Xây dựng dự thảo tiêu chuẩn và nghiên cứu tác dụng bảo vệ gan của cao giảo cổ lam 7 lá ( gynostemma longipes)

B Y T
I HC HÀ NI





XÂY DNG D THO TIÊU CHUN
VÀ NGHIÊN CU TÁC DNG BO V
GAN CA CAO GIO C LAM 7 LÁ
(GYNOSTEMMA LONGIPES)

KHÓA LUN TT NGHI





HÀ NI - 2014
B Y T
I HC HÀ NI





XÂY DNG D THO TIÊU CHUN
VÀ NGHIÊN CU TÁC DNG BO V
GAN CA CAO GIO C LAM 7 LÁ
(GYNOSTEMMA LONGIPES)

KHÓA LUN TT NGHI


ng dn:
Ths. Phm Tun Anh
c hin:
B c liu


HÀ NI  2014
LI C
Vi lòng bic, tôi xin gi li ci ThS. Phm
Tun Anh  B c lii hc Hà Ni. Thi luôn
tn tình ch bng du khoa h và to
u kin tt nh tôi có th hoàn thành khóa lun.
Tôi xin gi li ci ThS. Lê Thanh Bìnhi luôn s
tôi trong quá trình tôi hoàn thành khóa lun ti b môn.
Tôi xin gi li ci Ban giám hiu, các thi hc
c Hà Ni, các thy cô giáo và các anh ch k thut viên B c li
tu kin giúp tôi hoàn thành khóa lun.
Cui cùng tôi xin gi li cc ti thân và bn bè
luôn bên cnh ng h, khích l tôi nh tôi có th
c kt qu ngày hôm nay.

Hà N
Sinh viên
L
MC LC

T V 1

M THC VT CHI GYNOSTEMMA 2
1.1.1. V trí phân loi chi Gynostemma 2
m thc vt và phân b ca chi Gynostemma 2
m mt s loài trong chi Gynostemma 3
1.2. THÀNH PHN SAPONIN TRONG CHI GYNOSTEMMA 5
1.2.1. Saponin nhân Dammaran 5
1.2.2. Saponin trong chi Gynostemma 6
1.2.3. Tác dng sinh hc 8
 12
1.3.1. Khái nim 12
1.3.2. Yêu cu tiêu chun chng cao thuc 13
U 13
2.1. NGUYÊN VT LIU, THIT B, HÓA CHT 13
2.1.1. Nguyên liu 13
2.1.2. Thit b và hóa cht 14
ng vt thí nghim 15
2.2. NI DUNG NGHIÊN CU 15
U 15
2.3.1. Nghiên cu chit xut và tinh ch cao gypenosid GCL 7 lá 15
2.3.2. Kim tra các ch tiêu ca cao Gypenosid GCL 7 lá 17


ng chng oxy hóa và bo v t bào gan. 18
 lý s liu [4] 20
C NGHIM, KT QU VÀ BÀN LUN 21
3.1. QUY TRÌNH CHIT XUT GYPENOSID 21
3.1.1. Kht xut 21
3.1.2. Tinh ch 23
3.2. KIM TRA MT S CH TIÊU KIM NGHIM GYPENOSID 26
3.2.1. Mô t 26

 m 26
 ng nht 27
nh tính 27
nh tính bng sc ký lp mng 28
ng saponin toàn phn 29
3.3. NGHIÊN CU TÁC DNG BO V GAN VÀ CHNG OXY HÓA 31
3.3.1. ng ca Gypenosid lên trng gan chut nht trng b c
bng paracetamol 31
3.3.2. ng ca Gypenosid lên ho AST, ALT trong huyt thanh chut b
c bng paracetamol 32
3.3.3. ng ca Gypenosid lên s ng MDA dng th
gan chut nht trng b c bng paracetamol 33
3.3.4. ng ca saponin gio c lam lên s i mô bnh hc gan 34
3.4. BÀN LUN. 34
KT LUN 37
TÀI LIU THAM KHO


DANH MC CH VIT TT
ALAT Alanin amino transferase
ASAT Aspartat amino transferase
AST ng
BuOH Butanol
EtOH Ethanol
G Gynostemma
GCL Gio c lam
HDL High density lipoprotein
LDL Low density lipoprotein
MDA Malonyl diadehyd
PAR Paracetamol

RSD  li
SD  lch chun
SKLM Sc ký lp mng
STT S th t
TBA Thiobarbituric
TCA Tricloacetic
TCCS Tiêu chu
TCVN Tiêu chun Vit Nam
TLTK Tài liu tham kho
TT Thuc th
DANH MC CÁC BNG

TÊN BNG
Trang
1.1.
Các nhóm th và hot chng ca các saponin trong G.
pentaphyllum
7
3.1
H           

22
3.2

23
3.3

24
3.4


27
3.5

28
3.6

30
3.7
 ng ca         

31
3.8
           

32
3.9
           

33
3.10
ng ca saponin gio c ng MDA gan
chut nht b c bng paracetamol
33
3.11
 

34


DANH MC CÁC HÌNH

HÌNH
TÊN HÌNH
TRANG
1.1
Cu trúc ca các Dammaran thuc nhóm Saponin triterpen
tetracyclic
5
1.2
Cu trúc saponin trong G.pentaphyllum
6
1.3
Các cu trúc nhóm R7
6
2.1
Quy trình nghiên cu tác dng chng oxy hoá trên mô hình
gây tn ng paracetamol
19
2.2
Phn ng to phc ca MDA
20
3.1


25
3.2

26
3.3


29
1


Trong nhng tr v vi thiên nhiên ngày càng tr nên
ph bin trên th gi Vit Nam. Nhic liu c truyc
nghiên cu sn xut thành các dng bào ch hii, tin l phc v nhu cu
c khe cho nhân dân. Gio c lam t  là mt v thuc
i dân  nhic châu Á trên th gii s d nâng cao sc khe và tui
th.
Trên th giu nghiên cu khoa hc ch ra nhng tác dng sinh hc
ca gio c tác dng chng oxy hóa, bo v t bào gan, tác dng h ng
huyt, tác dng h cholesterol, tác dng bo v tim mch, ch [23], [28],
[29], [38], [39].  Vit Nam, các ch phm gio c i dân
s dng r c khe. Nhng tác dng sinh hc ca gio c lam
c cho là tác dng ca các Gypenosid (các saponin trong gio c lam) [23], [27].
Nhm tiêu nh chng trong nghiên c dng làm
thuc chúng tôi nghiên cu xây dng quy trình sn xut và tiêu chun cao
; t   tác dng chng oxy bo v gan ca saponin
trong gio c lam  Xây dựng dự thảo tiêu chuẩn và nghiên cứu
tác dụng bảo vệ gan của cao Giảo cổ lam 7 lá Gynostemma longipes” vi 3 mc
tiêu chính:
- Xây dng  chit xut.
- 
-




2

 1. TNG QUAN
GYNOSTEMMA
1.1.1. V trí phân loi chi Gynostemma
Theo các tài liu Thc vc và phân loi thc vt [4], Cây c Vit Nam
[13], chi Gynostemma c xp vào h Cucurbitaceae (h bu bí). V trí ca chi
Gynostemma trong h thng phân loi thc vc.
Ngành Ngc lan Magnoliophyta
Lp Ngc lan Magnoliopsida
Phân lp S Dilleniidae
Liên b Hoa tím Violanae
B Bí Cucurbitales
H Bu bí Cucurbitaceae
Chi Gynostemma
m thc vt và phân b ca chi Gynostemma
Chi Gynostemma c mô t u tiên bc
m hình thái ca loài G. simplicifolium [45]. Mt s m chung ca các loài
thuc chi Gynostemma [13],[45]:
Cây tho, mnh, thân leo, s
  n ch        m hoa khác gc, dng chùy
mnh, dài, nhi vc. Hoa nh, màu trng hoc lc nht, có lá bc con;
cua 5 thùy, ng
hàn lin phn gu nhn. Nh 5,  phn gc ch nh hàn lin thành ct.
Bao ph y: bu hình cu nh, 2   3
vòi nhy vu nhy chia 2  u nhn. Qu hình cu lu, không
m, 2  3 ht hình trt 2 bên hoc có 3 góc. Ht sn sùi.
Các loài ca chi Gynostemma phân b ch yu  vùng nhii châu Á và
    Himalaya ti Nht Bn, Malaysia và Tân Guinea. Loài G.
3

pentaphyllum là loài ph bin nht, nó phân b   , Nepal, Bangladesh,
Srilanca, Lào, Myama, Hàn Quc, Nht Bn và Vit Nam [45].
1.1.3. m mt s loài trong chi Gynostemma
 Vim Hoàng H [8],[13], chi Gynostemma
có 2 loài Gynostemma pentaphyllum (Thunb.) Makino và Gynostemma laxum
 thêm 1 loài mi thuc
chi Gynostemma, b sung vào h thc vt Vit Nam là Gynostemma longipes C.Y.
Wu in C.Y. WU & S.K[29]c chi Gynostemma 
c công b  Vit Nam.
a) Gynostemma pentathyllum (Thunb). Makino.
Tên khác: Gio c lam, Tht dim, C ym.
m thc vt: Cây tho mc leo yu, thân cành mnh, có góc cnh không
lông hot  mu. Lá kép chân vt, cung chung dài 3-4 cm, phin
do 5-7 lá chét v-9 cm, rng 1,5-3 cm. Tua cun mnh, x 
nh. Cc dng chùm kép, cung cm hoa mnh, phân nhánh nhiu, c 10-
15cm. Hoa có cung mnh c 1-4 mm, t ng
khonh nhn, tràng màu xanh nht hoc trng, thùy tràng hình bu
dc ho 2,5-nh nhn có 1 gân, nh 5. Cm hoa cái dng
chùm ngc, bu hình cu
2-3 ô, vòi nhy 3, núm nhy có 2 thùy, nh lép 5 ngn. Qu không t m, hình cu,
ng kính 5-t. Ht hình trng hong
nh tù gc hình tim dt [8], [9], [10].
Ti Vit Nam cây mc  rng, rm bi t ng b
cao 2000 m  nhi       ng Ninh, Hòa Bình, Tha
Thiên Hung Nai [8], [9].
Bng các phn ng hoá hnh trong cây có cha saponin, flavonoid,
acid amin, acid hng kh [7], [12], [11], [18]. B
 phát x c trong cây có 15 nguyên t 
4

 ng cao
nht là Si (10%), thp nht là Ag (0,0001%) [10].
b) Gynostemma laxum (Wall.) Cogn.
Tên khác: C y
m thc vt: Dây leo mnh, gióng dài 10  20 cm, m
n, gân ph 5  7 cp, có lông mn hoc không lông. Cây có hoa khác gc,
chùy hoa ngn 30 cm; cánh hoa ri nhau, cao 3 mm; nh 5 n 
ch nh và bao phn. Qu tròn, to 6  t, dài và rng c 4
mm. Ra hoa tháng 5. Cây mc leo  các rt sét hoc trong
các rng cây b[8].
 c ta cây mc leo  rnh Lào Cai, Hòa Bình, Ninh Bình và
Qung Tr [3], [13].
c) Gynostemma longipes C.Y.Wu ex C.Y.Wu et S.K.Chen.
m thc vt: Cây dây leo. Thân cành mi
gióng dài 10-  ng kính 0,2 -0,3 cm, lông dày  mu. Lá kép chân vt.
Cung lá dài 7-10 cm, rng 2,5-3,5 cm; g
nh  n lá nhn thuôn dài; mt trên có lông cng ri rác, mi
nhn, gân bên 9 c dn. Tua cun
mnh, r c. Cm hoa c kép 3 ln chùm, mnh,
dài khong 5-a rt nh, ta tia màu trng. Cung 2,3-
ri, hình tam giác, dài 0,5-0,7 mm. Tràng 5, hình tam giác, ri, dài 1,2-1,4 mm,
rng 0,8-1mm, ng 5, ch nh dính thành 1 ct  trung tâm, phn
trên tách 5, hình sao; bao phng ngoài. Cm hoa cái kép 3 ln chùm, dài
10-18cm. Hoa cái, cung dài 1,8-c, b nhy
cu tng bi 3 lá noãn hàn lin, 2-3 vòi nhy mp, ri, núm nhy chia 2-
3;bu gia, 3 ô, mi ô có 1 ht. Qu mng kính 6-7
mm, cung qu dài 8-15 mm. Ht hình tim, rng 3-4 mm, dài 3-4 mm, màu xám
nht, cnh ht lõm vào phía trong, vin hng cc.
5

m sinh thái: ra hoa vào tháng 8-10, qu tháng 11-12.
B phn dùng: toàn cây [29].
Phân b: Hòa Bình, Lào Cai, Hà Giang, Cao Bng [29]
n tt nghii hc, Phan Th Tho nghiên
cu v ng minh loài này có cha flavonoid, saponin, acid amin,
acid hng khn chính
c mt saponin mi có tên là vinagynosteside A [18].
GYNOSTEMMA
1.2.1. Saponin nhân Dammaran
Theo các nghiên cu ,[28] [34],[42], saponin là mt trong nhng nhóm cht
chính ca các loài Gynostemmau này, các saponin trong
chi Gynostemma ch yu thu tôi tng quan sâu
 nhóm cu trúc hóa hc này.
Dammaran là nhóm saponin triterpenic có cu trúc 4 vòng (triterpenoid
tetracyclic). Trong công thc phân t có 30 carbon và do 6 nhóm hemiterpen ghép
li theo qui tc nhóm này xut hin nhiu trong các cây
thuc chi Panax, h  c bit các saponin trong nhân sâm (Panax
ginseng) cho thy nhiu tác d   c nhiu nhà khoa hc trên th gii
nghiên cu.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11

12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
24
26
27
23 25
28 29
30

Hình 1.1. Cu trúc ca các Dammaran thuc nhóm Saponin triterpen
tetracyclic
6

1.2.2. Saponin trong chi Gynostemma
Các nghiên cn saponin có mt trong gio c lam thuc
         n Gynostemma
c phân lp và nhn dng cng
 i protopanaxadiol trong ginsenosid ca Panax ginseng là Rb1 (Gypenosid
III) [28], [42], Rc [36], Rb3 (Gypenosid IV), Rd (Gypenosid VIII), F2 [36], Rg3
[38], malonyl-Rb1 và malonyl-Rd [28]     in Rf là 1
protopanaxatriol [36]. Nh    m khong 25% tng gypenosid

toàn phn trong cây và là minh chu tiên ca nhóm saponin nhân sâc
tìm thy ngoài h Araliaceae. Mt s Gypenosid XXVIII, XXXVII, LV, LXII,
y trong loài Gymnema sylvestra [46]. Các saponin còn li chim
phn lc phát hin lu  loài G. pentaphyllum. Cu trúc
mt s c trình bày  hình 1.2; hình 1.3 và bng
1.1.

R
7
R
5
R
6
1 9
18
20
30
28
29
17
R
3
R
4
O
R
2
R
1

CH
2
OH
OH
OH
OOH
O
OCH
3
CH
2
O
OH
Glu
O
Rha
a
b
c
d
e
f
g
h
i

Hình 1.2. Cu trúc saponin trong G.
pentaphyllum
Hình 1.3. Các cu trúc nhóm R7

7

Bng 1.1. Các nhóm th và hot chng ca các saponin trong
G. pentaphyllum

Lo ng chính trong saponin ca gio c lam (hu ht thuc dng
-D--D--L--L-arabinose ni  v trí C-
-20. Các nhóm chc tiêu biu là -OH, -CH¬3, -CHO, các alcol và ít ph
Nhóm th
Hot cht
R
1
ng glu, rham, xyl; có th 1
hong kt hp vi nhau

R
2
- H
- OH
Gypenosid I, Rb1
Gynos TN1, Gynos TN2
R
3
- CH
3

- CH
2

OH
- CHO
Gypenosid I, Rb1

Gylongiposid I
R
4
- OH
- H
= O
Rb1
Gylongiposid I
Gypentonosid A
R
5
- OH
- ng là glu kt
hp vi rha hoc xyl
Rg3, Rf
Rb1, gymnemasid II
R
6
- CH
3

- CH
2
OH
- CH
2

O -glu hoc CH
2
O xyl
Rb1
R
7
Có th là a, b, c, d, e, f, g, h hoc i
u có cu trúc a
8

bi là nhóm chc ceton  v trí C-19 (R3). Nhóm  v trí C-
-
Các saponin dng ocotillon có cu ni epoxy ti vi trí C-c phát
hin vi c-tetrahydroxy-20S, 25-epoxydammaran và (20S,
24S)-20,24-epoxy-dammaran--triol [34]. Các saponin trong gio c lam
  dng b nh hình, ch có mt s ít  dng tinh th là gypenosid A
[37]và gynosaponin TN1 [39].
1.2.3. Tác dng sinh hc
Trên th gi   u nghiên cu khoa hc v tác dng sinh hc ca
Gynostemma pentaphyllum.
a. Tác dng chng oxy hóa
Theo Lin J.M., Lin C.C. và cng s, Gynostemma pentaphyllum c liu
c s dng làm thuu tr viêm gan, chng cao huyt áp và ch
 n hành nghiên cu tác dng chng viêm và bo v t
bào gan ca dch chit phn trên mt ca cây Gynostemma pentaphyllum. Kt
qu cho thc liu có tác dng chng viêm mng
chng oxy hoá bo v t bào gan khi tác hi ca tetracloruacarbon (CCl
4
) và
 c th hin rõ qua ch s AST (aspartate aminotransferase) và

ALT (alanine aminotransferase) gim rõ rt sau khi dùng thuc [33], [32].
Các Gypenoside (saponin ca cây Gynostemma pentaphyllum) có tác dng
t cht chc nghiên cu bng nhiu mô hình khác nhau
 i thc bào, các microsom gan và t bào biu mô ni
mch. Các tác gi y rng các gypenoside bo v các màng sinh hc khi
các tc s gim cht lng màng ca các
microsom gan và các ty lp th t tính men ca ty lp th
trong các t bào biu mô ni mch và gim s tht thoát ca men lactate
dehydrogenase ni bào t các t bào này. Hiu qu chng oxy hoá rõ rt ca các
9

gypenoside có th rt có giá tr u tr và phòng nga nhiu ba
ng mch, bnh gan và các triu chng viêm [31].
Các gypenoside chit xut t Gynostemma pentaphyllum có tác dng chng
oxy hoá bo v t bào gan khi tác hi ca tetracloruacarbon (CCl
4
) [27].
Nghiên cu kh ng oxy hoá ca gypenosid cho thy dch chit (1:1)
và flavonoid toàn phn có hot tính cht 50,11%  n
dch chit (1:25) và 63,80%  n 0,3mg flavonoid toàn phn [12].
b. Tác dng h cholesterol
Tác dng h cholesterol: các gypenosid trong G. pentaphyllum gây gim
cholesterol toàn phn, lipoprotein t trng thp (LDL) và rt th
lipoprotein t trng cao (HDL) và t l HDL/LDL [43].
u tác dng h cholesterol máu ca Gio c 
i sinh, vi liu 5 g/kg th trng th/ngày dùng trong 4 ngày
ling t cao lng (1:1) có tác dng h cholesterol máu, kt qu 
thng kê vi p<0,02 so vi lô chu tr [3], [14].

c. Tác dng huyt

ng huyt: các dch chit gypenosid vi liu ung 100 và 200 mg/kg
th trng chuc bng huyt  chut
cng lão hóa và ci thic kh ng  chut lão hóa nuôi bng
glucose (2 g/kg) [43].
d. Tác dng trên tim mch
y tác dng bo v chng lon nhp tim  ln, gim
phm vi ng ca chng nh th ng s 
m[22]
Tác dng trên tim mch: gypenosid (n  50 µg/ml, 100 µg/ml và 200
µg/ml) có tác dng bo v ng cách hn ch thit hi do s thiu glucose và
10

 ng th  c ch vic gii phóng men creatine phosphokinase và
lactate dehydrogenase (LDH) [38]
e. Tác dng trên min d
u mô tuyn thc qun ca chut cc hai tun ri cho
ung dch chit 2% ca Gynostemma pentaphyllum và theo dõi thy s ng chut
ung dch chit b bi chut không ung. Vì vy các tác gi cho rng
Gynostemma pentaphyllum có tác d  a và chng l   i vi
chut cng [23].
Gynostemma pentaphyllum có tác du bì ca chut túi
ng dimethylbenzanthracene (DMBA). Các tác gi 
nghiên cu ng ca Gynostemma pentaphyllum tt bin tách t khi
t ng DMBA. Kt qu cho thy Gynostemma
pentaphyllum có tác dng chng li khi u [24].
Tác dng lên h min d     dày chut nht liu 300
mg/kg th trng chug thc bào  i thc bào,
n có hot tính trong huyt thanh và ging kháng th tiêu huyt.
ng IgG huyi gian sng sót ca chu
[38].

 Nghiên cu  Vit Nam
 Viu nghiên cu khoa hc v tác dng sinh hc ca
gypenosid trong gio c lam.
 n hành th c tính cp vi mc liu 50g/kg th trng chu 
n lii) không có biu hin ng c cp trên chut và
th ng din vi mc liu 3g/kg th/ngày, dùng liên tc trong mt
i vi th không thy biu hic [10].
11

u kh ng oxy hoá cho thy dch chit (1:1) và flavonoid
toàn phn có hot tính ch  t 50,11%  nng  dch chit
(1:25) và 63,80%  n 0,3mg flavonoid toàn phn [12].
u tác dng h ng huyt, mu tách riêng t n chit
bng ethylacetat vi liu 4g/kg ttc sau 124h n ng huyt là 18,8 mmol/dl
gi so vi lô chu t dch chit cn toàn phn vi
liu 5g/kg ttc sau 124h n ng huyt là 9,0 mmol/dl gim rõ rt so vi lô
chng huyt bng streptozocin vi m
p < 0,001 [1].
u tác dng min dch trên c hai mô hình: c
ch min dch bng cyclophosphamid và c ch bng tia x [15]
Saponin trong G. pentaphyllum có tác dng c ch khu kin thí
nghim [14] . Mt nghiên cu mi công b phát hin ra 7 saponin mc vi
mt s dòng t ng
trng [21].
1.2.4. S du tr
c liu có v ng, tính hàn, có tác dng tiêu viêm, gic,
ngm [8].
Gynostemma pentaphyllum là mt trong 24 v c liu ca Trung Quc có
tác dng ti acid nucleic, protein và vòng tun hoàn ca bi.
c liu có tác dng s kháng c, dùng làm thuc tu b

ng tráng [20].
 Vit Nam, trong nho c c trng trên din rng
 c ch bin thành các sn phng
rãi trên th ng. Gio c c s d ng chc
gan, chng oxy hóa, gim stress, làm h m máu [14], [12], [16].
12

1.3.
1.3.1. Khái nim
Cao thuc là ch phu ch bng cách cô hoc sn th chnh
các dch chic t c liu thc vng vt vi các dung môi thích
hp.
c lic khi chit xuc x  (sy khô và chia nh n
c thích hp). Vi mt s c lic bit, có cha men phân hy hot
cht, cn phi di  c khi s dng làm nguyên liu chit xut bng 
  c sôi, ho bo v hot cht
c liu.
Cao thuc chia thành 3 loi:
- Cao lng: th cht l  c li 
u ch cao.
- c: kh chit xut còn li
trong cao không quá 20%.
- Cao khô: mt khi hoc bng nh m không l[6]
Tiêu chun nh v c tính k thut và yêu cu qun lý, dùng làm
chu phân lon phm, hàng hóa, dch vng và
ng khác trong hong kinh t, xã hi nhm nâng cao chng và
hiu qu cng này. Tiêu chun do mt t chc công b i d
b t nguyn áp dng.
- H thng tiêu chun và ký hiu tiêu chun:
+ Tiêu chun quc gia, ký hiu TCVN.

+ Tiêu chu, ký hiu TCCS.
-  xây dng tiêu chun. Tiêu chuc xây dng da trên mt hoc nhng
 sau:
+ Tiêu chun quc t, tiêu chun khu vc, tiêu chuc ngoài.
13

+ Kt qu nghiên cu khoa hc và công ngh, tin b k thut.
- Kinh nghim thc tin.
- Kt qu o nghim, th nghim, kinh. [19]
1.3.2. Yêu cu tiêu chun chng cao thuc
t yêu cnh trong chuyên lun riêng và các yêu c
-  tan: Cao lng ph u ch cao.
-   ng nht và màu sc: Cao thuc phc
mô t trong chuyên lun riêng, phng nht, không có váng mc, không có cn
c liu và vt l.
- nh tính: Phi có phn nh tính cc li bo ch cao
thuc.
- ng: Tùy theo tng cao thuc c th mà có yêu cng hot
cht trong cao.
- T trng: Tùy theo tng cao thuc c th mà có yêu cu v t trng ca cao.
- Mt khng do làm khô (nu không có ch dc không quá 20%,
cao khô không quá 5%.
- Các ch tiêu khác: gii hn nhim khung hóa cht bo v thc vt,
gii
C. NGUYÊN U 

2.1.1. Nguyên liu
Nguyên liu là phn trên mt ca loài Gynostemma longipes C.Y.Wu ex
C.Y. et S.K.Chen thu hái tc liu sau khi thu  
thoáng mát, sy  nhi 50-

60
0
C trong t sy Shellab có quc
liu sau sc bo qun  
14

2.1.2. Thit b và hóa cht
Hóa chất và dụng cụ:
Hóa cht và thuc th trong nghiên ct tiêu chun phân tích.
- Hóa cht: Paracetamol (Efferalgan viên 500 mg ca hãng Bristol-Myers),
silyCác hóa ch
các hóa cht kh tiêu chun phòng thí nghim.
- Dung môi h-butanol, methanol,
- Thuc th: các thuc th trong phn nh tính và sc ký.
- Bn mng tráng sn silicagel GF
254
ca Merck
- Dng c: dng c thy tinh và b dng c khác dùng trong phòng thí nghim
Thiết bị dùng trong nghiên cứu:
- Kính hin vi Leica.
- t Sartorious.
- Cân phân tích Precisa.
- T sy Memmert
- Máy ct quay Buchi Rotavapor R-200.
- Máy quang ph UV-VIS Hitachi U  1900.
- Máy xét nghim sinh hóa Screen - Master ca hãng Hospitex Diagnostic,
ng AST, ALT cnh
ng ELISA Lx 800 (M), kính hin t c vi th gan.
- H thng máy chm sc ký: thit b  u t ng (CAMAG 

LIMONAT 5).
15

ng vt thí nghim
- Chut nht trng chng Swiss, c hai ging khe mnh, trng 18 -22g
do vin v sinh dch t p.
Súc vu kin phòng thí nghim v thn
c ung sch

- Xây dng quy trình chit xut và tinh ch saponin toàn phn t c liu
- Kho sát và xây dng mt s ch tiêu kim nghim cao chit t gio c lam:
 Mô t
 nh tính
 
 Mt khng do làm khô
  ng nht
-  tác dng bo v gan ca Gypenosid t Gio c lam 7 lá.

2.3.1. Nghiên cu chit xut và tinh ch cao gypenosid GCL 7 lá
 Vit Nam, Phm Thanh K và cng s    u v
Gynostemma longipes   nh trong lá, thân G. longipes cha flavonoid,
saponin, acid amin, acid hng kh
là thành phn chính. [18]
Saponin gi là gypenosid (hoc gyposaponin) có cu trúc tri-terpen dammaran
tn ti ch yu  dng glycosid. Nghiên cu quy trình chit xut cao gypenosid
GCL 7 lá là khu ki chit xut, tinh ch c saponin toàn
phn t gio c lam.
a) Khảo sát chiết xuất
16

Nghiên cu xây dng quy trình chit xut gypenosid da vào vic kho sát các
tiêu chí:
- Dung môi phù hp vi nguyên tc an toàn, d kim, hiu qu kinh t: ethanol
c la ch nghiên cu.
- La cht xunh, chi
b) Tinh chế và loại tạp
 vào tài liu tham kho và quy trình thc nghim, chúng tôi la chn
 bng chit lng-rn s dng nha hp ph do có nh
m ni bt:
- Kh    tt, lo c hu ht các tp cht trong dch chit và
không làm mt saponin trong quá trình tinh ch.
- Khc phc nhm ct lng-lng là quy
trình phc tp, tn thi gian, cn dùng nhit tin, d cháy nc hi
vi phân tích và vng.
Vic tinh ch gypenosid c thc hin bng cách loi b các tp cht bng
cách s dng nha hp ph D101.

c) Đánh giá quy trình
      a trên hiu sut chit su  ng
gypenosid trong cao, tính ng dng cc, r tin,
n d áp dng cho quy mô ln).
ng saponin toàn phn bng [1].
c thc hic sau:
nh hàm m bc liu: Ly khong 1 g b
làm 3 ln, tính kt qu trung bình.
c 2. Cân chính xác khong 10g bt GCL, cho vào cc có m sch dung
tích 250 ml, thm m bng dung môi EtOH 70% rn ngp ht
c liu. Chit siêu âm 3 ln trong 10 phút  công sut 40%. Gn dch chit, lc
17

qua giy lc ri ct thu hi áp sut gin cn, sy cn  60
o
n
cn.
c 3. Hòa tan cn bc ct hp ph vào ct cha Diaion HP20
theo t l 1:4 (th tích/th  yên 1 gi, ra lt bc ct,
    n kit saponin (khong 200 ml). Thu dch
MeOH 80%, bn cn. Hòa tan cc bnh
mc 100 ml.
c 4. Ly 6 ng nghim có np dung tích 5ml. Hút chính xác 1ml dch vào
ng nghim 1. Thêm vào các ng 2-6 dung dch chun Rb1 n 0,1 mg/ml ln
n cn. Thêm 0,3 ml
u và t lên b u nhit 
80o C trong 10 phút. Làm lnh nhanh bch acid acetic
n v 5 ml. Làm song song mt mu trng và ti c
sóng 550nm, cu vet thch anh l=1 cm.
Tính kt qu:
Dng chun tíc n saponin toàn phn tính theo Rb1 ca
mu phân tích Csaponin (µg/ml), t c khng
trong mu phân tích:
X% =




* 100% =


*100%
 X%: hàm ng saponin trong mu phân tích

C: n saponin toàn phn tính theo Rb1
M: khc li
 m c liu
2.3.2. Kim tra các ch tiêu ca cao Gypenosid GCL 7 lá
a) Cảm quan
Quan sát  ng. Mô t màu sc, th cht và mùi v.