vận dụng kiến thức liên môn giải quyết vấn đề ô nhiễm môi trường

SỞ GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HÀ NỘI
PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO QUẬN ĐỐNG ĐA
TRƯỜNG THCS TRUNG PHỤNG
- Địa chỉ: số 38, ngõ 218 phố Chợ Khâm Thiên – Đống Đa – Hà Nội
- Điện thoại: 0435727332
- Email:
TÊN TÌNH HUỐNG
Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG
- Môn học chính: Công nghệ
- Các môn học tích hợp :
Hóa học, Sinh học, Địa lí, GDCD, Văn học
- Thông tin về học sinh :
Họ và tên: Vũ Thanh
Ngày sinh: 25/11/2001 Lớp 8B
Hà Nội, ngày 25 tháng 11 năm 2014
BÀI DỰ THI VẬN DỤNG CÁC KIẾN THỨC LIÊN MÔN
ĐỂ GIẢI QUYẾT CÁC VẤN ĐỀ THỰC TIỄN
I. Tên tình huống
Môi trường
Môi trường là một tổ hợp các yếu tố tự nhiên và xã hội bao quanh bên
ngoài của một hệ thống nào đó. Chúng tác động lên hệ thống này và xác định xu
hướng và tình trạng tồn tại của nó. Môi trường có thể coi là một tập hợp, trong
đó hệ thống đang xem xét là một tập hợp con. Môi trường của một hệ thống
đang xem xét cần phải có tính tương tác với hệ thống đó. Môi trường là tập hợp
tất cả các yếu tố tự nhiên và xã hội bao quanh con người ảnh hưởng đến con
người và tác động đến các hoạt động sống của con người như: không khí, nước,
độ ẩm, sinh vật, xã hội loài người và các thể chế.
Hình: Môi trường và thiên nhiên trong lành
Nói chung, môi trường của một khách thể bao gồm các vật chất, điều kiện
hoàn cảnh, các đối tượng khác hay các điều kiện nào đó mà chúng bao quanh
khách thể này hay các hoạt đông của khách thể diễn ra trong chúng.

Vấn đề ô nhiễm môi trường
Đây là vấn đề cấp thiết của toàn nhân loại.
II. Mục tiêu giải quyết tình huống.
- Giúp bảo vệ môi trường xanh sạch đẹp.
- Giữ gìn sức khỏe cho con người.
- Tạo cho mỗi con người những ý thức bảo vệ môi trường.
III. Tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến việc giải quyết tình huống.
- Trình bày định nghĩa, các loại ô nhiễm môi trường.
- Thực trạng.
- Hậu quả của ô nhiễm môi trường.
- Các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường.
IV. Giải pháp giải quyết tình huống:
Vận dụng kiến thức của các môn học như:
+ Hóa học: Khái niệm về ô nhiễm môi trường.
+ Sinh học: Tác hại của ô nhiễm môi trường.
+ GDCD: Tuyên truyền nhằm nâng cao ý thức của người dân có trách
nhiệm với môi trường, xây dựng môi trường trong lành xanh sạch đẹp.
+ Ngữ văn: Thuyết minh, giải thích, nghị luận.
V. Thuyết minh tiến trình giải quyết tình huống.
- Đề ra các mục tiêu -> Tìm hiểu, điều tra, thu thập dữ liệu-> Trao đổi,
phân tích, tổng hợp-> Giải quyết vấn đề.
- Sử dụng các tài liệu: SGK, sách tham khảo
- Mạng Internet: Các trang công cụ tìm kiếm như Google, Youtube,…
Viết bài
1.Ô nhiễm môi trường
Ô nhiễm môi trường là tình trạng môi trường bị ô nhiễm bởi các chất hóa
học, sinh học, bức xạ, tiếng ồn,…. Gây ảnh hưởng đến sức khỏe con người,
động vật. Ô nhiễm môi trường xảy ra là do con người và cách quản lý của con
người.
2. Các loại ô nhiễm môi trường

Có 3 loại ô nhiễm môi trường chính là: Ô nhiễm môi trường đất, Ô nhiễm
môi trường nước và Ô nhiễm môi trường không khí.
2.1. Ô nhiễm môi trường đất:
Là hậu quả các hoạt động của con người làm thay đổi các nhân tố sinh
thái vượt qua các giới hạn sinh thái của các quần xã song trong đất. Môi trường
đất là nơi trú ngụ của con người và hầu hết các sinh vật cạn, là nền móng cho
các công trình xây dựng dân dụng, công nghiệp và văn hóa của con người. Đất
là một nguồn tài quý giá, con người sử dụng tài nguyên đất vào hoạt động sản
xuất nông nghiệp để đảm bảo nguồn cung cấp lương thực và thực phẩm cho con
người. Nhưng với nhịp độ gia tăng dân số và tốc độ phát triển của công nghiệp
và hoạt động đô thị hóa như hiện nay thì diện tích đất canh tác ngày càng bị thu
hẹp, chất lượng đất ngày càng bị suy thoái, diện tích đất bình quân đầu người
giảm. Hiện nay, thực tế suy thoái tài nguyên đất là rất đáng lo ngại và nghiêm
trọng.
Hình: Môi trường đất bị ô nhiễm nặng nề
2.2. Ô nhiễm môi trường nước:
Là sự thay đổi theo chiều tiêu cực của các tính chất vật lý, hóa học, sinh
học của nước, với sự xuất hiện các chất lạ ở thể lỏng rắn làm cho nguồn nước
trở nên độc hại với con người và inh vật. Làm giảm sự đa dạng sinh vật trong
nước. Xét về tốc độ lan truyền và quy mô ảnh hưởng thì ô nhiễm là vấn đề đáng
lo ngại hơn cả ô nhiễm môi trường đất. Nước bị ô nhiễm chính là do sự phủ
dưỡng xảy ra ở các vùng nước ngọt và ven biển, vùng biển khép kín. Do lượng
muối khoáng và hàm lượng chất hữu cơ quá dư thừa làm cho các quần thể sinh
vật trong nước không được đồng hóa. Khi đó, hàm lượng Oxi trong nước giảm
đột ngột, các khí độc sẽ tăng lên suy thoái thủy vực. Ở các đại dương, sự cố tràn
dầu đã gây ô nhiễm.Cá loại phân bón hóa học và thuốc trừ sâu đã ngấm vào
nguồn nước gây ô nhiễm trầm trọng và ảnh hưởng tới sưc khỏe con người, sinh
vật.
Hình: Môi trường nước bị ô nhiễm, có nguy cơ gây hại đến con người
2.3. Ô nhiễm môi trường không khí:

Là sự có mặt một chất lạ hoặc một sự biến đổi quan trọng trong thành
phần không khí, làm cho không khí khôngsạch. Hiện nay, ô nhiễm khí quyển là
vấn đề thời sự nóng bỏng của toàn thế giới chứ không phải của riêng một quốc
gia nào. Môi trường khí quyển đang có nhiều biến đổi rõ rệt và có nhiều ảnh
hưởng xấu đến con người và sinh vật. Ô nhiễm khí đến từ con người lẫn tự
nhiên.
Hình: Ô nhiễm môi trường không khí
Hằng năm, con người khai thác và sử dụng hàng tỷ tấn than đá, dầu mỏ,
khí đốt. Đồng thời cũng thải vào môi trường một khối lượng lớn nhất các chất
thải khác nhau như chất thải sinh hoạt, chất thải từ các nhà máy và xí nghiệp làm
cho các khí độc hại xâm nhập nhanh chóng.
- Ô nhiễm từ các phương tiện giao thông như ô tô, xe máy, xe buýt, tàu
hỏa,…. Cũng là một loại ô nhiễm không khí đáng lo ngại.
- Khí quyển bị ô nhiễm sẽ tạo nên sự ngột ngạt và sương mù, gây nhiều
bệnh cho con người. Những cơn mưa axit hủy diệt rừng chính là do môi trường
khí quyển bị ô nhiễm
3. Hậu quả, ảnh hưởng của ô nhiễm môi trường
3.1.Đối với sức khỏe con người:
Khi không khí bị ô nhiễm sẽ gây nguy hại đến con người và một số sinh
vật khác. Ô nhiễm khí quyển đã gây ra lỗ thủng tầng ôzôn. Ô nhiễm ôzôn có thể
gây bệnh đường hô hấp, tim mạch, viêm họng, đau tức ngực. Ô nhiễm nước đã
gây ra xấp xỉ 10000 cái chết mỗi ngày. Chủ yếu là do ăn phải nguồn nước bị
nhiễm bẩn, chưa được xử lý. Có khoảng 500 triệu người Trung Quốc chưa có
nguồn nước an toàn, vệ sinh. Một phân tích năm 2009, ước tính rằng 1000000
người chết yểu mỗi năm do ô nhiễm không khí. Các nghiên cứu số người chết
hàng năm ở Hoa Kỳ có thể hơn 48000 người.
Hình: Con người phải sống chung với môi trường bị ô nhiễm
Điều mà độc hại, không thể chữa trị chính là do các chất hóa học, kim loại
nặng chứa trong các thực phẩm gây ung thư.
3.2. Đối với hệ sinh thái:

Lưu huỳnh điôxit và các ôxit có trong nitơ có thể gây ra những trận mưa
axit và làm giảm độ pH của đất. Khi môi trường đất bị ô nhiễm, có thể đất sẽ cằn
cỗi, cây trồng không thể sinh sống được. Khi môi trường không khí bị ô nhiễm,
gây ra hiện tượng khói lẫn sương làm giảm ánh sáng mặt trời mà thực vật nhận
được để quang hợp. Do môi trường không hoàn toàn tốt nên các loài động vật
xâm lấn, cạnh tranh môi trường sống, giảm đa dạng sinh học. Khí CO
2
sinh ra từ
các nhà máy và các phương tiện qua lại còn gây ra hiện tượng hiệu ứng nhà
kính.
Hình: Các loài động vật cạnh tranh môi trường
Hình: Trái Đất nóng dần lên
4. Các biện pháp giảm thiểu ô nhiễm môi trường
Bảo vệ môi trường sinh thái là yêu cầu cấp thiết đặt ra đối với hệ thống
chính trị, các cấp, các ngành chức năng và cộng đồng. Bảo vệ môi trường là một
trong những vấn đề quan trọng được Đảng và nhà nước ta quan tâm trong chiến
lược phát triển kinh tế xã hội trong giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước. Để ngăn chặn, xử lý có hiệu quả những hành vi gây ô nhiễm môi trường,
một số người dân đã đề ta một số biện pháp sau đây:
- Một là, hoàn thiện hệ thống pháp luật bảo vệ môi trường với những chế
tài đủ mạnh, bao gồm cưỡng chế hành chính và xử lý hình sự tùy theo mức độ vi
phạm, đảm bảo tính nghiêm minh và đủ sức răn đe. Bên cạnh đó, các nhà máy,
các khu công nghiệp cần xây dựng đồng bộ hệ thống quản lý môi trường trong
các nơi sản xuất theo tiêu chuẩn quốc tế; đồng thời, tổ chức giám sát chặt chẽ
nhằm hướng tới một môi trường tốt đẹp và thân thiện hơn với con người.
Hình: Hệ thống quản lý môi trường thường được sử dụng trong nhà máy
- Hai là, tăng cường công tác nắm tình hình, thanh tra, kiểm tra giám sát
về môi trường (thường xuyên, định kỳ, đột xuất); phối hợp chặt chẽ giữa các cơ
quan chuyên môn, nhất là lực lượng thanh tra môi trường với lực lượng cảnh sát
môi trường các cấp, nhằm phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời, triệt để những

hành vi gây ô nhiễm môi trường của một tổ chức, cá nhân.
Hình: Các cán bộ thanh tra, kiểm tra về môi trường
- Ba là, chú trọng công tác quy hoạch các khu, cụm công nghiệp, làng
nghề, đô thị nhằm đảm bảo tính khoa học, khả thi cao, từ đó có chính sách đúng
đắn, phù hợp. Đối với các khu công nghiệp, cần bắt buộc các công ty đầu tư hạ
tầng phải xây dựng hệ thống thu gom, xử lý nước và rác thải tập trung hoàn
chỉnh mới được hoạt động.
Hình: Công ty này đã đầu tư hệ thống bảo vệ môi trường an toàn
- Bốn là, chú trọng, tổ chức việc thẩm định, đánh giá tác động môi trường
đối với các dự án đầu tư. Việc quyết định các dự án đầu tư cần được cân nhắc kỹ
lưỡng giữa lợi ích trước mắt và tác hại lâu dài đối với môi trường.
Hình: Tổ chức hội nghị quốc gia đánh giá tác động môi trường.
- Năm là, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về môi trường trong
toàn xã hội nhằm tạo sự chuyển biến và nâng cao tinh thần chấp hành pháp luật
bảo vệ môi trường; làm cho mọi người nhìn nhận một cách tự giác về môi quan
hệ giữa con người và môi trường.
Hình: Tuyên truyền, giáo dục về bảo vệ môi trường
VI. Ý nghĩa của việc giải quyết tình huống
Môi trường ô nhiễm là hiểm họa đối với tương lai phát triển của tất cả các
quốc gia trên thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Tình trạng môi trường ở
nước ta tuy nghiêm trọng nhưng vẫn có thể cứu vãn nếu mỗi người biết góp sức,
chung tay bảo vệ môi trường. Bảo vệ môi trường đã và đang là vấn đề cấp bách
của thời đại, là vấn đề sống còn của Trái Đất, của nhân loại; là nhiệm vụ có tính
xã hội sâu sắc, gắn liền với đấu tranh vì hòa bình và tiến bộ xã hội trên phạm vi
toàn thế giới. Đây là một vấn đề phức tạp đòi hỏi phải giải quyết nhanh chóng
với sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ, thường xuyên của toàn thể nhân loại.
Hãy bảo vệ môi trường vì tương lai một Việt Nam xanh, sạch, đẹp vì cuộc
sống của chính chúng ta cũng như các thế hệ sau.