Môi trường du lịch tự nhiên thành phố Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng thực trạng và định hướng khai thác

I
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN





NGÔ HOÀNG HƢƠNG





MÔI TRƢỜNG DU LỊCH TỰ NHIÊN
TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ LẠT - THỰC TRẠNG VÀ
ĐỊNH HƢỚNG KHAI THÁC





LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH






Hà Nội, 2015

I

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN




NGÔ HOÀNG HƢƠNG



MÔI TRƢỜNG DU LỊCH TỰ NHIÊN
TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ LẠT - THỰC TRẠNG VÀ
ĐỊNH HƢỚNG KHAI THÁC



Chuyên ngành: Du lịch
(Chương trình đào tạo thí điểm)


LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH


 





Hà Nội, 2015
LỜI CAM ĐOAN




g 
.
Hà Nội, ngày 15 tháng 10 năm 2014







LỜI CẢM ƠN
  
x

 
 

-




        

1

MỤC LỤC
Trang
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 4
DANH MỤC BẢNG 5
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài 7
2. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu 8
3. Mục tiêu nghiên cứu 10
4. Phạm vi nghiên cứu 10
5. Phƣơng pháp nghiên cứu 10
6. Những đóng góp mới của luận văn 11
7. Kết cấu luận văn 12
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MÔI TRƢỜNG DU LỊCH
TỰ NHIÊN VÀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH 13
1.1. Một số khái niệm 13
1.1.1. Du lịch 13
1.1.2. Môi trường du lịch 14
1.1.3. Môi trường du lịch tự nhiên 16
1.1.4. Loại hình du lịch tự nhiên 16
1.1.5. Điểm, khu du lịch tự nhiên 16
1.1.6. Sản phẩm du lịch tự nhiên 17
1.2.Một số vấn đề lý luận về môi trƣờng du lịch tự nhiên và phát triển du lịch 17
1.2.1. Cơ sở lý luận về môi trường du lịch tự nhiên 17
1.2.2. Khai thác môi trường du lịch tự nhiên 25
1.3. Thực tiễn về khai thác du lịch tự nhiên và bảo vệ môi trƣờng 31
1.4.1. Ở Việt Nam 32
1.4.2. Ở tiểu vùng du lịch Tây Nguyên 35
Tiểu kết chƣơng1 38
2

Chƣơng 2: THỰC TRẠNG KHAI THÁC MÔI TRƢỜNG DU LỊCH
TỰ NHIÊN TẠI THÀNH PHỐ ĐÀ LẠT 39
2.1. Tổng quan về thành phố Đà Lạt 39
2.1.1. Vị trí địa lí 39
2.1.2. Lịch sử hình thành 39
2.1.3. Khái quát về tự nhiên 41
2.1.4. Khái quát về kinh tế - xã hội 41
2.2. Thực trạng môi trƣờng du lịch tự nhiên thành phố Đà Lạt 43
2.2.1. Địa hình 43
2.2.2. Môi trường không khí 43
2.2.3. Môi trường nước 46
2.2.4. Môi trường sinh học 59
2.2.5. Các sự cố môi trường và tai biến môi trường ở thành phố Đà Lạt 53
2.3. Thực trạng khai thác môi trƣờng du lịch tự nhiên ở thành phố Đà Lạt 55
2.3.1. Khái quát về thực trạng phát triển du lịch ở thành phố Đà Lạt 55
2.3.2. Thực trạng khai thác môi trường du lịch tự nhiên tại thành phố Đà Lạt 61
2.3.3. Tác động của hoạt động du lịch đến môi trường tự nhiên 83
Tiểu kết chƣơng 2 88
Chƣơng 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP KHAI THÁC MÔI
TRƢỜNG DU LỊCH TỰ NHIÊN THÀNH PHỐ ĐÀ LẠT ĐẾN NĂM 2020 89
3.1. Định hƣớng khai thác môi trƣờng du lịch tự nhiên 89
3.1.1. Cơ sở đề xuất định hướng 89
3.1.2. Định hướng 91
3.2. Các giải pháp thực hiện 99
3.2.1. Giải pháp về tổ chức, quản lý 99
3.2.2. Giải pháp về giáo dục bảo vệ môi trường du lịch 101
3.2.3. Giải pháp về đầu tư 103
3.2.4. Giải pháp về khoa học công nghệ 103
3.2.5. Giải pháp về đào tạo 104
3

3.3. Kiến nghị 105
3.3.1. UBND tỉnh Lâm Đồng 105
3.3.2. Các cơ quan quản lý nhà nước về du lịch và môi trường tự nhiên 106
3.3.3. Các doanh nghiệp du lịch 107
Tiểu kết chƣơng 3 109
KẾT LUẬN 110
TÀI LIỆU THAM KHẢO 112

4

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

BTTN: 
BVMT: 
BVTV: 
DLST: 
 
 
L: 
HST: 
NMT: 
QCVN: 
KDL: 
PTDL: 
TCVN: 
TNHH: Tr
TNTN: 
UBND: 
VH-TT-DL: - - 
VQG: 

5

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ, BẢN ĐỒ

 Bảng biểu
Bảng 1.1:  
Bảng 2.1: 
2010-2013
Bảng 2.2: -2013
Bảng 2.3: -2013
Bảng 2.4: 

Bảng 2.5:  

Bảng 2.6:  

Bảng 2.7:             

Bảng 2.8:   2009-2013
Bảng 2.9: 
Bảng 2.10: -2013
Bảng 2.11:   2009  2013
Bảng 2.12: t

Bảng 2.13: Thc tr           
n 2010-2013
Bảng 2.14: Thc tr        , g n
2010 -2013

6

Bảng 2.15: Thc tr     i KDL h Than Th,  n
2010-2013
Bảng 2.16: Thc tr     i    ,  n
2010-2013

 Biểu đồ
Biểu đồ 2.1:              

Biểu đồ 2.2:            

Biểu đồ 2.3: Kt qu kh h thc vt   t
Biểu đồ 2.4: Kt qu kh h ng vt   t
Biểu đồ 2.5: 

 Bản đồ:
Bản đồ 01
Bản đồ 02
Bản đồ 03
Bản đồ 04
Bản đồ 05 
Bản đồ 06
Bản đồ 07


7

MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài:
i s n c 
c thii sng du lch, con
u bit c 
i min T qu  gii.  bt c quc gia hay
mt ng du l  
y v  . Tt c ng qua li rt cht
ch v i
ngun thu ln to ving ln lao
i.
u qu gii nhn thc nhng lto l
ch mang l  n ca quc gia.
    k n mt s qu       n m 

t quc gia nm trong khu v t Nam
c bin trong con mt b gin,
hit trong nhn hp d
phn tp ca du lch Vit Nam.
   t  mt trong nhng trung  du lch ni ting ca c
c vi   trong   m quanh c m Thành
phố ngàn thông”, “Thành phố Hoa”, “Thành phố sương mù” hay “Thành phố mùa
xuân”, 
 bi  mng    vi  lnh ban  
 bui sm, vi nhng  r       nhng truyn

thuyt   tht  mn, tt c  tn ti t rt    phn to  ct
   hn i  Lt.    con i  Lt  to  sc 
8

l k,  mi gi nhng ai  mt ln t  n    luyn du 
khi h ri khi 
              
               
t



“Thung lũng Tình yêu” “hồ Đa Thiện”  từ
“hồ Than Thở” ,
hoa “thác Cam Ly” 
 hồ Xuân Hương” 
 
t
“Môi trường du lịch tự nhiên thành
phố Đà Lạt - Thực trạng và định hướng khai thác”      
 

                

2. Tổng quan về lịch sử nghiên cứu:
Trong nh     ng bo v     
u. Vic bo v 
trin bn v t trong nhng nhim v       i
 c bit.
  nh s

- Chiến lược bảo vệ môi trường quốc gia đến năm
2010 và định hướng đến năm 2020 vng chc cho nhng n lt
o v ng.
9

Hong bo v i vic
t Bo v ng (2014), Ngh nh s -CP, 
bn, ngh quyt c            
ng, Mt trn T quc Vii khoa h
k thut Vit Nam, B  ch, v 
n bo v ng du lch 
Ho ng bo v    c nhi   u khoa hc
 m Trung
2009Tài nguyên và môi trường du lịch Việt Nam”;  Th Ngc Lan
Môi trường tự nhiên trong hoạt động sống của con người”;  
 “Quan hệ giữa môi trường và phát triển du lịch”, Tch Vit Nam,
s  9/2008;C c 
n v ng t n du lch,



“Quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Lâm Đồng đến
năm 2020” 



Xây dựng môi trường du lịch nhằm đảm bảo phát triển du lịch
Đà Lạt theo hướng bền vững (2008) d
 



    “Nâng cao hiệu quả hoạt động kinh doanh du lịch
bằng cách cải thiện môi trường du lịch tại thành phố Đà Lạt” 
10

-

             

            


 “Môi trường du lịch tự nhiên tại thành phố Đà Lạt - Thực trạng và định
hướng khai thác” 
3. Mục tiêu nghiên cứu
M a lu   c tr 
ng t m bo v ng t  xu
 yu nhu qu ng du
lch t ng du l
4. Phạm vi nghiên cứu
cu thc trdu lch t o v 
ng t t (trong mt s ng h m r
cn) n 2009-2013  xui phbo v ng ti
 
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Phương pháp thu thập xử lý thông tin:
c hi  ti cp
t   u, ging d  trong nhiu thi
Nhc t n phc thu
thng, p v du lch - S

-Th thao-Du lch t i
ch tng, S ng tng, ng i
ht, ng i h

11

5.2. Phương pháp khảo sát thực địa:
t trong nhu du lch.
 i nghim v v 
cng t u thc tr 
thc trng bo v ng t t.
c hi  c t ti nhim
du lch t  t, t ch cao
m (2.2013, 6.2013, 9.2013)
5.3. Phương pháp điều tra xã hội học:
m kh v ng
t n nay t t.  ni
a bng bng hi ti mt s m/khu du lch t , vi
tng s phi s phiiu. Kt qu u ra
  c tr   nh
p cho vic bo v ng.
5.4. Phương pháp phỏng vấn:
 c nhng nh  dp
phng vc phng v qu du lch ca S
 thao Du lNghip v du lch tnga
 du lch.
6. Những đóng góp mới của luận văn:
- Tn lc mt s v c tin v ng du
lch t ng du lch t 
- c trng du lch t  t.

- c trch t i  
Lt giai n 2009-2013.
-  xu         u qu  ng ti
 

12

7. Kết cấu luận văn:
n m t lun, ni dung lu
-  c tin v ng du lch t  n
du lch
- 
- ng du lch t   ph t
c hin
17  7  5 

13

Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ MÔI TRƢỜNG DU
LỊCH TỰ NHIÊN VÀ PHÁT TRIỂN DU LỊCH

1.1. Một số khái niệm
1.1.1. Du lịch

  

                


du lịch 
              
         


Du - 
Lịch - 



 30 

























 .
 


Theo hi ngh p quc v du lch t 
tng hi quan h, hin ng kinh t bt ngun t 
cup th   

ca h c h vi m 
c ca h. [13, tr.17]
14

 n chuy
ng nhu cu tham quan, gi
hiu, ngh ng trong khong thi gian nh

[10]
 kinh t hc, du l, dch v m v
phc v cho nhu cu tham quan, gi t hp v
hong cha bnh, th u khoa h
 tng hp. Hong du l
trin s ng hong sn xu
vic t chc phc v ng, vn chuya bnh, 

























 . 
ch  m 







, thc hin hong






ng du l
ngh  n sn xut th   ngh, may mc,i quyt vi  
nhiu lao ng.
1.1.2. Môi trường du lịch
u 4, Lut Du lch Vit Nam (2005): “Môi trường du lịch là môi

trường tự nhiên và môi trường xã hội nhân văn nơi diễn ra các hoạt
động du lịch”.
- Môi trường tự nhiên: bao gu t t  
ngu  ng thc v n t     n c  i
u s ng ci. ng t p
p t c v cho tham
quan, ngh ngc v nhu
cu cha bnh ci.
- Môi trường văn hóa - xã hội: ng tng th i quan h gia
i, t  thun l tn tn
cc hit l, th ch, cam
k 
15

- Môi trường nhân tạo: bao gu t c, sinh h
i tu s chi phi ci.

             

n xung quanh. 

Nhng du ln nh
ng t ng nh
p. ng du lc bit quan tri vi s 
n du lch.
ng du lch hing bao gu t t u t
u t kinh t - i. ng t 
nh n du lch.
Hong du lng qua l thuc ln nhau.
Du l phc v cho m n

du lng tr lng.
1.1.3. Môi trường du lịch tự nhiên
ng du lch t c cu to t ng t  phn
tn tn theo quy lu ng mt thit
vi nhau b nhiu chi i quy
 m bo s thng nht ni ti c
ng t  phn trong mng b phng
ng du lch t a
ch c 
ng trc tin s n ca hong du lch.
  ng du l ng du lch t     
trng, to ti cho s n ca hong du lch.

16

1.1.4. Loại hình du lịch tự nhiên

 



Du lch t ch d 
ch t i ch y
du l      i, du l    ch bin, du lch
ngh 
1.1.5. Điểm, khu du lịch tự nhiên
 m du lch t 
hoc khu du lch t n nay, vi
m du lch t ch t c thng nht.
1.1.5.1. Điểm du lịch tự nhiên:






-2


1.1.5.2. Khu du lịch tự nhiên:
 l

- 
Khu du lch t  ni bt v c
nhich hp dm vi lm du lch t
17

ch hp dc quy hoch
 phc v cho vic ngh 

1.1.6. Sản phẩm du lịch tự nhiên:



Sn phm du lch t  kt hp gia ngu
nhng dch vn vt cht phc v cho vi
n c, s m
du lch t 
1.2. Một số vấn đề lý luận về môi trƣờng du lịch tự nhiên và phát triển du lịch
Mng du lch t u t t 
u t vc gng v

u t sinh vc gng sinh hc.
ng du lch t t b phn quan tru c
ng t ng t ng (h
ng t  
nh ng  nhng mc  n
o tn mt phn ho .
   n du l  ng t     
ng du lch t u nhing t s n ca nn
kinh t-i. Vi s 
c kiu qu v s m trng.
1.2.1. Cơ sở lý luận về môi trường du lịch tự nhiên
1.2.1.1. Các điều kiện và thành phần cơ bản của môi trường du lịch tự nhiên
 Môi trƣờng địa chất, Địa hình:
- Môi trường địa chất t tp h a cht cng t
u t a cht, hong kin tn to,
18

ng lc hin ti, hoo khe nt hi
 a ch
ng hoc chi phng.
n cng du lch t a chc
 c th  bn vng c s 
trong vin th du lch, m, kh t l  nhng khu
v s v 
Trong du lch, cha ch 
vic phc v ch gm:
+ Thit k ng tuym du lch
+ Thit k    h tng phc v cho ho ng du lch: ng giao
c
+ Thit k 

- Địa hình:
a b mn phm ca ch
c hi t tp h a cht c     t
n quan trng ca t n ra mi hot ng ca i.
t trong nhng yu t quan trng t
ng ca phong cnh  ng du lu hi
cp d
thc t cho th kt hp ca nhiu dng
i v .
ng b
t b lch c
ng bu v mt ngo 

i: to ra mng
m  i. Khu vi
p vng cm tri, tham quan.
19

u li th cho hong du lch
 kt hp ca nhiu dc, hang
ng v chng lou trong
c
thiu s vi s
 
nt ln trong vic t chng du lch.
Địa hình Karst: c t  
tan   ch cao, mui m  ng ch ng nh  
kho cch s n
 th t tt th gip
di v p lng ly, k  c bit vi du lch.

Địa hình ven bờt quan tri vi hong du l
th gii, s ch  ng chim s ng ln. M
bin hp dn rng, sch s m, bng
phng, kt hp vp, hp dng dch v b sung.
  gi s tin dng
cho vic tham quan, tm bii.
 Môi trƣờng không khí:
t b phn cng t n ti  th
bi t c hong shot ct ch
i bu t
  nhi ng ti sng, sc khe
n ti nhng hu qu nng n ng,
t l
Nhi  u t t ch v
ng quan trn ci. Nhi 
thu khim gi
20

ng du lch. Nhm du lc du
a chn.
          ng trong vi 
i v trong hong du lch, m gi
ng cu t 
c u trong du lu kiu tt hay xng trc tip
n vic thc hin ch hong dch v du lch. (Xem
bảng 1.1, Phụ lục 1)
Mi loi nhu ki i
vi du lch bi   n c  u (nhi    ng
 quyn vic tm bin, tm nng c
i vi du lng ln vic quy ho

m du ln vi du lu t ca
 n trong vic
 h t vt cht k thut trong
du lch.
  n, theo
 cao cp vi sc khe ca con i.
Tr ngi ln nht n hong du l
 ngn vi
ng du lch.
 Môi trƣờng nƣớc:

-


            


21

n c  s dc ch
b mc ngi vi du lc mt ln, bao
gm bi, ao, sun vi nhiu loch
bin, du lc, du lch mo hi Nguc ng
    tri          ng,
cha bnh,
 Môi trƣờng sinh học:
ng sinh h phn sng (hng t nhi
gm tt c mi yu t ca s s    m v  ch b 
quyn, thit lo v a t c thc
phng sinh hng c v 

chi sng kinh t i ci.
ng cng sinh hng sinh h
dng sinh hc hi a s s 
t c ng sng t ng sinh hng trc
tin hong du lch, nhch tham quan,
u, hc t ng, thc vc bit ti
du lch.
t phc v cho du lng  m
tham quan sinh vn quc gia, khu bo t
khu r- lch s - 
Tm tham quan sinh vn
n bng sinh vn hoa ho thung
u,
H thn qup trung nhiu loi sinh vc h
hing sinh h
trilo