tiểu luận độc quyền cung cấp điện tại Việt Nam.doc

Môn Kinh Tế Công Nhóm 4b
TRƯỜNG ĐH MỞ TP.HCM
KHOA KINH TẾ
LỚP KI06Q1
CHUYÊN NGÀNH KINH TẾ QUỐC TẾ
MÔN :
ĐỀ TÀI:
ĐỘC QUYỀN CUNG CẤP
ĐIỆN TẠI VIỆT NAM
GVHD: ThS. TRẦN THU VÂN
NHÓM SV THỰC HIỆN: 4B
Thành viên nhóm: MSSV:
TP.HCM, ngày 04 tháng 06 năm 2009
LỜI MỞ ĐẦU
Khi thực hiện kinh tế thị trường có rất nhiều điều đáng mừng nhưng
bên cạnh đó cũng có rất nhiều nỗi lo. Cái lo nhất của Nhà nước, của xã
hội và người dân là sự “độc quyền không lành mạnh”. Không thể tồn tại
- 1 -
Môn Kinh Tế Công Nhóm 4b
độc quyền không lành mạnh, mà chỉ có một số ngành, nghề do nhà nước
nắm quyền chi phối, độc quyền với mục đích là nhằm đảm bảo cho hoạt
động của đất nước được ổn định, thống nhất. Mà thường gọi là độc quyền
nhà nước như ở một số ngành như điện, xăng dầu, ngân hàng, cấp nước...
Vì vậy, Chính Phủ cần có biện pháp đúng đắn và công cụ điều tiết hợp lý
để giữ vị trí độc quyền lành mạnh, đạt hiệu quả tối đa phúc lợi xã hội.
Đề tài này làm trong thời gian ngắn nên còn rất nhiều thiếu sót, dẫn
chứng cập nhật chưa đầy đủ, có thể phân tích chưa đạt yêu cầu của giảng
viên. Kính mong Cô thông cảm và chỉ dẫn thêm để bài báo cáo được hoàn
thiện.
Tập thể nhóm 4B!
I- Thế nào là độc quyền?

1.Khái niệm:
Trong kinh tế, độc quyền được hiểu chỉ có một người bán loại sản phẩm tự sản
xuất, hay là người mua duy nhất.
2. Bản chất:
 Không có sự cạnh tranh.
 Độc quyền định mức giá.
- 2 -
Môn Kinh Tế Công Nhóm 4b
3. Phân loại:
3.1 Độc quyền thường
 Nguyên nhân :
- Do Chính Phủ nhượng quyền khai thác một thị trường nào đó.
Ví dụ: Khu đô thị Phú Mỹ Hưng không phải Công Ty Điện Lực TP.HCM độc quyền cung
cấp điện mà nhượng quyền lại cho Công Ty Điện Lực Hiệp Phước quản lý (100% vốn
nước ngoài).
- Do quá trình cạnh tranh khốc liệt cho nên các công ty sáp nhập, liên kết
thành tập đoàn.
- Chính Phủ đặt ra luật bảo vệ độc quyền cho phát minh, sáng chế hay sở hữu
trí tuệ. Điều này tạo cho người giữ bản quyền sẽ có vị trí độc quyền trong một thời gian
dài.
3.2 Độc quyền tự nhiên
 Nguyên nhân :
 Do đặc điểm công nghệ sản xuất mà một số sản phẩm và dịch vụ không thể khai
thác ở vô số các đơn vị kinh tế với qui mô nhỏ. Chỉ có thể tập trung vào một vài đơn vị
kinh tế có qui mô lớn hay chiếm tỷ trọng cao trong ngành.
 Do sở hữu được một nguồn lực rất khan hiếm.
II- Tầm quan trọng của việc cung ứng điện:
1. Việc cung ứng điện ảnh hưởng đến tiêu thụ trong sinh
hoạt:
Đối với người dân, việc cúp điện đột xuất

làm cho tinh thần không thoải mái, nóng nực rất
khó chịu, kéo theo tình trạng xảy ra là giao thông
- 3 -
Giao thông hỗn loạn vì mất điện
Môn Kinh Tế Công Nhóm 4b
ùn tắt, không có nước để nấu ăn, tắm rửa ( đối với những hộ gia đình dùng máy bơm nước
giếng), thức ăn trong tủ lạnh sẽ hư thối…hoặc giả sử bạn đang giặt đồ bằng máy giặt mà
cúp điện đột xuất thì tất nhiên bạn phải lấy ra giặt lại, vừa tốn thời gian vừa tốn chi phí,
hoặc có thể bạn đang đánh máy vi tính bản báo cáo hay đề tài tốt nghiệp rồi cúp điện suốt
ngày và thế là bạn sẽ phí thời gian mà công việc vẫn chưa xong. Cách đây khoảng nửa thế
kỷ, nếu không có điện thì việc sinh hoạt vẫn không bị ảnh hưởng nhiều nhưng trong thời
đại khoa học kỹ thuật phát triển hiện nay thì việc “có điện” là rất cần thiết.
2. Việc cung ứng điện ảnh hưởng đến kinh doanh và sản xuất:
Năm 2007, tại khu công nghiệp Trà Nóc – Tỉnh Cần Thơ nơi có 122 doanh nghiệp
đang hoạt động thuộc loại lớn nhất đồng bằng Sông Cửu Long, bị cúp điện từ 18h – 23h
mỗi ngày kéo dài trong vài tháng liền. Trong đó, Công Ty Cổ Phần Dược Hậu Giang đã rơi
vào trường hợp là trước đó có thông báo cúp điện nguyên ngày vì thế công ty phải cho
công nhân nghỉ nhưng thực chất ngày hôm đó không cúp điện, công ty đành phải lãng phí
một này vì không thể gọi hơn 800 công nhân đến làm việc ngay. Mà công nhân thì làm
hưởng lương theo sản phẩm, cúp điện nghỉ hoài làm cho thu nhập của công nhân cũng
giảm đi rất nhiều.
Và nhiều doanh nghiệp phản ánh việc thường xuyên cắt điện, nhất là cúp điện đột
xuất vào thứ 7 và chủ nhật hàng tuần. Nhiều doanh nghiệp tính toán: nếu mỗi ngày cắt điện
1 giờ (dù có thông báo trước), doanh nghiệp bị thiệt hại 5% doanh thu, trường hợp cúp
điện đột xuất trong giờ hành chính mức thiệt hại lên đến 10% - 15%. Riêng đối với các
ngành chế biến bánh, kẹo, bia, thực phẩm…mà bị mất điện trong lúc đang sản xuất thì chất
lượng sản phẩm giảm đi. Theo ông Huỳnh Văn Hải, Tổng Giám đốc Công ty Sản xuất
Thực phẩm công nghệ Bảo Long, nếu cắt điện, công ty càng lớn thiệt hại càng nhiều. Ông
đơn cử: “Chỉ tính riêng chi phí chạy máy phát điện cho bộ phận văn phòng, trả lương nhân
công, chi phí nhà xưởng, chi phí điện tiêu hao khi khởi động lại máy móc... mất ít nhất 5

triệu – 30 triệu đồng/ngày, tùy quy mô nhà xưởng”.
Không cần nói đâu xa, mỗi lần Cơ sở Mai Thị Lựu
– Trường ĐH Mở bị cúp điện là không thể giảng dạy
được, sinh viên đành ra về và tốn phí gửi xe vì không có
thông báo trước.
- 4 -
Môn Kinh Tế Công Nhóm 4b
Từ những minh chứng trên ta thấy rõ thiệt hại nặng nề cho các doanh nghiệp khi
tình trạng cúp điện đột xuất xảy ra và kéo dài. Việc cung ứng điện không đáp ứng đủ cho
sinh hoạt cũng phát sinh chi phí thiệt hại đáng kể huống
chi thêm không đủ điện cho doanh nghiệp sản xuất sinh
ra con số tổn thất không thể ước tính nổi cho một nền kinh tế.
III- EVN cung cấp điện dẫn đến phúc lợi xã hội:
1. Mặt tích cực:
 Nhà nước không quy định độc quyền về giá mua, giá bán và sẽ bù lỗ cho ngành
điện để giá thành bán cho người dân không cao.
 Theo khoản 2 điều 4 của luật Điện lực VN, nhà nước độc quyền trong hoạt động
chuyển tải, điều động hệ thống điện lưới quốc gia. Vì vậy Chính Phủ dễ dàng chăm lo đời
sống nhân dân, nhất là những vùng dân cư chưa có điện.
 Theo lộ trình điều chỉnh giá điện đã được Chính Phủ phê duyệt từ năm 2006 và đợt
tăng giá trong năm 2009 là bước đệm để tiến tới thị trường điện cạnh tranh. Lúc đó, người
dân sẽ không phải mua giá cao với chất lượng thấp.
 Giúp mọi người làm tốt công việc, sinh hoạt dễ dàng, sản xuất đạt hiệu quả. Góp
phần tăng thu nhập cho từng cá nhân, nâng cao dân trí.
Ví dụ: tất cả đường phố trên địa bàn Hồ Chí Minh đều có đèn đường tỏa sáng, đa số tại
ngã đường đều có tín hiệu đèn giao thông giúp cho người dân lưu thông dễ dàng, hạn chế
xảy ra tai nạn.
Ví dụ: Khi có điện thì giảng đường phục vụ cho việc dạy và học sẽ chất lượng và tốt hơn:
Giảng viên nói bằng micro giúp sinh viên nghe rõ hơn, đèn sáng dễ nhìn thấy chữ trên
bảng, quạt quay sẽ mát mẻ và thông thoáng, sử dụng được máy chiếu để phục vụ bài giảng

tốt hơn….
2. Mặt tiêu cực:
 Việc mua bán điện năng là một loại hoạt động
dân sự thỏa thuận tự nguyện, tại sao người tiêu dùng chậm
nộp tiền điện thì bị phạt, bị cúp điện. Trong khi đó, muốn
cúp điện lúc nào là do ngành điện tùy ý không thông báo
trước để nhân dân chuẩn bị đối phó và nhất là không thấy
- 5 -
Bị cúp điện thường xuyên nên DN Đại Việt phải
trang bị máy phát điện