Hoàn thiện pháp luật về công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài Luận án TS. Luật

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT




BÀNH QUỐC TUẤN







HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ CÔNG NHẬN
VÀ CHO THI HÀNH TẠI VIỆT NAM BẢN ÁN, QUYẾT
ĐỊNH DÂN SỰ CỦA TÒA ÁN NƢỚC NGOÀI






LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC

- 2015



ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
KHOA LUẬT




BÀNH QUỐC TUẤN





HOÀN THIỆN PHÁP LUẬT VỀ CÔNG NHẬN
VÀ CHO THI HÀNH TẠI VIỆT NAM BẢN ÁN, QUYẾT
ĐỊNH DÂN SỰ CỦA TÒA ÁN NƢỚC NGOÀI





LUẬN ÁN TIẾN SĨ LUẬT HỌC



Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS. TS. Nguyễn Bá Diến




HÀ NỘI - 2015





LỜI CAM ĐOAN



Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các nội
dung tham khảo đều được trích dẫn đầy đủ và nghiêm túc trong luận án.
Những kết luận khoa học trong luận án chưa được bất cứ ai công bố trong
bất kỳ công trình khoa học nào khác.

TÁC GIẢ LUẬN ÁN


Bành Quốc Tuấn

1

MỤC LỤC
Trang
Lời cam đoan
Mục lục 1
Danh mục các chữ viết tắt 5
MỞ ĐẦU 6
Chƣơng 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU NHỮNG VẤN ĐỀ
LIÊN QUAN ĐẾN NỘI DUNG LUẬN ÁN
1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu 12
1.1.1 Tình hình nghiên cứu trên thế giới 12
1.1.2 Tình hình nghiên cứu tại Việt Nam 17
1.2 Đánh giá tổng quan tình hình nghiên cứu 23
1.2.1 Những kết quả nghiên cứu đạt được 23
1.2.2 Những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu, giải quyết 26
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 28
Chƣơng 2: CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA VIỆC HOÀN THIỆN
PHÁP LUẬT VỀ CÔNG NHẬN VÀ CHO THI HÀNH TẠI VIỆT NAM
BẢN ÁN, QUYẾT ĐỊNH DÂN SỰ CỦA TÒA ÁN NƢỚC NGOÀI
2.1 Những vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến việc hoàn thiện pháp luật về
công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án
nƣớc ngoài 29
2.1.1 Khái niệm bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 29
2.1.2 Khái niệm công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự
của Tòa án nước ngoài 34

2

2.1.3 Đặc điểm của pháp luật về công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án,
quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 37
2.1.4 Ý nghĩa của việc công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định
dân sự của Tòa án nước ngoài 39
2.2 Nguồn luật điều chỉnh vấn đề công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản
án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài 43
2.2.1 Nguồn văn bản pháp luật trong nước điều chỉnh vấn đề công nhận và cho thi
hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 43
2.2.2 Nguồn điều ước quốc tế điều chỉnh vấn đề công nhận và cho thi hành tại Việt
Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 48
2.3 Xu hƣớng phát triển của pháp luật về công nhận và cho thi hành tại Việt Nam
bản án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài trong giai đoạn sắp tới 51
2.4 Sự cần thiết phải hoàn thiện pháp luật về công nhận và cho thi hành tại
Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài 57
2.4.1 Yêu cầu của quá trình đổi mới và mục tiêu xây dựng nhà nước pháp quyền 57
2.4.2 Yêu cầu của quá trình hội nhập quốc tế 57
2.4.3 Yêu cầu khắc phục những hạn chế của pháp luật Việt Nam hiện hành 58
2.4.4 Xu hướng pháp điển hóa pháp luật điều chỉnh các quan hệ dân sự có yếu tố
nước ngoài của thế giới 59
2.4.5 Yêu cầu nâng cao hiệu quả bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các bên chủ
thể trong bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 59
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 61



3


Chƣơng 3: THỰC TRẠNG PHÁP LUẬT VỀ CÔNG NHẬN VÀ CHO THI
HÀNH TẠI VIỆT NAM BẢN ÁN, QUYẾT ĐỊNH DÂN SỰ CỦA TÒA ÁN

NƢỚC NGOÀI
3.1 Nội dung của pháp luật hiện hành về công nhận và cho thi hành tại Việt
Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài 63
3.1.1 Nội dung điều chỉnh của văn bản pháp luật trong nước 63
3.1.2 Nội dung điều chỉnh của các Hiệp định TTTP mà Việt Nam là thành viên 71
3.2 Những hạn chế của pháp luật hiện hành về công nhận và cho thi hành tại
Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài 75
3.2.1 Hạn chế của BLTTDS 2004/2011 điều chỉnh vấn đề công nhận và cho thi hành
tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 75
3.2.2 Hạn chế của các Hiệp định TTTP điều chỉnh vấn đề công nhận và cho thi hành
bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 101
3.3 Thực tiễn giải quyết yêu cầu công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản
án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài trong những năm gần đây 104
3.3.1 Kết quả thực tế về công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định
dân sự của Tòa án nước ngoài 104
3.3.2 Một số vướng mắc phát sinh từ thực tiễn giải quyết yêu cầu công nhận và cho
thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 110
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 113
Chƣơng 4: QUAN ĐIỂM, PHƢƠNG HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN
PHÁP LUẬT VỀ CÔNG NHẬN VÀ CHO THI HÀNH TẠI VIỆT NAM BẢN
ÁN, QUYẾT ĐỊNH DÂN SỰ CỦA TÒA ÁN NƢỚC NGOÀI
4.1 Quan điểm và phƣơng hƣớng hoàn thiện pháp luật về công nhận và cho thi
hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài 114

4


4.1.1 Quan điểm hoàn thiện pháp luật về công nhận và cho thi hành tại Việt Nam
bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 114
4.1.2 Phương hướng hoàn thiện pháp luật về công nhận và cho thi hành tại Việt

Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 117
4.2 Những yêu cầu đặt ra đối với việc hoàn thiện pháp luật về công nhận và
cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc
ngoài 121
4.2.1 Đảm bảo tính toàn diện của pháp luật 121
4.2.2 Đảm bảo tính khoa học của pháp luật 122
4.2.3 Đảm bảo tính đồng bộ của pháp luật 124
4.2.4 Đảm bảo tính khả thi của pháp luật 126
4.2.5 Đảm bảo sự phù hợp của pháp luật trong nước với các cam kết quốc tế của
Việt Nam 127
4.3 Những giải pháp cụ thể góp phần hoàn thiện pháp luật về công nhận và cho thi
hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài 128
4.3.1 Giải pháp về mặt lập pháp 128
4.3.2 Hoàn thiện nội dung các quy định của BLTTDS 2004/2011 132
4.3.3 Tăng cường gia nhập các quốc tế và khắc phục hạn chế của các Hiệp định
TTTP mà Việt Nam là thành viên điều chỉnh vấn đề công nhận và cho thi hành bản
án, quyết định dân sự của Tòa án nước ngoài 148
KẾT LUẬN CHƢƠNG 4 153
KẾT LUẬN 154
DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN
LUẬN ÁN 157
TÀI LIỆU THAM KHẢO 158

5





DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

1. BLTTDS 2004/2011 

2. CH 
3. CHND 
4. DCND 
5. EU 
6. TTTP 
7. TTDS : 
8. XHCN 

6


MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của việc nghiên cứu đề tài


     n





- 
-
-


 -


 

  








 
       ph 
BLTTDS 2004/2011 

7



 )/2011 
       



 


 -





, nh 


 
.
rong , 



 


Y





8



 


 
chung  
Hoàn thiện pháp luật về công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết
định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài
2. Mục tiêu và nhiệm vụ của luận án
Mục tiêu của luận án: L


Nhiệm vụ của luận án: 

- 
     
14

- 

;
-  


- 
 

3. Phạm vi nghiên cứu của luận án
:
- C


9

- 


- C

- 


 




 . 
 
, 
 
trong  
BLTTDS 2004/2011

an.
4. Cơ sở phƣơng pháp luận và các phƣơng pháp nghiên cứu của luận án
- Phương pháp luận
 

kinh  

 ;   -  - 2020 


      trong xu


10


     

      trong 

- Phương pháp cụ thể


- 

- 

  
.
- 

.
- 

5. Những đóng góp mới về khoa học của luận án
    
 trong 
  




- 
 

- 
.

11


-  
 
.
- 


 i.
-  


- 

 

6. Kết cấu của luận án


  Tổng quan tình hình nghiên cứu những vấn đề liên quan đến nội
dung luận án
Cơ sở khoa học của việc hoàn thiện pháp luật về công nhận và cho

thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài
Thực trạng pháp luật về công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản
án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc ngoài
Ch  Quan điểm, phƣơng hƣớng và giải pháp hoàn thiện pháp luật về
công nhận và cho thi hành tại Việt Nam bản án, quyết định dân sự của Tòa án nƣớc
ngoài


12


Chƣơng 1
TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU
NHỮNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN NỘI DUNG LUẬN ÁN

1.1 Tổng quan tình hình nghiên cứu
1.1.1 Tình hình nghiên cứu trên thế giới

       
 ,  ,  
  , 
          

 

- Eugene F. Scoles, Peter Hay, Patrick J. Borchers, Symeon C. Symeonides (2000),
Conflict of Laws, West Group Press (Third edition), London [122]    

 









 


qu



13


- J.G. Collier (2001), Conflict of Laws, Cambridge University Press (Third
edition), Cambridge [116]           


                  




 

    


            ,  


/1988) 
 theo 
. 


 
- Adrian Briggs (2002), Conflict of Laws, Oxford University Press (Second
edition), Oxford [112]


   Recognition and Enforcement of Foreign Judgements. 
dung   


els 2001) 

14






 

   


 
- Geert Van Calster (2013), European Private International Law, Hart Publishing
(Second edition), Oxford [113]
 
 quy
    EU           
             ho thi
                

y



 , 


- Jie Huang (2014), Interregional Recognition and Enforcement of Civil and
Commercial Judgments - Lessons for China from US and EU Law, Hart Publishing (First
edition), Oxford [131]





15


 

- Roy Goode, Herbert Kronke, Ewan McKendrick, Jeffrey Wool (2007),

Transnational Commercial Law  Text, Cases, and Materials, Oxford University Press
(First edition), Oxford [113]

 
Dispute     


             





EU 




- Michel Fromont (2006) 
 [42]




- Jean Derruppe (2005)
[29] 
 


16

 





       


 









        

          
 
- Credic C.Chao, Christine S.Neuhoff (2009) Enforcement and Recognition of
        , Pepperdine Law
Review (29), International Law Weekend  West Symposium Issue, pp. 23-29 [114].
- Deng Xinran (Associate of the MMLC Group - China), The Recognition and
          

. Ngun: [148].

17


- K. Boele Woelki, D. van Iterson (2010)The Dutch Private International Law
     Electronic Journal of
Comparative Law (14.3), pp. 35-39 [147].
- Marcus Koehnen, Amanda Klein (Professor of Toronto Univer The
       . Ngun:
[133].
- Maurizio Traverso, Mario Traverso,     
       . Ngun:
[146].
- Nozomi Tada (2008 
Japanese Annual of International Law (46), pp. 75-94 [137].
- John DoEnforcement of Foreign Judgments in
.  [117].
-         
       . 
/>updates/enforcing_foreign_judgments.aspx [135].
- Wang Hui (2009-
year period of reform and opening-Asian Law Institute (Working Paper Series No.
002).  [132].












18




1.1.2 Tình hình nghiên cứu tại Việt Nam






- - 
 [59]
 

 
 












- 
[98]
   



19



 

- 

  [99]   o   




-  
 ), 
  
   [33-34]   










chung, 

- 
             
-09-
- [72



20











-  
 [63]


       

 

                 
      









- 
 
48 


21



 






    


- 
 [91]. 









   

         


- 
Tạp chí Nghiên cứu lập pháp
(21), tr. 11-15. [2]

22


- 
, Tạp chí Luật học
TTDS 2004), tr. 12-17. [4]
- 2012


        
/>root=me&cmd=item&ID=11641. [45]
- T
, Tập san Pháp luật (). [55]
- 2011

      />doi.aspx?ItemID=6107. [69]
- 
Tạp chí Khoa
học pháp lý (12), tr. 50-56. [92]
- 
, Tạp chí Khoa học pháp lý (3), tr. 33-37. [85]

    

[44] 


 [32]
t    



  