Phát triển doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn tỉnh Hà Giang đến năm 2020

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ




LƢU ĐÌNH PHÁT



PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP
NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HÀ GIANG
ĐẾN NĂM 2020




LUậN VĂN THạC SĨ QUẢN LÝ KINH Tế
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH

HÀ NộI, NĂM 2015

LƢU ĐÌNH PHÁT LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ KINH TẾ HÀ NỘI - 2015
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ




LƢU ĐÌNH PHÁT



PHÁT TRIỂN DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP
NHỎ VÀ VỪA TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH HÀ GIANG
ĐẾN NĂM 2020

Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10




LUậN VĂN THạC SĨ QUẢN LÝ KINH Tế
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰC HÀNH



NGƢờI HƢớNG DẫN KHOA HọC: PGS.TS. HOÀNG VĂN HảI






PGS.TS. HOÀNG VĂN HảI





HÀ NộI, NĂM 2015

i
LỜI CAM ĐOAN
oan  a 
u, t qn p ng 
t c 


Tác giả


Lƣu Đình Phát




ii
LỜI CẢM ƠN
























- , 



, , 

























 









   - 
.



















-UBND  , h













.
 ,  .TS       khoa
 , 








.
 , 
 
 

Xin chân thành cảm ơn!
Hà Giang, Ngày… tháng… năm 2015
Tác giả


Lƣu Đình Phát

iii
MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN i
LỜI CẢM ƠN ii
MỤC LỤC iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU viii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIÊT TẮT ix
LỜI MỞ ĐẦU 1
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu 1
2. Tình hình nghiên cứu 2
3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu 5
3.1. Mục đích nghiên cứu 5
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu 5
3.3. Câu hỏi nghiên cứu. 6
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu 6
5. Đóng góp của luận văn 6
6. Kết cấu của luận văn: 7
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CÁC DOANH NGHIỆP
CÔNG NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA 8
1.1. Những vấn đề cơ bản về phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa. 8
1.1.1. Quan niệm, đặc điểm và vai trò của DNNVV 8
1.1.1.1. Quan niệm của Thế giới 8
1.1.1.2. Quan niệm ở Việt Nam 12
1.1.1.3. Đặc điểm của doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa. 14
1.1.1.4. Vai trò của doanh nghiệp Công nghiệp nhỏ và vừa đối với sự phát triển kinh
tế - xã hội 17
1.1.1.5. Hạn chế của doanh nghiệp công nghiệp nhỏ vừa Việt Nam. 20

1.1.2. Phát triển doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa 23
1.1.2.1. Quan niệm về phát triển các doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa. 23

iv
1.1.2.2. Các chỉ tiêu/tiêu chí đánh giá mức độ phát triển của các doanh nghiệp công
nghiệp nhỏ và vừa. 24
1.1.2 .3. Phát triển doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa 24
1.2. Các điều kiện và nhân tố tác động đến sự phát triển doanh nghiệp công nghiệp
nghiệp nhỏ và vừa 26
1.2.1. Các điều kiện phát triển doanh nghiệp công nghiệp nghiệp nhỏ và vừa 26
1.2.1.1. Xây dựng và hoàn thiện các định hướng chiến lược, quy hoạch, kế hoạch
phát triển DNCNNVV 26
1.2.1.2. Tăng cường huy động nguồn lực và tiềm năng để phát triển DNCNNVV qua
đó nâng cao năng lực cạnh tranh của DNCNNVV 27
1.2.1.3. Phát triển nguồn nhân lực, nâng cao trình độ năng lực, tay nghề và phong
cách làm việc cho đội ngũ lao động trong các DNCNNVV 29
1.2.1.4. Mở rộng quan hệ hợp tác, liên kết giữa DNCNNVV với các doanh nghiệp
trong và ngoài nước. 30
1.2.2. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển các doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và
vừa ở Hà Giang 31
1.2.2.1. Môi trường pháp lý cho hoạt động của các DNCNNVV 31
1.2.2.2. Về các nhân tố nội bộ doanh nghiệp 33
1.3. Kinh nghiệm phát triển các DNNVV của một số quốc gia và một số địa phƣơng
trong nƣớc và bài học cho tỉnh Hà Giang 37
1.3.1. Kinh nghiệm của một số quốc gia trên thế giới 37
1.3.1.1. Kinh nghiệm của Trung Quốc 37
1.3.1.2. Kinh nghiệm của Singapore 39
1.3.1.3. Kinh nghiệm của Nhật Bản 40
1.3.2. Bài học cho tỉnh Hà Giang về phát triển DNNVV 41
CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 44

2.1. Phƣơng pháp phân tích tài liệu thứ cấp 44
2.2. Phƣơng pháp phỏng vấn chuyên gia 44
2.3. Phƣơng pháp nghiên cứu tại bàn 46

v
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CÁC DOANH NGHIỆP CÔNG
NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở TỈNH HÀ GIANG TRONG THỜI GIAN QUA 47
3.1. Điều kiện tự nhiên và kinh tế - xã hội của tỉnh Hà Giang có ảnh hƣởng tới sự
phát triển của các doanh nghiệp nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa. 47
3.1.1. Vị trí địa lý 47
3.1.2. Địa hình 48
3.1.3. Tài nguyên thiên nhiên 48
3.1.2. Đặc điểm dân số và chất lượng nguồn nhân lực 49
3.2. Thực trạng và kết quả phát triển các doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa
trên địa bàn tỉnh Hà Giang 50
3.2.1. Kết quả phát triển các doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa ở Hà Giang giai
đoạn vừa qua 52
3.2.1.1. Sự phát triển các DNCNNVV về số lượng và quy mô doanh nghiệp 52
3.2.1.2. Sự phát triển các DNCNNVV theo ngành nghề và địa bàn hoạt động 54
3.2.1.3. Thu hút lao động và giải quyết việc làm trên địa bàn 55
3.2.1.4. Về trình độ công nghệ trong các DNCNNVV 56
3.2.1.5. Đóng góp của DNCNNVV vào giá trị sản xuất, thu ngân sách trên địa bàn 57
3.2.2. Các biện pháp đã thực hiện để phát triển các DNCNNVV trên địa bàn tỉnh Hà
Giang 58
3.2.2.1. Công tác xây dựng và thực hiên định hướng chiến lược, quy hoạch phát triển
DNCNNVV 58
3.2.2.2. Phát triển các hoạt động liên kết giữa các DNCNNVV ở Hà Giang với các
doanh nghiệp khác 59
3.2.2.3. Nâng cao hiệu quả hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp 60
3.2.2.4. Một số giải pháp khác đã thực hiện 62

3.3. Đánh giá chung về tình hình phát triển các DNNVV lĩnh vực Công nghiệp ở Hà
Giang 65
3.3.1. Về thành tựu 65
3.3.2. Các hạn chế và nguyên nhân 66

vi
3.3.2.1. Những hạn chế 66
3.3.2.2. Nguyên nhân của những hạn chế 69
CHƢƠNG 4: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CÁC DOANH
NGHIỆP CÔNG NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA Ở TỈNH HÀ GIANG ĐẾN NĂM
2020 70
4.1. Định hƣớng phát triển doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa tỉnh Hà Giang. 70
4.1.1. Định hướng phát triển Hà Giang đến năm 2020 70
4.1.2. Định hướng phát triển các doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa ở tỉnh Hà
Giang đến năm 2020 71
4.1.3. Định hướng phát triển các doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa ở tỉnh Hà
Giang đến năm 2020 73
4.2. Các giải pháp phát triển các doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa ở tỉnh Hà
Giang đến năm 2020 73
4.2.1. Giải pháp thuộc trách nhiệm của các cơ quan QLNN của tỉnh 73
4.2.1.1. Nâng cao khả năng phối hợp giữa các sở, ngành trong việc triển khai thực hiện
các nội dung của Chương trình phát triển DNCNNVV 73
4.2.1.2. Đổi mới quản lý nhà nước và nâng cao vai trò của chính quyền tỉnh Hà Giang
đối với phát triển DNCNNVV 75
4.2.1.3. Nâng cao năng lực thể chế của các cấp chính quyền địa phương trong việc tổ
chức thực hiện các khung chính sách pháp lý. Đổi mới quản lý nhà nước và nâng cao vai
trò của chính quyền đối với phát triển DNCNNVV 79
4.2.1.4. Tạo dựng môi trường kinh doanh, sân chơi bình đẳng, thuận lợi cho sản xuất,
kinh doanh của các DNCNNVV 81
4.2.1.5. Có cơ chế để phát huy vai trò thực sự của hiệp hội và các tổ chức nghề nghiệp

trong việc hình thành, thực thi các chính sách và đại diện cho tiếng nói của các DN.
Nâng cao vai trò của Hiệp hội DNCNNVV tỉnh Hà Giang 82
4.2.2. Giải pháp đối với doanh công nghiệp nghiệp nhỏ và vừa trên địa bàn 83
4.2.2.1. Từng bước xây dựng và hoàn thiện kế hoạch sản xuất - kinh doanh của
DNCNNVV theo định hướng phát triển của tỉnh 83

vii
4.2.2.2. Từng bước xây dựng và định hình văn hóa công ty trở thành một lợi thế cạnh
tranh của DNCNNVV 85
4.2.2.3. Chú trọng tới việc đổi mới công nghệ phù hợp và hoạt động nghiên cứu phát
triển với chi phí thấp để từng bước nâng cao năng lực công nghệ cho DNCNNVV của
tỉnh. 86
4.2.2.4. Khuyến khích sự liên kết giữa các các DNCNNVV và giữa các DNCNNVV với
các doanh nghiệp lớn thuộc mọi thành phần kinh tế 86
KẾT LUẬN 88
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO




viii
DANH MỤC BẢNG BIỂU

 8
 9
Bng 1.3. Tham kho v p nh a  mt s
c 12
- 2014) 54
 55
 56


 58
 71


ix
DANH MỤC CÁC CHỮ VIÊT TẮT

TT
Chữ viết tắt
Nội dung
1
DNNVV

2
DN
Do
3
DNCNNVV

4
NVV

5
KH

6
CN

7

KHCN

8
XHCN

9
WTO

10
CTCP

11
TNHH

12
DNNN
Doan
13
DNTN

14
KCN

15
KCX

16
XK


1
LỜI MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu
  
hay   



 
CN

  CN
  
   g  
 

 



 




CN



CN

2
CN
               
DNCN       CN    
     

.
               
DNCN

: “Phát triển doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa trên địa
bàn tỉnh Hà Giang đến năm 2020” 
2. Tình hình nghiên cứu
    u chung v doanh nghip nh  a    
n doanh nghip nh 
 n doanh nghip nh va trong bi cn nay.
  Doanh nghiệp nhỏ và
vừa giai đoạn 2006-2011”
              

 
             
               





18].

3
“Hỗ trợ DNNVV vượt qua khủng hoảng
      



[11] 


 “Phát triển Doanh nghiệp nhỏ và vừa ở
Việt Nam”: 
- 
  
 - 


Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa trong tiến trình hội
nhập kinh tế quốc tế”- 




 0


 
Phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ ở thị xã Sơn Tây
          





4
2000 - 

3].
    Phát triển DNNVV tại tỉnh Gia Lai    
 



     
4

Đặc điểm môi trường kinh doanh ở Việt Nam:
Kết quả điều tra doanh nghiệp nhỏ và vừa năm 2013 





               
 




c 



“Tăng trưởng tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp nhỏ
và vừa ở Việt Nam trong điều kiện kinh tế vĩ mô bất ổn

5


the


 





 
               
[12]



3. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu









  
 , ,  p 
.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu










, 









:
-   Doanh 
     
                



6

  
- 







  

  
- K

  
 20.
3.3. Câu hỏi nghiên cứu.
-  .
-  
 ?
-  
 
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
 
.


7 2014

5. Đóng góp của luận văn
 

.

  
  


7
6. Kết cấu của luận văn:

:
Chƣơng 1n d  
Chƣơng 2. P.
Chƣơng 3  d 
Giang 
Chƣơng 4.  g  d



8
CHƢƠNG 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN CÁC DOANH NGHIỆP CÔNG
NGHIỆP NHỎ VÀ VỪA
1.1. Những vấn đề cơ bản về phát triển các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
1.1.1. Quan niệm, đặc điểm và vai trò của DNNVV
1.1.1.1. Quan niệm của Thế giới









 

DN



  DN 

DN
Bảng 1.1. Phân loại DNNVV của khu vực EU

DN 
DN 

50
250







        Song


9
DN 

ng DN 
DN 
L
DN DN DN 
DN  
,   
 
, 
 
 [15].
     B        



   DN 

Bảng 1.2 : Phân loại DNNVV của Nhật Bản
Ngành
Doanh nghiệp vừa
Doanh
nghiệp nhỏ





u

Lao




Lao




Lao





























Nguồn: Tổng cục DNNVV Nhật Bản

10



              


 [25]:

DN 
: DN 
-


   





Q


       DN    
-DN  
DN 
 DN 
DN DN DN 
DN 
 


11

      
 

  




T

 Nhóm tiêu chí định tính 




th
Nhóm tiêu chí định lượng 


 
 
 

 


Trình độ phát triển kinh tế của một nước: 



12



Tính chất ngành nghề 





b

Vùng lãnh thổ:        
doa

a


Bảng 1.3. Tham khảo về tiêu chí doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa ở
một số nước

 

- 

- 
- -

- 

- 

- 
- 
(Nguồn :
1.1.1.2. Quan niệm ở Việt Nam

N
 

DN

13
T


Nam 
  DN 


 -  -  
DN

 DN DN 

DN 
         - EU   




 

 Th -KTN 
         
DN  


,  

DN DN DN 
DN DN DN 
DN 

14



 -  
cơ sở sản xuất kinh doanh độc lập,
đã đăng ký kinh doanh theo pháp luật hiện hành, có vốn đăng ký < 10 tỷ VND hoặc
có số lao động trung bình hàng năm không quá 300 người


 -CP

DN 
DN DN 
DN 

 DN
DN

 
-CP : DNNVV là cơ
sở sản xuất kinh doanh độc lập, đã đăng ký kinh doanh theo pháp luật hiện hành,
có vốn đăng ký < 10 tỷ VND hoặc có số lao động trung bình hàng năm không quá
300 người
1.1.1.3. Đặc điểm của doanh nghiệp công nghiệp nhỏ và vừa.




- 
