bài mô tả dự án dạy học theo chủ đề tích hợp tiết 117 VIẾNG LĂNG bác ngữ văn 9

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO MÊ LINH
BẢN MÔ TẢ DỰ ÁN DẠY HỌC
THEO CHỦ ĐỀ TÍCH HỢP
Tên dự án dạy học: Tích hợp kiến thức các môn: Lịch sử,
Địa lý, Giaó dục công dân, Âm nhạc, Mỹ thuật…vào dạy:

Tiết 117: VIẾNG LĂNG BÁC- Ngữ văn 9.
TRƯỜNG: THCS QUANG MINH
TỔ: KHOA HỌC XÃ HỘI
NGƯỜI THỰC HIỆN:
NHÓM GV : ĐẶNG THỊ VUI
NGUYỄN THỊ THANH THÚY
ĐIỆN THOẠI: 0974232568-0978989560
EMAIL: vuidang203@gmail
PHIẾU MÔ TẢ DỰ ẤN DẠY HỌC- MÔN NGỮ VĂN 9
Sở Giáo dục – Đào tạo Hà Nội
Phòng Giáo dục – Đào tạo Mê Linh
Trường THCS Quang Minh
Địa chỉ:Thị trấn Quang Minh– Huyện Mê Linh – Thành phố Hà Nội
Điện thoại: 0974232568
Họ tên giáo viên: Đặng Thị Vui – Nguyễn Thị Thanh Thúy
Điện thoại: 0974232568; Email:
1.Tên dự án dạy học: Tích hợp kiến thức các môn: Lịch sử,
Địa lý, Giaó dục công dân, Âm nhạc, Mỹ thuật…vào dạy:
Tiết 117: VIẾNG LĂNG BÁC- Ngữ văn 9.
2. Mục tiêu dạy học:
2.1. Kiến thức:
2.1.1. Môn Ngữ văn:
Chủ tịch Hồ Chí Minh - vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam – đã
cống hiến trọn đời mình vì sự nghiệp giải phóng đất nước. Người ra đi năm

1969, để lại biết bao nỗi thương nhớ và xót xa cho Tổ quốc. Có nhiều nhà thơ đã
viết bài thơ tưởng nhớ về Bác, và “Viếng lăng Bác” của Viễn Phương là một
trong những bài thơ xuất sắc nhất.
Năm 1976, sau ngày đất nước ta được hoàn toàn giải phóng, lăng Bác được
khánh thành. Nhà thơ Viễn Phương từ miền Nam đã ra thăm lăng Bác. Cảm xúc
dâng trào, nhà thơ đã làm một bài thơ như một lời bộc bạch chân tình của hàng
triệu người con miền Nam với Bác. Đây là một bài thơ đặc sắc, giàu ý nghĩa,
làm cho người đọc xúc động.
2
-Cảm nhận được niềm xúc động thiêng liêng, tấm lòng tha thiết thành kính,
vừa tự hào vừa đau xót của tác giả từ miền Nam vừa được ra viếng lăng
Bác.
Lớp 6-Tiết 93
Đêm nay Bác không ngủ.
Lớp 7-Tiết 45
Cảnh khuya, Rằm tháng giêng.
Lớp 7-Tiết 81
Tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
Lớp 7-Tiết 93
Đức tính giản dị của Bác Hồ.
Lớp 9-Tiết 85
Ngắm trăng, Đi đường.
Lớp 9-Tiết 1,2
Phong cách Hồ Chí Minh.
2.1.2. Môn Lịch sử:
-Hiểu được hoàn cảnh lịch sử đất nước ta sau 1954, miền Nam kháng chiến
chống Mỹ, miền Bắc xây dựng XHCN.
- Hiểu được một cách khái quát về cuộc đời, sự nghiệp, phẩm chất, đạo đức của
một con người vĩ đại trong lịch sử dân tộc VN.
-Lịch sử và quá trình xây dựng lăng Bác Hồ.

Lớp 9- Tiết
40-41-42
Bài 28. Xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, đấu tranh
chống đế quốc Mĩ và chính quyền Sài Gòn ở miền Nam
(1954 - 1965).
Lớp 9- Tiết
43-44-45
Bài 29. Cả nước trực tiếp chống Mĩ cứu nước (1965 - 1973).
Lớp 9- Tiết
46-47
Bài 30. Hoàn thành giải phóng miền Nam, thống nhất đất
nước (1973 - 1975).
2.1.3. Môn Địa lý:
- Nêu được mối quan hệ giữa vị trí địa lý, phong thuỷ, nơi đặt lăng Bác( một khu
vực đất rất rộng và đẹp giữa lòng thủ đô Hà Nội ) với vị trí địa lý của khu vực
đồng bằng Sông Hồng.
3
- Mạng lưới giao thông, quảng trường rộng lớn, các thiết kế có liên quan đến
cuộc đời HCT đều mằm ở các vị trí xung quanh.
Lớp 6-Tiết 11 Sự chuyển động của trái đất quanh mặt trời (tt)
Lớp 9 -Tiết 26 Vùng đồng bằng sông Hồng
Lớp 9 -Tiết 27 Vùng đồng bằng sông Hồng
2.1.4. Môn GDCD :
Bồi dưỡng tư tưởng Hồ Chí Minh, học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh.
Lớp 7- Tiết
23,24
Bài
14
Bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên.

Lớp 7- Tiết
25,26
Bài
15
Bảo vệ di sản văn hóa.
Lớp 8- Tiết
25
Bài
17
Nghĩa vụ tôn trọng, bảo vệ tài sản Nhà nước
và lợi ích công cộng.
Lớp 9- Tiết
4
Bài 4
Bảo vệ hòa bình.
Lớp 9- Tiết
7,8
Bài 7
Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của dân tộc.
2.1.5. Môn Âm nhạc, Mỹ Thuật :
-Sưu tầm, trân trọng và yêu thích những bài hát ,tranh ảnh về Người.
Lớp 6 Tiết
21
- Âm nhạc thường thức: Nhạc sĩ Phong Nhã và bài hát Ai yêu Bác
Hồ Chí Minh hơn thiếu niên nhi đồng
Lớp 7 Tiết
7
- Ôn tập
- Bài đọc thêm: Nhạc sĩ Xuân Hồng và bài hát mùa xuân trên
thành phố Hồ Chí Minh

2.2. Kỹ năng :
2.2.1. Môn Ngữ văn:
-Đọc, hiểu, phân tích một văn bản thơ (Biểu cảm).
4
-Biết vận dụng kiến thức liên môn để giải quyết một vấn đề.Tích hợp với tập
làm văn…
-Thấy được những đặc điểm nghệ thuật của BT: giọng điệu trang trọng và tha
thiết phù hợp với tâm trạng và cảm xúc,nhiều h.ảnh ẩn dụ có giá trị gợi cảm.
- Lời thơ dung dị mà cô đúc,giàu cảm xúc mà cô đọng.
-Rèn kĩ năng cảm thụ phân tích bài thơ
2.3. Thái độ :
2.3.1. Môn Ngữ văn:
- Học sinh hiện nay kiến thức về lịch sử rất mờ nhạt, còn học môn Văn thì
cảm xúc khô khan, qua việc dạy học của dự án thì học sinh sẽ dần thay đổi quan
điểm, thấy hứng thú, yêu thích môn Văn và môn Lịch sử hơn.
-Bồi dưỡng tinh thần tự hào và lòng kính trọng Bác Hồ.
- Cẩn thận, trung thực, hợp tác trong các hoạt động.
2.3.2. Môn Lịch sử:
- Có ý thức trân trọng, gìn giữ và phát huy những giá trị tốt đẹp về một con
người vĩ đại và lăng CT HCM.
2.3. 3. Môn Giáo dục công dân :
-Bồi dưỡng tư tưởng Hồ Chí Minh, học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh.
3. Đối tượng dạy học:
- Học sinh trường THCS Quang Minh- Huyện Mê Linh– Tỉnh –Hà Nội.
+ Số lượng: 40 học sinh.
+ Số lớp: 1 lớp.
+ Khối lớp: L ớp 9A
5
4. Ý nghĩa của dự án:

4.1. Ý nghĩa của dự án đối với thực tiễn dạy học:
- Qua việc dạy học của dự án thì học sinh đã có tư duy, vận dụng được kiến thức
của nhiều môn học khác nhau để giải quyết một vấn đề gặp trong cuộc sống.
- Từ những kiến thức của dự án và cách vận dụng kiến thức của nhiều môn học
khác nhau để giải quyết vấn đề mà học sinh có thể vận dụng đối với các tình
huống khác.
- Học sinh hiện nay kiến thức về lịch sử rất mờ nhạt, còn học môn Văn thì
cảm xúc khô khan, qua việc dạy học của dự án giúp học sinh dần thay đổi quan
điểm, thấy hứng thú, yêu thích môn Văn và môn Lịch sử hơn.
4.2. Ý nghĩa của dự án đối với thực tiễn đời sống:
- Học sinh có được những kiến thức về lịch sử, văn học, và nhiều môn khác
tích luỹ kỹ năng sống, trau dồi tư tưởng, đạo đức, lối sống để vận dụng vào cuộc
sống hàng ngày. Đó là nâng cao khả năng rèn luyện của bản thân và cộng đồng.
- Có ý thức trân trọng, gìn giữ và phát huy những giá trị truyền thống tốt đẹp
của dân tộc nói chung và về một con người vĩ đại nói riêng.
- Bài thơ như một tiếng nói chung của toàn thể nhân dân Việt Nam, biểu lộ niềm
đau xót khi thấy Bác kính yêu ra đi. Qua dự án dạy học này HS thấy thấm thía
rằng đất nước ta có hoà bình như ngày hôm nay một phần lớn là nhờ công lao
của Bác, như vậy chúng ta cần phải biết xây dựng và bảo vệ Tổ quốc ta, để
những công ơn to lớn của Bác không bị bỏ phí.
-Bồi dưỡng tinh thần tự hào và lòng kính trọng Bác Hồ.
-Qua dự án dạy học này HS hiểu biết thêm rất nhiều về lăng CT HCM.
-Bồi dưỡng tư tưởng Hồ Chí Minh, học tập và làm theo tấm gương đạo đức
Hồ Chí Minh.
6
- Có kỹ năng sống, hiểu biết thêm về lịch sử, biết tích hợp các kiến thức liên
môn trong quá trình học tập.
5. Thiết bị dạy học và học liệu:
5.1. Thiết bị dạy học:
- Máy chiếu.

5.2. Học liệu:
5.2.1. Tranh ảnh, video, clip…
5.2.2. Một số bài hát về Bác Hồ.
5.2.3. Tư liệu…
Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
Phía trước lăng Hồ Chí Minh ngày 8 tháng 8
năm 2007
Thông tin chung
Tên cũ Lăng Hồ Chủ tịch
Loại hình Lăng
7
Phong cách Hiện đại
Địa điểm Quảng trường Ba Đình
Thành phố Hà Nội
Quốc gia Việt Nam
Địa chỉ Đường Độc Lập
Tọa độ
21°02′12″B,
105°50′05″ĐTọa độ:
21°02′12″B 105°50′05″Đ
Xây dựng
Khởi công 2 tháng 9, 1973
Hoàn thành 16 tháng 5, 1975
Khánh thành 29 tháng 8, 1975
Trùng tu Tháng 10,
11
Kích thước Mỗi cạnh 30 mét
Chiều cao 21,6 mét
Đường kính 10 mét

Kích thước
khác
3 mét
Diện tích sàn 21000m2
Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh, hay còn gọi là Lăng Hồ Chủ tịch, Lăng
Bác, là nơi đặt thi hài của chủ tịch Hồ Chí Minh. Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
được chính thức khởi công ngày 2 tháng 9 năm 1973, tại vị trí của lễ đài cũ
giữaQuảng trường Ba Đình, nơi ông đã từng chủ trì các cuộc mít tinh lớn.
Lăng được khánh thành vào ngày 29 tháng 8 năm 1975. Lăng gồm 3 lớp
với chiều cao 21,6 mét, lớp dưới tạo dáng bậc thềm tam cấp, lớp giữa là kết cấu
trung tâm của lăng gồm phòng thi hài và những hành lang, những cầu thang lên
8
xuống. Quanh bốn mặt là những hàng cột vuông bằng đá hoa cương, lớp trên
cùng là mái lăng hình tam cấp. Ở mặt chính có dòng chữ: "Chủ tịch Hồ Chí
Minh" bằng đá hồng màu mận chín. Trong di chúc, Hồ Chí Minh muốn được
hỏa táng và đặt tro tại ba miền đất nước
[1]
. Tuy nhiên, Bộ Chính trị Ban Chấp
hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa III, với lý do "theo nguyện
vọng và tình cảm của nhân dân", quyết định giữ gìn lâu dài thi hài Hồ Chí Minh
để sau này người dân cả nước, nhất là người dân miền Nam, khách quốc tế có
thể tới viếng.
Năm 1968, ngay trước khi Hồ Chí Minh qua đời, một chuyên viên Liên
Xô đã bí mật đến Hà Nội để cố vấn các chuyên gia Việt Nam về công nghệ ướp
xác. Tháng 3 năm sau, một nhóm chuyên viên người Việt đến Moskva để tham
khảo thêm và báo cáo về tình hình nắm giữ công nghệ này. Lúc này, đây là một
đề tài nhạy cảm trong các nhà lãnh đạo Đảng vì theo di chúc Hồ Chí Minh có
nguyện vọng được hỏa táng. Tuy nhiên, bí thư Lê Duẩn đã từng đề nghị Hồ Chí
Minh nên cho bảo quản thi hài lâu dài để đồng bào miền Nam và cả nước được
đến thăm, nghe vậy ông không nói gì. Ngay vào thời điểm ông mất, Bộ Chính trị

vẫn chưa có quyết định cuối cùng về việc này.
Trong lễ truy điệu, đến dự có đoàn đại biểu của Đảng Cộng sản Liên Xô do
chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng dẫn đầu đến viếng. Bí thư Lê Duẩn đã đề nghị cho
chuyên gia Liên Xô sang gấp để bảo quản thi hài. Chủ tịch đoàn Liên Xô cứng
rắn nói rằng phải đưa thi hài sang Liên Xô. Lúc đó, Lê Duẩn đã khóc và bác
bỏ: "Không thể được, theo phong tục Việt Nam, Người phải ở lại với đồng bào
chúng tôi!". Chủ tịch đoàn lập tức điện về Liên Xô, xin ý kiến và đã đồng ý cử
ngay chuyên gia sang Việt Nam giúp bảo quản thi hài.
Sau Lễ tang Chủ tịch Hồ Chí Minh, "Ban phụ trách qui hoạch A", trong đó
có các ông Nguyễn Lương Bằng, Trần Quốc Hoàn,Phùng Thế Tài, bắt đầu
nghiên cứu qui hoạch xây dựng Lăng Hồ Chủ tịch.
[7]
Tháng 1 năm 1970, Chính
phủ Liên Xô cử một đoàn cán bộ sang Việt Nam bàn về thiết kế và thông báo sẽ
giúp đỡ kỹ thuật trong thiết kế, xây dựng và trang bị cho Lăng. Các chuyên
9
gia Liên Xô chuẩn bị 5 phương án về bố trí cụm tổng thể của Lăng. Sau thời
gian ngắn, Bộ Chính trị Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam thông qua "Dự
thảo nhiệm vụ thiết kế Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh" do các chuyên gia Liên Xô
và Việt Nam đưa ra.
Tin tức về việc xây dựng Lăng Hồ Chí Minh được lan truyền trong nhân
dân, nhiều người Việt Nam ở cả 2 miền Nam, Bắc và Việt kiều ở nước ngoài gửi
thư về đóng góp ý kiến. Theo nguyện vọng của nhân dân, Bộ Chính trị quyết
định lùi việc duyệt bản thiết kế sơ bộ đã được thông qua. Một đợt sáng tác mẫu
thiết kế Lăng được tổ chức, các mẫu được trưng bày và lấy ý kiến của nhân dân.
Trong khoảng thời gian từ tháng 5/1970 tới 8/1970, có 200 phương án thiết kế
được gửi đến, trong đó có 24 phương án được chọn lựa và đem trưng bày tại Hà
Nội, Hải Phòng, Thái Nguyên, Sơn La và Nghệ An. 745.487 lượt người đã tới
thăm và 34.022 người tham gia ý kiến.
Kết thúc đợt triển lãm và lấy ý kiến, bản "thiết kế sơ bộ" tổng hợp các ý

kiến của nhân dân được mang sang Liên Xô. Sau 3 tuần làm việc, phương án
thiết kế sơ bộ của Việt Nam được Liên Xô chấp nhận. Lăng được thiết kế để có
độ bền vững cao, chống được bom đạn và động đất cường độ 7 richter. Ngoài ra
còn có công trình bảo vệ đặc biệt chống lụt phòng khi Hà Nội bị vỡ đê. Kính
quan tài phải chịu được xung lực cơ học lớn. Lăng còn được thiết kế thêm
"buồng đặc biệt" để có thể giữ thi hài tại chỗ trong trường hợp có chiến tranh.
Việc thiết kế hết 2 năm.
Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là một công trình văn hóa, nghệ thuật lớn.
Lăng được xây dựng trên nền cũ của tòa lễ đài giữa Quảng trường Ba Đình, nơi
Hồ Chí Minh chủ trì các cuộc mít tinh lớn và đọc bản Tuyên ngôn Độc lập khai
sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hoà. Lăng được chính thức khởi công xây
dựng vào ngày 2 tháng 9 năm 1973.
Vật liệu xây dựng được mang về từ nhiều miền trên cả nước. Cát được lấy
từ suối Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình do người dân tộc Mường đem về; đá cuội được
chuyển từ các con suối vùng Sơn Dương, Chiêm Hoá, Ngòi Thìa, Tuyên
10
Quang ; đá chọn xây lăng từ khắp các nơi: đá Nhồi ở Thanh Hoá, đá Hoa
(Chùa Thầy), đá đỏ núi Non Nước ; đá dăm được đưa từ mỏ đá Hoàng Thi
(Thác Bà, Yên Bái), còn cát lấy từ Thanh Xuyên (Thái Nguyên). Nhân dân
dọc dãy Trường Sơn còn gửi ra 16 loại gỗ quí. Các loài cây từ khắp các miền
được mang về đây như: cây chò nâu ở Đền Hùng, hoa ban ở Điện Biên-Lai
Châu, tre từ Cao Bằng Thanh thiếu niên còn tổ chức buổi tham gia lao động
trong việc mài đá, nhổ cỏ, trồng cây. Hệ thống điện phục vụ chiếu sáng, thiết kế
xây lăng và bảo quản thi hài Hồ Chí Minh do các chuyên gia Liên Xô đảm
nhiệm. Liên Xô cũng gửi hai vạn tấm đá hoa cương và cẩm thạch mài nhẵn để
trang trí cho Lăng.
Về thi hài của Hồ Chí Minh, thì theo tiết lộ của Lý Chí Thỏa, bác sĩ riêng
của Mao Trạch Đông thì khi Mao Trạch Đông mất năm 1976, vì lúc đó quan hệ
Trung Quốc với Liên Xô đang xấu nên thay vì qua Liên Xô tham khảo cách giữ
thi hài, họ gửi hai người đến Hà Nội để học hỏi cách bảo quản thi hài, theo cách

bảo quản thi hài Hồ Chí Minh tại Lăng Hồ Chí Minh. Tuy nhiên, chuyến đi
không kết quả vì Việt Nam từ chối chia sẻ kinh nghiệm và còn không cho các
nhà khoa học Trung quốc xem thi hài Hồ Chí Minh.
Miêu tả
Bụi tre bên Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
Trên đỉnh lăng là hàng chữ "Chủ tịch Hồ Chí Minh" ghép bằng đá ngọc
màu đỏ thẫm của Cao Bằng
[7]
. Cửa lăng làm từ các cây gỗ quý từ Tây Nguyên.
Tiền sảnh ốp đá hoa cương vân đỏ hồng, làm nền cho dòng chữ "Không có gì
quý hơn Độc lập Tự do" và chữ ký của Hồ Chí Minh được dát bằng vàng. 200
11
bộ cửa trong Lăng được làm từ các loại gỗ quí do nhân dân Nam Bộ, Tây
Nguyên, Quảng Nam - Đà Nẵng, và bộ đội Trường Sơn gửi ra, và do các nghệ
nhân nghề mộc của Nam Hà, Hà Bắc, và Nghệ Anthực hiện. Cánh cửa vào
phòng đặt thi hài do hai cha con nghệ nhân ở làng Gia Hòa đóng. Hai bên cửa
chính là hai cây hoa đại. Phía trước và phía sau lăng trồng 79cây vạn tuế tượng
trưng cho 79 năm trong cuộc đời của Hồ Chủ tịch. Hai bên phía nam và bắc của
lăng là hai rặng tre, loại cây biểu tượng cho nước Việt Nam. Trước cửa lăng
luôn có hai người lính đứng gác, 1 giờ đổi gác một lần.
Một cảnh đổi gác
Chính giữa lăng là phòng đặt thi hài ốp đá cẩm thạch Hà Tây. Trên tường
có 2 lá quốc kỳ và đảng kỳ lớn, ghép từ 4.000 miếng đá hồng ngọc Thanh Hóa,
hình búa liềm và sao vàng được ghép bằng đá cẩm vân màu vàng sáng. Thi hài
Chủ tịch Hồ Chí Minh đặt trong hòm kính. Qua lớp kính trong suốt, thi hài Hồ
Chí Minh nằm trong bộ quần áo ka ki bạc màu, dưới chân có đặt một đôi dép
cao su. Trong những dịp có người viếng lăng, sẽ có bốn người lính đứng gác.
Chiếc hòm kính đặt thi hài là một công trình kỹ thuật và nghệ thuật do những
người thợ bậc thầy của hai nước Việt - Xô chế tác. Giường được chế tác bằng
đồng, có dải hoa văn bông sen được cách điệu, ba mặt giường lắp kính có độ

chịu xung lực cao. Nóc giường bằng kim loại, có hệ thống chiếu sáng và hệ
thống điều hòa tự động. Giường được đặt trên bệ đá, có hệ thống thang máy tự
động.
Lăng có hình vuông, mỗi cạnh 30 m, cửa quay sang phía Đông, hai phía
Nam và Bắc có hai lễ đài dài 65 m dành cho khách trong những dịp lễ lớn.
Trước lăng là Quảng trường Ba Đình với một đường dành cho lễ diễu binh,
duyệt binh, và một thảm cỏ dài 380 m chia thành 240 ô vuông cỏ xanh tươi suốt
12
bốn mùa. Trước mặt lăng là cột cờ,Lễ thượng cờ được bắt đầu vào lúc 6 giờ
sáng (mùa nóng); 6 giờ 30 phút sáng (mùa lạnh) và Lễ hạ cờ diễn ra lúc 9 giờ tối
hàng ngày. Thẳng tiếp qua sân cỏ là đường Bắc Sơn, có trồng hoa hồng đỏ và
hoa đào. Tận cùng đường Bắc Sơn là đài Liệt sỹ. Bên phía tây của quảng trường
là khu lưu niệm Hồ Chí Minh. Tại đây có Viện bảo tàng Hồ Chí Minh, ngôi nhà
sàn Hồ Chí Minh. Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh thường có nhiều đoàn khách ở
các tỉnh thành phố và nước ngoài đến thăm viếng.
Khách tham quan
Mỗi tuần có hơn 15.000 người đến viếng thăm Lăng Chủ tịch Hồ Chí
Minh.Rất nhiều cá nhân và đoàn thể đến viếng lăng vào các ngày lễ, các ngày kỷ
niệm quan trọng của Việt Nam.
Hoạt động
Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh mở cửa 5 ngày một tuần, vào các buổi sáng
thứ Ba, thứ Tư, thứ Năm, thứ Bảy và Chủ nhật. Mùa nóng (từ 1-4 đến 31-10):
Từ 7h30 đến 10h30; mùa lạnh (từ 1-11 đến 31-3 năm sau): Từ 8h00 đến 11h00;
ngày lễ, thứ Bảy, Chủ nhật mở cửa thêm 30 phút. Hàng năm Lăng đóng cửa để
làm nhiệm vụ tu bổ định kỳ vào 2 tháng: tháng 10 và tháng 11. Ngày 19/5, 2/9
và Mồng 1 Tết Nguyên đán nếu trùng vào Thứ Hai hoặc Thứ Sáu, vẫn tổ chức lễ
viếng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Hiện nay, Lăng không thu phí vào cửa và khách viếng thăm buộc phải tuân
theo những yêu cầu như ăn mặc chỉnh tề, không đem máy ảnh, điện thoại di
động có chức năng quay phim, chụp ảnh, tắt điện thoại và giữ trật tự trong lăng.

13
Ban Quản lý
Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh là một cơ quan thuộc Chính
phủ Việt Nam có chức năng chỉ đạo, phối hợp các cơ quan, tổ chức có liên quan
trong việc giữ gìn nguyên vẹn, lâu dài và bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Tư lệnh Bộ Tư lệnh bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh kiêm chức vụ Trưởng
Ban quản lý Lăng.
Ban quản lý bao gồm:
• Nguyến Văn Cương - Trưởng ban Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí
Minh
• Vũ Văn Bình - Phó Trưởng ban Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh
• Đặng Trọng Huy - Phó Trưởng ban Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí
Minh .
5.3. Ứng dụng công nghệ thông tin
- Sử dụng phần mềm Microsoft Office PowerPoint 2003.
- Sử dụng phần mềm Violet bản dùng thử tải từ Internet.
6. Hoạt động dạy học và tiến trình dạy học
Hoạt động 1: Khởi động
GV giới thiệu : Đề tài về Bác Hồ đã trở thành phổ biến trong thơ ca hiện
đại. Tình cảm đối với Bác khi Người còn sống cũng như khi Người đi xa đều rất
thiêng liêng trong mỗi trái tim người dân Việt Nam, Bác ra đi là một mất mát,
đau thương lớn cho toàn thể dân tộc ta, Tố Hữu từng viết:
(GV ngâm thơ)
Suốt mấy hôm rày đau tiễn đưa
Đời tuôn nước mắt, trời tuôn mưa
Chiều nay con chạy về thăm Bác
14
Ướt lạnh vườn rau, mấy gốc dừa!
Con lại lần theo lối sỏi quen
Đến bên thang gác, đứng nhìn lên

Chuông ôi chuông nhỏ còn reo nữa?
Phòng lặng, rèm buông, tắt ánh đèn!
Chiếu phim tư liệu: Bác mất, tư liệu về lăng Bác Hồ….(Có trong hồ sơ dạy
học)
GV giới thiệu : Viễn Phương nhà thơ ở miền Nam một lần ra thăm lăng
Bác đã xúc động ghi lại cảm xúc lần đầu được ra thăm Bác: bài thơ Viếng lăng
Bác ra đời.
Hoạt động 2: Khám phá – kết nối
Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt
? Bằng hiểu biết của mình, em hãy nêu
những nét chính về tác giả.
GV hướng dẫn HS cách đọc bài thơ:
- Giọng thành kính, xúc động, chậm
rãi càng ngày càng dâng cao, có
đoạn lắng sâu, đoạn cuối tha thiết.
- GV đọc mẫu , gọi HS đọc .
-GV nhận xét cách đọc.
H: Em hãy cho biết hoàn cảnh ra đời
I.Đọc-hiểu chú thích:
1.Tác giả :
-Tên khai sinh là Phan Thanh Viễn.
- Sinh năm : 1928-2005; Quê: An
Giang
- Ông là một trong những cây bút có
mặt sớm nhất của lực lượng văn nghệ
giải phóng ở Việt Nam thời kỳ chống
Mỹ cứu nước.
15
của bài thơ ?
TÍCH HỢP MÔN LỊCH SỬ

Sinh thời, Bác Hồ luôn luôn nghĩ đến
miền Nam, ngày đêm thương nhớ miền
Nam. Với Bác, miền Nam là niềm vui, là
hạnh phúc, là nỗi đau không lúc nào
nguôi: “Miền Nam trong trái tim tôi”.
Niềm mong mỏi thiết tha của Bác là miền
Nam mau được giải phóng. Miền Nam
cũng ngày đêm thương nhớ Bác, mong
ngày giải phóng để được gặp Bác kính
yêu.
Lớp 9-Bài 29. Cả nước trực tiếp chống Mĩ cứu
nước (1965 - 1973).
Lớp 9-Bài 30. Hoàn thành giải phóng miền
Nam, thống nhất đất nước (1973 - 1975).
GV: Bài thơ đã được phổ nhạc và trở thành một
bài hát rất hay , em nào có thể hát cho cô và cả
lớp nghe một đoạn của bài hát này?
? Bạn nào có thể cho cô biết lăng Bác được đặt
ở đâu.
-HS:Quảng Trường Ba Đình-Hà Nội.
? Công trình lăng được khởi công vào ngày
,thàng ,năm nào.
-HS: Ngày 2 tháng 9 năm 1973.
?Vậy công trình này được khánh thành vào thời
gian nào.
-HS: Ngày 29 tháng 8 năm 1975.
GV cho HS quan sát bức ảnh bên ngoài lăng
Bác.
?Hãy giới thiệu những nét chính về quang cảnh
bên ngoài lăng.

HS quan sát trả lời .
2.Tác phẩm:
a-Hoàn cảnh sáng tác:
+ Tháng 4 – 1976, sau ngày đất nước
giải phóng một năm, nhà thơ cùng
những người con ưu tú của đất Miền
Nam thành đồng Tổ quốc ra thủ đô Hà
Nội viếng lăng Bác.
+ Bài thơ là kết quả của những dòng
cảm xúc được dồn nén bao năm nay,
nó trở thành một nén tâm hương dâng
lên Người.
+ Bài thơ được in trong tập thơ:
“ Như mấy mùa xuân” (1978).
16
? Bài thơ thuộc kiểu văn bản nào, thể loại
gì ?
?Theo em bài thơ được chia làm mấy
phần, nêu nội dung của từng phần.
GV:
Thơ trữ tình bộc lộ cảm xúc của nhân vật
trữ tình. Vậy thì nhân vật trữ tình của bài
thơ này là ai?
-Nhân vật trữ tình là tác giả, xuất hiện với
dòng cảm xúc của người con về thăm
người cha kính yêu.
TÍCH HỢP MÔN GDCD
Nhưng tiếc thay, khi Bắc Nam sum họp
một nhà thì Bác không còn nữa. Lòng
thương nhớ, nỗi niềm đau đớn của đồng

bào và chiến sĩ miền Nam dồn nén bao
b. Kiểu văn bản: Biểu cảm
-Thể loại:
+ Thơ trữ tình.
Bài thơ được viết theo thể thơ tự do.
c. Bố cục: 4 phần.
- Phần1: Khổ thơ đầu:
( Cảm xúc của tác giả trước cảnh bên
ngoài lăng Bác).
- Phần2: Khổ thơ thứ hai: ( Cảm xúc
của tác giả trước cảnh dòng người xếp
hàng vào lăng).
-Phần 3: Khổ thơ thứ 3: ( Cảm xúc
của tác giả khi ở trong lăng ).
- Phần 4: Khổ thơ cuối: ( Cảm xúc của
tác giả trước khi ra về ).
17
nhiêu năm đã được nhà thơ Viễn Phương
thể hiện trong bài Viếng lăng Bác. Bài
thơ không những chỉ thể hiện dòng cảm
xúc trào dâng của nhà thơ mà còn thể
hiện hình tượng lãnh tụ Hồ Chí Minh
bằng những hình ảnh vừa quen thuộc,
vừa giàu sức khái quát, vừa lung linh gợi
cảm. Bằng cảm xúc chân thực và ngôn
ngữ thơ gợi cảm, Viễn Phương đã nói hộ
chúng ta một chân lý: Bác Hồ vĩ đại
sống mãi trong lòng nhân dân ta.
(Kế thừa và phát huy truyền thống tốt đẹp của
dân tộc).

Gv: Đọc diễn cảm 2 khổ thơ đầu.
Nhận xét cách xưng hô của tác giả?
?Hình ảnh đầu tiên mà tác giả nhìn thấy
và cảm nhận là gì.
?Biện pháp nghệ thuật nào được tác giả
sử dụng trong đoạn thơ trên, nêu tác
dụng.
GV :Giải thích từ “Viếng, thăm”
->Viếng :là đến chia buồn với người thân
người đã chết.(Tích hợp từ Hán Việt)
->Thăm: là đến gặp gỡ, chuyện trò với
người đang sống.
H:Tại sao nhan đề tác giả dùng “Viếng”,
ở câu đầu lại dùng “thăm”.
II.Đọc- hiểu văn bản:
1.Cảm xúc của nhà thơ trước cảnh
bên ngoài lăng.
-Cách xưng hô:“con-Bác”=>gần gũi
,thân mật, kính trọng.
- Hình ảnh: “hàng tre”.
-Nghệ thuật: ẩn dụ “ hàng tre”=> biểu
tượng cho nhân dân Việt Nam bất
khuất ,kiên cường.
+ Thành ngữ: “báo táp mưa sa”=> chỉ
những khó khăn gian khổ ,cay đắng
,vinh quang mà nhân dân ta đã vượt
qua trong trường kì dựng nước và giữ
nước.
18
->Viếng (Nhan đề dùng với nghĩa đen:

thể hiện sự trang trọng, khẳng định Bác
đã qua đời. Còn “Thăm” ngụ ý nói giảm,
Bác như vẫn còn sống mãi trong lòng
nhân dân miền Nam=>Gợi sự thân mật,
gần gũi, cảm động. Cách xưng hô mang
đậm phong cách m/Nam.
? Từ hình ảnh hàng tre bên lăng Bác ,em
liên tưởng đến điều gì.
TÍCH HỢP MÔN ĐỊA LÝ(Vị trí địa lý,
hướng phong thủy của hàng tre có ý
nghĩa ntn?
Hàng tre bát ngát cuốn hút cảm xúc của
nhà thơ. Qua hình ảnh hàng tre quen
thuộc tác giả gửi gắm một ý nghĩa tượng
trưng nhằm ca ngợi Bác, ca ngợi dân tộc.
Chắc rằng, cũng như mọi người Việt
Nam, trong tâm khảm nhà thơ, cây tre là
hình ảnh giản dị, thân thuộc, đời đời gắn
bó với quê hương làng xóm. Hàng tre
xanh xanh trong vườn Bác gợi cho người
đọc nhiều liên tưởng. Hàng tre gợi hình
ảnh mọi miền quê hương đất nước, nhất
là hình ảnh miền Nam yêu thương. Tre
kiên cường trong bão táp mưa sa như
dân tộc ta vững vàng qua phong ba bão
tố, như Bác Hồ suốt đời sống giản dị
nhưng kiên cường tranh đấu vì độc lập tự
do của dân tộc.
=> Từ hình ảnh cây tre nghĩ tời đất
nước và con người Việt Nam, tới Bác

Hồ: Cây tre – Việt Nam – Hồ Chí
Minh đã trở thành những biểu tượng
quen thuộc đối với nhân dân thế giới.
19
H:Em có thể đọc những câu thơ đã học
nói về tre VN?
TÍCH HỢP VỚI BÀI: Tre Việt Nam-
Nguyễn Duy và bài Cây tre Việt Nam –
Thép Mới).
Em hãy phân tích sự khác nhau giữa hai
hình ảnh “mặt trời” ở hai câu thơ đầu?
Những biện pháp nghệ thuật nào được sử
dụng ở đây? Tác dụng của chúng là gì?
GV: Ví Bác với mặt trời là hình ảnh đã
quen, nhưng đem so sánh mặt trời trên
lăng và mặt trời trong lăng là một sáng
tạo mới xuất thần,thoát sáo chưa hề có
.Mặt trời “ rất đỏ” làm nhớ đến trái tim
,trái tim nhiệt huyết,chân thành,trái tim
thương nước ,thương dân.
‘Từ láy “ ngày ngày” ở đầu câu thơ thứ 3
được dùng như điệp từ (nhắc lại ở câu 1)
thể hiên điều gì?
GV: Bác Hồ là mặt trời cách mạng đẹp
nhất, rực rỡ nhất, chói lọi nhất luôn
luôn toả sáng trong tâm hồn người Việt
Nam.
2, Cảm xúc của tác giả trước dòng
người vào lăng viếng Bác (khổ thơ
2):

Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng
Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ
Ngày ngày dòng người đi trong
thương nhớ
Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín
mùa xuân …
-“ Mặt trời” ở câu thơ đầu là vật thể tự
nhiên. => Đem lại ánh sáng, ban ngày,
sự sống cho muôn loài.
-“ Mặt trời” ở câu thơ thứ hai ngầm
chỉ Bác Hồ đang nằm trong lăng. =>
Đem lại ánh sáng soi đường, cuộc
sống hạnh phúc, ấm no cho dân tộc.
Nghệ thuật: Ẩn dụ “ Mặt trời trong
lăng rất đỏ” – Bác Hồ, kết hợp với từ
láy “ ngày ngày”.
=> Vĩnh viễn hóa, bất tử hóa hình
tượng Bác Hồ trong lòng mọi người,
ca ngợi sự vĩ đại, công lao trời biển
của Người đối với dân tộc Việt Nam.
+Từ láy “ ngày ngày” => gây cảm
giác một thời gian vô tận, vĩnh viễn,
không bao giờ ngừng, như tấm lòng
nhân dân không nguôi nhớ Bác.
20
TÍCH HỢP MÔN ĐỊA LÝ 6 (Sự chuyển
động của trái đất quanh mặt trời)
Mặt trời – chúa tể của thiên nhiên – thán phục
một mặt trời trong lăng rất đỏ. Mặt trời rất đỏ,
hình ảnh tượng trưng cho Bác

Hai câu thơ sau, hình ảnh nào gây ấn
tượng cho người đọc?
Ở hai hình ảnh này, tác giả sử dụng thủ
pháp nghệ thuật nào? Nêu tác dụng?
.
Về không gian, vị trí điểm nhìn, và thời
gian, ở khổ 3 khác gì so với 2 khổ trên?
TÍCH HỢP MÔN ÂM NHẠC, MỸ
THUẬT( HS hát các bài hát về Bác Hồ,
xem tranh ảnh về Bác.)
-Hình ảnh “dòng người đi trong
thương nhớ”, “kết tràng hoa”.
Nghệ thuật: Ẩn dụ. => Thể hiện lòng
thành kính vào lăng viếng Bác của
người dân, kết thành vòng tròn như
tràng hoa, đi trong thương nhớ, dâng
79 mùa xuân cuộc đời của Bác.
=> Khổ thơ diễn tả không khí thiêng
liêng thành kính của dòng người vào
lăng viếng Bác, gợi tấm lòng thành
kính thiết tha đối với Bác. Đây là
những vần thơ đẹp được viết trong sự
thăng hoa của cảm xúc, nỗi xúc động
lớn lao của trái tim.
3. Cảm xúc của tác giả khi ở trong
lăng (khổ thơ 3):
“ Bác nằm trong giấc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền
Vẫn biết trời xanh là mãi mãi
Mà sao nghe nhói ở trong tim!

- Về không gian, vị trí điểm nhìn, và
thời gian, ở từng khổ đều có sự di
chuyển theo bước chân người đi
viếng:
+ Khổ 1: Chợt đến nhìn bao quát khu
lăng Bác với hàng tre trong buổi sớm
mờ sương.
+ Khổ 2: Nhập vào dòng người xếp
hàng vào lăng lúc mặt trời lên.
21
Ở khổ 3, câu thơ nào diễn tả chính xác và
tinh tế sự yên tĩnh trang nghiêm của
không gian trong lăng Bác. Em hãy tìm
và đọc.
- Em hiểu như thế nào về hai câu thơ ấy?
GV: “Vầng trăng sang dịu hiền” ,vầng
trăng như ru Bác ngủ . Giac ngủ của Bác
thật đẹp,là giấc ngủ trong tình thương yêu
của con người và cả tạo vật. Nhà thơ
Phạm Ngọc Cảnh đã từng viết:
Trong lăng Bác vừa chợp nghỉ
Như sau mỗi việc làm
Trăng ơi trăng biết thế
Nên trăng bước nhẹ nhàng.
Hình ảnh vầng trăng dịu hiền là hình ảnh
ẩn dụ, gợi em suy nghĩ và liên tưởng điều
gì?
Tích hợp với thơ Hồ Chí Minh:
Vầng trăng kia đã bao lần sáng lên trong
thơ Người. Cả khi trong ngục: “Người

ngắm trăng soi qua cửa sổ, trăng nhòm
khe cửa ngắm nhà thơ”. Cả những khi
bận rộn việc nước việc quân, Bác vẫn
thấy “trung thu trăng sáng như gương”,
“rằm xuân lồng lộng trăng soi”, “trăng
+ Khổ 3: Trong lăng, quan sát và cảm
nhận, suy nghĩ.
Bác nằm trong giâc ngủ bình yên
Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền.
- Bác ngủ bình yên trong ánh sáng dịu
dàng, thương mến, nâng niu của vầng
trăng, vầng trăng ấy như ru Bác ngủ.

Hình ảnh “vầng trăng sáng dịu hiền”:
Ẩn dụ
=> +Tâm hồn cao đẹp, sáng trong của
Bác.
+ Những vần thơ tràn đầy ánh trăng
của Người.
22
ngân đầy thuyền”, “trăng vào cửa sổ đòi
thơ”, “trăng lồng cổ thụ bóng lồng
hoa…” Giờ đây, Bác nằm đó, trong giấc
ngủ bình yên, giữa vầng trăng sáng dịu
hiền. Vẫn biết rằng Bác như trời xanh,
mãi mãi sống trong sự nghiệp.
Câu thơ “Vẫn biết trời xanh là mãi mãi”
muốn khẳng định điều gì?
Dù biết như thế nhưng tại sao tác giả vẫn
“nghe nhói ở trong tim”?

? Khổ thơ diễn tả điều gì.
TÍCH HỢP TƯ TƯỞNG, LỐI SỐNG,
ĐẠO ĐỨC HCM:
GV tích hợp thêm cho HS hiểu về
Bác: Vẻ đẹp tỏa sáng của lãnh
tụ HCM: lý tưởng độc lập dân tộc, sự
hi sinh quên mình, tinh yêu thương nhân
loại, lối sống giản dị, khiêm tốn của
Bác( Bài Đức tính giản dị của Bác Hồ-
Ngữ Văn 8, Phong cách HCM-Ngữ Văn
9.)
HS: Đọc diễn cảm khổ thơ.
“Vẫn biết trời xanh là mãi mãi”
- Bác vẫn sống mãi với non sông đất
nước, như trời xanh còn mãi trên đầu.
Người đã hóa thân vào thiên nhiên đất
nước, dân tộc. Sự nghiệp của Người là
bất tử, tư tưởng Hồ Chí Minh mãi mãi
sáng soi.
“ Mà sao nghe nhói ở trong tim”
=> Sự thật Bác đã mãi mãi ra đi.
=>Khổ thơ diễn tả những tình cảm
chân thành, bột phát trào dâng. Đó là
nỗi đau vô hạn, là lòng thương xót rất
thật, không lí do nào khuây khỏa
được. Đây là tình cảm như của đứa
con về muộn bên di hài người cha,
cũng là nỗi đau của bao người hôm để
tang Bác năm xưa, khi “ Đời tuôn
nước mắt, trời tuôn mưa”.

4. Cảm xúc của tác giả trước khi ra về
23
Khi sắp phải xa Bác để trở về miền Nam,
cảm xúc của nhà thơ được biểu hiện qua
từ nào? Tác dụng?
Ước nguyện của nhà thơ khi sắp về miền
Nam là gì?
Em có nhận xét gì về những ước nguyện
ấy?
? Hình ảnh cây tre trung hiếu nói lên điều
gì.
GV: Ước nguyện thật chân thành : muốn
làm con chim dâng tiếng hót ,đóa hoa
dâng sắc hương và nhất là muốn làm cây
tre trung hiếu để mãi mãi bên Bác . Các
điệp ngữ “ muốn làm” cùng các hình ảnh
(Khổ thơ 4):
Mai về miền Nam thương trào nước
mắt
Muốn làm con chim hót quanh lăng
Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn
này.
-Động từ “ thương trào”: Tình cảm
xúc động của nhà thơ bỗng nổi sóng
dâng trào.
=>Thể hiện lòng nhớ thương, kìm nén
đến lúc này đã vỡ òa thành dòng nước
mắt xót thương, lưu luyến.

-Ước nguyện:
Muốn làm con chim hót quanh lăng
Bác
Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây
Muốn làm cây tre trung hiếu chốn
này.
=>Mong ước được ở gần Bác mãi
mãi, đền đáp công ơn của Người đã
dành trọn cuộc đời cho tổ quốc và đặc
biệt là cho đồng bào miền Nam ruột
thịt.
Hình ảnh “cây tre trung hiếu”: Nhân
hóa, ẩn dụ - Thể hiện lòng kính yêu và
trung thành vô hạn đối với Bác,
24
thỏ đứng sau nó tạo một nhịp thơ dồn dập
,diễn tả tình cảm thiết tha ,khát vọng
dâng trào mãnh liệt.
HS thảo luận nhóm: nội dung, nghệ thuật
của bài thơ?
HS: Đọc ghi nhớ sách giáo khoa.
nguyện mãi mãi đi theo con đường
của Bác.
=>Cả bài thơ bốn khổ, khổ nào cũng
trào dâng một niền thương nhớ bao la
và xót thương vô hạn, khổ nào cũng
đầy ắp ẩn dụ, những ẩn dụ đẹp và
trang nhã, thể hiện sự thăng hoa của
tình cảm từ cõi hằng ngày lên cõi cao
cả. Tình cảm đối với Bác chỉ có thể là

tình cảm cao cả, nâng cao tâm hồn
con người.
5. T ổ ng k ế t:
a. Nghệ thuật:
Giọng điệu trang trọng và tha thiết
nhiều hình ảnh ẩn dụ đẹp và gợi cảm
ngôn ngữ bình dị mà cô đọng.
b. Nội dung:
Thể hiện lòng thành kính và niềm
xúc động sâu sắc của nhà thơ và của
mọi người đối với Bác Hồ khi vào
lăng viếng Bác
Hoạt động 3: Luyện tập
1. Lựa chọn các từ “ thành kính, đau xót , tự hào, trầm lắng ” để điền vào chỗ
trống trong câu văn sau cho phù hợp.
Cảm hứng bao trùm bài thơ “ Viếng lăng Bác ” là niềm xúc động thiêng liêng ,
……., lòng biết ơn và ……… pha lẫn ………….khi tác giả từ Miền Nam ra
viếng Bác, cảm hứng đó đã tạo nên giọng thơ ………….trang nghiêm.
25