các hiện tượng bề mặt

III/ Giảng bài mới
Các nội dung giảng
Thời
gian
(phút)
Phương pháp Hoạt động của ngừơi dạy Hoạt động của người học
Phương tiện,
đồ dùng dạy
học
A. CÁC HIỆN
TƯỢNG BỀ MẶT
I.Sức căng bề mặt
1/ Định nghĩa:
Để tách một phân tử ra khởi
khối chất lỏng ta phải thực hiện
một công để thắng lực tương tác
giữa các phân tử trong khối chất
lỏng. ta có công đó là:
W = dG
s
= . ds
Trong đó  là hệ số tỷ lệ và
được gọi là sức căng bề mặt.
Khi ds = 1 thì dG
s
= , nên có
thể nói  là năng lượng tạo ra
một đơn vị bề mặt.
II. Hiện tượng thấm ướt
Năng lượng bề mặt của một
chất không chỉ phụ thuộc vào bản

chất của chính chất đó, mà còn
phụ thuộc tính chất của chất tiếp
xúc với nó.
Trường hợp 3 chất tiếp xúc
nhau là: rắn, lỏng, khí thì toàn hệ
sẽ có cấu hình sao cho thế năng
toàn phần là cực tiểu, chính đặc
trưng đó đã xác định mức độ thấm
5
4
Thuyết
trình, diễn
giải
Thuyết
trình , diễn
giải

Đặt vấn đề
Thế nào là sức căng bề
mặt?
Tại sao có một số loại
vật có thể đi trên mặt
nước?
Đặt câu hỏi, giải thích,
tóm lượt ý
Hãy nêu một vài hiện
tương thấm ướt của nước
lên bề một số mặt rắn
khác nhau.
Lắng nghe, ghi lại kiến

thức
Suy nghĩ , trả lời câu hỏi
Máy chiếu,
bảng, phấn
ước vật rắn này hay vật rắn khác
bởi chất lỏng và có thể giải thích
hiện tượng bằng tác dụng của sức
căng bề mặt.
.
B. SỰ HẤP PHỤ
I. Một số khái niệm và định
nghĩa
1/Định nghĩa:
Mọi quá trình tập trung chất lên
bề mặt phân chia tướng được gọi
là sự hấp phụ
Thí dụ: khi cho than tiếp xúc
với O
2
thì than sẽ hút O
2
làm khí
O
2
tập trung trên bề mặt nó, ta nói
than hấp phụ O
2
.
2/Phân loại hấp phụ
Người ta phân làm hai loại hấp

phụ: hấp phụ vật lý và hấp phụ
hóa học .
Trong sự hấp phụ vật lý, chất bị
hấp phụ tương tác với bề mặt chất
hấp phụ bởi những lực vật lý
(như lực hút Van der Waals) và
không có sự trao đổi điện tử giữa
hai chất này.
Ngược lại trong sự hấp phụ hóa
học, liên kết sẽ được hình thành
3
5
Thuyết
trình
Phát vấn
Thuyết
trình
Đặt câu hỏi
Hiện tượng nước thấm
sâu vào trong một miếng
gỗ có phải là sự hấp phụ
không?
Lắng nghe, ghi lại kiến
thức
Suy nghĩ trả lời câu hỏi
giữa chất hấp phụ và chất bị hấp
phụ.
Chúng ta có thể phân biệt giữa 2
loại hấp phụ vật lý và hóa học
trên những cơ sở sau:

- Giá trị của năng lượng
hoạt hóa
- Nhiệt độ hấp phụ
- Số lớp hấp phụ
- Tính đặc thù
II. SỰ HẤP PHỤ KHÍ VÀ
HƠI TRÊN CHẤT HẤP
PHỤ RẮN
Độ hấp phụ x là một hàm của
hai thông số x = f(P,T). Giản đồ
hấp phụ được biểu diễn theo các
đường đẳng nhiệt ( T = const ),
và đẳng áp ( P = const ). Thông
thường đường đẳng nhiệt được sử
dụng nhiều nhất.
1/ phương trình hấp phụ
đẳng nhiệt Freunlich
Đường hấp phụ đẳng nhiệt gần
với dạng parapol do đó đường
Freunlich đề nghị phương trình
thực nghiệm:
x = b.p
1/n
Trong đó:
x: độ hấp phụ
3 Thuyết
trình Lắng nghe ghi lại kiến
thức
p: áp suất khí cân bằng trên chất
hấp phụ

b và n là các hằng số
Từ phương trình, ta có thể rút ra
phương trình đường thẳng
Dựu vào số liệu thực nghiệm,
xây dựng đồ thị với trục tung là
logx và trục hoành là log p, ta có
thể xác định được các hằng số b
và 1/n
Phương trình Freunlich chỉ
thích hợp trong khoảng áp suất
trung bình
2/ Phương trình hấp phụ
đẳng nhiệt Langmuir
Để thiết lập phương trình hấp
phụ, Langmuir đưa ra các giả định
sau:
- Bề mặt đồng nhất về mặt năng
lượng
- Các chất bị hấp phụ hình thành
một lớp đơn phân tử
- Sự hấp phụ là thuận nghịch
Bằng con đường động học
Langmuir đã đưa ra một phương
trình hấp phụ đẳng nhiệt mang tên
ông.
Phương trình hấp phụ đẳng
nhiệt Langmuir
4 Thuyết
trình
Đặt câu hỏi, giải thích

p
xx
A
x
p
mm
1
+=
3/ Phương trình hấp phụ BET
( Brunauer – Emmett - Teller)
Các tác giả Brunauer – Emmett
– Teller ( viết tắc BET ) bằng con
đường nhiệt động học, đã đưa ra
phương trình hấp phụ đẳng
nhiệt(BET):
ommo
p
p
Cv
C
Cvppv
p
.
11
)(
+
+=
−
Với p
o

: áp suất hơi bão hòa
V thể tích khí hấp phụ ở áp suất
p
Vm thể tích khí bị hấp phụ ở
lớp thứ nhất
C là thừa số năng lượng
4/ Hiện tượng ngưng tụ mao
quản
Sự hấp phụ đa phân tử được đặc
trưng bởi đường đường hấp phụ
đẳng nhiệt hình chữ S, tuy nhiên
khi chất hấp phụ là xốp, đường
hấp phụ đẳng nhiệt cũng có dạng
hình chữ S. Hiện tượng này có
được là do sự ngưng tụ hơi của
chất bị hấp phụ trong các mao
quản của chất bị hấp phụ xốp diễn
ra tiếp theo sau sự hấp phụ và
được gọi là sự ngưng tụ mao
7 Thuyết
trình
Phát vấn
Đặt câu hỏi
quản.
Do kết quả của sự hấp phụ
( thông thường) màng mỏng chất
bị hấp phụ hình thành trong mao
quản hẹp, nếu chất bị hấp phụ
thấm ướt thành mao quản thì sẽ
tạo thành mặt cong lõm trong các

mao quản hẹp. Hơi chất bị hấp
phụ bây giờ bắt đầu ngưng tụ trên
mặt cong đó ( do áp suất hơi cân
bằng p trên bề mặt cong lõm nhỏ
hơn áp suất hơi bão hòa po trên bề
mặt phẳng)
2/ Qui tắc Traube
Năm 1884 Traube đưa ra một
qui tắc thực nghiệm:
Khi tăng độ dài mạch, độ hòa
tan của axit béo trong nước sẽ
giảm và do đó xu hướng chuyển
phân tử từ dung dịch lên bề mặt
sẽ tăng.
.
7
3
3
Thuyết
trình
Phát vấn
Thuyết
trình
Thuyết
trình