Đề thi học kì I môn ngữ văn lớp 12 tỉnh vĩnh phúc năm học 2014 - 2015(có đáp án)

SỞ GD & ĐT VĨNH PHÚC
ĐỀ CHÍNH THỨC
ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I - NĂM HỌC 2014 - 2015
MÔN: NGỮ VĂN; LỚP 12
Thời gian làm bài: 90 phút, không kể thời gian phát đề
PHẦN I. ĐỌC - HIỂU (4,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:
“Em ơi em Đất Nước là máu xương của mình
Phải biết gắn bó và san sẻ
Phải biết hóa thân cho dáng hình xứ sở
Làm nên Đất Nước muôn đời ”
(Nguyễn Khoa Điềm - trích Đất Nước - Ngữ văn 12, Tập 1, tr. 120, Nxb Giáo dục, 2013)
1. Trình bày ngắn gọn nội dung đoạn thơ trên. (1,0 điểm)
2. Hãy lí giải ngắn gọn vì sao nhà thơ viết "Đất Nước là máu xương của mình"? (0,5
điểm)
3. Từ "hóa thân" trong đoạn thơ trên có ý nghĩa gì? (0,5 điểm)
4. Từ cảm nhận về đoạn thơ, hãy viết một đoạn văn ngắn (khoảng 8 đến 10 câu) nói
về trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay với đất nước. (2,0 điểm)
PHẦN II. LÀM VĂN (6,0 điểm)
“Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
Ôi con sóng ngày xưa
Và ngày sau vẫn thế
Nỗi khát vọng tình yêu
Bồi hồi trong ngực trẻ”
(Xuân Quỳnh - trích Sóng - Ngữ văn 12, Tập 1, tr. 155, Nxb Giáo dục, 2013)
Phân tích đoạn thơ trên để làm rõ sự tương đồng giữa các trạng thái tâm hồn của
người phụ nữ trong tình yêu với những con sóng biển.
Hết

Thí sinh không được sử dụng tài liệu.
Giám thị không giải thích gì thêm.
Họ và tên thí sinh: SBD:
SỞ GD & ĐT VĨNH PHÚC HƯỚNG DẪN CHẤM KIỂM TRA HỌC KÌ I LỚP 12
NĂM HỌC 2014 - 2015
MÔN: NGỮ VĂN
(Hướng dẫn chấm gồm 02 trang)
Phần Ý Nội dung Điểm
I. Đọc đoạn trích và trả lời câu hỏi 4,0
1
.
Đoạn thơ là lời nhắn nhủ chân thành, tha thiết về trách nhiệm của mỗi
người với đất nước. Đất nước là máu xương. Vì vậy, mỗi người cần phải
biết gắn bó, san sẻ và hóa thân cho đất nước, làm nên đất nước bền
vững muôn đời.
1,0
2. Nhà thơ viết: "Đất Nước là máu xương của mình" vì đất nước không
trừu tượng, xa xôi mà đất nước kết tinh, hóa thân trong mỗi con người.
Mỗi người cần bảo vệ, giữ gìn đất nước như sinh mệnh, sự sống của
chính mình.
0,5
3. Từ "hóa thân" trong đoạn thơ có ý nghĩa chỉ hành động sẵn sàng cống
hiến, hi sinh cho đất nước.
0,5
4. Viết đoạn văn nói về trách nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay với đất
nước
- Hình thức: Viết đoạn văn đúng quy định với số câu theo yêu cầu của
đề.
0,5
- Nội dung: Học sinh có thể trình bày suy nghĩ riêng của mình về trách

nhiệm của thế hệ trẻ hôm nay với đất nước. Nhưng nói chung, cần đảm
bảo các ý sau:
+ Tích cực học tập, rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, nhân cách;
+ Tham gia các hoạt động ngoại khóa, phát triển lành mạnh về thể chất,
tinh thần;
+ Tích cực lao động, xây dựng, bảo vệ Tổ quốc;
+ Phát huy văn hóa, truyền thống tốt đẹp của dân tộc;
+ Sẵn sàng chiến đấu, hi sinh vì độc lập, chủ quyền quốc gia dân tộc khi
Tổ quốc cần,
1,5
II. Phân tích đoạn thơ trong bài Sóng - Xuân Quỳnh 6,0
* Yêu cầu về kĩ năng: Thí sinh biết cách làm bài nghị luận về một đoạn
thơ. Biết cách cảm nhận cái hay, vẻ đẹp của một đoạn thơ, bố cục rõ
ràng, diễn đạt trong sáng, không mắc lỗi chính tả, dùng từ.
* Yêu cầu về kiến thức: Thí sinh hiểu đúng nội dung của đoạn thơ:
những cảm nhận sâu sắc của Xuân Quỳnh về sóng và tâm hồn người phụ
nữ trong tình yêu. Bài làm có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau
nhưng cần đáp ứng các ý cơ bản sau:
1 Vài nét về tác giả, tác phẩm
.
- Xuân Quỳnh (1942 - 1988) là một trong những gương mặt tiêu biểu của
thế hệ thơ trẻ thời chống Mĩ cứu nước. Thơ Xuân Quỳnh là tiếng lòng
của một phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn nhiên, tươi tắn, vừa chân thành,
đằm thắm và luôn da diết trong khát vọng hạnh phúc bình dị đời thường.
- Sóng là bài thơ tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật thơ Xuân Quỳnh.
Bài thơ được sáng tác năm 1967 trong chuyến đi thực tế của Xuân Quỳnh
về vùng biển Diêm Điền - Thái Bình và được in trong tập Hoa dọc chiến
hào (1968).
1,0
2. Phân tích

* Nội dung
- Sóng được cảm nhận với hai tính chất, trạng thái mâu thuẫn, đối lập và
thống nhất: dữ dội >< dịu êm; ồn ào >< lặng lẽ. Sóng cũng như tâm hồn
người phụ trong tình yêu. Khi yêu, họ sống với những trạng thái biến
động của tâm hồn, lúc nồng nàn, say đắm, mãnh liệt; lúc dịu dàng, lắng
sâu.
1,0
- Sóng luôn khao khát tìm ra biển rộng cũng như người phụ nữ luôn khao
khát tình yêu rộng lớn, đồng cảm, bao dung.
1,0
- Sóng được cảm nhận như sự tồn tại vĩnh hằng với thời gian (Ôi con
sóng ngày xưa/ Và ngày sau vẫn thế) như muôn đời con người vẫn mãi
tìm đến với tình yêu; đặc biệt, với tuổi trẻ, tình yêu mãi mãi là một khát
vọng bồi hồi.
1,0
* Nghệ thuật
- Thể thơ ngũ ngôn với cách gieo vần, ngắt nhịp linh hoạt gợi âm hưởng
những con sóng dào dạt, nhịp nhàng, đó cũng là con sóng lòng với nhiều
trạng thái, cung bậc tâm hồn của người phụ nữ.
0,5
- Kết cấu song trùng sóng và em, nghệ thuật ẩn dụ, nhân hóa được vận
dụng sáng tạo góp phần tạo nên sức sống, vẻ đẹp của hình tượng sóng
trong mối quan hệ tương đồng với trái tim, tâm hồn người phụ nữ trong
tình yêu.
0,5
3. Đánh giá
- Qua đoạn thơ, Xuân Quỳnh thể hiện vẻ đẹp tâm hồn người phụ nữ:
chân thành, sâu sắc, chủ động, mãnh liệt, minh bạch, quyết liệt trong tình
yêu.
- Đoạn thơ đã góp phần làm nên thành công bài thơ Sóng và tên tuổi

Xuân Quỳnh, thi sĩ của tình yêu.
1,0
Lưu ý:
- Trên đây là những gợi ý cơ bản, giám khảo cần bám sát Hướng dẫn chấm và
căn cứ thực tế bài làm của thí sinh để cho điểm chính xác.
- Cần khuyến khích những bài viết tư duy mạch lạc, có cảm xúc, sáng tạo.
Hết