Hướng dẫn sử dụng phần mềm GSP trong dạy toán trung học cơ sở rất hay

Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
1) TÊN ĐỀ TÀI : Híng dÉn sö dông phÇn mÒm
Geometer’s Sketchpad (GSP) trong d¹y to¸n THCS
2) ĐẶT VẤN ĐỀ :
TẦM QUAN TRỌNG CỦA ĐỀ TÀI:
hận thức là một quá trình, phải từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ trực
quan sinh động đến tư duy trừu tượng. Đó là nguyên lý giáo dục hết sức đúng đắn
mà mỗi thầy, cô giáo chúng ta đều đã biết ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường sư
phạm. Nguyên lý ấy phải được tuân theo thường xuyên trong quá trình dạy học. Dạy
học là cả một nghệ thuật. Mỗi thầy, cô giáo là một nghệ sĩ truyền thụ tri thức cho học
sinh. Truyền thụ giỏi hay dở tùy thuộc vào việc vận dụng sáng tạo nguyên lý trên cho
mỗi môn, mỗi bài dạy của mỗi người như thế nào. Muốn học sinh tiếp thu kiến thức bài
học một cách hứng thú, dễ dàng, nhanh, đầy đủ thì phương pháp dùng hình ảnh trực
quan sinh động là không thể thiếu được. Với toán hình học, phương pháp này lại càng
cần thiết.
N
THỰC TRẠNG LIÊN QUAN ĐẾN VẤN ĐỀ ĐANG NGHIÊN CỨU
Khó, khổ, khô khan là những từ mà học sinh thường dùng khi nói về toán Hình học.
Đứng trước một bài toán Hình, học sinh thường lúng túng, không biết bắt đầu từ đâu, đi
theo hướng nào. Nhất là khi gặp toán quỹ tích, hình không gian thì học sinh rất sợ. Khi
dạy đến các phần này, các thầy, cô cũng rất ngại. Giáo viên đã lay hoay làm nhiều cách:
vẽ hình trên bảng, đồ dùng mô phỏng, thuyết trình. . . rất vất vả, tốn nhiều thời gian mà
hiệu quả chẳng đáng là bao, có khi phải áp đặt kiến thức. Học sinh thường ngại học toán
Hình học vì đặc thù môn học này là khó. Một lý do quan trọng nữa khiến học sinh ngại
học toán Hình là vì phương tiện dạy toán của chúng ta xưa nay thiếu hình ảnh trực quan
sinh động.
LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Vậy dùng phương tiện nào để có hình ảnh trực quan sinh động giúp học sinh dễ hiểu
và hứng thú khi học toán Hình ? Làm thế nào có hình ảnh động về quỹ tích, hình học
không gian để HS có cái nhìn trực quan, gần gũi, thân thiện với các loại toán này ? Câu
trả lời ở đây là sử dụng phần mềm Sketchpad. Là người đã nghiên cứu qua phần mềm

này, nhận thấy nếu biết khai thác các chức năng của nó một cách sáng tạo sẽ hỗ trợ khá
đắc lực minh họa trực quan cho việc dạy toán Hình học, thậm chí cho cả các môn học
khác, tôi xin trình bày trao đổi cùng các đồng nghiệp.
GIỚI HẠN NGHIÊN CỨU CỦA ĐỀ TÀI
Đối với các bài soạn, giảng môn toán phần hình học của học sinh THCS, nhất là hình
học 9 với phần quỹ tích, hình không gian. Phần mềm này đã được GSD hướng dẫn cho
giáo viên sử dụng vẽ hình cơ bản.
3) CƠ SỞ LÝ LUẬN
ketchpad là một phần mềm hình học, do một công ty phần mềm Tin học của Mỹ
viết. Ý tưởng của Sketchpad là biểu diễn động các hình Hình học, một ý tưởng rất
độc đáo và từ lâu đã trở thành chuẩn cho các phần mềm mô phỏng hình học khác.
Geometer’s Sketchpad ra đời đến nay đã hơn chục năm và đã có nhiều phiên bản
S
1
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
Sketchpad thế hệ sau ra đời. Phiên bản sau có nhiều ưu việt, tính năng vượt trội hơn hẳn
các phiên bản trước. Các phiên bản của Sketchpad du nhập vào Việt Nam hoàn toàn
bằng tiếng Anh. Phiên bản GSP 4.07 được các chuyên gia Tin học Việt Nam mã hoá
thành tiếng Việt cho người Việt Nam dễ sử dụng.
Geometer’s Sketchpad thực chất là một công cụ cho phép tạo ra các hình Hình học,
dành cho các đối tượng phổ thông bao gồm học sinh, giáo viên, các nhà nghiên cứu.
Phần mềm có chức năng chính là vẽ, mô phỏng quĩ tích, các phép biến đổi của các hình
hình học phẳng. Giáo viên có thể sử dụng phần mềm này để thiết kế bài giảng hình học
một cách nhanh chóng, chính xác và sinh động, khiến học sinh dễ hiểu bài hơn. Với
phần mềm này, bạn có thể xây dựng được các điểm, đường thẳng, đường tròn, tạo trung
điểm của một đoạn thẳng, dựng một đường thẳng song song với một đường thẳng khác,
dựng đường tròn với một bán kính cố định đã cho, xây dựng đồ thị quan hệ hình học…
Sử dụng GeoSpd, bạn sẽ có cảm giác là mình có thể tạo hình với không gian không có
giới hạn, ví dụ như khi bạn vẽ một đường thẳng, độ dài của đường thẳng này là vô tận,
nếu bạn tạo đường thẳng này với những công cụ thông thường: giấy, bút, thước kẻ… thì

chắc hẳn bạn sẽ gặp phải trở ngại là giới hạn không gian vẽ, nhưng với Sketchpad, bạn
không cần phải lo lắng vì điều đó. Khi một thành phần của hình bị biến đổi, những
thành phần khác của hình có quan hệ với thành phần thay đổi trên sẽ được tự động thay
đổi theo. Ví dụ như khi thay đổi độ dài của một đoạn thẳng thì trung điểm của đoạn
thẳng đó sẽ tự động thay đổi theo sao cho nó luôn là trung điểm của đoạn thẳng này.
Nhưng nếu sử dụng giấy bút để dựng hình, khi thay đổi một thành phần nhỏ của hình,
đôi khi có thể phải phá huỷ toàn bộ hình đó. Ngoài các công cụ có sẵn như công cụ
điểm, thước kẻ, com pa, bạn cũng có thể tự tạo ra những công cụ riêng cho mình, bằng
cách ghi và lưu giữ các hình hình học dưới dạng script.
Khi vẽ hình Hình học trên máy tính, dùng GSP ưu việt hơn hẳn so với dùng Drawing
trong Word, trong Power Point. Một ích lợi to lớn của GSP trong dạy toán THCS nữa là
mô phỏng động cách tạo nên các hình không gian như hình trụ, hình nón, hình cầu rất
sống động, giúp HS tập trung chú ý, hứng thú, dễ hiểu bài; giúp GV bớt phải thuyết
trình, tiết kiệm thời gian.
Tóm lại Geometer’s Sketchpad với giao diện tiếng Việt, đẹp, thân thiện, dễ sử dụng,
dung lượng nhỏ,dễ cài đặt, là một công cụ lý tưởng để tạo ra các bài giảng sinh động
môn Hình học, tạo ra các "sách hình học điện tử" độc đáo trợ giúp cho giáo viên giảng
bài và cho học sinh học tập môn Hình học đầy hấp dẫn này. Ngoài ra Geometer’s
Sketchpad còn hữu ích cho cả các môn học khác nếu ta biết khéo léo khai thác sử dụng
nó.
4) CƠ SỞ THỰC TIẾN
Hiện nay, trong giảng dạy giáo án điện tử hoặc soạn thảo giáo án vi tính, một trở ngại
cho giáo viên là vẽ hình trên máy tính rất lâu nếu không dùng phần mềm GSP hỗ trợ.
Một ích lợi to lớn của GSP trong dạy toán THCS nữa là mô tả cách tạo nên các hình
không gian như hình trụ, hình nón, hình cầu rất sống động, giáo viên không phải
chuẩn bị các đồ dùng lỉnh kỉnh khác. Dạy toán hình lớp 9 khi dự đoán quỹ tích, tập hợp
điểm thì sử dụng GSP quả là hữu hiệu, học sinh vô cùng hứng thú khi quan sát. Trong
khuôn khổ bài viết này, với chút kỹ năng cơ bản sử dụng GSP xin giới thiệu, trao đổi
2
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai

với các đồng chí giáo viên dạy toán THCS cách sử dụng GSP trong khi soạn giáo án
điện tử.
5) NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Bài 1: LÀM QUEN VỚI Sketchpad
1) Khởi động Sketchpad :
Cách 1 : Đưa vào biểu tượng trên màn hình rồi nhắp đúp. ( hoặc đưa vào
rồi nhấp chuột phải
⇒
nhấp chuột trái vào Open).
Cách 2: start
⇒
All Progams
⇒
Geomter’s Sketchpad
⇒
Giới thiệu cửa sổ Sketchpad :
2. Mở một tập tin mớ i
Sau khi đã lưu một tập tin, muốn mở một tập tin mới, ta có các cách sau:
– Cách 1: Nhấp chuột trái vào “Hồ sơ”
⇒
“Tạo bản vẽ mới”.
– Cách 2: Bấm tổ hợp phím Ctrt + N.
3. Lưu mới một tập tin ( Lưu tập tin này lần đầu) :
Bấm vào “Hồ sơ”
⇒
“Lưu dưới dạng khác”. Ta chọn ổ đĩa, thư mục cha, đặt tên tập
tin rồi bấm vào nút .seve.
4. Lưu tiếp: Khi chỉnh sửa một tập tin (đã lưu lần đầu rồi), ta bấm tổ hợp phím Ctrt + S
(hoặc bấm vào “Hồ sơ”
⇒

“Lưu bản vẽ”.
5. Thoát khỏi chương trình Sketchpad:
Cách 1: Bấm tổ hợp phím Ctrt + Q.
Cách 2: Bấm vào “hồ sơ”
⇒
“Thoát”.
Cách 3: Bấm trái chuột vào nút x ở góc phía trên, bên phải cửa sổ Sketchpad .
I–Các yếu tố cơ bản của màn hình Sketchpad
3
Vùng soạn
thảo, vẽ
hình
Thanh
thực
đơn
Thanh tiêu
đề
Công cụ chọn (tịnh tiến, quay, co
giãn)
Công cụ vẽ điểm
Compa vẽ đường tròn
Công cụ vẽ đoạn thẳng, tia, đường
thẳng.
Công cụ soạn văn bản
Tuỳ biến công cụ và các thông tin về
đối tượng.
Thanh cuốn
dọc
Thanh cuốn
ngang

Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
1. Thanh tiêu đề: Là thanh nằm trên cùng, chứa tên file, nút phóng to thu nhỏ, đóng cửa
sổ.
2. Thanh thực đơn: Chứa danh sách các lệnh.
3. Thanh công cụ: Chứa các công cụ khởi tạo và thay đổi các đối tượng (hình vẽ, chữ)
các công cụ này tương tự như compa, thước kẻ, bút viết hàng ngày của chúng ta.
4. Vùng soạn thảo (vùng Sketch): Là vùng làm việc chính của chương trình, là nơi để
xây dựng, thao tác với các đối tượng hình học
5. Con trỏ: Chỉ ra vị trí hiện thời trên của sổ. Nó sẽ di chuyển khi bạn di chuyển con
chuột.
6. Thanh cuốn: Di chuyển vùng sketch hiện thời.
II. Thanh công cụ.
1. Công cụ chọn: được sử dụng để lựa chọn các đối tượng trên vùng sketch. Công cụ
chọn gồm 3 công cụ dùng để chuyển đổi đối tượng: tịnh tiến, quay, co giãn.
2. Công cụ điểm: dùng để tạo điểm.
3. Công cụ compa: dùng để tạo đường tròn.
4. Công cụ nhãn (có chữ A): dùng để soạn văn bản, đặt tên cho đối tượng, lời chú thích.
5. Công cụ thông tin đối tượng: hiển thị thông tin về một đối tượng hoặc một nhóm đối
tượng trên màn hình sketch, nơi chứa các công cụ khác do chính chúng ta tạo sẵn để sử
dụng nhanh chóng (vẽ tam giác cân, tam giác đều, thang cân, công cụ ký hiệu góc…).
III. Màn hình Sketch
Sketch là vùng màn hình làm việc chính của phần mềm. Trong không gian làm việc của
hình (gọi là vùng Sketch) ta có thể tạo ra các đối tượng hình học, các liên kết giữa
chúng và khởi tạo các nút lệnh.
4
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
Bài 2. VẼ CÁC ĐỐI TƯỢNG HÌNH HÌNH HỌC
1. Các đối tượng chính của hình Hình học: gồm: điểm, đoạn thẳng, tia, đường thẳng,
cung tròn, đường tròn, miền (miền góc, miền đa giác, hình quạt, hình tròn, hình
viên phân)

2. Vẽ điểm
1. Chọn công cụ điểm ( nút ) từ thanh công cụ .
2. Đưa chuột vào màn hình sketch, nhấn chuột vào vị trí cần vẽ điểm.
Đặt tên cho điểm:
1. Chọn công cụ nhãn (nút . A ). Lúc này con trỏ chuột có hình bàn tay
2. Di chuột cho đầu ngón tay trỏ vào các điểm cần đặt tên và nhấn trái chuột.
Chương trình sẽ tự động đặt một tên cho các điểm đó.
3. Vẽ đoạn thẳng:
1. Đưa vào nút bấm, giữ chuột trái sẽ
xuất hiện 3 công cụ vẽ: đoạn thẳng, tia, đường thẳng (như
hình bên).
2. Tiếp tục nhấn, giữ chuột trái và rê sang phải
tới công cụ cần chọn rồi nhả chuột.
Nối hai điểm đã có (hoặc hai điểm tùy ý) thành một đoạn thẳng:
Cách 1:
1. Nhấp vào nút công cụ vẽ đoạn thẳng từ thanh công cụ.
2. Đưa chuột tới điểm thứ nhất rồi nhấp chuột trái.
3. Đưa chuột tới điểm thứ hai rồi nhấp chuột trái. Ta được một đoạn thẳng.
Cách 2:
1. Đưa vào công cụ chọn (nút ) rồi nhấp chuột trái.
2. Đưa đầu mũi tên vào điểm thứ nhất rồi nhấp chuột trái. Điểm này sáng lên.
3. Đưa đầu mũi tên vào điểm thứ hai rồi nhấp chuột trái. Điểm này sáng lên.
Lúc này cả hai điểm đều đã được chọn (cả hai đều sáng lên).
4. Bấm tổ hợp phím Ctrt + L. Hai điểm đã được nối với nhau bởi một đoạn thẳng.
Cách 3: – Chọn 2 điểm cho sáng lên (như cách 2) rồi bấm vào nút “Dựng hình”
⇒

“Đoạn thẳng”.
4. Vẽ đường gấp khúc (để vẽ đa giác: hình tam giác, tứ giác, …).
1. Chọn công cụ vẽ đoạn.

2. Đưa chuột tới điểm thứ nhất nhấp chuột trái.
3. Đưa chuột tới điểm thứ hai nhấp chuột trái. Ta được đoạn thứ nhất.
5
Đoạ
n
Tia
Đườn
g
thẳng

Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
4. Nhấp thêm một lần nữa tại điểm thứ hai rồi đưa chuột tới điểm thứ ba và nhấp
chuột. Ta được đoạn thẳng thứ hai. .v.v.
Bài thực hành: Vẽ hình tam giác ABC.
5. Vẽ tia:
1. Bấm chuột trái vào nút rồi chọn công cụ vẽ tia .
2. Chọn một vị trí làm điểm gốc của tia rồi nhấp trái chuột.
3. Chọn một điểm khác mà tia đi qua rồi nhấp chuột trái. Ta được một tia.
Lưu ý: Chọn điểm gốc trước.
6. Vẽ đường thẳng:
1. Bấm chuột trái vào nút rồi chọn công cụ vẽ đường thẳng
2. Chọn vị trí điểm thứ nhất của đường thẳng rồi nhấp trái chuột.
3. Chọn một điểm thứ hai của đường thẳng rồi nhấp chuột trái. Tia được một
đường thẳng.
7. Vẽ trung điểm của đoạn thẳng:
1. Bấm chuột trái vào nút công cụ chọn (nút ).
2. Nhấp chuột vào đoạn thẳng, (đoạn thẳng được chọn sẽ sáng lên).
3. Bấm tổ hợp phím Ctrt + M. (hoặc bấm vào “Dựng hình”
⇒
“Trung điểm”).

8. Vẽ đường tròn:
a) Vẽ đường tròn biết tâm và một điểm thuộc đường tròn.
1. Nhấp chuột vào nút để chọn công cụ vẽ đường tròn.
2. Nhấp trái chuột vào điểm thứ nhất để chọn tâm.
3. Muốn vẽ đường tròn đi qua điểm nào, ta đưa trỏ chuột đến điểm đó rồi nhấp trái
chuột.
b) Vẽ đường tròn biết tâm và bán kính:
1. Bấm chuột trái vào nút công cụ chọn (nút ).
2. Nhấp chuột chọn 1 điểm làm tâm.
3. Nhấp vào đoạn thẳng cần chọn là bán kính.
(Cả điểm và đoạn phải sáng lên).
6
Å
A
Å
B
Å
C
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
4. Bấm vào “Dựng hình”
⇒
“Đường tròn (Tâm + bán
kính)”.
9. Vẽ cung tròn qua ba điểm:
1. Chọn 3 điểm cho 3 điểm này đầu
sáng lên.
2. Bấm vào nút “Dựng hình”
⇒

“cung đi qua 3 điểm”

Lưu ý: Phải chọn đúng thứ tự. Điểm chọn thứ 2
sẽ nằm giữa cung.
VD: * Nếu chọn theo các thứ tự (B, A, C) hoặc
(C, A, B) thì ta được cung như H1.
* Nếu chọn theo các thứ tự ( A, B, C) hoặc (C,
B, A) thì ta được cung như H2.
10. Vẽ đường thẳng song song
VD: Vẽ đường thẳng d đi qua A và song song với xy.
1. Nhấp chuột vào điểm A và đường thẳng xy (cho A và xy
sáng lên).
2. Bấm vào nút ‘Dựng hình”
⇒
“Đường song song”.
Ta được H3.
11. Vẽ đường thẳng vuông góc.
VD: Vẽ đường thẳng d đi qua A và vuông góc với xy.
1. Nhấp chuột vào điểm A và đường thẳng xy (cho A
và xy sáng lên).
2. Bấm vào nút ‘Dựng hình”
⇒
“Đường vuông góc”. Ta
được H4
12. Dựng giao điểm :
Để vẽ giao điểm của hai đường thẳng, hai đường tròn, đường thẳng và đường tròn:
1. Chọn hai đường (cho 2 đường này sáng lên).
2. Bấm tổ hợp phím Ctrt + I (hoặc bấm vào nút “dựng hình”
⇒
“giao điểm”.
13. Vẽ tia phân giác của góc:
1. Bấm trái chuột vào nút công cụ chọn. (nút )

2. Đưa đầu mũi tên của trỏ chuột vào điểm nằm trên cạnh thứ
nhất và nhấp chuột trái.
7
H 2
H 1
Å
A
Å
B
Å
C
Å
C
Å
B
Å
A
A
y
x
H
3
d
d
A
y
x
H

4

Å
B
Å
A
Å
C
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
3. Đưa đầu mũi tên của trỏ chuột vào đỉnh của góc và nhấp
chuột trái.
4. Đưa đầu mũi tên của trỏ chuột vào điểm nằm trên cạnh thứ
hai và nhấp chuột trái.
5. Bấm vào nút “Dựng hình”
⇒
“Đường phân giác của
góc”.
Lưu ý: Phải nhấp chọn điểm theo đúng thứ tự như thứ tự ghi ký hiệu góc.(đỉnh của góc
nằm ở giữa). Ví dụ:
·
ABC
thì nhấp vào điểm A trước rồi nhấp tới điểm B và cuối cùng là
nhấp điểm C. (ba điểm A, B, C phài sáng lên rồi mới bấm vào nút “Dựng hình”
⇒

“Đường phân giác của góc”.
14. Tô miền trong:
a) Tô miền trong hình tròn:
1. Chọn đường tròn (Nhấp trái chuột vào đường tròn cho đường tròn
sáng lên).
2. Bấm tổ hơp phím Ctrt + P (hoặc bấm vào nút “Dựng hình”
⇒

“Phần trong của hình”)
b) Tô miền trong đa giác:
1. Chọn các đỉnh cho các đỉnh sáng lên (Lưu ý: không chọn cạnh).
2. Bấm tổ hơp phím Ctrt + P (hoặc bấm vào nút “Dựng hình”
⇒
“Phần trong của hình” .
c) Tô miền trong hình quạt:
1. Chọn cung của hình quạt cho cung sáng lên.
2. Bấm tổ hợp phím Ctrt + P. (hoặc bấm vào nút “Dựng hình”
⇒

“Phần trong của cung”
⇒
“Arc Sector” .
d) Tô miền trong hình viên phân:
1. Chọn cung của hình quạt cho cung sáng lên.
2. Bấm vào nút “Dựng hình”
⇒
“Phần trong của cung”
⇒
“Arc
Segment” .
8
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
Bài 3 TẠO HÌNH CẦU ( hình học 9)
• DỰNG HỆ TRỤC TỌA ĐỘ (Mục đồ thị chọn mẫu lưới/ lưới ô vuông)
• Vào công cụ, chọn: đường tròn & cô nic . Dựng elip tâm với tâm trùng với gốc
tọa độ O.hai tiêu điểm thuộc trục Ox chú ý khi điểm trên trục thì trục biến thành
màu xanh mới đúng

•
9
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
• Dựng đường tròn tâm O, bán kính bằng nửa trục lớn elip – Dựng 2 giao điểm
A,B đường tròn với trục Oy .
• Chuột trái vào elip, vào dựng hình / dựng 1 điểm M thuộc elip .
• Chọn điểm M vào chỉnh sửa / tạo các nút lệnh / Sự hoạt náo /đặt tên Gõ “Tạo
hình cầu” / Ok.
• Chọn điểm A /Điểm M / điểm B vào dựng hình bấm “Dựng cung qua 3 điểm”.
• Chọn A, B bấm vào dựng hình dựng đoạn thẳng AB.
• Chọn cung AB /bấm chuột phải / tạo vết cho cung : hiển thị tạo vết cho cung
(vào màu chọn màu tùy ý).
• Bấm chọn điểm M , điểm O, dựng bán kính MO
10
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
• Bấm chọn điểm M/ chuột phải/ tạo vết điểm .
• Chuột phải vào cung AB/ dựng hình/ phần trong của cung /Ars Segment để chọn
màu cho nửa hình tròn
Hình hiện ra đã có màu. Bạn có thể đổi màu khác bằng cách chuột phải vào nền màu
rồi chọn trong bảng màu mình thích.
• Chọn các đối tượng không cần thiết như hệ trục, elip, đường tròn vào hiển thị
chọn ẩn. Chỉ còn 1 cung và một trục quay. (có thể thay hệ tọa độ bằng 2 trục
vuông góc).
• Khi bấm vào nút tạo hình cầu là nửa hình tròn bắt đầu quay tạo ra hình cầu.
• Đây là sản phẩm được tạo ra của bạn.
11
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
Bài 4 : Tạo hình trụ (Hình học 9)
*Vào dựng đường tròn và Conic/Elip dựng elip với tâm D . Chọn elip vừa vẽ copi
xuống dưới đặt tên tâm C

* Lấy điểm A , B trên 2 e líp
12
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
• Chọn điểm A; B vào dựng hình/đoạn thẳng để dựng đoạn thẳng AB. Tương tự
dựng các đoạn thẳng BC, CD và AD.
• Chọn thứ tự các điểm A, B, C, D vào Dựng hình/phần trong của hình để tạo màu
cho hình chữ nhật.
• Chọn điểm A , chuột phải hiện ra cửa sổ , vào tạo vết cho điểm . Tưong tự với
điểm B và đoạn thẳng AB, BC và AD . Chọn điểm A, B và đoạn AB vào Chỉnh
sửa/Tạo các nút lệnh/ sự hoạt náo/đặt tên là “Quay tao hinh tru”/Ok
13
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
• Ta được hình này:
14
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
• Dựng đường thẳng CD, mũi tên véctơ chỉ vào trục đó, đặt tên là trục quay. Chọn
đường thẳng, mũi tên, chữ trục quay , vào Chỉnh sửa/Tạo các nút lệnh/Ẩn
đi/Hiện ra. Chuột phải vào nút lệnh vừa tạo đặt tên là Trục quay.
• Tương tự với phần còn lại.Đây là sản phẩm của bạn:
15
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
Bài 5 :Tạo chuyển động của hình nón ( Hình học 9)
Lấy lưới ô vuông trong đồ thị
• Vào đường tròn và conic/elip dựng elip tâm O
• Lấy B tên elip, dựng tam giác ABO vuông tại O
• Dựng đường thẳng AO làm trục
• Chọn 3 điểm A, B, O vào dựng hình/phần trong của hình để tạo mầu tam giác
ta được hình này:
• Chọn điểm B, vào chỉnh sửa/tạo các nút lệnh/sự hoạt náo hiện ra một bảng ,
bấm vào đặt tên , sửa thành TAO HINH NON/Ok

16
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
• Chọn điểm B, chuột phải, bấm vào tạo vết điểm, tương tự tạo vết cho đoạn AB
và BO.Khi bấm vào nút TẠO HÌNH NON ta được hình này
• Ẩn các trục toạ độ, dựng đường thẳng AO, đoạn thẳng AO, đặt tên trục, đường
sinh, đường cao.
Ví dụ đặt tên đường sinh: Chọn AC, nút đường sinh, mũi tên, điểm C.Vào chỉnh
sửa/tạo các nút lệnh/ ẩn hiện. Chuột phải vào nút mới tạo, đặt tên nút là DUONG
SINH/Ok. Có thể ẩn các đối tượng không cần thiết như các điểm, elip
Đây là sản phẩm được tạo ra của bạn.
17
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
Bài 6. CÁCH TẠO NHẤP NHÁY ĐỔI MÀU CHO HÌNH VẼ TRONG Sketchpad
Khi cần cho đối tượng nào nổi bật, ngoài việc cho nó có nét đậm hơn, màu khác biệt
hơn, ta còn có thể cho nó nhấp nháy đổi màu. Xin lấy một ví dụ cụ thể để minh hoạ các
bước thực hiện:
1. Vẽ một đoạn thẳng AB.
⇒
Vẽ điểm C thuộc đoạn AB.
⇒
Vẽ đoạn thẳng AC.
2. Nhấp chọn đoạn AC cho sáng lên.
3. Nhấp vào nút Đo đạc
⇒
độ dài. Bảng giá trị độ dài đoạn AC hiện ra.
4. Nhấp chọn điểm C cho sáng lên.
5. Nhấp vào nút Chỉnh sửa
⇒
các nút lệnh
⇒

sự hoạt náo. Nút lệnh hoạt hình
của điểm C đã được tạo.
6. Thay đổi thuộc tính của nút lệnh hoạt hình (đặt tên, chiều chuyển động, tốc độ
chạy,…). Nếu không cần thay đổi thuộc tính thì thôi.
7. Vẽ một đường tròn xong ta bấm tổ hợp phím Ctrt +
P để tô miền trong đường tròn.
8. Nhấp chọn miền trong đường tròn và bảng giá trị độ
dài đoạn AC (cho cà hai sáng lên).
9. Nhấp chọn nút Hiển thị
⇒
Màu sắc
⇒
Biến số.
Bảng màu sắc theo biến hiện ra. Ta gõ miền giá trị của
biến vào 2 hộp. Ở đây tôi chọn miền giá trị của biến từ 0,0
tới 0,1. Miền giá trị càng nhỏ thì đối tượng nhấp nháy càng
nhanh.
18
S dng GSP trong dy toỏn THCS - 2011 Bựi Th Thuý Nga THPT Hũn Gai
10. Bm OK. Nhp vo nỳt hot hỡnh ca im C ta s thy hỡnh trũn ụi mau,
nhp nhỏy lung linh rt p, nhỡn tht bt mt.
Ta cú th lm cho cỏc i tng khỏc i mu, nhp nhỏy lung linh bng cỏch lm
tng t.
Bi 7 : BT 44 T 86 hỡnh 9 k 2
Bài tập 44 T 86 SGK :
Cho tam giác ABC vuông tại A, cạnh BC cố định.
Gọi I là giao điểm 3 phân giác trong. Tìm quỹ tích điểm I khi A thay đổi.
Dng ng trũn tõm O.
Chn im O v im cú sn trờn ng trũn, dng ng thng qua O.
Chn ng thng v ng trũn dng cỏc giao im B v C.

Chn ng trũn v dng thờm im A thuc ng trũn.
Dng tam giỏc ABC (Bng cỏch chn cỏc im A, B, C v dng cỏc on AB,
BC, AC)
Chn theo th t A, B, C vo dng hỡnh chn ng phõn giỏc.
Chn theo th t A, C, B dng phõn giỏc.
Chn 2 phõn giỏc vo dng hỡnh dng giao im I.
Chn I vo hin th to vt v chn mu.
Chn A vo chnh sa vo to nỳt lnh vo s hot nỏo vo t tờn: Qu tớch
Ok.
19
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
• (vào hiển thị chọn ẩn những đối tượng không muốn hiển thị).
GỢI Ý KHAI THÁC HÌNH VẼ:
Cho điểm A di chuyển trên vài vị trí khác nhau, quan sát thấy hình như điểm A
không đổi. Chọn điểm B, I, C theo thứ tự đó . Bấm vào đo đạc/góc hiện lên góc BIC
luôn bằng 135
0
. Vậy khi A di chuyển, điểm I luôn nhìn đoạn thẳng BC cố định dưới
một góc không đổi là 135
0
20
S dng GSP trong dy toỏn THCS - 2011 Bựi Th Thuý Nga THPT Hũn Gai
Bi tp 8 :
Bài tập 45 T 86 hình 9 tập 2
: Cho các hình thoi ABCD có cạnh AB cố định. Tìm
quỹ tích giao điểm O của hai đ/ờng chéo của các hình thoi đó
T õy bt u nhng i tng chn trờn hỡnh nh s cú mu
Vo thanh cụng c. Dng ng trũn t tờn tõm A.
a chut lờn ng trũn chn ng trũn vo mc dng hỡnh dng im B, D
thuc ng trũn.

a chut chn im A, B vo dng hỡnh. Dng on AB.
a chut chn im A, B vo dng hỡnh. Dng on AD.
21
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
• Đưa chuột chọn điểm D, và đoạn AB dựng đường song song.
\
• Đưa chuột chọn điểm B, và đoạn AD dựng đường song song.
• Chọn 2 đường thẳng vừa dựng vào dựng hình dựng giao điểm đặt tên là C.
• Chọn A,C dựng đoạn AC.
• Chọn B,D dựng đoạn BD
• Chọn 2 đoạn đã dựng, dựng giao điểm O.
• Chọn điểm O vào mục hiển thị chọn tạo vết, vào mục hiển thị màu chọn màu
đỏ.
22
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
• Chọn điểm D vào chỉnh sửa mục tạo nút lệnh /sự hoạt náo/đặt tên gõ: Quỹ
tích O khi điểm D di chuyen/Ok.
• Chọn 2 đường thẳng DC và BC vào mục hiển thị chọn ẩn đối tượng  Kết thúc
23
Sử dụng GSP trong dạy toán THCS - 2011 Bùi Thị Thuý Nga – THPT Hòn Gai
• ( lưu ý: việc đặt tên A, B… vào thanh công cụ ở cột bên trái bấm vào chữ A rồi
đưa chuột đến điểm cần đặt tên – Muốn sửa tên đó nhấn đúp chuột sẽ hiện bảng
lên để sửa)
Khi bấm nút lệnh quỹ tích điểm O khi D di chuyển ta được hình này:
Gợi ý khai thác hình vẽ :
- Từ tính chất hai đường chéo của hình thoi, học sinh phát hiện ra góc AOB luôn
bằng 90
0
. Vậy quỹ tích điểm O là đường tròn đường kính AB.
- Để minh họa quỹ tích ta chọn tạo vết cho điểm O và chọn lệnh cho điểm D chuyển

động trên đường tròn tâm A
24
S dng GSP trong dy toỏn THCS - 2011 Bựi Th Thuý Nga THPT Hũn Gai
Bi tp 9
BT 48 T 87 lớp 9
: Cho 2 điểm A, B cố định. Từ A vẽ các tiếp tuyến với các
đ/ờng tròn tâm B có bán kính không lớn hơn AB . Tìm quỹ tích các tiếp điểm .
Dng on AB, Dng trung im I ca on AB.
Dng ng trũn ng kớnh AB.(Tõm I bỏn kớnh IB)
Chn AB dng im C thuc AB.
Chn th t BC dng ng trũn tõm B bỏn kớnh BC.
Chn 2 ng trũn vo dng hỡnh dng cỏc giao im M, N vo hin th to vt
cho 2 im M, N.
Dng cỏc on AM, MB, AN, NB.
Chn C vo chnh sa vo nỳt lnh chn hot nỏo chn tờn Quy tich.
Khi bm nỳt Qu tớch tip im M v N ta c hỡnh ny
25