Đề thi sưu tập thi học sinh giỏi môn sinh lớp 9 tham khảo luyện thi (45)

THI CHN HC SINH GII LP 9 THCS
NM HC 2011-2012
Mụn: SINH HC
Thi gian lm bi 150 phỳt
( thi gm 09 cõu trong 01 trang)
Cõu 1 (2,0 im): Th no l di truyn liờn kt? Hin tng ny ó b sung cho qui lut
phõn li c lp ca Menen nh th no?
Cõu 2 (2,0 im): Mt t bo sinh dng ca ngụ (2n = 20 nhim sc th), nguyờn phõn
liờn tip 6 t ó ũi hi mụi trng ni bo cung cp nguyờn liu to nờn cỏc nhim
sc th tng ng vi bao nhiờu nhim sc th n v to c tng s bao nhiờu t bo
con?
Cõu 3 (2,0 im): im ging nhau v khỏc nhau k u ca nguyờn phõn v k u I
ca gim phõn?
Cõu 4 (3,0 im): Gii thớch vỡ sao hai ADN con c to ra qua c ch nhõn ụi li
ging ht ADN m? Cú trng hp no qua nhõn ụi ADN con li khỏc ADN m khụng?
Cõu 5 (1,0 im): Nờu nhng im khỏc nhau c bn gia nhim sc th gii tớnh v
nhim sc th thng. Ti sao ngi ta cú th iu chnh t l c : cỏi vt nuụi? iu ú
cú ý ngha gỡ trong thc tin?
Cõu 6 (2,0 im): Th no l th d bi? Hu qu ca hin tng d bi th?
Cõu 7 (2,0 im): Th no l tớnh tri hon ton v tớnh tri khụng hon ton? Cho vớ d.
Cõu 8 (3,0 im): Cho hai thứ đậu Hà Lan thuần chủng hạt trơn, không có tua cuốn và hạt
nhăn, có tua cuốn giao phấn với nhau đợc F
1
toàn hạt trơn, có tua cuốn. Cho F
1
giao phấn
với nhau đợc F
2
có tỉ lệ: 1 hạt trơn, không tua cuốn: 2 hạt trơn, có tua cuốn : 1 hạt nhăn, có
tua cuốn. Giải thích kết quả lai trên?
Để thế hệ sau sinh ra có tỉ lệ 1 hạt trơn, có tua cuốn: 1 hạt trơn, không tua cuốn: 1

hạt nhăn, có tua cuốn: 1 hạt nhăn, không tua cuốn thì phải chọn cặp bố mẹ đem lai có kiểu
gen và kiểu hình nh thế nào?
Cõu 9 (3,0 im): Mt ngi ph n k: B tụi b bnh mự mu, m tụi khụng b bnh
ny sinh ra ch gỏi tụi khụng b bnh, anh trai tụi cng khụng b bnh nhng tụi v em trai
tụi li b mc bnh. Chng tụi khụng b bnh, tt c cỏc a con gỏi tụi khụng a no mc
bnh.
1. V s ph h theo li k ca ngi ph n trờn?
2. Gen gõy bnh l gen tri hay ln? Nm trờn NST gii tớnh no? (X hay Y?)
3. Nu ch ph n ny sinh con trai thỡ a con trai ú cú mc bnh khụng? Vỡ sao?
4. Xỏc nh kiu gen ca nhng ngi thuc th h th nht v th 2 trong gia ỡnh
trờn?
Ht
H v tờn thớ sinhS bỏo danh
H v tờn: Giỏm th 1.Giỏm th 2
THI CHNH THC
HDC ĐỀ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 9 THCS
NĂM HỌC 2011-2012
Môn: Sinh học
Thời gian làm bài 150 phút
CÂU NỘI DUNG ĐIỂM
1 (2,0)
*Khái niệm: DTLK là hiện tượng một nhóm tính trạng được DT
cùng nhau, được qui định bởi các gen trên 1 NST cùng phân li
trong quá trình phân bào.
*Hiện tượng DTLK đã bổ sung…:
- Trong TB số lượng gen lớn hơn số lượng NST rất nhiều, nên 1
NST phải mang nhiều gen. Các gen phân bố theo chiều dài của
NST và tạo thành nhóm gen LK.
- Số nhóm LK ở mỗi loài thường ứng với số NST trong bộ đơn bội
(n) của loài.

Ví dụ ở ruồi giấm có 4 nhóm LK ứng với n = 4.
- Sự PLĐL chỉ đúng trong trường hợp các cặp gen qui định các
cặp tính trạng nằm trên các cặp NST khác nhau. Sự DTLK phổ
biến hơn sự di truyền PLĐL.
0,5
0,5
0,5
0,5
2 (2,0)
Gọi x là số đợt nguyên phân, ta có:
- Số tế bào con tạo thành = 2
x
= 2
6
= 64 tế bào.
- Số NST cần cung cấp = (2
x
- 1).20 = 1260 NST đơn.
1,0
1,0
3 (2,0)
*Điểm giống nhau:
- NST kép bắt đầu xoắn làm cho nó dần dần ngắn lại
- Màng nhân, nhân con dần dần biến mất
- Thoi phân bào bắt đầu hình thành
*Điểm khác nhau:
- Kỳ đầu của nguyên phân: Không có tiếp hợp của cặp NST tương
đồng, không có trao đổi chéo.
- Kỳ đầu I của giảm phân: Có sự tiếp hợp của cặp NST tương đồng và
có thể xảy ra trao đổi chéo dẫn đến hoán vị gen.

1,0
0,5
0,5
4 (2,0)
Hai ADN con sau nhân đôi giống ADN mẹ do quá trình nhân đôi diễn
ra theo các nguyên tắc:
- Nguyên tắc bổ sung: Sự liên kết các nu ở mạch khuân với các Nu tự
do là cố định: A liên kết với T hay ngược lại; G liên kết với X hay
ngược lại.
- Nguyên tắc giữ lại một nửa (bán bảo toàn): Trong mỗi ADN con có 1
mạch của ADN mẹ (mạch cũ) , còn 1 mạch mới được tổng hợp.
- Có trường hợp ADN con khác ADN mẹ nếu xảy ra đột biến trong quá
trình nhân đôi.
1,0
0,5
0,5
5 (2,0)
ĐỀ CHÍNH THỨC
*Nhng im khỏc nhau c bn gia NST gii tớnh v NST thng:
NST gii tớnh NST thng
- Thng tn ti 1 cp trong t
bo lng bi
- Tn ti thnh cp tng ng
(XX) hoc khụng tng ng
(XY)
- Ch yu mang gen quy nh
gii tớnh ca c th
- Thng tn ti vi s cp ln
hn 1 trong t bo lng bi
- Luụn luụn tn ti thnh cp

tng ng
- Ch mang gen quy nh tớnh
trng thng ca c th.
*Cú th iu chnh t l c, cỏi vt nuụi. í ngha
- Quỏ trỡnh phõn húa gii tớnh khụng nhng chu nh hng ca cp
NST gii tớnh m cũn chu nh hng ca cỏc nhõn t mụi trng bờn
trong v bờn ngoi (vớ d hoocmụn, nhit mụi trng).
- í ngha: ng dng trong sn xut nh iu khin t l c : cỏi trong
chn nuụi theo hng cú li cho con ngi.
0,5
0,5
0,5
1,0
0,5
6 (2,0)
*D bi th l c th m trong t bo sinh dng cú mt hoc mt s
cp NST b thay i v s lng.
*Hu qu ca th d bi:
- Dng 2n+1, 2n-1 cú th gõy ra nhng bin i v hỡnh thỏi (hỡnh
dng, kớch thc, mu sc) thc vt hoc gõy bnh NST ngi:
bnh ao, bnh Tcn
1,0
1,0
7 (2,0)
- Tớnh tri hon ton: L trng hp gen quy nh tớnh trng tri hon
ton ln ỏt gen quy nh tớnh trng ln KG d hp v biu hin tớnh
tri.
VD: u H Lan : A quy nh ht vng, a quy nh ht xanh > KG :
Aa biu hin ht vng (tớnh tri).
- Tớnh tri khụng hon ton : L trng hp gen quy nh tớnh trng

tri khụng hon ton ln ỏt gen ln tng ng, biu hin kiu hỡnh
trung gian gia tri v ln KG d hp.
VD: hoa loa kốn : KG : AA quy nh hoa , Aa quy nh hoa hng,
aa quy nh hoa trng
0,5
0,5
0,5
0,5
8 (3,0)
Pt/c: Hạt trơn, không tua cuốn x Hạt nhăn, có tua cuốn
F
1
: 100% hạt trơn, có tua cuốn
F
2
: 1 hạt trơn, không tua cuốn : 2 hạt trơn,có tua cuốn : 1 hạt nhăn, có
tua cuốn
- Từ kết quả của F
1
, F
2
suy ra trơn trội hoàn toàn so với nhăn, có tua trội
hoàn toàn so với không tua.
- ở F
2
có 4 tổ hợp, suy ra F
1
sinh ra 2 loại giao tử, mà F
1
dị hợp tử về 2

cặp gen
-

2 cặp gen quy định 2 cặp tính trạng trên liên kết với nhau trên một
cặp NST
- Để thế hệ sau sinh ra có tỉ lệ phân li kiểu hình:
1 trơn, có tua: 1 trơn, không tua: 1 nhăn, có tua: 1 nhăn, không tua
Thì mỗi bên bố, mẹ phải cho hai loại giao tử, bố, mẹ phải dị hợp tử về
một cặp gen
+ Quy ớc gen:
0,5
0,5
0,5
0,5
Gen B: cã tua Gen A: h¹t tr¬n
gen b: kh«ng tua gen a: h¹t nh¨n
⇒
KiÓu gen bè mÑ ®em lai
Ab/ab (h¹t tr¬n, kh«ng tua) x aB/ab (h¹t nh¨n, cã tua)
0,5
0,5
9 (3,0)
1. Quy ước
Nữ bình thường:
Nữ bị bệnh:
Nam bình thường:
Nam bị bệnh:
2. Bệnh này do gen lặn gây lên, bệnh biểu hiện ở cả con trai và con gái
nên gen gây bệnh nằm trên nhiễm sắc thể giới tính X vì nếu gen nằm
trên NST Y thì chỉ có con trai bị bệnh.

3. Nếu chị phụ nữ này sinh con trai thì đứa con trai thì đứa con trai này
mắc bệnh. Vì chị phụ nữ này có kiểu gen X
a
X
a
cho 1 loại giao tử là:
X
a
, người chồng cho con trai 1 giao tử Y nên con trai có kiểu gen là
X
a
Y nên mắc bệnh.
Nếu chị phụ nữ này sinh con trai thì đứa con trai
4. Kiểu gen của từng người: Bố cô gái: X
a
Y; mẹ cô gái: X
a
X
A
; chị gái:
X
a
X
A
;
Cô gái: X
a
X
a
; anh trai cô gái: X

A
Y; em trai cô gái: X
a
Y; con gái cô
gái: X
a
X
A
0,5
0,5
1,0
1,0
Tổng 20,0
Lưu ý:
- HS trả lời đúng bản chất cho điểm tối đa.
- Bài tập làm cách khác mà đúng cho điểm tối đa.
- Điểm toàn bài là điểm tổng các câu thành phần, làm tròn đến 0,25. Thang điểm là
20,0 điểm.