Đảng ta đã được thành lập trong thời gian nào?Đảng
đã ra đời ở đâu?trong hoàn cảnh như thế nào;ai là người giữ vai trò quan trọng trong
việc thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam?bài học hôm nay sẽ giúp các em trả lời
những câu hỏi này.
b. Tổ chức cho học sinh tiếp cận các nguồn sử liệu :
Các sự kiện lịch sử trong chương trình lớp 5 không trình bày theo một hệ thống
chặt chẽ như các cấp học sau, do đó vịêc tất yếu không thể không tiến hành là phần
giới thiệu bối cảnh và dẵn dắt sự kiện: Giáo viên trình bày các sự kiện các sự việc ,
hiện tượng bằng phương pháp tường thuật, miêu tả hay kể chuyện –Đây là một trong
những phương pháp đặc trưng khi dạy lịch sử .Khi kể chuyện giáo viên cần chú ý :
Tôn trọng tính chân thật của lịch sử.
Khi giới thiệu về bối cảnh lịch sử tôi thường kể cho học sinh nghe một câu
chuyện mà phần kết thúc là nội dung chính các em sẽ phải tìm hiểu ở trong bài học
nên thời gian kể chuyện chỉ gần 5 phút .Câu chuyện tôi kể không đòi hỏi các em
phải nhớ toàn bộ nội dung, song yêu cầu các em nắm được những tình tiết chính và
đó là cơ sở để tiến hành những hoạt động kế tiếp.
Học sinh làm việc với SGK (đọc thầm ) để có những hình ảnh cụ thể về sự kiện,
hiện tượng lịch sử.
Tổ chức đàm thoại để tìm hiểu mục đích hay nguyên nhân diễn ra sự kiện … Dẫn
dắt học sinh đi dần tới nội dung chính của bài.Thường là những câu hỏi liên quan tới
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
10
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
phần mà mà các em vừa đọc thầm ,những câu hỏi tương đối dễ . Vì vậy giáo viên
nên ưu tiên cho những học sinh nhút nhát , học sinh yếu giúp các em mạnh dạn
trong giờ học.
Ví dụ : Bài “Thu- Đông 1947, Việt Bắc “ Mồ chôn giặc Pháp ”
Để giảng nguyên nhân xuất hiện chiến dịch, tôi treo bản đồ hành chính Việt Nam,
để học sinh chỉ được 6 tỉnh thuộc căn cứ địa Việt Bắc từ đó nắm vững được vị trí
của căn cứ địa Việt Bắc trên bản đồ Việt Nam.

H ọc sinh đọc sách giáo khoa,tìm hiểu nguyên nhân, mục đích của chiến dịch.Học
sinh trả lời cá nhân
Giáo viên chốt và dẫn dắt học sinh tìm hiểu về diễn biến và ý nghĩa lịch sử của chiến
dịch.
c. Tổ chức cho học sinh làm việc ( Tự giải quyết các nhiệm vụ học tập
mà giáo viên nêu ra thông qua hoạt động nhóm ).
Quan niệm dạy học mới, dạy học là quá trình phát triển ,học sinh tự khám phá
,phát hiện, tự tìm ra chân lý nên việc tổ chức cho học sinh trình bày ý kiến, thảo
luận trong nhóm để rút ra những ý kiến chung sẽ làm cho học sinh hứng thú hơn.
Qua việc học hỏi, hợp tác mà tri thức trở nên sâu sắc, bền vững, dễ nhớ và nhớ lâu.
Để giảng về diễn biến của chiến dịch:
Tôi giới thiệu lược đồ của chiến dịch. Kết hợp khai thác tranh ảnh, lược đồ, bản đồ,
…Vì đó là những phương tiện giúp học sinh tái hiện những sự kiện lịch sử trong quá
khứ.Nhờ tự các em tìm kiếm, diễn tả bằng lời diễn biến chiến dịch có sự hỗ trợ của
kênh hình sẽ giúp các em nhớ kỹ, hiểu sâu,những kiến thức lịch sử mà học sinh thu
nhận được.Góp phần tạo biểu tượng và khái niệm lịch sử , đồng thời còn phát triển
trí óc quan sát, trí tưởng tượng tư duy và ngôn ngữ của học sinh.
Phát huy tính tích cực chủ động và độc lập suy nghĩ của học sinh, tạo tính tự tin
trong học tập.
d. Tổ chức cho học sinh báo cáo kết quả thảo luận
Giáo viên cho học sinh nhận xét đánh giá ý kiến của các nhóm , cần bổ sung gì
hoặc học sinh có thể có câu hỏi giao lưu cùng bạn
Sau mỗi nhóm thảo luận xong giáo viên nên khéo léo d ùng kiến thức mà học sinh
đã biết để liên hệ giữa câu hỏi nhóm này với nhóm khác ,giúp học sinh thấy công
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
11
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
việc của nhóm mình và của bạn có liên hệ chặt chẽ với nhau không thể tách rời –
công việc mình làm không thể thiếu. Điều này giúp các em tự tin và mạnh dạn hơn
trong giờ học và cử đại diện trình bày lại diễn biến theo phiếu học tập của nhóm

mình. Các nhóm khác nhận xét bổ sung nếu thiếu.
C ó thể cho các học sinh thi đua với nhau bằng cách trực tiếp lên chỉ lược đồ để nói
lại diễn biến của chiến dịch theo lời văn của mình
Giáo viên làm trọng tài đánh giá hướng dẫn các em tới nhận định đúngvà chốt lại
vấn đề cần nắm chắc.Giáo viên cần có tranh ảnh tư liệu sưu tầm được để làm bằng
chứng cho những báo cáo của học sinh, điều này làm các em sẽ vô cùng thích thú,
sự khen ngợi của giáo viên cũng tạo hưng phấn giúp học sinh học tốt hơn.
e.Liên hệ mở rộng và giáo dục tư tưởng :
Sau mỗi hoạt động để giúp học sinh khắc sâu kiến thức đồng thời kiểm tra xem có
bao nhiêu em đã nắm chắc vấn đề, bao nhiêu em chưa nắm chắc được nội dung cần
đạt? Tôi thường cho các em làm một hoặc hai bài tập trắc nghiệm. Đồng thời chốt
nội dung cần nhớ trên bảng, sau các hoạt động thì toàn bộ nội dung chính của bài đã
có sẵn trên bảng lớp. Hình thức này tôi áp dụng cho mọi loại bài của môn Lịch sử.
Cuối tiết học ,giáo viên có thể đặt những câu hỏi về nguyên nhân thất bại hay thành
công của chiến dịch. Từ bài học, giáo dục học sinh những suy nghĩ và tình cảm đúng
đắn, khơi gợi trong các em lòng tự hào dân tộc và xây dựng cho các em ý thức học
tập để sau này lớn lên em sẽ làm gì để xứng đáng với những gì mà cha ông đã để lại
cho các em.
V í d ụ : Ở phần củng cố:
Tôi yêu cầu các em lên thuyết minh về những bức tranh hay những bài thơ các em
đã sưu tầm được theo nhóm có liên quan đến chiến khu Việt Bắc để các em có thể
hình dung được căn cứ địa kháng chiến nơi Bác Hồ- Đảng- Chính phủ đã hoạt động
lâu dài để chỉ huy cuộc kháng chiến chống Pháp của ta.
Để tái hiện lại không khí hào hùng của quân và dân ta trên trận đánh sông Lô gây
cho địch tổn thất lớn, tôi đã bật băng catset để các em cung nghe ca khúc “Sông
Lô”của nhạc sĩ văn Cao.
Chính nhờ việc sử dụng phong phú đồ dụng dạy học giúp học sinh gần gũi với các
sự kiện, nhân vật lịch sử hơn dễ gây cho các em ấn tượng sâu sắc, hứng thú tìm tòi,
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
12

Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
học tập. Nó tạo điều kiện cho học sinh dễ nhớ, nhớ lâu phát triển năng lực chú ý
quan sat, óc tò mò khoa học. Đặc biệt, nó phù hợp với đặc điểm nhận thức, đặc điểm
lứa tuổi của các em.
3.2. Với loại bài dạy về nhân vật lịch sử:
Loại bài này chỉ khoảng 6 bài trong chương trình .
Để học tốt bài Lịch sử dạng này, giáo viên yêu cầu học sinh sưu tầm tranh ảnh
hoặc tư liệu về cuộc sống và sự nghiệp của nhân vật lịch sử đó. Kết hợp với đọc
sách giáo khoa trước ở nhà để nắm được nội dung của bài mới về cuộc sống và sự
nghiệp của nhân vật lịch sử trước khi đến lớp.
Với loại bài này , tôi tiến hành như sau:
a. Định hướng mục tiêu bài dạy, xác định nhiệm vụ học tập với học sinh
Bằng cách dẫn chuyện , giáo viên trước khi nhắc đến nhân vật lịch sử nào đó, cần
cung cấp để học sinh biết được những nét sơ lược về bối cảnh lịch sử (không gian,
thời gian) mà nhân vật hoạt động. Thường là kết mở rộng bằng một số câu hỏi gợi
sự hứng thú , trí tò mò ở học sinh : Nhân vật đó là ai ? Đã có cống hiến gì cho đất
nước ? Những việc Ông làm có ảnh hưởng gì đến công cuộc giải phóng đất
nước? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài …
Ví dụ : Khi dạy bài :Phan Bội Châu và phong trào Đông Du
Ở phần này giáo viên có thể nêu : Ông sinh năm 1867 mất 1940 .Quê Ông ở làng
Đan Nhiệm, tỉnh Nghệ An. Ông lớn lên khi đất nước đã bị thực dân Pháp xâm lược.
Ông là người thông minh, học rộng, tài cao, có ý đánh đuổi giặc Pháp.Với suy nghĩ
của ông : Nhật Bản là một nước châu Á “ Đồng văn đồng chủng”,nên hy vọng vào
sự giúp đỡ của Nhật để đánh Pháp. Vậy Ông đã làm gì để thực hiện được mong ước
đó ? Ông là ai? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài : Phan Bội Châu và phong trào Đông
Du
b. Tìm hiểu về sự nghiệp, thanh thế của nhân vật,những ảnh hưởng của nhân
vật đối với công cuộc giải phóng đất nước.
Thường cho học sinh tìm hiểu nội dung sách giáo khoa và hiểu biết đã có của mình
về nhân vật lịch sử đó.Cần nêu rõ những việc nhân vật đã làm. Những việc làm đó

có mục đích gì ? Có ảnh hưởng gì đến nhân dân, đến xã hội lúc bấy giờ.
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
13
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
Do đó việc sưu tầm tranh ảnh tư liệu là rất quan trọng để các em dễ hình dung, dễ
nhớ, nhớ lâu các sự kiện đó. Chính vì vậy học sinh phải sưu tầm tranh ảnh từ ở nhà,
đọc trước sách giáo khoa kết hợp với những tư liệu sưu tầm được hoặc do giáo viên
cung cấp để nắm vững được nội dung bài. Giáo viên cần đối chiếu với những
phương tiện mà nhà trường đã trang bị để giáo viên và học sinh chủ động trong bài
học, cùng phối kết hợp với phụ huynh học sinh trong việc sưu tầm, đóng góp cho
nhà trường. Chủ động đề nghị với Ban giám hiệu cho học sinh khối lớp 5 được đi
tham quan di tích lịch sử hoặc bảo tàng lịch sử ở địa phương hoặc yêu cầu phụ
huynh học sinh tạo điều kiện tự đưa con em mình đi tham quan những nơi đó.(học
sinh đã được giáo viên tổ chức tham quan đền bà Quận, đền Tám Mái.). Dạy học
ngày nay là tổ chức để học sinh tìm hiểu , phát hiện kiến thức và tự giác chiếm lĩnh
kiến thức đó.
Những bài học lịch sử trong đó các nhân vật có những lời đối thoại đắt giá
thể hiện phẩm chất cao quí của nhân vật, có thể cho một hai nhóm tự đóng vai để
diễn lại,hoặc mỗi nhóm có thể có cách trình bày khác nhau như: Nói, viết, vẽ,
Các nhóm trình bày, nhận xét bổ sung
Giáo viên chốt lại nội dung cần đạt .
d Liên hệ mở rộng : Tổ chức trò chơi học tập
Việc giáo viên chốt lại kiến thức, khẳng định kiến thức hoặc liên hệ mở rộng
là việc làm rất cần thiết. Bởi vì: những thông tin học sinh thu lượm được còn rời rạc,
kiến thức mà các em thu lượm được khác nhau, đôi khi sai lệch hoặc chưa chuẩn.
Chính vì vậy, giáo viên phải chốt lại chuẩn kiến thức, từ đó mở rộng cho học sinh,
gây cho các em sự hứng thú trong giờ học.
Thông qua trò chơi học tập giúp các em khắc sâu hơn kiến thức vừa đạt
được, đồng thời phát triển ở các em sự tìm tòi khám phá tri thức mới. Giúp các em
có năng khiếu được thể hiện mình. Tạo cho các em tính tự tin năng động hơn.

Các nhóm sưu tầm tranh ảnh,bài thơ, bài hát về nhân vật
Ví dụ :Khi dậy bài “Quyết chí ra đi tìmđường cứ nước “.Tôi cho các nhóm
tự thể hiện khả năng của mình như :
Nhóm 1: Sắm vai lại cuộc đối thoại giữa Bác và anh Lê.
Nhóm 2: Trưng bày và thuyết minh những tranh ảnh về Bác.
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
14
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
Nhóm 3: Trò chơi phóng viên hỏi –đáp những hiểu biết về Bác:Những địa
danh nào mang tên Bác? Những tổ chức hay giải thưởng nào được vinh dự mang tên
Bác,hoặc nói về Bác
Nhóm 4: Thi hát, đọc thơ những bài có nội dung về Bác
Qua những tình huống đó, giáo dục lòng biết ơn và tự hào về những anh
hùng dân tộc .Học sinh có thái độ trân trọng, bảo vệ những di tích lịch sử .Một khi
tự mình khám phá các em sẽ hiểu-yêu mến hơn.
Dù dạy dưới hình thức nào khi dạy Lịch sử giáo viên cần chú ý :
-Tập trung vào dạy cách học lịch sử cho học sinh.
-Giúp học sinh có nhu cầu học lịch sử và biết cách học.
-Coi trọng và khuyến khích học tập tích cực môn lịch sử.
-Tôn trọng sự chủ động và sáng tạo của học sinh.
Không biến giờ học lịch sử thành giờ chính trị
GIÁO ÁN MINH HOẠ
Lịch sử lớp 5
Bài 15: CHIẾN THẮNG BIÊN GIỚI THU – ĐÔNG NĂM 1950.
I. MỤC TIÊU :
Học xong bài học sinh biết :
-Tại sao ta quyết định mở chiến dịch Biên giới thu –đông 1950
-Ý nghĩa của chiến thắng Biên giới thu –đông
-Nêu được sự khác biệt giữa chiến thắng Việt Bắc thu –đông và chiến thắng Biên
giới thu –đông.

II. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC
Giáo viên: Lược đồ, tranh tư liệu về chiến dịch Biên giới, phiếu học tập,
bảng phụ. Bản đồ hành chánh Việt Nam (chỉ biên giới Việt –Trung )
Học sinh: Tranh ảnh, bài viết sưu tầm liên quan đến chiến dịch Biên giới
theo mảng phân công:
Nhóm 1: Những hình ảnh về Bác Hồ trong chiến dịch.
Nhóm 2: Hình ảnh bộ đội, dân công tham gia chiến dịch.
Nhóm 3: Những tấm gương của quân, dân ta trong chiến dịch.
Nhóm 4: Hình ảnh về tù binh địch và lòng nhân đạo của bộ đội ta.
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
15
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
CÁC
BƯỚC
HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN HOẠT ĐỘNG CỦA
HOC SINH
I.Kiểm
tra bài
cũ.
II.Bài
mới
Hai học sinh lên trả lời câu hỏi :
-Nêu diễn biến sơ lược của chiến dịch Việt
Bắc ? kết hợp chỉ lược đồ.
-Nêu ý nghĩa của chiến thắng Việt Bắc thu-
đông 1947 ?
Cả lớp làm bài tập vào bảng con
+Thực dân Pháp tấn công lên Việt Bắc với
âm mưu :
a.Tiêu diệt cơ quan đầu não kháng chiến.

b.Tiêu diệt bộ đội chủ lực của tađể kết thúc
chiến tranh
c.Ý a, b đúng
d. Ý a, b sai
1.Hoạt động 1:
-Giới thiệu bài :
Với thắng lợi của chiến dịch Việt
Bắc thu đông năm 1947, ta đã đánh bại hoàn
toàn chiến lược “đánh nhanh, thắng
nhanh”của thực dân Pháp. Và đến thu đông
năm 1950 ta đã chủ động mở động mở chiến
dich biên giới.
Vì sao lại xuất hiện chiến dịch này?
Diễn biến của chiến dịch ra sao? Ý nghĩa của
chiến dịch ra sao? Cô cùng các em sẽ tìm
hiểu qua bài:
“Chiến thắng Biên giới thu- đông
năm 1950”
2 Hoạt động 2 :.
Mục đích: Tìm hiểu nguyên nhân mở
Học sinh lên trả lời
Học sinh làm bảng con
Chọn ý c
Học sinh mở sách giáo
khoa trang 32
Đọc thầm đoạn chữ nhỏ
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
16
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
ra chiến dịch Biên Giới thu-đông.

-Từ giữa năm 1948 đến năm 1950,
tình hình nước ta như thế nào ?
-Trước tình hình đó thực dân Pháp
đã làm gì ?
-Vì sao ta mở chiến dịch Biên Giới
thu –đông ?
Giáo viên chốt : chốt kiến thức: Kết
hợp chỉ trên lược đồ và tranh tư liệu: Sau
thất bại ở chiến dịch Việt Bắc thu đông năm
1947, nhờ sự giúp sức của đế quốc Mỹ, thực
dân Pháp lại thực hiện âm mưu thâm độc
“khóa chặt biên giới Việt Trung”bằng cách
tăng cường hệ thống phòng ngự trên đường
số 4 một hệ thống trên 40 đồn bốt từ Cao
Bằng đến Lạng Sơn nhằm cắt đứt đường liên
lạc của ta với các nước anh em hòng nhanh
chóng kết thúc chiến tranh xâm lược ở Việt
Nam. Đứng trước âm mưu thâm độc của kẻ
địch, Bác Hồ đã họp với Đảng - Chính phủ
và Bộ tư lệnh quyết định mở chiến dịch Biên
giới nhằm 3 mục đích: Tiêu diệt một bộ phận
quan trọng sinh lực địch; khai thông biên
giới Việt Trung để mở rộng quan hệ với các
nước anh em; củng cố và mở rộng căn cứ địa
Việt Bắc nơi đây Bác Hồ - Đảng – Chính
phủ hoạt động chỉ huy cuộc kháng chiến
chống Pháp.
Vậy diễn biến của chiến dịch Biên
giới như thế nào? Ta có đạt được mục đích
đề ra hay không ta sẽ tìm hiểu phần thứ hai

trong sách trang 32
Học sinh trả lời cá nhân
Cho học sinh nhận xét
lẫn nhau
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
17
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
của bài.
3.Hoạt động 3 :
+Mục đích; Học sinh nêu được diễn biến
chiến dịch Biên Giới thu- đông .
Giáo viên treo bản đồ và lược đồ
Cho học sinh lên chỉ bản đồ
Các nhóm bốc thăm câu hỏi
1.Vì sao ta chọn cứ điểm Đông Khê làm
điểm tấn công để mở màn chiến dịch ?
2.Ai là người trực tiếp chỉ huy, kiểm tra kế
hoạch công tác chuẩn bị mặt trận Biên Giới ?
3.Hãy tường thuật lại trận đánh tiêu biểu
nhất của chiến dịch Biên Giới thu –đông
.Trình bày kết hợp chỉ lược đồ
Giáo viên ghi những sự kiện chính lên bảng.
Cho học sinh làm bài tập:
1.Chiến dịch Biên giới thu-đông diễn ra
trong thời gian :
a. 29 ngày đêm.
b.19 ngày đêm.
c. Ý a,b sai
d. Ý a, b đúng
Giáo viên chốt :Qua chiến dịch Biên Giới ,

ta thấy được tinh thần quyết chiến quyết
thắng của quân-dân ta cùng với sự lãnh đạo
tài tình của Đảng và Bác ,làm nên chiến
thắng lịch sử đó. Trong chiến dịch này
những hình ảnh nào gây cho em xúc động
nhất và tấm gương sáng nào nổi bật nhất các
em cùng thảo luận nhóm đôi và ghi ý kiến ra
giấy . Sau đó đại diện nhóm lên thuyết trình
Học sinh lên xác định
Việt Bắc trên bản đồ
Xác định căn cứ điểm
Đông Khê trên lược đồ.
Các nhóm thảo luận
Đại diện báo cáo kết hợp
chỉ lược đồ
Học sinh làm bài tập vào
bảng
Một học sinh lên điều
khiển, đồng ý giơ thẻ đỏ,
không đồng ý giơ thẻ
xanh
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
18
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5

III.Củng
cố
4.Hoạt động 4 :
+Nêu cảm tưởng của em khi quan sát hình
Bác trên mặt trận Biên giới ?

+ Hành động của anh La Văn Cầu thể hiện
điều gì ?
+ Quan sát hình ảnh tù binh Pháp bị bắt
trong chiến dịch Biên giới gợi cho em có suy
nghĩ gì?
+ Học sinh nêu được ý nghĩa của chiến dịch
Biên giới
-Nêu điểm khác biệt chủ yếu trong chiến
dịch Biên giới và chiến dịch Việt Bắc ?
Giáo viên cho1 học sinh nêu bài làm và cho
lớp nhận xét-sửa bài chung
Giáo viên cho học sinh làm bài tập
2.Chiến thắng Biên giới thu –đông có ý
nghĩa :
a. Tiêu diệt một bộ phận quan trọng sinh
lực địch
b. Khai thông biên giới Việt Trung
c. Củng cố và mở rộng căn cứ địa Việt
Bắc
d. Tất cả các ý trên
Giáo viên chốt và cho học sinh nêu nội
dung bài học
4. Củng cố –dặn dò ;
+Các nhóm lên thuyết minh các bức tranh
hoặc tư liệu mà nhóm mình sưu tầm được có
liên quan đến căn cứ địa Việt Bắc
Chuẩn bị bài sau: Hậu phương
những năm sau chiến dịch Biên giới
Các nhóm quan sát tranh
sách giáo khoa và tranh

ảnh sưu tầm được trình
bày ra giấy
Vài nhóm lên trình bày
thuyết minh tranh
Lớp nhận xét- Tuyên
dương những nhóm có
tranh ảnh nhiều , bài
thuyết trình hay .
Học sinh làm bài tập
bảng con
Nhận xét
Chọn ý d
Học sinh lên thuyết minh
Tuyên dương những em
có nhiều bài thơ, tranh
ảnh đẹp về Việt Bắc
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
19
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
Nhận xét giờ học.
II. KẾT QUẢ.
1. Kết quả về chất lượng thu được:
So với đầu năm chất lượng của các em về môn lịch sử trong năm đã tiến bộ
rõ rệt.Tất cả các bài kiểm tra đột xuất, báo trước, kiểm tra miệng các em đều đạt từ 7
trở lên.
Lịch sử toàn khối 5 cuối năm đạt 80% học sinh khá giỏi.
2. Kết quả về tình cảm với bộ môn:
Trước đây, lớp tôi các em rất sợ khi đến giờ lịch sử và không thích học.
Còn đến nay, các em chờ đón được học một tiết sử hiếm hoi trong tuần với tất cả
lòng nhiệt tình và hào hứng của mình.

3. Kết quả năng lực học tập của học sinh:
Từ sự tự tin, từ năng lực chủ động, phát huy tính tích cực của mình trong
giờ lịch sử, các em đã coi mỗi tiêt sử là một cuộc tranh tài, một cuộc thi nho nhỏ để
tìm ra kiến thức mới, được trở lại khí thế hào hùng của dân tộc trước kia đã cách xa
các em rất lâu.Từ đó làm cho các em thêm yêu quê hương, yêu đất nước hơn.
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
-Bài học rút ra qua thực nghiệm đề tài
Nói tóm lại để phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn kịch sử lớp
5, người giáo viên cần phải phối hợp các phương pháp và các hình thức tổ chức dạy
học lịch sử rất đa dạng. Muốn làm được điều đó, giáo viên phải thực hiện:
Nắm vững chương trình.
Nắm vững đặc trưng phương pháp bộ môn.
Sưu tầm tư liệu, tranh ảnh để minh hoạ.
Chuẩn bị cơ sở vật chất cho việc dạy học.
Giáo viên cần hướng dẫn khích lệ động viên các em học còn yếu , nhút nhát
bằng sự yêu thương gần gũi và cái tâm của người thầy.
Tạo hứng thú và niềm tin cho các em trong quá trình học tập
Nêu cao những tấm gương điển hình về tinh thần cố gắng vươn lên trong học tập
để học sinh noi theo.
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
20
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
Có như vậy thì học sinh mới hứng thú, tạo hiệu quả cao trong những tiết lịch sử.
Qua thực hiện phổ biến toàn khối 4,5.tôi nhận thấy mỗi tiết dạy lịch sử áp dụng
phương pháp này.tiết học sôi nổi,hứng thú hơn.các em ham tìm hiểu,yêu mến và tự
hào hơn về truyền thống của dân tộc ta.
VI.KẾT LUẬN
Bậc tiểu học là bậc quan trọng trong việc đặt nền móng cho sự hình thành và phát
triển nhân cách của học sinh, trên cơ sở cung cấp tri thức ban đầu về tự nhiên, xã hội
trong cuộc sống thông qua các môn học .Thầy và trò chúng ta là những lớp hậu sinh

trong lịch sử. Người thầy phải khơi dậy và truyền lửa cho học sinh đảm bảo sự kế
thừa và phát huy truyền thống dân tộc và làm nổi bật được những đặc trưng riêng
của phân môn lịch sử mà những môn học khác không có được.
Để có được những lớp thanh niên trưởng thành đầy đủ nhân cách. Người
giáo viên phải không ngừng trau dồi chuyên môn, nghiệp vụ và phẩm chất đạo đức.
Vì “ Cây tốt sẽ sinh trái tốt “ .Nhu cầu phát triển của xã hội nói chung , nghành giáo
dục nói riêng đòi hỏi chúng ta không ngừng học tập, vươn lên nâng cao tri thức để
xứng đáng với sứ mệnh cao cả “trồng người” của đất nước mai sau .
I. Một vài đề xuất:
Sở và Bộ cần tạo điều kiện trang bị cho nhà trường các bộ tranh ảnh lịch sử
dạng dùng cho tiểu học, có sách tham khảo lịch sử cho giáo viên, các loại băng
hình, tư liệu về các chiến dịch.
Nên tổ chức thi hoc sinh giỏi môn lịch sử hoặc những cuộc thi về sử học.vì
đây là môn học giúp học sinh “Tìm về cội nguồn dân tộc”.
Trên đây là một vài kinh nghiệm mà tôi đã đúc kết được trong nhiều năm
giảng dạy môn lịch sử lớp 5, phần nào đã đáp ứng được yêu cầu của bộ môn tự
nhiên xã hội nói chung và phân môn lịch sử nói riêng. Song những kết quả đạt được
chỉ là bước đầu. Rất mong được sự góp ý kiến của các ban ngành và các đồng
nghiệp ./.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình phương pháp dạy hoc môn tự nhiên xã hội.
(Đại học Quốc gia - Trường đại học sư phạm Hà Nội)
2. Dạy tự nhiên và xã hội ở trường tiểu học (lớp 4 - 5).
Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
21
Sáng kiến kinh nghiệm: Phát huy tính tích cực của học sinh khi dạy môn lịch sử lớp 5
(Sách bồi dưỡng giáo viên - Bộ giáo dục và đào tạo)
3. Đổi mới việc dạy môn tự nhiên và xã hội ở tiểu học.
4. Sách bồi dưỡng thường xuyên chu kì 2003 – 2007. Bộ GD&ĐT.
5. Sách giáo viên - Bộ giáo dục và đào tạo.

(Sách giáo khoa - Bộ giáo dục và đào tạo)
6. Tự nhiên và xã hội (Phần 2: Địa lý và lịch sử)
7. Dạy học lấy học sinh làm trọng tâm (Giáo sư Lê Khánh Bằng).
Diễn Hoàng ,Ngày 2 tháng 5 năm 2012
NGƯỜI THỰC HIỆN
Trương Đức Thưởng

Duyệt củaCM Ngày tháng 5 năm 2112
Khối trưởng


Trường TH Diễn Hoàng Trương Đức Thưởng
22