Phát triển du lịch làng nghề tại Bến Tre Luận văn ThS. Du lịch 2015

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN





VÕ THỊ NGỌC GIÀU




PHÁT TRIỂN DU LỊCH LÀNG NGHỀ
TẠI BẾN TRE




LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH






Hà Nội – 2015


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI

TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN




VÕ THỊ NGỌC GIÀU



PHÁT TRIỂN DU LỊCH LÀNG NGHỀ
TẠI BẾN TRE


Chuyên ngành: Du lịch học
(Chương trình đào tạo thí điểm)



LUẬN VĂN THẠC SĨ DU LỊCH


Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. Trần Văn Ánh



Hà Nội – 2015


LỜI CẢM ƠN
  luc ht,

xin gi li bin PGS.TS. Tru thi gian
ng dn, 
 thnh
ging ti khoa Du l  i hc Khoa h      i hc
Qung d t thi gian hc tp.
ng th o S 
Th thao  Du lch, S Chi cn
tnh Bu kin cung cp s li h
lu

Cui hc V
 H i hu
ki c.

Hà Nội, tháng 8 năm 2014
 lu


 Ng


LỜI CAM ĐOAN
 rng  n du l ti B
c lp cTt c  liu, kt qu u
trong luc. Mu tham khn khoa hi
t lun khoa h  bt k u

m v l

Hà Nội, tháng 8 năm 2014

 lu


 Ng




1
MỤC LỤC
Trang
MỞ ĐẦU 5
  5
2. Mm v u 6
3. Lch s u v 6
u 10
u 10
6. c tin 11
7. C 12
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DU LỊCH VÀ DU LỊCH LÀNG NGHỀ 13
1.1.  n v du lch 13
1.1.1. Khái niệm du lịch 13
1.1.2. Các loại hình du lịch 13
1.1.3. Khách du lịch 15
1.2.  n v  16
1.2.1. Các khái niệm 16
1.2.2. Một số đặc điểm của làng nghề truyền thống Việt Nam 23
1.2.3. Vai trò của làng nghề 25
1.3. Du l 29
1.3.1. Khái niệm du lịch làng nghề 29

1.3.2. Những điều kiện để trở thành một làng nghề du lịch 30
1.3.3. Sơ lược du lịch làng nghề ở Việt Nam 32
TIU K1 33
CHƢƠNG 2 CÁC ĐIỀU KIỆN VÀ THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN DU LỊCH
LÀNG NGHỀ TẠI BẾN TRE 35
2.1. Gii thic v tnh B  35
2.1.1. Sơ lược đất và người Bến Tre 35
2.1.2. Tổng quan về các làng nghề trong tỉnh 40
 u 43
2.2.1. Làng nghề bánh phồng Sơn Đốc, huyện Giồng Trôm 44


2
2.2.2. Làng nghề hoa kiểng Sơn Châu, Chợ Lách 49
2.3. Thc trn du lch   55
2.3.1. Thực trạng về sản phẩm của làng nghề 55
2.3.2. Thực trạng về cơ sở hạ tầng 58
2.3.3. Thực trạng về môi trường 61
2.3.4. Thực trạng về nguồn nhân lực 63
2.3.5. Thực trạng về chính sách phát triển 65
2.3.6. Hoạt động quảng bá 68
2.3.7. Tình hình khách du lịch đến với các làng nghề 70
TIU K 75
CHƢƠNG 3 GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN DU LỊCH LÀNG NGHỀ TẠI BẾN
TRE 76
 76
3.1.1. Định hướng phát triển du lịch 76
3.1.2. Định hướng phát triển làng nghề gắn với du lịch 77
3.2. Mt s gi 81
3.2.1. Giải pháp về cơ sở hạ tầng và cơ sở vật chất kỹ thuật 81

3.2.2. Giải pháp về môi trường 82
3.2.3. Giải pháp về đào tạo nhân lực, nâng cao chất lượng sản phẩm 83
3.2.4. Giải pháp về chính sách phát triển 84
3.2.5. Giải pháp về thông tin thị trường, quảng bá làng nghề gắn với du lịch
86
3.2.6. Giải pháp về quy hoạch du lịch, liên kết và xây dựng các tuyến, điểm du lịch
gắn với các làng nghề 89
3.2.7. Giải pháp về khai thác dịch vụ làng nghề, đa dạng hóa dịch vụ du lịch
làng nghề
90
3.3. Kin ngh 91
TIU K 93
KẾT LUẬN 95
TÀI LIỆU THAM KHẢO 97
PHỤ LỤC 102


3
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

LN : 
NXB : t bn
TLTK : u tham kho
UBND : 
 : Ving

4
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
Danh mục bảng
Bng 2.1. M ch v sn ph ti Bn Tre 56
Bng 2.2. M a doanh nghi v m  59
B m ng c tng
62
B/doanh nghip v ng t 63
 66
Bng 2.6. Th n Bn Tre 71
B tui cn Bn Tre 72
Bng 2.8. Sn phn Bn Tre 72
Bng 2.9. M  Bn Tre 73

Danh mục biểu
Bi 2.1. Bi th n Bn Tre 71
Bi 2.2. Bi th hin m a kh
ti Bn Tre 73

5
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
 n xut  hu ht mi mi
t quan tr i sng vt chn ca 
 ng kinh t
th n th
           ng tinh hoa ngh
thut, nhng k thut cc truyn t Nhi
ngh i quyu
qu p.
y,   tri gii quyt vi
trin kinh tn gi 
truyn thng.
ng bu Long 
Hu h  n lin vi phong ti sa
 tn phm c  th hi bn sng
c i, s o ca kh
 nm nhng du n ra
i mi. Bt trong 13 tnh cng bng
n vi x da B cm thy r 

t s  
 






    


6

 hong
du lch   ti Bn tht s u qu n
ph n du l
m th u qu uan
trng trong viy s  n du lch, kinh t i ct
ng th c nh truyn thi thic nhng
c sc nht ti bc t.
,  

 

2. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích
 s u ph n, khc tr xut gii
 lo t hiu qu 
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- H th t s   n v    rin du lch

.
- c trng hong 2  u  Bn Tre:
  sn xut hoa ki
-  xut gi n vi hon
du lch.
3. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
  Vit hin, tn t i. Du lch
 t loi  Vit Nam. 
nhiu  u:
 th n thng  Vi 
t bn   cn nhi


7
 th n thng ni ting  Vit Nam. M 
gi  kt t lch s 
n xut to ra sn ph 
n th  ngh Vixut b
t  thng t s i c, ph
ngh cho t n phc sn xut, th
 thu thut, truyn dy ngh,   ngh
c th i ting.
 c du l Trc Thanh do
i hc Qui xut bn   
m v du lch, lch s 
n du l u kin du lch,
i v trong du lch, ma du l
 i thiu v t ch  du l
 du lch Vi 
 m Th Hng Yn do NXB Tht bn  

u v m  Vin du
l  gi ng bi
trin bn v n du l  Vit Nam.
 
  .  
   


o ngh cho l
ngh truyn thc Nguyn Quang Vit i xut
b2010.  ng quan v n ngh c
 th  c hi
to ngh truyn thng nh  
chin kinh t - i chung cc.


8
i Vi Trn Ngc
 thut va xut bn  
ph    ci Vi


h thi Vi


c c thc s p git -
Khmer - Hoa - ng, 

, phong
tc - t





u v   tn
 ch s i ting. Bt
m         so v   truyn
tht s  c B
 truyn thng Via Ph c
xut b2004.   cn mt s sn phm
c to ra t a Bn Tre  i thiu
 c gi u v sn phm c h v 
.
u lu 
mt s luu:
+ Lu Trn Minh Yn (2003): Phát triển làng nghề truyền
thống ở nông thôn Việt Nam trong quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa”.
+ Lu“Một số làng nghề thủ công
truyền thống tỉnh An Giang – Tiếp cận văn hóa học”. Lun     s 
lun v  ngh  ngh th  truyn thng; h   s thc tin, tp
trung  hiu v u kin t    ng sinh   ng n s 
   trin  ngh th  truyn thng. T   gi  cu
  mt s  ngh th  truyn
thng  biu  An Giang   xut
mt s gii  bo tn   huy   tr   kinh t,  hi ca  ngh,
quy hoch  trin bn vng  ngh.



9

+ Lu    a Lc (2008): “Văn hóa tín ngưỡng
của cộng đồng ngư dân ven biển tỉnh Bến Tre”. Lui thi
t Bn mo c
                
ng ca cng th M
ng th  lui thi
b
ng th  th t, l hi, sinh hot ngh thut.

+ Lu    ca Nguyn Vit Thng (2008): “Giải pháp phát
triển làng nghề truyền thống trên địa bàn tỉnh An Giang”. Lu thng
 sung mt s n v  truyn thng trong nn
kinh t th i nhp kinh t quc t  c ta hi 
c tr truyn th
tnh An Giang, t  xu
ngh truyn thnh An Giang.
+ Lu Bch Th Lan Anh (2011): Phát triển bền vững làng
nghề truyền thống vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ”. Lu    th 
nhng v v c tin v n bn v truyn thng
  n hin nay           xut nh nh
ng, gi   y y m  n bn v   truyn thng
 trm Bc B.
+ Lua Trn Th Thy (2011) v: “Tiềm năng và định hướng
phát triển du lịch tỉnh Bến Tre  n v du l 
c tic trn du lch tnh Bn
Tre. T   xut gin
du lch t
+ Lua Trn Th Kim Ly (2012): Văn hóa làng nghề dừa ở
Châu Thành, Bến Tre”. Lu c tin ca v
c n m d

Cn Ph   Cn Phi sng vt


10
chn c. T n ca
  trong vic bo t    n sc
  a Cn Ph 
a huynh B.
+ Lu      c   Nguyn (2014): Làng
nghề truyền thống phục vụ du lịch ở tỉnh Thừa Thiên Huế”.  
c tr truyn thng phc v du lch  tnh Th
Hu. T   xut mt s gi
tri truyn thng phc v du lch  tnh Th 
Nh   thc hin
lu
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
Nghiu u kithc trng n du lch  ti mt
s  u  Bn hin nay.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
c ti hai  u ca tnh,

-   phc  huyn Gi, tnh Bn Tre
-  sn xut ng hoa kin Ch , tnh
Bn Tre.
5. Phƣơng pháp nghiên cứu
 c m ti
cu sau:
- i thu th 
liu t 

- S d hc.
- S dng mt s d liu liu th cp bao gm s li
i thu thp t S  Th ch, S 


11
trinh Bn Tre   dng s liu t 
n hong c nh.
-  s dng u tra bng bng hi  thu thp s li
cp dng phn m x  tihai
ng:
+ Th nhch nquc t n v
 ti Bn Tre. Bng hc dch sang  ph bing Anh
 c t.   199
phig l tru. Cui
 phic chp nh  u.
ng th  sn xu n phm
 tiu, thu v  100 phiu
 trng nhi phiu chp nh u.
-  
 v   i
ng phng vn gc ti S  Th thao  Du lch
Bn Tre, 1   sn xuoanh sn ph, 1
 i B
lch, 1 ng d i phng vi phn ph
lc 10.
- i chiu
-   d
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
- c:   n v du lch,

 .
- c tin: Dc trn du l
ngh ti B  xut nhng kin ngh m n
du l tnh Bn Tre.


12
7. Cấu trúc luận văn
n m u, kt lun, danh mu tham kho, ph lc, phn
n 
Chương 1: Cơ sở lý luận về du lịch và du lịch làng nghề
Chương 2: Các điều kiện và thực trạng phát triển du lịch làng nghề tại
Bến Tre
Chương 3: Giải pháp phát triển du lịch làng nghề tỉnh Bến Tre

13
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DU LỊCH VÀ DU LỊCH LÀNG NGHỀ

1.1. Cơ sở lý luận về du lịch
1.1.1. Khái niệm du lịch
T c ghi nht s t hong ngh
c cch tr t nhu c
thii s i c c. Hong du lch
n mnh m  t trong nh quan trng 
nhi gin nay, nhn thc v ni dung du lch vn
ng nht nhi du lch.
Theo m ca T chc du lch th gii (WTO  1999) Du l
mt tp hch v n vic di chuyn tm
thi c  i ra kh     a h nhm m  
khin, ngh i kim sng.
p quc t  chc l c (International Union
of Official Travel Oragnization - c hing du
n mnh nhm m
  t ngh hay mt vi kim tin
sinh sng”. [30, tr. 16]
t Du lch cc Ci ch Vit Nam ban
 "Du lt
ng ca h nhng nhu cu
u, gi ng trong thi gian nhnh". [23, tr. 2]

y, hu hu cho thy du l
i, nhm m kim sng.
1.1.2. Các loại hình du lịch
i t 
l.


14
- Lut du lch Vi du l Du l
c du lch dn sc vi s tham gia ca cng
ng nhm bo t n thng. [23 ,tr. 4]
y, Du l
thm nh t th, phi vt th  mi min
c. Nhng yu t n vi loch y
bn st ca n  hi truyn
thng, phong tch s, ngh thun
n tham quan. ch
m: Du lu; Du lch l hi; Du l; Du
ln; Du lng; Du lch phong tc, t
- Theo Lut du lch Vic du lch d
n vi bn si s tham gia ca cng
nhn bn v [23,tr. 4]
T  hiu du lch d
m c 
hia ca c
 t  hin trong mt h  th  
ba tn ti h   Du l
u loNature Tourism), Du
lch d    Nature - Based Tourism), Du l  ng
(Environmental Tourism), Du l   Particular Tourism), Du lch xanh

(Green Tourism), Du lch mo him (Adventure Tourism), Du lch bn x
(Indigenous Tourism), Du lm (Responsible Tourism), Du lch nhy
cm (Sensitized Tourism), Du lCottage Tourism), Du lch bn vng
(Sustainable Tourism),






, Nature
Tourism) hay Du lch dNature - Based Tourism) 






.

 i c th ng yu t 
ch:


15
-  : du lch ndu lch quc t
-  ch cch cha bnh; du lch
ngh
ch th thao; du l

-  ch bp; du la; du
ln; du l
-     i    ch   n; Motel;  ;
camping.
-  n: du lch min bin; du lch min
; du l
-  c t chc du lch: du l
-  n c

-  t hi: du lch trng
phn dch v ca tour du lch.
1.1.3. Khách du lịch
m v nh thc t mi
 
t c u
i ri kh
Theo Lut Du lch Vit Nam: "Khch hoc kt
hch, tr ng hc ho  nhn thu nhp 
n".[23, tr. 2]
ch  ch nch
quc t.
- 

- 





16

1.2. Cơ sở lý luận về làng nghề
1.2.1. Các khái niệm
1.2.1.1. Làng

 
 [25,tr. 9]

 
 
 
L   nh t chn ci Vit.
t  Bc B c bao bc bi  tre xanh, 
t  ca GS. Trn Quc ng)  tr 
ca GS. Trn Ng  tr t
mt th    c bt kh  phm: t  ,   c,
 ng hm  ng r  qua.
m quan trng cVit Nami 
h t bao bc. Bi v ng
  i th gi
 u ni gia
t s   qua c
t thuyi nhn
u cng tin cng hu hay cng
ng ph  thun tin cho ving. C u
a h(t a GS. Trn Qu ng
 ng ca GS.Trn Ngnh c
g p g ca nh
ng sau nhng gi ng nng nhc vt v hay ca nhng.
Cc sc cc B.

17
c (gi
t gic  gi
a c
n ra h l, th ng bing
truyn thng ng bng Bc B Vit Nam.
n ca lch s hay trong thi hii Vit
Nam v nh t sc
quan trng trong sn xui sng ca mc bi
   nh   
Qua th  a nhng bi  
trm, nhng l c t n c duy
n.
1.2.1.2. Nghề
Ngh  vi ngh nghip, ngh  ng.  hu ha
 c, n xu
m ph.  

. 

 
              

                 


 








18

 




Song v  ng ho
c g.
      ng sn xut tiu th  p  a
c g khi tc mt khng sn phm
chi i sn xut, hoc h sn xu
ly ngh lngun thu ch y.
1.2.1.3. Làng nghề
n sinh ra ngh th n thn
phm mang du n c
n ca tiu th p  u s n
 mn c h  i qua mt thi gian
ch sng ngh ng ngh b mai
mt hoc mt hng ngh my, quan nim v  
nhiNguyn Vit Thng,  gi lu
tri truyn th
nim v 
Quan niệm thứ nhất: 
 


Quan niệm thứ hai:   truy th  
 nht thit tt c u sn xu i th th 
nhiu khi c 
to ra nhi th n xu n thng ngay t


19
ngh hay ph ngh  Quan nic nhnh
 v  nh  
trng hay s h  so v    trng
thu nhp t  so vi tng thu nhp c
Quan niệm thứ ba:  n xut th  t 
ngh  u h  truyn th
t h tr trong sn xun phm theo ki ng hi, theo kiu h
thng doanh nghip v ngh. Song  
t ct thc th sn xut kinh doanh tn tn
i trong lch s  kinh t tiu th p ng to ln
i vi sng kinh t - - i mc.
Theo quan nim ca tim  truyn
thng Vi  
 sng hp qu 
vi vng chc c  vp th vn
kinh t, va gi n st c [25, tr. 9]
              
- 


 [20, tr. 13]
T     

ngh t cng ng trong mt hay mt s
ngh  sn xuc lp. Thu nhp t
 m t trng cao trong t sn phm ca to
1.2.1.4. Phân loại làng nghề
 u.
t s  u:
 i th nh


20
gh  truyn th mi.
Làng nghề truyền thống  c truy th n
thng.  t thiu sn xut th i th th 
nhi ng h      u c     
nim v  truyn thng p cn
:
Quan niệm thứ nhất:  truyn thng t cc
i hn trong mi khi sn xu
nghit hoc nhiu ngh th n th sn xut
ra mt hoc nhiu loi sn ph  thu li. Quan nii
th hic yu t truyn thi c, c mi,
 yu t truyn thng ca khu v cn.

Quan niệm thứ hai:  truyn thng   
n th u th h. Quan ni y
. Bn  truyn thng  ,
n nhiu mt trong c n
 thn c u t quy 
sn phm, k thut sn xu  thut.
Quan niệm thứ ba:  truyn thng 

 c truy n ti trong lch s,
c ni tip t th h  h c kiu cha truyn con ni, ho
tn tn xuu ngh 
 gi n ngh. ng
thi, sn pho, tinh xo, ni ti
c. Thu nhp t ngh chim t trng 60% tr ng thu nhp ca
 sng ca ngh chi c.
 Nguyn trong luh t “Làng nghề
truyền thống phục vụ du lịch ở tỉnh Thừa Thiên Huế   truyn
thng c
- S h   truyn thng   t t 50% tr 


21
so vi tng s h ng c
-  sn xu   p t   truyn thng    
50% t sn xup c
- Sn ph ngh u t n sc
c Vit Nam.
- n xut  sn xut truyn
thng nhc truyn t th h  h 
T  p c           truyn
thng t hay nhiu ngh th n th
ra khng nghi sn xui ngun thu chim phn ch
yi th th  
ni tri, mt ngh c truyn, tinh xo, vi mt tng lp th th p
n xu nh
sng ch yu bng ngh n ph ngh  
 ng.
Làng nghề mới c hi  truyn

throng thi gian g  yu xut
: vic t chp l chc kinh doanh xut
nhp khu; vic hc tp kinh nghim c  
u kin xut hoc c n; t u
mi ca th  sn ph u s
 Tiêu chí phân loại thứ hai là theo số lượng ngành nghề có trong làng
  t ngh u ngh, tu theo
s  th ch v  
t ngh t ngh xut hin ti, ho
mt ngh chi  tuy        m  , s ng
t t ngh xut hin
n ti ch yu.
u ngh t hin ti nhiu ngh  tr