Đề văn lớp 11- sưu tầm tham khảo ôn thi kiểm tra, thi học sinh giỏi văn (70)

SỞ GDĐT ĐỒNG THÁP KÌ THI HỌC SINH GIỎI LỚP 10 THPT
TRƯỜNG THPT CHUYÊN
NGUYỄN QUANG DIÊU
VÒNG TRƯỜNG
NĂM HỌC: 2012 -2013
ĐỀ THI MÔN: NGỮ VĂN
Ngày thi: 10/10/2012
Thời gian làm bài: 180 phút (Không kể thời gian phát đề)
(Đề thi gồm có: 01 trang)
Câu 1: (8,0 điểm)
Phần cuối câu chuyện kể “Lỗi lầm và sự biết ơn”( Sách Ngữ văn 9, tập 1) có viết:
“Mỗi chúng ta hãy học cách viết những đau buồn, thù hận lên cát và khắc ghi
những ân nghĩa trên đá”.
Hãy trình bày ý kiến của anh/chị về lời khuyên trên.
Câu 2: (12,0 điểm)
Bàn về ý nghĩa và công dụng của văn chương, nhà phê bình Hoài Thanh có viết:
“Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.”
Bằng những hiểu biết của mình về văn chương, anh/chị hãy làm sáng tỏ nhận định trên.
-HẾT-
Họ và tên thí sinh: ________________________ Số báo danh: _________________________
Chữ ký GT1:_____________________________ Chữ ký GT2: _________________________
KÌ THI HỌC SINH GIỎI VÒNG TRƯỜNG – KHỐI 10 - Năm học 2012-2013
Đáp án – thang điểm
Môn: NGỮ VĂN
Câu Nội dung Điểm
1 “Mỗi chúng ta hãy học cách viết những đau buồn, thù hận lên cát
và khắc ghi những ân nghĩa trên đá”.
Hãy nêu ý kiến kiến của anh/chị về lời khuyên trên.
4,0
Nêu vấn đề 0,5
Giải thích 0,5

- “Học cách viết nỗi đau buồn, thù hận trên cát” nghĩa là học cách tha thứ
cho những ai đó đã gây ra cho ta những đau buồn, tai họa, bất hạnh trong
cuộc đời.
- “Học cách khắc ghi những ân nghĩa trên đá” nghĩa là luôn biết trân trọng
là khắc sâu mãi mãi lòng biết ơn đối với những ai đã giúp đỡ ta, nhất là
trong những hoàn cảnh éo le.
Bàn luận 2,0
a. Phân tích – chứng minh
- Đau buồn, thù hận là những điều không may, nỗi bất hạnh xảy ra không ai
muốn. Đối với mỗi con người, trong cuộc đời ít nhiều cũng trải qua đau
buồn, gặp những xung đột, mâu thuẫn có khi dẫn đến thù hận.
- Không tha thứ, bỏ qua, quên đi những chuyện đau buồn, oán hận, lỗi lầm
người khác gây ra cho mình thì sẽ mãi gây ra mâu thuẫn, luôn sống trong
thù hận, và gây thù hận cho nhau không chỉ ở thế hệ này mà còn ở cả các
thế hệ sau.
- Ân nghĩa là những điều tốt, những điều luôn cần có trong mỗi con người.
Ghi nhớ, không quên ân nghĩa là truyền thống đạo lí của dân tộc, góp phần
xây dựng xã hội tốt đẹp.
- Dân tộc ta sống vốn trọng tình nghĩa, có lòng vị tha (“Đánh kẻ chạy đi
không ai đánh người chạy lại”, “mình vì mọi người”)
(Học sinh chọn dẫn chứng minh họa phù hợp)
1,5
b. Đánh giá – mở rộng
- Lời khuyên trên đúng với mỗi con người và luôn phù hợp với mỗi thời
đại. Đây là một lời khuyên mang ý nghĩa nhân sinh sâu sắc.
- Phê phán lối sống vô ơn, cũng như những kẻ nuôi dưỡng mầm mống của
thù hận.
- Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, đối với cái xấu, cái ác lộng hành, chúng ta
không nên bàng quan, xem thường mà cần phải đấu tranh không khoan
nhượng, có thế mới góp phần cái thiện tồn tại để phát triển và mới tạo điều

kiện tốt cho những điều tốt đẹp, cho ân nghĩa trường tồn.
0,5
Bài học nhận thức và hành động 1,0
a. Nhận thức
- Sống ân nghĩa và biết tha thứ là cách tốt nhất để nuôi dưỡng tâm hồn và
làm cho cuộc sống của ta trở nên đẹp đẽ, thực sự có ý nghĩa.
b. Hành động
- Bản thân mỗi người cần nỗ lực vượt lên lòng thù hận, sống nhân ái, vị tha,
biết trọng ân nghĩa, … Đó là nét đẹp trong nhân cách làm người.
- Ứng xử cao thượng trong cuộc sống thường ngày, từ những điều nhỏ nhất.
2 Nhà phê bình Hoài Thanh có viết: “Văn chương gây cho ta những tình
cảm ta không có, luyện những tình cảm ta sẵn có.” Bằng những hiểu
biết của mình về văn chương, anh/chị hãy làm sáng tỏ ý kiến trên.
6,0
Nêu vấn đề 0,5
Giải thích 0,5
- Văn chương gây cho ta những tình cảm ta không có: Thông qua những
hình tượng nghệ thuật giàu giá trị nhân văn, văn chương khơi gợi những
tình cảm tốt đẹp của con người, hướng ta vươn tới những giá trị cao đẹp,
cách ứng xử tinh tế, những sâu sắc, thanh cao…Văn chương làm giàu
có thêm tâm hồn chúng ta.
- Văn chương luyện những tình cảm ta sẵn có: Đến với tác phẩm văn
chương, người đọc văn chương bồi đắp thêm tình cảm, giúp ta nhận thức
sâu sắc hơn về cuộc sống, lẽ đời. Văn chương giúp ta biết tự ý thức về
mình, về những tình cảm mình sẵn có để những tình cảm ấy sâu sắc hơn,
cao đẹp hơn.
=>Tóm lại, văn chương làm cho tình cảm của con người trở nên phong phú,
sâu siu8ắc, tốt đẹp hơn
Phân tích để làm rõ ý kiến 4,0
* Học sinh có thể chọn một số tác phẩm văn chương phân tích để làm rõ

công dụng của văn chương :
- Bồi đắp lòng yêu quê hương, đất nuớc, tình yêu thiên nhiên
- Vun đắp ước mơ, niềm tin, niềm lạc quan trong cuộc sống
- Lòng nhân hậu,v.v…
Đánh giá 1,0
- Ý kiến của Hoài Thanh đề cao ý nghĩa và công dụng của văn chương; văn
chương thật quan trọng trong bồi dưỡng tâm hồn và mang lại những có lâu
bền trong đời sống của con người
- Văn chương là món ăn tinh thần không thể thiếu của con người. Nhờ có
văn chương mà con người cảm nhận được cái đẹp , cái hay của thế giới và
hoàn thiện nhân cách.
- Nhà văn là kĩ sư tâm hồn, là người bạn, người đồng chí, đồng ý, đồng tình
cùng ta trong suốt cuộc đời.
Lưu ý: Thí sinh có thể làm bài theo những cách khác nhau, nhưng phải đảm bảo những yêu
cầu về kiến thức và kĩ năng. Trên đây chỉ là những ý cơ bản thí sinh cần đáp ứng,
việc cho điểm cụ thể từng câu cần dựa vào bản hướng dẫn chấm.