Hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty trách nhiệm hữu hạn Duy Tân

B GIÁO DC ÀO TO
TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o





KHịAăLUN TTăNGHIP
ăTẨI:
HOẨNăTHINăCỌNGăTÁCăKăTOÁNăBÁNă
HẨNGăVẨăXÁCăNHăKTăQUăBÁNăHẨNGă
TIăCỌNGăTYăTRÁCHăNHIMăHUăHNă
DUY TÂN




SINHăVIểNăTHCăHIN : DNGăTHăMINHăTRỂM
MÃ SINH VIÊN : A17168
CHUYểNăNGẨNH :ăKăTOÁN






HẨăNIăậ 2014

B GIÁO DC ÀO TO

TRNGăIăHCăTHNGăLONG
o0o

KHịAăLUN TTăNGHIP



ăTẨI:
HOẨNăTHINăCỌNGăTÁCăKăTOÁNăBÁNă
HẨNGăVẨăXÁCăNHăKTăQUăBÁNăHẨNGă
TIăCỌNGăTYăTRÁCHăNHIMăHUăHNă
DUY TÂN



Giáoăviênăhngădn : Ths.ăƠoăDiuăHng
Sinhăviênăthcăhin :ăDngăThăMinhăTrơm
Mã sinh viên : A17168
Chuyên ngành : Kătoán
HẨăNIăậ 2014
Thang Long University Library

LIăCMăN
 hoàn thành chng trình hc đi hc và vit khóa lun này, em đư nhn đc
s giúp đ và hng dn nhit tình ca quỦ thy cô trng đi hc Thng Long. Em
xin chân thành cm n quỦ thy cô, đc bit là nhng thy cô đư tn tình ging dy
cho em trong thi gian em hc  trng, giúp em có nhng kin thc v chuyên môn
và nhng bài hc thc t đ em có th có công vic tt hn sau khi ra trng.
Em xin gi li bit n sâu sc đn Ths. ào Diu Hng, ngi trc tip hng
dn em làm khóa lun này. Em xin chân thành cm n cô đư dành thi gian và tâm

huyt đ ch bo tn tình cho em, giúp em hoàn thành khóa lun tt nghip mt cách
tt nht.
Mc dù, em đư c gng hoàn thin khóa lun nhng do nng lc còn hn ch nên
khóa lun không tránh khi nhng sai sót. Em rt mong nhn đc s góp Ủ ca các
thy cô đ khóa lun ca em đc hoàn thin hn.
Em xin chân thành cm n!

LIăCAMăOAN

Tôi xin cam đoan Khóa lun tt nghip này là do t bn thân thc hin
có s h tr t giáo viên hng dn và không sao chép các công trình nghiên
cu ca ngi khác. Các d liu thông tin th cp s dng trong Khóa lun là có
ngun gc và đc trích dn rõ ràng.
Tôi xin chu hoàn toàn trách nhim v li cam đoan này!
Sinh viên
Dng Th Minh Trâm
Thang Long University Library

MCăLC
LIăMăU
CHNGă1.ăLụăLUNăCHUNGăVăCỌNGăTÁCăKăTOÁNăBÁNăHẨNGăVẨă
XÁCăNHăKTăQUăBÁNăHẨNGăTRONGăDOANHăNGHIPăTHNGăMI
1
1.1.ăKháiăquátăchungăvăcôngătácăkătoánăbánăhƠngăvƠăxácăđnhăktăquăbánăhƠngă
trongădoanhănghipăthngămi 1
 1
 1
 1

 2


hàng 4
 4
 4
 5
1.2.ăNiădungăcôngătácăkătoánăbánăhƠng 6
 6
 6
 8
 8
 8
 9
 9
 9
1.2.3. 
 14

 18
 19
1.2.6. K 20
1.3.ăNiădungăcôngătácăkătoánăxácăđnhăktăquăbánăhƠng 21
 21
 21
 21
 25

 26
1.4.ăCácăhìnhăthcăghiăsăkătoán sădngătrongăcôngătácăkătoánăbánăhƠngăvƠăxácă
đnhăktăquăbánăhƠng 26
 27

 28
  29
CHNGă 2.ă THCă TRNGă CỌNGă TÁCă Kă TOÁNă BÁNă HẨNGă VẨă XÁCă
NHă KTă QUă BÁNă HẨNGă TIă CỌNGă TYă TRÁCHă NHIMă HUă HNă
DUY TÂN 31
2.1.ăKháiăquátăchungăvăcôngătyătráchănhimăhuăhnăDuyăTơn 31
2.1.1. Quá trình hình  31
 32
 33
 35
 35
 36
2.2.ăThcătrngăcôngătácăăkătoánăbánăhƠngătiăcôngătyăTNHHăDuyăTơn 37
 37
2.2.1.1. Bán buôn qua kho 37
 37
 38
 38
 42
 45
 56
 64
 67
2.3.ăThcătrngăcôngătácăkătoánăxácăđnhăktăquăbánăhƠngătiăcôngătyăTNHHă
Duy Tân 78
 78
 88
CHNGă3.ăMTăSăụăKINăNHMăHOẨNăTHINăCỌNGăTÁCăKăTOÁNă
BÁNăHẨNGăVẨăXÁCăNHăKTăQUăBÁNăHẨNGăTIăCỌNGăTYăTRÁCHă
NHIMăHUăHNăDUYăTỂN 90

3.1.ăánhăgiáăchungăvăcôngătácăkătoán bánăhƠngăvƠăxácăđnhăktăquăbánăhƠngă
tiăcôngătyătráchănhimăhuăhnăDuyăTơn 90
 91
Thang Long University Library

 92
3.2.ăYêuăcuăvƠănguyênătcăcaăvicăhoƠnăthinăcôngătácăkătoánăbánăhƠngăvƠăxácă
đnhăktăquăbánăhƠngătrongăcácădoanhănghipăthngămi 92

 92
 
 93
3.3.ăMtă săýăkină đăxutănhmă hoƠnăthinăcôngă tácăkă toánă bánăhƠngăvƠăxácă
đnhăktăquăbánăhƠngătiăcông ty TNHH Duy Tân 94
 94
 96
KTăLUN

DANHăMCăVITăTT
BHTN
Bo him tht nghip
BHXH
Bo him xư hi
BHYT
Bo him y t
CCDC
Công c dng c
CKTM
Chit khu thng mi
CP

Chi phí
DNTM
Doanh nghip thng mi
DT
Doanh thu
GGHB
Gim giá hàng bán
GTGT
Giá tr gia tng
GVHB
Giá vn hàng bán
KD
Kinh doanh
KKK
Kim kê đnh k
K/c
Kt chuyn
KPC
Kinh phí công đoàn
QLDN
Qun lỦ doanh nghip
TNHH
Trách nhim hu hn
TSC
Tài sn c đnh
Thang Long University Library

DANHăMCăBIUă

 39

 40
g hóa 41
 42
 43
 44
 45
 46
 47
 48
 49
 50
 51
 52
 53
 54
 55
 58
 59
   60
 61
 62
 63
 65
 66
 67
 68
 69
 69
 70
 71

 72
 73
 74
 75

11 76
 77
 78
 79
 80
  81
 82
 82
 84
 85
 86
 87
 88
 89
 95
 95
 96
 96
 97
Thang Long University Library

DANH MCăSă

 
 15

 15

thanh toán 16
 16
 . 17
 lý) 17
 18
               theo
 19
 21
 25
 26
 28
 29
  30
 33
 35



LIăMăU
Trong nhng nm gn đây, trc xu th hòa nhp và phát trin ca nn kinh t
th gii, Vit Nam cng đư bt kp đc xu hng và ngày càng tng cng m rng
quan h thng mi, hp tác, giao lu kinh t vi rt nhiu nc trong khu vc và trên
th gii. i cùng vi s m ca ca nn kinh t là s thay đi ca khung pháp ch.
Hin nay, nn kinh t phát trin theo hng công nghip hóa, hin đi hóa nên pháp
lut Vit Nam đang c gng to ra sân chi bình đng cho tt c các doanh nghip
thuc mi thành phn kinh t, Nhà nc ch điu phi nn kinh t theo hng gián
tip, qun lỦ  tm v mô, không can thip sâu vào quá trình sn xut kinh doanh ca
doanh nghip, không còn bo h cho các doanh nghip nh trc đây na. Vic này

to ra s linh hot trong hot đng sn sut kinh doanh và mang li nhiu c hi phát
trin hn nhng cng đt ra rt nhiu thách thc cho các doanh nghip.  tn ti và
phát trin, các doanh nghip cn phi có s chuyn mình, nâng cao tính t ch, nng
đng hn trong vic tìm kim phng thc sn xut kinh doanh, tp trung nghiên cu
th trng đ mang li hiu qu hot đng sn xut kinh doanh, đem li li nhun cao
t đó làm tng tính cnh tranh cho doanh nghip.
So vi nn kinh t k hoch hóa tp trung, quan liêu, bao cp ca 14 nm v
trc thì nn kinh t th trng to ra s cnh tranh gay gt gia các doanh nghip, vn
đ sng còn luôn đc các doanh nghip đt lên hàng đu. Vì vy, đ đng vng trên
th trng đy khc lit nh vy, mi doanh nghip cn phi có nhng chính sách hp
lỦ, hiu qu đ nâng cao cht lng hàng hóa và các dch v cung cp, đa ra nhng
quyt đnh đúng đn, kp thi, chính xác đ đáp ng ti đa nhu cu ca xư hi, nâng
cao kh nng cnh tranh và tng bc tìm cho mình mt ch đng vng chc trên th
trng.
 hoàn thành chu trình cui cùng ca các doanh nghip sn xut là tiêu th sn
phm thì doanh nghip thng mi đóng vai trò là mt mt xích quan trng, là cu ni
không th thiu đ đa hàng hóa ca doanh nghip sn xut đn tay ngi tiêu dùng
mt cách nhanh chóng và thun tin. Thông qua doanh nghip thng mi, các doanh
nghip sn xut nm bt đc rõ hn nhu cu ca th trng đ có nhng chin lc
sn xut kinh doanh phù hp, sn xut ra nhng sn phm dch v mà khách hàng,
tha mưn đc li ích ca c 3 bên: Xư hi- Doanh nghip ậ Khách hàng. S phát trin
ca nn kinh t đt nc đc quyt đnh mt phn rt quan trng t các doanh
nghip, thông qua quá trình mua bán, trao đi hàng hóa trên th trng đư to ra thu
nhp cho nn kinh t, giúp lung tin và hàng hóa đc lu thông, to tin đ cho s
hi nhp kinh t toàn cu.
i vi các doanh nghip thng mi thì quá trình bán hàng và xác đnh kt qu
bán hàng đóng vai trò quyt đnh s tn ti, phát trin và là kt qu ca quá trình hot
Thang Long University Library

đng kinh doanh.  có th đng vng trên th trng và mang li nhiu li ích cho xư

hi thì các doanh nghip cn thng xuyên ci tin, hoàn thin công tác bán hàng và
xác đnh kt qu bán hàng mt cách khoa hc. Tp trung xây dng chính sách tiêu th
hp lỦ, chính sách khuyn mưi, hu mưi mt cách linh hot, đúng đn nhm đt đc
hiu qu cao và kinh doanh có lưi.
Trong thi gian thc tp ti công ty TNHH Duy Tân, em đư thc s thy đc
tm quan trng ca công tác bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng đi vi doanh
nghip cng nh nhng vn đ còn tn ti bt cp trong hot đng này ca công ty. Vì
vy, em quyt đnh chn đ tài: “
” cho khóa lun tt nghip ca mình.
Ngoài phn li m đu, danh mc bng biu, s đ,… khóa lun gm ba chng:


Ch           



Mcătiêuănghiênăcuăcaăkhóaălun:ăTìm hiu và phân tích thc trng công tác
k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti công ty TNHH Duy Tân trong tháng
9 nm 2013, đng thi đa ra nhng gii pháp nhm hoàn thin công tác k toán bán
hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti công ty.
iătngăvƠăphmăviănghiênăcu: Khóa lun tp trung nghiên cu sâu v công
tác k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng ti công ty TNHH Duy đ bit đc
nhng thành công cng nh nhng tn ti cha khc phc đc ca doanh nghip
trong hot đng này. T đó đa ra Ủ tng và gii pháp đ khc phc và hoàn thin nó
mt cách có hiu qu hn.
Phngăphápănghiênăcu:ăThng kê và phân tích s liu thu thp đc trong
quá trình thc tp, các phng pháp ca k toán, các chng t k toán, s sách,…

1
CHNGă1.ăLụăLUNăCHUNGăVăCỌNGăTÁCăKăTOÁNăBÁNăHẨNGăVẨă
XÁCăNHăKTăQUăBÁNăHẨNGăTRONGăDOANHăNGHIPăTHNGăMI
1.1.ăKháiăquátăchungăvăcôngătácăkătoánăbánăhƠngăvƠăxácăđnhăktăquăbánăhƠngă
trongădoanhănghipăthngămi

  
Thng mi là hành đng mua bán ca các th nhân (các cá nhân có t cách pháp
lỦ) hay pháp nhân (các t chc, c quan hot đng kinh doanh có giy phép hp pháp)
vi nhau hoc s mua sm ca các t chc Nhà nc (chính ph),… bao gm hot
đng trao đi ca ci, hàng hóa, dch v, kin thc, tin t,… gia hai hay nhiu đi
tác, và có th nhn li mt giá tr nào đó (bng tin thông qua giá c) hay bng hàng
hóa, dch v khác. Nó là khâu trung gian ni lin sn xut vi tiêu dùng.
Hot đng kinh doanh thng mi là hot đng lu thông và phân phi hàng hóa
trên th trng buôn bán trong phm vi ca tng quc gia riêng bit hoc gia các
quc gia vi nhau. Hot đng kinh doanh thng mi trong phm vi lưnh th quc gia
đc gi là ni thng và hot đng kinh doanh thng mi din ra gia các quc gia
vi nhau thì đc gi là ngoi thng.

Các doanh nghip thng mi hot đng trên lnh vc lu thông phân phi, thc
hin chc nng t chc lu thông hàng hóa thông qua các hot đng mua bán, d tr
hàng hóa, cung ng dch v thng mi và các hot đng xúc tin thng mi nhm
mc tiêu li nhun hoc nhm thc hin các chính sách kinh t - xư hi. Trong doanh
nghip thng mi thì lu chuyn hàng hóa là hot đng kinh doanh chính, chi phi tt
c các ch tiêu kinh t, tài chính khác ca doanh nghip. Thc hin tt công tác k toán
nghip v lu chuyn hàng hóa là mt bin pháp quan trng đ qun lỦ có hiu qu
quy trình kinh doanh thng mi ca doanh nghip.
 Trong các DNTM thì sn phm ch yu là
hàng hóa, nó rt đa dng và phong phú. Tùy theo tng ngành hàng mà hàng hóa đc
chia thành 3 loi:

- Hàng vt t, thit b (t liu sn xut ậ kinh doanh).
- Hàng công ngh phm tiêu dùng.
- Hàng lng thc, thc phm ch bin.
Mc tiêu chính ca DNTM là li nhun và tha mưn nhu cu ca th trng. 
thc hin mc tiêu đó, doanh nghip phi thc hin đc giá tr ca hàng hóa thông
qua hot đng bán hàng. Bán hàng là quy trình bên bán chuyn giao quyn s hu cho
bên mua đ t đó thu đc tin hoc quyn thu tin t bên mua. Trong doanh nghip
thng mi thì bán hàng là khâu cui cùng, khâu quan trng nht trong toàn b quy
Thang Long University Library
2
trình kinh doanh. Th trng là ni bán hàng hóa duy nht ca DNTM đ thu v li
nhun k vng, nó là thc đo giá tr, cht lng ca mi loi hàng hóa. Vì vy các
doanh nghip cn phi tin hành nghiên cu th trng, nm bt thông tin đy đ, kp
thi, chính xác đ tha mưn ti đa nhu cu ca th trng nhm ti đa hóa li nhun
cho doanh nghip mình.
Quá trình tiêu th hàng hóa đc thc hin theo hai phng thc: Bán buôn và
bán l. Trong đó, bán buôn là bán hàng hóa cho các t chc bán l, t chc sn xut,
dch v hoc các đn v xut khu đ tip tc quá trình lu chuyn ca hàng; bán l là
bán cho ngi tiêu dùng cui cùng. Bán buôn, bán l có th thc hin bng nhiu hình
thc nh: Bán thng, bán trc tip qua kho, gi bán qua đn v đi lỦ, kỦ gi, bán tr
góp, hàng đi hàng,…
T chc đn v kinh doanh thng mi có th theo mt trong các mô hình: T
chc bán buôn, t chc bán l, chuyên doanh hoc kinh doanh tng hp, công ty môi
gii, công ty xúc tin thng mi,…  các quy mô t chc: Quy, hàng, công ty, tng
công ty,… và thuc mi thành phn kinh t trong lnh vc thng mi.
Ngoài ra, tiêu th hàng hóa còn là c s đ DNTM xác đnh kt qu kinh doanh,
chúng có mi quan h mt thit và tác đng qua li ln nhau. Lng hàng hóa tiêu th
nhiu hay ít quyt đnh kt qu kinh doanh là cao hay thp. Hiu qu trong công tác
bán hàng, tiêu th hàng hóa đc phn ánh rõ nht thông qua báo cáo kt qu kinh
doanh và nó đánh giá đc kt qu kinh doanh ca doanh nghip trong mt thi k

nht đnh.
Tóm li, hot đng thng mi chính là khâu trung gian gia sn xut và tiêu
dùng. Nó làm cho nên kinh t sôi ni hn, tc đ chu chuyn hàng hóa, tin t nhanh
chóng hn, góp phn thúc đy s phát trin kinh t ca mt quc gia. Và hot đng
này cng phi tuân th pháp lut và s qun lỦ cht ch ca Nhà nc.


         Là tng giá tr các li ích kinh t
doanh nghip thu đc trong k k toán t các giao dch và nghip v k toán phát
sinh nh bán hàng hóa, sn phm, cung cp dch v cho khách hàng,… góp phn làm
tng vn ch s hu cho DNTM.
Theo chun mc k toán s 14 trong h thng các chun mc k toán doanh
nghip, doanh thu bán hàng và cung cp dch v đc ghi nhn khi đng thi tha mưn
các điu kin nh:
- Doanh nghip đư chuyn giao phn ln ri ro và li ích gn lin vi quyn s
hu sn phm hoc hàng hóa cho ngi mua.
- Doanh nghip không còn nm gi quyn s hu và kim soát hàng hóa.
3
- Doanh thu đc xác đnh tng đi chc chn.
- Doanh nghip đư thu đc hoc s thu đc li ích t giao dch bán hàng.
- Xác đnh đc chi phí liên quan đn giao dch bán hàng.
:
- Chit khu thng mi: Là khon giá tr chênh lch giá bán nh hn giá niêm
yt doanh nghip đư gim tr cho ngi mua vi s lng ln theo tha thun v chit
khu thng mi đư ghi trong hp đng kinh t mua bán hoc cam kt mua hàng trong
mt khong thi gian nht đnh. Khon chit khu thng mi này có th khuyn
khích ngi tiêu dùng mua nhiu hàng hóa hn, góp phn vào vic tng doanh thu bán
hàng ca doanh nghip.
- Gim giá hàng bán: Là khon gim tr cho khách hàng do hàng kém phm cht,
không đúng quy cách, giao hàng không đúng hn, … không đúng vi nhng cam kt

trong hp đng. Khon gim giá hàng bán này ch đc áp dng khi hàng hóa đư xác
đnh là tiêu th ri.
- Hàng bán b tr li: Là giá tr khi lng hàng bán đư xác đnh là bán hoàn
thành nhng b khách hàng tr li và t chi thanh toán do các nguyên nhân: Vi phm
cam kt, vi phm hp đng kinh t, hàng kém cht lng, không đúng chng loi, quy
cách, v.v…
- Thu giá tr gia tng theo phng pháp trc tip: Là thu gián thu, đc tính
trên khon giá tr tng thêm ca hàng hóa, dch v phát sinh trong quá trình sn xut,
lu thông đn tiêu dùng.
- Thu xut nhp khu: Áp dng đi vi nhng mt hàng xut ra khi biên gii
quc gia và nhp khu hàng hóa t nc ngoài v.
- Thu tiêu th đc bit: Áp dng đi vi nhng loi hàng hóa chu thu này do
Nhà nc quy đnh.
Là s chênh lch gia doanh thu bán hàng và cung cp dch v
tr đi các khon gim tr doanh thu.
    Là giá tr phn ánh lng hàng hóa đư bán đc ca mt
doanh nghip trong mt khong thi gian nht đnh, nó phn ánh mc tiêu th hàng
hóa cng nh tham gia vào quá trình xác đnh li nhun ca doanh nghip. Trong
DNTM thì giá vn hàng bán chính là s tin mà doanh nghip b ra đ có đc nhng
hàng hóa, sn phm, dch v ca nhà sn xut ra chúng.
Chi phí Là toàn b chi phí liên quan đn quá trình tiêu th
hàng hóa, hot đng sn xut kinh doanh, qun lỦ hành chính và mt s khon khác có
tính cht chung toàn b doanh nghip trong k hch toán.

Thang Long University Library
4

hàng
 
Trong nn kinh t th trng, các doanh nghip thng mi tin hành hot đng

kinh doanh các loi hàng hóa nhm đáp ng nhu cu ca th trng thông qua quá
trình bán hàng vi mc tiêu ti đa hóa li nhun.  đt đc mc tiêu đó, doanh
nghip phi thc hin đc giá tr hàng hóa thông qua hot đng bán hàng.
Bán hàng là quá trình trao đi đ thc hin giá tr ca hàng hóa, chuyn giao quyn s
hu v hàng hóa gn vi phn li ích hay ri ro cho khách hàng, đng thi đc khách
hàng thanh toán hoc chp nhn thanh toán. Nó cng là quá trình các doanh nghip
thng mi chuyn hóa vn kinh doanh t hình thái hin vt sang hình thái giá tr và
hình thành kt qu tiêu th. Vì vy, đy nhanh quá trình bán hàng cng đng ngha vi
vic rút ngn chu k kinh doanh, tng nhanh vòng quay vn, tng li nhun cho doanh
nghip.
Quá trình bán hàng trong doanh nghip nói chung và doanh nghip thng mi
nói riêng có nhng đc đim nh:
- Có s tha thun gia ngi mua và ngi bán v s lng, cht lng, quy
cách hàng hóa, phng thc, hình thc bán hàng.
- Có s thay đi quyn s hu và quyn s dng hàng hóa t ngi bán sang
ngi mua.
- Ngi bán giao cho ngi mua mt lng hàng hóa và nhn đc tin hoc
ngi mua chp nhn thanh toán. Khon tin này đc gi là doanh thu bán hàng,
đc dùng đ bù đp chi phí b ra trong quá trình kinh doanh và hình thành nên kt
qu bán hàng trong doanh nghip.
Doanh thu bán hàng là tng li ích đư thu hoc phi thu tính theo giá bán ca
hàng hóa, dch v đư đc xác đnh tiêu th trong k k toán.
g
Trong nn kinh t th trng nh hin nay, sn xut kinh doanh gp nhiu khó
khn cng là do sc mua kém, sn phm sn xut d tha không tiêu th đc dn đn
hàng tn kho ln, cung vt quá cu rt nhiu nên công tác bán hàng tr lên vô cùng
quan trng đi vi các doanh nghip. Vi chính sách bán hàng hp lỦ s giúp doanh
nghip bán đc nhiu hàng hóa, tng doanh thu, thu hi vn nhanh chóng, đm bo
bù đp các chi phí và có mt phn tích ly đ m rng sn xut kinh doanh khi cn
thit.

Môi trng kinh doanh ngày càng cnh tranh gay gt nên k toán đc coi là mt
công c hu hiu phc v đc lc cho công tác qun lỦ trong doanh nghip nói chung,
5
công tác qun lỦ hàng hóa, công tác qun lỦ bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng nói
riêng.
Thông tin k toán cung cp là c s giúp cho nhà qun lỦ nm bt đc tình hình
qun lỦ hàng hóa trên c 2 mt: Hin vt và giá tr. ng thi nm bt đc k hoch
thc hin công tác bán hàng, chính sách giá c, các khon phi thu và đánh giá chính
xác nng lc kinh doanh ca doanh nghip thng mi thông qua kt qu đt đc.
Ngoài ra, thông tin mà k toán cung cp còn giúp cho các nhà qun lỦ có th
đánh giá đc tính hiu qu, phù hp ca các quyt đnh bán hàng đư đc thc thi, t
đó phân tích và đa ra các bin pháp qun lỦ, chin lc bán hàng phù hp vi th
trng và tng ng vi tình hình kinh doanh ca doanh nghip.

K toán bán hàng có Ủ ngha quan trng trong quá trình thu thp, x lỦ, cung cp
thông tin cho ngi qun lỦ doanh nghip. K toán có nhim v ghi chép, phn ánh
kp thi, chính xác các nghip v kinh t phát sinh, các ch tiêu liên quan đn quá trình
bán hàng, t đó xác đnh kt qu bán hàng. Da vào kt qu ca bán hàng do k toán
lp, doanh nghip s xem xét, cân nhc nên kinh doanh tp trung mt hàng nào, s
dng phng thc nào đ kinh doanh đt hiu qu tt nht.  hoàn thành tt chc
nng ca mình, k toán cn phi thc hin nhng nhim v sau:
- Phn ánh và giám sát kp thi chi tit khi lng hàng hóa dch v bán ra, tính
toán chính xác giá vn hàng hóa và dch v đư cung cp, chi phí bán hàng, chi phí
qun lỦ doanh nghip, phân b chi phí mua hàng cho s hàng đư bán và tn kho cui
k đ xác đnh đúng kt qu bán hàng ca đn v cng nh các ngha v đi vi Nhà
nc.
- Kim tra tình hình thc hin k hoch bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng.
Trc ht kim tra vic thc hin các ch tiêu, tin đ bán hàng nhm tìm ra nguyên
nhân sai sót đ đ ra các bin pháp nhm sa cha và phát trin k hoch bán hàng.
Qun lỦ cht ch tình hình bin đng ca doanh thu, chi phí, d tr kho hàng hóa đ

x lỦ kp thi hàng hóa  đng.
- Phn ánh kp thi cho nhà qun lỦ v doanh thu bán hàng đ xác đnh kt qu
bán hàng, đôn đc, kim tra đm bo thu hi đ tin hàng, tránh b chim dng vn bt
hp lỦ.
- Phân tích hiu qu bán hàng theo mt hàng, theo đa đim th trng, theo đi
tng khách hàng, phân tích theo mc giá bán đ t đó có đ xut vi nhà qun lỦ đa
ra các chính sách kinh doanh hiu qu hn.
- Cung cp thông tin trung thc, đy đ, lp quyt toán chính xác đ đánh giá
đúng hiu qu kinh doanh ca doanh nghip, phc v cho các công vic khác ca
doanh nghip.
Thang Long University Library
6
 thc hin tt nhim v trên, k toán bán hàng và xác đnh kt qu bán hàng
phi thc hin mt s yêu cu sau:
- Xác đnh chính xác thi đim tiêu th hàng hóa đ kp thi lp báo cáo và xác
đnh kt qu bán hàng cho các loi hàng hóa. Báo cáo thng xuyên tình hình bán
hàng và thanh toán vi khách hàng nhm giám sát cht ch s lng hàng hóa bán ra
và chng loi ca nó.
- T chc h thng chng t ban đu và trình t luân chuyn chng t khoa hc
tránh trùng lp hay b sót dn đn vic xác đnh sai kt qu bán hàng ca doanh
nghip. La chn hình thc s k toán và phng pháp giá vn hàng xut kho thích
hp vi đc đim kinh doanh ca đn v.
- Xác đnh đúng và tp hp chi phí đy đ  các khâu khi phát sinh nghip v
liên quan đ đánh giá kt qu ca doanh nghip mt cách chính xác và trung thc nht.
T nhng vn đ trên ta thy nhim v ca k toán trong doanh nghip là vô
cùng quan trng. Nu k toán bán hàng thc hin tt các ngha v ca mình s đem li
hiu qu thit thc cho đn v, giúp cho ngi s dng nm bt thông tin toàn din,
giúp nhà qun tr đa ra nhng quyt đnh phù hp, kp thi vi tình hình bin đng
ca th trng cng nh thit lp chính sách hot đng đúng đn trong tng lai.
1.2.ăNiădungăcôngătácăkătoánăbánăhƠng



Bán buôn là hình thc bán hàng theo lô hoc bán vi s lng ln, hàng hóa
đc bán cho các đi tng các t chc bán l, các t chc kinh doanh, sn xut, xut
khu,… và giá c tùy thuc vào khi lng hàng bán, phng thc thanh toán. Hàng
hóa bán buôn vn nm trong lnh vc lu thông, cha đi vào lnh vc tiêu dùng do vy
giá tr và giá tr s dng ca hàng hóa vn cha đc thc hin đy đ. Bán buôn hàng
hóa đc thc hin theo 2 phng thc là bán buôn qua kho và bán buôn vn chuyn
thng.
Bán buôn qua kho: Là hình thc bán hàng mà hàng bán đc xut t kho ca
doanh nghip đ giao cho khách hàng, đây là hình thc bán hàng truyn thng ca các
DNTM. Bán buôn qua kho có th thc hin di 2 hình thc:
          Là vic bên mua c
ngi đn mua hàng trc tip ti kho ca doanh nghip. Doanh nghip thng mi
xut kho hàng hóa giao cho khách hàng. Sau khi khách hàng nhn đ hàng s thanh
toán hoc chp nhn n, hàng hóa xác đnh là đư đc tiêu th. i vi hình thc này
thì b phn k toán không phi ghi chép khon chi phí vn chuyn vì khon này thuc
trách nhim ca bên mua.
7
Theo hình
thc này, cn c vào hp đng đư kỦ kt gia 2 bên hoc theo đn đt hàng, DNTM
xut kho hàng hóa, dùng phng tin vn ti ca mình hoc thuê ngoài chuyn hàng
hóa đn đa đim giao cho khách hàng theo cam kt trong hp đng. Trong trng hp
này, hàng hóa gi đi vn thuc quyn s hu ca doanh nghip, khi nào bên mua nhn
đc hàng hóa, thanh toán hoc chp nhn thanh toán thì s hàng chuyn giao mi
đc xác đnh là đư tiêu th và doanh nghip mt quyn kim soát v s hàng hóa đó.
Chi phí vn chuyn có th do ngi bán hoc ngi mua chu tùy theo s tha thun
trong hp đng gia các bên. Nu doanh nghip chu chi phí vn chuyn thì chi phí đó
đc ghi vào chi phí bán hàng, còn nu s chi phí vn chuyn đó ngi mua phi chu
thì doanh nghip s tin hành thu tin ca bên mua.

Bán buôn qua kho áp dng cho ngành hàng có đc đim: Tiêu th có đnh k
giao nhn, thi đim giao hàng không trùng vi thi đim nhn hàng, hàng hóa khó
khai thác, hàng hóa cn qua x lỦ đ tng giá tr thng mi,…
 thc hin hình thc này, doanh nghip cn có k hoch d tr tt và tin đ
giao nhn hàng hóa đúng hp đng đ tránh  đng hàng hóa, mt chi phí d tr, gim
sút cht lng hàng hóa và khó khn trong công tác bo qun.
Theo phng thc này, DNTM sau khi mua hàng,
nhn hàng mua t nhà cung cp không vn chuyn v kho mà chuyn bán thng cho
ngi mua. ây là phng thc bán hàng tit kim nht vì gim đc chi phí vn
chuyn, tng tc đ tiêu th hàng hóa, gim hàng tn kho, đm bo quay vòng vn
nhanh. Phng thc này đc th hin theo 2 hình thc:
Doanh nghip kinh doanh
thng mi t chc quá trình mua hàng, bán hàng và thanh toán tin hàng cho nhà
cung cp và thu tin t khách hàng.
- Bán buôn vn chuyn thng có tham gia thanh toán theo hình thc trc tip
(bán giao tay ba): Theo hình thc này, DNTM sau khi nhn hàng hóa ca bên bán thì
giao trc tip cho khách hàng ca mình. Khi bên mua nhn đ hàng và thanh toán hoc
chp nhn thanh toán thì hàng hóa đc xác đnh là đư tiêu th.
- Bán buôn vn chuyn thng có tham gia thanh toán theo hình thc gi hàng:
Theo phng thc này, DNTM sau khi mua hàng chuyn bán thng cho bên mua ti
đa đim đư tha thun trong hp đng bng phng tin ca mình hoc thuê ngoài.
Hàng hóa vn thuc s hu ca doanh nghip. Hàng hóa đc coi là tiêu th khi bên
mua nhn đ hàng ti đa đim tha thun, thanh toán hoc chp nhn thanh toán và
doanh nghip mt quyn s hu hàng hóa đó.
Theo hình thc này thì
DNTM ch đóng vai trò là trung gian môi gii trong quan h mua bán. Ti doanh
Thang Long University Library
8
nghip ch phn ánh doanh thu ca hoa hng môi gii đc nhn, không ghi nhn các
nghip v mua bán nh hình thc trên.

1.2.1.2. 
Bán l là phng thc bán hàng vi s lng nh trc tip cho ngi tiêu dùng
cui cùng hoc cho các t chc kinh t mang tính cht tiêu dùng. Bán l đc thc
hin theo các hình thc sau:
Theo phng thc này, nhân viên bán hàng s trc tip
thc hin chc nng bán hàng và chc nng thu ngân. Cui ca bán hàng, nhân viên bán
hàng kim tin và np tin cho th qu đng thi phi kim kê hàng hóa ti kho, quy
sau đó lp bng kê hàng hóa bán l và lp báo cáo tin bán hàng trong ca, np cho k
toán bán hàng đ ghi s.
    p trung: Theo hình thc này, nhân viên thu ngân  quy
chuyên làm nhim v thu tin và vit hóa đn hoc tích kê thu tin giao cho khách
hàng đ khách hàng đn nhn hàng ti kho, quy do nhân viên bán hàng giao. Cui ca
bán hàng, nhân viên thu ngân tng hp tin, lp báo cáo và np tin cho th qu.
Là hình thc bán l hàng hóa mà trong đó các DNTM s
dng các máy bán hàng t đng chuyên dùng cho mt hoc mt vài loi hàng hóa nào
đó đt  các ni công cng sau khi ngi mua b tin vào máy, máy s t đng đy
hàng hóa ra cho ngi mua.
Khác hàng t chn hàng, mang tin
đn quy thanh toán và thanh toán, nhân viên thu tin kim hàng, tính tin, lp hóa đn
và thu tin.
góp
Theo hình thc này, khách hàng đc thanh toán tin hàng thành nhiu ln.
Doanh nghip thng mi ngoài s tin thu theo giá bán thông thng còn đc thu
thêm mt khon lưi do tr chm. Vi hình thc này thì khi hàng hóa đc giao cho
ngi mua tr góp đc xác đnh là đư tiêu th và đc ghi nhn làm doanh thu ca
doanh nghip. Doanh nghip ch ghi nhn doanh thu theo giá bán tr ngay, khon lưi
tr chm đc ghi vào doanh thu cha thc hin và đc phân b trong thi gian tr
chm.
1.2.1.4
ây là phng thc bán hàng mà trong đó doanh nghip thng mi giao hàng

cho c s đi lỦ đ các c s này trc tip bán hàng. Hàng bán giao cho đi lỦ có th
xut t kho ra hoc là hàng vn chuyn thng. nh k xác đnh, đi chiu hàng đư
tiêu th, xut hóa đn cho đi lỦ và thu tin hàng sau khi tr hoa hng đi lỦ.
9
S hàng chuyn giao cho c s đi lỦ, kỦ gi vn thuc quyn s hu ca doanh
nghip cho đn khi c s đi lỦ thông báo bán đc hàng và thanh toán hoc chp
nhn thanh toán thì lúc đó doanh nghip mi mt quyn s hu v s hàng này.
Phng thc bán hàng này gm 2 dng:
Doanh nghip xut kho hoc vn chuyn
thng hàng hóa giao cho đi lỦ vi mc giá bán quy đnh. Khi đi lỦ bán đc hàng
hóa, xác đnh s hoa hng đc hng khi bán đúng giá mà doanh nghip quy đnh thì
s tin hành lp hóa đn trên s hoa hng đc thc t đ ghi gim công n phi tr
cho doanh nghip. Bên doanh nghip cn c vào báo cáo bán hàng ca đi lỦ, hóa đn
hoa hng, thc hin xut hóa đn và ghi nhn kt qu bán hàng trên phn hàng bán do
đi lỦ gi.
         Doanh nghip bán luôn
hàng hóa cho đi lỦ, quyn s hu lúc này hoàn toàn thuc v đi lỦ và đi lỦ s tiêu
th hàng hóa vi giá ln hn giá mua t doanh nghip đ hng chênh lch giá.
Ngoài các hình thc trên, DNTM còn áp dng mt s hình thc tiêu th khác
nh: Bán hàng cho các đn v trc thuc cùng công ty hoc tng công ty, trao đi hàng
hóa vi các đn v khác, tr lng cho ngi lao đng bng hàng hóa, s dng hàng
hóa ca mình đ phc v hot đng sn xut kinh doanh,…


Mi trng hp bán hàng đu phi có đy đ chng t đ làm c s cho vic ghi
s k toán, xác đnh kt qu bán hàng ca doanh nghip trong k k toán đó. Tùy theo
phng thc bán hàng mà k toán bán hàng s s dng nhng chng t k toán phù
hp.
Theo quyt đnh s 48/2006/Q-BTC ậ “Ch đ k toán doanh nghip va và
nh” thì nhng chng t k toán đc s dng trong quá trình hch toán ca doanh

nghip là:
- Phiu xut kho, phiu xut kiêm vn chuyn ni b,…
- Hóa đn GTGT, hóa đn bán hàng thông thng.
- Th quy, giy np tin, bng kê hàng hóa bán ra.
- Phiu thu, s ph ngân hàng, chng t thanh toán.
- Bng tng hp Nhp ậ Xut ậ Tn.
- Các chng t khác có liên quan.

Theo quyt đnh s 48/2006/Q-BTC ban hành ngày 14/9/2006 quy đnh đ
hch toán các nghip v kinh t phát sinh trong quá trình tiêu th hàng hóa ca DNTM
thì k toán s dng các tài khon sau:
Thang Long University Library
10
TƠiăkhonă156ăậ Hàng hóa: Dùng đ phn ánh giá tr hin có và tình hình bin
đng tng, gim các loi hàng hoá ca doanh nghip bao gm hàng hoá ti các kho
hàng, quy hàng, hàng hoá bt đng sn. Cho bit giá thc t ca hàng hóa ti kho, chi
tit theo kho, tng loi, nhóm hàng hóa.
NăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăTKă156ăậ Hàng hóa Có
- Tr giá thc t hàng tn kho đu k
- Tr giá thc t hàng hóa mua vào đư
nhp kho theo hóa đn mua hàng (KKTX)
- Tr giá hàng hóa b ngi bán tr li.
- Tr giá hàng hóa phát hin tha khi kim
kê.
- Tr giá bt đng sn mua vào hoc
chuyn t bt đng sn đu t.
- Tr giá hàng hóa tn kho cui k kt
chuyn (KKK).
- Tr giá hàng hóa xut kho đ bán, gi
đi lỦ.

- Chit khu thng mi gim giá hàng
bán cho ngi mua (KKTX).
- Tr giá hàng hóa tr li cho ngi bán.
- Tr giá hàng hóa phát hin thiu khi
kim kê.
- Tr giá hàng hóa bt đng sn đu t, bt
đng sn ch s hu s dng hoc dùng
làm tài sn c đnh.
- Kt chuyn tr giá hàng hóa tn kho đu
k (KKK).
S d cui k:
- Tr giá thc t hàng tn kho cui k.


TƠiăkhonă157ăậ HƠngăgiăbán:ăTài khon này dùng đ phn ánh tr giá hàng
hóa tiêu th theo phng thc chuyn bán, gi đi lỦ, kỦ gi, dch v đư hoàn thành
nhng cha đc xác đnh là đư tiêu th, cha đc ngi mua thanh toán hoc chp
nhn thanh toán. Hàng hóa vn thuc quyn s hu ca doanh nghip.
Năăăă TK 157 ậ HƠngăgiăbánăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăCó
- Tr giá hàng hóa gi đi bán đu k.
- Tr giá hàng hóa, thành phm, gi bán
đi lỦ, kỦ gi theo giá mua thc t.
- Tr giá dch v đư cung cp cho khách
hàng nhng cha đc xác đnh là đư bán.
- Tr giá mua thc t ca hàng gi đi cha
tiêu th cui k (KKK).
- Kt chuyn tr giá mua thc t hàng hóa
gi bán, gi đi lỦ kỦ gi đư đc xác
đnh là tiêu th.
- Tr giá thc t hàng hóa đư thu hi do

đi lỦ không bán đc tr li.
- u k kt chuyn tr giá hàng hóa,
thành phm đư gi bán nhng cha đc
tiêu th (KKK).
S d cui k: Tr giá thc t hàng hóa đư
gi đi nhng cha đc xác đnh là đư
tiêu th.


11
TƠiăkhonă511ăậ Doanh thu bán hàng: Tài khon này dùng đ phn ánh tng
doanh thu bán hàng mà doanh nghip đư thc hin và kt chuyn các khon gim tr
doanh thu, tính ra doanh thu thun trong k. Tng doanh thu bán hàng  đây có th là
tng giá thanh toán (đi vi doanh nghip tính thu GTGT theo phng pháp trc tip
cng nh hàng hóa thuc đi tng chu thu xut khu, thu tiêu th đc bit) hoc
giá bán không có thu GTGT (đi vi nhng doanh nghip áp dng tính thu GTGT
theo phng pháp khu tr).
NăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăTKă511 ậ DoanhăthuăbánăhƠngăvƠăcungăcpădchăvăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăCóăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăă
- S thu phi np (thu tiêu th đc bit,
thu xut khu, thu GTGT theo phng
pháp trc tip) tính trên doanh s bán
trong k cho nhng mt hàng đc xác
đnh là đư tiêu th.
- Các khon gim tr doanh thu (hàng bán
b tr li, chit khu thng mi, gim giá
hàng bán) kt chuyn cui k.
- Kt chuyn doanh thu thun vào tài
khon 911 ậ Xác đnh kt qu kinh doanh.
- Doanh thu bán sn phm, hàng hóa, bt
đng sn đu t và doanh thu cung cp

dch v thc t phát sinh trong k k toán.



Tài khon 511 không có s d cui k và có 5 tài khon cp 2:
-  Doanh thu bán hàng hóa: Phn ánh doanh thu ca khi lng
hàng hóa đư bán ra trong k đư đc khách hàng thanh toán hoc chp nhn thanh
toán. Tài khon này s dng ch yu cho các doanh nghip kinh doanh vt t, hàng
hóa.
-           Phn ánh doanh thu và
doanh thu thun ca sn phm đc xác đnh là đư tiêu th trong k k toán. Tài khon
này dùng ch yu trong doanh nghip sn xut vt cht.
-  Phn ánh doanh thu và doanh
thu thun ca khi lng dch v đư hoàn thành, đư cung cp cho khách hàng và đc
xác đnh là đư bán trong k k toán. Tài khon này dùng ch yu trong các doanh
nghip dch v : Giao thông vn ti, du lch, dch v công cng,…
-   -       Dùng đ phn ánh các khon
doanh thu t tr cp, tr giá ca Nhà nc khi doanh nghip thc hin các nhim v
cung cp sn phm, hàng hóa, dch v theo yêu cu ca Nhà nc.
Thang Long University Library
12
-  Phn ánh doanh
thu t kinh doanh bt đng sn bao gm doanh thu cho thuê bt đng sn, doanh thu
bán, thanh lỦ bt đng sn đu t.
-  Doanh thu khác: Tài khon này dùng đ phn ánh các khon
doanh thu nh phí qun lỦ do cp di np và các khon doanh thu khác ngoài doanh
thu bán hàng hoá, doanh thu bán thành phm, doanh thu cung cp dch v, doanh thu
tr cp, tr giá và doanh thu kinh doanh bt đng sn đu t.
TƠiăkhonă512ăậ DoanhăthuăbánăhƠngăniăb: Tài khon này dùng đ phn ánh
doanh thu và các khon gim tr doanh thu ca s sn phm, hàng hoá, dch v tiêu

th trong ni b các doanh nghip. Doanh thu tiêu th ni b là li ích kinh t thu
đc t vic bán hàng hoá, sn phm, cung cp dch v ni b gia các đn v trc
thuc hch toán ph thuc trong cùng mt công ty, tng công ty tính theo giá ni b.
Năăăăăăăăăăăăăăăă TK 512 ậ DoanhăthuăniăbăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăCó
- Tr giá hàng bán b tr li, khon gim
giá hàng bán ni b, chit khu thng
mi.
- Kt chuyn doanh thu bán hàng ni b
sang tài khon 911 ậ Xác đnh kt qu
kinh doanh
- Tng doanh thu bán hàng ni b phát
sinh trong k.


Doanh thu bán hàng ni b là tài khon không có s d cui k.
TƠiăkhonă521ăậ Cácăkhonăgimătrădoanhăthu:ăTài khon này dùng đ phn
ánh toàn b s tin gim tr cho ngi mua và đc kt chuyn vào tài khon 511-
doanh thu bán hàng và cung cp dch v vào cui k làm gim s d ca tài khon
này. Tài khon này bao gm các khon chit khu thng mi, gim giá hàng bán và
hàng bán b tr li.
Tài khon s dng: K toán s dng tài khon 521 “ Các khon gim tr doanh
thu” đ phn ánh các khon chit khu thng mi, gim giá hàng bán, hàng bán b tr
li phát sinh trong k.
NăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăTKă521ăậ Cácăkhonăgimătrădoanhăthuăăăăăăăăăăăăăă Có
- Các khon gim tr doanh thu (CKTM,
gim giá hàng bán, hàng bán b tr li)
phát sinh trong k.
- Kt chuyn toàn b các khon gim tr
doanh thu sang tài khon 511 ậ Doanh thu
bán hàng và cung cp dch v và tài khon

512 ậ Doanh thu bán hàng ni b vào cui
k đ xác đnh doanh thu thun trong k
báo cáo.