Tóm tắt các tác phẩm văn học việt nam

TómtắtcáctácphẩmvănhọcVN
ĐốivớimônVăn,đểcảmnhậnsâuvàtườngtậnmộttácphẩm,thiếtnghĩ,trướctiênvà
quantrọngnhấtlàchúngtacónắmvữngđượcnộidungcủatácphẩmđóhaykhông.Chínhvì
thế,tómtắtvănbảnđểnắmđượcnộidungchínhlàmộtcôngviệckhôngthểthiếucủanhững
ngườihọcVăn,hômnay,mìnhxingiớithiệuvớimọingườiphầntómtắtcáctácphẩmvănhọc
12(sưutầm),hivọngquachủđềnày,mọingườikhôngchỉcóđượckiếnthứctổnghợpvàcơbản
vềcáctácphẩmmàcòntìmđượctưliệuchophầntómtắttácphẩmvốncóthểgặptrongphần
táihiệnkiếnthứchoặcápdụngchophầnđầucủaphầnthânbàikhibạnphântích/cảmnhậnvề1
tácphẩm!
I.Tácphẩmhọcchínhkhoá:
1.Tuyênngônđộclập:(HồChíMinh)
Bảntuyênngônmởđầubằngnhữngcâutríchdẫntừ"Tuyênngônđộclập"củaMỹ,"Tuyênngônhân
quyềnvànhânquyền"củaPhápđểkhẳngđịnhquyềnđộclậptựdocủadântộcViệtNam.Tiếpđó,bản
tuyênngônlênántộiáccủathựcdânPhápđốivớidântộcViệtNamtroingđóhơn80nămchúngxâm
lượcchúngta.Đólàtộiácvềkinhtế,chínhtrị,vănhóa,tộibánnưo81chailầnchoNhật.Bảntuyênngôn
nêucaocuộcđấutranhchínhnghĩavàthắnglợicủanhândânta.Bảntuyênngônkếtthúcbằnglờituyên
bốquyềnđộclậptựdovàýchíquyếttâmbảovệđộclậptựdocủatoàndântộc.
2.NguyễnĐìnhChiểu,ngôisaosángtrongvănnghệcủadântộc:
(PhạmVănĐồng)
Phần1:Đặtvấnđềchobàiviết.Tácgiảnêuluậnđiểnxuấtphát:Phảicócáinhìnđúngvềvănchương
NguễynĐìngChiểuvàthơvăncủaông.Cáchnhìnđólà:"Trêntrờicónhữngvìsaocóánhsángkhác
thường,nhưngconmắtchúngtaphảichămchúnhìnthìmớithấy,vàcàngnhìnthấycàngsáng.thơvăn
NguyễnĐìnhChiểucũngvậy"
Phần2:Giảiquyếtvấnđề:Tácgiảnêucácluậnđiểmbổsungđểchứngminhcholuậnđiểmxuấtphát:
cáchnhìnđúngđắnđóđượccụthểhoáquacáchđánhgiá(củatácgiả)về:
+CuộcđờivàquanniệmsángtáccủaNguyễnĐìnhChiểu.
+ThơvănyêunướccủaNguyễnĐìnhChiểu(chủyếulàVăntếnghĩasĩCầnGiuộc)
+TácphẩmTruyệnLụcVânTiên–Tácphẩmphổbiến,đặcsắccủaNĐC(cảnộidungvànghệthụât).
Phần3:Kếtthúcvấnđề:(Luậnđiểmkếtluận,cáiđíchcủabàiviết)
ĐánhgiáđúngvịtrícủaNĐCtrongnềnvănhọcdântộctheocáchnhìnmớimẻđãnêuởphầnđầu:"NĐC
làmộtchísĩyêunước,mộtnhàthơlớncủanướcta.ĐờisốngvàsựnghiệpcủaNguyễnĐìnhChiểulà

mộttấmgươngsáng,nêucaođạivịvàtácdụngcủavănhọc,nghệthuật,nêucaosứmạngcủangười
chiếnsĩtrânmặttrậnvănhoávàtưtưởng".
3.ThôngđiệpnhânngàythếgiớiphòngchốngAIDS1122003(Côphiannan)
1)Mởđầu:
NhắclạiviệccamkếtcủacácquốcgiatrênthếgiớiđểđánhbạicănbệnhHIV/AIDSvàonăm2001và
TuyênbốvềcamkếtphòngchốngHIV/AIDScủaquốcgiađó.
2)NhìnlạitìnhhìnhthựchiệnphòngchốngHIV/AIDS:
Đãcómộtsốdấuhiệucủachúngtavềnguồnlực,ngânsách,chiếnlượcquốcgiavềphòngchống
HIV/AIDS.
Songhànhđộngcủachúngtavẫnquáítsovớiyêucầuthựctế,dịchHIV/AIDSvẫnhoànhhànhgaytử
vongtrênthếgiớivàcórấtítdấuhiệusuygiảm.Trongnămqua,cứmỗiphúttrôiquacó10ngườinhiễm
HIV,vàđạidịchnàyđanglâylanvớitốcđộbáođộngởphụnữ,đanglanrôngnhanhnhấtởchínhkhuvực
màtrướcnayhìnhnhưvẫncònantoànđặcbiệtlàĐôngÂuvàtoànbộChâuÁ,từdãynúiUranđếnThái
BìnhDương.
KhônghoànthànhđượcmộtsốmụctiêuđềratrongTuyênbốvềCamkếtphòngchốngHIV/AIDSvàvới
tiếnđộnhưhiệnnay,chúngtasẽkhôngđạtđượcbấtcứmụctiêunàonăm2005.
3)Nhiệmvụcấpbách,quantronghàngđầulàtíchcựcphòngchốngAIDS
Phảinổlựcthựchiệncamkếtcủamìnhbằngnhữngnguồnlựcvàhànhđộngcanthiết.
PhảiđưavấnđềAIDSlênvịtríhàngđầutrongchươngtrìnhnghịsựvềchínhtrịvàhànhđộng.
PhảicôngkhailêntiếngvềAIDS
KhôngđượckìthịvàphânbiệtđốixửđốivớinhữngngườisốngchungvớiHIV/AIDS.
Đừngmộtaiảotưởngrằngchúngtacóthểbảovệđượcchínhmìnhbằngcáchdựnglêncáchbứctường
ràongăncách"giữachúngtavàhọ".
Trongthếgiớikhốcliệtnàykhôngcókháiniệmchúngtavàhọ.Trongthếgiớiođó,imlặngđồngnghĩavới
cáichết.CónghĩalàphảihànhđộngđểchốnglạiđạidịchAIDSđangđedoạmọingườitrênhànhtinhnày,
khôngtrừmộtai.
4)Kếtthúc:LờikêugọiphòngchốngHIV/AIDS:
TôikêugọicácbạnhãycùngvớitôilêntiếngthậttovàhãydõngdạcvềHIV/AIDS.
Hãycùngchúngtôigiậtđổthànhluỹcủasựimlặng,kìthịvàphânbiệtđốixửđangvâyquanhcănbệnh
này.

Hãysátcáchcùngchúngtôi,bởilẽcuộcchiếnchốnglạiHIV/AIDSbắtnguồntừchínhcácbạn.
4.NgườiláiđòsôngĐà(NguyễnTuân)
ThiênnhiênTâyBắcđượctôđiểmbởiconsôngđàvừahungbạotrữtình.SôngĐàcólúcdịudàngnhư
ngườiphụnữkiềudiễm.NướcsôngĐàthayđổitheomùaphảnchiếutrờixuânnắngthu«Mùaxuândòn
xanhngọcbích,mùathulừlừchínđỏnhưdamặtngườibầmđivìrượubữa».DọctheosôngĐà,cólắm
thácnhiềughềnh,cóđádựngváchthành,cóđátảng,đáhònbàythếthạchtrận,tạonêncửasinhcửatử.Nổi
bậttrênbứctranhthiênnhiênhùngvĩ,đầysứcsốngdólàhìnhảnhôngláiđòsôngĐà.Đólàmộtngười
mangvẻđẹpkhỏekhoắncủangườidânlaođộngvùngsôngnướcvớithânhìnhcaoto,nướcdarám
nắng.Ônglàmnghềláiđòđãnhiềunăm,từnggắnbóvớidòngsôngĐà,hiểuđượctínhkhícủanó.Ông
thuộcnằmlòngtừngcontháclớn,thácnhỏ,từngváchđá,luồngnước,từngcửasinhcửatửdothếthạch
trậntạonên.Ôngđãdùngkinhnghiệmnghềnghiệpcộngvớisựcầncùgandạđưaconthuyềnvượtthác
nướcsôngĐàđầynguyhiểm.Ôngđãđưanhiềuchuyếnhàngvềxuôiantoànđểgópphànvàocuộcsống.
SaukhivượtsôngĐà,ôngláiđòtrởvềcuộcsốngđờithườngthanhthảncủamình,ôngneothuyềnchổ
khúcsôngbìnhlặngvànấuốngcơmlam,bàntánvềcáanhvũcádầmxanh.
5.Aiđãđặttênchodòngsông(HoàngPhủNgọcTường)
BàibútkíđãcangợivẻđẹpcủasôngHươnggắnliềnvớixứhúmơmộngđãđivàolòngngườivàvới
truyềnthốnglịchsửxứHuế
Lúcởthượngnguồn,sôngHươngcóvẻđẹpmãnhliệtvàhoangdại,cónhiềughềnhthácđáyvựcbíẩn.Có
thểxemsôngHươngnhưbảntrườngcacủarừnggià
Lúcvềđồngbằng,sôngHươngthơmộnglàmsayđắmlòngngười.HaibênbờsôngHươngchóilọimàu
đỏcủahoađỗquyên.Dòngsôngmềmnhưtấmlùauốncong,cảnhđẹpnhưbứctranhcóđườngnét,hình
khối«trôiđigiũahaidãyđồisừngsửngnhưthànhquách»,«caođộtngộtnhưVỌNGCẢNH,TAM
THAI,LƯUBẢO».Sônghươngcóvẻđẹpdamàubiếnảo:«sớmxanh,trưavàng,chiềutím»
Lúcquathànhphốhuế,sôngHương«trôiđithựcchậm»,chảylặnglờnhưđiệuslow.SôngHương«đãtrở
thànhmộtngườitàinữđánhđànlúcđêmkhuya».Trênsôngvọnglạitiếngháttrongmộtkhoangthuyền
nàođó.SôngHươngmangvẻđẹpvừtrữtình,vừatrầmmặcgắnliềnvớilịchsửbitrángcủadântộcmàtrên
thếgiớikhôngcódòngsôngnàonhưthế.Vàtrướcvềvớibiểnsônghươnglưuluyếntìnhcảmvớithành
phốHuếvínhưnỗivấnvươncủanàngKiềuvớiKimTrọng.
6.VỢCHỒNGAPHỦ:(TÔHOÀI)
Ngàyxưa,bốMịlấymẹMị,khôngđủtiềncướiphảiđếnvaynhàthốnglí,bốcủathốnglíPáTrabâygiờ.

MẹMịđãchết,bốMịđãgiàmàmónnợmỗinămphảitrảlãimộtnươngngôvẫncòn.Nămđó,ởHồng
Ngàitếtđến,ASửcontraithốnglíPáTralừabắtcócđượcMịvềlàmvợcúngtrìnhma.Mịtrởthànhcon
dâugạtnợ.Khổhơncontrâuconngựa,lùilũinhưconrùatrongxócửa.Mịtoanănlángóntựtử.Thương
chagià,Mịchếtkhôngđành.Ởlâutrongcáikhổ,Mịquenkhổrồi.Mộtcáitếtnữalạiđến.Mịthấylòng
phơiphới.Côuốngrượuựctừngbát,rồichuẩnbịlấyváyáođichơi.ASửđãtróiđứngMịbằngmộtthúng
sợiđay.
APhủvìtộiđánhconquannênbịlàngphạtvạmộttrămbạctrắng.APhủtrởthànhngườiởnợchoPá
Tra.Mộtnămrừngđộng,APhủđểhổbắtmấtmộtconbò.PáTrađãtróiđứnganhvàomộtcáicọcbằng
mộtcuộnmây.Mấyngàyđêmtrôiqua,APhủsắpchếtđau,chếtđói,chếtrétthìđượcMịcắtdâytróicứu
thoát.HaingườitrốnđếnPhiềngSanênvợnênchồng.APhủgặpcánbộAChâukếtnghĩalàmanhem
đượcgiácngộtrởthànhchiếnsĩdukíchđánhPháp.
7.VỢNHẶT:(KIMLÂN)
Tràngởxómngụcư,làmnghềkéoxebòchởthuê.Đãnhiềutuổi,thôkệch,cótínhvừađivừanóilảm
nhảmnhưkẻdởhơi.BàcụTứmẹhắnnghèokhổ.Haimẹconởtrongmộtmáinhàtranhvắngteo,rúmró.
Trậnđóikinhkhủngđangdiễnra,ngườichếtđóinhưngảrạ.MộtlầnkéoxethócLiênđoànlêntỉnh,hắnhò
mộtcâuvượtdốcrấttình.MộtcôgáitontonchạylạiđẩyxechoTràng,liếcmắtcườitít.Lầnthứhai,
Tránggặplạithị,trôngkháchẳn,thịgầysọphẳnđi,áoquầntảtơinhưtổđỉa.Mộtvàicâutráchmóc,mời
chào,thịănmộtchập4bátbánhđúcdoTrángđãi.Muamộtcáithúngvà2hàodầu,Trángdẫnthịvềnhàra
mắtmẹ.XómngụcưngạcnhiênkhithấymộtngườiđànbàxalạđitheoTránghọbàntán,cóphầnlongại.
Trongnhánhemtối,bàcụTứgặpvànóichuyệnvớinàngdâumới.LầnđầunhàTrángcódầuthắpđèn…
Tiếngaihờkhócngườichếtđóingoàixómlọtvào.Sánghômsau,bàmẹchồngvànàngdâumớiquétdọn
trongnhàngoàisân.Bữacơm–cháocám–đónnàngdâumới.BàcụTứvừaănvừakểchuyệnlàmăn,
giacảnhvớicondâu,nóitoànchuyệnvui,toànchuyệnsungsướngsaunày.Lạimộtbuổisáng.Tiếng
trốngthúcthuếdồndập.Quạđenbayvùnhưmâyđen.ThịnóivềchuyệnViệtMinhphákhothócNhật.
Trángnhớlạilácờđỏbayphấpphớihômnào…
8.RỪNGXÀNU(NGUYỄNTRUNGTHÀNH)
Sau3nămđi“lựclượng”,Tnúvềthămlàng.BéHenggặpanhởconnướclớndẫnanhvề.Conđườngcũ,
haicáidốc,rừngláchchằngchịthốchông,hầmchông,giànthòsắclạnh.Mặttrờichưatắtthìanhvềđến
làng.CụMếtgiàlàngvàbàcondânlàngreolênmừngrỡ.CụMếtđưaanhvềnhàăncơm.Từnhàưng
vanglênmộthồi,batiếngmõdài,cảlũlàngcầmđuốckéotớinhàcụMếtgặpTnú.Cóôngbàgià.Nhiều

traitrángvàlũcongái.Đôngnhấtlàlũtrẻcon.CócảcôDít,emgáiMai,naylàbíthưchibộkiêmchínhtrị
viênxãhội.AicũngmuốnngồigầnanhTnú.DítthaymặtlũlàngxemgiấycóchữkýchỉhuychophépTnú
vềthămlàngmộtđêm.Quanhbếplửarộnlên:“Tốtlắmrồi!”“Mộtđêmthôi,mailạiđirồi,ítquá,tiếcquá!”.
RồicụMếtkểlạicuộcđờiTnúcholũlàngnghe.Tiếngnóirấttrầm.“AnhTnúđó,nóđiGiảiphóngquân
đánhgiặc…Đờinókhổ,nhưngbụngnósạchnhưnướcsuốilàngta”.AnhXútbịgiặctreocổ,bàNhanbị
giặcchặtđầu,nóvàemMaiđivàorừngnuôianhQuyếtcánbộ.Anhdạynóhọcchữ.Nóhọcchữthìhay
quênnhưngđirừnglàmliênlạcthìđầunósánglạlùng.Nóvượtthác,xérừngmàđi,lọttấtcảvòngvây
củagiặc.MộtlầnTnúvượtthácĐắcnôngthìbịgiặcbắt,bịtratấn,bịđầyđiKôngTum.Banămsau,Tnú
vượtngụctrốnvề,lưngđầythươngtích.TnúđọcthưtuyệtmệnhcủaanhQuyếtgửichodânlàngXôMan
trướckhianhtửthương.TnúđibộlênnúiNgọcLinhđemvềmộtgùiđámài.ĐêmđêmlàngXôManthức
màivũkhí.ThằngDụcchỉhuyđồnĐắcHàđưalũácônvềvâyráplàng.Tiếngkêukhócvangdậy.CụMết
vàtraitránglánhvàorừng,bímậtbámtheogiặc.BọngiặcđãgiếtchếtmẹconMai.Taykhôngracứuvợ
con,Tnúbịgiặcbắt.Chúnglấynhựaxànuđốtcháy10ngóntayanh.cụMếtvàlũthanhniêntừrừngxông
ra,dùngmác,vàrựachémchếttấtcả10tênácôn.ThằngDụcácônvàxáclũlínhngổnngangquanh
đốnglửatrênnhàưng.Từđó,làngXôManàoàorungđộng.Vàlửacháykhắprừng.Sauđó,Tnúrađitìm
cáchmạng…”
CụMếtngừngkể,rồihỏiTnúđãgiếtđượcmấythằngDiệm,mấythằngMĩrồi?Anhkểchuyệnđánhđồn,
xôngxuốnghầmngầmdùngtaybópchếtthằngchỉhuy…thằngDục,“đúngchớ…chúngnóđứanàocũng
làthằngDục!”.Mưarơinặnghạt.Khôngainhậnthấyđêmđãkhuya.SánghômsaucụMếtvàDíttiễnTnú
lênđường.Bangườiđứngnhìnnhữngrừngxànunốitiếpchạyđếnchântrời…
9.NHỮNGĐỨACONTRONGGIAĐÌNH:(NGUYỄNTHI)
ViệtquêởBếnTre.ChịgáilàQuyếtChiến,haichịemcùngđibộđộimộtngày.Trongmộttrậnđánhlớn
trongrừngcaosu,ViệtdùngthủpháodiệtmộtxebọcthépMĩ.NhưngViệtđãbịthươngnặng,ngấtđitrên
chiếntrường,bịlạcđơnvịbangàyđêm.Tỉnhrồilạimê,mêrồilạitỉnh,anhnhớlạinhữngkỷniệmvui,
buồntuổithơ,nhớlạibamá,anhchịem,nhớchúNăm.Cảbalẫnmáđềuhysinhtrongchiếntranh.Việt
vàchịChiếnrađiđánhgiặcđểbáothùchobamá,đểgiảiphóngquêhương,tiếptụctrangsửanhhùng
củagiađình.AnhTánhdẫntiểuđộiđitìmViệtsuốt3ngày,mấylầnđụngđịch,lụcsuốtmặttrậndàidặc
mớigặpđượcViệtvàđưavềbệnhviệnquâny.Lúcvếtthươngsắplành,anhTánhgiụcViệtviếtthưcho
chịChiến.
10.Chiếcthuyềnngoàixa(NguyễnMinhChâu).

NhiếpảnhPhùngđãtừngthamgiacuộckhángchiếnchốngMĩ.Anhđượctrưởngphòngphâncôngxuống
vùngbiểnđểchụpmộtbứcảnhcảnhbiểnbuổisáng.Anhquansátvàgiômáybấmmáy.Đólàmộtcảnh
"đắt"trờicho."Mũithuyềninmộtnétmơhồlòenhòevàobầusươngmùtrắngnhưsữacóphachútmàu
hồnghồngcủamặttrờichiếuvào".Toànbộkhungcảnhtừđườngnétđếnánhsángđềuhàihòavàrấtđẹp.
Nóđẹpnhư"bứctranhmựctàucủamộtdanhhọathờicổ".Phùngrấtxúcđộngvànhậnrasựrungcảm
củatâmhồnmình.Anhliêntưởngđếncâunóicủaaiđó"bảnthâncáiđẹpchínhlàđạođức".
NgaylúcấyPhùngthấymũithuyềntiếnthẳngvàobờ.Mộtngườiđànôngvàmộtngườiđànbàrờithyền.
Tiếngquátcủangườiđànông:"Cứngồiyênnay.Độngnaytaogiếtcảmàyđibaygiờ".Ngườiđànbàcao
lớn,đườngnétthôkệchmeatmỏisaumộtđêmkéolưới.Ngườiđànôngcótấmlongrộngvàcongnhư
mộtchiếcthuyền.Máitóctổquạ,lãođichânchữbát.Haiconmắtdữtợn.Cảhaiđếnchỗchiếcxeràphá
mìncủacôngbinhMỹbỏlại.Ngườiđànôngtrởnênhùnghổ,rútchiếcthắtlongtrongngườiquậttớitấp
vàolongngườiđànbà,vừađánhvừanguyềnrủabằngcáigiọngrênrỉđauđớn:"Màychếtđichoông
nhờ.Chúngmàychếtđichoôngnhờ".GiưãlúcấythằngPhác(concủacặpvợchồng)laoranhưmột
mũitên.Phùngcũnglaotới.KhianhtớinơithìchiếcdâydanametrongtaythằngPhác.Nóđánhvào
ngựcbốnó.Lãođànônggiằnglạichiếcdâythắtlongkhôngđượcliềndangthẳngcáchtaychothằngbé2
cáitát.Lãobỏvềthuyền,haimẹconômnhaukhóc.
BahômsauPhùnglạichứngkiếnmộtcảnhtươngtự.ChỉcókháclàchịthằngPhácgiằngđượccondao
màthằngemtraiđịngdùnglàmvũkhíđểbảovệbàmẹ.Khôngthểchịuđược,Phùngxôngrabuộclãođàn
ôngchấmdứthànhđộngđộcác.Lãođánhtrả,Phùngbịthongphảiđưavàobệnhxácủatoàánhuyện.Tại
đâyanhbiếtđượccảnhngộqualờitâmsựcủangườiđànbàhàngchài.Anhngạcnhiênvàthựcsựthông
cảm.AnhvàchánhanĐẩuvỡramộtđiềunghịchlí,khôngcótrongsáchsởnhưngphảichấpnhận.Sauđó
anhtrởvềphòngvănhoá,suynghĩvềtấmảnhchụpđượctronglốclịch.
11.HồnTrươngBa,DaHàngThịt(LưuQuangVũ):Gồm7cảnh
TrươngBagiỏiđánhcờ,biNamTàobắtchếtnhầm.Vimuốnsửasai,NamTàovàĐếThíchchohồnTB
nhậpvàoxácanhhàngtḥtrồichết.Trúnhờlinhhồntrongthểxácanhhàngtḥt,TBgặpnhiềuđiềuphiền
toái:LítrưởngsáchnhieukiếncontraiTBphảiđưahốilộcholítrưởng,đểđếnnửađêmTBmớiđượcrời
nhàanhhànhtḥtvềnhàḿnh;chihàngtḥtthiđòichồnglại.Trongconmắtngườithân,từvợ,condâuđến
cháugái,TBtrởthànhkẻxalạ…
TBđaukhổviphảisốngtráitựnhiên,giảtạo.HồnTBbithểxáchồntḥtxuikhiến,dầndầnbinhiemmộtsố
thóixấu,nhungcáitầmthườngcủaanhđồtể.Ythứcđượcđiềuđó,linhhồnTBgiằnvặtđaukhổvàđiđến

quyếtđinhchốnglạibằngcáchtáchlinhhồnrakhỏithểxácanhhàngtḥt.Xáchàngtḥtchếgieu,vevan
hồnTBthỏahiệp.
Đếthíchđ̣nhgiúphồnTBnhậpvàoxáccuTi,TBkiênquyếttừchối,xinchocuTiđượcsống,đồngthờitrả
xáclạichoanhhàngthitvàchấpnhậncáichết.
II.Tácphẩmđọcthêm:
1.NhữngngàyđầutiêncủanướcViệtNammới(VõNguyênGiáp):
4đoạn:
Đoạn1:Từđầuđến"ậpvàomiềnBắc":Tưthếđứngvữngmạnh,hiênngangcủadântộcthờichốngMĩ,
tácgiảhồitưởngvề"giờphúthiểmnghèo"củanướcViệtNammới.
Đoạn2:Tiếptheođến"thêmtrầmtrọng":Nhữngkhókhănmọimặtcủađấtnướctưởngkhócóthể
vượtqua.
Đoạn3:Tiếptheođến"Batrămbảymươikilôgamvàng:Nhữngbiệnpháptíchcựccủachínhquyền
mớivàquyếttâmvượtquamọikhókhănthửtháchcủatoànĐảng,toàndânta.
Đoạn4:Cònlại:HìnhảnhBácHồnhưsựtượngtrưngchomộtchínhthểmới,nhànướccủadân,do
dân,vìdân.
2.BắtsấuởrừngUMinhHạ(SơnNam)
TruyệnkểvềtàibắtsấucủaôngnănHên,ngườithợgiàchuyênbắtsấuởKiênGiang.Nghetinngọnrạch
CáiTàucócáiaosấu"nhiềunhưtráimùuchinrụng",ôngnămHêntìmđếnđểbắtsấuchodânlàngở
đó.Vàôngđãbắtsấubằng…taykhông!Chỉcanmộtngườidẫnđườngđếncáiaocásấu.Trênxuồngđi
bắtcásấucũngchỉcómộtloinnhangtrầnvàmộthũrượu.Vậymà,chỉmộtgiờđồnghồsau,TưHoạch
(ngườidẫnđường)đãbơixuồngvềnhưdạomát,kéotheosauchiếcbèquáidịđượckếtbằng45concá
sấucònsốngnhăn,connàybuộcnốiđuôiconkia,đenngòmnhưmộtkhúccâykhôdài.Bàconchưaheat
ngạcnhiên,khâmphụcthìởmérừng,ôngnămHênđãxuấthiệnnhưtướngôngthầypháp,"áoráchvai,
tócrốinùi,mắtđỏngầu,bónhangcháyđỏquơqua,quơlạitrêntay".Cómộtvẻgìnhưthầnbí,nhưng
thựcchấtđâycũnglàmột"nghệsĩtaykhôngbắtsấu"ởrừngUMinhHạ.
3.Mùalárụngtrongvườn:(MaVănKháng)
ChuyệnxảyrangaytronggiađìnhôngBằng,mộtgiađìnhđượccoilànềnnếp,luôngiữgiapháp,gia
phongngaytrởnênchaođảotrướcnhữngthayđổilớncủaXH.nhữngconngườihômquachấpnhậnhy
sinhnaylạirơivàoquyềnlựccủatiềntài(Lí),cóngườihômqualàanhhùngnaytrởnênlạclõng(Đông).
Cóngườixưalàbộđộinaytrốnsangnướcngoài(Cừ)…Nhưngcũngcónhữngngườitronggiađìnhgiữ

vữngđượctruyềnthốnggiađìnhnhưôngBằng,chịHoài.ChịHoàingườicondâutrưởnggiađìnhông
Bằng,vợanhcảTườngliệtsĩnaycógiađìnhriêng,nhưngvẫngắnbósâusắcvớigiađìnhnhàchồng
trước.Ơnôngthôn,côngviệcbậnrộnquanhnăm,lạilàchủnhiệmhợptácxã,mẹcủa4đứacon,
nhưngđúngchiều30tết,chịvẫnlênHàNộithămgiađìnhôngBằngvàcúngtấtniêncùngvớibốchồngvà
cácem.Mọingườitronggiađìnhđềungạcnhiênvàmừngrỡ.ÔngBằngvàchịHoàikhôngnénđượcxúc
độngtrườccuộcgặpgỡcuốinăm.Rồicảnhcúnggiatiênnghiêmtrang,thiêngliêng,sauđólàbữacơm
sumhợpgiađìnhchiều30tếtđầmấm,vuivẻ…Tấtcảđãnóilênnétđẹptìnhngườigắnbóvớinhaudù
tronghoàncảnhnàovàcảnétđẹptruyềnthốngvănhoádântộctrongngàyTếtNguyênđán.
4.MộtngườiHàNội(NguyễnKhải)
NhânvậttrungtâmtrungtruyệnngắnlàcôHiền,mộtngườiHàNộibìnhthường.Cũngnhưnhữngngười
HàNộibìnhthườngkhác,côđãcùngHN,cùngđấtnướctrảiquanhữngbiếnđộng,thăngtrầmnhưngvẫn
giữđượccốtcáchHN,cáibảnlĩnhvănhoácủangườiHN.Côsốngthẳngthắn,chânthành,khônggiấu
giếmquanđiểm,tháiđộcủamìnhvớimọihiệntượngxungquanh.
Thờitrẻ,côHiềnlàmộtngườitàihoa,yêuthíchvănchương,giaoduvớiđủloạithanhniênconnhàgiàu,
nghệsĩvănnhân,nhưngkhichọchồngcôkhônghềlãngmainmàchọnônganhgiáodạycấpTiểuhọc
hiềnlành,chămchỉ.Côtínhtoánkĩlưỡngkhiquảnlígiađình,dạydỗconcáitừcáchănnói,điđứng…
saochothểhiệnđượcnétvănhoácủangườiHN
HoàbìnhlậplạiởmiềnBắc,côHiềnnóivềniềmvuivàcảnhữngcáicóphầnmáymóc,cựcđoancủa
cuộcsốngxungquanh:vuihơinhiều,nóicũnghơinhiều,theocôchínhphủcanthiệpvàonhiềuviệccủa
dânquá Côtínhtoánmọiviệctrướcsaurấtkhônkhéovàđãtínhlàlàm,đãlàmlàkhôngđểýđến
nhữngđàmtiếucủathiênhạ
MiềnBắcbướcvàothờikìươngđầuvớichiếntranhpháhoạibằngkhôngquâncủaMĩ.CôHiềndạycon
cáchsống“biếttựtrọng,biếtxấuhổ”,biếtsốngđúngvớibảnchấtngườiHàNội.Đócũnglàlídovìsaocô
sẵnsàngchocontrairatrận:“Taođauđớnmàbằnglòng,vìtaokhôngmuốnnósốngbámvàosựhisinh
củabạn.Nógiámđicũnglàbiếttựtrọng”
+Sauchiếnthắngmùaxuân1975,đấtnướctrongthờikìđổimới,giữakhôngkhíxôbồcủathờikinhtế
thịtrường,côHiềnvẫnlà“mộtngườiHànộicủahômnay,thuầntuýHàNội,khôngphatrộn”.Từchuyện
câysicổthụởđềnNgọcSơn,côHiềnnóivềniềmtinvàocuộcsốngngàycàngtốtđẹphơn.
``````````````````````````````````