Phân tích thẩm quyền của Quốc Hội trong bộ may nhà nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam

BÀI KIỂM TRA MÔN PHÁP LUẬT
Đề số 1
Câu 1: Phân tích thẩm quyền của Quốc Hội trong bộ may nhà nước
cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam
1. Giới thiêu chung về Quốc Hội nứơc Việt Nam dân chủ cộng hoà
Quốc Hội Quốc Hội là một cơ quan quan trọng của hệ thống chính tri Việt
Nam ,là cơ quan đại biểu cao nhất của nhân dân Quốc Hội và là cơ quan
quyền lực Nhà nước cao nhất của nước cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt
Nam .Cơ quan này có ba chức năng chính:
1. Lập pháp
2. Quyết định các vấn đề quan trọng
3. Giám sát tối cao hoạt động của nhà nước
Thành phần nhân sự của cơ quan nàylà các đại biểu Quốc Hội Việt Nam,do
cử tri Việt Nam bầu ra theo nguyên tắc phổ thông ,bình đẳng ,trực tiếp và bỏ
phiếu kin.Các đại biểu được dầu chịu trách nhiệm trước cử tri bầu ra mình
và trước cử tri cả nước .Thông qua các đại biểu và thông qua Quốc Hội
,nhân dân Việt Nam sử dung quyền lực của mình để định đoạt các vấn đề
của đất nước
Các nhiệm vụ và quền hạn cụ thể của Quốc Hội Việt Nam được quy đinh
theo điều 84 trong hiến pháp Việt Nam.Quốc Hội Việt Nam tổ chức và hoạt
động theo nguyên tắc tập trung dân chủ là việc theo chế độ hội nghị và quết
định theo đa số .Cơ quan này có các đơn vị trực thuộc là uỷ ban thường vụ
quôc hội Việt Nam và hội đồng dân tôc và là uỷ ban quồc hội Việt Nam
Quốc Hội Việt Nam họp thường lệ mỗi năm 2 kỳ do Uỷ ban thường vụ Quốc
Hội triệu tập.Uỷ ban thương vụ Quốc Hội có thể triệu tập phiên họp bất
thường theo quyết định của mình,khi Chủ tịch nước ,Thủ tướng chính phủ
hoặc có it nhất 1/3 tổng số đại biểu yêu cầu.Các cuộc họp của quôc hội đều
công khai.tuy nhiên có thể họp kín nếu có lời đề nghi của Uỷ ban thương vụ
Quốc Hội , Chủ tịch nước ,Thủ tướng chính phủ hoặc có it nhất 1/3 tổng số
đại biểu Quốc Hội ,thành viên chinh phủ không phải la đại biểu Quốc Hội
được mời tham dự các phiên họp toàn thể của Quốc Hội .Đại diện cơ quan

Nhà Nước ,tổ chức xã hội ,tổ chức kinh tế ,đơn vị vũ trang ,cơ quan báo
chí ,công dân và khách quốc tế có thể được mời tham dự các phiên họp công
khai của Quốc Hội
2. Vị trí của Quốc Hội trong bộ máy nha nước trong bộ máy nhà nứoc
cộng hoà xã hộ chủ nghĩa Việt Nam
Vị trí pháp lý của Quốc Hội là tổng hợp các mối quan hệ quy định vị trí
,tính chất ,vai trò của Quốc Hội trong bộ máy nhà nước , được hiến pháp,
pháp luật ghi nhận
- Là bộ máy nhà nước mới , tiệu biểu trước hết cho lực lượng vũ trang
công nông ,gắn chặt với nhân dân và vô cùng mạnh mẽ cả về lực
lượng và tinh thần cách mạng
- Nó được thiết lập được với đa số nhân dân một mối liên hệ chặt chẽ
,khăng khít .dễ kiểm tra và đổi mới đến nỗi người ta không tài nào tìm
ra một cái gì tượng tự ở bộ máy nhà nước cũ
- Do được bầu ra và có thể thay đổi thành phần tuỳ theo ý nguyện của
nhân dân mà không cần phảicó những thủ tục quan liêu ,nên bộ máy
nhà nước dân chủ hơn tất cả các bộ máy kia rất nhiều
- Nó đảm bảo được mối liên hệ vững chắc với đủ các nghề nghiệp ,do
dó ,làm dễ dàng cho việc thi hành một cách khong quan liêu những cải
cách về nhiều mặt nhất sâu sắc nhất
- Nó là hình thức tổ chức của đội tiên phong ,nghĩa là bộ phận giác ngộ
nhất ,cương quyết nhất ,tiên tiến nhất của giai cấp bị áp bức ,tức là
công nhân và nông dan ,là bộ máy mà đội tiên phong của giai cập bị
áp bức có thể dùng để nâng cao ,giáo dục , rèn luyện lôi kéo theo
mình toàn thể quần chúng mà từ trước đến nay vẫn đứng hoàn toàn
bên ngoài đời sông chính trị ,bên ngoài lịch sử
- Nó cho phép kêt hợp những cái hay của chế độ dân chủ trực tiếp và
chan chính ,nghĩa là chophép kết hợp ở những cá nhân những đại biểu
do nhân dân bầu ra ,cả về quyền lập pháp và cả về việc thi hành pháp
luật .So với chế độ đại nghị cử tư bản ,thì đó là một bước tiến có ý

nghĩa lịc sử của toàn thể thế giới trong qú trình phát triển chế độ dân
chủ
- Nứơc ta từ buổi đầu xây dựng nhà nước kiểu mới ,nhà nước công
nông đàu tiên ở Đông Nam á,mô hình tổ chức Quốc Hội đã tùng bước
đựơc xác nhập một cách rất rõ nét .Quan điểm tổ chức cơ chế quyền
lực nhà nước và Quốc Hội ở nước ta vừa mang những cáI chung của
mô hình bộ máy nhà nước Xă Hội Chủ nghĩa vừa có điểm dặc thù
riêng
Về vị trí ,tính chất của Quốc Hội trong cơ chế tổ chức thực hiện quyền lực
nhà nứơc,hiến pháp 1946 đă thể hiện tư tưởng chế độ dân chủ đă được nêu
ra ,mặc dù trong quá trình xây dựng hiến pháp đã chịu nhiều sức ép thậm chí
bị chống phá của các thế lực phản động trong và ngoài nứơc .Trên tinh thần
đoàn kết rộng rãi ,Đảng ta vừa có sự nhượng bộ ,nhưng vùa đảm bảo nguyên
tắc xuyên suốt của mình .Văn kiện đảng đã chỉ rõ : “Xây dựng Hiến pháp
dân chủ cho nứơc Việt Nam theo tinh thần dân chủ nhân dân –dân chủ
mới ;chống lại những chủ trương làm cho hiến pháp nứơc ta thành một hiến
pháp tầm thường theo kiểu dân chủ tư sản .Chống lại chủ trương đánh phá
chế độ dân uỷ …”.Tất cả những điều vừa có nguyên tắc vùa thể hiện được
sự mềm dẻo đă đựơc thể hiện rõ trong cơ chế quyền lực nhà nước tại hiến
pháp 1946
Hiến pháp tuyên bố tất cả quyền lực trong nước đều thuộc về nhân dân
.Nhân dân thực hiện quyền lực bằng cách bầu ra cơ quan đại diện quyền
lực ,ứng cư vào các cơ quan đó va những việc quan hệ đến vận mệnh của
quốc gia .Do đó ngay từ hiến pháp 1946 nhân dân ta đã thực hiện việc làm
chủ đất nước bằng cả hai hình thức dân chủ đại diện và dân chủ trực tiếp .Cơ
quan quyền lực cao nhất cử nhân dân là nghị viên nhân dân.
3. Thẩm quyền của Quốc Hội trong bộ máy nhà nứơc cộng hoà xã hội
chủ nghĩa Việt Nam theo quy định của hiến pháp 1992 sau khi đã sửa
đội bổ sung năm 2007
- Làm Hiến pháp và sửa đổi Hiến pháp ;làm luật và sửa đổi luật ;quyệt

định chương trình xấy dựng luật ,pháp lệnh
- Thực hiện quyền giám sat tối cao việc tuân theo hiến pháp luật và
nghị quyết của Quốc Hội ;xét báo cáo hoạt động của chủ tịch nước va
Uỷ ban thường vụ Quốc Hội ,Chính phủ ,toà án nhân dân tối cao ,Viện
kiểm sát nhân dân tối cao
- Quyết định kế hoạch phát triển kinh tế –xã hội của đất nước
- Quyết định chính sách tài chính ,tiền tệ quốc gia ,quyết định dự toán
ngân sách nhà nước và phân bố ngân sách trung ương ,phê chuẩn n
quyết toán ngân sách nhà nước ,quy định ,sửa đổi hoặc bãi bỏ các thứ
thuế
- Quyết định chính sách dân tộc ,chính sách tôn giáo của Nhà nước
- Quy định tổ chức và hoạt động của Quốc Hội ,Chủ tịch nứơc,Chính
phủ ,Toà án nhân dân,viện kiểm sát nhân dân ,chính quyền địa phương
- Bầu miễn nhiệm ,bãi nhiệm Chủ tịch nước ,Phó chủ tịch nước ,Chủ
tịch Quốc Hội ,các Phó chủ tịch Quốc Hội và các Uỷ viên thường vụ
Quốc Hội ,Thủ tướng chính phủ ,Chánh án toà án nhân dân tối
cao,Viện trưởng viện kiểm sát nhân dân tối cao ,phê chuẩn đề nghị
của Thủ tướng chính phủ về việc bổ nhiệm ,miễn nhiệm ,các chức Phó
thủ tướng ,Bộ trưởng và các thành viên khác của Chính phủ ….
- Quyết định thành lập ,bãI bỏ các bộ và cơ quan ngang bộ của chính
phủ ,thành lập mới ,nhập chia ,diều chỉnh địa giới tỉnh thành phố trực
thuộc trung ương ,thành lập hoặc giảI thể các đơn vi hành chính –kinh
tê đặc biệt
- BãI bỏ văn bản của chủ tịch nước ,Uỷ ban thường vụ Quốc Hội
,Chính phủ ,Thủ tướng chính phủ ,toà án nhân dân ,Viện kiểm sat
nhân dân tối trái với Hiến pháp ,luật và nghị quyết của Quốc Hội
- Quyết định đại xá
- Quy định hàm,cấp trong các lực lượng vũ trang nhân dân ,hàm cấo
ngoai giao và những hàm cấp nhà nứoc khác
- Quyểt định vấn đề chiến tranh và hoà bình ;quy định về tình trạng

khẩn cấp ,các biện pháp đặc biệt đảm bảo quốc phòng và an ning quốc
gia
- Quyết định các chính sách cơ bản về đối ngoại ,phê chuẩn hoăc bãi bỏ
các điều ước quốc tế do Chủ tịch nước đã trực tiếp kí
- Quyết định trưng cầu dân trí
...