Tổng quan về siêu âm Doppler

07/02/15
1
Siªu ©m doppler
Siªu ©m doppler
Bs. NguyÔn Xu©n HiÒn
Khoa C§HA BV B¹ch mai
– Hµ néi
07/02/15
2
Ch n oán b nh lý m ch máuẩ đ ệ ạ
Ch n oán b nh lý m ch máuẩ đ ệ ạ

Siêu âm

Ch p c t l p vi tínhụ ắ ớ

MSCT

MRI

Angiography
07/02/15
3
Siêu âm Doppler
Siêu âm Doppler

Ch n oán b nh lý m ch máu: Huy t kh i, x ẩ đ ệ ạ ế ố ơ
v a m ch; t c, h p, thông ng m ch t nh ữ ạ ắ ẹ độ ạ ĩ
m ch, suy t nh m ch, m t m ch trong ch n ạ ĩ ạ ấ ạ ấ
th ng, phình tách ng m chươ độ ạ


Kh i u: Ngu n c p máu, m c t ng sinh ố ồ ấ ứ độ ă
m ch, thông ng t nh m ch trong uạ độ ĩ ạ

S n ph khoa: Tu n ho n thai nhi, ng t nh ả ụ ầ à độ ĩ
m ch r n, ng m ch não gi a, tim thaiạ ố độ ạ ữ
07/02/15
4
§iÓm di ®éng
A. Nguyªn lý
A. Nguyªn lý
07/02/15
5
H. 1 H. 2 H. 3
A. Nguyªn lý
A. Nguyªn lý
07/02/15
6
Passage du mur du son
07/02/15
7
Balle
Infra sonique supra sonique
07/02/15
8
VÒ ®Çu dß  §á
Xa ®Çu dß  Xanh
07/02/15
9
Johann Christian Doppler
1803-1853

07/02/15
10
A. Nguyên lý
A. Nguyên lý
Khi một chùm sóng siêu âm đ ợc phát đi gặp một
vật thì có hiện t ợng phản hồi âm, tần số của
chùm sóng âm phản hồi về thay đổi so với chùm
sóng âm phát đi nếu khoảng cách t ơng đối giữa
nguồn phát và vật thay đổi; tần số tăng nếu
khoảng cách giảm và ng ợc lại.
07/02/15
11
A. Nguyên lý
A. Nguyên lý
1. Hiệu ứng Doppler
1842 Christian Johann Doppler - áo
(1803-1853)
+ F1 thu, F2 phát, cả hai cố định thì F1=F2
+ dài ngắn tuỳ L phátL thu.
Chúng đúng cho tất cả các loại sóng kể cả
sóng âm.
f = F1-F2 = 2F1.V.cos / C
07/02/15
12
A. Nguyªn lý
A. Nguyªn lý
Doppler son.aiff
07/02/15
13
A. Nguyên lý

A. Nguyên lý
+ Hiện t ợng phản âm sắc khi gọi trong dẫy núi, nếu ta đứng
gần chân núiÂm vọng lại to và sắc, đứng xa chân
núi Âm vọng lại yếu và trầm hơn.
+ Công thức tính vận tốc dòng chảy
V= f x C/ 2f
phát
x Cos
f : Hiệu tần số phát và phản hồi
C: Tốc độ lan truyền sóng âm(1540m/s)
Cos : Góc gi a chùm sóng âm và mạch máu
07/02/15
14
A. Nguyªn lý
A. Nguyªn lý
Do ®ã khi muèn b¾t dßng ch¶y 2Hz  TÇn sè ph¸t
cña ®Çu dß ph¶i lµ 4Hz
Gãc gi a ®Çu dß vµ m¹ch m¸u cµng nhá cµng tèt.
07/02/15
15
A. Nguyªn lý
A. Nguyªn lý
07/02/15
16
A. Nguyªn lý
A. Nguyªn lý
H íng ®Çu dß
07/02/15
17
A. Nguyªn lý

A. Nguyªn lý
Cöa sæ Doppler
Angel Bar
θ
θ≤60
Më cöa sæ Doppler ®ñ lín s¸t thµnh m¹ch
07/02/15
18
A. Nguyên lý
A. Nguyên lý
Hiệu ứng Doppler ứng dụng trong Y học dựa vào
sóng âm đ ợc phát ra từ đầu dò tới các tế bào máu
đang chuyển động trong lòng mạch và sóng âm
phản lại từ các TB máu này với c ờng độ khác
sóng phát. Hiệu của hai tầm số sóng âm này là
tần số Doppler.
2. Nguyên lý siêu âm màu(Color Doppler)
Dựa theo hiện t ợng Sao đổi ngôi.
Dòng chảy về đầu dò Đỏ
Dòng chảy xa đầu dò Xanh
07/02/15
19
A. Nguyên lý
A. Nguyên lý
3. Siêu âm Doppler liên
tục(Continuous Wave Doppler)
Đầu dò có hai bản áp điện: Một phát
và một thu. Trong đó tinh thể phát
sóng âm liên tục.
Loại này cấu tạo máy đơn giản, bắt đ

ợc cả các dòng chảy cao, nh ng
không thể ghi đựợc vùng chọn lọc
mà nó ghi lại tất cả mạch máu mà
chùm siêu âm đị qua
07/02/15
20
A. Nguyên lý
A. Nguyên lý
4. Siêu âm Doppler xung(Pulsed Wave
Doppler)
Đầu dò chỉ gồm một bản áp điện, sóng
âm đ ợc phát ngắt quãng, giữa thời gian
nghỉ của hai lần phát là lúc nó thu tín
hiệu âm phản hồi.
Khắc phục nh ợc điểm của CW. Nh ng nếu
dòng chảy cao quá Hiện t ợng
Aliasing.
07/02/15
21
A. Nguyªn lý
A. Nguyªn lý
5. Siªu ©m Doppler n¨ng l îng(Power Doppler)
§o tÝn hiÖu Doppler thÊp§ îc m· ho¸ n¨ng l
îng: Kh«ng phô thuéc gãc θ, m¹ch nhá, chØ
cã mét lo¹i mµu
07/02/15
22
A. Nguyªn lý
A. Nguyªn lý
07/02/15

23
A.
A.
Nguyên lý
Nguyên lý
Các yếu tổ ảnh h ởng
Các yếu tổ ảnh h ởng

H ớng của đầu dò

Góc giữa đầu dò và
mạch máu

Cửa sổ Doppler

Tần số phát Doppler
xung và màu
Aliasing
07/02/15
24
A.
A.
Nguyªn lý
Nguyªn lý
C¸c yÕu tè ¶nh h ëng
C¸c yÕu tè ¶nh h ëng
07/02/15
25
B. Cách đọc phổ doppler
B. Cách đọc phổ doppler

1.Âm thanh
Động mạch có tiếng ngắt
quãng theo nhịp tim, không
thay đổi theo nhịp thở.
Tĩnh mạch có tiếng liên tục và
thay đổi theo nhịp thở. Nếu có
tiếng rít tại chỗ hẹp.
2. Màu của mạch máu
Không nhất thiết màu đỏ là
ĐM và ng ợc lại màu xanh là
TM.