dự thi dạy học tích hợp liên môn CHỦ đề ô NHIỄM môi TRƯỜNG

Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
Phụ lục III
PHIẾU MÔ TẢ DỰ ÁN DỰ THI CỦA GIÁO VIÊN
I. Tên dự án dạy học:
CHỦ ĐỀ: Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG (2 tiết).
* Tich hợp liên môn:
- Môn Sinh học:
+Bài 21, 22, 23, 29, 41,53 ,54,55,56và bài 57 lớp 9
+ Bài 21 lớp 6
+ Bài 11, 12, 13, 14, 15 lớp 7
- Môn Giáo dục công dân:
+ Bài 14 lớp 7.
+ Bài 15 lớp 8.
- Môn Địa lí:
+ Bài 17 lớp 7
+ Bài 38 lớp 8
- Môn Văn học:
+ Bài 40 và 41 lớp 8
- Môn Hóa học:
+ Bài 38 lớp 8
+ Bài 52 lớp 9
- Môn Vật lí:
+ Bài 16 lớp 7
- Môn Mĩ thuật:
+ Bài 11,12 lớp 7
II. Mục tiêu dạy học:
1. Về kiến thức:
* Sau khi học xong chủ đề này học sinh phải:
- Hiểu được thế nào là ô nhiễm môi trường và các nguyên nhân gây ô nhiễm. (Kiến
thức bài 54 Sinh học 9: Ô nhiễm môi trường
- Nắm được tại sao khi trồng nhiều cây xanh lại hạn chế ô nhiễm môi trường. (Kiến

thức bài 52 Hóa học 9: Tinh bột và xenlulozơ
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
1
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
- Thấy được hậu quả của ô nhiễm môi trường do tác nhân vật lí và hóa học gây ra dẫn
đến hiện tượng đột biến và một số bệnh, tật di truyền ở người nói riêng và sinh vật nói
chung. (Kiến thức bài 21, 22, 23 và 29 Sinh học 9 đó là: Đột biến gen; Đột biến cấu
trúc; Đột biến số lượng NST; Bệnh và tật di truyền ở người). Từ đó nêu được vai trò của
đột biến đối với sinh vật.
- Giải thích được vì sao cần phải phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy nổ và các chất độc
hại. (Kiến thức bài 15 trong Giáo dục công dân 8 là Phòng ngừa tai nạn vũ khí, cháy nổ
và các chất độc hại).
- Giải thích được tại sao cần phải bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên (Kiến
thức bài 14 trong GDCD 7 là Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên và bài 38 -
Bảo vệ tài nguyên sinh vật Việt Nam Địa Lí 8).
- Hiểu được hiệu quả của việc phát triển môi trường bền vững, qua đó nâng cao ý thức
bảo vệ môi trường, từ đó có ý thức bảo vệ môi trường sống của chính mỗi chúng ta.
2. Về kỹ năng:
- Kỹ năng thu thập thông tin SGK, quan sát và trình bày 1 vấn đề.
- Kĩ năng ra vận dụng kiến thức để giải thích một số hiện tượng thực tế trong thiên
nhiên
- Kỹ năng lắng nghe, hoạt động nhóm.
- Rèn kỹ năng khai thác tranh, khai thác thông tin.
- Rèn kĩ năng vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết các vấn đề về môi trường.
- Kĩ năng liên kết các kiến thức giữa các phân môn như : lich sử , địa lí ,giao dục
công dân ,hoá học…
3. Thái độ:
* Qua chuyên đề:
- Giáo dục học sinh bảo vệ môi trường. Yêu quê hương đất nước và trân trọng quá khứ.
- Giúp HS thêm yêu thiên nhiên và có ý thức bảo vệ thiên nhiên.

- Rèn ý thức, tinh thần tham gia môn học.
- Yêu thích môn Sinh học cũng như các môn khoa học khác như: Văn học , Địa lí,
Giáo dục công dân , Mĩ thuật…
III. Đối tượng dạy học của dự án:
Học sinh khối và 9 THCS Thanh Lâm B–Mê Linh - Hà Nội.
IV. Ý nghĩa của dự án:
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
2
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
- Giúp học sinh tiết kiệm được thời gian học tập mà vẫn mang lại hiệu quả nhận thức
cao, đặc biệt tránh được những biểu hiện cô lập, tách rời từng kiến thức. Vì dạy học theo
quan điểm tích hợp là một xu hướng tất yếu của dạy học hiện đại.
- Học sinh được rèn luyện thói quen, tư duy nhận thức vấn đề một cách có hệ thống
và logic.
- Gắn kết được các kiến thức, kĩ năng và thái độ của các môn khoa học khác với nhau
làm cho học sinh yêu thích môn học hơn
V. Thiết bị dạy học, học liệu:
1. Đối với giáo viên (GV):
* Bảng phụ.
* Một số tranh và hình ảnh.
* Clip về nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường.
* Bút dạ, bút chỉ.
* Sách giáo khoa và giáo viên:
-Sinh 6,7,9
- Địa lí 7
- Giáo dục công dân7,8
- Vật lí 7
- Văn học 8
* Phòng bộ môn có máy tính, máy hất, màn hình
2. Đối với học sinh (HS):

* Chuẩn bị bút dạ.
* Sách giáo khoa.
* phiếu học tập
* Tìm hiểu thông tin về ô nhiễm môi trường và các biện pháp hạn chế gây ô nhiễm môi
trường trong các môn học: Sinh 6, 7 và 9, Địa lí 7 và 8, Giáo dục công dân 8 và 7, Văn
học 8 .Hoá học 9 ,Mĩ thuật
VI. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học.
A. Ổn dịnh tổ chức:
B. Kiểm tra bài cũ:
? Trình bày nguyên nhân dẫn tới suy thoái môi trường tự nhiên do hoạt động của con
người?
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
3
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015

- Hái lượm
- săn bắt động vật
- Đốt rừng lấy đất trồng trọt
- Căn thả gia súc
- Khai thác khoáng sản
- Phát triển khu dân cư
- Chiến tranh
C. Bài mới:Như chúng ta đã biết môi trường là tất cả những gì xung quanh chúng
ta,chúng tác động trực tiếp hoặc gián tiếp lên đời sống,sự sinh sản và phát triển của mọi
sinh vật trên trái đất (bao gồm cả con người ).Thế nhưng môi trường hiện nay đang bị ô
nhiễm trầm trọng .Chúng ta phải làm gì để cứu lấy môi trường sống của chúng ta ?
Hôm nay chúng ta sẽ đi nghiên cứu :Dạy học tích hợp các môn:Sinh học Địa lí , Hoá
học , Giáo dục công dân , Lịch sử và ứng dụng công nghệ thông tin thong qua chủ đề:
Ô nhiễm môi trường.
HOẠT ĐỘNG 1 : Ô nhiễm môi trường

-GV ; Chiếu một số hình ảnh về ô nhiễm môi trường

I- Ô nhiễm môi trường
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
4
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
? Em thấy môi trường sống hiện nay của chúng ta
như thế nào ?
-HS : Quan sát tranh ảnh kết hợp với thực tế sẽ thấy
được thực trạng của môi trường sống hiện nay đang
bị ô nhiễm trầm trọng .
? Ô nhiễm môi trường là gì ?
- HS : Thảo luận và phát biểu
- GV: Kết luận và ghi bảng
- HS : Tiếp tục quan sát tranh để thấy được các
nguyên nhân dẫn tới ô nhiễm môi trường là từ đâu.
? Nguyên nhân nào gây ô nhiễm môi trương ?
* Khái niệm:Ô nhiễm môi
trường tư nhiên bị nhiễm bẩn
đồng thời các tính chất vật lí
,hoá học ,sinh học của môi
trương cũng bị thay đổi ,gây tác
hại đến đời sống con người và
sinh vật khác .
* Nguyên nhân:
- Do hoạt động của con người
- Do hoạt động tự nhiên

HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu các tác nhân chủ yếu gây ô nhiễm môi trường

-GV: Tích hợp kiến thức môn hoá học 9 là : Tiết 38 "
Công nghiệp silicat "
? Dựa vào thực tế và kiến thức môn hoá học 9 em
hãy cho biết thực trạng ô nhiễm không khí hiện nay
như thế nào ?
-GV: Chiếu hình 54.1 (SGK)

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
5
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
? Các khí nào trong thành phần của không khí gây
hại cho cơ thể sinh vật ?
?Các hoạt động nào của con người gây ô nhiễm
không khí ?
-HS: Hoàn thành bảng 54.1 (SGK)
? Tác hại do ô nhiễm không khí gây ra là gì ?
-GV : Tích hợp kiến thức
+ Bài 41 trong văn học lớp 8 là "Ôn dich thuốc lá "
+ Bài 21 trong sinh học lớp 6 là "Quang hợp "
+ Bài 17 trong địa lí lớp 7 là "Ô nhiễm môi trường

* Các chất độc hại : CO ,CO
2
,SO
2
,NO
2
và bụi

* Nguồn gốc : Chủ yếu là

các quá trinh đốt cháy nhiên
liệu
* Tác hại :
- Gây ngộ độc cho sinh vật
- Làm ảnh hưởng đến quá
trình quang hợp của cây
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
6
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
đới ôn hoà "
-GV: Chiếu tranh về hiện tượng " hiệu ứng nhà kính "
? Em hiểu thế nào là " hiệu ứng nhà kính"
-GV: Giải thích về hiện tượng "hiệu ứng nhà kính"
bằng sơ đồ
? Để hạn chế tác haị của ô nhiễm không khí con
người đã có biện pháp gì ?
-GV: Tích hợp kiến thức bài 52 trong hoá học 9 là
"Tinh bột và xenlulôzơ"
xanh
- Gây mưa a xít ,làm thủng
tầng ô zôn ,gây nên hiệu ứng
nhà kính.
* Biện pháp hạn chế :
- Trồng nhiều cây xanh
- Sử dụng năng lượng gió và
năng lượng mặt trời để
không sản sinh ra khí thải
- Lắp đặt các thiết bị lọc khí
cho các nhà máy
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh

7
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
? Tại sao phải tích cực trồng nhiều cây xanh ?
-HS: Nêu được CO2 tham gia vào quá trình quang hợp
theo sơ đồ phản ứng .
6nCO
2
+5nH
2
O (-C
6
H
10
O
5
-) +6nO
2
Do vậy lượng CO
2
trong không khí giảm
-GV: Chiếu một số hình ảnh
? Thuốc bảo vệ thực vật gồm những loại nào ?
2. Ô nhiễm do hoá chất bảo vệ
thực vật và chất độc hoá học

* Nguồn gốc : Thuốc trừ sâu
,thuốc diệt cỏ ,diệt nấm
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
8
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015

-GV: Chiếu tranh H 54.2 (SGK)
-HS: Quan sát tranh và suy nghĩ trả lời câu hỏi
? Các chất độc hoá học và chất bảo vệ thực vật
thường tích tụ ở môi trường nào ?
? Mô tả và xác định con đường phát tán các loại
hoá chất đó ?
-GV: Tích hợp kiến thức bài 21,22,23 trong sinh học
lớp 9 là hiện tượng biến dị và đưa ra sơ đồ khái quat ,
giải thích
-HS: Quan sát và lắng nghe , ghi nhớ kiến thức
-GV: Tich hợp kiến thức bài 15 trong Giáo dục công
dân lớp 8 là "phòng ngừa tai nạn vũ khí cháy nổ và các
chất độc hại
-GV: Cung cấp cho HS vụ nổ nhà máy sản xuất pháo
hoa ở Phú Thọ .
? Những chất độc hoá học Mĩ sư dụng trong chiến
tranh đã để lại những hậu quả gì ?

* Tác hại :
- Gây hại cho hệ sinh thái
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
9
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
- GV: Liên hệ đến nạn nhân chất độc da cam và làng
ung thư ở Phú Thọ.
? Tất cả các hoạt động trên có tác hại như thế nào ?
? Con người đã có biện pháp gì để hạn chế ô nhiễm do
các chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học gây nên ?
- Ảnh hưởng đến sức khoẻ
con người

- Gây bệnh tật cho con
người.

* Biện pháp hạn chế:
- Hạn chế phun thuốc bảo vệ
thực vật, thuốc diệt cỏ.
- Sản xuất thực phẩm theo mô
hình an toàn.
3. Ô nhiễm do các chất phóng
xạ.

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
10
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
- GV: Chiếu một số tranh ảnh về ô nhiễm phóng xạ:
*Nguồn gốc:
-Chất thải từ các công trường
khai thác chất phóng xạ.
- Nhà máy điện nguyên tử.
- Các bãi thử vũ khí hạt nhân.
* Tác hại:
- Gây đột biến cấu trúc di
truyền ở người và sinh vật
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
11
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015

? Ô nhiễm phóng xạ có nguồn gốc từ đâu?
- GV: Chiếu tranh hình 54.4 SGK
Tranh một số bệnh đột biến ở người và động vật.

(ung thư, quái thai )
* Biện pháp hạn chế: Chống
xản suất, thử và xử dụng vũ
khí hạt nhân.
4. Ô nhiễm do chất thải rắn.
* Chất thải rắn gồm: Cao su,
nhựa, thuỷ tinh, kim loại, túi
nilon
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
12
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
? Hậu quả của ô nhiễm phóng xạ là gì?
- GV: Tích hợp kiến thức bài 29 trong Sinh học 9 là:
Bệnh và tật di truyền ở người.
? Con người cần làm gì để hạn chế ô nhiễm phóng xạ?
- GV: Chiếu một số tranh về rác thải:
? Chất thải rắn gồm những loại nào?
HS: Hoàn thành bảng 54.2 SGK.
* Nguồn gốc: - Sinh hoạt, sản
xuất công nghiệp.
- Xây dựng.
- Y tế.
* Tác hại:
- Ảnh hưởng đến sức khoẻ
sinh vật.
- Gây mất mĩ quan.
* Biện pháp hạn chế:
- Phân loại rác thải.
- Xây dựng nhà máy xử lí rác.
- Xây dựng nhà máy tái chế

chất thải thành các nguyên
liệu, đồ dùng
- Đẩy mạnh nghiên cứu khoa
học để tìm ra biện pháp phòng
tránh.
5. Ô nhiễm do vi sinh vật gây
bệnh.
* Nguồn gốc: Từ các chất
thải, phân, rác, nước thải sinh
hoạt, xác chết sinh vật, rác
bệnh viện

* Tác hại: Gây bệnh giun sán
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
13
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
? Nguồn gốc của những loại chất thải rắn từ đâu?
? Tác hại của ô nhiễm chất thải rắn là gì?
- GV: Tính hợp kiến thức bài 40 trong Văn học 8 về sự
ô nhiễm rác thải là "Thông tin về ngày trái đất năm
2000"
? Con người đã có những biện pháp gì để hạn chế ô
nhiễm do chất thải rắn gây ra?
? Em hãy kể một số bệnh do vi sinh vật gây ra?
? Nguồn gốc của những bệnh này từ đâu?
- GV:Tích hợp kiến thức sinh học lớp 7 (Ngành giun).
- GV: Chiếu tranh hình 54.5 SGK,
Tranh về ăn các món gỏi, sống .
kí sinh, bệnh tả, sốt rét
* Biện pháp hạn chế:

- Thu gom rác để đúng nơi
quy định.
- Giữ vệ sinh ăn uống
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
14
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
? Các hoạt động trên để lại hậu quả gì?
? Chúng ta cần làm gì để làm giảm ô nhiễm do vi sinh
6. Ô nhiễm tiếng ồn
7. Ô nhiễm nguồn nước
8. Ô nhiễm đất
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
15
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
vật?
? Ngoài những ô nhiễm trên con người đang phải hứng
chịu những ô nhiễm nào khác ?
- GV: Chiếu clip về ô nhiễm tiếng ồn
? Những tiếng ồn đó được phát ra từ những hoạt động
nào của con người?(HS: Phương tiện giao thông vận
tải, HĐ lao động sản xuất của con người )
? Nó ảnh hưởng gì đến cuộc sống của con người?(HS:
Gây bệnh về thính giác, bệnh về tim mạch, các bệnh
liên quan đến hệ thần kinh )
- GV:Tích hợp kiến thức bài 16 trong vật lí 7 là "
Chống ô nhiễm tiếng ồn "
? Để giảm bớt những tác hại do tiếng ồn gây ra chúng
ta phải làm gì? ( Trồng cây xanh, hạn chế gây ồn từ các
phương tiện GT )
- GV: Chiếu tranh về ô nhiễm nguồn nước, nguồn đất.

? Em có nhận xét gì về nguồn nước và đất nơi em ở ?
(HS : Đang bị ô nhiễm )
? Vậy chúng ta phải làm gì để hạn chế sự ô nhiễm
trên ? (HS : Sử dụng phân bón hợp lí ,cải tạo đất ,tạo
các bể lắng và lọc nước thải )
? Hiện nay con người đang phải gánh chịu những hậu
quả như thế nào tư các tác nhân gây ô nhiễm trên ?
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
16
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
D. Củng cố:
- GV: - Tích hợp kiến thức bài 56 ,57 trong sinh học 9 (tình hình môi trường ở địa
phương
? Tình hình ô nhiễm môi trường ở địa phương em như thế nào ?
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
17
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
- HS : + Khu công nghiệp Quang Minh
+ Người dân phun thuốc bảo vệ thực vật vào đồng ruộng thường xuyên
+ Hiện tượng đốt rơm rạ
? Ở gia đình em thì như thế nào ?
- HS : + Xả rác
+ Nước thải sinh hoạt và chăn nuôi
+ Khí thải sinh hoạt
? Bản thân các em như thế nào?
- HS : Vứt giấy rác , túi nilon
? Các em đã làm gì để bảo vệ môi trường?
- HS : + Vệ sinh lớp ,trường ,gia đình ,đường làng ngõ xóm
+ Tham gia tết trồng cây ở trường học và ở địa phương
- GV : Tích hợp kiến thức bài 14 trong Giáo dục công dân 7 là "Bảo vệ môi

trường và tài nguyên thiên nhiên ", bài 38 trong Địa lí 8 là " Bảo vệ tài nguyên sinh vật
biển Việt Nam .
? Tại sao chúng ta phải bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên ?
- GV : Yêu cầu học sinh xây dựng lại nội dung kiến thức của chuyên đề dưới
dạng sơ đồ tư duy .
E- Hướng dẫn về nhà
- Học bài
- Sưu tầm tranh ảnh về ô nhiễm môi trường
- Vẽ một bức tranh về môi trường ( GV: Tích hợp kiến thức tiết 11,12 trong Mĩ thuật
7 là " Cuộc sống quanh em "
VII. Kiểm tra đánh giá kết quả học tập
* Cách thức kiểm tra: Sau khi học xong chuyên đề GV yêu cầu các em hãy xậy dựng lại
kiến thức trọng tâm của chuyên đề vào tờ giấy A4 dưới dạng sơ đồ tư duy.
* Tiêu chí đánh giá kết quả học tập của các em là:
- Các em chọn đúng cụm từ “ Ô nhiễm môi trường ” làm trung tâm của bản đồ tư duy.
- Các em vẽ được 3 nhánh cấp 1 là: Khái niệm , nguyên nhân và các tác nhân gây ô
nhiêm môi trường.
- Từ nhánh cấp 1 là nguyên nhân vẽ tiếp 2 nhánh cấp 2 là: Do hoạt động của con người
và do hoạt động tự nhiên
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
18
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015
- Từ nhánh cấp 1 là các tác nhân gây ô nhiễm môi trường vẽ tiếp được ít nhát 7 nhánh
cấp 2 là: Ô nhiễm do chất khí thải ra từ hoạt đông công nghiệp và sinh hoạt, ô nhiễm do
hoá chất bảo vệ thực vật và chất độc hoá học ,ô nhiễm do chất phóng xạ ,ô nhiễm do
chất rắn ,ô nhiễm do vi sinh vật gây bệnh tương tự với nhánh cấp 3, 4…
* Từ đó đánh giá việc tiếp thu bài của các em:
- Các em xây dựng đến nhánh thứ 3 đạt: 75% Tốt.
- Còn lại các mới xây dựng đến nhánh thứ 2 đạt: 25% Khá.
VIII. Các sản phẩm của học sinh:

*Sơ đồ tư duy
* Một số hoạt động của học sinh tham gia dự án:
Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
19
Giáo án tích hợp Năm học: 2014 – 2015

Người thực hiện: Nguyễn Thị Kim Ngân Trường THCS Thanh Lâm B – Mê Linh
20