Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
1
MỞ ĐẦU
Trong giai đoạn hiện nay khi Đảng và Nhà nước ta đang tiếp tục thực hiện
công cuộc đổi mới toàn diện mọi mặt của đời sống xã hội với chủ trương công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng Nhà nước Việt Nam pháp quyền xã
hội chủ nghĩa, thì công tác phổ biến giáo dục pháp luật càng phải được đòi hỏi tăng
cường hơn nữa để đưa hệ thống pháp luật đã được đổi mới đi vào cuộc sống, làm
nền tảng hình thành, nâng cao ý thức pháp luật và thói quen sống, làm theo pháp
luật của mỗi công dân trong xã hội.
Chính vì vậy mà trong nhiều văn kiện, Đảng ta đã khẳng định: công tác tuyên
truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là một bộ phận quan trọng trong công tác giáo
dục chính trị, tư tưởng của Đảng; là một trong những mắt xích quan trọng có ý
nghĩa đặc biệt của sự tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Trên cơ sở nhận thức
đó, thực hiện Nghị quyết số 61/2007/NQ-CP ngày 07/12/2007 của Chính phủ về
việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày 09/12/2003 của Ban Bí thư
Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác phổ biến,
giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ, nhân dân;
Quyết định số 37/2008/QĐ-TTg ngày 12/3/2008 của Thủ tướng Chính phủ phê
duyệt Chương trình phổ biến, giáo dục pháp luật từ năm 2008 đến năm 2012;
Quyết định số 417/2013/QĐ-BTP ngày 07/02/2013 của Bô Tư pháp về ban hành
kế hoạch công tác phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2013; Chỉ thị số 25-CT/TU
ngày 14/07/2004 của Tỉnh uỷ An Giang về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng
trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật và Quyết định số 740/QĐ-UBND ngày
21/4/2008 của UBND tỉnh An Giang về việc ban hành kế hoạch thực hiện Chương
trình phổ biến, giáo dục pháp luật từ năm 2008 đến năm 2012 của Chính phủ trên
địa bàn tỉnh An Giang.
Do đó công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục và pháp luật cho toàn xã hội là
một trong những vấn đề được Đảng, Nhà nước và địa phương quan tâm coi trọng.
Qua thực tế ở địa phương chúng ta thấy trong điều kiện hiện nay, nhất là trong điều
kiện nền kinh tế thị trường, muốn phát triển xã hội mà không gắn liền với việc
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
2
nâng cao trình độ hiểu biết pháp luật cho người dân một cách đầy đủ, để họ phát
huy vai trò của mình trong việc tham gia quản lý Nhà nước, quản lý xã hội và trên
cơ sở đó mà thực hiện tốt các quyền và nghĩa vụ của mình.
Để nâng cao hiệu quả về hiểu biết pháp luật thì việc tuyên truyền, phổ biến,
giáo dục pháp luật phải được xác định là một trong những công việc trọng tâm của
cơ quan hành pháp và tư pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước,
quản lý xã hội. Càng khẳng định hơn vai trò và tầm quan trọng của công tác này
trong việc đưa pháp luật về địa bàn dân cư, đời sống xã hội trong công cuộc đổi
mới hiện nay. Vì vậy tôi chọn đề tài “Công tác tuyên truyền, phố biến, giáo dục
pháp luật ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015” làm nội dung nghiên cứu.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
3
CHƢƠNG I
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC TUYÊN TRUYỀN, PHỔ BIẾN,
GIÁO DỤC PHÁP LUẬT
1.1. Những vấn đề chung về công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp
luật:
1.1.1. Các khái niệm:
1.1.1.1. Khái niệm về tuyên truyền:
“Tuyên truyền” theo nghĩa rộng là hoạt động có mục đích của chủ thể nhằm
truyền bá những tri thức, giá trị tinh thần, tư tưởng đến đối tượng, biến những kiến
thức, giá trị tinh thần đó thành nhận thức, niềm tin, tình cảm của đối tượng, thôi
thúc đối tượng hành động theo những định hướng, những mục tiêu do chủ thể
tuyên truyền đặt ra.
Chủ Tịch Hồ Chí Minh nói: “Tuyên truyền là đem một việc gì đó nói cho dân
hiểu, dân nhớ, dân theo, dân làm. Nếu không đạt mục đích đó, là tuyên truyền thất
bại”.
1.1.1.2. Khái niệm về tuyên truyền giáo dục:
- Tuyên truyền giáo dục là một hoạt động có mục đích của một chủ thể nhằm
truyền bá những tri thức, giá trị tinh thần, tư tưởng đến đối tượng, biến những tri
thức, giá trị tinh thần, tư tưởng đó thành nhận thức, niềm tin, tình cảm, cổ vũ đối
tượng hành động theo những định hướng do chủ thể tuyên truyền đặt ra.
- Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Tuyên truyền, giáo dục là đem một việc gì
nói cho dân hiểu, dân nhớ, dân theo, dân làm”. Nếu không đạt được mục đích đó là
tuyên truyền thất bại.
1.1.1.3. Khái niệm về pháp luật:
Pháp luật là hệ thống các quy tắc xử sự, là công cụ điều chỉnh các quan hệ
xã hội do Nhà nước ban hành, thể hiện ý chí của giai cấp cầm quyền và được thực
hiện bằng các biện pháp cưỡng chế của Nhà nước.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
4
1.1.1.4. Khái niệm về tuyên truyền pháp luật:
Tuyên truyền pháp luật là việc công bố, giới thiệu rộng rãi nội dung của
pháp luật để mọi người biết, động viên, thuyết phục để mọi người tin tưởng và
thực hiện đúng pháp luật.
1.1.1.5. Khái niệm về giáo dục pháp luật:
Giáo dục pháp luật là hoạt động có định hướng, có tổ chức, có chủ định của
chủ thể giáo dục tác động lên đối tượng giáo dục một cách có hệ thống và thường
xuyên nhằm mục đích hình thành ở họ tri thức pháp luật, tình cảm pháp lý và hành
vi phù hợp với các đòi hỏi của pháp luật hiện hành.
1.1.1.6. Khái niệm về phổ biến pháp luật:
Phổ biến pháp luật là làm cho đông đảo mọi người biết đến một vấn đề, một
tri thức bằng cách truyền đạt trực tiếp hay thông qua hình thức nào đó hoặc làm
cho mọi người đều biết đến.
1.1.2. Mục đích yêu cầu của công tác tuyên truyền, phổ biên, giáo dục
pháp luật:
- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật kịp thời và
đầy đủ những nội dung pháp luật liên quan đến đời sống các tầng lớp nhân dân.
Qua đó nâng cao hiểu biết cho cán bộ, công chức và nhân dân về nội dung các văn
bản pháp luật nhằm giúp mọi người nâng cao ý thức, nhận thức rõ hơn về quyền và
nghĩa vụ của mình trong việc chấp hành pháp luật, góp phần ngăn chặn các hành vi
vi phạm pháp luật, tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa, góp phần hoàn thành
thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội. Đồng thời tạo điều kiện để công dân sử
dụng pháp luật làm phương tiện, công cụ bảo vệ quyền và lợi ích hợp của mình,
của Nhà nước và xã hội.
- Tiếp tục xây dựng và thực hiện cơ chế phối hợp để nâng cao vai trò, trách
nhiệm, tính chủ động của các cấp, các ngành và các tổ chức đoàn thể trong công
tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật làm cho hoạt động này càng đi vào
nề nếp, có hiệu quả. Tiếp tục thực hiện một cách đồng bộ, thường xuyên, liên tục,
rộng khắp việc phổ biến, giáo dục pháp luật cho các đối tượng. Đổi mới nội dung,
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
5
hình thức tuyên truyền pháp luật cho phù hợp với từng đối tượng, địa bàn, chú
trọng phổ biến các quy định pháp luật cụ thể, thiết thực để các tầng lớp nhân dân
dễ nắm bắt và thực hiện.
- Gắn công tác phổ biến, giáo dục pháp luật với giáo dục chính trị, tư tưởng,
đặc biệt là lồng ghép với việc triển khai cuộc vận động “Học tập và làm theo tấm
gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên
truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật bằng các hoạt động thiết thực, cụ thể nhằm
động viên, khơi dậy ý thức trách nhiệm tự nghiên cứu, tìm hiểu và chấp hành pháp
luật trong cán bộ, nhân dân trên địa bàn phường Mỹ Phước.
1.1.3. Vị trí của công tác tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật:
Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là khâu đầu tiên của họat
động thực thi pháp luật, là cầu nối để chuyển tải pháp luật vào cuộc sống. Quá
trình đưa pháp luật vào cuộc sống được bắt đầt bằng họat động phổ biến, giáo dục
pháp luật, bởi vì thực hiện pháp luật dù bằng hình thức nào- tuân theo pháp luật,
thi hành (chấp hành) pháp luật, sử dụng (vận dụng) pháp luật hay áp dụng pháp
luật, trước hết đều có hiểu biết về pháp luật. Nếu không nhận thức đầy đủ vị trí
quan trọng và không thực hiện tốt công tác truyên truyền phổ biến giáo dục pháp
luật thì dù công tác xây dựng pháp luật (công tác lập pháp) có làm tốt đến mấy
cũng không đạt hiệu quả thực thi pháp luật.
Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật còn là một trong những mắt xích
quan trọng có ý nghĩa đặt biệt của sự tăng cường pháp chế xã hội chủ nghĩa. Bởi vì
giáo dục pháp luật là nhằm hình thành ý thức tôn trọng, tuân thủ pháp luật cho mọi
công dân, là nhằm phát huy vai trò hiệu lực của pháp luật trong công tác xây dựng
và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Với vị trí quan trọng như vậy, công tác phổ biến giáo dục pháp luật phải được
xác định là một trong những công tác trọng tâm của họat động hành pháp và tư
pháp. Chúng ta đã coi trọng việc xây dựng pháp luật, đã đến lúc phải cần đầu tư
tương xứng cho việc thực hiện pháp luật mà trước hết là tuyên truyền, phổ biến,
giáo dục pháp luật. Đó là trách nhiệm của tất cả cơ quan Nhà nước, các tổ chức xã
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
6
hội và mọi công dân mà trước hết là các cơ quan hành pháp và tư pháp. Do đó
Đảng và Nhà nước ta ban hành nhiều văn bản trong công tác tuyên truyền, phổ
biến, giáo dục pháp luật nằm đẩy mạnh hơn nữa công tác tuyên truyền, phổ biến,
giáo dục pháp luật sâu rộng đến mọi tầng lớp nhân dân.
1.1.4. Vai trò của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật:
- Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật góp phần nâng cao hiệu lực và
hiệu quả quản lý Nhà nước, quản lý xã hội.
+ Vai trò quan trọng này của giáo dục pháp luật chính là bắt nguồn từ vai trò
và giá trị xã hội của pháp luật – phương tiện hàng đầu để quản lý Nhà nước, quản
lý xã hội. Phổ biến, giáo dục pháp luật giúp cho mọi người có tri thức pháp lý, hiểu
biết pháp luật đúng đắn và hành vi hợp pháp, là tiền đề cho việc sử dụng quyền lực
Nhà nước, tăng cường pháp chế, phát huy dân chủ mở rộng quyền tự do của mỗi
người.
+ Phổ biến, giáo dục pháp luật còn tạo khả năng đổi mới cho các quan hệ xã
hội trong môi trường quản lý Nhà nước, tạo ra khả năng hình thành các điều kiện
và nhân tố thuận lợi cho quá trình quản lý Nhà nước, quản lý xã hội, tạo ra khả
năng phát hiện và kiên quyết loại trừ những hiện tượng tiêu cực chống đối pháp
luật diễn ra trong quá trình quản lý.
- Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật góp phần nâng cao ý thức pháp
luật và văn hóa pháp lý của công dân.
Vai trò thứ hai không kém phần quan trọng này của tuyên truyền, phổ biến,
giáo dục pháp luật là xuất phát từ bản chất của nó. Giáo dục pháp luật là quá trình
tác động nhằm hình thành tri thức pháp lý, hiểu biết và thực hiện các hành vi phù
hợp với hệ thống pháp luật hiện hành. Vì vậy, kết quả đạt được các mục đích do sự
tác động định hướng và góp phần xây dựng ý thức pháp luật và văn hóa pháp lý
của công dân.
Giáo dục pháp luật chính là đòi hỏi khách quan bắt nguồn từ lợi ích của Nhà
nước, của xã hội, của mọi công dân.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
7
1.1.5. Hình thức tuyên truyền , phổ biến, giáo dục pháp luật:
Theo Luật phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012 (từ Điều 11 đến Điều 16)
thì có nhiều hình thức tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật truyền thống tiếp
tục được phát huy cùng với sự kết hợp vận dụng linh hoạt, sáng tạo một số hình
thức mới. Tuyên truyền miệng là hình thức tuyên truyền được sử dụng khá linh
hoạt: thông qua hội nghị tập huấn, tọa đàm, bồi dưỡng kiến thức pháp luật; thông
qua sóng truyền thanh, tư vấn trực tiếp, trợ giúp pháp lý lưu động, Cùng với việc
sử dụng hình thức tuyên truyền miệng, phương tiện hỗ trợ bằng ampli, được sử
dụng đã góp phần nâng cao hiệu quả của hình thức tuyên truyền miệng.
Thi tìm hiểu pháp luật trong những năm qua cũng là hình thức phổ biến,
giáo dục pháp luật được chú trọng sử dụng một cách phù hợp ở địa phương, như:
thi viết, thi hái hoa dân chủ, đã thu hút được sự tham gia của nhiều tầng lớp nhân
dân và cán bộ. Bên cạnh đó việc biên soạn tờ gấp, đề cương tuyên truyền cũng
được sử dụng dành cho nhiều nhóm đối tượng phù hợp, chú trọng nhân rộng và
phát huy hiệu quả các mô hình điểm trên thực tế;chủ động, sáng tạo, linh hoạt áo
dụng các mô hình, biện pháp phổ biến, giáo dục pháp luật mới, phù hợp; kết hợp
phổ biến, giáo dục pháp luật và theo dõi thi hành pháp luật; tăng cường áp dụng
công nghệ thông tin trong phổ biến, giáo dục pháp luật;
1.1.6. Nội dung tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật:
Tập trung tuyền truyền, phổ biến các văn bản quy phạm pháp luật được Quốc
hội thông qua tại kỳ họp thứ 5, thứ 6 năm 2013 như: Luật hộ tịch; Luật hoà giải ở
cơ sở; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật cư trú; Luật đất đai (sửa đổi);
Luật tiếp công dân; Luật khoa học và công nghệ; Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Hiến
pháp năm 1992, Nhưng để đem lại hiệu quả thiết thực cho công tác tuyên truyền,
phổ biến, giáo dục pháp luật cần chú ý lựa chọn các lĩnh vực có liên quan trực tiếp
đến đời sống, hoạt động nghề nghiệp của người dân như: Luật Đất đai, Luật hôn
nhân và gia đình, Luật khiếu nại, Luật tố cáo, Luật giao thông đường bộ,
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
8
Chú ý lựa chọn nội dung phù hợp để tuyên truyền, phổ biến cho các đối tượng
đặc thù, gặp nhiều khó khăn trong việc tiếp nhận thông tin, tìm hiểu, học tập pháp
luật.
Tiếp tục hướng dẫn, chỉ đạo việc quán triệt, triển khai sâu rộng nội dung Kết
luận số 04-KL/TW của Ban Bí thư; gắn việc triển khai thực hiện Kết luận với việc
thực hiện các nghị quyết Đại hội Đảng bộ các cấp và Nghị quyết Đại hội Đảng
toàn quốc lần thứ XI; kết hợp việc triển khai toàn diện các hoạt động phổ biến,
giáo dục pháp luật với việc thực hiện các nhiệm vụ chính trị tại các Bộ, ngành, địa
phương;
Hoàn thiện chính sách, thể chế về công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, tạo
cơ sở pháp lý ổn định, thống nhất, đồng bộ để triển khai hoạt động phổ biến, giáo
dục pháp luật; xây dựng và ban hành kịp thời các văn bản chi tiết thi hành Luật phổ
biến, giáo dục pháp luật sau khi được Quốc hội thông qua; tổ chức thi hành tốt các
văn bản pháp luật về lĩnh vực này;
Nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phối hợp thực hiện phổ biến, giáo
dục pháp luật của các cơ quan, tổ chức, địa phương; tiếp tục củng cố, kiện toàn
và nâng cao vai trò, trách nhiệm của Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo
dục pháp luật và thành viên Hội đồng ở các cấp; có chính sách hợp lý đối với
thành viên Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật các cấp;
1.2. Các quan điểm của Đảng về công tác tuyên truyền, phổ biên, giáo dục
pháp luật (Đại hội XI):
Xuất phát từ vai trò của pháp luật, yêu cầu của pháp chế và mục đích, ý nghĩa
của công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, trong quá trình đổi mới,
Đảng ta luôn coi trọng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, coi đó
là nhiệm vụ thường xuyên liên tục của cả hệ thống chính trị. Nội dung tư tưởng chỉ
đạo của Đảng ta về công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật luôn được
đề cập trong các Nghị quyết của Đảng, cụ thể:
Trong các văn kiện Đại hội Đảng, Đảng ta đã chỉ rõ: cần coi trọng công tác
gíao dục, tuyên truyền, giải thích pháp luật. Đưa việc giáo dục pháp luật vào hệ
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
9
thống trong tất cả các trường học từ đó nâng cao trình độ về dân trí, trình độ hiểu
biết pháp luật, ý thức tuân thủ pháp luật của mọi tầng lớp công dân. Vì vậy việc
xây dựng Nhà nước ta là Nhà nước pháp quyền Việt Nam, một trong những tư
tưởng chỉ đạo quan trọng đó là: ”tăng cường pháp chế, xây dựng Nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa. Quản lý xã hội bằng pháp luật, đồng thời coi trọng giáo
dục, nâng cao đạo đức”.
Từ những quan điểm trên Đảng ủy cũng quan tâm chỉ đạo Ủy ban nhân dân
xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện chương trình tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục pháp luật từ phường đến khóm, từ cán bộ đến nhân dân. Vì vậy Đảng ta luôn
coi trọng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp
hành pháp luật cho cán bộ và nhân dân.
1.3. Cơ sở pháp lý về công tác tuyên truyền, phổ biên, giáo dục pháp luật:
Nhằm cụ thể hóa những tư tưởng chỉ đạo của Đảng, để đáp ứng kịp thời với
xu thế phát triển của thời đại, nhất là rong thời kỳ đổi mới của đất nước ta hiện
nay. Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản luật và dưới luật để nhằm
từng bước hoàn chỉnh hệ thống pháp luật. Đó là mặt tích cực trong thời gian dài
nghiên cứu và ứng dụng thực tiển của Đảng, Nhà nước ta, để hoàn chỉnh nhiệm vụ
mà đất nước và nhân dân giao cho. Song với việc hoàn chỉnh hệ thống pháp luật,
thì công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là nhiệm vụ vô cùng quan
trọng, thường xuyên, liên tục đối với các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa
phương.
Tại khoản 2, Điều 122, Hiến pháp năm 1992 của nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ
Nghĩa Việt Nam có quy định về nhiệm vụ, quyền hạn của Chính phủ trong công
tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật như sau: “ Bảo đảm việc thi hành
Hiến pháp và pháp luật trong các cơ quan Nhà nước, tổ chức kinh tế, tổ chức xã
hội, đơn vị vũ trang và công dân, tổ chức và lãnh đạo công tác tuyên truyền, giáo
dục Hiến pháp và pháp luật trong nhân dân”.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
10
Tại khoản 2, Điều 18 của Luật Tổ chức Chính phủ, Quốc hội cũng đã quy
định Chính phủ phải: “tổ chức và lãnh đạo công tác tuyên truyền, giáo dục Hiến
pháp và pháp luật”.
Thực hiện chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn về công tác tuyên truyền, phổ
biến, giáo dục pháp luật Chính phủ ban hành Nghị quyết số 61/2007/NQ-CP ngày
07/12/2007 của Chính phủ về việc tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 32-CT/TW ngày
09/12/2003 của Ban Bí thư Trung ương Đảng về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng
trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật
của cán bộ, nhân dân.
Tại khoản 2, Điều 43 của Luật tổ chức và họat động của Hội đồng nhân dân
và Ủy ban nhân dân có nêu: “Tuyên truyền, giáo dục Hiến pháp, Luật, các văn bản
của cơ quan Nhà nước cấp trên và Nghị quyết của Hội đồng nhân dân cùng cấp
trong cơ quan Nhà nước, các tổ chức kinh tế, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân
dân và công dân ở địa phương.
Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Quyết định số 409/2012/QĐ-TTg
ngày 09/04/2012 của Thủ tướng Chính ban hành chương trình hành động thực hiện
Kết luận số 04-KL/TW ngày 19-04-2011 của Ban Bí thư trung ương Đảng (khoá
XI)
Thực hiện các văn bản pháp luật trên Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang đã ban
hành Chỉ thị số 21/2006/CT-UBND về việc tăng cường vai trò lãnh đạo của Thủ
trưởng các Sở, Ban ngành, đoàn thể cấp tỉnh và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các cấp
đối với công tác phổ biến giáo, dục pháp luật; Chỉ thị số 25-CT/TU ngày
14/07/2004 của Tỉnh uỷ An Giang về việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong
công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; Quyết định số 46/QĐ-UBND ngày
18/10/2012 của Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang về việc ban hành Kế hoạch thực
hiện Chương trình hành động của Thủ tướng Chính phủ và kế hoạch của Ban
Thường vụ tỉnh uỷ về thực hiện kết luận số 04-KL/TW ngày 19-04-2011 của Ban
Bí thư trung ương Đảng (khoá XI) về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công
tác phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao ý thức chấp hành pháp luật của cán bộ,
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
11
nhân dân từ năm 2012-2016 trên địa bàn tỉnh An Giang và Kế hoạch số 02/KH-
UBND ngày 07/01/2013 của UBND tỉnh An Giang về công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật năm 2013 trên địa bàn tỉnh An Giang.
Để cụ thể hóa hơn nữa Nghị quyết của Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI về
việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nâng cao nhận
thức pháp luật cho nhân dân, góp phần ổn định xã hội tạo điều kiện phát triển kinh
tế trong giai đoạn 2011 – 2020. Ngoài ra, các Bộ, ngành và Ủy ban nhân dân các
cấp ban hành văn bản tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật để thực hiện trong
ngành.
Từ những cơ sở đó Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang, Ủy ban nhân dân thành
phố Long Xuyên và Ủy ban nhân dân phường Mỹ Phước đã thành lập Hội đồng
phối hợp công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, nhằm thực hiện tốt
công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật từ tỉnh đến cơ sở.
Những căn cứ trên là sự kiện pháp lý có ý nghĩa quan trọng khẳng định quyết
tâm của Đảng, Nhà nước trong việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến,
giáo dục pháp luật nhằm góp phần quản lý đất nước, quản lý xã hội bằng pháp luật,
tích cực phục vụ sự nghiệp đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước. Đây
cũng là cơ sở pháp lý quan trọng để phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống
chính trị và toàn xã hội trong việc nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, phổ
biến, giáo dục pháp luật. Xem đây là một trong những biện pháp quan trọng nhằm
phát huy hiệu lực của pháp luật, phát huy dân chủ là vấn đề đang được Đảng, Nhà
nước và nhân dân đặc biệt quan tâm.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
12
CHƢƠNG II
ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH VÀ KẾT QUẢ THỰC HIỆN CÔNG TÁC TUYÊN
TRUYỀN, PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT Ở PHƢỜNG MỸ PHƢỚC
THỜI GIAN QUA
2.1. Đặc điểm tình hình của phƣờng Mỹ Phƣớc:
Mỹ Phước là một phường nội ô của thành phố Long Xuyên. Địa giới hành
chính phía đông tiếp giáp xã Hòa Bình, huyên Chợ Mới; phía tây giáp phường Mỹ
Hòa; nam giáp phường Mỹ Quý; bắc giáp phường Mỹ Long, phường Mỹ Xuyên,
phường Đông Xuyên. Diện tích tự nhiên 430,42 ha, trong đó diện tích sản xuất
nông nghiệp là 147.18 ha, đất phi nông nghiệp là 272.24 ha. Dân số khoảng 31.233
người với 7.495 hộ, đa số là dân tộc kinh, còn lại một số ít dân tộc Hoa, Chăm và
Khơme sống hòa lẫn với dân cư trong phường. Với thành phần tôn giáo: đạo phật;
phật giáo hòa hảo; cao đài; thiên chúa; tin lành.
Về cơ cấu kinh tế hiện nay chủ yếu là thương mại dịch vụ chiếm đa số, kế đó
là công nghiệp xây dựng, và một phần hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp. Do
đó, đại đa số nhân dân sống ở khu dân cư, khu vực chợ và dọc theo quốc lộ 91, một
số ít sống ở khu vực nông thôn.
Trình độ dân trí khá đồng đều, với hệ thống trường học được xây dựng rãi
đều trong phường: 01 trường THCS; 02 trường tiểu học và 01 trường mẫu giáo.
Vấn đề mù chữ không còn, phường đã hoàn thành hệ thống phổ cập THCS.
Tỷ lệ hộ nghèo còn khoảng 2,43% số hộ trong phường.
Trong những năm gần đây với công cuộc đổi mới toàn diện, Quốc hội và
Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản luật và dưới luật để đáp ứng kịp thời xu thế
bức xúc của đất nước hiện nay.
Xuất phát từ thực trạng của phường và những ảnh hưởng còn tồn tại trong xã
hội nhưng với sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng bộ và chính quyền địa phương. Với
tinh thần tự lực, tự cường, biết phát huy mọi nguồn lực, sự đoàn kết của nhân dân
đã tác động tích cực đến tình hình kinh tế – xã hội đạt được những kết quả đáng kể.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
13
Có được như vậy là do công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đã góp
phần to lớn vào việc biến đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật
của Nhà nước thành hành động thực tiễn của từng người dân.
2.2. Kết quả thực hiện công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật của
phƣờng trong thời gian qua:
2.2.1. Những mặt làm đƣợc:
Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật đã được Uỷ ban nhân dân phường
Mỹ Phước tổ chức thực hiện nghiêm túc, có sự tìm tòi đổi mới nội dung, hình thức
tuyên truyền nhằm tạo sức hút cho từng đối tượng trong việc tìm hiểu pháp luật
cũng như nâng cao ý thức chấp hành pháp luật.
Quá trình thực hiện đảm bảo tính liên tục, tính đồng bộ, toàn diện, phù hợp,
hiệu quả, các văn bản được phổ biến phù hợp từng đối tượng, hoàn cảnh cụ thể.
Uỷ ban nhân phường đã chủ động triển khai các văn bản pháp luật mới ban
hành cho cán bộ, công chức và doanh nghiệp. Từ đó nâng cao hiểu biết các nội
dung pháp luật, tạo cơ sở để phổ biến, giáo dục pháp luật đến tận doanh nghiệp.
Mặc dù điều kiện của Uỷ ban nhân dân phường còn khó khăn nhưng vẫn
chú trọng đầu tư kinh phí, điều kiện cơ sở vật chất cho công tác phổ biến, giáo dục
pháp luật, đảm bảo công tác này được tiến hành ở tất cả các khóm trên địa bàn
phường
* Phổ biến, giáo dục pháp luật bằng phương tiện thông tin đại chúng
- Hiện nay, cùng với sự phát triển của đời sống xã hội, các phương tiện
thông tin đại chúng đã trở nên phổ biến hơn, việc truyền tải các thông tin một cách
rộng rãi nhanh chóng, đáp ứng được nhu cầu đời sống tinh thần của nhân dân. Do
đó, việc đưa nội dung phổ biến, giáo dục pháp luật thông qua thông tin đại chúng
về các văn bản luật liên quan đến nhiều lĩnh vực là một hình thức rất phổ biến, bên
cạnh đó còn sử dụng nhiều hình thức khác như sách báo, truyền thanh, tờ bướm
Hình thức này chứa đựng nhiều tính năng: tính đăng tải thông tin; tính giáo dục;
tính cổ động;
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
14
- Trong đời sống xã hội, nhất là thời đại bùng nổ thông tin hiện nay thì phát
thanh, truyền hình có vai trò hết sức quan trọng, trở thành một món ăn tinh thần
không thể thiếu trong sinh hoạt của từng cộng đồng, gia đình, cá nhân, một yếu tố
quan trọng thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội. Hiện nay toàn phường Mỹ Phước
có 10 khóm đã được trang bị đài truyền thanh. Thông qua phương tiện thông tin
như: truyền thanh, báo chí… đã tuyên truyền các văn bản pháp luật gồm: luật dân
sự, hình sự (nhất là các nhóm tội phạm tham nhủng, ma túy, xâm hại tình dục đối
với người vị thành niên), Luật về Tài nguyên và Môi trường, Luật khiếu nại, Luật
tố cáo, Nghị định 34 về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông
đường bộ, luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, chỉ thị 200 của Thủ tướng Chính
phủ về vệ sinh môi trường,…. Được tuyên truyền trên đài phát thanh phường 200
cuộc, mỗi cuộc được 15 phút. Song song đó cũng tuyên truyền những nội dung
trên thông qua tờ bướm có 5.000 tờ.
* Phổ biến, giáo dục pháp luật bằng miệng và hoạt động tư vấn hỗ trợ
- Trong công tác phổ biến, giáo dục pháp luật biện pháp tốt nhất là phổ biến
miệng trực tiếp với các hình thức như tổ chức họp ở các tổ dân phố hoặc tổ chức
sinh hoạt các cơ sở sản xuất, kinh doanh để phổ biến, giáo dục pháp luật. Hình
thức này là việc phổ biến, giáo dục pháp luật trực tiếp đến đối tượng (đúng đối
tượng, đúng nội dung) nên mang tính chính xác rất cao, làm cho người truyền đạt
phân tích được sâu sắc các nội dung và ý nghĩa của từng loại văn bản quy phạm
pháp luật, sử dụng được ưu thế của truyền miệng sẽ truyền tình cảm đến đối tượng,
nhằm giúp cho cán bộ và nhân dân hiểu biết sâu sắc pháp luật.
- Phối hợp với ngành cấp trên tư vấn hỗ trợ các cơ sở sản xuất, kinh doanh
được tổ chức nhằm đáp ứng nhu cầu và phục vụ có hiệu quả kịp thời của phát triển
xã hội với các nội dung cơ bản như: tư vấn giới thiệu các văn bản pháp luật mới; tư
vấn kinh tế; về chế độ quản lý và sử dụng hóa đơn chứng từ;, về các khoản thu từ
đất đai theo các văn bản mới của Luật Đất đai 2003. Phát hành rộng rãi các loại
sách báo, tài liệu để phổ biến, giáo dục pháp luật, các văn bản của lĩnh vực ngành
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
15
và một số văn bản dưới luật quan trọng, thiết thực đối với mọi người kinh doanh và
nhân dân.
- Trong năm qua Ban Tư pháp phường phối hợp với Phòng Tư pháp thành
phố tổ chức mở được 02 lớp có 250 học viên tham dự học, nhằm nâng cao về mặt
chính trị tư tưởng cho từng cán bộ và người dân trong địa bàn phường. Giáo dục về
truyền thống yêu nước, đòan kết của dân tộc, bản chất tốt đẹp xã hội chủ nghĩa,
Chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh theo định hướng xã hội chủ
nghĩa. Làm cho Đảng bộ và nhân dân có lập trường chính trị vững vàng, không
chao đảo trước khó khăn và lôi kéo của kẻ thù, chống chiến lượt diễn biến hòa bình
và bạo lọan lật đổ, vững bước tiến lên. Cũng như những Nghị quyết, pháp luật của
Nhà nước để được phổ biến kịp thời trong cán bộ và quần chúng nhân dân.
- Những năm gần đây, cùng với việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp
luật, tăng cường phổ biến giáo dục pháp luật, Đảng và Nhà nước ta rất coi trọng
việc xuất bản và phát hành sách pháp luật. Sách pháp luật có vai trò rất quan trọng
trong đời sống xã hội, là công cụ truyền tải mọi chủ trương, chính sách của Đảng
và pháp luật của Nhà nước đến với mọi người dân, là nguồn thông tin về các văn
bản pháp luật để qua đó mà người dân hiểu và thực hiện đúng pháp luật. Phường
Mỹ Phước duy trì họat động thường xuyên 10 điểm đọc sách, báo cung cấp sách,
báo pháp luật đều đặng theo định kỳ hàng tuần.
- Thực hiện Quyết định số 03/1998/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về
việc thành lập Hội đồng phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật. Thành phố
Long Xuyên cũng thành lập được Hội đồng phối hợp công tác tuyên truyền, phổ
biến, giáo dục pháp luật đến nay đã họat động tích cực và đạt hiệu quả khá tốt. Ban
tư pháp phường kết hợp với Công an, trường học giải thích giáo dục 09 trường hợp
con em bỏ học giữa chừng tiếp tục trở lại học.
- Về công tác hòa giải phường đã thành lập được Ban hòa giải và 10 tổ hòa
giải ở các khóm nên công tác hòa giải thực hiện đạt hiệu quả cao. Trong năm 2012
đã nhận được 56 đơn, hòa giải tại chỗ được 38 đơn, chuyển về cấp trên 18 đơn.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
16
Riêng Ban Tư pháp phường trong năm đã nhận được 44 đơn, hòa giải thành tại địa
phương 32 đơn còn tồn động 12 đơn tiếp tục xác minh, xin ý kiến để giải quyết.
- Bên cạnh đó Ban Tư pháp còn kết hợp với các ban ngành, đoàn thể phường
triển khai Nghị định 26/NĐ.CP về các họat động tôn giáo, Nghị định 29/NĐ.CP
(nay là Nghị định 79/NĐ-CP) về việc thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở. Ngòai ra,
xuống tận địa bàn dân cư tuyên truyền về luật nghĩa vụ quân sự cho gia đình và
thanh niên hiểu rõ về quyền và nghĩa vụ của mình có 18 lượt với 1.580 người.
- Trong năm đã tổ chức được 04 cuộc thi tìm hiểu hiểu pháp luật có 658 lượt
người tham dự thông qua các phương tiện như: thi hái hoa dân chủ, thi trả lời câu
hỏi… Văn hóa, văn nghệ thể thao ngày càng phát triển, các tụ điểm vui chơi, giải
trí càng thu hút đông người tham gia, có 9/10 khóm đạt tiêu chuẩn khóm văn hóa
và 01 khóm tiên tiến. Điện, đường, trường, trạm được đáp ứng đầy đủ. Trong năm
có 38 hộ thoát nghèo, có nhiều hộ khá, giàu thêm, đời sống nhân dân được nâng
lên rõ rệt. Về diện tích đất sản xuất nông nghiệp hàng năm đều giảm, do mở rộng
quy hoạch đô thị, nhưng chất lượng sản phẩm vẫn được cải thiện.
2.2.2. Những mặt tồn tại yếu kém:
Bên cạnh những kết quả đạt được trong công tác tuyên truyền phổ biến, giáo
dục pháp luật nêu trên vẫn còn một số mặt khó khăn, hạn chế như sau:
- Việc nắm bắt quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của cấp trên đôi khi chưa kịp
thời, các văn bản pháp luật có liên quan đến địa phương chưa được trang bị đầy đủ,
nhất là ở khóm, ấp chỉ được nghe báo cáo triển khai của cấp trên do đó mà gặp
nhiều khó khăn trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.
Đội ngũ báo cáo viên pháp luật tuy được củng cố nhưng hiệu quả còn hạn
chế, chưa có nhiều kinh nghiệm trong công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục
pháp luật, chế độ chính sách đối với người báo cáo pháp luật chưa cụ thể, chưa
kích thích hết nhiệt tình của người làm công tác tuyên truyền, phổ biến. gíao dục
pháp luật.
- Cán bộ làm công tác tuyên truyền pháp luật chưa được đào tạo về pháp lý
dài hạn mà thường chỉ đi tập huấn ngắn hạn, cán bộ làm chuyên trách quá ít, còn
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
17
kiêm nhiệm nhiều công việc, nên thời gian đầu tư học tập và nghiên cứu còn hạn
chế, làm ảnh hưởng đến kiến thức về pháp luật, cũng như công tác này chưa đạt
hiệu quả cao.
- Việc di chuyển cán bộ (từ công tác này đến công tác khác) dẫn đến việc thực
hiện công tác tuyên truyền của cán bộ mới còn lúng túng, còn hạn chế về chuyên
môn. Đồng thời đội ngũ làm công tác này còn nhiều hạn chế về kiến thức cũng như
trình độ chuyên môn, cán bộ chưa chuyên trách mà chỉ kiêm nhiệm trong công tác
nên khi triển khai thực hiện thiếu chủ động, thiếu nghiên cứu, đôi lúc còn đối phó
với nhiệm vụ, từ đó dẫn đến khả năng thuyết phục chưa đạt hiệu quả cao.
- Hệ thống thông tin chưa hiện đại, các tài liệu phục vụ cho công tác tuyên
truyền còn nhiều hạn chế, hình thức tuyên truyền chủ yếu đi vào chiều rộng, chưa
đi vào chiều sâu, nội dung tuyên truyền còn khô cứng chưa sinh động, thiếu tính
hấp dẫn, chưa thu hút được đối tượng tuyên truyền.
- Trình độ văn hoá của cán bộ và nhân dân chưa đồng đều, việc nhận thức của
người dân còn kém, người dân chưa coi trọng việc học, nhận thức của cán bộ và
người dân về pháp luật chưa cao.
- Kinh phí được phân phối hàng năm để hoạt động còn hạn chế khó cân đối
cho nhu cầu công việc và chi không kịp thời chương trình kế hoạch công tác. Bên
cạnh đó việc phối kết hợp giữa các cơ quan, ban ngành chưa được thường xuyên,
liên tục mà chỉ làm theo phong trào thời điểm nhất định dẫn đến việc đưa pháp
luật đến từng cán bộ, từng người dân còn hạn chế.
2.2.3. Nguyên nhân làm đƣợc:
- Trước tiên là Đảng và Nhà nước rất quan tâm đến công tác này, luôn được
thể hiện trong Hiến pháp, trong các văn kiện Đại hội Đảng và các văn bản của
Chính phủ, của các Bộ các cấp, các Ban ngành…
- Công tác tuyền truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật thời gian qua được sự
quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy và quản lý điều hành của Ủy ban nhân dân
phường về vật chất và tinh thần cho các đơn vị, nhân viên làm công tác này.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
18
- Có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các ban ngành, đoàn thể ở phường và các
cơ quan cấp trên cùng với sự năng nổ nhiệt tình của từng cán bộ tham gia làm công
tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.
- Sự hoạt động thường xuyên của tổ văn hóa thông tin nhất là trong việc phát
truyền thanh của phường, phổ biến kịp thời những tin tức của địa phương, phổ biến
pháp luật cũng như việc phê phán và nêu gương điển hình người tốt, việc tốt…
- Ban Tư pháp thực hiện tốt vai trò tham mưu cho Hội đồng phối hợp và áp
dụng đồng bộ các biện pháp cũng như hình thức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục
pháp luật.
- Được sự đồng tình ủng hộ của nhân dân, tuyên truyền trong các buổi hòa
giải. Nói chung, công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật được sự quan
tâm và tham gia của cả hệ thống chính trị.
2.2.4. Nguyên nhân yếu kém:
Do công việc ở địa phương nhiều đôi lúc Cấp uỷ, Uỷ ban không bám sát, đôn
đốc mà chỉ giao cho những người có liên quan tổ chức thực hiện.
Các tài liệu về luật, cũng như các văn bản dưới luật thường được phổ biến rất
chậm so với ngày ban hành văn bản.
Nhận thức công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong cán bộ
lãnh đạo ở các cơ quan ban ngành, đoàn thể chưa thật sự được coi trọng, chưa nhận
thức đầy đủ là một trong những nội dung công tác chính trị tư tưởng của Đảng.
Công tác tổ chức sơ tổng kết để rút kinh nghiệm, khen thưởng biểu dương
những cá nhân, tổ chức đạt thành tích, đồng thời phê phán những cá nhân, tập thể
thiếu tinh thần trách nhiệm trong công tác chưa được kịp thời, đúng lúc. Ngoài ra,
những vụ việc vi phạm xử lý chưa nghiêm minh, kịp thời gây bất bình trong nhân
dân. Điều này cũng ảnh hưởng rất lớn đối với công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo
dục pháp luật.
Sự hiểu biết pháp luật của một số ít nhân dân chưa cao, trình độ dân trí của họ
còn thấp nên khó và chậm tiếp thu chủ trương chính sách của Đảng và pháp luật
của Nhà nước.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
19
CHƢƠNG III
PHƢƠNG HƢỚNG, GIẢI PHÁP VÀ KIẾN NGHỊ NÂNG CAO CÔNG TÁC
TUYÊN TRUYỀN, PHỔ BIẾN, GIÁO DỤC PHÁP LUẬT Ở PHƢỜNG MỸ
PHƢỚC ĐẾN NĂM 2015
3.1. Phƣơng hƣớng nâng cao công tác tuyên truyền, phổ biên, giáo dục pháp
luật ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015:
Để công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đạt hiệu quả ngày càng
cao, góp phần tích cực vào việc ngăn ngừa phòng chống các lọai tội phạm, hành vi
phạm pháp trong thời gian tới. Ủy ban nhân dân các cấp chịu trách nhiệm chỉ đạo
công tác này, dưới sự hướng dẫn thống nhất về chuyên môn nghiệp vụ của Bộ tư
pháp và theo yêu cầu thực tế của phường Mỹ Phước cần thực hiện tốt các nội dung
quan trọng sau:
- Cấp ủy Chi bộ Đảng nhận thức sâu sắc đầy đủ hơn nữa về công tác này, mỗi
cán bộ Đảng viên đều phải hiểu rõ trách nhiệm, yêu cầu trong việc học tập, nghiên
cứu pháp luật, đồng thời góp phần phổ biến giáo dục pháp luật trong nhân dân.
- Ủy ban nhân dân thường xuyên chỉ đạo, kiểm tra, tạo điều kiện về mặt kinh
phí phục vụ cho việc tổ chức thực hiện công tác này. Ngoài ra, cương quyết kiểm
điểm, phê bình thái độ thờ ơ, thiếu trách nhiệm trong quá trình thực hiện công tác.
- Phải phát huy vai trò của các đoàn thể quần chúng trong việc thực hiện việc
tiếp cận nhân dân, nắm bắt những tâm tư nguyện vọng của nhân dân, tạo lòng tin
trong nhân dân từ đó sẽ tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật trong dân hiểu
mà thực hiện.
- Kiện toàn, củng cố tổ chức và hoạt động công tác tuyên truyền, phổ biến,
giáo dục. Phát huy tính chủ động, sáng tạo, có sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên
của các cấp ủy Đảng, đồng thời só sự phối hợp triển khai chặt chẽ, nhịp nhàng,
đồng bộ…. Đây là biện pháp mang ý nghĩa chủ quan quyết định trực tiếp đến hiệu
quả, chất lượng công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
20
- Đưa cán bộ làm công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật đi học
các lớp dài hạn về chuyên môn để nâng cao trình độ, từng bước nâng chất lượng
tuyên truyền đến từng người dân. Ngoài ra, còn phát huy được tính chủ động sách
tạo vừa đảm bảo sự phối hợp chặt chẽ thường xuyên của các thành viên, đây là
nhiệm vụ quan trọng trong mà đó ngành tư pháp là có vai trò chủ đạo.
- Giáo dục thông qua gia đình, gia đình là tế bào của xã hội, gia đình tốt thì xã
hội mới tốt, môi trường gia đình có ảnh hưởng rất lớn tới sự hình thành nhân cách
và ý thức pháp luật. Ý thức công dân của các thành viên trong gia đình. Những
thành viên lớn tuổi (ông, bà cha, mẹ…) có hiểu biết về pháp luật , có lối sống lành
mạnh gương mẫu trong việc tuân theo pháp luật sẽ làm tấm gương để trẻ noi theo.
- Giáo dục thông qua truyền miệng, thông qua các cuộc họp, hội nghị, các
nhóm dân cư vào các ngày lễ, tết, ngày hội truyền thống lồng vào đó, lực lượng
báo cáo, chuyên trách trực tiếp giáo dục biết ngay những vấn đề cơ bản của pháp
luật giúp người dân có ý thức chấp hành tốt.
- Giáo dục thông qua hòa giải, đây là hình thức sử dụng người thật việc thật
để đưa pháp luật vào cuộc sống bằng những việc thật một cách cụ thể: ví dụ như
mâu thuẩn tranh chấp, thuyết phục phân tích đúng sai cho các thành viên tranh
chấp hiểu và chấp hành nghiêm chỉnh các quy định pháp luật, góp phần ngăn ngừa
mầm móng gây ra phạm tội giữ gìn trật tự địa phương. Vì vậy, có thể nói hình thức
hoạt động hòa giải sẽ giáo dục cho đối tượng một cách nhanh chống thiết thực hơn.
- Giáo dục thông qua trường học, các trường học ở địa phương cung cấp cho
học sinh những kiến thức phổ thông về Nhà nước và pháp luật một cách nghiêm,
đồng thời giúp cho học sinh biết vận dụng tri thức đã học để biết ứng xử trong
cuộc sống hàng ngày phù hợp với chuẩn mực xã hội, biết vận dụng để bảo vệ lợi
ích hợp pháp cho bản thân và cộng đồng.
3.2. Giải pháp nâng cao công tác tuyên truyền, phổ biên, giáo dục pháp luật ở
phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015:
Trong những năm gần đây Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều biện pháp tăng
cường công tác giáo dục pháp luật. Các bộ, các Ngành, các cấp, toàn thể nhân dân
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
21
đã tích cực hưởng ứng và tham gia, từ đó mà nhận thức về pháp luật của nhân dân
từng bước có tiến bộ đi vào nề nếp, nhận thức và hiểu biết pháp luật của nhân dân
được cải thiện đáng kể, góp phần vào sự phát triển chung của đất nước. Tuy nhiên
trong thời gian tới cần chú trọng một số giải pháp sau:
3.2.1. Tham mƣu văn bản chỉ đạo về công tác phổ biến, giáo dục pháp
luật:
Tiếp tục thực hiện Quyết định số 03/1998/QĐ-TTg ngày 05/1/1998 của Thủ
tướng Chính phủ về việc ban hành kế hoạch triển khai phổ biến giáo dục pháp luật.
Triển khai kịp thời các văn bản pháp luật mới ban hành, nhất là các văn bản
liên quan tới lĩnh vực mà xã hội quan tâm cho nhân dân, cán bộ công chức, cơ sở
sản xuất kinh doanh, đồng thời phối hợp công tác phổ biến, giáo dục pháp luật của
tỉnh hoặc thành phố có yêu cầu phục vụ nhiệm vụ chính trị của đơn vị để tổ chức
thực hiện.
3.2.2. Về công tác tổ chức:
Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng và Ủy ban nhân dân đối
với công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Đây là một trong những
giải pháp cơ bản, bao trùm, xuyên suốt trong quá trình thực hiện công tác phổ biến,
giáo dục pháp luật ở cơ sở.
Phải quán triệt cho toàn thể cán bộ, đảng viên trong toàn phường về ý nghĩa
và tầm quan trọng của pháp luật về công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp
luật nhằm nâng cao nhận thức cho họ, để từ đó họ có ý thức trách nhiệm và tùy
theo vị trí công tác của mỗi người mà có cách thức phù hợp thực hiện công tác này.
Đưa chương trình học tập pháp luật vào trong các buổi sinh hoạt chi bộ hàng tháng
và xem đây là một bộ phận quan trọng trong công tác giáo dục chính trị, tư tưởng
của Đảng. Bởi vì, mỗi cán bộ đảng viên mà làm tốt công tác này sẽ có tác động đến
tâm lý của người dân, làm cho người dân không chỉ có ý thức chấp hành pháp luật,
mà còn có thể trở thành tuyên truyền viên pháp luật.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
22
3.2.3. Về hoạt động phổ biến, giáo dục pháp luật:
Kiện toàn đội ngũ tuyên truyền viên pháp luật, đưa đi đào tạo những lớp dài
hạn nhằm bồi dưỡng nâng cao trình độ chính trị, trình độ chuyên môn cũng như
trình độ pháp lý cho cán bộ tư pháp, đoàn thể và cán bộ hòa giải ở cơ sở. Đồng thời
bố trí cán bộ cần mang tính ổn định với công việc, phù hợp với công việc, phù hợp
với khả năng của từng người, qua đó mà có kế họach đào tạo cho phù hợp, tránh
tình trạng đào tạo chuyên môn này, ngành này lại bố trí công việc khác, trái với
chuyên môn được đào tạo.
Nâng cao hơn nữa trình độ dân trí, giáo dục văn hóa, giáo dục ý thức chính trị
(giáo dục lòng yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội. Nhận thức sâu về giai cấp, lợi ích
dân tộc mà phấn đấu phục vụ Cách mạng), giáo dục đạo đức (sống theo pháp luật,
tôn trọng đạo lý làm người của dân tộc Việt nam, yêu lao động và lao động có
năng xuất). Muốn vậy, phải đẩy mạnh công tác vận động toàn dân xây dựng cuộc
sống mới ở khu dân cư, vận động toàn dân đưa trẻ đến trường, đẩy mạnh công tác
xóa mù chữ và phổ cập trung học cơ sở.
Cần có kế họach cụ thể về công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp
luật cho từng tháng, quí, năm. Từ đó đưa vào kế hoạch công tác thường xuyên của
cả hệ thống chính trị của phường (kể cả chi bộ, ban tự quản các khóm, các tổ hòa
giải…)
Đổi mới phương pháp và hình thức tuyên truyền nhằm thu hút sự tập trung,
nội dung phải thiết thực đáp ứng nhu cầu trước mắt và lâu dài, trích yếu những nội
dung cần thiết phục vụ nhu cầu hàng ngày thành những tờ bướm phục vụ công tác
tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật. Phối hợp với đài phát thanh truyên
truyền xây dựng chương trình phổ biến, giáo dục, pháp luật hàng ngày.
Cần phải tổng kết đánh giá từ đó rút ra những kinh nghiệm, có chế độ khen
thưởng cũng như xử lý nghiêm minh đối với những người có hành vi thiếu trách
nhiệm hay vi phạm pháp luật.
Có sự phối hợp chặc chẽ thống nhất giữa chính quyền địa phương, ban ngành,
tổ chức đoàn thể, gia đình và các trường để giáo dục ý thức pháp luật cho nhân dân
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
23
(nhất là cho học sinh, cho trẻ vị thành niên). Phối hợp với tổ trợ giúp pháp lý, để
kịp thời trợ giúp pháp lý cho nhân dân có yêu cầu nhằm tạo niềm tin cho nhân dân.
Quản lý và khai thác tốt các tủ sách pháp luật nhất là những đầu sách pháp luật
mới.
Cần tranh thủ tiếp thu những ý kiến chỉ đạo của cơ quan quản lý cấp trên, sự
hướng dẫn nghiệp vụ của các cơ quan chuyên môn, kịp thời tháo gỡ những khó
khăn đem lại hiệu quả cao trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp
luật.
3.2.4. Đa dạng hóa hình thức phổ biến, giáo dục pháp luật:
Đẩy mạnh phổ biến, giáo dục pháp luật qua phương tiện thông tin đại
chúng. Nâng cao chất lượng công tác biên soạn bản tin và bài viết trên sóng phát
thanh, truyền hình và báo An Giang, đặc biệt là nội dung tìm hiểu pháp luật, giải
đáp pháp luật chuyên ngành xuất nhập khẩu.
Làm tốt công tác tư vấn hỗ trợ thông qua đối thoại (trực tiếp, qua điện thoại,
văn bản) giải quyết đơn thư khiếu khiếu nại, tố cáo của người dân. Tổ chức cho
cán bộ, công chức tham gia xây dựng các văn bản pháp luật, đóng góp bổ sung, sửa
đổi các văn bản quy phạm pháp luật.
Phổ biến, giáo dục pháp luật qua các đợt sinh hoạt theo quy chế dân chủ ở
cơ quan, đơn vị. Ðây là cách phổ biến miệng rất thiết thực vì cán bộ, công chức và
trao đổi trực tiếp với nhau về văn bản pháp luật được phổ biến.
Công tác phổ biến, giáo dục pháp luật phải được làm thường xuyên, liên
tục, thực hiện theo phương châm “Mưa dầm thấm sâu”; không chạy theo phong
trào, qua loa chiếu lệ, phải có sơ kết, tổng kết đánh giá thường xuyên để rút kinh
nghiệm những việc làm được và chưa làm được.
Đẩy mạnh thực hiện và phát triển nhân rộng mô hình “Ngày pháp luật”;
đồng thời tăng cường hoạt động tư vấn pháp luật miễn phí, phổ biến pháp luật dưới
nhiều hình thức.
Tổ chức thi tìm hiểu pháp luật: Cần cải tiến, đổi mới hình thức thi tìm hiểu
pháp luật phù hợp với từng phạm vi, nhóm đối tượng nhằm nâng cao hiệu
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
24
quả và chất lượng cuộc thi; khuyến khích việc huy động nguồn kinh phí tài trợ từ
các nhà hảo tâm, cá nhân, tổ chức, nguồn kinh phí tự chủ của các cơ quan, đơn
vị dành cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật để tổ chức thi tìm hiểu pháp luật.
Sân khấu hóa công tác phổ biến, giáo dục pháp luật bằng cách chọn các nội
dung như sự thiếu hiểu biết pháp luật dẫn đến vi phạm pháp luật hay nhờ hiểu biết
pháp luật mà bảo vệ được lợi ích hợp pháp v.v làm đề tài để viết các vở kịch, tiểu
phẩm. Mô hình này dễ làm, dễ hiểu, dễ đi vào lòng người mà lại phù hợp với trình
độ của mọi tầng lớp .
Gắn phổ biến, giáo dục pháp luật với các hình thức sinh hoạt văn hóa truyền
thống của dân tộc Việt Nam làm cho người dân, các cơ sở sản xuất kinh doanh dễ
hiểu để công tác phổ biến, giáo dục pháp luật sẽ đạt hiệu quả cao. Muốn đưa được
pháp luật vào đời sống xã hội, chúng ta không thể tách rời truyền thống mà phải sử
dụng triệt để yếu tố này để phục vụ cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật; qua
đó, cơ sở sản xuất kinh doanh và người dân hiểu thêm những quy định của pháp
luật trong các lĩnh vực.
3.2.5. Thành lập tổ kiểm tra kết quả và xử lý vi phạm pháp luật:
Ngoài việc làm công tác phổ biến, giáo dục pháp luật ở Uỷ ban nhân dân
phường, cán bộ làm công tác này cần nắm bắt những thông tin tình hình chấp hành
pháp luật và có dấu hiệu vi phạm pháp luật của cán bộ, công chức để kịp thời đề
xuất lên lãnh đạo biện pháp xử lý.
Tăng cường đấu tranh với những vi phạm pháp luật, trong đó cần kết hợp
hoạt động của các cơ quan bảo vệ pháp luật và sức mạnh của dư luận quần chúng
và các cơ sở sản xuất kinh doanh. Quá trình đấu tranh loại trừ những vi phạm pháp
luật, bảo vệ trật tự pháp luật, quyền và lợi ích hợp pháp của mọi người cũng tác
động mạnh mẽ tới sự phát triển và nâng cao ý thức pháp luật cho mọi người.
Bên cạnh phổ biến, giáo dục người dân và các cơ sở sản xuất kinh doanh
sống và làm việc theo pháp luật, cần xử lý thật nghiêm những hành vi cố tình làm
trái pháp luật, có vậy mới nâng cao ý thức chấp hành pháp luật trong xã hội.
Đề tài: Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015
Lớp TCLLTC-HC.B64 Long Xuyên HV: Võ Thanh Giang
25
3.3. Kiến nghị về nâng cao công tác tuyên truyền, phổ biên, giáo dục pháp luật
ở phƣờng Mỹ Phƣớc đến năm 2015:
Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật là một bộ phận của Cách
mạng văn hóa – tư tưởng theo đường lối của Đảng, góp phần tích cực vào việc
nâng cao đời sống kinh tế của nhân dân. Để phát huy vai trò tích cực của việc
tuyên truyền, phồ biến, giáo dục pháp luật ở địa phương tôi nêu một số ý kiến như
sau:
- Nhà nước phải có sự đầu tư đúng mức về phương tiện, cơ sở vận chất, hoàn
chỉnh hệ thống truyền thanh ở các xã đặc biệt quan tâm cho các xã vùng sâu, vùng
xa cung cấp đầy đủ các tài liệu có liên quan đến pháp luật về tận ở sở.
- Đưa ra những quy định pháp luật bắt buộc đối với các tổ chức xã hội, các
ngành phải thực hiện chức năng và mục tiêu giáo dục pháp luật. Tạo điều kiện
thuận lợi cho việc học tập, nghiên cứu nội dung các văn bản pháp luật nhằm trang
bị, bồi dưỡng kiến thức pháp luật cho lực lượng trực tiếp thực hiện công tác, song
mở rộng thêm các đối tượng học tập pháp luật như: trưởng khóm, ấp, cán bộ văn
hóa thông tin, cán bộ đoàn thể… vì đây là lực lượng nồng cốt, những người thường
xuyên tiếp xúc với nhân dân.
- Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cần phải có sự phân biệt về mức
độ, nội dung và phương pháp. Vì trong toàn xã hội không có sự đồng đều về khả
năng tiếp thu kiến thức pháp luật (do điều kiện địa hình, dân trí).
- Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật cần phải tiến hành kịp thời,
chính xác và dễ hiểu, áp dụng biện pháp, phương tiện và phổ biến thích hợp cho
từng đối tượng như: thanh niên, phụ nữ, thiếu niên, nông dân, công nhân, học sinh,
sinh viên, người dân tộc, nông thôn, miền núi…
- Có kế hoạch đào tạo dài hạn mang tính chiến lược lâu dài cho đội ngủ cán
bộ làm công tác pháp luật, quan tâm đào tạo cán bộ người dân tộc và cán bộ làm
công tác pháp luật cần phải học tiếng dân tộc. Đồng thời hạn chế việc kiêm nhiệm
nhiều công việc, vì sẽ không có thời gian nghiên cứu về chuyên môn.