đề lịch sử 12 thi học sinh giỏi tỉnh thái nguyên năm 2011 2012 lần 2

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THÁI NGUYÊN

ĐỀ CHÍNH THỨC
KÌ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 12 CẤP THPT
NĂM HỌC 2011 - 2012
MÔN: LỊCH SỬ
Thời gian làm bài 180 phút (không kể thời gian giao đề)

A. LỊCH SỬ THẾ GIỚI
Câu 1 (6,0 điểm). Nêu đặc điểm lớn nhất của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ
nửa sau thế kỉ XX và ảnh hưởng của nó đối với sự phát triển kinh tế các nước Mĩ, Nhật Bản.
B. LỊCH SỬ VIỆT NAM
Câu 2 (5,0 điểm). Hãy làm sáng tỏ nhận định về cuộc kháng chiến chống Tống (1075 - 1077)
dưới thời nhà Lý: “Lần đầu tiên trong lịch sử, dân tộc ta đã dùng hành động tiến công táo
bạo vượt ra ngoài biên giới quốc gia để tự vệ một cách tích cực, chủ động, sau đó lại lập
chiến tuyến và dùng lối đánh chính quy phối hợp chặt chẽ với lối đánh du kích ở vùng sau
lưng địch để chống lại một cách thắng lợi cuộc vũ trang xâm lược của một nước lớn”.
Câu 3 (4,0 điểm). Hoàn chỉnh Bảng thống kê một số phong trào yêu nước và cách
mạng từ đầu thế kỷ XX đến Chiến tranh thế giới thứ nhất (1914):
TT Tên phong trào
Nội dung
Phong trào
Đông du
Đông Kinh
nghĩa thục
Cuộc vận động Duy
tân ở Trung kỳ
Phong trào chống
thuế ở Trung kỳ
1 Thời gian diễn ra

2 Mục đích
3 Hình thức và nội dung
hoạt động chủ yếu
Câu 4 (5,0 điểm). Vì sao nói: “Phong trào dân tộc dân chủ ở Việt Nam từ năm
1919 đến năm 1925 phát triển mạnh mẽ với nhiều hình thức đấu tranh phong phú, thu hút
đông đảo các tầng lớp nhân dân tham gia”?
Hết
Họ và tên thí sinh:…………………………………………Số báo danh……………………
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
THÁI NGUYÊN


HD CHẤM THI CHỌN HỌC SINH GIỎI LỚP 12 CẤP TỈNH
NĂM HỌC 2011 - 2012
MÔN: LỊCH SỬ
(Hướng dẫn chấm gồm 03 trang)
I. Hướng dẫn chung
1. Thí sinh trả lời theo cách riêng (về bố cục và câu chữ) nhưng đáp ứng được yêu cầu cơ bản như
trong Hướng dẫn chấm thì vẫn cho đủ điểm
2. Thí sinh vận dụng được kiến thức cơ bản từ những tài liệu ngoài SGK thì được khuyến khích cho
thêm điểm, nhưng không được vượt quá điểm của từng câu và của toàn bài
3. Sau khi cộng điểm toàn bài để điểm lẻ đến 0,25 điểm
II. Hướng dẫn chấm chi tiết
Câu hỏi Nội dung Điểm
Câu 1 Nêu đặc điểm lớn nhất của cuộc cách mạng khoa học - công nghệ 6,00
- Đặc điểm: Khoa học trở thành lực lượng sản xuất trực tiếp 1đ
- Ảnh hưởng của cuộc cách mạng KH-CN với sực phát triển kinh tế của Mĩ -
Nhật: Nhờ áp dụng có hiệu quả những thành tựu của cuộc CM KH-CN là một
nhân tố quan trọng dẫn đến sự phát triển nhanh về kinh tế của Mĩ và Nhật Bản
+ Đối với Mĩ: Trong khoảng nửa sau những năm 40, sản lượng công nghiệp

chiếm tới hơn một nửa sản lượng công nghiệp của thế giới (năm 1948 là hơn
56%); chiếm 50% số tàu bè đi lại trên biển, ¾ dự trữ vàng của thế giới; nền
kinh tế Mĩ chiếm gần 40% tổng sản phẩm kinh tế thế giới
1đ
2đ
+ Đối với Nhật Bản: Tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm từ 1960 -1969
là 10,8%; từ 1970-1973 là 7,8%, đến 1968 đã vượt qua các nước Tây Âu vươn
lên hàng thứ hai thế giới TBCN (sau Mĩ); ừ đầu thập kỉ 70 của TK XX trở
thành một trong ba trung tâm KT-TC của thế giới
2đ
Câu 2 Hãy làm sáng tỏ nhận định về cuộc kháng chiến chống Tống 5,00
- “Lần đầu tiên trong lịch sử, dân tộc ta đã dùng hành động tiến công táo
bạo vượt ra khỏi biên giới quốc gia để tự vệ một cách tích cực, chủ động”:
Trước tình hình nhà Tống ráo riết chuẩn bị xâm lược nước ta, Lý Thường
Kiệt đã thực hiện chủ trương độc đáo, sáng tạo “tiến công trước để tự vệ”.
Tháng 10/1075, Lý Thường Kiệt chỉ huy hơn 10 vạn quân chia làm hai đạo
thủy-bộ tấn công vào các căn cứ hậu cần của địch trên đất Tống. Đạt được
mục tiêu, nhà Lý đã chủ động rút quân, chuẩn bị phòng tuyến chặn địch ở
trong nước
2đ
- “Lập chiến tuyến và dùng lối đánh chính quy phối hợp chặt chẽ với lối đánh
du kích ở vùng sau lưng địch để chống lại một cách thắng lợi cuộc vũ trang
xâm lược của một nước lớn”:
+ Sau khi rút quân về nước Lý Thường Kiệt gấp rút chuẩn bị bố phòng. Ông
đã cho xây dựng phòng tuyến bên bờ nam sông Như Nguyệt Đây là con sông
chặn tất cả các ngả đương vào Thăng Long. Phòng tuyến được đắp đất cao,
vững chắc, có nhiều lớp giậu tre dày đặc, dọc theo khúc sông từ Đa Phúc đến
Phả Lại dài khoảng 100 km

1đ
+ Để đối phó với cuộc tiến công xâm lược của nhà Tống, quân đội nhà Lý đánh
những trận nhỏ nhằm cản bước tiến của kẻ thù. Khi tiến đến bờ bắc sông Như
Nguyệt Quách Quỳ phải đóng quân bên bờ bắc chơ thủy quân đến. Nhưng thủy
quân của chúng đã bị quân Lý Kế Nguyên chặn đánh tại vùng ven biển nên không
thể tiến sâu vào để hỗ trợ cho quân bộ
+ Chờ mãi không thấy thủy quân đến, Quách Quỳ ra lệnh bắc cầu phao, đóng bè
lớn ào ạt tiến qua sông tấn đánh vào phòng tuyến của ta. Quân nhà Lý đã kịp thời
phản công mãnh liệt, mưu trí đẩy lùi quân Tống về phía bờ bắc. Cuối năm 1077,
nhà Lý mở cuộc tấn công lớn vào trận tuyến của địch quân Tống thua to “mười
1đ

1đ
phần chết đến năm, sáu” và lâm vào tình thế vô cùng khó khăn, tuyệt vọng. Giữa lúc
đó Lý Thường Kiệt đã chủ động kết thúc chiến tranh thông qua việc đề nghị
“giảng hòa”. Quách Quỳ buộc phải chấp nhận. Quân Tống vội vã rút quân về nước
Câu 3 (4,0 điểm). Bảng thống kê về một số phong trào yêu nước và cách mạng từ đầu
thế kỉ XX đến năm 1914 (4,00 đ)
TT Phong trào Đông du
(1,5đ)
Đông Kinh nghĩa
thục
(0,5đ)
Cuộc vận động
Duy tân ở Trung
kỳ ( 1,5 đ)
Phong trào chống thuế ở
Trung kỳ
(0,5đ)
1 Thời gian 1905-1908 1907 1906-1908 1908

2 Mục đích của
phong trào
Kêu gọi thanh niên
Việt Nam ra nước
ngoài (Nhật Bản)
học tập, chuẩn bị
lực lượng chờ thời
cơ cho việc giành
lại độc lập cho nước
nhà. Lực lượng
nòng cốt cổ động và
thực hiện phong
trào là Duy Tân hội
và Phan Bội Châu
Mục đích của
phong trào là: khai
trí cho dân, phương
tiện được hoạch
định: mở những lớp
dạy học không lấy
tiền và tổ chức
những cuộc diễn
thuyết để trao đổi tư
tưởng cùng cổ động
trong dân chúng
Vận động cải
cách (duy tân)
theo khẩu hiệu
của phong trào
lúc bấy giờ là:

Chấn dân khí,
khai dân trí,
hậu dân sinh.
Chống đi phu, đòi
giảm sưu thuế"
3 Hình thức và nội
dung hoạt động
chủ yếu
Từ năm 1905-1908,
số HS Việt Nam
sang Nhật của
phong trào Đông
Du đã lên tới 200
người. Thời gian
này, nhiều văn thơ
yêu nước và Cách
mạng trong phong
trào Đông du được
truyền về nước đã
động viên tinh thần
yêu nước của nhân
dân (Hải ngoại
huyết thư, Việt Nam
quốc sử khảo…)
Các hoạt động
chính: mở trường
học các môn địa lí,
lịch sử, khoa học
thường thức; tổ
chức các buổi bình

văn; xuất bản sách
báo…
Hình thức hoạt
động: mở
trường, diễn
thuyết về các
vẫn đề xã hội,
tình hình thế
giới, đả phá các
hủ tục phong
kiến, cổ vũ theo
cái mới: cắt tóc
ngắn, mặc áo
ngắn, cổ động
mở mang công
thương
nghiệp…
Buổi đầu đoàn người
biểu tình không chủ
trương dùng bạo lực,
chỉ kiên trì đòi hỏi
giảm sưu giảm thuế.
Về sau, phong trào
biến thành một cuộc
đối đầu giữa dân
nghèo và nhà cầm
quyền. Cuộc đối đầu
này kịch liệt đến nỗi
những người đề
xướng phong trào

không thể kìm hãm
được. Bởi vậy, phong
trào gần như trở thành
một cuộc khởi nghĩa
cướp chính quyền. Do
đó, đã xảy ra nhiều vụ
đổ máu
Câu hỏi Nội dung Điểm
Câu 4 Vì sao nói 5,00
- Diễn ra sôi nổi trên qui mô rộng lớn thu hút đông đảo các tầng lớp nhân
dân ở thành thị tham gia với nhiều phong trào do nhiều giai cấp lãnh đạo thể
hiện mục tiêu dân tộc, dân chủ.
1đ
- Phong trào đấu tranh của giai cấp tư sản dân tộc lãnh đạo với các cuộc tẩy
chay tư sản Hoa kiều, vận động người Việt Nam chỉ mua hàng của người
Việt Nam, “chấn hưng nội hoá”, “bài trừ ngoại hoá”; đấu tranh chống độc
quyền cảng Sài Gòn của tư bản Pháp và độc quyền xuất cảng lúa gạo tại
Nam kỳ ( 1923). Trên cơ sở này, một số tư sản và địa chủ lớn ở Nam kỳ đã
lập ra Đảng Lập Hiến ( 1923) tiến hành đấu tranh đòi tự do, dân chủ
1đ
- Phong trào đấu tranh đòi tự do, dân chủ của tầng lớp tiểu tư sản trí thức
diễn ra sôi nổi với nhiều hình thức đấu tranh phong phú: thành lập các tổ
chức chính trị yêu nước như Việt Nam Nghĩa đoàn, Hội Phục Việt, Đảng
Thanh niên để tập hợp lực lượng, tổ chức đấu tranh với nhiều hoạt động
phong phú sôi động như mít tinh, biểu tình, bãi khoá, đỉnh cao là cuộc đấu
tranh công khai đòi nhà cầm quyền Pháp trả tự do cho Phan Bội Châu
(1925), phong trào truy điệu và để tang Phan Châu Trinh; xuất bản báo chí
để tuyên truyền vận động (Chuông rè, An Nam trẻ, Người nhà quê, Hữu
Thanh, Tiếng dân, Đông Pháp thời báo, Thực nghiệp dân báo ), lập các nhà
xuất bản tiến bộ để xuất bản sách yêu nước và cách mạng như Nam Đồng

thư xã, Quan Hải tùng thư, Cường học thư xã.
1đ
- Phong trào công nhân phát triển hơn trước với hơn 20 cuộc đấu tranh tiêu
biểu và đã bước đầu đi vào tổ chức với việc thành lập Công hội bí mật ở Sài
Gòn- Chợ Lớn. Với cuộc đấu tranh của công nhân Ba Son ( 8-1925) đánh
dấu một bước tiến mới của phong trào công nhân Việt Nam ( )
- Bên cạnh ưu điểm, phong trào còn nhiều hạn chế. Phong trào đấu tranh
của tư sán dân tộc thể hiện tính chất cải lương. Phong trào đấu tranh của
tiểu tư sản trí thức tuy diễn ra sôi nổi nhưng bồng bột nhất thời, dễ bị tan vỡ
khi bị đàn áp hoặc được nhượng bộ. Phong trào công nhân còn lẻ tẻ và tự
phát.
1đ
Hết
Hết