SANG KIEN KINH NGHIEM một số BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ PHÁT HUY TÍCH cực và SÁNG tạo TRONG HOẠT ĐỘNG VUI CHƠI tại lớp

ỦY BAN NHÂN DÂN QUẬN 5
TRƯỜNG MẦM NON 5B
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN : LƯƠNG THỊ ÁNH NGUYỆT
LỚP: LÁ 1
NĂM HỌC : 2014 - 2015
MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ PHÁT HUY
TÍCH CỰC VÀ SÁNG TẠO TRONG HOẠT
ĐỘNG VUI CHƠI TẠI LỚP
I. ĐẶT VẤN ĐỀ:
1/ Lý do chọn đề tài
Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mầm non nhằm giúp trẻ thỏa mãn các
nhu cầu vui chơi và nhận thức đồng thời giáo dục và phát triển toàn diện cho trẻ ở lứa tuổi này.
Hoạt động vui chơi là phương tiện giúp trẻ hoàn thành nhân cách đồng thời là phương tiện phát
triển nhân cách, hướng trẻ phát triển theo chuẩn mực xã hội quy định.
Vì vậy góc chơi càng phong phú bao nhiêu thì càng kích thích trẻ chơi bấy nhiêu và tạo
sự ham muốn được khám phá mở mang kiến thức về thế giới xung quanh trẻ bấy nhiêu. Từ
những thực tế mà tôi đã thể hiện ở lớp, và đã nhận thấy được rằng việc thực hiện hoạt động vui
chơi không phải để cho trẻ chơi không mà còn giúp trẻ phát triển toàn diện trong các lĩnh vực
ngôn ngữ, thẩm mỹ, thể chất, nhận thức và tình cảm xã hội. Giúp trẻ thiết lập các mối quan hệ
rộng rãi và phong phú với các bạn cùng chơi và khả năng lựa chọn giải quyết hành động chơi
được tăng lên rõ rệt. Giúp trẻ chủ động tham gia các hoạt động để phát triển khả năng, năng lực
của mình được hoạt động thoải mái để thỏa mãn nhu cầu vui chơi của trẻ. Giúp trẻ phát huy tính
tích cực khi tham gia hoạt động. Kích thích trẻ suy nghĩ nhiều hơn và kích thích tính sáng tạo
của trẻ thong qua hoạt động vui chơi. Biết sử dụng các loại đồ dùng đồ chơi, có sáng tạo khi tạo
ra sản phẩm. Thông qua trò chơi trẻ rèn luyện và phát triển trí tưởng tượng, ý thức, tình cảm,
tính tò mò, tính ham hiểu biết.
Chính vì tầm quan trọng muốn giúp cho sự hứng thú chơi trong trẻ ngày càng nhiều hơn,
mở mang kiến thức sâu rộng hơn nên tôi lựa chọn “Một số biện pháp giúp trẻ phát huy tích cực
và sáng tạo trong giờ họat động vui chơi tại lớp”.

2/ Cơ sở lý luận:
Trong chương trình giáo dục mầm non: Hoạt động vui chơi, hoạt động học là hai hoạt
động cơ bản trong trường, lớp mẫu giáo đều nhằm phát triển toàn diện trẻ trên các mặt: Nhận
thức, thể chất, ngôn ngữ, tình cảm - xã hội và thẩm mỹ.
Xuất phát từ đặc điểm nhận thức và hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo là hoạt động
chơi, nên việc học của trẻ ở lứa tuổi này được tổ chức dưới những hình thức như:
- Học tự nhiên qua chơi, qua thực hiện hoạt động sinh hoạt hằng ngày.
- Học có chủ đích dưới sự định hướng và hướng dẫn trực tiếp của giáo viên.
Với hình thức học có chủ đích dưới sự định hướng và hướng dẫn trực tiếp của giáo viên:
Trẻ học, tiếp thu nội dung kiến thức, kỹ năng, những hiểu biết dưới sự hướng dẫn trực tiếp của
giáo viên. Nội dung cung cấp đến trẻ một cách có mục đích, có hệ thống và được tổ chức theo
hướng tích hợp với trình tự đã được dự kiến trong kế hoạch giáo dục, nhằm:
+ Cung cấp đến trẻ những nội dung mang tính toàn diện và những kiến thức, kỷ năng
mới.
+ Chuẩn bị cho trẻ những yếu tố cần thiết để tham gia vào hoạt động học tập giai đoạn
sau này.
Song với hình thức học tự nhiên qua chơi, qua thực hiện hoạt động sinh hoạt hằng ngày
được thể hiện thông qua việc trẻ tham gia vào chơi; hoạt động ở các khu vực hoạt động; tham
gia vào các hoạt động sinh hoạt hằng ngày.
Những điều trẻ tiếp thu ở hình thức này còn rời rạc, chưa hệ thống và có chỗ chưa chính
xác.
Vậy giáo viên là người tạo cơ hội, tổ chức môi trường, tạo điều kiện phù hợp và thuận
lợi, khuyến khích trẻ tích cực tham gia vào hoạt động mà ở đây ta đang nói đến “Hoạt động vui
chơi” nhằm giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, ý thức tình cảm, tính tò mò, tính ham hiểu biết và
đó chính là những yếu tố cần thiết của con người trong thời đại phát triển, đặc biệt là tính tích
cực của trẻ.
II. THỰC TRẠNG
Tôi được nhà trường phân công dạy lớp mẫu giáo 5 tuổi, theo chương trình đổi mới hiện
hành tôi đã nhận thấy có những tồn tại và hạn chế cần khắc phục khi tổ chức hoạt động vui chơi
cho trẻ :

- Một số trẻ chưa tự xung phong nhận vai chơi của mình mà còn chờ đợi bạn chỉ định, trẻ
còn nhút nhát khi tự chọn góc chơi cho chính trẻ.
- Khi vào góc chơi trẻ chơi với nội dung chơi còn đơn điệu chưa phong phú và đa dạng.
- Trẻ chơi mau chán không tập trung vào góc mình đang chơi mà hay đi qua góc khác
- Trẻ còn rụt rè, chưa mạnh dạn giao tiếp trong khi chơi.
- Đồ dùng đồ chơi còn hạn chế, không đa dạng phong phú để hấp dẫn thu hút trẻ chơi.
- Trẻ không hứng thú, chưa biết sử dụng đồ chơi đúng mục đích dẫn đến giờ hoạt động
góc đạt tỷ lệ thấp.
1. Thuận lợi:
- Được Ban giám hiệu giám sát kịp thời nhằm bồi dưỡng nâng cao chất lượng các giờ
hoạt động vui chơi.
- Được hỗ trợ mua sắm trang thiết bị, đồ dùng phục vụ cho hoạt động đầy đủ, phòng học
có diện tích tương đối rộng rãi, thoải mái phục vụ cho giờ chơi,.
- Đa số phụ huynh nhiệt tình sẵn sàng hỗ trợ và tìm kiếm nguyên vật liệu cho việc làm đồ
dùng càng thêm phong phú và đa dạng.
- Bản thân tôi cũng có nhiều cố gắng sưu tầm những trò chơi mới lạ, cách làm một số đồ
chơi từ nguyên vật liệu mở phục vụ cho các góc.
2. Khó khăn:
- Đa số trẻ chưa có nhiều vốn sống nên cũng hạn chế nhiều trong các trò chơi
- Phương pháp tổ chức vui chơi cho trẻ chưa linh hoạt, còn mang tính áp đặt
- Sự giao lưu của trẻ ở các góc chơi còn hạn chế chưa phát huy hết khả năng của trẻ
Từ những thực trạng trên, ngay từ đầu năm học tôi đã thường xuyên tổ chức hoạt động
vui chơi để theo dõi trẻ và nắm bắt được những tâm tư suy nghĩ của trẻ. Gợi hỏi trẻ để trẻ nêu
lên ý nghĩ của trẻ, như ở góc tạo hình tôi hỏi: Vì sao con không thích chơi ở góc này?, thì trẻ trả
lời: Con tô màu xấu lắm nên con không thích chơi. Việc phân bố góc chơi, đồ dùng, đồ chơi ở
các góc chưa rõ ràng, chưa trang trí làm bắt mắt trẻ, nội dung chơi còn chung chung nên dẫn đến
vai chơi không thể hiện mối quan hệ với nhau.
Tôi tiếp tục theo dõi vào các giờ hoạt động sau để ghi lại thật cụ thể những trẻ nào thích
chơi ở những góc nào, với đồ chơi gì, trẻ nào không thích chơi, nguyên nhân vì sao.
Từ những tình trạng thực tế mà tôi đã nêu trên. Là một giáo viên đứng lớp bản thân tôi

luôn suy nghĩ làm thế nào để lôi cuốn trẻ tích cực tham gia vào các hoạt động trong suốt quá
trình vui chơi.
III. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
* Các biện pháp thực hiện:
1/ Tạo môi trường hoạt động hấp dẫn và bố trí các góc chơi
- Môi trường xung quanh lớp cũng như đồ dùng, đồ chơi giúp trẻ mở rộng hiểu biết về
thế giới xung quanh, tạo cơ hội cho trẻ hoạt động.
- Góc chơi được trang trí hấp dẫn đẹp mắt, đồ dung đồ chơi đa dạng phong phú sẽ khơi
gợi niềm say mê hoạt động và giúp trẻ tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng có hiệu quả, phát
huy trí tưởng tượng sáng tạo của trẻ.
- Thường tuỳ thuộc vào mỗi chủ đề tôi dựa vào những kinh nghiệm trải nghiệm trên trẻ
mà tôi và trẻ cùng trò chuyện về chủ đề và về các góc, qua đó tôi gợi ý để trẽ nêu lên ý tưởng,
sau đó cùng trẻ trang trí góc chơi cho phù hợp với mỗi chủ đề , giúp tăng sự hứng thú để khám
phá thế giới xung quanh và sáng tạo khi hoạt động.
Ví dụ: Chủ đề: Tết và mùa xuân, góc phân vai cô cùng trẻ trang trí cành đào, cành mai
Các khu vực bán hàng như có quầy bán mứt tết, quầy bán các loại bánh. Có thể đặt một số câu
hỏi kích thích trẻ:
+ Theo con , mình sẽ đặt tên cho cửa hàng này là gì?
+ Bạn Ngọc đặt tên là quầy bánh, còn ý kiến của con như thế nào?
- Bố trí các góc chơi phải phù hợp với nguyên tắc, vị trí các góc trong lớp học, phải thuận
tiện cho trẻ hoạt động. Các góc phải có không gian phù hợp để đảm bảo an toàn và vận động của
trẻ, tạo ranh giới giữa các góc để trẻ nhận biết từng góc một cách rõ ràng. Cô và trẻ có thể thay
đổi vị trí các góc chơi để tạo sự mới mẽ hấp dẫn cho trẻ nhưng vẫn đảm bảo nguyên tắc bố trí
xây dựng hoạt động góc.
Ví dụ: Ở chủ đề Trường Mầm Non góc xây dựng được bố trí ngay cửa lớp, nhưng sang
chủ đề Gia đình của bé góc xây dựng được chuyển đến góc làm quyen chử viết, góc chữ viết
chuyển sang góc đọc sách và góc đọc sách chuyển đến góc khác nhưng vẫn đảm bảo góc đọc
sách có nhiều ánh sáng và yên tĩnh, góc xây dựng đủ không gian để trẽ chơi.
2/ Lập kế hoạch tổ chức hoạt động cho trẻ
- Muốn thực hiện các hoạt động góc một cách có khoa học và có hiệu quả. Trước hết lập

ra kế hoạch cho mình gồm : kế hoạch năm, kế hoạch tháng, kế hoạch tuần, kế hoạch
ngày những công việc nào chưa thực hiện kỹ năng nào cần rèn thêm cũng như những cá nhân
nào cần lưu ý để đưa ra trong kế hoạch, tổ chức cho trẻ chơi đạt hiệu quả hơn.
- Cùng trẻ thảo luận phải xây dựng những góc chơi nào ở mỗi chủ điểm. Trong mỗi góc
cần những thứ gì ? Và làm thế nào để tạo ra những góc đó ? Việc này cần huy động kinh nghiệm
sáng tạo ở mỗi trẻ, điều đó rất phù hợp với quan điểm quan trọng trong giáo dục mầm non mới
lấy trẻ làm trung tâm
3/ Sử dụng linh hoạt, sáng tạo các biện pháp
- Gây hứng thú, tạo tâm thế cho trẻ bắt đầu vào chơi có ý nghĩa vô cùng to lớn, kích thích
sự tò mò của trẻ, thúc đẩy sự chú ý của trẻ. Vì vậy trong quá trình tổ chúc cho trẻ chơi tôi luôn
chú trọng với sự gợi ý ban đầu của mình để tạo hứng thú cho trẻ và thay đổi hình thức theo từng
chủ đề phù hợp với trẻ của lớp mình và tùy vào từng giai đoạn.
- Trẻ mẫu giáo có khả năng tự tổ chức trò chơi, nên cô không tham gia trực tiếp vào quá
trình chơi của trẻ mà cô là người tổ chức, gợi ý, tạo điều kiện dẫn dắt trẻ tích cực tự giác, chủ
động tích cực trong khi hoạt động.
Cô quan sát cả lớp và quan sát từng góc chơi để nắm được sự hứng thú của trẻ trong từng góc
chơi nhất là góc có bổ sung đồ chơi mới.
Nếu góc nào có trẻ chơi còn lung túng, hay có đồ chơi mới mà trẻ chưa biết cách chơi cô phải có
mặt kịp thời để hỗ trợ, tạo tình huống giúp trẻ chơi.
( Trẻ biết tự tổ chức chơi : Chuẩn bị góc chơi , phân vai chơi , tự chơi …)
( Trẻ tự tổ chức chơi bữa ăn gia đình : tự chuẩn bị bàn ăn , tự nấu , tự trưng bày bàn ăn )
Ví dụ: Với góc xây dựng, nếu cô thấy trẻ xây chuồng thú và bỏ chung thú hiền với thú dữ
cô phải gợi ý trẻ:
+ Nếu con bỏ con con sư tử với con thỏ thì sẽ ra sao?
+ Muốn thỏ an toàn thì mình phải làm thế nào?
với sự gợi ý của cô trẻ sẽ xây riêng chuồng cho thỏ và sư tử.
- Trong quá trình chơi cô phải gợi ý trẻ liên kết với các góc khác nhằm tạo giờ chơi luôn luôn
sinh động, giúp trẻ hứng thú khi sử dụng chính sản phẩm của mình tự làm ra vào trò chơi và
phát huy tính tích cực sáng tạo chủ động ở trẻ.
Ví dụ: Ở góc xây dựng khi trẻ xây dựng đường phố cô gợi ý trẻ qua góc tạo hình để đặt

hàng làm một số loại xe, cây xanh, hay cột đèn giao thông bằng nguyên vật liệu mở.
- Để phát huy tính tích cực, sáng tạo, tạo hứng thú cho trẻ ở những lần chơi sau, cô phải
quan sát kỹ quá trình chơi của từng trẻ, gợi ý trẻ nhận xét về mình và về nhóm bạn chơi cùng.
Ngoài ra cô cũng phải khen thưởng, động viên, khích lệ trẻ hay nhóm chơi của trẻ khi có một
điểm mới nào đó trong quá trình chơi
( Trẻ chơi xây nhà cao tầng )
4/ Tăng cường sáng tạo làm giàu các đồ dùng đồ chơi cho các góc
- Ngoài đồ dùng đồ chơi nhà trường và phụ huynh trang bị, tôi đã sưu tầm và sáng tạo
cho trẻ một số đồ dùng đồ chơi: với những nguyên vật liệu thải bỏ tôi đã gợi ý cho trẻ để trẻ nêu
ý tưởng của trẻ, sau đó tôi hỏi trẻ cách làm đồ chơi đó, tôi cùng trẻ tạo ra nhiều đồ chơi mới lạ
cho hoạt động chơi của trẻ. Biện pháp này ngoài việc tạo thêm nhiều đồ dùng đồ chơi trong lớp
còn giúp trẻ phát triển tính sáng tạo, sự khéo léo của đôi bàn tay và giúp cho trẻ hứng thú hơn
khi cùng nhau sử dụng đồ dùng đồ chơi của mình và bạn làm ra chơi ở các nhóm chơi và từ đó
trẻ chơi một cách hứng thú hơn, tức là trẻ tích cực hơn trong lúc chơi trẻ vẫn tự giải quyết các
vấn đề chơi của nhóm mình như: biết tạo ra các loại bánh kẹo từ phấn vụn, xốp màu, kết các loại
hoa mà trẻ đã trải nghiệm…
IV. KẾT QUẢ THỰC HIỆN:
Qua một thời gian thực hiện những biện pháp trên, cùng với sự chỉ đạo của Ban giám
hiệu nhà trường, sự hỗ trợ của đồng nghiệp trong lớp. Lớp học của tôi đã được những kết quả
như sau:
 Đối với giáo viên:
- Nắm chắc nội dung, phương pháp tổ chức một giờ hoạt động góc cho trẻ.
- Thấy rõ được vai trò của mình : không can thiệpvào trò chơi của trẻ, luôn là người giám
sát, phát triển tính tự lực, tích cực của trẻ.
- Linh hoạt hơn trong việc xử lý các tình huống xảy ra trong khi chơi.
 Đối với trẻ:
- Qua một thời gian áp dụng những biện pháp trên tôi nhận thấy trẻ hứng thú khi tham gia
hoạt động vui chơi, biết tổ chức các trò chơi theo nhóm và hoạt động trong các nhóm chơi tích
cực.
- Trẻ mạnh dạn giao tiếp hơn, mạnh dạn hơn khi được chọn góc chơi và đảm nhận vai

chơi,sử dụng đồ dùng đồ chơi linh hoạt và khéo léo hơn, có nhều sáng tạo khi chơi.
- Hình thành tinh thần tập thể, đoàn kết cho trẻ ( cùng nhau làm, cùng nhau xây dựng )
- Biết thể hiện tình cảm giao lưu giữa bạn bè, giữa trẻ và cô, thích chơi cùng bạn và biết
được nhiệm vụ của mình và bạn trong khi chơi, có thái độ tự giác cùng bạn đến góc chơi, hứng
thú trong khi chơi.
- Phát huy tính tự chủ và tích cực hoạt động của trẻ ( từ việc lựa chọn góc chơi, đồ chơi,
nội sung, ý tưởng chơi hoạt động theo khả năng và ý thích và có thể chuyển sang góc chơi khác
mà trẻ thích )
 Đối với phụ huynh:
- Phụ huynh đã hỗ trợ về những nguyên vật liệu sẵn có để cô cùng trẻ làm ra nhiều
ĐDĐC mới như : Các lõi chỉ, các hộp thuốc, đồ dùng ăn uống trong gia đình, một số trang phục,
các loại giấy, xe đủ loại và kích cỡ, đôminô….
V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Qua việc lập kế hoạch thực hiện một số biện pháp cho việc hoạt động vui chơi trong năm
học, tôi đã rút ra một số kinh nghiệm sau:
- Xây dựng kế hoạch thực hiện hoạt động vui chơi phù hợp với độ tuổi của nhóm lớp, phù
hợp theo từng chủ đề.
- Áp dụng tốt phương pháp dạy học tích cực vào lớp học.
- Tạo môi trường hoạt động hấp dẫn và bố trí các góc chơi hợp lý.
- Tìm tòi sáng tạo ra nhiều đồ dùng, đồ chơi lạ, đẹp, hấp dẫn tạo sự thu hút đối với trẻ.
- Biết kích thích động cơ bên trong của trẻ, gây hứng thú cho trẻ; Khen chê đúng mức,
động viên khích lệ kịp thời.
- Luôn giữ mối quan hệ chặt chẽ với phụ huynh, nhờ phụ huynh hỗ trợ đồ dùng, đồ chơi.
 Ý kiến đề xuất:
+ Đối với nhà trường: Tăng cường đầu tư thêm nhiều đồ chơi phong phú đa dạng, nhiều
đồ chơi theo kiểu sáng tạo để trẻ cùng tham gia các trò chơi sáng tạo.
 KẾT LUẬN:
Hoạt động vui chơi là hoạt động chủ đạo cho trẻ mẫu giáo, giúp phát triển toàn diện nhân
cách trẻ. Thông qua hoạt động vui chơi trẻ có nhiều cơ hội học hỏi, tìm tòi, khám phá điều mới
lạ. Trẻ trở nên mạnh dạn, tự tin, trẻ được kích thích sáng tạo và qua đó trẻ tích lũy được nhiều

kinh nghiệm thực tế từ đó trẻ có nhiều cơ hội để suy nghĩ và hành động sáng tạo Qua việc thực
hiện áp dụng biện pháp mới tôi thấy trẻ thích chơi hơn, sáng tạo hơn, linh động hơn, nhanh nhẹn
hơn, thay vào sự nhàm chán của trẻ ở những năm học trước bằng những sự hứng thú, tập trung,
giúp trẻ thể hiện được sự khéo léo, óc tưởng tượng, sự giao lưu giữa bạn bè.
Tạo cho giáo viên thêm phần khéo léo, sáng tạo trong việc làm đồ dùng, đồ chơi cho trẻ.
Biết tìm ra các giải pháp để thực hiện tốt chất lượng chăm sóc giáo dục trẻ.