Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc

TIỂU LUẬN
ĐƯỜNG LỐI CÁCH MẠNG CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN
VIỆT NAM
Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt
Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc
Sinh viên: Nguyễn Thanh Thanh
Lớp tín chỉ: TRI106(1-1112).7_LT
Số thứ tự: 121
Lớp: Anh 3 – K49 – Khoa Tiếng anh thương mại
Giảng viên: Nguyễn Thị Tố Uyên
Hà Nội, ngày 3 tháng 10 năm 2011
1
Mục lục
I. Mở đầu……………………………………………………………………………….3
1. Lí do chọn đề tài……………………………………………………………….3
2. Mục đích, nhiệm vụ cần đạt………………………………………………….4
II. Nội dung…………………………………………………………………………….5
1. Thế nào là văn hóa, bản sắc văn hóa Việt Nam, nền văn hóa tiên tiến
đậm đà bản sắc dân tộc?.........................................................................5
2. Văn hóa Việt Nam trong thời kì đổi mới cùng những thành tựu, hạn
chế trong quá trình hội nhập văn hóa và thế giới……………………….6
3. Những vấn đề đặt ra trong việc xây dựng và giữ gìn bản sắc dân tộc
trong quá trình toàn cầu hoá và hội nhập văn hóa hiện nay…………12
III. Kết luận…………………………………………………………………………….14
IV. Tài liệu tham khảo………………………………………………………………..15
2
Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài:
Qua nhiều thời kì, từ Hội nghị VII, VIII, IX, X cho tới các nghị quyết Trung ương
tiếp theo, Đảng và Nhà nước ta đều xác định: văn hóa là “nền tảng tinh thần
của xã hội”, “vừa là mục tiêu, vừa là động lực của phát triển”. Hội nghị lần thứ

10 Ban chấp hành TW Đảng khoá IX tiếp tục xác định mục tiêu cần phải đạt tới
là tạo được sự phát triển đồng bộ về chất lượng văn hoá “Đảm bảo sự gắn kết
giữa nhiệm vụ phát triển kinh tế là trung tâm, xây dựng, chỉnh đốn Đảng là then
chốt với không ngừng nâng cao văn hoá - nền tảng tinh thần của xã hội; tạo
nên sự phát triển đồng bộ của ba lĩnh vực trên chính là điều kiện quyết định
đảm bảo cho sự phát triển toàn diện và bền vững của đất nước”. Nghị quyết
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ X đã tiếp tục khẳng định: xây dựng nền văn
hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, đáp ứng yêu cầu phát triển
của xã hội và con người trong điều kiện đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại
hóa và hội nhập kinh tế quốc tế.
Qua gần 20 năm với đường lối đúng đắn của Đảng, cùng với công cuộc đổi
mới và chủ động hội nhập quốc tế, chúng ta từng bước vững chắc đạt được
những thành tựu rất đáng tự hào như: nền kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa đang từng bước được xây dựng; nền dân chủ XHCN với nhà nước
pháp quyền của dân, do dân, vì dân đã được thiết định. Bên cạnh việc hội
nhập kinh tế, hội nhập văn hóa cũng là một tất yếu khách quan. Bên cạnh
chiến lược phát triển kinh tế, chúng ta cần có chiến lược phát triển nền văn hóa
đậm đà bản sắc dân tộc phù hợp với phát triển kinh tế. Cùng với đó, bản sắc
dân tộc không thể đóng cửa nền văn hóa, mà chủ động chọn lọc những tinh
hoa văn hóa nhân loại để làm phong phú, giàu có thêm, hiện đại hơn nền văn
hóa của dân tộc của đất nước mình.
Văn hóa vốn bao giờ cũng là nền tảng quyết định của xã hội, một văn hóa cho
sự phát triển mạnh mẽ, sâu sắc toàn diện nhất toàn cầu hóa và hôi nhập, toàn
3
cầu hóa như một tất yếu. Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên
tiến đậm đà bản sắc dân tộc không chỉ là trách nhiệm của ngành văn hoá mà
còn là trách nhiệm của toàn đảng, toàn dân và toàn xã hội.
Đất nước ta đang trong thời kỳ hội nhập với nền kinh tế mở. Tuy nhiên, việc
hội nhập có mặt tích cực và tiêu cực. Nếu chúng ta tiếp thu không chọn lọc, thì
bên cạnh những mặt tích cực của nền văn minh hiện đại, chúng ta dễ bị tiếp

thu những những mặt tiêu cực. Mặt khác, chúng ta còn lo ngại bị đánh mất
truyền thống dân tộc, chạy theo các nước trên thế giới, bị ảnh hưởng hoàn
toàn bởi nền văn hoá của nước khác.
Mỗi một quốc gia đều có những truyền thống, những bản sắc riêng của mình.
Bản sắc riêng của một dân tộc, giúp chúng ta nhận dạng rõ một quốc gia đó.
Giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc là một việc tất yếu trong nền kinh tế mở
hiện nay.
2. Mục đích, nhiệm vụ cần đạt:
Làm rõ vấn đề văn hoá và bản sắc văn hóa dân tộc ở Việt Nam.
Đánh giá các mặt tích cực và hạn chế trong việc việc xây dựng nền nền văn
hoá Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc trong quá trình hội nhập ở
nước ta.
Giải pháp xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc.
4
Nội dung
1. Thế nào là văn hóa, bản sắc văn hóa Việt Nam, nền văn hóa tiên tiến đậm
đà bản sắc dân tộc?
Nhắc đến văn hóa, ta có thể dễ dàng bắt gặp rất nhiều khái niệm, cách định
nghĩa khác nhau. Theo tôi, hiểu theo cách đơn giản nhất thì, văn hóa là tất cả
những yếu tố vật chất và tinh thần đặc trưng cho một cộng đồng xã hội, được
cộng đồng đó chấp nhận, sử dụng và gìn giữ nó theo thời gian. Như vậy, văn
hóa cũng chính là yếu tố bao trùm lên toàn bộ đời sống xã hội, là nền tảng xã hội
cho cuộc sống của cá nhân và cộng đồng.
Vậy thì, thế nào là bản sắc văn hóa? Đó là những nét đặc trưng về văn hóa, đời
sống, xã hội...của một quốc gia do quá trình phát triển và lịch sử tạo ra. Vì là nét
đặc trưng nên bản sắc văn hóa là riêng biệt, không trùng lặp và được bảo tồn
qua các giai đoạn phát triển của xã hội. Đất nước Việt Nam ta có 54 dân tộc anh
em với những bản sắc văn hóa tuy riêng biệt nhưng cũng rất hài hòa, đồng nhất.
Bản sắc đó còn được thể hiện trong những trang sử vẻ vang của dân tộc, như
dù cho bị phong kiến phương bắc đô hộ 1000 năm, dân tộc ta vẫn không bị đồng

hóa, và trong thế giới hiện đại ngày nay, khi mà tất cả người dân Việt vẫn luôn
hướng về tổ tiên, ông bà, vẫn gìn giữ những thức quà giản dị nhưng thấm đẫm
tính dân tộc và những nét đẹp trong lối sống…
Một nền văn hóa tiên tiến là 1 nền văn hóa tiến bộ, thể hiện tinh thần yêu nước.
Sự tiên tiến đó không chỉ về nội dung tư tưởng mà cả trong hình thức biểu hiện,
trong phương tiện chuyển tải nội dung. Bản sắc dân tộc bao gồm cả những giá trị
văn hoá truyền thống bền vững của dân tộc VN; thể hiện sức sống bên trong của
dân tộc, đồng thời còn thể hiện đậm nét trong những hình thức biểu hiện mang
tính dân tộc độc đáo.
5