Tải bản đầy đủ (.pdf) (20 trang)

Ôn thi vào lớp 10 môn ngữ văn (ôn tập ngữ văn 9)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (589.65 KB, 20 trang )

T P LÀM VĂN.Ậ
PHÂN TÍCH NI M TÂM S SÂU KÍN C A NGUY N DUY QUA BÀI TH Ề Ự Ủ Ễ Ơ
“ÁNH TRĂNG”
Dàn ý
I. M bàiở
- Ánh trăng là đ tài quen thu c c a thi ca, là c m h ng sáng tác vô t n cho cácề ộ ủ ả ứ ậ
nhà thơ
- Nguy n Duy, m t nhà th tiêu bi u cho th h tr sau năm 1975 cũng gópễ ộ ơ ể ế ệ ẻ
vào m ng th thiên nhiên m t “Ánh trăng”.ả ơ ộ
- V i Nguy n Duy, ánh trăng không ch là ni m th mà còn đ c bi u đ tớ ễ ỉ ề ơ ượ ể ạ
m t hàm nghĩa m i, mang d u n c a tình c m th i đ i: Ánh trăng là bi u t ngộ ớ ấ ấ ủ ả ờ ạ ể ượ
cho quá kh trong m i đ i ng i.ứ ỗ ờ ườ
- Đ i di n tr c v ng trăng, ng i lính đã gi t mình v s vô tình tr c thiênố ệ ướ ầ ườ ậ ề ự ướ
nhiên, vô tình v i nh ng k ni m nghĩa tình c a m t th i đã qua. Bài th “Ánhớ ữ ỉ ệ ủ ộ ờ ơ
trăng” gi n d nh m t ni m ân h n trong tâm s sâu kín y c a nhà th .ả ị ư ộ ề ậ ự ấ ủ ơ
II. Thân bài.
1 C m nghĩ v v ng trăng quá khả ề ầ ứ
- Ánh trăng g n v i nh ng k ni m trong sáng th i th u t i làng quê:ắ ớ ữ ỉ ệ ờ ơ ấ ạ
“H i nh s ng v i r ngồ ỏ ố ớ ừ
V i sông r i v i bi n”ớ ồ ớ ể
- Con ng i khi đó s ng gi n d , thanh cao, chân th t trong s hoà h p v iườ ố ả ị ậ ự ợ ớ
thiên nhiên trong lành: “tr n tr i v i thiên nhiên - h n nhiên nh cây c ”ầ ụ ớ ồ ư ỏ
- Ánh trăng g n bó v i nh ng k ni m không th nào quên c a cu c chi nắ ớ ữ ỉ ệ ể ủ ộ ế
tranh ác li t c a ng i lính trong r ng sâu.ệ ủ ườ ừ
“H i chi n tranh r ngồ ế ở ừ
V ng trăng thành tri kầ ỉ
Tr n tr i v i thiên nhiênầ ụ ớ
H n nhiên nh cây cồ ư ỏ
Ng không bao gi quênỡ ờ
Cái v ng trăng tình nghĩa”ầ
->Trăng khi đó là ánh sáng trong đêm t i chi n tranh, là ni m vui b u b n c aố ế ề ầ ạ ủ


ng i lính trong gian lao c a cu c kháng chi n - v ng trăng tri k . Nhân v t tr tìnhườ ủ ộ ế ầ ỉ ậ ữ
g n bó v i trăng trong nh ng năm dài kháng chi n. Trăng v n thu chung, tìnhắ ớ ữ ế ẫ ỷ
nghĩa.
2. C m nghĩ v v ng trăng hi n t iả ề ầ ệ ạ .
T h i v thành phừ ồ ề ố
Quen ánh đi n c a g ngệ ử ươ
V ng trăng đi qua ngõầ
Nh ng i d ng qua đ ngư ườ ư ườ
- V ng trăng tri k ngày nào nay đã tr thành “ng i d ng” - ng i khách quaầ ỉ ở ườ ư ườ
đ ng xa lườ ạ
+ S thay đ i c a hoàn c nh s ng- không gian khác bi t, th i gian cách bi t,ự ổ ủ ả ố ệ ờ ệ
đi u ki n s ng cách bi tề ệ ố ệ
+ Hành đ ng “v i b t tung c a s ” và c m giác đ t ng t “nh n ra v ng trăngộ ộ ậ ử ổ ả ộ ộ ậ ầ
tròn”, cho th y quan h gi a ng i và trăng không còn là tri k , tình nghĩa nh x aấ ệ ữ ườ ỉ ư ư
vì con ng i lúc này th y trăng nh m t v t chi u sáng thay th cho đi n sáng màườ ấ ư ộ ậ ế ế ệ
thôi.
+ Câu th d ng d ng - l nh lùng - nh c nh i, xót xa miêu t m t đi u gì b i ơ ư ư ạ ứ ố ả ộ ề ộ
b c, nh n tâm v n th ng x y ra trong cu c s ng. ạ ẫ ẫ ườ ả ộ ố
=> T s xa l gi a ng i v i trăng y, nhà th mu n nh c nh : đ ng đ ừ ự ạ ữ ườ ớ ấ ơ ố ắ ở ừ ể
nh ng giá tr v t ch t đi u khi n chúng ta ữ ị ậ ấ ề ể
c. Ni m suy t c a tác gi và t m lòng c a v ng trăngề ư ủ ả ấ ủ ầ .
- Trăng và con ng i đã g p nhau trong m t giây phút tình c . ườ ặ ộ ờ
+ V ng trăng xu t hi n v n m t tình c m tràn đ y, không m y may s t m . ầ ấ ệ ẫ ộ ả ầ ả ứ ẻ
+ “Trăng tròn”, hình nh th khá hay, ả ơ tình c m tr n v n, chung thu nh nămả ọ ẹ ỷ ư
x aư .
+T th “ng a m t lên nhìn m t” là t th đ i m t: “m t” đây chính làư ế ử ặ ặ ư ế ố ặ ặ ở
v ng trăng tròn (nhân hoá). Con ng i th y m t trăng là th y đ c ng i b n tri kầ ườ ấ ặ ấ ượ ườ ạ ỉ
ngày nào. Cách vi t th t l và sâu s c!ế ậ ạ ắ
- Ánh trăng đã th c d y nh ng k ni m quá kh t t đ p, đánh th c l i tìnhứ ậ ữ ỉ ệ ứ ố ẹ ứ ạ
c m b n bè năm x a, đánh th c l i nh ng gì con ng i đã lãng quên.ả ạ ư ứ ạ ữ ườ

+ C m xúc “r ng r ng” là bi u th c a m t tâm h n đang rung đ ng, xaoả ư ư ể ị ủ ộ ồ ộ
xuy n, g i nh g i th ng khi g p l i b n tri k . ế ợ ớ ợ ươ ặ ạ ạ ỉ
+ Nh p th h i h dâng trào nh tình ng i dào d t. Ni m h nh phúc c a nhàị ơ ố ả ư ườ ạ ề ạ ủ
th nh đang đ c s ng l i m t gi c chiêm bao. ơ ư ượ ố ạ ộ ấ
- Ánh Trăng hi n lên đáng giá bi t bao, cao th ng v tha bi t ch ng nào: ệ ế ượ ị ế ừ
“Trăng c tròn vành v nhứ ạ
Đ cho ta gi t mìnhủ ậ ”
+ Trăng tròn vành v nh là hi n di n cho quá kh đ p đ không th phai m .ạ ệ ệ ứ ẹ ẽ ể ờ
Ánh trăng chính là ng i b n nghĩa tình mà nghiêm kh c nh c nh nhà th và cườ ạ ắ ắ ở ơ ả
m i chúng ta: con ng i có th vô tình, có th lãng quên nh ng thiên nhiên, nghĩaỗ ườ ể ể ư
tình quá kh thì luôn tròn đ y, b t di t.ứ ầ ấ ệ
+“Gi t mình” là c m giác và ph n x tâm lí có th t c a m t ng i bi t suyậ ả ả ạ ậ ủ ộ ườ ế
nghĩ, ch t nh n ra s vô tình, b c b o, s nông n i trong cách s ng c a mình. Cáiợ ậ ự ạ ẽ ự ổ ố ủ
“gi t mình” c a s ăn năn, t trách, t th y ph i đ i thay trong cách s ng. Cáiậ ủ ự ự ự ấ ả ổ ố
“gi t mình” t nh c nh b n thân không bao gi đ c làm ng i ph n b i quáậ ự ắ ở ả ờ ượ ườ ả ộ
kh , ph n b i thiên nhiên, sùng bái hi n t i mà coi r thiên nhiên.ứ ả ộ ệ ạ ẻ
=> Câu th th m nh c nh chính mình và cũng đ ng th i nh c nh chúng ta,ơ ầ ắ ở ồ ờ ắ ở
nh ng ng i đang s ng trong hoà bình, h ng nh ng ti n nghi hi n đ i, đ ng baoữ ườ ố ưở ữ ệ ệ ạ ừ
gi quên công s c đ u tranh cách m ng c a bi t bao ng i đi tr c. ờ ứ ấ ạ ủ ế ườ ướ
III. K t lu n:ế ậ
Cách 1:
- Bài th “Ánh trăng” là m t l n “gi t mình” c a Nguy n Duy v s vô tìnhơ ộ ầ ậ ủ ễ ề ự
tr c thiên nhiên, vô tình v i nh ng k ni m nghĩa tình c a m t th i đã qua. ướ ớ ữ ỉ ệ ủ ộ ờ
- Nó g i ra trong lòng chúng ta nhi u suy ng m sâu s c v cách s ng, cách làmợ ề ẫ ắ ề ố
ng i, cách s ng ân nghĩa thu chung đ i.ườ ố ỷ ở ờ
- Ánh trăng th t s đã nh m t t m g ng soi đ th y đ c g ng m t th cậ ự ư ộ ấ ươ ể ấ ượ ươ ặ ự
c a mình, đ tìm l i cái đ p tinh khôi mà chúng ta t ng đã ng ngon trong quênủ ể ạ ẹ ưở ủ
lãng.
========================
Dàn ý 2

I. M bàiở
Cách 1
- Gi i thi u đôi nét v nhà th Nguy n Duy: là m t trong nh ng g ng m t ớ ệ ề ơ ễ ộ ữ ươ ặ
tiêu bi u trong l p nhà th tr th i kì kháng chi n ch ng Mĩ.ể ớ ơ ẻ ờ ế ố
- Gi i thi u đôi nét v bài th “Ánh Trăng”ớ ệ ề ơ
+ In trong t p “Ánh Trăng”- t p th đ c gi i A c a H i nhà văn Vi t Namậ ậ ơ ượ ả ủ ộ ệ
+ Th th 5 ch k t h p k t h p ch t ch gi a t s v i tr tìnhể ơ ữ ế ợ ế ợ ặ ẽ ữ ự ự ớ ữ
+ Vi t vào th i đi m cu c kháng chi n đã khép l i 3 năm, Nguy n Duy vi t ế ờ ể ộ ế ạ ễ ế
“Ánh trăng” nh m t l i tâm s , m t l i nh n nh chân tình v i chính mình, v i ư ộ ờ ự ộ ờ ắ ủ ớ ớ
m i ng i v l s ng chung thu , nghĩa tình.ọ ườ ề ẽ ố ỷ
Cách 2: Th x a cũng nh nay, thiên nhiên luôn là ngu n c m h ng sáng tác ơ ư ư ồ ả ứ
vô t n cho các nhà văn, nhà th . Đ c bi t là ánh trăng. X a, Lý B ch khi đ i di n ậ ơ ặ ệ ư ạ ố ệ
v i v ng trăng đã gi t mình th ng th t nh c h ng. Nay, Nguy n Duy, m t nhà ớ ầ ậ ả ố ớ ố ươ ễ ộ
th tiêu bi u cho th h tr sau năm 1975 cũng góp vào m ng th thiên nhiên m t ơ ể ế ệ ẻ ả ơ ộ
ánh trăng.Và đ i di n tr c v ng trăng, ng i lính đã gi t mình v s vô tình ố ệ ướ ầ ườ ậ ề ự
tr c thiên nhiên, vô tình v i nh ng k ni m nghĩa tình c a m t th i đã qua. Bài ướ ớ ữ ỉ ệ ủ ộ ờ
th “Ánh trăng” gi n d nh m t ni m ân h n trong tâm s sâu kín y c a nhà th .ơ ả ị ư ộ ề ậ ự ấ ủ ơ
Cách 3: Ta g p đâu đây ngòi bút tài hoa c a Nguy n Duy trong tác ph m : “Treặ ủ ễ ẩ
Vi t Nam”, “H i m r m” Nh ng khi hoà bình l p l i, ông đã chuy n sang ệ ơ ấ ổ ơ ư ậ ạ ể
m t trang m i vi t v s chuy n mình c a đ t n c, c a con ng i cu c s ng đ iộ ớ ế ề ự ể ủ ấ ướ ủ ườ ộ ố ờ
th ng đang che l p m t d n nh ng đi u đáng quý mà h v n có. Bài th “Ánh ườ ấ ấ ầ ữ ề ọ ố ơ
trăng” là m t bài th tiêu bi u cho ch đ đó. Bài th nh m t l i t nh c nh c aộ ơ ể ủ ề ơ ư ộ ờ ự ắ ở ủ
tác gi v nh ng năm tháng gian lao đã qua c a cu c đ i ng i lính g n bó v i ả ề ữ ủ ộ ờ ườ ắ ớ
thiên nhiên đ t n c đ ng th i th c d y trong tâm h n ng i lính lòng trung hi u ấ ướ ồ ờ ứ ậ ồ ườ ế
tr n v n v i nhân dân.ọ ẹ ớ
Cách 4: Trăng trong th v n là m t v đ p trong tr o, tròn đ y, đó là cái gì ơ ố ộ ẻ ẹ ẻ ầ
lãng m n nh t trong cu c đ i, nh t là trong hai tr ng h p: khi con ng i ta còn ạ ấ ộ ờ ấ ườ ợ ườ ở
tu i u th ho c khi có nh ng tâm s c n ph i chia s , giãi b y. Ánh trăng c a ổ ấ ơ ặ ữ ự ầ ả ẻ ầ ủ
Nguy n Duy là cái nhìn xuyên su t c hai th i đi m v a nêu. Ch có đi u, đây ễ ố ả ờ ể ừ ỉ ề
không ph i là m t cái nhìn xuôi, bình l ng t tr c đ n sau, mà là cách nhìn ả ộ ặ ừ ướ ế

ng c: t hôm nay mà nhìn l i đ th y có cái hôm qua trong cái hôm nay. Bài th ượ ừ ạ ể ấ ơ
nh m t câu chuy n nh đ c k theo trình t th i gian nh c nh v m t th i đã ư ộ ệ ỏ ượ ể ự ờ ắ ở ề ộ ờ
qua c a ng i lính g n bó v i thiên nhiên, bình d , hi n hoà, v i nghĩa tình đ m ủ ườ ắ ớ ị ề ớ ằ
th m sáng trong. ắ
II. Thân bài.
1. Đ tài “Ánh trăng”ề
- Đây là m t đ tài quen thu c c a th ca x a đ c bi t là th lãng m n: ộ ề ộ ủ ơ ư ặ ệ ơ ạ
(Thuy n ai đ u b n sông trăng đó. Có ch trăng v k p t i nay (Hàn M c T ); ề ậ ế ở ề ị ố ạ ử
khuya v bát ngát trăng ngân đ y thuy n (HCM); Ng ng đ u nhìn trăng sáng. Cúi ề ầ ề ẩ ầ
đ u nh c h ng (Lý B ch)ầ ớ ố ươ ạ
- V i Nguy n Duy, ánh trăng không ch là ni m th mà còn đ c bi u đ t ớ ễ ỉ ề ơ ượ ể ạ
m t hàm nghĩa m i, mang d u n c a tình c m th i đ i: Ánh trăng là bi u t ng ộ ớ ấ ấ ủ ả ờ ạ ể ượ
cho quá kh trong m i đ i ng i. ứ ỗ ờ ườ
2. Phân tích tâm s sâu kín c a Nguy n Duy qua bài th “Ánh trăngự ủ ễ ơ ”.
a. C m nghĩ v v ng trăng quá khả ề ầ ứ
Tr c h t là hình nh v ng trăng tình nghĩa, hi n h u, bình d g n li n v i kướ ế ả ầ ề ậ ị ắ ề ớ ỉ
ni m m t th i đã qua, m t th i nhà th h ng g n bó. ệ ộ ờ ộ ờ ơ ằ ắ
- Ánh trăng g n v i nh ng k ni m trong sáng th i th u t i làng quê:ắ ớ ữ ỉ ệ ờ ơ ấ ạ
“H i nh s ng v i r ng ồ ỏ ố ớ ừ
V i sông r i v i bi n”ớ ồ ớ ể
- Nh đ n trăng là nh đ n không gian bao la. Nh ng “đ ng, sông, b ” g i ớ ế ớ ế ữ ồ ể ọ
m t vùng không gian quen thu c c a tu i u th , có nh ng lúc sung s ng đ n h ộ ộ ủ ổ ấ ơ ữ ướ ế ả
hê đ c chan hoà, ng p l n trong cái mát lành c a quê h ng nh dòng s a ng t. ượ ụ ặ ủ ươ ư ữ ọ
- Nh ng năm tháng gian lao n i chi n tr ng, trăng thành ng i b n tri k , ữ ơ ế ườ ườ ạ ỉ
g n v i nh ng k ni m không th nào quên c a cu c chi n tranh ác li t c a ng i ắ ớ ữ ỉ ệ ể ủ ộ ế ệ ủ ườ
lính trong r ng sâu: khi trăng treo trên đ u súng, trăng soi sáng đ ng hành quân. ừ ầ ườ
V ng trăng y cũng là “qu ng l a” theo cách g i c a nhà th Ph m Ti n Du t. ầ ấ ầ ử ọ ủ ơ ạ ế ậ
Trăng thành ng i b n chia s ng t bùi, đ ng c m c ng kh và nh ng m t mát hi ườ ạ ẻ ọ ồ ả ộ ổ ữ ấ
sinh, v ng trăng tr thành ng i b n tri k v i ng i lính. ầ ở ườ ạ ỉ ớ ườ
“H i chi n tranh r ng ồ ế ở ừ

V ng trăng thành tri kầ ỉ
Tr n tr i v i thiên nhiênầ ụ ớ
H n nhiên nh cây cồ ư ỏ
Ng không bao gi quênỡ ờ
Cái v ng trăng tình nghĩa”ầ
- Con ng i khi đó s ng gi n d , thanh cao, chân th t trong s hoà h p v i thiên ườ ố ả ị ậ ự ợ ớ
nhiên trong lành: “tr n tr i v i thiên nhiên - h n nhiên nh cây c ”. Cu c s ng ầ ụ ớ ồ ư ỏ ộ ố
trong sáng và đ p đ l th ng.ẹ ẽ ạ ườ
- Hôm nay, cái v ng trăng tri k , tình nghĩa y đã là quá kh k ni m c a con ng i.ầ ỉ ấ ứ ỉ ệ ủ ườ
Đó là m t quá kh đ p đ , ân tình, g n v i h nh phúc và gian lao c a m i con ộ ứ ẹ ẽ ắ ớ ạ ủ ỗ
ng i và c a đ t n c.ườ ủ ấ ướ
- L i th k không t mà có s c g i nh , âm đi u c a l i th nh trùng xu ng ờ ơ ể ả ứ ợ ớ ệ ủ ờ ơ ư ố
trong m ch c m xúc b i h i.ạ ả ồ ồ
b. C m nghĩ v v ng trăng hi n t iả ề ầ ệ ạ .
* V ng trăng - ng i d ng qua đ ngầ ườ ư ườ .
- Sau tu i th và chi n tranh, ng i lính t giã núi r ng tr v thành ph - n i đô ổ ơ ế ườ ừ ừ ở ề ố ơ
th hi n đ i. Khi đó m i chuy n b t đ u đ i khác:ị ệ ạ ọ ệ ắ ầ ổ
T h i v thành phừ ồ ề ố
Quen ánh đi n c a g ngệ ử ươ
V ng trăng đi qua ngõ ầ
Nh ng i d ng qua đ ngư ườ ư ườ
- V ng trăng tri k ngày nào nay đã tr thành “ng i d ng” - ng i khách qua ầ ỉ ở ườ ư ườ
đ ng xa l , còn con ng i đâu còn son s t thu chung? => M t s thay đ i phũ ườ ạ ườ ắ ỷ ộ ự ổ
phàng khi n ng i ta không kh i nhói đau. Tình c m x a kia nay chia lìa. ế ườ ỏ ả ư
- NT đ i l p v i kh 1,2, gi ng th th m thì nh trò chuy n tâm tình, giãi bày ố ậ ớ ổ ọ ơ ầ ư ệ
tâm s v i chính mình. Tác gi đã lí gi i s thay đ i trong m i quan h tình c m ự ớ ả ả ự ổ ố ệ ả
m t cách lô gíc.ộ
- Vì sao l i có s xa l , cách bi t này? ạ ự ạ ệ
+ S thay đ i c a hoàn c nh s ng- không gian khác bi t, th i gian cách bi t, ự ổ ủ ả ố ệ ờ ệ
đi u ki n s ng cách bi t: T h i v thành ph , ng i lính x a b t đ u quen s ngề ệ ố ệ ừ ồ ề ố ườ ư ắ ầ ố

v i nh ng ti n nghi hi n đ i nh “ánh đi n, c a g ng”. Cu c s ng công nghi p ớ ữ ệ ệ ạ ư ệ ử ươ ộ ố ệ
hoá, hi n đ i hoá c a đi n g ng đã làm át đi s c s ng c a ánh trăng trong tâm ệ ạ ủ ệ ươ ứ ố ủ
h n con ng i. Trăng l t nhanh nh cu c s ng hi n đ i g p gáp, h i h không ồ ườ ướ ư ộ ố ệ ạ ấ ố ả
có đi u ki n đ con ng i nh v quá kh . Và anh lính đã quên đi chính ánh trăng ề ệ ể ườ ớ ề ứ
đã đ ng cam c ng kh cùng ng i lính, quên đi tình c m chân thành, quá kh cao ồ ộ ổ ườ ả ứ
đ p nh ng đ y tình ng i. Câu th d ng d ng - l nh lùng - nh c nh i, xót xa ẹ ư ầ ườ ơ ư ư ạ ứ ố
miêu t m t đi u gì b i b c, nh n tâm v n th ng x y ra trong cu c s ng. Có l ả ộ ề ộ ạ ẫ ẫ ườ ả ộ ố ẽ
nào s bi n đ i v kinh t , v đi u ki n s ng ti n nghi l i kéo theo s thay d đ iự ế ổ ề ế ề ề ệ ố ệ ạ ự ạ ổ
lòng? (liên h : b i th mà ca dao m i lên ti ng h i: “Thuy n v có nh b n ệ ở ế ớ ế ỏ ề ề ớ ế
chăng?”; T H u, nhân dân Vi t b c l i cũng băn khoăn m t tâm tr ng y khi ố ữ ệ ắ ở ạ ộ ạ ấ
ti n đ a cán b v xuôi: ễ ư ộ ề
Mình v thành th xa xôiề ị
Nhà cao còn th y núi đ i n a chăng?ấ ồ ữ
Ph đông còn nh b n làngố ớ ả
Sáng đêm còn nh m nh trăng gi a r ng? ) ớ ả ữ ừ
=> T s xa l gi a ng i v i trăng y, nhà th mu n nh c nh : đ ng đ nh ng ừ ự ạ ữ ườ ớ ấ ơ ố ắ ở ừ ể ữ
giá tr v t ch t đi u khi n chúng ta ị ậ ấ ề ể
* Ni m suy t c a tác gi và t m lòng c a v ng trăng.ề ư ủ ả ấ ủ ầ
- S xu t hi n tr l i c a v ng trăng th t đ t ng t, vào m t th i đi m khôngự ấ ệ ở ạ ủ ầ ậ ộ ộ ở ộ ờ ể
ng . Tình hu ng m t đi n đ t ng t trong đêm khi n con ng i v n đã quen v iờ ố ấ ệ ộ ộ ế ườ ố ớ
ánh sáng, không th ch u n i c nh t i om n i căn phòng buyn đinh hi n đ i. Baể ị ổ ả ố ơ ệ ạ
đ ng t “v i, b t, tung” đ t li n nhau di n t s khó ch u và hành đ ng kh nộ ừ ộ ậ ặ ề ễ ả ự ị ộ ẩ
tr ng, h i h c a tác gi đ đi tìm ngu n sáng. Và hình nh v ng trăng tròn tìnhươ ố ả ủ ả ể ồ ả ầ
c mà t nhiên, đ t ng t hi n ra v ng v c gi a tr i, chi u vào căn phòng t i omờ ự ộ ộ ệ ằ ặ ữ ờ ế ố
kia, chi u lên khuôn m t đang ng a lên nhìn tr i, nhìn trăng kia. ế ặ ử ờ
=> Tình hu ng g p l i trăng là b c ngo t t o nên s chuy n bi n m nh m trongố ặ ạ ướ ặ ạ ự ể ế ạ ẽ
tình c m và suy nghĩ c a nhân v t tr tình v i v ng trăng. V ng trăng đ n đ t ng tả ủ ậ ữ ớ ầ ầ ế ộ ộ
đã làm sáng lên cái góc t i con ng i, đánh th c s ng quên trong đi u ki nố ở ườ ứ ự ủ ề ệ
s ng c a con ng i đã hoàn toàn đ i khác. ố ủ ườ ổ
- B t ng đ i di n v i v ng trăng, con ng i đã có c ch , tâm tr ng: ấ ờ ố ệ ớ ầ ườ ử ỉ ạ

Ng a m t lên nhìn m tử ặ ặ
Có cái gì r ng r ng. ư ư
- T th “ng a m t lên nhìn m t” là t th đ i m t: “m t” đây chính là v ngư ế ử ặ ặ ư ế ố ặ ặ ở ầ
trăng tròn. Con ng i th y m t trăng là th y đ c ng i b n tri k ngày nào. Cáchườ ấ ặ ấ ượ ườ ạ ỉ
vi t th t l và sâu s c!ế ậ ạ ắ
- C m xúc “r ng r ng” là bi u th c a m t tâm h n đang rung đ ng, xao xuy n,ả ư ư ể ị ủ ộ ồ ộ ế
g i nh g i th ng khi g p l i b n tri k . Ngôn ng bây gi là n c m t d iợ ớ ợ ươ ặ ạ ạ ỉ ữ ờ ướ ắ ướ
hàng mi. M t tình c m ch ng nh nén l i nh ng c trào ra đ n th n th c, xót xa.ộ ả ừ ư ạ ư ứ ế ổ ứ
Cu c g p g không tay b t m t m ng này đã l ng xu ng đ sâu c a c m nghĩ.ộ ặ ỡ ắ ặ ừ ắ ố ở ộ ủ ả
Trăng thì v n phóng khoáng, vô t , đ l ng bi t bao, nh “b ”, nh “r ng” màẫ ư ộ ượ ế ư ể ư ừ
con ng i thì ph tình, ph nghĩa.ườ ụ ụ
- Tr c cái nhìn sám h i c a nhà th , v ng trăng m t l n n a nh g i lên bao cáiướ ố ủ ơ ầ ộ ầ ữ ư ợ
“còn” mà con ng i t ng ch ng nh đã m t. Đó là k ni m quá kh t t đ p khiườ ưở ừ ư ấ ỉ ệ ứ ố ẹ
cu c s ng còn nghèo nàn, gian lao. Lúc y con ng i v i thiên nhiên - v ng trăng làộ ố ấ ườ ớ ầ
b n tri k , là tình nghĩa. Nh p th h i h dâng trào nh tình ng i dào d t. Ni mạ ỉ ị ơ ố ả ư ườ ạ ề
h nh phúc c a nhà th nh đang đ c s ng l i m t gi c chiêm bao. ạ ủ ơ ư ượ ố ạ ộ ấ
- Bài th khép l i hình nh: ơ ạ ở ả
“Trăng c tròn vành v nhứ ạ
Đ cho ta gi t mìnhủ ậ ”
- Trăng hi n lên đáng giá bi t bao, cao th ng v tha bi t ch ng nào. đây có sệ ế ượ ị ế ừ Ở ự
đ i l p gi a “tròn vành v nh” và “k vô tình”, gi a cái im l ng c a ánh trăng v iố ậ ữ ạ ẻ ữ ặ ủ ớ
s “gi t mình” th c t nh c a con ng i. ự ậ ứ ỉ ủ ườ
+ Trăng tròn vành v nh, trăng im phăng ph c không gi n h n trách móc mà chạ ắ ậ ờ ỉ
nhìn thôi, m t cái nhìn th t sâu nh soi t n đáy tim ng i lính đ đ gi t mình nghĩộ ậ ư ậ ườ ủ ể ậ
v cu c s ng hoà bình hôm nay. H đã quên m t đi chính mình, quên nh ng gì đ pề ộ ố ọ ấ ữ ẹ
đ , thiêng liêng nh t c a quá kh đ chìm đ m trong m t cu c s ng xô b , ph nẽ ấ ủ ứ ể ắ ộ ộ ố ồ ồ
hoa mà ít nhi u s m t đi nh ng gì t t đ p nh t c a chính mình. ề ẽ ấ ữ ố ẹ ấ ủ
+ Trăng tròn vành v nh là hi n di n cho quá kh đ p đ không th phai m .ạ ệ ệ ứ ẹ ẽ ể ờ
Ánh trăng chính là ng i b n nghĩa tình mà nghiêm kh c nh c nh nhà th và cườ ạ ắ ắ ở ơ ả
m i chúng ta: con ng i có th vô tình, có th lãng quên nh ng thiên nhiên, nghĩaỗ ườ ể ể ư

tình quá kh thì luôn tròn đ y, b t di t.ứ ầ ấ ệ
- S không vui, s trách móc trong l ng im c a v ng trăng là s t v n l ngự ự ặ ủ ầ ự ự ấ ươ
tâm d n đ n cái “gi t mình” câu th cu i. Cái “gi t mình” là c m giác và ph nẫ ế ậ ở ơ ố ậ ả ả
x tâm lí có th t c a m t ng i bi t suy nghĩ, ch t nh n ra s vô tình, b c b o, sạ ậ ủ ộ ườ ế ợ ậ ự ạ ẽ ự
nông n i trong cách s ng c a mình. Cái “gi t mình” c a s ăn năn, t trách, t th yổ ố ủ ậ ủ ự ự ự ấ
ph i đ i thay trong cách s ng. Cái “gi t mình” t nh c nh b n thân không bao giả ổ ố ậ ự ắ ở ả ờ
đ c làm ng i ph n b i quá kh , ph n b i thiên nhiên, sùng bái hi n t i mà coiượ ườ ả ộ ứ ả ộ ệ ạ
r thiên nhiên. Câu th th m nh c nh chính mình và cũng đ ng th i nh c nhẻ ơ ầ ắ ở ồ ờ ắ ở
chúng ta, nh ng ng i đang s ng trong hoà bình, h ng nh ng ti n nghi hi n đ i,ữ ườ ố ưở ữ ệ ệ ạ
đ ng bao gi quên công s c đ u tranh cách m ng c a bi t bao ng i đi tr c. ừ ờ ứ ấ ạ ủ ế ườ ướ
III. K t lu n:ế ậ
Cách 1:
Bài th “Ánh trăng” là m t l n “gi t mình” c a Nguy n Duy v s vô tìnhơ ộ ầ ậ ủ ễ ề ự
tr c thiên nhiên, vô tình v i nh ng k ni m nghĩa tình c a m t th i đã qua. Thướ ớ ữ ỉ ệ ủ ộ ờ ơ
c a Nguy n Duy không h khai thác cái đ p c a trăng, nh ng ánh trăng trong thủ ễ ề ẹ ủ ư ơ
ông v n mãi làm day d t ng i đ c - s day d t v nh ng đi u đ c và m t, nênẫ ứ ườ ọ ự ứ ề ữ ề ượ ấ
và không, khi s ng trong cu c đ i. V đ p y m i chính là v đ p c a văn ch ngố ộ ờ ẻ ẹ ấ ớ ẻ ẹ ủ ươ
cách m ng vì th không ch ca ng i v đ p c a thiên nhiên, con ng i mà cònạ ơ ỉ ợ ẻ ẹ ủ ườ
“d y” ta cách h c làm ng i. Thì ra nh ng bài h c sâu s c v đ o lí làm ng i đâuạ ọ ườ ữ ọ ắ ề ạ ườ
c ph i tìm trong sách v hay t nh ng khái ni m tr u t ng xa xôi. Ánh trăngứ ả ở ừ ữ ệ ừ ượ
th t s đã nh m t t m g ng soi đ th y đ c g ng m t th c c a mình, đ tìmậ ự ư ộ ấ ươ ể ấ ượ ươ ặ ự ủ ể
l i cái đ p tinh khôi mà chúng ta t ng đã ng ngon trong quên lãng.ạ ẹ ưở ủ
Cách 2: Bài th khép l i nh ng đã đ l i n t ng sâu s c trong lòng ng iơ ạ ư ể ạ ấ ượ ắ ườ
đ c. Nguy n Duy - m t phong cách r t gi n d nh ng mang tri t lí sâu xa. Nó g iọ ễ ộ ấ ả ị ư ế ợ
ra trong lòng chúng ta nhi u suy ng m sâu s c v cách s ng, cách làm ng i “u ngề ẫ ắ ề ố ườ ố
n c nh ngu n” ân nghĩa thu chung cùng quá kh .ướ ớ ồ ỷ ứ
===========================
Bài 7: CON CÒ
A. Ki n th c c n nh .ế ứ ầ ớ
1. Tác gi : ả

- Ch Lan Viên (1920 – 1989) tên khai sinh là Phan Ng c Hoan, sinh ra Qu ng Tr ế ọ ở ả ị
nh ng l n lên Bình Đ nh, là nhà th xu t s c c a n n th hi n đ i Vi t Nam. Ông ư ớ ở ị ơ ấ ắ ủ ề ơ ệ ạ ệ
có nh ng đóng góp quan tr ng cho th ca dân t c th k XX. T p th đ u tay: “Điêuữ ọ ơ ộ ở ế ỉ ậ ơ ầ
tàn” (1937) đã đ a tên tu i Ch Lan Viên vào trong s nh ng nhà th hàng đ u c a ư ổ ế ố ữ ơ ầ ủ
phong trào th m i. ơ ớ
- Th Ch Lan Viên có phong cách ngh thu t rõ nét và đ c đáo. Đó là phong cách suy ơ ế ệ ậ ộ
t ng tri t lí, đ m ch t trí tu và tính hi n đ i.ưở ế ậ ấ ệ ệ ạ
- Ch Lan Viên có nhi u sáng t o trong ngh thu t xây d ng hình nh th . Hình nh th ế ề ạ ệ ậ ự ả ơ ả ơ
c a ông phong phú, đa d ng, k t h p gi a th c và o, th ng đ c sáng t o b ng ủ ạ ế ợ ữ ự ả ườ ượ ạ ằ
s c m nh c a liên t ng, t ng t ng, nhi u b t ng , kì thú. Nh ng cũng do nh ng ứ ạ ủ ưở ưở ượ ề ấ ờ ư ữ
đ c đi m này mà th Ch Lan Viên không d đi vào công chúng đông đ o.ặ ể ơ ế ễ ả
2. Bài thơ
- “Con cò” đ c sáng tác năm 1962, in trong t p th “Hoa ngày th ng, chim báo bão” ượ ậ ơ ườ
(1967) c a Ch Lan Viên. ủ ế
- Đây là bài th th hi n khá rõ m t s nét c a phong cách ngh thu t Ch Lan Viên. Bài ơ ể ệ ộ ố ủ ệ ậ ế
th khai thác và phát tri n hình nh con cò trong nh ng câu hát ru quen thu c, đ ng iơ ể ả ữ ộ ể ợ
ca tình m và ý nghĩa c a l i ru v i cu c đ i m i ng i.ẹ ủ ờ ớ ộ ờ ỗ ườ
- Ph ng th c bi u đ t chính: bi u c m (m n hình nh con cò đ b c l tình c m). ươ ứ ể ạ ể ả ượ ả ể ộ ộ ả
K t h p v i miêu tế ợ ớ ả
- B c c: ố ụ Bài th chia làm 3 đo n ng v i s phát tri n c a hình t ng con cò, hình ơ ạ ứ ớ ự ể ủ ượ
t ng trung tâm xuyên su t bài th , trong m i quan h v i cu c đ i con ng i t thượ ố ơ ố ệ ớ ộ ờ ườ ừ ơ
bé đ n tr ng thành và su t c đ i ng i.ế ưở ố ả ờ ườ
+ Đo n 1: Hình nh con cò qua nh ng l i ru tu i u thạ ả ữ ờ ổ ấ ơ
+ Đo n 2: Cánh cò đi vào ti m th c c a tu i th , tr nên g n gũi và s theo cùng con ạ ề ứ ủ ổ ơ ở ầ ẽ
ng i trên m i ch ng đ ng c a cu c đ i. ườ ọ ặ ườ ủ ộ ờ
+ Đo n 3: T hình nh con cò, suy ng m và tri t lí v ý nghĩa c a l i ru và lòng m đ i ạ ừ ả ẫ ế ề ủ ờ ẹ ố
v i cu c đ i m i ng i.ớ ộ ờ ỗ ườ
3. M t s câu h i xoay quanh bài th . ộ ố ỏ ơ
1. Chép chính xác đo n th th 3 c a bài th “Con cò”.Trình b y c m nh n c a em v ạ ơ ứ ủ ơ ầ ả ậ ủ ề
đo n th : “Dù g n con theo conạ ơ ở ầ ”

(Vi t đo n văn quy n p phân tích v i câu ch đ : B y câu th đã khái quát m t quy lu t ế ạ ạ ớ ủ ề ả ơ ộ ậ
tình c m có ý nghĩa b n v ng, r ng l n mà sâu s c (12 câu có s d ng 1 câu ph c)ả ề ữ ộ ớ ắ ử ụ ứ
G i ýợ .
- Đ n đo n 3, nh p th thay đ i nh d n d p h n lên trong nh ng câu th ng n gi ng ế ạ ị ơ ổ ư ồ ậ ẳ ữ ơ ắ ố
nh l i d n dò c a m , hình nh con cò trong đo n th nh đ c nh n m nh ý ư ờ ặ ủ ẹ ả ạ ơ ư ượ ấ ạ ở
nghĩa bi u t ng cho t m lòng ng i m lúc nào cũng bên con su t cu c đ i. ể ượ ấ ườ ẹ ở ố ộ ờ
- Đi p ng , đi p c u trúc câu đem l i âm h ng ng t ngào nh trong l i ru c a ng i ệ ữ ệ ấ ạ ưở ọ ư ờ ủ ườ
m . Hình t ng con cò t trong ca dao đi vào th Ch Lan Viên bình d mà sâu l ng.ẹ ượ ừ ơ ế ị ắ
- G n – xa là c p t trái nghĩa cùng v i thành ng ” lên r ng - xu ng b ” g i lên không ầ ặ ừ ớ ữ ừ ố ể ợ
gian r ng l n v i nh ng cách tr khó khăn c a cu c đ i. Đ ng sau không gian y là ộ ớ ớ ữ ở ủ ộ ờ ằ ấ
bóng dáng c a th i gian đ ng đ ng. Th i gian, không gian có th làm phai m nh ng ủ ờ ằ ẵ ờ ể ờ ữ
tình c m nh ng riêng tình m u t thiêng liêng là v t qua m i th thách. Lòng m ả ư ẫ ử ượ ọ ử ẹ
luôn bên con, tình m luôn ch che cho con m áp yêu th ng: ẹ ở ấ ươ Con dù l n v n là con ớ ẫ
c a m . Đi h t đ i lòng m v n theo conủ ẹ ế ờ ẹ ẫ .” S l p l i liên t c c a nh ng t ng “dù ự ặ ạ ụ ủ ữ ừ ữ
g n con, dù xa con” nh láy đi láy l i c m xúc th ng yêu đang trào dâng trong tâm ầ ư ạ ả ươ
h n m . Tình yêu th ng c a m luôn “ồ ẹ ươ ủ ẹ v n”, “s ”, “mãiẫ ẽ ” bên con cho dù con l n ớ
lên, đi xa, tr ng thành trong đ i, cho dù có th m t ngày nào đó m không còn có ưở ờ ể ộ ẹ
m t trên đ i.ặ ờ
- Câu th đúc k t m t chân lý gi n d , muôn đ i: trong con m t, trái tim, vòng tay c a ơ ế ộ ả ị ờ ắ ủ
ng i m , đ a con v n mãi là bé b ng, c n m ch che. Ch “đi” đ c hi u theo ườ ẹ ứ ẫ ỏ ầ ẹ ở ữ ượ ể
ph ng th c hoán d : cu c đ i con, t t c vui bu n đau kh con đã n m tr i, ng i ươ ứ ụ ộ ờ ấ ả ồ ổ ế ả ườ
m v n mãi yêu con, ch che, bên con, là ch d a, b n đò bình yên trong cu c đ i ẹ ẫ ở ỗ ự ế ộ ờ
ng i con. ườ
- L i d n gi n d m c m c mà ý th , tình th trĩu n ng, m v n luôn bên con dù tr i qua ờ ặ ả ị ộ ạ ơ ơ ặ ẹ ẫ ả
nhi u va đ p, sóng gió, tình m mãi ch che, bao b c con, là mái nhà m áp. ề ậ ẹ ở ọ ấ
Hình t ng con cò gi n d trong ca dao đã khi n nh ng đi u chiêm nghi m, đúc k t c a ượ ả ị ế ữ ề ệ ế ủ
nhà th tr nên sâu s c, ý nghĩa mà g n gũi. ơ ở ắ ầ
T m lòng ng i m muôn đ i v n v y, v t ra ngoài m i kho ng cách không gian, th i ấ ườ ẹ ờ ẫ ậ ượ ọ ả ờ
gian. Hai câu th cu i dài ra sâu l ng đã khái quát l i m t tri t lí,ơ ố ắ ạ ộ ế
quy lu t tình c m b n v ng, sâu s c, v a th hi n tình c m thi t tha đ y yêu th ng c aậ ả ề ữ ắ ừ ể ệ ả ế ầ ươ ủ

ng i m .ườ ẹ
=> B y câu th đã khái quát m t quy lu t tình c m có ý nghĩa b n v ng, r ng l n mà sâu ả ơ ộ ậ ả ề ữ ộ ớ
s c.ắ
Câu 2: Em có bi t câu th , văn nào nói v m n a không? Hãy chép l i 2 câu mà em ế ơ ề ẹ ữ ạ
thích (ghi rõ trích đâu)ở
Con là m m đ t t i th mầ ấ ươ ơ
N trong lòng m - m m m tr ngở ẹ ẹ ươ ẹ ồ
Đôi tay m b , m b ngẹ ế ẹ ồ
Nh con sông ch n ng dòng phù saư ở ặ
(Hát ru - Vũ Qu n Ph ng) ầ ươ
Câu 3: Phân tích hai câu th : ơ
“Con dù l n v n là con c a mớ ẫ ủ ẹ
Đi h t đ i lòng m v n theo con”ế ờ ẹ ẫ
G i ý: ợ
- Gi i thi u bài th , hình t ng con còớ ệ ơ ượ
- Hai câu th cu i đo n 2 là l i c a m nói v i con - cò conơ ở ố ạ ờ ủ ẹ ớ
- Trong suy nghĩ và quan ni m c a ng i m , d i cái nhìn c a m : con dù l n không, dùệ ủ ườ ẹ ướ ủ ẹ ớ
tr ng thành đ n đâu, nhi u tu i đ n đâu, làm gì, thành đ t đ n đâu chăng n a con ưở ế ề ổ ế ạ ế ữ
v n là con c a m , con v n r t đáng yêu, đáng th ng, v n c n ch che, v n là ni mẫ ủ ẹ ẫ ấ ươ ẫ ầ ở ẫ ề
t hào, ni m tin và hi v ng c a m .ự ề ọ ủ ẹ
- Dù m có ph i xa con, lâu, r t lâu, th m chí su t đ i, không lúc nào lòng m không ẹ ả ấ ậ ố ờ ẹ ở
bên con
=> T vi c hi u bi t t m lòng ng i m , nhà th đã khái quát m t quy lu t tình c m ừ ệ ể ế ấ ườ ẹ ơ ộ ậ ả
mang tính vĩnh h ng: tình m , tình m u t b n v ng, r ng l n, sâu s c. Qua đó ng i ằ ẹ ẫ ử ề ữ ộ ớ ắ ợ
ca tình c m vô biên, thiêng liêng c a ng i m . ả ủ ườ ẹ
Câu 4: Đ c hai câu th sau: “Cò m t mình cò ph i ki m l y ăn. Con có m con ch i r i ọ ơ ộ ả ế ấ ẹ ơ ồ
l i ng ”.ạ ủ
a. Hai câu th trên là l i c a ai nói v i ai, nh m m c đích gì? ơ ờ ủ ớ ằ ụ
(l i c a m nói v i con đ bày t tình th ng con)ờ ủ ẹ ớ ể ỏ ươ
Quan h ý nghĩa ch y u trong hai câu th là quan h nào?ệ ủ ế ơ ệ

( Quan h đ i l p)ệ ố ậ
b. Ý nghĩa nào toát lên t hai câu th trênừ ơ
(H nh phúc c a con khi có m )ạ ủ ẹ
Câu 5: Hình nh trong câu th : “Con ng yên thì cò cũng ng . Cánh c a cò hai đ a đ p ả ơ ủ ủ ủ ứ ắ
chung đôi” đ p và hay nh th nào?ẹ ư ế
-> Hình nh th đ p, lãng m n, bay b ng. L i ru c a m đ a con vào gi c ng , trong mả ơ ẹ ạ ổ ờ ủ ẹ ư ấ ủ ơ
con v n th y hình nh con cò. Con có gi c m đ p. L i ru c a m đã nâng đ tâm ẫ ấ ả ấ ơ ẹ ờ ủ ẹ ỡ
h n con. Cánh cò tr thành m t hình nh n d gi u ý nghĩa.ồ ở ộ ả ẩ ụ ầ
=====================
Đ T P LÀM VĂN : Phân tích bài th : “Con CòỀ Ậ ơ ”.
A. M bài: ở
- Ch Lan Viên là nhà th xu t s c c a n n th hi n đ i Vi t Nam. ế ơ ấ ắ ủ ề ơ ệ ạ ệ
- Bài th “Con Cò” th hi n khá rõ m t s nét c a phong cách NT Ch Lan Viên. ơ ể ệ ộ ố ủ ế
- Thông qua m t cánh cò t ng tr ng, Ch Lan viên đã đi đ n nh ng khái quát sâu s c vộ ượ ư ế ế ữ ắ ề
tình yêu th ng c a ng i m và ý nghĩa c a l i ru đ i v i cu c đ i m i con ng i.ươ ủ ườ ẹ ủ ờ ố ớ ộ ờ ỗ ườ
B. Thân bài:
1. Lu n đi m 1: Nh n xét chung v th th , gi ng đi u, hình nh con cò: ngu n g c và ậ ể ậ ề ể ơ ọ ệ ả ồ ố
sáng t oạ
- Th t do, các câu th có đ dài ng n khác nhau, nh p đi u luôn bi n đ i. Các đi p t , ể ự ơ ộ ắ ị ệ ế ổ ệ ừ
đi p ng có s c g i g n gũi v i nh ng đi u hát ru quen thu c. ệ ữ ứ ợ ầ ớ ữ ệ ộ
- HÌnh t ng trung tâm xuyên su t c bài th là con cò đ c b sung, bi n đ i qua nh ngượ ố ả ơ ượ ổ ế ổ ữ
hình nh c th và sinh đ ng, gi u ch t suy t c a tác gi . ả ụ ể ộ ầ ấ ư ủ ả
- Trong ca dao truy n th ng, hình nh con cò xu t hi n ph bi n và mang ý nghĩa n d ề ố ả ấ ệ ổ ế ẩ ụ
cho hình nh ng i nông dân, ng i ph n trong cu c s ng còn nhi u v t v , nh c ả ườ ườ ụ ữ ộ ố ề ấ ả ọ
nh n nh ng gi u đ c tính t t đ p và ni m vui s ng.ằ ư ầ ứ ố ẹ ề ố
- Trong bài th này, Ch Lan Viên ch khai thác và xây d ng ý nghĩa bi u t ng c a hình ơ ế ỉ ự ể ượ ủ
nh con cò nh m nói lên t m lòng ng i m và vai trò c a nh ng l i hát ru đ i v i ả ằ ấ ườ ẹ ủ ữ ờ ố ớ
cu c s ng m i con ng i.ộ ố ỗ ườ
2. Lu n đi m 2: HÌnh nh con cò “trong l i m hát” đi vào gi c ng c a con.ậ ể ả ờ ẹ ấ ủ ủ
Con cò bay la


Cò s xáo măng ”ợ
- Hình nh con cò c th p thoáng g i ra t nh ng câu ca dao dùng làm l i hát ru r t ả ứ ấ ợ ừ ữ ờ ấ
phong phú v n i dung và bi u t ng. ề ộ ể ượ
+ Nhà th ch dùng l i vài t trong m i câu ca dao x a v a g i l i l i ru, v a g i l i ít ơ ỉ ạ ừ ỗ ư ừ ợ ạ ờ ừ ợ ạ
nhi u s phong phú trong ý nghĩa bi u t ng c a hình nh con cò. ề ự ể ượ ủ ả
+ Con còn “b trên tay”, nào bi t đ c ý nghĩa c a nh ng câu ca dao trong l i ru c a m : ế ế ượ ủ ữ ờ ủ ẹ
Con cò bay l bay laả
Bay t c ng Ph bay ra cánh đ ngừ ổ ủ ồ
Con cò bay l bay laả
Bay t c a ph , bay v Đ ng Đăngừ ử ủ ề ồ
Con cò mà đi ăn đêm
Đ u ph i cành m m l n c xu ng ao…ậ ả ề ộ ổ ố
Nh ng qua l i ru, hình nh con cò đã đi vào tâm h n tr th m t cách vô th c, và theo đó ư ờ ả ồ ẻ ơ ộ ứ
là c đi u h n dân t c. Đ a tr đ c võ v trong nh ng âm đi u ng t ngào, d u dàngả ệ ồ ộ ứ ẻ ượ ề ữ ệ ọ ị
c a l i ru đ đón nh n b ng tr c giác tình yêu và s ch che c a m . ủ ờ ể ậ ằ ự ự ở ủ ẹ
- Th m đ m trong l i hát là nh ng xúc c m yêu th ng trào dâng trong trái tim c a m :ấ ẫ ờ ữ ả ươ ủ ẹ
“Cò m t mình cò ph i ki m l y ănộ ả ế ấ
Con có m con ch i r i l i ng ”ẹ ơ ồ ạ ủ
Và:
“ng yên, ng yên, cò i ch sủ ủ ơ ớ ợ
Cành có m m m đã s n tay nâng”ề ẹ ẵ
- Tình m nhân t , r ng m v i nh ng gì nh bé đáng th ng, đáng đ c che ch . ẹ ừ ộ ở ớ ữ ỏ ươ ượ ở
- L i th nh nh p v v th hi n s yêu th ng dào d t vô b b n. ờ ơ ư ị ỗ ề ể ệ ự ươ ạ ờ ế
- Nh ng c m xúc yêu th ng y mang đ n cho con gi c ng yên bình, h nh phúc trong ữ ả ươ ấ ế ấ ủ ạ
s ôm p, ch che c a ti ng ru lòng m :ự ấ ở ủ ế ẹ
Trong l i ru c a m th m h i xuânờ ủ ẹ ấ ơ
……………………
S a m nhi u con ng ch ng phân vânữ ẹ ề ủ ẳ .
- Vì th , tái tim bé nh c a con đã đ c hi u th nào là tình m . Đo n th khép l i b ngế ỏ ủ ượ ể ế ẹ ạ ơ ạ ằ

nh ng hình nh thanh bình c a cu c s ng, b ng nh ng gi c n ng say c a tr th .ữ ả ủ ộ ố ằ ữ ấ ồ ủ ẻ ơ
3. Lu n đi m 3: Hình nh con cò trong đo n 2 (ậ ể ả ạ cánh cò đã tr thành ng i b n tu i u ở ườ ạ ổ ấ
th , thành b n đ ng hành c a con ng i trong su t cu c đ i.)ơ ạ ồ ủ ườ ố ộ ờ
- B ng s liên , t ng t ng phong phú, nhà th đã sáng t o ra nh ng hình nh cánh cò ằ ự ưở ượ ơ ạ ữ ả
đ c s c, hàm ch a nhi u ý nghĩa. ặ ắ ứ ề
+ T cánh cò c a tu i u th th t ng nghĩnh mà đ m m: Còn ng yên thì cò cũng ng . ừ ủ ổ ấ ơ ậ ộ ầ ấ ủ ủ
Cánh c a cò hai đ a đ p chung đôi”. ủ ứ ắ
+ Đ n cánh cò c a tu i t i tr ng qu n quýt chân con: Mai khôn l n con theo cò đi h c. ế ủ ổ ớ ườ ấ ớ ọ
Cánh c a cò hai đ a đ p chung đôi”.ủ ứ ắ
+ Cho đ n khi tr ng thành, con thành thi sĩ: “Cánh cò tr ng l i bay hoài không ngh . ế ưở ắ ạ ỉ
Tr c hiên nhà. Và trong h i mát câu văn”. ướ ơ
- Hình nh th lung linh m t v đ p b t ng , di n t m t suy t ng sâu xa: S dìu d t, ả ơ ộ ẻ ẹ ấ ờ ễ ả ộ ưở ự ắ
nâng đ yêu th ng b n b su t c đ i m đ i v i con.ỡ ươ ề ỉ ố ả ờ ẹ ố ớ
4. Lu n đi m 4: HÌnh nh con cò đ c nh n m nh đo n 3 v i ý nghĩa bi u t ng cho ậ ể ả ượ ấ ạ ở ạ ớ ể ượ
t m lòng ng i m lúc nào cũng bên con đ n su t cu c đ iấ ườ ẹ ế ố ộ ờ :
Dù g n con…. v n yêu con”ở ầ ẫ
- Đ n đo n 3, nh p th thay đ i nh d n d p h n lên trong nh ng câu th ng n gi ng ế ạ ị ơ ổ ư ồ ậ ẳ ữ ơ ắ ố
nh l i d n dò c a m , hình nh con cò trong đo n th nh đ c nh n m nh ý ư ờ ặ ủ ẹ ả ạ ơ ư ượ ấ ạ ở
nghĩa bi u t ng cho t m lòng ng i m lúc nào cũng bên con su t cu c đ i. ể ượ ấ ườ ẹ ở ố ộ ờ
- L i d n gi n d m c m c mà hàm nghĩa sâu xa. D i hình th c th t do, nhà th nh ờ ặ ả ị ộ ạ ướ ứ ơ ự ơ ư
d ng lên c m t b u tr i yêu th ng bao la mà đ c đi m c a nó là không gian và ự ả ộ ầ ờ ươ ặ ể ủ
th i gian không gi i h n: Lên r ng - xu ng bi n - hai chi u không gian g i n t ng ờ ớ ạ ừ ố ể ề ợ ấ ượ
v nh ng khó khăn c a cu c đ i. Không gian ngh thu t y c a bài th cũng góp ề ữ ủ ộ ờ ệ ậ ấ ủ ơ
ph n bi u hi n s phát tri n c a t th , c a tình c m và hành đ ng c a nhân v t tr ầ ể ệ ự ể ủ ứ ơ ủ ả ộ ủ ậ ữ
tình. T không gian có gi i h n ngày càng r ng d n thêm đ n m t không gian tâm ừ ớ ạ ộ ầ ế ộ
t ng v a bao la v a sâu th m nh chính l i ru hát lên t trái tim c a m : ưở ừ ừ ẳ ư ờ ừ ủ ẹ
Con dù l n v n là con c a m .ớ ẫ ủ ẹ
Đi h t đ i lòng m v n theo con”ế ờ ẹ ẫ
T m lòng ng i m muôn đ i v n v y, v t ra ngoài m i kho ng cách không gian, th i ấ ườ ẹ ờ ẫ ậ ượ ọ ả ờ
gian. Đó là quy lu t b t bi n và vĩnh h ng c a m i t m lòng ng i m trên đ i mà ậ ấ ế ằ ủ ọ ấ ườ ẹ ờ

nhà th đã khái quát, đúc k t trong câu th đ m ch t suy t ng và tri t lí. S l p l i ơ ế ơ ậ ấ ưở ế ự ặ ạ
liên t c c a nh ng t ng “dù g n con, dù xa con” nh láy đi láy l i c m xúc th ng ụ ủ ữ ừ ữ ầ ư ạ ả ươ
yêu đang trào dâng trong tâm h n m . Tình yêu th ng c a m luôn “ồ ẹ ươ ủ ẹ v n”, “s ”, ẫ ẽ
“mãi” bên con cho dù con l n lên, đi xa, tr ng thành trong đ i, cho dù có th m t ớ ưở ờ ể ộ
ngày nào đó m không còn có m t trên đ i.ẹ ặ ờ
Nguy n Duy đã t ng khái quát v tình yêu y trong nh ng câu th đ y tri t lí: ễ ừ ề ấ ữ ơ ầ ế
“Ta đi tr n ki p con ng i.ọ ế ườ
Cũng không đi h t m t l i m ru”.ế ộ ờ ẹ
Ti ng ru y theo ta đi su t cu c đ i nh m t hành trang tinh th n c a tình m u t .ế ấ ố ộ ờ ư ộ ầ ủ ẫ ử
- K t thúc bài th , l i th tr v v i hình th c c a ti ng ru: “à i”. Nh p đi u c a câu thế ơ ờ ơ ở ề ớ ứ ủ ế ơ ị ệ ủ ơ
d n v v i nh ng v n “ôi”, “ i”, “ôi” n i ti p nhau trong kh th : ồ ề ớ ữ ầ ơ ố ế ổ ơ
À i! ơ
………….Đ n hát ế
Quanh nôi”.
làm cho câu th dù ng n mà v n g i c m giác nh là l i ru, ngân nga mãi trong lòng ơ ắ ẫ ợ ả ư ờ
ng i đ c. Con cò đi vào l i ru c a m đã thành “cu c đ i v cánh qua nôi” đ a con. ườ ọ ờ ủ ẹ ộ ờ ỗ ứ
Kì di u bi t bao cái ti ng ru ng t ngào mà sâu th m c a lòng m th ng con. Cu c ệ ế ế ọ ẳ ủ ẹ ươ ộ
đ i m i con ng i s ch ng th nào thi u đi ph n tình c m thiêng liêng nh t b i đó ờ ỗ ườ ẽ ẳ ể ế ầ ả ấ ở
còn là tình quê h ng là ngu n c i là b n b che ch nâng đ m i con ng i. ươ ồ ộ ế ờ ở ỡ ỗ ườ
C. K t lu n:ế ậ
- “Con cò” là m t bài th hay c a Ch Lan Viên.ộ ơ ủ ế
- B ng s suy t ng, b ng s v n d ng sáng t o ca dao, gi ng đi u tâm tình th th , ằ ự ưở ằ ự ậ ụ ạ ọ ệ ủ ỉ
nh p đi u êm ái, d u dàng mang âm h ng c a nh ng l i hát ru, bài th đã ng i ca tìnhị ệ ị ưở ủ ữ ờ ơ ợ
yêu sâu s c bao la c a m i ng i m trong cu c đ i này. ắ ủ ỗ ườ ẹ ộ ờ
- Bài th g i lên nh ng rung c m và suy nghĩ sâu s c v công n sinh thành c a ng i ơ ợ ữ ả ắ ề ơ ủ ườ
m … ẹ
Dàn ý 2: Phân tích bài th : “Con Còơ ”.
A. M bài: ở
- Ch Lan Viên là nhà th xu t s c c a n n th hi n đ i Vi t Nam. Đ c th ông, ng i ế ơ ấ ắ ủ ề ơ ệ ạ ệ ọ ơ ườ
đ c có th rút ra t đó nh ng tri t lí sâu s c v tình yêu, cu c s ng con ng i. ọ ể ừ ữ ế ắ ề ộ ố ườ

- Bài th “Con Cò” th hi n khá rõ m t s nét c a phong cách NT Ch Lan Viên. Bài th ơ ể ệ ộ ố ủ ế ơ
đ c sáng tác năm 1962 in trong t p th “Hoa ngày th ng chim báo bão” c a ông. ượ ậ ơ ườ ủ
- Thông qua m t cánh cò t ng tr ng d p dìu trong l i ru, câu hát, Ch Lan viên đã đi đ nộ ượ ư ậ ờ ế ế
nh ng khái quát sâu s c v tình yêu th ng c a ng i m và ý nghĩa c a l i ru đ i ữ ắ ề ươ ủ ườ ẹ ủ ờ ố
v i cu c đ i m i con ng i.ớ ộ ờ ỗ ườ
B. Thân bài:
1. Lu n đi m 1: Nh n xét chung v th th , gi ng đi u, hình nh con cò: ngu n g c và ậ ể ậ ề ể ơ ọ ệ ả ồ ố
sáng t oạ
- Bài th đ c Ch Lan Viên vi t theo th t do, các câu th có đ dài ng n khác nhau, ơ ượ ế ế ể ự ơ ộ ắ
nh p đi u luôn bi n đ i. Tác gi th ng xuyên dùng các đi p t , đi p ng có s c g i ị ệ ế ổ ả ườ ệ ừ ệ ữ ứ ợ
g n gũi v i nh ng đi u hát ru quen thu c. ầ ớ ữ ệ ộ
- HÌnh t ng con cò là hình t ng trung tâm xuyên su t c bài th . C bài th , hình ượ ượ ố ả ơ ả ơ
t ng con cò đ c b sung, bi n đ i qua nh ng hình nh c th và sinh đ ng, gi u ượ ượ ổ ế ổ ữ ả ụ ể ộ ầ
ch t suy t c a tác gi . ấ ư ủ ả
- Trong ca dao truy n th ng, hình nh con cò xu t hi n r t ph bi t và hình nh y l i ề ố ả ấ ệ ấ ổ ế ả ấ ạ
th ng đi vào nh ng l i hát ru, mang ý nghĩa n d cho hình nh ng i nông dân, ườ ữ ờ ẩ ụ ả ườ
ng i ph n trong cu c s ng còn nhi u v t v , nh c nh n nh ng gi u đ c tính t t ườ ụ ữ ộ ố ề ấ ả ọ ằ ư ầ ứ ố
đ p và ni m vui s ng.ẹ ề ố
- Trong bài th này, Ch Lan Viên ch khai thác và xây d ng ý nghĩa bi u t ng c a hình ơ ế ỉ ự ể ượ ủ
nh con cò nh m nói lên t m lòng ng i m và vai trò c a nh ng l i hát ru đ i v i ả ằ ấ ườ ẹ ủ ữ ờ ố ớ
cu c s ng m i con ng i.ộ ố ỗ ườ
2. Lu n đi m 2: HÌnh nh con cò “trong l i m hát” đi vào gi c ng c a con.ậ ể ả ờ ẹ ấ ủ ủ
- đo n đ i đ u tiên, khi con còn m ng a, tình m g i trong t ng câu hát ru quen Ở ạ ờ ầ ẵ ử ẹ ử ừ
thu c: ộ
Con cò bay la

Cò s xáo măng…”ợ
- Hình nh con cò c th p thoáng g i ra t nh ng câu ca dao dùng làm l i hát ru r t ả ứ ấ ợ ừ ữ ờ ấ
phong phú v n i dung và bi u t ng. đây, nhà th ch dùng l i vài t trong m i ề ộ ể ượ Ở ơ ỉ ạ ừ ỗ
câu ca dao x a v a g i l i l i ru, v a g i l i ít nhi u s phong phú trong ý nghĩa bi uư ừ ợ ạ ờ ừ ợ ạ ề ự ể

t ng c hình nh con cò. Trong câu hát ru có hình nh quê h ng, có cánh đ ng cò ượ ủ ả ả ươ ồ
bay th ng cánh, có hình nh nh ng cu c đ i lam lũ, t o t n m t n ng hai s ng nuôi ẳ ả ữ ộ ờ ả ầ ộ ắ ươ
con khôn l n, có nh ng s ph n đ ng cay t i nh c và có c tình yêu th ng bao la, ớ ữ ố ậ ắ ủ ụ ả ươ
nh ng v v âm y m m luôn dành cho con. Con còn “b trên tay”, nào bi t đ c ý ữ ỗ ề ế ẹ ế ế ượ
nghĩa c a nh ng câu ca dao trong l i ru c a m : ủ ữ ờ ủ ẹ
Con cò bay l bay laả
Bay t c ng Ph bay ra cánh đ ngừ ổ ủ ồ
Con cò bay l bay laả
Bay t c a ph , bay v Đ ng Đăngừ ử ủ ề ồ
Con cò mà đi ăn đêm
Đ u ph i cành m m l n c xu ng ao…ậ ả ề ộ ổ ố
Nh ng qua l i ru, hình nh con cò đã đi vào tâm h n tr th m t cách vô th c, và theo đó ư ờ ả ồ ẻ ơ ộ ứ
là c đi u h n dân t c. Đ a tr đ c võ v trong nh ng âm đi u ng t ngào, d u dàngả ệ ồ ộ ứ ẻ ượ ề ữ ệ ọ ị
c a l i ru đ đón nh n b ng tr c giác tình yêu và s ch che c a m . ủ ờ ể ậ ằ ự ự ở ủ ẹ
- Th m đ m trong l i hát là nh ng xúc c m yêu th ng trào dâng trong trái tim c a m :ấ ẫ ờ ữ ả ươ ủ ẹ
“Cò m t mình cò ph i ki m l y ănộ ả ế ấ
Con có m con ch i r i l i ng ”ẹ ơ ồ ạ ủ
Và:
“ng yên, ng yên, cò i ch sủ ủ ơ ớ ợ
Cành có m m m đã s n tay nâng”ề ẹ ẵ
M th ng con cò trong ca dao l n đ n, m dành cho con bao tình yêu th ng, cánh tay ẹ ươ ậ ậ ẹ ươ
d u hi n c a m , che ch cho con, l i ru câu hát êm đ m và dòng s a m ng t ngào ị ề ủ ẹ ở ờ ề ữ ẹ ọ
đã nuôi con khôn l n. Tình m nhân t , r ng m v i nh ng gì nh bé đáng th ng, ớ ẹ ừ ộ ở ớ ữ ỏ ươ
đáng đ c che ch . L i th nh nh p v v th hi n s yêu th ng dào d t vô b ượ ở ờ ơ ư ị ỗ ề ể ệ ự ươ ạ ờ
b n. ế
- Nh ng c m xúc yêu th ng y làm nên chi u sâu c a l i ru, mang đ n cho con gi c ữ ả ươ ấ ề ủ ờ ế ấ
ng yên bình, h nh phúc trong s ôm p, ch che c a ti ng ru lòng m :ủ ạ ự ấ ở ủ ế ẹ
Trong l i ru c a m th m h i xuânờ ủ ẹ ấ ơ
Con ch a bi t con cò, con v cư ế ạ
Con ch a bi t nh ng cành m m m hátư ế ữ ề ẹ

S a m nhi u con ng ch ng phân vânữ ẹ ề ủ ẳ .
Vì th , cho dù không hi u, cho dù là c m nh n vô th c nh ng trái tim bé nh c a con đã ế ể ả ậ ứ ư ỏ ủ
đ c hi u th nào là tình m . Đo n th khép l i b ng nh ng hình nh thanh bình c aượ ể ế ẹ ạ ơ ạ ằ ữ ả ủ
cu c s ng, b ng nh ng gi c n ng say c a tr th .ộ ố ằ ữ ấ ồ ủ ẻ ơ
3. Lu n đi m 3: Hình nh con cò trong đo n 2ậ ể ả ạ
N u đo n 1, cánh cò trong l i ru c a m là đi m kh i đ u, xu t phát, thì sang đo n 2, ế ở ạ ờ ủ ẹ ể ở ầ ấ ạ
cánh cò đã tr thành ng i b n tu i u th , theo cùng con ng i trên m i ch ng ở ườ ạ ổ ấ ơ ườ ỗ ặ
đ ng đi t i, thành b n đ ng hành c a con ng i trong su t cu c đ i. ườ ớ ạ ồ ủ ườ ố ộ ờ
- B ng s liên , t ng t ng phong phú, nhà th đã sáng t o ra nh ng hình nh cánh cò ằ ự ưở ượ ơ ạ ữ ả
đ c s c, hàm ch a nhi u ý nghĩa. T cánh cò c a tu i u th th t ng nghĩnh mà ặ ắ ứ ề ừ ủ ổ ấ ơ ậ ộ
đ m m: Còn ng yên thì cò cũng ng . Cánh c a cò hai đ a đ p chung đôi”. Đ n ầ ấ ủ ủ ủ ứ ắ ế
cánh cò c a tu i t i tr ng qu n quýt chân con: Mai khôn l n con theo cò đi h c. ủ ổ ớ ườ ấ ớ ọ
Cánh c a cò hai đ a đ p chung đôi”. Cho đ n khi tr ng thành, con thành thi sĩ: ủ ứ ắ ế ưở
“Cánh cò tr ng l i bay hoài không ngh . Tr c hiên nhà. Và trong h i mát câu văn”. ắ ạ ỉ ướ ơ
- Hình nh th lung linh m t v đ p b t ng , di n t m t suy t ng sâu xa. đâu, lúc ả ơ ộ ẻ ẹ ấ ờ ễ ả ộ ưở Ở
nào, cò cũng ôm p, qu n quýt bên con, “bay hoài không ngh ” cùng con. Không ph i ấ ấ ỉ ả
cò đâu, là lòng m ta đ y, là s dìu d t, nâng đ yêu th ng b n b su t c đ i m ẹ ấ ự ắ ỡ ươ ề ỉ ố ả ờ ẹ
đ i v i con.ố ớ
4. Lu n đi m 4: HÌnh nh con cò đ c nh n m nh đo n 3 v i ý nghĩa bi u t ng cho ậ ể ả ượ ấ ạ ở ạ ớ ể ượ
t m lòng ng i m lúc nào cũng bên con đ n su t cu c đ iấ ườ ẹ ế ố ộ ờ :
Dù g n conở ầ
…….
Cò mãi yêu con.
- Đ n đo n 3, nh p th thay đ i nh d n d p h n lên trong nh ng câu th ng n gi ng ế ạ ị ơ ổ ư ồ ậ ẳ ữ ơ ắ ố
nh l i d n dò c a m , hình nh con cò trong đo n th nh đ c nh n m nh ý ư ờ ặ ủ ẹ ả ạ ơ ư ượ ấ ạ ở
nghĩa bi u t ng cho t m lòng ng i m lúc nào cũng bên con su t cu c đ i. ể ượ ấ ườ ẹ ở ố ộ ờ
- L i d n gi n d m c m c mà hàm nghĩa sâu xa. D i hình th c th t do, nhà th nh ờ ặ ả ị ộ ạ ướ ứ ơ ự ơ ư
d ng lên c m t b u tr i yêu th ng bao la mà đ c đi m c a nó là không gian và ự ả ộ ầ ờ ươ ặ ể ủ
th i gian không gi i h n: Lên r ng - xu ng bi n - hai chi u không gian g i n t ng ờ ớ ạ ừ ố ể ề ợ ấ ượ
v nh ng khó khăn c a cu c đ i. Không gian ngh thu t y c a bài th cũng góp ề ữ ủ ộ ờ ệ ậ ấ ủ ơ

ph n bi u hi n s phát tri n c a t th , c a tình c m và hành đ ng c a nhân v t tr ầ ể ệ ự ể ủ ứ ơ ủ ả ộ ủ ậ ữ
tình. T không gian có gi i h n ngày càng r ng d n thêm đ n m t không gian tâm ừ ớ ạ ộ ầ ế ộ
t ng v a bao la v a sâu th m nh chính l i ru hát lên t trái tim c a m : ưở ừ ừ ẳ ư ờ ừ ủ ẹ
Con dù l n v n là con c a m .ớ ẫ ủ ẹ
Đi h t đ i lòng m v n theo con”ế ờ ẹ ẫ
T m lòng ng i m muôn đ i v n v y, v t ra ngoài m i kho ng cách không gian, th i ấ ườ ẹ ờ ẫ ậ ượ ọ ả ờ
gian. Đó là quy lu t b t bi n và vĩnh h ng c a m i t m lòng ng i m trên đ i mà ậ ấ ế ằ ủ ọ ấ ườ ẹ ờ
nhà th đã khái quát, đúc k t trong câu th đ m ch t suy t ng và tri t lí. S l p l i ơ ế ơ ậ ấ ưở ế ự ặ ạ
liên t c c a nh ng t ng “dù g n con, dù xa con” nh láy đi láy l i c m xúc th ng ụ ủ ữ ừ ữ ầ ư ạ ả ươ
yêu đang trào dâng trong tâm h n m . Tình yêu th ng c a m luôn “ồ ẹ ươ ủ ẹ v n”, “s ”, ẫ ẽ
“mãi” bên con cho dù con l n lên, đi xa, tr ng thành trong đ i, cho dù có th m t ớ ưở ờ ể ộ
ngày nào đó m không còn có m t trên đ i.ẹ ặ ờ
Nguy n Duy đã t ng khái quát v tình yêu y trong nh ng câu th đ y tri t lí: ễ ừ ề ấ ữ ơ ầ ế
“Ta đi tr n ki p con ng i.ọ ế ườ
Cũng không đi h t m t l i m ru”.ế ộ ờ ẹ
Ti ng ru y theo ta đi su t cu c đ i nh m t hành trang tinh th n c a tình m u t .ế ấ ố ộ ờ ư ộ ầ ủ ẫ ử
- K t thúc bài th , l i th tr v v i hình th c c a ti ng ru: “à i”. Nh p đi u c a câu thế ơ ờ ơ ở ề ớ ứ ủ ế ơ ị ệ ủ ơ
d n v v i nh ng v n “ôi”, “ i”, “ôi” n i ti p nhau trong kh th : ồ ề ớ ữ ầ ơ ố ế ổ ơ
À i! ơ
M t con cò thôiộ
………….Đ n hát ế
Quanh nôi”.
làm cho câu th dù ng n mà v n g i c m giác nh là l i ru, ngân nga mãi trong lòng ơ ắ ẫ ợ ả ư ờ
ng i đ c. Con cò đi vào l i ru c a m đã thành “cu c đ i v cánh qua nôi” đ a con. ườ ọ ờ ủ ẹ ộ ờ ỗ ứ
Kì di u bi t bao cái ti ng ru ng t ngào mà sâu th m c a lòng m th ng con. Cu c ệ ế ế ọ ẳ ủ ẹ ươ ộ
đ i m i con ng i s ch ng th nào thi u đi ph n tình c m thiêng liêng nh t b i đó ờ ỗ ườ ẽ ẳ ể ế ầ ả ấ ở
còn là tình quê h ng là ngu n c i là b n b che ch nâng đ m i con ng i. ươ ồ ộ ế ờ ở ỡ ỗ ườ
C. K t lu n:ế ậ
Có th nói, “Con cò” là m t bài th hay c a Ch Lan Viên. B ng con đ ng c a s suy ể ộ ơ ủ ế ằ ườ ủ ự
t ng, b ng s v n d ng sáng t o ca dao, gi ng đi u tâm tình th th , nh p đi u êm ưở ằ ự ậ ụ ạ ọ ệ ủ ỉ ị ệ

ái, d u dàng mang âm h ng c a nh ng l i hát ru, bài th đã ng i ca tình yêu sâu s c ị ưở ủ ữ ờ ơ ợ ắ
bao la c a m i ng i m trong cu c đ i này. Ngày nay m i l n đ c l i bài th v n ủ ỗ ườ ẹ ộ ờ ỗ ầ ọ ạ ơ ẫ
g i lên nh ng rung c m và suy nghĩ sâu s c v công n sinh thành c a ng i m … ợ ữ ả ắ ề ơ ủ ườ ẹ
===================
MÙA XUÂN NHO NHỎ
A. Ki n th c c n nh .ế ứ ầ ớ
1. T ác gi ả : Thanh H i (1930 – 1980) tên th t là Ph m Bá Ngoãn, quê huy n Phong ả ậ ạ ở ệ
Đi n, Th a Thiên Hu .ề ừ ế
- Tham gia ho t đ ng văn ngh t cu i năm kháng chi n ch ng Pháp. Là cây bút có công ạ ộ ệ ừ ố ế ố
xây d ng n n văn h c gi i phóng mi n Nam t nh ng ngày đ u.Thanh H i t ng là ự ề ọ ả ề ừ ữ ầ ả ừ
m t ng i lính tr i qua hai cu c kháng chi n ch ng Pháp và ch ng M v i t cách là ộ ườ ả ộ ế ố ố ỹ ớ ư
m t nhà văn. ộ
- Th TH chân ch t và bình d , đôn h u và chân thành. ơ ấ ị ậ
- Các tác ph m chính: Các t p th “nh ng đ ng chí trung kiên” (1962), Hu mùa xuân (haiẩ ậ ơ ữ ồ ế
t p 1970 và 1975), D u võng Tr ng S n (1977)ậ ấ ườ ơ
- Năm 1965, đ c t ng gi i th ng văn h c Nguy n Đình Chi u.ượ ặ ả ưở ọ ễ ể
- Sau ngày gi i phóng, Thanh H i v n g n bó v i quê h ng x Hu , s ng và sáng tác ả ả ẫ ắ ớ ươ ứ ế ố ở
đó cho đ n lúc qua đ i.ế ờ
2. Tác ph mẩ :
a. Bài th ra đ i trong ơ ờ m t hoàn c nh đ c bi tộ ả ặ ệ : (tháng 11- 1980, ch ít ngày sau, nhà th ỉ ơ
qua đ i. Bài th ra đ i trong hoàn c nh đ t n c ta m i th ng nh t l i đang ph i đ i ờ ơ ờ ả ấ ướ ớ ố ấ ạ ả ố
m t v i nhi u khó khăn và th thách gay g t.ặ ớ ề ử ắ
(Năm 1980, TH đau n ng ph i vào BV Hu đi u tr khoa n i. Tuy căn b nh đ c các bác ặ ả ế ề ị ộ ệ ượ
sĩ ch n đoán là không th qua đ c nh ng TH luôn là ng i l c quan yêu đ i. N m ẩ ể ượ ư ườ ạ ờ ằ ở
t ng 4 c a b nh vi n, nh ng lúc kho , TH th ng ra ng m c nh và làm th …. ầ ủ ệ ệ ữ ẻ ườ ắ ả ơ
Nh ng r i vào m t ngày cu i đông, tr i Hu b ng tr l nh và m a lâm thâm…. ư ồ ộ ố ờ ế ỗ ở ạ ư
Nh ng ng i b n c a TH i nh n đ c tin nh sét đánh: TH đã qua đ i. Th ng ti cữ ườ ạ ủ ả ậ ượ ư ờ ươ ế
ng i b n tài hoa ra đi khi tu i đ i v a b c sang 50, m i ng i đ n vi ng và đ a ườ ạ ổ ờ ừ ướ ọ ườ ế ế ư
nhà th v n i an ngh cu i cùng. Đang lúc làm l , thì v TH tìm g p nh c sĩ Tr n ơ ề ơ ỉ ố ễ ợ ặ ạ ầ
Hoàn và trao cho ông m t bài th cu i cùng mà TH i đã sáng tác khi n m vi n vào ộ ơ ố ả ằ ệ

tháng 11 năm 1980. Đó chính là bài th : M t mùa xuân nho nh bài th cu i cùng ơ ộ ỏ ơ ố
c a TH i. N i th ng b n và ni m c m xúc trào dâng mãnh li t, nh c sĩ Tr n Hoàn ủ ả ỗ ươ ạ ề ả ệ ạ ầ
đã ph nh c ngay bài th ch trong vòng không đ y ba m i phút và bài hát đó đã ổ ạ ơ ỉ ầ ươ
đ c vang lên ngay trong bu i l ti n đ a y.)ượ ổ ễ ễ ư ấ
b. Th thể ơ 5 ch , không ng t nh p trong t ng câu, chia nhi u kh , m i kh t 4 đ n 6 ữ ắ ị ừ ề ổ ỗ ổ ừ ế
dòng. Nh p đi u và gi ng đi u c a bài có bi n đ i theo m ch c m xúc. ị ệ ọ ệ ủ ế ổ ạ ả
c. Bài th b t đ u b ng nh ng xúc c m tr c ti p, h n nhiên, trong tr o tr c v đ p và ơ ắ ầ ằ ữ ả ự ế ồ ẻ ướ ẻ ẹ
s c s ng c a mùa xuân thiên nhiên, đ t tr i. T đó, m r ng ra thành hình nh mùa ứ ố ủ ấ ờ ừ ở ộ ả
xuân c a đ t n c hôm nay và c đ t n c b n ngàn năm. T đó m ch th chuy n ủ ấ ướ ả ấ ướ ố ừ ạ ơ ể
sang bi u hi n suy nghĩ và c nguy n c a nhà th đ c góp “mùa xuân nho nh ” ể ệ ướ ệ ủ ơ ượ ỏ
c a mình vào mùa xuân l n c a dân t c. M ch th phát tri n t nhiên đ r i khép l i ủ ớ ủ ộ ạ ơ ể ự ể ồ ạ
cũng t nhiên, đ m th m trong m t đi u dân ca x Hu .ự ằ ắ ộ ệ ứ ế
c. B c c:ố ụ
+ Kh 1 (g m 6 dòng th ): c m xúc tr c mùa xuân thiên nhiên, đ t tr iổ ồ ơ ả ướ ấ ờ
+Kh 2,3: C m xúc v mùa xuân đ t n c.ổ ả ề ấ ướ
+ Kh 4,5: suy nghĩ và c nguy n c a nhà th tr c mùa xuân đ t n c.ổ ướ ệ ủ ơ ướ ấ ướ
+ Kh cu i: L i ca ng i quê h ng, đ t n c qua đi u dân ca x Hu .ổ ố ờ ợ ươ ấ ướ ệ ứ ế
d. N i dung, ngh thu t:ộ ệ ậ
- N i dung: Bài th “mùa xuân nho nh ” là ti ng lòng tha thi t yêu m n và g n bó v i ộ ơ ỏ ế ế ế ắ ớ
đ t n c, v i cu c đ i; th hi n c nguy n chân thành c a nhà th đ c c ng hi nấ ướ ớ ộ ờ ể ệ ướ ệ ủ ơ ượ ố ế
cho đ t n c, góp m t “mùa xuân nho nh ” c a mình vào mùa xuân l n c a dân t c.ấ ướ ộ ỏ ủ ớ ủ ộ
- Ngh thu t:ệ ậ

×