ĐÁP ÁN ĐỀ THI ĐỀ NGHỊ
THPT CHUYÊN TRẦN PHÚ-HẢI PHÒNG
THI CHỌN HỌC SINH GIỎI DUYÊN HẢI BẮC BỘ NĂM HỌC 2014-2015
MÔN: VẬT LÍ
Thời gian làm bài:180 phút
Bài 1
• Do bỏ qua khối lượng ròng rọc nên lực căng dây
T
1
= T
2
= T
Phương trình chuyển động tịnh tiến của vật m:
Chiếu lên chiều dương như hình vẽ:
T- mg = ma
2
(1)
Phương trình chuyển động tịnh tiến của vật M:
Chiếu lên chiều dương như hình vẽ:
Mgsinθ -T-F
ms
=Ma
1
(2)
Phương trình chuyển động quay quanh khối tâm của vật M
M
Fms
+ M
T2
= Iγ
Vì khối trụ lăn không trượt nên có liên hệ (3)
Khi vật m đi lên một đoạn s thì mỗi điểm trên vành trụ đi được quãng đường
s suy ra điểm đó tịnh tiến dọc theo mặt phẳng nghiêng một đoạn s/2 a
2
=2a
1
Từ (2) suy ra:
Thay biểu thức trên vào (3) ta được:
(4)
Thay (4) vào (1) ta được:
Suy ra
Dễ thấy điều kiện để vật m đi lên là a
2
> 0Msinθ-2m > 0 hay
• Điều kiện để khối lăng trụ không trượt trên mặt phẳng nghiêng:
Lấy (1) +(3) ta được:
Thay biểu thức gia tốc a
2
ở câu a) ta được
Suy ra
suy ra
Bài 2:
• Gọi là vận tốc khối tâm của ngoài khối tâm của quả cầu ngay sau khi dời
mặt nhám
Gọi ∆t
1
là thời gian quả cầu tiếp xúc với mặt nhám
Vì vận tốc theo phương thẳng đứng của quả cân không đổi nên:
v
1
cosα =v
2
cosβ (1)
Theo phương thẳng đứng của vận tốc thay đổi nên xung của phản lực theo
phương thẳng đứng là:
(2)
Theo định lí biên thiên động lượng theo phương ngang
Để sự trượt xảy ta trong suốt quá trình va chạm thì:
Bài 3:
a) Xác định chiều và cường độ dòng điện cảm ứng xuất hiện trong mạch
• Hai thanh ray giới hạn nên diện tích S không đổi. Khi hai thanh ray
chuyển động thì từ trường ở vùng diện tích S tăng dần độ lớn từ thông
qua diện tích S tăng dần theo định luật Len xơ trong mạch xuất hiện dòng
điện cảm ứng i
C
, dòng này sinh ra từ trường cảm ứng ngược hướng với
B. Theo quy tắc nắm tay phải ta xác định được i
C
có chiều kim đồng hồ.
• Theo quy tắc bàn tay phải ta xác định được các suất điện động xuất hiện
trên thanh A và thanh B như hình vẽ.
• Ta đi tính được các suất điện động xuất hiện trên thanh A và thanh B khi
thanh A có tọa độ x = 0,1m
• Xét phần tử trên thanh A có tọa độ y và độ dài dy, suất điện động cảm
ứng trên thanh này là:
Suất điện động cảm ứng trên toàn bộ thanh A:
Xét phần tử trên thanh B có tọa độ y và độ dài dy, suất điện động cảm ứng trên
thanh ray là
Suất điện động cảm ứng trên toàn bộ thanh B
Do E
1
, E
2
mắc xung đối nên suất điện động trong mạch là:
E = E
2
–E
1
= 2- 0,5 = 1,5V
Cường độ dòng điện cảm ứng trong mạch
• Tính số chỉ vôn kế
Do E
2
> E
1
nên E
2
là máy phát còn E
1
là máy thu. Chiều dòng điện chạy như
hình vẽ
Áp dụng định luật Ôm cho nhánh chứa máy phát E
2
U
MN
= E
1
- I
C
.R = 2 – 75.0,01= 1,25(V)
Vậy số chỉ của vôn kế là 1,25V
• Tính độ lớn lực điện từ tổng hợp tác dụng lên hệ 2 thanh A và B
Theo định luật bảo toàn năng lượng thì công suất của lực điện từ tổng hợp =
công suất tỏa nhiệt trên hệ:
P = I
C
2
.R
AB
= 75
2
.0,01 = 56,25(W)
Mặt khác công suất của lực điện từ tổng hợp tác dụng lên hệ: P = F.v
( trong đó F là lực điện từ tổng hợp tác dụng lên hệ)
Suy ra
Bài 4:
a)
a
b)
Cuộn dây có r≠0 r+R=r+40=R
MD
=60 suy ra r=20Ω
Suy ra
Bài 5:
• Góc lệch cực tiểu
Khi đó i = i’; r = r’ = A/2 = 45
0
Φ
min
= i + i’-A = 2i – 90
0
= 90
0
suy ra i = 90
0
1.sin90
0
=n.sinr = n. sin45
0
tương đương
b)
góc ló tại K bằng suy ra r = β
β + 15
0
= γ
r + γ = 75
0
= r + r + 15
0
suy ra r = 30
0
Điều kiện phản xạ toàn phần tại J
Mà tại I:
Suy ra