Tổ chức hệ thống kế toán trách nhiệm trong doanh nghiệp thương mại ở Việt Nam

i
LỜI CAM ĐOAN




 

Học viên thực hiện Luận văn
(Họ tên và chữ ký)

ii
LỜI CẢM ƠN

 



















iii
TÓM TẮT



 
 

 


" Tổ chức hệ thống kế toán
trách trong các doanh nghiệp thương mại ở Việt Nam" 
c

              




 TP. HCM


các DNTM. 

Dupont


- Bước 1: Xác định các loại trung tâm trách nhiệm: trung tâm Chi phí, trung
tâm Doanh thu, trung tâm Lợi nhuận và trung tâm Đầu tư

iv
- Bước 2:Xác định loại thông tin cần cung cấp đối với từng trung tâm trách
nhiệm.
- Bước 3: Lập các báo cáo cho từng trung tâm trách nhiệm.
             

 
ung tâm

 
 (Tổ chức ứng dụng
công nghệ thông tin để phân tích, xử lý kịp thời các thông tin, Đào tạo, bồi
dưỡng nhân viên KTQT).

 

              





v
ABSTRACT
Commercial enterprise is a very popular type of business in Vietnam and
their results in business operations contribute significantly to the development of
the country. However, the management activities and responsibility accounting in

commercial enterprises as well as other type of business have not been paid
adequate attention. As a result, the efficiency of both management activities and
responsibility accounting is not as good as it must be. Therefore, the needs of
having research for applying responsibility accounting is urgent and crucial for
the survival of all types of business, including commercial enterprises.
Based on the objective requirements, the author applied both theoretical
and practical knowledge for carrying out the project "Implementing
responsibility accounting system in commercial enterprises in Vietnam". The
project will help commercial enterprises improves the efficiency of management
activities and assess the responsibility of managers. It also helps evaluate
        sults for commercial
enterprises.
The author used theoretical knowledge and results of the survey for 78
commercial enterprises located in Ho Chi Minh City and other enterprises listed
on the Stock Exchange to build organizational model accounting responsibilities
in commercial enterprises. The author, then, used the results obtained to find out
the reasons and limitations existed in applying responsibility accounting in
commercial enterprises. Based on the information found out, the author created
standard of responsibility accounting system for commercial enterprises. The
author also used the experience of using responsibility accounting in a various
enterprises in the world such as Abbott Corporation and Dupont Corporation
The construction of models made in three steps :
- Step 1: Identify the types of responsibility centers: Cost Centers,
Revenue Centers, Profit Centers and Investment Center

vi
- Step 2: Determine the type of information should be provided for
each responsibility center.
- Step 3: Preparation of reports for each responsibility center.
After building the model of responsibility accounting system in

commercial enterprises, the author has proposed some technical solutions to
support the implementation of the model such as the budget for each
responsibility center, the implementation of accounting system to collect
information for responsibility accounting, the system of standard and norm items
relating to elements in responsibility accounting and other supporting solutions
(Applying information technology for analyze and process information in times
and training employees for management accounting).
The result of thesis is a reference material for managers in both small and
large commercial enterprises when building responsibility accounting system to
improve the efficiency of management activities in business. It also helps
managers evaluate the results of their work, set goals and propose effective plans
in order to achieve good results for business.







vii
MỤC LỤC
Lời cam đoan i
Lời cảm ơn ii
Tóm tắt iii
Abstract v
Mục lục vii
Danh mục các chữ viết tắt xii
Danh mục các Bảng xiii
Danh mục các Sơ đồ xiv
Danh mục các Phụ lục xv

viii
 1
1.1  1
1.2  2
1.3  3
1.3.1  3
1.3.2  3
1.3.3  4
1.4  4
1.5  5
1.5.1 Phương pháp luận 5
1.5.2 Phương pháp nghiên cứu 6
1.7  8

 10
2.1  10
2.2 Vai trò   13
2.2.1 Vai trò của KTTN 13
2.2.2 Chức năng của KTTN 14
2.3  14
2.3.1 Phân cấp trong quản lý(Decentralizing) 14
2.3.1.1 Ưu điểm của sự phân cấp trong quản lý 15
2.3.1.2 Nhược điểm của sự phân cấp trong quản lý: 16
2.3.2 Xác định các trung tâm trách nhiệm. 16
2.3.2.1 Trung tâm chi phí (Cost Centers) 16
2.3.2.2 Trung tâm doanh thu (Revenue Centers) 17
2.3.2.3 Trung tâm lợi nhuận (Profit Centers) 18
2.3.2.4 Trung tâm đầu tư (Investment Centers) 19
2.3.3   22

2.3.3.1 Báo cáo trách nhiệm của các trung tâm chi phí 23

ix
2.3.3.2 Báo cáo trách nhiệm của các trung tâm doanh thu 23
2.3.3.3 Báo cáo trách nhiệm của các trung tâm lợi nhuận 24
2.3.3.4 Báo cáo trách nhiệm của các trung tâm đầu tư 25
 26
2.4.1 Cơ cấu tổ chức của DN theo mô hình Tổng công ty 26
2.4.2 Tổ chức các trung tâm trách nhiệm tại DN 27
2.4.2.1 Các trung tâm chi phí. 27
2.4.2.2 Các trung tâm doanh thu 27
2.4.2.3 Các trung tâm lợi nhuận 27
2.4.2.4 Các trung tâm đầu tư. 27
2.5 Kinh nghim v vic t chc h thng k toán trách nhim ca mt s DN
trên th gii. 28
2.5.1 Phân quyền, chuyển giá và quản trị theo mục tiêu trong hệ thống kế
toán trách nhiệm của Tập đoàn Abbott, Hoa Kỳ 28
2.5.2 Sáng kiến ROI và vấn đề phân quyền của Tập đoàn Dupont 30
 32

 
 33

 33
3.1.1 Đặc điểm hoạt động của DNTM ở Việt Nam 33
3.1.2 Sự phân cấp quản lý trong DNTM ở Việt Nam 35
3.1.2.1 Hoạt động theo mô hình Công ty 35
3.1.2.2 Hoạt động theo mô hình Tổng công ty 36
3.2   36
3.2.1 Đối tượng phỏng vấn 36

3.2.2 Nội dung khảo sát 37
3.2.3 Thiết kế bảng câu hỏi khảo sát 37

x
3.2.4 Phạm vi, số lượng công ty và thời gian khảo sát 38
3.2.5 Thu thập và xử lý kết quả khảo sát 38
3.2.5.1 Tình hình chung về đặc điểm hoạt động của DNTM ở Việt nam 38
3.2.5.2 Tình hình thực hiện KTTN trong DNTM ở Việt Nam hiện nay 40
3.2.5.3 Mức độ quan tâm của nhà Quản trị đến hệ thống kế toán trách nhiệm 45
3.3 46
3.3.1. Đánh giá tình hình quản trị chung 46
3.3.1.1 Những kết quả đạt được 47
3.3.1.2 Những tồn tại và hạn chế 47
3.3.1.3 Nguyên nhân của những tồn tại và hạn chế 48
3.3.2   48
3.3.2.1
Những kết quả đạt được
48
3.3.2.2 Những tồn tại và hạn chế
49
3.3.2.3 Nguyên nhân của những tồn tại và hạn chế 51
 52
 
 . 53

53
4.1.1 Định hướng 53
4.1.2 Mục tiêu 54
 54
4.2.1 Quy trình tổ chức hệ thống Kế toán trách nhiệm trong DNTM 54

Quy  55
4.2.1.1 Bước 1- Xác định các loại trung tâm trách nhiệm 55

4.2.1.3 Bước 3 - Tổ chức báo cáo trách nhiệm cho từng loại trung tâm trách
nhiệm 68
 73

xi

 74
5.1  74
  74
5.2 
 75
5.2.1 Xây dựng các loại sổ sách kế toán phù hợp 75
5.2.2 Tổ chức hệ thống tài khoản kế toán theo mã trách nhiệm quản trị 75
5.3 X 
 77
5.3.1 Đối với chỉ tiêu chi phí 78
5.3.2 Đối với chỉ tiêu doanh thu 79
5.3.3 Đối với chỉ tiêu lợi nhuận 80
5.4  80
5.4.1 Tổ chức ứng dụng công nghệ thông tin để phân tích, xử lý kịp thời các
thông tin 80
5.4.2 Đào tạo, bồi dưỡng nhân viên KTQT 81
NG 5 82
 83
 85


xii
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
0O0

CP Chi phí
DN 
KD Kinh doanh
KH 
VN 
 
 
 
QT 
CPH 
KTQT 
KTTN 
KTTC 
TP. HCM 


xiii
DANH MỤC CÁC BẢNG
 23
trung tâm Doanh thu 24
.3: Báo cáo t 24
2.4 25
3.1:  38
 39
 
 39

 40
  . 40
  
42
 
43
hình  . 44
 45
  45
 
 46
 58
  60
trung tâm Doanh thu 62
 64
Xác  65
 4.6: Báo cáo trách   69
  74

xiv
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ

 [8] 13
 26
. 34
3.2:   35
3.3: áy   36
Quy  55
   56
trung  57

trung lý DN 59
Các trung tâm Doanh thu 61
 63
 64

xv
DANH MỤC PHỤ LỤC

1.  
2.  
3.  
4.  

5.  
6.  

7.  
8.  M
thu.
9.  
10.  

11.  
12.  
13.  

14.  
15.  
16.  
17.  

18.              
theo mô hình Tcty.
19.  Bg 

-1-

CHƢƠNG 1: GIỚI THIỆU
1.1 Đặt vấn đề

             pháp khác










.
  

  











-BTC ngày 12/
chính.
-2-



  
q


               






thông tin, trách nhiệm và con người




              







Hệ thống này bao gồm 
á nhân trong trung

1.2 Tính cấp thiết của đề tài


-3-

 

 




" Tổ chức hệ thống kế toán trách
trong các doanh nghiệp thương mại ở Việt Nam"     
              

              

1.3 Mục tiêu, đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
1.3.1 Mục tiêu tổng quát
            

               
DNTM.

1.3.2 Mục tiêu cụ thể
- 
- 
- 

- 

- 
N
-4-

1.3.3 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: 
- Phạm vi nghiên cứu

 doanh nghiệp
thương mại hoạt động theo mô hình Tổng công ty trên địa bàn thành phố Hồ
Chí minh và các DN đang niêm yết trên Sở giao dịch chứng khoán TP. HCM
1.4 Nội dung nghiên cứu của đề tài

* Tìm hiểu cơ sở lý luận về KTTN trong các doanh nghiệp
* Thực trạng tổ chức kế toán trách nhiệm tại các DNTM
(1) 

(2) 
(3) 
 

(4)  


(5) 

(6)               

* Sự cần thiết phải tổ chức hệ thống kế toán trách nhiệm? Và các Giải
pháp nào khả thi nhằm triển khai việc tổ chức hệ thống kế toán trách nhiệm
tại các DNTM?


-5-

Nội dung 1: 
- 
Nội dung 2           

- 
hì
- 

M
Nội dung 3

- 

- các DNTM
Nội dung 4
- 
              
DNTM.
Nội dung 5

- 

1.5 Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của đề tài
1.5.1 Phương pháp luận
Phương pháp nghiên cứu là những nguyên tắc và cách thức hoạt động
khoa học nhằm đạt tới chân lý khách quan dựa trên cơ sở của chứng minh khoa
học. Điều này có nghĩa rằng, các nghiên cứu khoa học cần phải có những
nguyên tắc và phương pháp cụ thể, mà dựa theo đó các vấn đề sẽ được giải
quyết.
-6-






sau:
 Bƣớc 1: Xác định các loại trung tâm trách nhiệm
 Bƣớc 2: Xác định loại thông tin cần cung cấp đối với từng trung tâm
trách nhiệm
 Bƣớc 3: Lập báo cáo cho từng trung tâm trách nhiệm
1.5.2 Phương pháp nghiên cứu


Nội dung 1
* Phương pháp thu thập thông tin: 

Nội dung 2           

* Phương pháp thu thập thông tin

-  

- 

- 

- 

* Phương pháp điều tra thực địa
- 

-7-

-              

Nội dung 3 và 4
 
* Phương pháp xây dựng mô hình và phân tích
- 

- 
Nội dung 5
* Phương pháp chuyên gia
- 

1.6 Tổng quan tình hình nghiên cứu












 





-8-

- "Tổ chức & hoàn thiện hệ thống kế toán trách
nhiệm tại Tổng công ty Đầu Tư Phát Triển Đô Thi Khu Công Nghiệp Việt nam -
IDICO”. 

- 
 

- Xây dựng hệ thống báo cáo đánh giá trách
nhiệm quản trị trong công ty niêm yết ở Việt Nam"      


KTTN trong các DNTM.
-     “Xây dựng kế toán quản trị trong các doanh
nghiệp Việt Nam" 
               



1.7 Kêt cấu của đề tài nghiên cứu

- Chương 1: 
- Chương 2: 

- Chương 3: 

- Chương 4: Xâ           

- Chương 5:  toán

-9-

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1


" Tổ chức
hệ thống kế toán trách nhiệm trong các doanh nghiệp thương mại ở Việt
Nam" 

c

 


này vào các DNTM.
            





- Chương 1: Giới thiệu đề tài nghiên cứu
- Chương 2: Tổng quan về cơ sở lý luận kế toán trách nhiệm trong
doanh nghiệp
- Chương 3: Khảo sát và đánh giá thực trạng tổ chức hệ thống kế toán
trách nhiệm trong các doanh nghiệp thương mại ở Việt Nam
- Chương 4: Xây dựng mô hình tổ chức hệ thống kế toán trách nhiệm
trong DNTM ở Việt Nam
- Chương 5: Những giải pháp kỹ thuật hỗ trợ chức hệ thống kế toán
trách nhiệm trong các DNTM ở Việt nam
-10-

CHƢƠNG 2:
TỔNG QUAN VỀ CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA KẾ TOÁN TRÁCH NHIỆM
TRONG DOANH NGHIỆP
2.1 Một số khái niệm về kế toán trách nhiệm




               

   Atkinson; R. D. Banker; R. S. Kaplan; S. M. Young; James

Anthony A.Atkinson, Robert S.Kaplan thì KTTN là:
-




-


-




Clive Emmanuel, David Otley and Kenneth Mar-
chant  
 
toán

