Bài 37 Các hiện tượng bề mặt của chất lỏng

Trường:THPT Nguyễn Công Trứ
Lớp:10
A
23
Tổ:2
Bài 37: Các hiện
tượng bề mặt của
chất lỏng
I.Cấu trúc của chất
lỏng:
1/ Mật độ phân tử:
Mật độ phân tử chất lỏng lớn gấp
nhiều lần mật độ phân tử chất khí và
gần bằng mật độ chất rắn.
2/ Cấu trúc trật tự gần.
 Chất lỏng có cấu trúc
trật tự gần.
 Mỗi phân tử chất lỏng
tương tác với các phân
tử ở gần.
n
lỏng
≈ n
rắn
>> n
khí
Mỗi phân tử chất lỏng
luôn dao động hỗn độn quanh
một vị trí cân bằng xác
định, sau

một thời gian nhất định nó
nhảy sang vị trí cân bằng
mới và tiếp tục dao động. Đó
chính là chuyển động nhiệt
của
chất lỏng.
II.Chuyển động nhiệt của chất lỏng:
Chiếc kẹp giấy
Con nhện nước
Tại sao chúng lại nổi được trên
mặt nước ??
 Phải chăng chúng nổi là
do lực đẩy acsimet ?
 Lực đẩy Acsimet tác dụng vào 1 vật
rắn nhúng trong nó có chiều hướng
lên & có độ lớn bằng trọng lượng của
lưu chất, có thể tích bằng thể tích
của vật
 nguyên nhân các vật trên
nổi không phải do lực đẩy
Acsimet
V
ậ
y

l
ự
c

đ

ó

l
à

l
ự
c

g
ì

n
h
ỉ
?

Chúng ta cùng vào bài học nhé
Hiện tượng
căng bề mặt
của chất
lỏng
Có một lực (khác lực đẩy
Acsimet) xuất hiện trên mặt
chất lỏng làm cho vật nổi.
Lực này gọi là lực căng mặt
ngoài
1.Thí nghiệm:
Chọc thủng màng ở 1
điểm bên trong vòng

sợi chỉ.Quan sát hiện
tượng xảy ra & giải
thích?
Những lực kéo
căng bề mặt chất
lỏng gọi là lực
căng bề mặt của
chất lỏng
C1
 Màng xà phòng bên trong vòng chỉ có dạng
hình tròn, là hình có diện tích lớn nhất
trong số những hình cùng chu vi với nó.
 Vì diện tích khung dây đồng bằng diện
tích bên trong vòng chỉ cộng với diện tích
màng xà phòng còn đọng lại trên khung dây

phần màng xà phòng còn đọng lại trên
khung dây đồng tự co lại đến diện tích nhỏ
nhất có thể.
2.Lực căng bề mặt:
Kết quả thí nghiệm với
các chất lỏng khác nhau
chứng tỏ:
Lực căng bề mặt tác dụng lên
một đoạn đường nhỏ bất kì
trên bề mặt chất lỏng luôn
có:
phương: vuông góc với đoạn đường
này và tiếp tuyến với bề mặt chất
lỏng

chiều: làm giảm diện tích bề
mặt chất lỏng

điểm đặt: tại mọi điểm trên mặt thoáng
độ lớn: ????
C
ô
n
g

t
h
ứ
c

t
h
ế

n
à
o

n
h
ỉ

?
?

trong đó
 hệ số tỉ lệ σ gọi là hệ số căng bề
mặt và đo bằng đơn vị niutơn trên
mét (N/m)
 giá trị của σ phụ thuộc bản
chất và nhiệt độ của chất lỏng: σ
giảm khi nhiệt độ tăng
f = σ l
Lực căng bề mặt tác dụng lên
một đoạn đường nhỏ bất kì
trên bề mặt chất lỏng luôn có:
phương: vuông góc với đoạn đường
này và tiếp tuyến với bề mặt chất
lỏng

chiều: làm giảm diện tích bề
mặt chất lỏng

điểm đặt: tại mọi điểm trên mặt thoáng
độ lớn: f tỉ lệ thuận với độ
dài l của đoạn đường đó f = σl
Với σ là hệ số căng mặt ngoài của
chất lỏng phụ thuộc bản chất của chất lỏng
Tuy nhiên, trong thí nghiệm
theo Hình 37.2
Vì màng xà phòng có
2 mặt (trên và dưới)
nên tổng các lực
căng bề mặt của màng
này tác dụng

lên vòng dây chỉ hình tròn bao quanh
màng có độ lớn bằng:
Với L = πD là chu vi đường
tròn nằm trên một mặt
của màng xà phòng giới
hạn bởi vòng dây chỉ có
đường kính D.
F
c
= σ.2L = σ.2πD

 Chứng minh được: giá trị của σ phụ
thuộc bản chất và nhiệt độ của chất
lỏng:σ giảm khi nhiệt độ tăng
3.Ứng dụng:
Do tác dụng của lực căng bề mặt nên:
nước mưa không thể
lọt qua các lỗ nhỏ
giữa các sợi vải
căng trên ô dù hoặc
trên mui bạt ôtô
tải.
Nước trong ống nhỏ
giọt chỉ có thể
thoát ra khỏi miệng
ống khi giọt nước
có kích thước đủ
lớn để trọng lượng
của nó thắng được
lực căng bề mặt của

nước tại miệng ống.
1/ Một vòng xuyến có đường kính ngoài là 44mm
và đường kính trong là 40 mm. Trọng lượng của
vòng xuyến là 45mN. Lực bứt vòng xuyến này ra
khỏi bề mặt của glixêrin ở 20°C là 64,3 mN.
Tính hệ số căng bề mặt của glixêrin ở nhiệt
độ này.

Bài tập về nhà:
2/ Một màng xà phòng được căng trên mặt
khung dây đồng mảnh hình chữ nhật treo
thẳng đứng, đoạn dây đồng ab dài 50mm
và có thể trượt dễ dàng dọc theo chiều
dài của khung. Tính trọng lượng P của
đoạn dây ab để nó nằm cân bằng. Màng xà
phòng có hệ số căng bề mặt σ = 0,040
N/m. (Hình 37.8 – sgk/ 203)
P
h
ầ
n

t
r
ì
n
h

b
à

y

c
ủ
a

t
ổ

2
đ
ế
n

đ
â
y

l
à

k
ế
t

t
h
ú
c

!
!
Hi vọng các bạn sẽ cố
gắng không ngừng trên
con đường học tập dài
trước mắt …………!!
T
h
a
n
k
s

f
o
r

w
a
t
c
h
i
n
g
…
