Một số biện pháp nhằm phát triển ngôn ngữ cho học sinh lớp 3 qua môn toán

Violet.vn/luyenchudep
A. PHÁƯN MÅÍ ÂÁƯU
I/ L DO CHN ÂÃƯ TI
Ngän ngỉỵ ca hc sinh tiãøu hc cn hản chãú, âàûc biãût l nàng lỉûc diãùn âảt
ngän ngỉỵ toạn hc. Båíi ngän ngỉỵ toạn hc mang tênh trỉìu tỉåüng, tênh chênh xacï,
sục têch, cä âäüng, lải chỉïa âỉûng nhiãưu máu thùn nhàòm tảo ra nhiãưu tçnh húng cáưn
phi gii quút trong cüc säúng. Vç váûy, rn luûn v phạt triãøn ngän ngỉỵ toạn hc
cho hc sinh tiãúu hc nọi chung v hc sinh låïp 3 nọi riãng l mäüt viãûc lm cọ
nghéa thiãút thỉûc v l trạch nhiãûm ca ngỉåìi giạo viãn tiãøu hc, gọp pháưn vo viãûc
phạt triãøn ngän ngỉỵ nọi chung cho cạc em.
Lm täút âiãưu ny cn tảo âiãưu kiãûn cho hc sinh phạt triãøn nàng lỉûc tỉ duy ca
mçnh. Tuy nhiãn âáy khäng phi l viãûc dãù lm. Båíi nọ khäng chè cọ âi hi åí
ngỉåìi giạo viãn sỉû näù lỉûc, niãưm say mã m nọ cn âi hi åí ngỉåìi tháưy giạo trçnh
âäü chun män cao måïi cọ thãø cọ nhỉỵng tạc âäüng ph håüp våïi cạc em.V chụng
täi mong mún âỉåüc gọp mäüt låìi bn vo viãûc lm cọ nghéa trãn. Âọ cng l l
do ca âãư ti:”
Mäüt säú biãûn phạp nhàòm phạt triãøn ngän ngỉỵ cho hc sinh
låïp ba qua män toạn”
II. MỦC ÂÊCH NGHIÃN CỈÏU
Nghiãn cỉïu âãư ti nhàòm giụp ngỉåìi viãút :
- Nàõm r âàûc âim ngän ngỉỵ nọi chung v âàûc âiãøm ngän ngỉỵ toạn hc nọi
riãng ca hc sinh låïp ba.
- Âãư xút mäüt säú gii phạp nhàòm giụp hc sinh phạt triãøn ngän ngỉỵ ca mçnh.
- Náng cao ké nàng nghiãn cỉïu khoa hc .
III. ÂÄÚI TỈÅÜNG V PHẢM VI NGHIÃN CỈÏU
1-Âäúi tỉåüng
Cạc biãûn phạp nhàòm phạt triãøn ngän ngỉỵ cho hc sinh låïp ba qua män toạn.
2-Phảm vi
Chụng täi chè nghiãn cỉïu cạc tạc âäüng âãún âäúi tỉåüng l hc sinh låïp 3 trong
dảy hc toạn .
IV. NHIÃÛM VỦ NGHIÃN CỈÏU

1-Lm r cå såí l lûn v cå såí thỉûc tiãùn liãn quan âãún âãư ti.
2-Xáy dỉûng mäüt säú biãûn phạp nhàòm phạt triãøn ngän ngỉỵ cho hc sinh låïp 3 qua
män toạn.
V. PHỈÅNG PHẠP NGHIÃN CỈÏU
Nhọm cạc phỉång phạp nghiãn cỉụ lê thuút:
- Phán têch - täøng håüp
- So sạnh - âäúi chiãúu
Nhọm cạc phỉång phạp nghiãn cỉïu thỉûc tiãùn.
- Thỉûc nghiãûm sỉ phảm
VI. TI LIÃÛU THAM KHO
Phảm Âçnh Thỉûc - 100 cáu hi v âạp ạn vãư viãûc dảy toạn åí Tiãøu hc-
NXBGD,2000
Phảm Âçnh Thỉûc - phỉång phạp sạng tạc âãư toạn åí TH - NXBGD,2000
Phảm Âçnh Thỉûc - Gii bi toạn åí TH nhỉ thãú no - NXBGD,2000
Nguùn Phủ Huy - Dảy hc cạc táûp håüp säú åí TH - NXBGD,2000
Nguùn Trng Chiãún - Bi ging phỉång phạp dảy hc toạn åí TH ( táûp 1, táûp 2 )
Trỉång Cäng Thnh - Cạc bi toạn lê thụ åí TH NXBGD,2000
Toạn tøi thå - Säú 6/2002
THK4-BN
1
Violet.vn/luyenchudep
Toaùn tuọứi thồ - Sọỳ 7/2002

B. PHệN NĩI DUNG
Chổồng I :
NHặẻNG VN ệ CHUNG
I. NGN NGặẻ
1-Khaùi nióỷm: Ngọn ngổợ laỡ mọỹt hóỷ thọỳng tờn hióỷu õỷc bióỷt maỡ trong õoù bao
gọửm nhổợng õồn vở nhổ ỏm vở, hỗnh vở, tổỡ, cỏu, . . . vaỡ hỗnh thổùc lión kóỳt giổợa
chuùng õóứ taỷo thaỡnh lồỡi noùi trong giao tióỳp.

2-Vai troỡ cuớa ngọn ngổợ
Trong xaợ họỹi hióỷn õaỷi, khaớ nng ngọn ngổợ õổồỹc xem laỡ mọỹt trong bọỳn giỏỳy
thọng haỡnh quan troỹng nhỏỳt cuớa con ngổồỡi. Nóỳu nhổ khọng coù noù, con ngổồỡi khọng
thóứ sọỳng chung vồùi cọỹng õọửng. ióửu õoù noùi lón vai troỡ khọng thóứ thióỳu cuớa ngọn
ngổợ õọỳi vồùi xaợ họỹi loaỡi ngổồỡi. Vai troỡ naỡy thóứ hióỷn trón hai bỗnh dióỷn:
Thổù nhỏỳt: Ngọn ngổợ laỡ phổồng tióỷn giao tióỳp troỹng yóỳu nhỏỳt cuớa con
ngổồỡi
:
Khọng ai coù thóứ phuớ nhỏỷn ngọn ngổợ laỡ phổồng tióỷn giao tióỳp quan troỹng nhỏỳt
cuớa con ngổồỡi. Bồới ngoaỡi ngọn ngổợ, con ngổồỡi coỡn coù nhổợng phổồng tióỷn giao tióỳp
khaùc nhổ: cổớ chố, caùc loaỷi dỏỳu hióỷu, kờ hióỷu khaùc nhau, nhổợng kóỳt hồỹp ỏm thanh cuớa
ỏm nhaỷc, nhổợng kóỳt hồỹp maỡu sừc cuớa họỹi hoaỷ. Nhổng ngọn ngổợ vỏựn laỡ thổù phổong
tióỷn giao tióỳp quan troỹng nhỏỳt.
So vồùi ngọn ngổợ thaỡnh tióỳng, ngọn ngổợ cổớ chố thỏỷt ngheỡo naỡn vaỡ haỷn chóỳ. Noù
khọng thóứ lọỹt taớ õổồỹc hóỳt tỗnh caớm cuớa con ngổồỡi vaỡ õọi khi noù mang yù nghộa thọng
baùo thióỳu chờnh xaùc.
Coỡn nhổợng kờ hióỷu, tờn hióỷu khaùc nhổ: tờn hióỷu õeỡn giao thọng cuợng chố laỡ
phổồng tióỷn bọứ trồỹ cho ngọn ngổợ õóứ duỡng trong õồỡi sọỳng bồới chuùng bở haỷn chóỳ phaỷm
vi sổớ duỷng vaỡ baớn thỏn noù muọỳn sổớ duỷng phaới thọng qua ngọn ngổợ.
m nhaỷc, họỹi hoaỷ vaỡ õióu khừc mỷc duỡ coù khaớ nng rỏỳt vộ õaỷi nhổng noù vỏựn coù
nhổợng haỷn chóỳ nhỏỳt õởnh vaỡ coù tờnh chỏỳt phióỳm dióỷn so vồùi ngọn ngổợ. Chuùng khọng
thóứ truyóửn õaỷt khaùi nióỷm vaỡ tổ tổồớng mọỹt caùch chờnh xaùc, roợ raỡng. Thọng õióỷp maỡ
ngổồỡi nghóỷ sộ gổới gừm qua giai õióỷu, lồỡi ca hay qua mọỹt taùc phỏứm nghóỷ thuỏỷt naỡo õoù
phuỷ thuọỹc nhióửu vaỡo yù kióỳn chuớ quan cuaớ ngổồỡi nghe, ngổồỡi xem. Vỗ vỏỷy, khọng thóứ
duỡng chuùng õóứ laỡm phổồng tióỷn giao tióỳp.
THK4-BN
2
Violet.vn/luyenchudep
Chênh nhåì ngän ngỉỵ m con ngỉåìi cọ thãø hiãøu nhau trong quạ trçnh sinh hoảt v
lao âäüng, nhåì ngän ngỉỵ m con ngỉåìi cọ thãø diãùn âảt v lm cho ngỉåìi khạc hiãøu

âỉåüc tỉ tỉåíng, tçnh cm v nguûn vng ca mçnh. Chênh sỉû hiãøu biãút nhau âọ m
con ngỉåìi måïi cọ thãø âäưng tám hiãûp lỉûc chinh phủc tỉû nhiãn, chinh phủc x häüi lm
cho x häüi ngy cng tiãún lãn.
Thỉï 2: Ngän ngỉỵ l phỉång tiãûn ca tỉ duy:
Vai tr ca ngän ngỉỵ trong giao tiãúp gàõn liãưn våïi vai tr ca ngän ngỉỵ trong viãûc
thãø hiãûn tỉ duy .Båíi khäng ai nọi âãø nọi ,khäng ai viãút âãø viãút m nọi viãút l âãø trao
âäøi tỉ tỉåíng ,tçnh cm våïi nhau.Ngän ngỉỵ l hiãûn thỉûc trỉûc tiãúp ca tỉ tỉåíng
.Khäng cọ tỉì no, cáu no m lải khäng biãøu hiãûn khại niãûm hay tỉ tỉåíng ,ngỉåüc lải
khäng cọ nghéa tỉ tỉåíng no m lải khäng täưn tải dỉåïi dảng ngän ngỉỵ ,ngän ngỉỵ
trỉûc tiãúp tham gia vo quạ trçnh hçnh thnh tỉ tỉåíng. Mi nghé, tỉ tỉåíng chè tråí
nãn r rng khi âỉåüc biãøu hiãûn bàòng ngän ngỉỵ.Vai tr ca ngän ngỉỵ våïi tỉ duy
khäng chè thãø hiãûn khi ngän ngỉỵ âỉåüc phạt thnh låìi m c khi ngỉåìi ta cn làûng
suy nghé hồûc viãút ra giáúy
Nọi tọm lải :Khäng phi ngáùu nhiãn m ngän ngỉỵ âỉåüc chn l mäüt trong bäún giáúy
thäng hnh ca x häüi hiãûn âải .Vai tr khäng thãø thiãúu ca ngän ngỉỵ âäúi våïi âåìi
säúng ca x häüi loi ngỉåìi l nhán täú quút âënh sỉû lỉûa chn áúy .Chênh vç váûy ,rn
luûn v phạt triãøn ngän ngỉỵ cho mi thnh viãn trong x häüi l mäüt trong nhỉỵng
mủc tiãu âo tảo åí táút c cạc nỉåïc trãn thãú giåïi .
Vai tr ca ngän ngỉỵ âäúi våïi toạn hc
Ngän ngỉỵ cọ vai tr quan trng âäúi våïi x häüi loi ngỉåìi nọi chung v âäúi våïi
toạn hc nọi riãng .Toạn hc l khoa hc nghiãn cỉïu nhỉỵng hçnh dảng khäng gian
v nhỉỵng quan hãû säú lỉåüng ca thãú giåïi hiãûn thỉûc .Báút k mäüt näüi dung no ca
toạn hc cng phi sỉí dủng ngän ngỉỵ âãø chuøn ti .Nhỉ váûy, ngän ngỉỵ l phỉång
tiãûn âãø chuøn ti nhỉỵng näüi dung âọ .Cọ thãø nọi, khäng mäüt thỉï phỉång tiãûn no
lải cọ thãø chuøn ti näüi dung ca toạn hc mäüt cạch sinh âäüng, âa dảng v phong
phụ nhỉ ngän ngỉỵ .Báút k mäüt khại niãûm, mäüt âënh nghéa, âënh l hay tiãn âãư
toạn hc no cng âỉåüc phạt biãøu thäng qua ngän ngỉỵ .Quạ trçnh phán têch, chỉïng
minh v gii mäüt bi ton âãưu âỉåüc thäng qua ngän ngỉỵ .
Tuy nhiãn, cáưn phán biãût ngän ngỉỵ dng trong toạn hc v ngän ngỉỵ tỉû nhiãn,
båíi ngän ngỉỵ tỉû nhiãn thỉåìng phủ thüc vo nhỉỵng úu täú cm xục, do âọ, nọ s

gáy khọ khàn cho suy lûn chênh xạc .Vç váûy, ngän ngỉỵ åí trong toạn hc l mäüt thỉï
ngän ngỉỵ ngàõn gn, chênh xạc, sục têch, cä âäüng .
II . ÂÀÛC ÂIÃØM V VAI TR CA MÄN TOẠN ÅÍ TIÃØU HC
1 . Âàûc âiãøm
Mäüt trong hai män hc ch âảo åí nh trỉåìng tiãøu hc l män Toạn .Män hc ny
chiãúm mäüt qu thåìi gian tỉång âäúi låïn, chè sau Tiãúng Viãût. Hai âàûc âiãøm cå bn
nháút ca ca män Toạn åí tiãøu hc nh hỉåíng âãún viãûc sỉí dủng ngän ngỉỵ l:
 Vãư näüi dung :
Kiãún thỉïc toạn hc åí tiãøu hc l nhỉỵng kiãún thỉïc cå bn ban âáưu vãư säú hc cạc
säú tỉû nhiãn, phán säú, säú tháûp phán, cạc âải lỉåüng thäng dủng, mäüt säú úu täú âải säú,
hçnh hc, thäúng kã âån gin .Vç váûy, åí tiãøu hc chè måïi hçnh thnh cho hc sinh
nhỉỵng biãøu tỉåüng, nhỉỵng khại niãûm âån gin, dãù hiãøu. Cạc em chỉa cọ nhỉỵng âënh
nghéa chênh xạc vãư cạc näüi dung, kiãún thỉïc män Toạn. Nhỉỵng khại niãûm hay tênh
cháút m HSTH âỉåüc hc ch úu l cäng nháûn chỉï chỉa âi vo giaií thêch, chỉïng
minh.
 Vãư hçnh thỉïc :
THK4-BN
3
Violet.vn/luyenchudep
Xút phạt tỉì âàûc âiãøm nháûn thỉïc ca hc sinh tiãøu hc, nháút l âäúi våïi hc sinh
låïp 3 l âäúi tỉåüng m tỉ duy củ thãø cn chiãúm ỉu thãú ,tỉ duy trỉìu tỉåüng chỉa phạt
triãøn ,kh nàng suy lûn còn hạn chế.Vç váûy, cạc män hc åí tiãøu hc nọi chung v
män Toạn nọi riãng mang âáûm dáúu áún trỉûc quan, củ thãø .Âàûc biãût l nhỉỵng låïp âáưu
cáúp. Âiãưu ny s âỉåüc gim dáưn cng våïi sỉû phạt triãøn ca HSTH, cng vãư sau
nhỉỵng úu täú trỉûc quan s dáưn âỉåüc thay båíi nhỉỵng úu täú mang tênh cháút trỉìu
tỉåüng hån ,khại quạt hån .
2 . Vai tr ca män Toạn åí Tiãøu hc
Vai tr ca män Toạn åí tiãøu hc thãø hiãûn åí cạc bçnh diãûn sau:
a-Cung cáúp cho hc sinh nhỉỵng kiãún thỉïc cå bn, så gin ban âáưu vãư säú hc, cạc säú
tỉû nhiãn, phán säú, säú tháûp phán, cạc âải lỉåüng thäng dủng, mäüt säú úu täú âải sä,ú

hçnh hc. Nhỉỵng kiãún thỉïc ny tảo tiãưn âãư v âàût nãưn mọng vỉỵng chàõc cho viãûc hc
toạn trong nhỉỵng giai âoản sau.
b- Rn luûn cho HSTH mäüt säú ky ỵnàng cå bn, âån gin, ban âáưu.
c- Bỉåïc âáưu gọp pháưn hçnh thnh v phạt triãøn tỉ duy cho HSTH, âàûc biãût l giụp
hc sinh phạt triãøn nàng lỉûc trỉìu tỉåüng hoạ, khại quạt hố, kh nàng suy lûn v
diãùn âảt âụng cạch phạt hiãûn v cạch gii quút cạc váún âãư âån gin ,gáưn gi trong
cüc säúng .
Tọm lải : Toạn hc l män hc ca trê tû, l phỉång tiãûn âãø hçnh thnh v phạt
triãøn tỉ duy cọ hiãûu qua.í Nhỉng âäưng thåìi âọ cng l phỉång tiãûn âãø phạt triãøn
ngän ngỉỵ. Båíi ngän ngỉỵ v tỉ duy cọ mäúi liãn hãû chàût ch våïi nhau. Khi tỉ duy
phạt triãøn, ngän ngỉỵ s phạt triãøn theo. Ngỉåüc lải, sỉû phạt triãøn ca ngän ngỉỵ s bäø
tråü cho sỉû phạt triãøn tỉ duy, giụp hc sinh diãùn âảt nhỉỵng váún âãư vãư tỉ duy mäüt
cạch chênh xạc, r rng v thuút phủc hån.
3 . nh hỉåíng ca âàûc âiãøm män Toạn âãún viãûc sỉí dủng ngän ngỉỵ
Toạn hc, l mäüt khoa hc nhỉng âäúi tỉåüng ca män Toạn åí Tiãøu hc lải l hc
sinh åí âäü tøi cn nh .Do váûy, mäüt trong nhỉỵng ngun tàõc dảy hc toạn l phi
âm bo sỉû cán âäúi giỉỵa tênh khoa hc v tênh vỉìa sỉïc. Âiãưu ny quy âënh ráút nhiãưu
âãún viãûc sỉí dủng ngän ngỉ.ỵ Ngän ngỉỵ dng trong mơn Toạn åí Tiãøu hc phi hãút
sỉïc âån gin, ngàõn gn, dễ hiãøu nhỉng phi bo âm tênh khoa hc, tênh chênh xạc.
ÅÍ Tiãøu hc, hc sinh chè nàõm biãøu tỉåüng hồûc khại niãûm m chỉa cọ âënh nghéa.
Chàóng hản: Cạc em chỉa thãø hiãøu âỉåüc :bn cháút ca phẹp cäüng l häüi ca nhỉỵng
táûp håüp khäng cọ pháưn tỉí chung m chè hiãøu phẹp cäüng thäng qua phẹp âãúm , thäng
qua vê dủ củ thãø .
Ngän ngỉỵ Toạn hc åí Tiãøu hc phi âỉåüc diãùn âảt dỉåïi nhỉỵng dảng âån gin
nháút. Vê dủ: Chụng ta khäng dng thût ngỉỵ gii phỉång trçnh cho cạc em m nọi :
tçm x, tçm y, chụng ta cng khäng nọi gii hãû phỉång trçnh :
{
18
9
=+

=−
yx
yx
m nọi :
Tçm hai säú khi biãút täøng v hiãûu ca chụng .
Âàûc âiãøm ca män Toạn cn quy âënh phỉång phạp gii Toạn åí Tiãøu hc,
nghéa l phi gii Toạn bàòng phỉång phạp säú hc chỉï khäng sỉí dủng phỉång
phạp âải säú
III. ÂÀÛC ÂIÃØM NGÄN NGỈỴ CA HC SINH LÅÏP 3
1 . Âàûc âiãøm ngän ngỉỵ ca hc sinh låïp 3
Ngän ngỉỵ ca HSTH nọi chung, ngän ngỉỵ ca hc sinh låïp 3 nói riêng
phạt triãøn hån nhiãưu so våïi tr máùu giạo. Cạc em cọ mäüt väún tỉì khạ phong
THK4-BN
4
Violet.vn/luyenchudep
phụ, cạc em cng â biãút liãn kãút cạc tỉì âọ âãø tảo thnh cáu, thnh bi, thnh
âoản.
Tuy váûy, nàng lỉûc ngän ngỉỵ ca hc sinh tiãøu hc váùn l mäüt váún âãư âạng
bn, hiãûn tỉåüng cạc em nọi sai v nháút l viãút sai váùn cn khạ phäø biãún. Mäüt
âàûc âiãøm ráút dãù nháûn ra trong ngän ngỉỵ ca hc sinh låïp 3 l cạc em hay bàõt
chỉåïc, bàõt chỉåïc ngun máùu cạch nọi, cạch diãùn âảt ca ngỉåìi khạc. HS låïp
3 chỉa cọ nàng lỉûc sng lc ngän ngỉỵ, lỉûa chn ngän ngỉỵ sao cho ph håüp
våïi tçnh húng, nhiãûm vủ cáưn gii quút. Vç váûy, trong khi diãùn âảt, khi viãút
thỉåìng làûp tỉì v gàûp nhiãưu lụng tụng .
Nhỉỵng âàûc âiãøm trãn âáy vãư ngän ngỉỵ ca hc sinh låïp 3 s nh hỉåíng âãún
viãûc hc táûp ca cạc em nọi chung v viãûc hc toạn nọi riãng.
2 . nh hỉåíng ca âàûc âiãøm ngän ngỉỵ ca HS låïp 3 âãún viãûc hc
Toạn
Tỉì ngän ngỉỵ tỉû nhiãn âãún ngän ngỉỵ toạn hc l c mäüt khong cạch m hc
sinh låïp 3 phi vỉåüt qua khäng máúy dãù dng .Do âàûc âiãøm ngän ngỉỵ ca cạc

em nhỉ â trçnh by åí mủc 1 m cạc em gàûp phi ráút nhiãưu khọ khàn trong
viãûc hc toạn .
Chàóng hản nhỉ : -HSTH gàûp lụng tụng khi âàût låìi gii cho phẹp tênh.
-Khi âc âãư toạn, cạc em khäng biãút nháûn diãûn âáu l úu täú chênh, âáu l phủ
âãø xạc âënh bn cháút ca bi toạn.
-Viãûc âàût låìi gii thỉåìng hay trng làûp hồûc thỉåìng hay dỉûa vo máùu cho sàơn
-Hay bë âạnh lỉìa båíi nhỉỵng bi toạn cọ näüi dung khäng tỉåìng minh.
Vê dủ: “Lan 9 tøi ,Lan thua chë 2 tøi .Hi chë ca Lan bao nhiãu tøi?”
Cạc em thỉåìng lm phẹp tênh trỉì âãø tênh säú tøi ca chë nhỉng thỉûc ra l phi
lm phẹp tênh cäüng måïi âụng Chênh nhỉỵng khọ khàn ny lm nh hỉåíng âãún
cháút lỉåüng hc Toạn .Tháûm chê nọ cn gáy cho HS cm giạc khäng mún hc
Toạn ,khäng kêch thêch âỉåüc hỉïng thụ hc táûp ca cạc em .Do váûy ,phi khai
thạc nhỉỵng gç cọ thãø nhàòm giụp cho HS tháúy âỉåüc sỉû gáưn gi ca Toạn hc
âäúi våïi cüc säúng bàòng ngän ngỉỵ l trạch nhiãûm ca táút c giáo viên tiểu
học .Cáưn cọ thỉïc trong viãûc giụp âåỵ hc sinh phạt triãøn ngän ngỉỵ qua män
Toạn. Qua âọ, gọp pháưn hçnh thnh tçnh u âäúi våïi tiãúng mẻ â v tçnh u
âäúi våïi män hc cho HS .Bn thán ca các em cng cọ thỉïc hån trong viãûc
têch luy,ỵ lm giu cho väún ngän ngỉỵ ca mçnh.
ChỉångII
MÄÜT SÄÚ BIÃÛN PHẠP PHẠT TRIÃØN NGÄN NGỈỴ CHO
HS LÅÏP 3 QUA MÄN TOẠN
I. THỈÛC TRẢNG CA VIÃÛC PHẠT TRIÃØN NGÄN NGỈỴ CHO
HS LÅÏP 3 QUA MÄN TOẠN ÅÍ TRỈÅÌNG TIÃØU HC
Phạt triãøn ngän ngỉỵ cho HSTH l nhiãûm vủ ca táút c cạc män hc åí
trỉåìng Tiãøu hc. Tuy nhiãn tçm hiãøu viãûc lm ny åí mäüt säú trỉåìng tiãøu hc
chụng täi nháûn tháúy. Khäng phi åí âáu, mi GV âãưu nháûn thỉïc âụng váún âãư
âọ. Båíi cọ ráút nhiãưu GV cho ràòng : phạt triãøn ngän ngỉỵ cho HSTH l nhiãûm vủ
ca män Tiãúng Viãût chỉï khäng phi ca män Toạn. Vç váûy cäng tạc ny chỉa
âỉåüc chụ trng âụng mỉïc. Trong giåì hc Toạn, GV chỉa chụ âãún viãûc phạt
THK4-BN

5
Violet.vn/luyenchudep
triãøn ngän ngỉỵ cho HS, chỉa hỉåïng dáùn cho HS cạch dng từ âàût cáu. Âàûc
biãût l chỉa chụ âãún viãûc khai thạc väún ngän ngỉỵ tỉû nhiãn sàơn cọ ca cạc
em nhàòm giụp HS tỉû thiãút kãú nhỉỵng tçnh húng, nhỉỵng nhiãûm vủ âàût ra trong
cüc säúng .Hçnh thỉïc täø chỉïc dảy hc Toạn åí mäüt säú trỉåìng TH hiãûn nay váùn
cn ráút âån gin. Ở âáy GV thỉåìng sỉí dủng cạc phỉång phạp dảy hc c:
thuút trçnh, ging giải, hi âạp m thiãúu hàón cạc phỉång phạp dảy hc
måïi : tho lûn, hc nhọm Cạc bøi ngoải khoạ hay cạc bøi hc chun âãư
háưu nhỉ “vàõng bọng”, ráút êt âỉåüc täø chỉïc. Chênh vç l âọ m cháút lỉåüng dảy
hc Toạn åí TH hiãûn nay váùn l mäüt váún âãư bức xục.
Vì vậy, xem män Toạn khäng chè l cäng củ, l phỉång tiãûn âãø phạt triãøn tỉ
duy m cn l phỉång tiãûn âãø phạt triãøn ngän ngỉỵ cho HS váùn l viãûc lm cọ
nghéa to låïn. Âäúi våïi hc sinh, l âäúi tỉåüng ca quạ trçnh dảy hc, l nhán täú
chëu tạc âäüng mảnh m ca tháưy giạo, do váûy nhỉỵng hản chãú trong quạ trçnh
dảy hc s nh hỉåíng khäng täút âãún HS. Nghiãn cỉïu mäüt säú våí bi táûp Toạn
ca mäüt säú HS, âäưng thåìi xem xẹt cạc em hc Toạn cho tháúy : nàng lỉûc ngän
ngỉỵ Toạn hc ca HS hiãûn nay chỉa phạt triãøn. Cng mäüt âãư Toạn nhỉng táút
c cạc HS âãưu gii theo mäüt hỉåïng giäúng nhau l mäüt thỉûc tãú âạng bn. Cạc
em cng chỉa biãút cạch sàõp xãúp cạch âàût låìi gii sao cho håüp ly, kh nàng váûn
dủng ngän ngỉỵ vo viãûc thiãút kãú âãư Toạn cn vủng vãư v nháút l nàng lỉûc trçnh
by, diãùn âảt cạch lm bi cn hản chãú l nhỉỵng vê dủ âiãøn hçnh lm r háûu
qu ca viãûc coi nhẻ nhiãûm vủ phạt triãøn ngän ngỉỵ cho HS thäng qua män
Toạn .
Ngỉåìi ta thỉåìng nọi,Toạn l cäng củ âàõc lỉûc âãø phạt triãøn trê thäng minh.
Toạn hc l män hc trê tû. Ânh ràòng váûy, nhỉng âiãưu âọ khäng cọ nghéa l
ph nháûn âi vai tr ca nọ trong viãûc thỉûc hiãûn nhiãûm vủ phạt triãøn ngän ngỉỵ
cho HS. Båíi Toạn hc cọ âäúi tỉåüng nghiãn cỉïu riãng mang tênh âàûc th ca
no,ï do váûy ngän ngỉỵ âãí biãøu thë vãư nhỉỵng âäúi tỉåüng áúy ráút khạc nhau. V nãúu
nhỉ ngỉåìi GV biãút cạch khai thạc bi dảy âãø phạt triãøn ngän ngỉỵ cho HS thç s

lm cho ngän ngỉỵ ca cạc em ngày cng phong phụ hån .
 Tọm lải : Xút phạt tỉì nghéa ca dảy hc Toạn trong viãûc phạt triãøn
ngän ngỉỵ cho HS v xút phạt tỉì thỉûc trảng ca viãûc lm ny m trong pháưn II
ca chỉång II chụng täi âãư xút mäüt säú biãûn phạp nhàòm phạt triãøn ngän ngỉỵ
cho HS .Hi vng ràòng ,âọ s l nhỉỵng biãûn phạp cọ tạc dủng gọp pháưn lm
thay âäøi quan niãûm ca mäüt säú GV dảy Toạn åí TH hiãûn nay v lm cho kh
nàng ngän ngỉỵ Toạn hc ca HS ngy cng âỉåüc náng lãn.
II . MÄÜT SÄÚ BIÃÛN PHẠP PHẠT TRIÃØN NGÄN NGỈỴ CHO HS
LÅÏP 3 QUA MÄN TOẠN
1. Hỉåïng dáùn HS thiãút kãú âãư Toạn
Thiãút kãú âãư Toạn khäng chè giụp HS phạt triãøn tỉ duy âäüc láûp m âáy thỉûc sỉû
l mäüt biãûn phạp hỉỵu hiãûu cho viãûc phạt triãøn ngän ngỉỵ ca cạc em. Âáy l cå
häüi âãø HS cọ âiãưu kiãûn váûn dủng nhỉỵng âiãưu quan sạt trong cüc säúng vo quạ
trçnh hc táûp, chênh âiãưu ny tảo cho cạc em hỉïng thụ hc táûp, niãưm say mã
våïi hc táûp, nháút l våïi män Toạn.
1.1 Thiãút kãú âãư Toạn dỉûa vo tọm tàõt
THK4-BN
6
Violet.vn/luyenchudep
1.1.1 Thiãút kãú âãư Tọan tỉì tọm tàõt bàòng ngän ngỉỵ
1.1.1.1Ngän ngỉỵ k hiãûu ngàõn gn
GV âỉa ra mäüt tọm tàõt bi toạn bàòng ngän ngỉỵ kê hiãûu ngàõn gn .Sau âọ u
cáưu mäüt HS tỉû âàût mäüt âãư Toanï dỉûa vo tọm tàõt âọ .Sau khi HS trçnh by cạc
âãư Toạn ca mçnh, giạo viãn täø chỉïc cho HS trao âäøi, gọp kiãún, nháûn xẹt âãø
âãư toạn âỉåüc chàût ch hån, gn gng, sục têch, cä âäüng v chênh xạc hån.
Vê dủ: Em hy thiãút kãú mäüt âãư Toạn tỉì tọm tàõt sau âáy:
Cọ : 6 ?
Thãm : 3
HS1: Trãn cnh cọ 6 con chim , cọ thãm 3 con chim bay âãún nỉỵa .Hi cọ bao
nhiãu con chim åí trãn cnh ?

HS2 : Hoa càõt âỉåüc 6 bäng hoa , Minh cho Hoa thãm 3 bäng hoa
nỉỵa .Hi Hoa cọ bao nhiãu bäng hoa táút c?
HS3 : Nh An träưng 6 cáy cam , ch nháût vỉìa räưi ba An träưng 3 cáy cam.
Hi nh An träưng âỉåüc máúy cáy cam?
HS4 : Âãún nga thỉï 6 täø em âỉåüc khen 6 âiãøm täút ,ngy thỉï 7cä giạo thỉng
cho täø em thãm 3 âiãøm täút nỉỵa .Hi c tưn täø em cọ máúy âiãøm täút ?
HS5 : Vo nàm hc måïi, mẻ mua cho Vi 6 quøn våí.Bäú tàûng Vi 3 quøn våí
nỉỵa. Hi Vi cọ táút c bao nhiãu cún våí?
1.1.1.2 Tỉì bng k ä
Xút phạt tỉì cạc nhọm âäúi tỉåüng cọ chung våïi nhau nhỉỵng âàûc tênh no âáúy hồûc
cạc âải lỉåüng cọ giạ trë tỉång ỉïng våïi nhau mäüt cạch chàût che,ỵ GV xáy dỉûng tọm tàõt
âãư toạn dỉọi dảng “bng k ä” âãø xãúp âàût cạc âäúi tỉåüng áúy vo cng mäüt hng
(hồûc cng mäüt cäüt), u cáưu HS xạc âënh cạc mäúi quan hãû trong bi toạn v thiãút
kãú âãư toạn .
Vê dủ : Em hy thiãút kãú mäüt âãư toạn dỉûa vo bng k ä sau :
Nam Nỉỵ Táút c
Cọ 8
Khäng 11 ?
Táút c 20 35
HS1: Låïp em cọ 35 HS, trong âọ cọ 20 bản trai, ch nháût vỉìa qua cọ 8 bản gại âi
xem phim v cọ 11 bản trai khäng âi xem phim . Hi â cọ bao nhiãu bản khäng đi
xem phim?
HS2 : Âäüi bọng ca trỉng em cọ 35 bản , trong âọ cọ 20 bản nam, tráûn âáúu nga
häm qua cọ 8 bản gại ra sán v cọ 11 bản trai khäng ra sán . Hi cọ bao nhiãu bản
khäng ra sán thi âáúu?
HS3 : Dn håüp ca ca trỉåìng em cọ 35 bản, trong âọ cọ 20 bản nam. Sạng nay,
khi lãn diãùn chè cọ 8 bản gại v mäüt säú bản trai. Hi cọ bao nhiãu bản khäng ra
diãùn, biết ràòng trong säú cạc bản khäng ra diãùn chè cọ 11 bản nam?
HS4 : Âäüi tçnh nguûn xanh ca khäúi låïp 5 cọ táút c l 35 HS âỉåüc phán cäng âi
âãún x A v x B. Trong âọ, cọ mäüt säú bản nam v 8 bản nỉỵ âỉåüc phán cäng âi âãún

x A. Hi cọ bao nhiãu HS khäng âi âãún x A biãút ràòng, trong säú 35 HS ca âäüi cọ
20 HS nam v cọ 11 em nam khäng âi âãún x ny?
HS5 : Cä giạo em cọ tất c 35 quøn vå.í Cä â phạt cho 8 bản nỉỵ v mäüt säú bản
nam cọ thnh tích xút sàõc åí trong låïp mäùi bản mäüt cún. Hi cä giạo cn lải bao
THK4-BN
7
Violet.vn/luyenchudep
nhióu cuọỳn, bióỳt rũng coù 11 baỷn nam khọng õổồỹc phaùt vồớ trón tọứng sọỳ 20 nam cuớa
lồùp ?
1.1.1.3 Tổỡ cọng thổùc chổợ
Tuồng tổỷ giọỳng caùch thióỳt kóỳ õóử toaùn tổỡ caùc cọng thổùc bũng lồỡi ồớ muỷc 1.1.1.2,chố
khaùc ồớ chọự GV phaới thay caùc tổỡ, chổợ ồớ caùch toùm từt ỏỳy bũng caùc chổợ caùi nhổ a, b,
c x, y õóứ cọng thổùc õổồỹc ngừn goỹn vaỡ dóự bióỳn õọứi .Sau õoù yóu cỏửu HS õỷt lồỡi cho
baỡi toùm từt .
Vờ duỷ 1: Cho:
bcabc =7:
(a,b,c <10, a>0)
Tỗm:
abc
HS1: Tỗm mọỹt sọỳ coù 3chổợ sọỳ , bióỳt rũng nóỳu giaớm sọỳ õoù õi 7 lỏửn thỗ õổồỹc mọỹt sọỳ coù
hai chổợ sọỳ õổồỹc taỷo bồới haỡng chuỷc vaỡ haỡng õồn vở cuớa sọỳ phaới tỗm ?
HS2 : Tỗm mọỹt sọỳ coù 3 chổợ sọỳ bióỳt rũng nóỳu xoaù õi chổợ sọỳ haỡng trm cuớa noù thỗ sọỳ
õoù seợ giaớm õi 7 lỏửn.
HS3 : Tỗm mọỹt sọỳ coù 3 chổợ sọỳ bióỳt rũng nóỳu lỏỳy sọỳ coù 2 chổợ sọỳ õổồỹc taoỹ tổỡ caùc chổợ
sọỳ laỡ caùc haỡng õồn vở vaỡ haỡng chuỷc cuớa sọỳ phaới tỗm nhỏn vồùi 7 thỗ õổồỹc sọỳ coù 3 chổợ
sọỳ cỏửn tỗm õoù .

Lổu yù : Khi yóu cỏửu HS thióỳt kóỳ õóử toaùn daỷng 1.1.1.2 vaỡ 1.1.1.3 thỗ chố aùp duỷng
khi daỷy HS gioới hoỷc cho HS khaù gioới ồớ trong lồùp ,vỗ thổỷc chỏỳt cuớa nhổợng baỡi toaùn
naỡy chờnh laỡ nhổợng baỡi toaùn giaới bũng phổồng trỗnh nón noù khọng phuỡ hồỹp vồùi HS

õaỷi traỡ
.
1.1.2.Thióỳt kóỳ õóử ỡ toaùn tổỡ toùm từt bũng hỗnh veợ
1.1.2.1.Daỷng õoaỷn thúng :
GV duỡng caùc õoaỷn thúng õóứ bióứu thở sọỳ õaợ cho , sọỳ phaới tỗm , caùc quan hóỷ toaùn hoỹc
trong õóử toaùn sau õoù yóu cỏửu HS thióỳt kóỳ õóử toaùn .
Lổu yù
: óứ yóu cỏửu HS thióỳt kóỳ õóử toaùn tổỡ toùm từt theo daỷng õoaỷn thúng ,GV
phaới hổồùng dỏựn cho HS bióỳt mọỹt sọỳ quan hóỷ toaùn hoỹc õổồỹc bióứu dióứn thọng qua
õoaỷn thúng nhổ :
Sọỳ a:
Sọỳ a:
Sọỳ b: quan hóỷ a < b
Sọỳ a:
Sọỳ b: quan hóỷ gỏỳp õọi
Vờ duỷ 1 : Em haợy thióỳt kóỳ õóử toaùn tổỡ caùc daỷng toùm từt sau õỏy bũng sồ õọử õoaỷn
thúng :
Xanh
Trừng
Vaỡng
HS1 : Ngaỡy chuớ nhỏỷt mọỹt cổớa haỡng tọứng hồỹp baùn õổồỹc 7m vaới xanh , mọỹt sọỳ m vaới
trừng vaỡ mọỹt sọỳ m vaới vaỡng .Hoới ngaỡy họm ỏỳy cổớa haỡng baùn õổồỹc tỏỳt caớ bao nhióu m
vaới bióỳt rũng sọỳ m vaới trừng baùn õổồỹc gỏỳp 3 sọỳ m vaới xanh, sọỳ m vaới vaỡng baùn õổồỹc
bũng 1/2 sọỳ m vaới trừng õaợ baùn ?
HS2 : Cuọỹn giỏy maỡ xanh daỡi 7m, cuọỹn dõy mu trừng daỡi gỏỳp 3 lỏửn cuọỹn dỏy maỡu
xanh. Cuọỹn dỏy maỡu vaỡng coù chióửu daỡi bũng 1/2 cuọỹn trừng .Hoới 3 cuọỹn dỏy daỡi bao
nhióu m ?
Vờ duỷ 2 : Tỏỳt caớ :
Thóm tỏỳt caớ :
Thóm 1/2 tỏỳt caớ :

Thóm 1/4 tỏỳt caớ :
THK4-BN
8
Violet.vn/luyenchudep
Thãm 1 :
GV lm máùu : Sau bøi trçnh diãùn thåìi trang trãn cáưu Trng Tiãưn mäüt bản
nam â hi mäüt bản nỉỵ : “ Trỉåìng bản cọ máúy bản tham gia trçnh diãùn thåìi trang
váy?” Bản nỉỵ âạp: “ Bản thỉí tênh xem: ny nhẹ, säú bản ca trỉåìng täi tham gia
trçnh diãùn thåìi trang cäüng thãm säú bản âọ mäüt láưn nỉỵa, thãm mäüt nỉỵa trong säú h
räưi lải thãm 1/4 trong säú áúy v thãm c bản nỉỵa l â 100 ngỉåìi âáúy! “.Em no cọ
thãø giụp bản nam nhanh tçm ra âạp säú no?
HS1 : Mäüt con vët tråìi âang bay bäùng gàûp mäüt ân vët tråìi bay theo chiãưu ngỉåüc
lải, bn cáút tiẹng cho:” Cho 100 bản vịt ” con vët âáưu ân bn âạp lải :” Cho bản,
nhỉng bản nháưm räưi chụng täi khäng phi cọ 100 âáu, m táút c chụng täi cäüng
thãm táút c chụng täi mäüt láưn nỉỵa, thãm mäüt nỉỵa chụng täi räưi thãm 1/4 chụng täi
v c bản nỉỵa måïi â 100.” Em hy tênh xem ân vët tråìi cọ bao nhiãu con ?
HS2 : Mäüt bản HS nỉåïc ngoi hi mäüt bản HS Viãût Nam: “ Nàm nay tham dỉû Sea
Games nỉåïc Viãût Nam cạc bản cọ bao nhiãu váûn âäüng viãn båi läüi ? Bản Viãût Nam
âạp :” Mçnh được biãút táút c âon båi lội cộng thãm táút c h mäüt láưn nỉỵa räưi thãm
mäüt nỉỵa trong säú ho,ü thãm 1/4 säú ngỉåìi ca âon v thãm c bản nữa thç âỉåüc 100
ngỉåì. Bản tênh xem âon váûn âäüng viãn båi läüi ca Viãût Nam cọ máúy ngỉïåìi ? “
1.1.2.2.Dảng lỉu âäư :
Âäúi våïi nhỉỵng bi toạn tênh ngỉåüc ,suy tỉì dỉåïi lãn kãút qu cáưn tçm ,GV cọ thãø tọm
tàõt bi toạn áúy dỉåïi dảng lỉu âäư .Sau âọ u cáưu HS âàût låìi cho bi toạn
Vê dủ : Em hy thiãút kãú mäüt âãư toạn theo dảng tọm tàõt bàòng lỉu âäư sau:
HS1 : Tçm mäüt säú biãút ràòng nãúu gáúp säú âọ lãn 6 láưn räưi båït âi 3 thç âỉåüc 27.
HS2 : Vi càõt âỉåüc mäüt säú hçnh trn ,nãúu gáúp säúi hçnh trn m Vi càõt âỉåüc lãn 6 láưn
räưi båït âi 3 hçnh thç cn lải 27 hçnh trn.Hi Vi â càõt âỉåüc bao nhiãu hçnh trn ?
HS3 : Nãúu láúy säú cam åí trong gi gáúp lãn 6 láưn ,räưi båït âi 3 qu thç cn 27 qu .Hi
säú cam ban âáưu l bao nhiãu ?

1.1.2.3.Cạc hçnh tỉåüng trỉng
Hçnh tỉåüng trỉng l nhỉỵng hçnh v biãøu thë cho mäüt âäúi tỉåüng na âọ âỉåüc âãư cáûp
trong âãư Toạn .Âãø hỉåïng dáùn HS thiãút kãú âãư toạn tỉì mäüt bi toạn tọm tàõt bàòng cạc
hçnh tỉåüng trỉng ,trỉåïc hãút GV phi quy ỉåïc cho HS nhåï : nãúu bãn trong cạc hçnh
vng khäng cọ ghi säú thç cạc hçnh giäúng nhau biãøu thë cạc säú bàòng nhau .
Vê dủ : Hy thiãút kãú mäüt âãư Toạn cho ph håüp våïi pháưn tọm tàõt sau:
Chiãưu räüng : 
Chiãưu di :  7  7  7  7  7
Tênh chu vi v diãûn têch ?
HS1: Mäüt thỉía rüng hçnh chỉỵ nháût cọ chiãưu di låïn hån chiãưu räüng 7m .Nãúu gáúp
chiãưu di lãn 5 láưn v giỉỵ ngun chiãưu räüng thç chiãưu di måïi s låïn hån chiãưu
räüng 39m .tênh chu vi v diãûn têch ca thỉía rüng âọ?
HS2 : Mäüt ao cạ hçnh chỉỵ nháût cọ chiãưu räüng ngàõn hån chiãưu di 7m .Nãúu gáúp chiãưu
di lãn 5 láưn v giỉỵ ngun chiãưu räüng thç chiãưu di måïi s låïn hån chiãưu räüng
39m .Tênh chu vi v diãûn têch ca ao cạ âọ ?
HS3 : Tênh chu vi v diãûn têch ca nh tr cọ chiãưu di hån chiãưu räüng 7m v nãúu
gáúp chiãưu di lãn 5 láưn v giỉỵ ngun chiãưu räüng thç chiãưu di måïi låïn hån chiãưu
räüng 39m.
THK4-BN
9
Violet.vn/luyenchudep
1.1.2.4.Tỉì så âäư ven
GV tọm tàõt bi toạn bàòng cạch v cạc nhọm âäúi tỉåüng trong âãư Toạn thnh cạc
âỉåìng khẹp kên v ghi ạcc säú liãûu ,hay cáu hi vo trong cạc dỉåìng khẹp kên dọ
.Sau âọ u cáưu HS âàût âãư toạn
Vê dủ : Em hy viãút mäüt âãư toạn ph håüp våïi tọm tàõt sau:
21
HS1 : Trải h thnh phäú cọ táút c 210 bản HS tham gia v âỉåüc chia lm 3 nhọm âãø
tham gia tr chåi .Tr chåi låïn cọ 45 bản ,chảy tiãúp sỉïc cọ 42 bản ,säú bản tham gai
chåi âáûp bọng,hoạ tng v âi xe âảp cháûm l bàòng nhau,tênh säú HS tham gia mäé tr

chåi : âáûp bọng, âáûp bọng , hoạ trang , âi xe âảp cháûm ?
HS2 : Trải chàn ni gai sục v gia cáưm cọ 42 con b sỉỵa,45 con tráu giäúng .Hy
tênh säú g,säú vët,säú ngan ca trai chàn ni âọ biãút ràòng täøng säú gia sục v gia cáưm
ca trải l 210 con v sọ säú g,säú vët,säú ngan ca trải bàòng nhau.
Vê dủ 2:
Hãy sáng tác đề tốn dựa vào hình vẽ trên.
GV lm máùu : Trong mäüt láưn nọi chuûn vãư “Ỉåïc må ca em” ,Cä giạo hi mäüt
låïp HS: “Sau ny em no mún tråí thnh ké sỉ?” Cọ 20 bản giå tay.” Thãú em na
mún tråí thnh bạc sé “ cọï 17 bản.”Váûy ai mún s lm nghãư dảy hc nhỉ cä?” Cọ
36 bản giå tay.”Thãú em no vỉìa thêch tråí thnh ké sỉ vỉìa thêch tråí thnh bạc sé?”
“Cọ bao nhiãu em thêch lm ké sỉ v giạo viãn?”. 15 em .”Täút làõm.” GV khen v
hi tiãúp: “Ai thêch GV v bạc sé?” Cọ 13 bản âäưng .”Váûy ai thêch c 3 nghãư
trãn?” . 10 cạnh tay. No, em hy tênh xem c låïp hc ny cọ bao nhiãu bản biãút
ràòng trong säú âọ cọ 12 bản khäng thêch nghãư no c .
HS1lm : Låïp mçnh cọ 20 bản thêch bọng âa,ï 17 bản thêch båi, 36 bản thêch bọng
chuưn, 14 bản thêch bọng âạ v båi, 13 thêch båi v bọng chuưn, 15 HS lải thêch
bọng âạ v bọng chuưn. 10 bản thêch c 3 män, 12 bản khäng thêch män no c .
Âäú bản låïp mçnh cọ bao nhiãu bản âáúy?
HS2 lm :Mäüt âon khạch du lëch cọ 20 ngỉåìi nọi tiãúng Anh, 17 ngỉåìi nọi tiãúng
Nháût, 36 ngỉåìi nọi tiãúng Trung. Trong säú âọ cọ 14 ngỉåìi nọi âỉåüc c 3 thỉï tiãúng,
13 ngỉåìi nọi âỉåüc tiãúng Nháût v tiãúng Trung, 15 ngỉåìi nọi tiãúng Trung v tiãúng
Anh, 12 ngỉåìi cn lải nọi tiãúng Táy Ban Nha .Hi âon khạch du lëch táút c bao
nhiãu ngỉåìi?
1.1.2.5.Tỉì hçnh v
Nhçn vo tranh v ,HS tỉû đặt đề toạn våïi nhiãưu dảng khạc nhau.
THK4-BN
10
42
22
2

45
?
?
?
Violet.vn/luyenchudep
Vê dủ : Em hy nhçn vo bỉïc tranh dỉåïi âáy räưi âàût mäüt âãư Toạn cho ph håüp .
1.2Thiãút kãú âãư toạn bàòng cạch khạc
1.2.1 Âỉa ra âãư toạn thiãúu säú liãûu HS tỉû tçm säú liãûu âiãưn vo räưi gii
Vê dủ: “ Trãn giạ sạch cọ 10 quøn sạch truûn v quøn sạch giạo khoa. Hi
trãn giạ sạch cọ táút c bao nhiãu quøn sạch ?” Em hy thãm säú liãûu cho bi toạn
tråí nãn hon chènh v gii bi toạn âọ.
1.2.2Âỉa ra âãư toạn thiãúu cáu hi, HS tỉû âàût cáu hi räưi gii
Vê dủ : Âãư toạn dỉåïi âáy bë thiãúu pháưn u cáưu ta phi tênh cại gç, em hy thãm vo
u cáưu räưi gii bi toạn âọ nhe.ï
Nh Häưng träưng 10 cáy cam ,nh An träưng êt hån nh Häưng 2 cáy cam. . . . . .
* Gåüi cho HS âàût cáu hi
1-Em âàût cáu hi nhỉ thãú no âãø tênh säú cáy cam nh An träưng âỉåüc?
2-Em âàût cáu hi gç âãø tênh säú cáy cam c 2 nh träưng âỉåüc ?
3-Em âàût cáu hi sao cho bi toạn gii bàòng mäüt phẹp tênh hồûc bàòng 2 phẹp tênh?
1.2.3 Tỉû láûp mäüt âãư toạn theo cạch gii â cho sẵn
Vê dủ : Mäüt bản HS n tçm tháúy âỉåüc mäüt bi kiãøm tra ca cạc anh chë nàm
trỉåïc:
92 - 20 = 72 (kg)
72 : 4= 18 (kg)
Em thỉí nghé xem âãư toạn no ph håüp våïi cạch gii trãn.
Chàóng hản : Mäüt xe chåí 92 kg thọc. Lần đ ầu người ta bán đi 20 kg. Sau đó,
người ta chia đều số thóc vào 4 thúng. Hỏi mỗi thúng có bao nhiêu kg thóc?
1.2.4. Tỉû láûp âãư toạn tỉång tỉû bi â lm
GV âỉa ra mäüt bi toạn máùu, sau âọ hỉåïng dáùn HS cạch gii. Sau khi HS âọ
â nàõm âỉåüc cạch gii ca bi toạn, GV u cáưu HS âàût ra mäüt âãư toạn tỉång tỉû räưi

gii.
Vê dủ : Tng xãúp âỉåüc 18 chiãúc thuưn, Nga xãúp hån Tng 2 chiãúc.Ván xãúp âỉåüc
säú thuưn bàòng nửa ca Tng. Hi c 3 bản xãúp âỉåüc bao nhiãu chiãúc thuưn ?
Em ha âàût mäüt âãư toạn nhỉ trãn räưi gii.
Chàóng hản :
1-Mäüt cại sán hçnh tam giạc, cọ cảnh thỉï nháút di 7m, cảnh thỉï 2 di hån cảnh thỉï
nháút l 2m. Cảnh thỉï 3 di bàòng 1/2 cảnh thỉï 2. Tênh chu vi ca tam giạc âọ .
2-Låïp 5A cọ 18 HS khạ, säú HS khạ ca låïp 5B nhiãưu hån säú HS khạ låïp 5A l 2
em, cn låïp 5C cọ säú HS khạ bàòng mäüt nửa låïp 5B .Tênh xem c 3 låïp cọ bao
nhiãu HS khạ?
3-Trong cüc triãøn lm tranh gáưn âáy ca thành phố, trỉåìng em cọ tham gia triãøn
lm 20 tranh phong cnh, mäüt säú tranh âãư ti v mäüt säú tranh v theo máùu. Hi
trỉåìng em â tham gia triãøn lm táút c bao nhiãu bỉïc tranh, biãút ràòng säú tranh âãư ti
THK4-BN
11
Violet.vn/luyenchudep
nhiều hån säú tranh phong cnh l 2 tranh cn säú tranh v theo máùu kẹm säú tranh âãư
ti 2 láưn .
Lỉu : Khi HS đặt đề toạn GV cọ thãø chè bo, hỉåïng dáùn cho cạc em thay âäøi säú
liãûu, âäúi tỉåüng âãø âãư toạn âỉåüc phong phụ hån
1.2.5 Tỉû thiãút kãú âãư toạn theo tãn ca dảng toạn
Sau mäüt säú dảng toạn â hc, hồûc vỉìa âỉåüc hc . GV tổ chỉïc cho HS tỉû thiãút kãú
âãư toạn v gii ra âạp säú.
Chàóng hản : Em hy âàût mäüt âãư toạn vãư diãûn têch hçnh chỉỵ nháût /hçnh vng (toạn
låïp 3).
1.2.6.Láûp âãư toạn theo u cáưu cáưu ca giạo viãn
1.2.6.1Em hy láûp âãư toạn cọ näüi dung nọi vãư ngy thương binh liãût
sé:
HS âàût :
1. Hỉåíng ỉïng phong tro “ ạo lủa tàûng b” khäúi låïp 3 â qun gọp v mua âỉåüc 5

chiãúc ạo, khäúi låïp 4 qun gọp v mua âỉåüc nhiãưu hån khäúi låïp 3 hai chiãúc ạo, khäúi
låïp 5 qun gọp v mua âỉåüc 5 chiãúc ạo. Hi trỉåìng em â qun gọp âỉåüc bao
nhiãu chiãúc ạo ?
2. Nhán ngy 27 thạng 7,trỉåìng em täø chỉïc lãù dáng hỉång tỉåíng nhåï cạc anh hng
liãût sé â hi sinh cho Täø qúc, tham dỉû lãù dáng hỉång cọ 30 bản HS khäúi låïp ba, 50
bản khäúi låïp bốn, năm. Hi cọ bao nhiãu bản â tham dỉû lãù dáng hỉång ?
1.2.6.2.u cáưu hc sinh thiãút kãú âãư toạn cọ näüi dung vãư mäi
trỉåìng( hồûc cọ näüi dung thỉûc tãú khạc cọ åí âëa phỉång)
HS âàût:
1- Âãø chàõn cạt, b con x Bo Ninh â träưng 100 cáy phi lao v cáy dỉång liãùu. Hi
cọ bao nhiãu cáy phi lao v cáy dỉång liãùu âỉåüc träưng, biãút ràõng säú cáy phi lao
nhiãưu hån säú cáy dỉång liãùu 15 cáy?
2- Täøng säú kg giáúy vủn låïp 4A thu gom l 125 kg. Täø 1 thu gom âỉåüc 1/5 täøng säú
kg ca låïp, täø hai thu gom âỉåüc 30 kg säú kg cn lải chia âãưu cho täø 3 v täø 4. Tênh
xem täø no thu gom âỉåüc nhiãưu nháút?
1.2.6.3 u cáưu hc sinh âàût âãư toạn tỉì mäüt phẹp tênh:
Vê dủ: Em hy sạng tạc mäüt âãư toạn m khi gii ta cọ sỉí dủng cạc phẹp tênh trong
dy tênh sau: (72 - 6 x 5) : 3
•
Lỉu våïi hc sinh
: Dy tênh ny gäưm cọ 3 phẹp tênh theo thỉï tỉû sau
Phẹp nhán: 6 x 5 = 30
Phẹp trỉì : 72 - 30 = 42
Phẹp chia : 42 : 3 = 14
Do váûy khi âáût âãư toạn phi chụ âãø khi gii ta phi sỉí dủng 3 phẹp tênh trãn.
GV lm máùu
: Cọ táút c 72 kg gảo. Ngỉåìi ta âọng vo 6 tụi, mäùi tụi 5 kg gảo. Säú
gảo cn lải âỉåüc chia âãưu vo 3 bao. Hi mäùi bao âỉûng bao nhiãu kg gảo?
HS lm:
1. Mäüt âäüi sn xút cọ 72 ngỉi. Trong âọ cọ 5 täø cäng nhán nam mäùi täø cọ 6 ngỉåìi

v cọ 3 täø cäng nhán nỉỵ. Hi mäùi täø cäng nhán nỉỵ cọ máúy ngỉåìi? ( Säú ngỉåìi trong
cạc täø cäng nhán nỉỵ bàòng nhau)
2. Nàm nay, khäúi låïp 3 cọ 72 em âỉåüc kãút nảp âäüi. Khäúi cọ 8 låïp, trong âọ nàm låïp
3/1, 3/2, 3/3, 3/4,3/5 mäùi låïp cọ 6 em âỉåüc kãút nảp âäüi, säú âäüi viãn cn lải chia âãưu
cho 3 låïp sau 3/6, 3/7, 3/8. Hi mäùi låïp sau cọ bao nhiãu âäüi viãn vỉìa âỉåüc kãút
nảp?
THK4-BN
12
Violet.vn/luyenchudep
4. Cọ 72 bäng hoa âiãøm 10 ca các bản låïp 3A kênh mỉìng cạc tháưy cä nhán ngy
20-11. Nàm bản: Ha, Trinh, Vi, Phỉång, Loan l nhỉỵng bản cọ nhiều bäng hoa
nháút, mäùi bản cọ 6 âiãøm 10 . Säú bäng hoa cn lải l của cạc bản m mäùi bản ghi
âỉåüc 3 âiãøm 10. Em hy tênh xem cọ bao nhiãu bản ghi được 3 âiãøm 10?
* u cáưu HS sạng tạc cạc bi toạn ngỉåüc våïi b â gii
GV âỉa ra mäüt âãư toạn ,täø chỉïc hỉåïng dáùn giụp HS tçm låìi gii.Trãn cå såí âọ u
cáưu cạc em thay mäüt trong nhỉỵng âiãưu â cho bàòng âạp säú ca bi toạn âãø sạng tạc
cạc bi toạn måïi.
Vê dủ 1: Cho bi toạn sau:
Lan cọ 5 cại kẻo. Minh cọ nhiãưu hån Lan 3 cại kẻo .hi c hai bản cọ bao
nhiãu cại kẻo?
Em hy thay âäøi mäüt trong nhỉỵng âiãưu â cho bàòng âạp säú ca bi toạn âãø cọ
cạc bi toạn måïi .
HS lm :
1. C hai bản Lan v Minh cọ 13 cại kẻo, Minh cọ nhiãưu hån Lan 3 cại . Hy tênh
säú kẻo ca Lan ?
2. Lan cọ 5 cại kẻo. C Lan v Minh Cọ 13 cại kẻo. Hi Minh cọ nhiãưu hån Lan
máúy cại kẻo?
3-Lan v Minh cọ 13 cại kẻo, Lan cọ êt hån Minh 3 cại. Hi mäùi bản cọ bao nhiãu
cại kẻo?
C.Mäüt säú lỉu khi hỉåïng háùn HS thiãút kãú âãư toạn:

Hỉåïng dáùn HS thiãút kãú âãư toạn v gii bi toạn âọ l viãûc lm ráút cọ hiãûu qu âãø
phạt triãøn ngän ngỉỵ cho HS. sBãn cảnh âọ, nọ cn lm tàng hỉïng thụ hc táûp män
Toạn cho cạc em, nọ huy âäüng táút c nhỉỵng nàng lỉûc sẵn cọ ca các em : tỉì väún
hiãøu biãút bãn ngoi âãún nhỉỵng bi hc åí trỉåìng Táút c âãưu cọ thãø tråí thnh nhỉỵng
cáu hi, nhỉỵng bi toạn l thụ nãúu nhỉ ta biãút khai thạc nọ âụng nåi, âụng chäù .Âãø
lm täút âiãưu ny GV cáưn lỉu :
- Thåìi gian täø chỉïc, hỉåïng dáùn HS thiãút kãú âãư toạn
: Cọ thãø sau khi hc dảng toạn
måïi, cọ thãø trong giåì luûn táûp, än táûp, củng cäú.
- Vãư hçnh thỉïc täø chỉïc
: + Trong låïp : cọ thãø cho HS lm cạ nhán , cọ thãø hoảt
âäüng nhọm v nãn ỉu tiãn cho hçnh thỉïc ny, nháút l âäúi våïi những bi khọ .
+ Trong cạc bøi ngoải khoạ vãư toạn học hồûc thi trãn bạo tỉåìng
Sau khi HS trçnh by bi toạn do cạc em âàût ra, GV cáưn phi âiãưu chènh cạch
dng tỉì, cạch sàõp xãúp cạc điều â cho, âiãưu chỉa biãút, mäúi liãn hãû ca chụng âãø
âãư toạn âỉåüc chàût ch, khäng chỉạ âỉûng máu thùn . Âáy l âiãưu ráút khó, nọ phủ
thüc vo sỉû nhảy cm ca ngỉåìi tháưy. Cáưn phi sỉía chỉỵa thãú no âọ nhỉng váùn giỉỵ
âỉåüc tỉåíng ca cạc em.Tän trng sỉû sạng tảo ca HS l mäüt trong nhỉỵng bê quút
thnh cäng ca ngỉåìi tháưy giạo .
Cáưn chụ âäüng viãn khêch lãû cạc em sạng tạc âãư toạn. Lm thãú no âọ âãø em
no cng âỉåüc trçnh by mäüt sạng tạc ca mçnh. Ln quan tám, giụp âåỵ táút c cạc
HS, nháút l nhỉỵng em m nàng lỉûc hc toạn cn hản chãú .Trạnh sỉû xem thỉåìng con
tr .
Cáưn lỉu âãún näüi dung âãư toạn, khêch lãû, tun dỉång nhỉỵng học sinh lập các âãư
toạn mang tênh giạo dủc cao,thãø hiãûn sỉû thơng minh sạng tảo ca các em.
THK4-BN
13
Violet.vn/luyenchudep
2-Hỉåïng dáùn HS trçnh by låìi gii bi toạn theo mäüt trçnh tỉû
lägic nháút âënh.

1.1 nghéa:
Hiãûn nay âäúi våïi HSTH, mäüt trong nhỉỵng khọ khàn khi gii toạn l cạch trçnh
by låìi gii bi toạn. Ráút nhiãưu em cm tháúy lụng tụng khäng biãút nãn bàõt âáưu thãú
no. Cọ em tçm ra âạp säú ráút nhanh m khäng biãút âàût låìi gii nhỉ thãú no cho håüp
l. Nháút l âäúi våïi nhỉỵng bi toạn hợp nhiãưu phẹp tênh thç khäng thãø dỉûa vo cáu
hi ca bi toạn âãø âàût låìi gii. Thỉûc tãú cho tháúy , HS hay âàût tỉì “ säú” lãn âáưu mäùi
låìi gii, chênh âiãưu âọ lm cho cáúu trục bi lm ca HS trong låïp âãưu giäúng nhau
m ngun nhán ch úu l do GV thỉåìng lm nhỉ váûy, chênh h dảy cho cạc em
phi ln bàõt âáưu nhỉ thã.ú Âáy chênh l mäüt sỉû ạp âàût. Cáưn phi thay âäøi cạch nghé
v cạch lm ca mäüt säú GV hiãûn nay. Bn thán GV, hån ai hãút phi thỉïc âỉåüc vai
tr, vë trê ca mçnh, trong quạ trçnh gii toạn ca cạc em, h l ngỉåìi hỉåïng dáùn,
chè âảo. Phi hỉåïng dáùn cho HS cạch trçnh by låìi gii bi toạn theo mäüt trçnh tỉû
lägic nháút âënh, båíi nọ vỉìa cọ nghéa trong viãûc phạt triãøn nàng lỉûc ngän ngỉỵ cho
HS, vỉìa hçnh thnh, rn luûn cho cạc em cạch trçnh by, diãùn âảt mäüt váún âãư no
âọ cọ tênh khoa hc v giụp cạc em thạo gåỵ nhỉỵng khọ khàn vỉìa nãu .
2.2Cạch hỉåïng dáùn HS trçnh by låìi gii bi toạn theo mäüt trçnh tỉû
lägic nháút âënh
* Âäúi våïi bi toạn âån :
Bỉïåc 1: u cáưu HS âc ké âãư toạn : Cho HS âc âi âc lải nhiãưu láưn .
Bỉåïc 2 : u cáưu táút c HS dng bụt chç,thỉåïc:
+ gảch mäüt gảch dỉïåi nhỉỵng âiãưu â cho .
+ gảch hai gảch dỉåïi nhỉỵng âiãưu cáưn tçm .
Bỉåïc 3 : Cho HS âc lải âiãưu cáưn tçm .
Bỉåïc 4 : u cáưu HS tr låìi cáu hi ca âiãưu cáưn tçm .(Cọ thãø chuøn thnh cáu
hi : Âãø tr låìi cho cáu hi vãư âiãưu cáưn tçm ca bi toạn , em nọi thãú no? )
* Vê dủ : Bi toạn : Lan gáúp âỉûoc 6 cại tụi xạch, Minh gáúp êt hån Lan 2 cại .Hi säú
tụi Minh gáúp âỉåüc l bao nhiãu ?
Bỉåïc 1: Cho HS âc ké bi toạn nhiãưu láưn .
Bỉåïc 2 : u cáưu HS gảch mäüt gảch nhỉỵng âiãưu â cho v gảch hai gảch dỉåïi
nhỉỵng âiãưu cáưn tçm.

Bỉåïc 3 : Gi 2,3 HS âc lải âiãưu cáưn tçm .
Bỉåïc 4 : u cáưu HS b cạc tỉì âãø hi : “ Hi” ,” Bao nhiãu” âãø viãút låìi gii ca bi
toạn.Säú tụi xạch Minh gáúp l hoặc Minh gấp số túi xách l à.
*Âäúi våïi bi toạn håüp cọ nhiãưu phẹp tênh :
*Cạc bỉåïc thỉc hiãûn:
Bỉåïc 1, bỉåïc 2, bỉåïc 3 : lm tỉång tỉû âäúi våïi bi toạn âån .
Bỉåïc 4: Bàòng hãû thäúng cáu hi giụp HS xạc láûp mäúi quan hãû giỉỵa âiãưu cáưn tçm våïi
cạc dỉỵ kiãûn â cho .
Bỉåïc 5 : Xáy dỉûng hãû thäúng cáu hi âãø hỉåïng dáùn HS phán têch ,tçm låìi gii ca
bi toạn .
Bỉåïc 6 : Trãn cå såí phán têch tçm låìi gii ca bi toạn, theo så âäư phán têch c ác
em viãút bi gii. Mäùi bi gii s bao gäưm låìi gii v phẹp tênh. Cho HS tr låìi cáu
hi nhỉ : Thỉûc hiãûn phẹp tênh âọ âãø lm gç? ( âãø tênh chiãưu räüng HCN )
Váûy låìi gii ca phẹp tênh âọ nhỉ thãú no?(Chiãưu räüng HCN l )
THK4-BN
14
Violet.vn/luyenchudep

Xaùc õởnh yù nghộa cuớa pheùp tờnh laỡ cồ sồớ õóứ vióỳt lồỡi giaới cuớa tổỡng pheùp tờnh vaỡ
õỷt noù trong mọỳi quan hóỷ vồùi caùc lồỡi giaới cuớa caùc pheùp tờnh khaùc õóứ vióỳt baỡi giaới
hoaỡn chốnh chờnh laỡ caùch trỗnh baỡy lồỡi giaới ,baỡi toaùn theo mọỹt trỗnh tổỷ lọgic nhỏỳt
õởnh
Vờ duỷ :
* Baỡi toaùn: óứ ọỳp thóm mọỹt maớng tổồỡng ngổồỡi ta duỡng hóỳt 9 vión gaỷch men, mọựi
vión gaỷch hỗnh vuọng coù caỷnh 10 cm. Hoới dióỷn tờch maớng tổồỡng ọỳp thóm laỡ bao
nhióu?(Baỡi 2/ trang 154- Toaùn 3- CTTH 2000)
Bổồùc1: Goỹi hai hoỹc sinh õoỹc baỡi toaùn.
Bổồùc 2: Yóu cỏửu hoỹc sinh toùm từt õóử toaùn, gaỷch mọỹt gaỷch dổồùi nhổợng õióửu baỡi toaùn
õaợ cho, gaỷch hai gaỷch dổoùi nhổợng õióửu cỏửn tỗm.
Bổồùc 4, 5: Xaùc lỏỷp caùc mọỳi quan hóỷ giổợa õióửu cỏửn tỗm vồùi dổợ kióỷn cuớa toaùn ng

thồỡi phỏn tờch õi tỗm lồỡi giaới cuớa baỡi toaùn.
+ Hóỷ thọỳng caùc cỏu hoới:
ióửu cỏửn tỗm cuớa baỡi toaùn laỡ gỗ? Dióỷn tờch maớng tổồỡng ọỳp thóm
Muọỳn tờnh dióỷn tờch maớng tổồỡng ta laỡm
nhổ thóỳ naỡo?
Ta tờnh dióỷn tờch cuớa 9 vión gaỷch.
LAèm thóỳ naỡo õóứ tờnh dióỷn tờch cuớa 9 vión
gaỷch?
Lỏỳy dióỷn tờch cuớa mọỹt vión gaỷch nhỏn
vồùi 9 vión gaỷch.
Tờnh dióỷn tờch cuớa mọỹt vión gaỷch nhổ thóỳ
naỡo?
Aùp duỷng quy từc tờnh dióỷn tờch hỗnh
vuọng: caỷnh x caỷnh
Bổồùc 6: Tổỡ kóỳt quaớ phỏn tờch, õi ngổồỹc tổỡ dổồùi lón, trỗnh tổỷ giaới baỡi toaùn nhổ sau:
1. Tờnh dióỷn tờch mọỹt vión gaỷch hỗnh vuọng.
2. Tờnh dióỷn tờch maớng tổồỡng.
Trỗnh baỡy baỡi giaới:
Giaới
Dióỷn tờch mọỹt vión gaỷch hỗng vuọng laỡ:
THK4-BN
ióửu cỏửn tỗm
Dióỷn tờch maớng tổồỡng ọỳp thờm
Dióỷn tờch 9 vión gaỷch
Dióỷn tờch 1 vión gaỷch
10 x 10
9 vión gaỷch
X
1
2

15
Violet.vn/luyenchudep
10 x 10 = 100 (cm)
Diãûn têch mng tỉåìng äúp thãm l:
100 x 9 = 900 (cm
2
)
Âạp säú: 900 cm
2
3.Hỉåïng dáùn HS âàût nhiãưu låìi gii khạc nhau cho cng mäüt phẹp
tênh .
* Âáy l cạch diãùn âảt khạc nhau dỉûa trãn nghéa ca mäüt phẹp tênh .
* Tạc dủng : Lm phong phụ bi gii ca cạc em,trạnh tçnh trảng bi lm no cng
giäúng nhau
* Vê dủ: Mẻ mua cho Lan mäüt chiãúc càûp sạch giạ 15000 âäưng v mäüt bäü qưn ạo
ma h giạ 25000 âäưng. Mẻ âỉa cä bạn hng 50000 âäưng. Hi cä bạn hng phi tr
lải mẻ bao nhiãu tiãưn?( Bi 2 - trang 158 - Toạn 3 CTTH 2000)
* Hc sinh cọ thãø gii bi ny nhỉ sau:
Gii:
Säú tiãưn mäüt bäü qưn ạo v mäüt chiãúc càûp l:
15000 + 25000 = 40000 (âäưng)
Cä bạn hng hng phi tr lải cho mẻ säú tiãưn l:
50000 - 40000 = 10000(âäưng)
Âạp säú: 10000 âäưng
* Với phép tính thứ nhất, giáo viên có thể gợi ý, hướng dẫn, khuyến khích các em
đạt những lời giải mới trên cơ sở các em đã hiểu ý nghĩa của từng thành phần trong
phép tính. Chẳng hạn:
- Giá tiền một bộ quần áo mùa hè và chiếc cặp là:
- Mẹ phải trả cho cơ bán hàng số tiền là:
- Số tiền mẹ phải trả cho cơ bán hàng là:

- Tổng số tiền một bộ quần áo mùa hè và chiếc cặp là:
4.Hỉåïng dáùn HS gii mäüt bi toạn bàòng nhiãưu cạch khạc nhau
• nghéa :* - Phạt triãøn ngän ngỉỵ .
• Phạt triãøn tỉ duy , kh nàng sạng tảo ca HS.
• Tảo hỉïng thụ hc táûp v lm phong phụ bi gii
• Cạc bỉåïc tiãún hnh :
+ Cho HS âc ké âãư toạn .
+ u cáưu HS xạc âënh dảng toạn ca âãư toạn.
+ Våïi dảng toạn âọ cọ nhỉỵng cạch( phỉång phạp ) gii no?( u cáưu HS nhàõc lải).
+ Váûn dủng vo bi toạn củ thãø vỉìa nãu .
Vê dủ 1: Dành cho tất cả các học sinh.
Bài tốn: Đoạn đường AB dài 2350 m v à đoạn đường CD dài 3km. Hai đoạn
đường này có chung nhau một chiếc cầu từ C đến B dài 350 m. Tính độ dài đoạn
đường từ A đếnD? ( Hãy giải bài tốn bằng nhiều cách khác nhau)
Bước 1: Đọc kĩ bài tốn.
Bước 2: Phân tích cách giải
Cách 1: Qng đường AD = Qng đường AB + Qng đường BD
I I
THK4-BN
16
Violet.vn/luyenchudep
Qng đường CD - Qng đường CB
Cách 2: Qng đường AD = Qng đường AC + Qng đ ường CD
I I
Qng đường AB - Qng đường CB
Cách 3: Qng đường AD
I I
( Qng đường AB + Qng đường CD) - Qng đường CB
Bước 3: Giải bài tốn:
Cách 1: Qng đường BD dài l à: Cách 2: Qng đường AC dài l à:

3000 – 350 = 2650(m) 2350 – 350 = 2000 (m)
Qng đường AD dài l à: Qng đường AD dài l à:
2650 + 3000 = 5000(m) = 5(km) 2000 + 3000 = 5000(m) = 5 (km)
Đ áp s ố: 5km Đáp số: 5km
Cách 3: Qng đường AB và CD dài l à:
2350 + 3000 = 5350(m)
Qng đường AD dài l à:
5350 – 350 = 5000 (m) = 5(km)
Đ áp s ố: 5km
Lỉu : Khi sỉí dủng biãûn phạp ny, cáưn phi chụ âãún âäúi tỉåüng hc sinh.
Nãúu trçnh âäü hc sinh phạt triãøn cao thç nãn sỉí dủng táút c cạc cạch gii, cn mỉïc
âäü trung bçnh chè nãn sỉí dủng phỉång phạp m âải âa säú hc sinh âãưu biãút. Trạnh
sỉû nhäưi nhẹt kiãún thỉïc vo âáưu con tr.
5. Hỉåïng dáùn hc sinh âi tçm låìi gii ca bi toạn
* Mäùi mäüt bi toạn l mäüt tçnh húng åí trong thỉûc tãú sinh âäüng. Suy nghé âãø tçm
ra nhiãưu cạch gii v sỉí dủng ngän ngỉỵ âãø trçnh by lải cạch gii, âãø lê gii cạch gii
no l hay nháút cng s l biãûn phạp täút nhàòm phạt triãøn ngän ngỉỵ cho hc sinh .
* Cọ thãø hỉåïng dáùn hc sinh âi tçm låìi gii ca bi toạn bàòng cạch:
-Xáy dỉûng hãû thäúng cáu hi v u cáưu hc sinh tr låìi âãø tçm ra låìi gii ca bi
toạn.
-Täø chỉïc cho hc sinh tho lûn vãư bi toạn, cho hc sinh trçnh by, giạo viãn
täøng kãút.
-Sau khi gii bi toạn, giạo viãn cọ thãø måí räüng bi toạn âãø tảo ra cạc hỉåïng suy
nghé khạc cho hc sinh.Táûp cho hc sinh dỉûa trãn kãút qu â tçm ra âãø lê gii vç sao
âỉûåc, vç sao khäng.
Vê dủ:
1. Thiãút láûp hãû thäúng cáu hi âãø hỉåïng dáùn hc sinh tçm låìi
gii ca bi toạn cáưn tçm
* B ái to án: H ình ch ữ nh ật ABCD có chu vi 50cm, chiều dài 15 cm. Tính
diện tích

hình chữ nhật đó.( Bài 124 – 500 bài tốn lớp 3)
a) Câu hỏi:
THK4-BN
17
Violet.vn/luyenchudep
1, Bi toỏn hi gỡ?
2, Mun tớnh din tớch hỡnh ch nht ta phi lm th no?( Ly chiu di nhõn
vi chiu rng)
3, Trong hai yu t ú, yu t no ó bit, yu t no cha bit?( Chiu di ó
bit, chiu rng cha bit)
4, Mun tớnh chiu rng ta phi lm th no? ( Ly na chu vi - chiu di)
5, Na chu vi ó bit cha?( cha), lm th no tỡm?( ly chu vi : 2)
7, Yờu cu hc sinh biu th quỏ trỡnh phõn tớch trờn bng s
b)Yờu cu hc sinh gii bi toỏn theo trỡnh t:
Gii:
Na chu vi hỡnh ch nht l:
50 : 2 = 25 (cm)
Chiu rng hỡnh ch nht l:
25 15 = 10 (cm)
Din tớch hỡnh ch nht l:
25 x 10 = 250 (cm
2
)
ỏp s: 250 cm
2
c) M rng bi toỏn:
Sau khi hc sinh ó trỡnh by xong phn gii ca mỡnh, giỏo viờn cú th m
rng bi toỏn bng cỏch yờu cu hc sinh suy ngh tớnh din tớch tam giỏc ABC.(
Quy tt tớnh din tớch tam giỏc cỏc em cha hc nhng hc sinh cú th vn dng
kin thc ó hc trong bi din tớch mt hỡnh cú th gii bi toỏn bng cỏch ly

din tớch hỡnh ch nht chia cho hai.)
6. Tọứ chổùc caùc buọứi ngoaỷi khoaù vóử caùc chuớ õóử toaùn hoỹc
cho HS
THK4-BN
18
Din tớch hỡnh ch nht
Chi u d i
x
Chi u rng
Na chu vi - 15
Chu vi : 2
Violet.vn/luyenchudep
* nghéa : + Tảo hỉïng thụ hc táûp cho HS
+ Tảo cå häüi âãø HS phạt triãøn ngän ngỉỵ v phạt triãøn tỉ duy
+ Tảo sán chåi lnh mảnh cho cạc em,qua âọ giạo dủc thỉïc táûp
thãø, giụp HS biãút cạch lm viãûc chung våïi bản b âãø hon
Thnh nhiãûm vủ , cäng viãûc âỉåüc giao
* u cáưu thỉûc hiãûn :
+ Cọ kãú hoảch củ thãø cho cạc bøi ngoải khoạ.
+ Phäúi håüp våïi giạo viãn trong khäúi, våïi âäüi, nh trỉåìng âãø täø chỉïc cạc bøi
ngoải khoạ cọ hiãûu qu våïi quy mä låïn( ton khäúi hồûc ton trỉåìng)
+ Näüi dung ngoải khoạ phi phong phụ, âa dảng , háúp dáùn v ph håüp våïi
trçnh âäü nháûn thỉïc ca hc sinh.
+ Cáưn cung cáúp cho hc sinh mäüt säú tỉ liãûu cọ liãn quan âãú ch âãư ca bøi
ngoải khoạ.
+ Cáưn phi chøn bë cạc cå såí váût cháút cáưn thiãút cho bøi ngoải khoạ.
Tọm lải :Cọ ráút nhiãưu ch âãư,nhiãưu näüi dung cọ thãø khai thạc âãø âỉa vo cạc
bøi ngoải khoạ .Váún âãư cå bn nháút l nàng lỉûc v sỉû quan tám ,nhiãût tçnh
cu ngỉåìi tháưy giạo .Nọ âi hi ngỉåìi GV phi cọ niãưm âam mã thỉûc sỉû,phi
cọ lng mong mi vo sỉû tiãún bäü ca con tr,mäùi mäüt cạch gii hay,mäùi mäüt

cạch diãùn âảt ngàõn gn,sục têch khoa hc ca con tr l mäüt niãưm hảnh phục
ca ngỉåìi tháưy,cọ tháúy âỉåüc nhỉ váûy måïi lm âäüng lỉûc cho ngỉåìi GV dy
cäng sỉïc lm,thiãút kãú,tảo ra nhỉỵng hçnh thỉïc hc táûp phong phụ cho cạc em .
Ngoải khoạ thỉûc sỉû l mäüt sán chåi,sán hc háúp dáùn läi cún HS,åí âọ
khäng cọ mäüt sỉû quy âënh mäüt sỉû rng büc no vãư thåìi gian,cng khäng ai dỉû
giåì,âạnh giạ ngỉåìi tháưy åí âọ,nhỉng giåì hc ngoải khoạ thỉûc sỉû bäø êch våïi tr
nh,nọ phạt huy täúi âa nàng lỉûc tỉ duy ,nàng lỉûc ngän ngỉỵ ca tr .Hån thãú
nỉỵa ,nọ s giụp cạc em khạm phạ chán l chỉï khäng phi tiãúp thu chán l qua
ngỉåìi khạc
Âãø cọ nhỉỵng bøi ngoải khoạ nhỉ thãú ,GV phi âọng via tr ch
âäüng,ch âảo âỉa ra kãú hoảch,thi hnh kãú hoảch,cáưn phi chøn bë cho mçnh
mäüt hnh trang tỉång däúi hon thiãûn khi âãún våïi HS .Hy ln tám niãûm ràòng
: “ mäüt ngỉåìi tháưy giạo bçnh thỉåìng l ngỉåìi mang âãún Cho HS chán l,cn
mäüt ngỉåìi tháưy giạo gii l ngỉi giụp hc sinh tỉû nọ khạm phạ,tçm ra chán lê”
âiãưu ny s cọ tạc dủng giụp ngỉåìi GV ln ln sạng tảo,ln ln âäøi måïi
phỉång phạp âãø dảy tri thỉïc cho HS,âãø giạo dủc cho HS âảo âỉïc,nãúp säúng
.Nhàòm hçnh thnh nhỉỵng nhán cạch hon thiãûn sau ny.

III. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
1-Mục đích thực nghiệm: Để đánh giá tính khả thi của đề tài, chúng tơi đã tiến hành
thực nghiệm sư phạm những biện pháp đã nêu trong đề tài.
2-Đối tượng thực nghiệm: Dạy thực nghiệm ở lớp 3/1, dạy đối chứng ở lớp 3/3,
trường tiểu học Lê Đình Chinh. Nhìn chung năng lực trình độ của hai lớp là tương
đương nhau.
3-Kết quả thực nghiệm:
3.1. Về mặt nhận thức:
THK4-BN
19
Violet.vn/luyenchudep
- Bản thân giáo viên đã ý thức sâu sắc hơn trách nhiệm và vai trò của mình

trong việc phát triển ngôn ngữ cho học sinh qua môn Toán.
- Bản thân học sinh cũng đã bước đầu tự ý thức được tầm quan trọng của
ngôn ngữ đối với đời sống nói chung và đối với môn Toán nói riêng.
3.2. Về mặt thực tiễn:
- Nhìn chung, phần lớn học sinh trong lớp thực nghiệm đã biết lựa chọn từ
ngữ phù hợp để diễn đạt ý tưởng, suy nghĩ của mình. Không những thế, các em còn
biết thay đổi ngôn ngữ, lời nói cho phù hợp với từng vấn đề được đặt ra trong tiết
học Toán. Ngoài ra, các em còn biết đánh giá, nhận xét, sửa chữa, bổ sung, góp ý
cách diễn đạt, cách giải của bạn bè ngày một tinh tế, sâu sắc hơn. Đó chính là
những chuyển biến tích cực trong sự phát triển ngôn ngữ của học sinh.
- Việc tổ chức cho học sinh có điều kiện, cơ hội để diễn đạt suy nghĩ, tư
tưởng bằng ngôn ngữ thông qua môn Toán đã làm cho giờ học Toán diễn một cách
nhẹ nhàng, sôi động, đạt hiệu quả cao, tạo được hứng thú và tình yêu đối với môn
học của học sinh.
- Đặc biệt là việc tổ chức các buổi học ngoại khoá về Toán học, các tiết Vui
học Toán hay Đố vui Toán học trong các giờ Hoạt động tập thể đã thực sự hấp dẫn,
lôi cuốn tất cả học sinh tham gia.
5. So sánh kết quả ở lớp thực nghiệm và kết quả ở lớp đối chứng:
Qua khảo sát chất lượng ở trường, qua đối chiếu so sánh các bài giải của học
sinh giữa lớp thực nghiệm và lớp đối chứng cho thấy:
Chất lượng bài làm của lớp thực nghiệm đạt kết quả cao hơn lớp đối chứng.
Cùng một đề toán nhưng ở lớp thực nghiệm mỗi em lại có một cách giải khác nhau,
còn ở lớp đối chứng, hầu hết các em chỉ giải một cách như nhau.
-Năng lực ngôn ngữ của phần lớn học sinh ở lớp thực nghiệm có những bước
chuyển biến tích cực hơn so với năng lực ngôn ngữ của học sinh ở lớp đối chứng.
Cụ thể là: Các em ở lớp thực nghiệm diễn đạt lưu loát hơn, trình bày ngắn gọn, súc
tích, cô động và dễ hiểu hơn.
-Các em ở lớp thực nghiệm yêu thích học môn Toán nhiều hơn.
Dự báo khả năng ngôn ngữ của học sinh ở các giai đoạn phát triển cao hơn:
-Từ việc áp dụng một số biện pháp nhằm phát triển ngôn ngữ cho học sinh

qua môn Toán như trên, giáo viên đã từng bước giúp học sinh thể hiện mối quan hệ
giữa ngôn ngữ và tư duy toán học. Điều này chắc chắn sẽ giúp cho năng lực ngôn
ngữ của các em ngày một phát triển và hoàn thiện hơn, tạo điều kiện để các em học
tốt hơn môn Toán ở các lớp cao hơn.
6.Bài học kinh nghiệm và đề xuất:
6.1.Bài học kinh nghiệm
THK4-BN
20
Violet.vn/luyenchudep
-Trong tổ chức bồi dưỡng về chuyên môn cho giáo viên, các cấp quản lí cần
nhấn mạnh trách nhiệm, vai trò của giáo viên đối với việc phát triển ngôn ngữ cho
học sinh qua môn Toán.
-Mỗi một giáo viên cần phải xem nhiệm vụ phát triển ngôn ngữ cho học sinh
qua môn Toán là một nhiệm vụ quan trọng, có tính lâu dài, liên tục trong quá trình
đứng lớp.
-Ngôn ngữ Toán học thường mang tính trừu tượng, có ý nghĩa khái quát cao. Vì
vậy, giáo viên cần phải thường xuyên rèn luyện để chuyển hoá ngôn ngữ toán học
thành những quan hệ toán học đơn giản đối với học sinh. Đây thực sự là một việc
làm không dễ, đòi hỏi sự nỗ lực cao và sự cố gắng hết mình của người thầy giáo vì
sự phát triển của con trẻ.
- Do thời gian đầu tư cho đề tài có hạn mà hiệu quả của đề tài ( khả năng ngôn
ngữ của học sinh) không thể đo được trong thời gian ngắn nên kết quả cuả việc
đánh giá đề tài chỉ mang tính định tính. Mặc dầu vậy nhưng bước đầu chúng tôi
cũng đã thu được một số thành công nhất định như đã nói ở mục 5.
Nói tóm lại: Khả năng ngôn ngữ của học sinh chỉ có điều kiện phát triển khi học
sinh được đưa vào các hoạt động. Điều đó chứng tỏ tầm quan trọng của việc tổ
chức các hoạt động nhận thức cho học sinh. Và muốn vậy thì phải tìm kiếm các
phương tiện của các hoạt động đó. Những thành công mà chúng tôi gặt hái được
qua việc thực hiện đề tài đã chứng minh cho khả năng thực thi của các biện pháp
mà chúng tôi đưa ra.

Đề xuất:
- Cần tổ chức các buổi trao đổi về việc sử dụng ngôn ngữ trong dạy học Toán cho
gái viên tiểu học.
- Nên tổ chức phổ biến, học tập, trao đổi những sáng kiến kinh nghiệm hay giữa các
thế hệ giáo viên giữa các trường trong quận, trong thành phố.
- Phải thường xuyên có ý thức trau dồi về chuyên môn để nâng cao tay nghề.
- Không ngừng rèn luyện năng lực ngôn ngữ, nhất là việc chuyển tải ngững nội
dung toán học đến học sinh phải đảm bảo tính chính xác, khoa học nhưng lại gần
gũi dễ hiểu đối với các em.
- Biết phối hợp một cách linh hoạt các phương pháp dạy học truyền thông và hiện
đại để thực hiện tốt việc đổi mới phương pháp dạy học.
C. PHÁÖN KÃÚT LUÁÛN
THK4-BN
21
Violet.vn/luyenchudep
Noùi õóỳn toaùn hoỹc, ngổồỡi ta nghộ ngay õóỳn mọn thóứ thao cuớa trờ tuóỷ nhổng
õoù coỡn laỡ mọn hoỹc õóứ reỡn luyóỷn vaỡ phaùt trióứn ngọn ngổợ cho HS nóỳu ta bióỳt khai
thaùc mọỹt caùch hồỹp lờ. Hồn nổợa, giổợa ngọn ngổợ vaỡ tổ duy laỷi coù mọỳi quan hóỷ
gừn boù vồùi nhau, do vỏỷy daỷy hoỹc noùi chung vaỡ daỷy hoỹc Toaùn noùi rióng phaới
chuù yù bọửi dổồợng caớ 2 mỷt, khọng õổồỹc xem nheỷ mỷt naỡy maỡ coi troỹng mỷt kia
vaỡ ngổồỹc laỷi. Suy nghộ theo hổồùng õoù vaỡ xuỏỳt phaùt tổỡ thổỷc traỷng cuớa vỏỳn õóử maỡ
chuùng tọi vióỳt vóử õóử taỡi Mọỹt sọỳ bióỷn phaùp nhũm phaùt trióứn ngọn ngổợ
cho hc sinh lp 3 Nhổợng bióỷn phaùp õóử ra ồớ trong naỡy chổa chổa phaới laỡ
nhióửu cuợng chổa hún laỡ õaợ tọỳi ổu nhỏỳt, hióỷu quaớ nhỏỳt trong quaù trỗnh reỡn luyóỷn
vaỡ phaùt trióứn nng lổỷc ngọn ngổợ cho HS. Tuy nhión, chuùng tọi hi voỹng rũng:
chuùng seợ goùp mọỹt tióỳng noùi vaỡo quaù trỗnh daỷy hoỹc toaùn hióỷn nay õóứ taỷo nón
mọỹt sổỷ chuyóứn bióỳn tờch cổỷc naỡo õoù õọỳi vồùi HS trón bỗnh dióỷn ngọn ngổợ.
THK4-BN
22