ĐA DẠNG HÓA DANH MỤC ĐẦU TƯ, GIẢM THIỂU RỦI RO TRONG ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN TẠI VIỆT NAM

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH
⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯












LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP




ĐA DẠNG HÓA DANH MỤC ĐẦU TƯ,
GIẢM THIỂU RỦI RO
TRONG ĐẦU TƯ CHỨNG KHOÁN
TẠI VIỆT NAM



Giáo viên hướng dẫn:
Sinh viên thực hiện

TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC PHẠM ĐỨC AN
Mã số SV: 4043193
Lớp: Kế toán khóa 30







Cần Thơ – 05/2008




Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


i
LỜI CẢM TẠ
⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯
Vấn đề tôi nghiên cứu trong Luận văn này là tương đối mới mẻ, do vậy
trong quá trình làm đã gặp phải khá nhiều khó khăn mà nếu không có sự hướng
dẫn và quan tâm tận tình của thầy Trương Đông Lộc là giáo viên hướng dẫn của
tôi cùng những kiến thức hữu ích mà các thầy cô trong Trường Đại học Cần Thơ
đã truyền đạt, thì Luận văn này có lẽ đã không thể hoàn thành.
Vì vậy tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến thầy Trương Đông Lộc, và tập
thể quí thầy cô Trường Đại học Cần Thơ những người đã truyền đạt tất cả những
kiến thức quý báu của mình cho học trò không phải do bổn phận hay trách nhiệm
mà là lòng nhiệt tâm và ước muốn cho một tương lai tốt đẹp hơn!

Ngày 21 tháng 05 năm 2008
Sinh viên thực hiện
(ký và ghi họ tên)


PHẠM ĐỨC AN








Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


ii
LỜI CAM ĐOAN
⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯
Tôi cam đoan rằng đề tài này là do chính tôi thực hiện, các số liệu
thu thập và kết quả phân tích trong đề tài là trung thực, đề tài không phải là bản
copy của bất kỳ đề tài nghiên cứu khoa học nào.

Ngày 21 tháng 05 năm 2008
Sinh viên thực hiện
(ký và ghi họ tên)


PHẠM ĐỨC AN














Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


iii
NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP

⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯


















Ngày …. tháng …. năm …
Thủ trưởng đơn vị
(ký tên và đóng dấu)

Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


iv
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN
⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................

Ngày …. tháng …. năm …
Giáo viên hướng dẫn
(ký và ghi họ tên)


Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


v
NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN
⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯⎯
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................

.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................
.........................................................................................................................

Ngày …. tháng …. năm …
Giáo viên phản biện
(ký và ghi họ tên)


Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


vi




MỤC LỤC

Trang
Chương 1:GIỚI THIỆU
1.1 Đặt vấn đề nghiên cứu............................................................................. 1
1.1.1. Sự cần thiết của nghiên cứu............................................................ 1
1.1.2. Căn cứ khoa học và thực tiễn.......................................................... 2
1.2 Mục tiêu nghiên cứu................................................................................ 5
1.2.1. Mục tiêu chính ............................................................................... 5
1.2.2 Mục tiêu cụ thể................................................................................. 5
1.3. Các giả thuyết cần kiểm định và câu hỏi nghên cứu.............................. 5
1.3.1. Giả thuyết cần kiểm định ................................................................ 5

1.3.2. Câu hỏi nghiên cứu ......................................................................... 5
1.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu ................................................................. 5
1.4.1. Không gian nghiên cứu................................................................... 5
1.4.2. Giai đoạn nghiên cứu ...................................................................... 6
1.4.3. Đối tượng nghiên cứu ..................................................................... 6
Chương 2: PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1. Phương pháp luận................................................................................... 7
2.1.1.Cơ sở lý thuyết của việc đa dạng hóa .............................................. 7
2.1.2. Cách thưc đo lường hiệu quả của việc đa dạng hóa........................ 9
2.2 Phương pháp nghiên cứu....................................................................... 14
2.2.1. Phương pháp thu thập số liệu........................................................ 14
2.2.2. Phương pháp phân tích số liệu...................................................... 15
Chương 3: SƠ LƯỢC VỀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN VIỆT NAM
3.1. Thị trường chứng khoán Việt Nam- Một thị trường non trẻ................ 17
3.2. Thị trường chứng khoán Việt Nam- Một thị trường đầy rủi ro............ 20
3.2.1. Rủi ro từ bản thân thị trường......................................................... 20
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


vii
3.2.2. Rủi ro từ cách điều hành của các cơ quan có thẩm quyền............ 21
Chương 4: PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ SỰ SUY GIẢM RỦI RO DO ĐA
DẠNG HÓA
4.1 Phân tích chung ..................................................................................... 25
4.1.1. Thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn nghiên cứu... 25
4.1.2. Phân tích ảnh hưởng của việc gia tăng kích cỡ danh mục đến rủi
ro ở các giai đoạn khác nhau. .......................................................................... 26
4.1.3. Ảnh hưởng của việc gia tăng kích cỡ danh mục đến lợi nhuận.... 29
4.2. Tiến hành kiểm định các giá trị nhận được.......................................... 36
4.3 Thiết lập hàm hồi quy về mối quan hệ giữa độ lệch chuẩn của danh

mục và danh mục và danh mục kích cỡ n........................................................ 37
Chương 5: MỘT SỐ HẠN CHẾ VÀ SAI SÓT........................................... 39
Chương 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
6.1 Kết luận ................................................................................................. 45
6.2 Đề xuất cho các nghiên cứu tiếp theo
TÀI LIỆU THAM KHẢO: ........................................................................... 48
PHỤ LỤC
Phụ lục 1: Diễn biến tỉ suất giá chứng khoán tính theo tháng từ ngày
01/01/2007 đến ngày 31/03/2008 .................................................................... 49
Phụ lục 2: Biểu đồ phân bố tỉ suất lợi nhuận và rủi ro của danh mục một
chứng khoán ở các giai đoạn ........................................................................... 62
Phụ lục 3: Bảng các kết quả kiểm định ...................................................... 65

Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


viii
DANH MỤC BIỂU BẢNG
Trang

Bảng 2.1: Minh họa phương pháp tính lợi nhuận theo REA....................... 13
Bảng 3.1: Quy mô sàn giao dịch chứng khoán Tp Hồ Chí Minh đến hết
ngày 31/12/2006 .............................................................................................. 17
Bảng 3.2: Các quỹ đầu tư vào Việt Nam thành lập năm 2007.................... 19
Bảng 4.1 Phân bố trung bình rủi ro tổng thể trong 5 giai đoạn................... 26
Bảng 4.2: Tỉ lệ độ lệch chuẩn của các loại danh mục so với danh mục thị
trường............................................................................................................... 27
Bảng 4.3: Tỉ lệ rủi ro của các danh mục so với danh mục toàn thị trường
(Tính theo tháng) ............................................................................................. 27
Bảng 4.4: Tỉ lệ suy giảm của rủi ro trên mỗi chứng khoán được thêm vào

danh mục.......................................................................................................... 28
Bảng 4.5: Lợi ích biên của sự suy giảm độ lệch chuẩn............................... 29
Bảng 4.6: Tỉ suất lợi nhuận bình quân trong 5 giai đoạn ............................ 30
Bảng 4.7: Hệ số nhân lợi nhuận bình quân tính theo tháng (phương pháp
REA) ................................................................................................................ 34
Bảng 4.8: Phân hạng.................................................................................... 36
Bảng 4.9: Giá trị thống kê ........................................................................... 36
Bảng 4.10: Các giá trị thống kê của hàm hồi quy ....................................... 37
Bảng 5.1: Độ lệch chuẩn của danh mục khả dĩ ở các kích khác nhau theo
tháng trong thời gian xem xét 01/01/2007 đến 31/03/2008............................ 41
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


ix

DANH MỤC HÌNH
Trang
Biểu đồ 2.1: Mối liên hệ giữa việc gia tăng kích cỡ danh mục (n)
và sự suy giảm rủi ro (Phương sai -
2
P
σ
)........................................................... 9
Biểu đồ 3.1: Diễn biến VN-Index và khối lượng giao dịch tại Sàn Tp Hồ
Chí Minh từ ngày 01/01/2006 đến ngày 16/04/2008....................................... 18
Biểu đồ 3.2 : Diễn biến Hastc-Index và khối lượng giao dịch tại Sàn Hà
Nội từ ngày 24/05/2006 đến ngày 16/04/2008. ............................................... 18
Biểu đồ 4.1: Diễn biến của Hastc-Index từ 01/01/2007 đến 31/03/2008.... 25
Biểu đồ 4.2: Diễn biễn của VN-Index từ 01/01/2007 đến 31/03/2008. ...... 25
Biểu đồ 4.3: Sự phân bố của độ lệch chuẩn và tỉ suất lợi nhuận của danh

mục 1 chứng khoán.......................................................................................... 31
Biểu đồ 4.4: Sự phân bố của độ lệch chuẩn và tỉ suất lợi nhuận của danh
mục 4 chứng khoán.......................................................................................... 31
Biểu đồ 4.5: Sự phân bố của độ lệch chuẩn và tỉ suất lợi nhuận của danh
mục 8 chứng khoán.......................................................................................... 32
Biểu đồ 4.6: Sự phân bố của độ lệch chuẩn và tỉ suất lợi nhuận của danh
mục 16 chứng khoán........................................................................................ 32
Biểu đồ 4.7: Sự phân bố của độ lệch chuẩn và tỉ suất lợi nhuận của danh
mục 32 chứng khoán........................................................................................ 33
Biểu đồ 4.8: Sự phân bố của độ lệch chuẩn và tỉ suất lợi nhuận của các
kích cỡ danh mục trong 15 tháng..................................................................... 35
Biểu đồ 5.1: Tỉ trọng giá trị thị trường của các chứng khoán niêm yết
trên sàn Hà Nội ................................................................................................ 42
Biểu đồ 5.2: Tỉ trọng giá trị thị trường của các chứng khoán niêm yết
trên sàn Tp Hồ Chí Minh................................................................................. 42


Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


x
TÓM TẮT


Mục tiêu của luận văn này là nghiên cứu mối quan hệ giữa việc gia tăng
kích cỡ danh mục và sự suy giảm của rủi ro.
Bằng việc so sánh rủi ro của các kích cỡ danh mục khác nhau và giữa các
giai đoạn khác nhau, luận văn này đã chứng minh được bằng việc gia tăng kích
cỡ danh mục rủi ro có thể giảm xuống đáng kể, nhờ việc phân tán rủi ro phi hệ
thống.

Kết luận cuối cùng được rút ra là với một danh mục đầu tư chỉ cần có từ 8
đến 16 chứng khoán, chúng ta có thể loại bỏ được từ 80% đến 90% rủi ro phi hệ
thống ra khỏi rủi ro tổng thể.
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 1
SVTH: PHẠM ĐỨC AN


CHƯƠNG 1

GIỚI THIỆU

1.1. ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU:
1.1.1. Sự cần thiết nghiên cứu
“Khi đầu tư chúng khoán, làm sao để có được lợi nhuận nhưng đồng thời
vẫn giảm rủi ro xuống một mức chấp nhận được?”. Có nhiều cách khác nhau
chẳng hạn như đầu tư vào các công ty có chỉ số tài chính tốt, báo cáo thường niên
dự báo một tương đầy triển vọng hay đơn giản hơn là đầu tư vào những công ty
lớn có tên tuổi trên thị trường, hoặc đầu tư vào những ngành những lĩnh vực mà
m
ình nắm rõ…Nhưng điều đó cũng không có gì đảm bảo là vào một ngày đẹp
trời nào đó bạn thức dậy, đọc báo và thấy rằng công ty mà mình mua cổ phiếu đã
bị phá sản, còn bản báo cáo tài chính với các chỉ số đạt chất lượng AAA của họ
chỉ là một mánh khóe kế toán đơn giản nà
o đó.
“Làm sao để tránh được điều này?”. Người xưa đã có câu “Đừng bao giờ
đặt tất cả trứng đã mua vào cùng một rổ”- Đa dạng hóa danh mục đầu tư chính là

cách tự bảo hiểm tốt nhất. Có thể buổi sáng đó, bạn vẫn buồn vì công ty của mình
đã bị phá sản, xong ít ra các công ty khác trong danh mục đầu tư của bạn vẫn còn
đó. Vậy đa dạng hóa danh mục đầu tư là như thế nào? Đơn giản chỉ là gia tăng số
loại cổ phiếu nắm g
iữ? Nếu vậy, bao nhiêu là đủ ?
Có người nói trong danh mục chỉ cần 10 đến 20 loại cổ phiếu khác nhau là
được, có người lại nói là từ 30 trở lên, lại có người bảo rằng càng nhiều càng tốt.
Điều này thực tế đúng là dựa trên quan điểm của từng cá nhân, nhưng có một
điều mà chắc hẳn mọi n
gười ai cũng phải đồng ý. Đó là việc đa dạng hóa phải
cân bằng giữa lợi ích từ việc giảm thiểu rủi ro mà danh mục đầu tư mang lại và
chi phí tăng thêm do hệ quả của việc đa dạng hóa. Nếu không đơn thuần bạn chỉ
cần đơn giản là mua tất cả các loại cổ phiếu đang niêm yết trên 2 sàn Hà Nội và
Tp Hồ Chí Minh là xong!
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 2
SVTH: PHẠM ĐỨC AN

Thị trường chứng khoán Việt Nam từ đầu năm đến nay (15/04/2008), do bị
tác động từ tình hình kinh tế thế giới lên diễn biến rất phức tạp, chỉ số Vn-Index
và Hastc-Index ở 2 sàn Tp Hồ Chí Minh và Hà Nội đã mất hơn 50% số điểm chỉ
trong vòng chưa đầy năm tháng. Nhắc đến điều này để thấy rằng việc đa dạng
hóa là cần thiết, không phải do tình hình thị trường đang có nhiều biến diễn phức
tạp m
à ngay cả khi thị trường tăng trưởng liên tục và ổn định thì đa dạng hóa
cũng không bao giờ là thừa. Bởi vì bạn không thể đoán định được những điều bất
ngờ xảy ra đối với công ty mà mình mua cổ phiếu.

Vậy ở thị trường chứng khoán Việt Nam, việc đa dạng hóa mang lại hiệu
quả như thế nào? Cần bao nhiêu loại chứng khoán trong một danh mục thì đạt
đư
ợc mục đích của việc đa dạng hóa?. Đa dạng hóa có loại bỏ được hoàn toàn rủi
ro?...Để trả lời cho những câu hỏi thú vị này, nên tôi đã quyết định thực hiện đề
tài “Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng
khoán tại Việt Nam” làm Luận văn của mình.
1.1.
2 Căn cứ khoa học và thực tiễn.
Đa dạng hóa danh mục đầu tư là một đề tài thú vị và gây tranh cãi từ lâu
trong cộng đồng các nhà kinh tế học và những người đầu tư chúng khoán, những
câu hỏi thường gặp nhất là:
- Trong một danh mục thì bao nhiêu loại chứng khoán là đủ? 10, 15, 20
hay 100 thì đủ để giảm thiểu rủi ro xuống một mức chấp nhận được.
- Chiến lược
“Mua và nắm giữ” – Buy and hold (BH) hay Phân phối lại
danh mục – Reallocation (REA) ở mỗi thời điểm bắt đầu của chu kỳ đầu
tư, thì chiến lược nào tốt hơn.
- Đa dạng hóa giữa các ngành thì có tốt hơn là đa dạng hóa với các loại cổ
phiếu trong cùng một ngành.
- Các tiêu chí nào là thích hợp cho việc lựa chọn một cổ phiếu vào trong
danh mục đầu tư.
- Tác dụng đa dạng hóa của các cổ phiếu được xếp hạng cao (AAA) có tốt
hơn các cổ phiếu ở thứ hạng khác.
- Có phải trong một danh mục, càng nhiều cổ phiếu thì tác dụng đa dạng
hóa càng ca
o.
- Rủi ro suy giảm tương ứng với cổ phiếu được thêm vào danh mục.
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam

GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 3
SVTH: PHẠM ĐỨC AN

…
Lý thuyết về việc đa dạng hóa có thể nói đã ra đời từ rất lâu thậm chí là
trước cả thị trường chứng khoán, nhưng mọi việc chỉ dừng lại ở việc đa dạng hóa
giản đơn, chẳng hạn như họ cố gắng phân tán rủi ro bằng cách đầu tư vào các
ngành nghề, các lĩnh vực khác nhau dựa vào sự khác biệt về bản chất giữa các
ngành chẳng hạn như: Ngành khai khoáng đư
ợc xem là có nhiều rủi ro trong khi
đó các ngành phục vụ các mục đích công cộng có sự bảo hộ của nhà nước như
nông nghiệp, sản xuất nhu yếu phẩm hay bưu chính viễn thông được cho là ít rủi
ro hơn.
Lý thuyết Đa dạng hóa hiện đại chỉ thực sự bắt đầu khi Harry Markowitz
phát triển lý thuyết về việc xây dựng “danh mục đầu tư khả dĩ tối ưu”, dựa trên
qua
n hệ về lợi nhuận - rủi ro. Trong đó ông giả thuyết hành vi của nhà đầu tư chỉ
dựa vào lơi nhuận mong đợi và phương sai của lợi nhuận "expected returns-
variance of returns" [3, tr.77]. Ông đã cố gắng lượng hóa rủi ro, dựa trên độ lệch
chuẩn lợi nhuận của danh mục đầu tư. Nhưng các nghiên cứu chỉ thật sự phát
triển khi William F. Sharpe phát triển một mô hình đo lường lợi nhuận đơn giản
hơn, còn được gọi là Diagonal Modell

thường được biết đến với tên gọi “mô
hình chỉ số đơn” [4, tr 281].

iii i
RABIC=+ +

(1)

Với
i
R
là giá trị thị trường của chứng khoán i

i
A
là giá trị cổ phiếu I khi chỉ số thị trường (I) bằng 0.

i
B
là hệ số tương quan giữa thị trường và chứng khoán i, được xem là đại
diện cho phần rủi ro hệ thống tức rủi ro không thể đa dạng hóa.
I là chỉ số thị trường.

i
C
là sai số, được xem là đại diện cho phần rủi ro có thể đa dạng hóa.
Hai nghiên cứu trên đã giúp phát triển các lý thuyết cũng như thực nghiệm
sau đây, mà Luận văn này dựa vào đó để nghiên cứu, đó là:
- Nghiên cứu của John L. Evans và Stephen H. Archer với tựa đề là
“Diversification And The Reduction Of Dispersion: An Empirical Analysis”
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 4
SVTH: PHẠM ĐỨC AN

trong đó hai ông nghiên cứu về mối quan hệ giữa mức độ đa dạng hóa và độ lệch
chuẩn của lợi nhuận; đại diện cho rủi ro của danh mục trong đầu tư chứng khoán
dựa trên mẫu 470 chứng khoán khác nhau của chỉ số Standard and Poor suốt từ
tháng 1 năm 1958 đến tháng 7 năm 1967, họ đã xây dựng một hàm hồi quy để dự
đoán mối quan hệ giữa số chứng khoán trong một danh mục và độ lệch chuẩn
(rủi ro) của danh mục. Từ đâ
y hai ông rút ra kết luận là với một danh mục sấp xỉ
khoảng 10 cổ phiếu là đạt được lợi ích biên của việc đa dạng hóa [5, tr 767].
- Nghiên cứu của Henry A. Latané và William E. Young về những tiêu
chuẩn của việc xây dựng một danh mục đầu tư “Test Of Portfolio Of Building
Rules” dựa trên mẫu 224 cổ phiếu trong khoảng thời gian từ tháng 1 năm 1953
đến tháng 12 năm
1960 chia thành 7 nhóm. Hai ông đã tiến hành so sánh nhiều
tiêu chuẩn khác nhau để lựa chọn chứng khoán trong danh mục và kích cỡ của
danh mục đầu tư. Họ đã rút ra một số kết luận, trong đó có kết luận rằng 85 –
95% lợi ích khả dĩ từ việc đa dạng hóa có thể được với một danh mục từ 8 đến 16
loại cổ phiếu khác nhau [6, tr 607].
- Nghiên cứu của Lawrence Fisher và James H. Lorie về sự khác nhau
trong việc đa dạng hóa giữa
các ngành. Nghiên cứu này “Some Studies Of
Variability Of Returns On Investments In Common Stocks” dựa trên một khối
lượng khổng lồ các danh mục khả dĩ niêm yết trên sàn chứng khoán New York
suốt 40 năm (1926-1965). Hai ông cũng đưa ra kết luận tương tự như Henry A.
Latané và William E. Young là với một danh mục có từ 8 đến 16 chứng khoán thì
lợi ích khả dĩ từ việc đa dạng có thể đạt được là từ 80-90%.[7, tr117]
- Nghiên cứu của W. H. Wagner và S. C. Lau “The Effect Of diversification
On Risk” chỉ ra sự khác biệt của các chỉ tiêu khác nha
u, khi đa dạng hóa giữa các
nhóm cổ phiếu cùng chất lượng, dựa trên các đánh giá về chất lượng của 200 cổ

phiếu của chỉ số S&P 500 từ tháng 6 năm 1960 đến tháng 6 năm 1970. Hai ông
đi đến kết luận là với một danh mục có từ 15 đến 20 loại cổ phiếu khác nhau thì
có thể làm giảm độ lệch chuẩn của danh mục từ 42-44% so với danh mục chỉ có
một loại cổ phiếu. [
8, tr49]
Trên đây là 4 nghiên cứu chính làm cơ sở để tôi dựa vào để thực hiện Luận
văn của mình.

Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 5
SVTH: PHẠM ĐỨC AN

1.2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU:
1.2.1 Mục tiêu chính.
Xem xét rủi ro của danh mục thay đổi ra sao với mỗi loại cổ phiếu được
cộng thêm vào trong danh mục.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể.
- Ước lượng số loại cổ phiếu cần thiết cho một danh mục để có thể đạt được
từ 80% đến 90% lợi ích của việc đa dạng hóa.
- Xem xét việc đa dạng hóa ảnh hưởng như thế nào đến lợi nhuận.

- Phân chia quãng thời gian nghiên cứu thành các thời kì để đánh giá tác
dụng đa dạng hóa giữa các khoảng thời gian khác nhau.
- Xây dựng hàm hồi quy để cụ thể hóa mối quan hệ giữa rủi ro và số lượng
chứng khoán trong danh mục.
1.3. CÁC GIẢ THUYẾT CẦN KIỂM ĐỊNH VÀ CÂU HỎI NGHIÊN CỨU.
1.3.1. Giả thuyết cần kiểm định.

Dựa trên kết luận từ các nghiên cứu đã đề cập ở trên, chúng ta rút ra một
nhận định và đồng t
hời cũng là giả thuyết chính cần kiểm định cho nghiên cứu
này. Đó là “Trong danh mục đầu tư chỉ cần có 10 đến 20 loại cổ phiếu là đủ để
đạt được mục đích của việc đa dạng hóa”.
1.3.2. Câu hỏi nghiên cứu.
- Số loại chứng khoán cần thiết trong một danh mục đầu tư thì bao nhiêu là
đủ để đa dạng hóa?

- Đa dạng hóa có loại trừ được hoàn toàn rủi ro?
- Đa dạng hóa ảnh hưởng như thế nào đến lợi nhuận?
- Ảnh hưởng của việc đa dạng hóa giữa các thời kì khác nhau, thì giống hay
khác nhau?
1.4. GIỚI HẠN PHẠM VI NGHIÊN CỨU:
1.4.1. Không gian nghiên cứu.
Như đã đề cập từ ban đầu, chúng ta sẽ chỉ nghiên cứu ảnh hưởng của việc
gia tăng kích cỡ danh mục đối với sự suy giảm rủi ro ở thị trường chứng khoán
Việt Nam. Mà thị trường chứng khoá
n Việt Nam hiện nay thì chỉ có 2 sàn giao
dịch là Sàn Tp Hồ Chí Minh và Sàn Hà Nội, đồng thời số lượng chứng khoán
niêm yết ở mỗi sàn hãy còn khá khiêm tốn. Nên để đảm bảo đủ số liệu cần thiết
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 6
SVTH: PHẠM ĐỨC AN

cho việc nghiên cứu đa dạng hóa, tôi sẽ sử dụng số liệu của các công ty niêm yết
trên cả hai sàn Hà Nội và Tp Hồ Chí Minh.

1.4.2. Giai đoạn nghiên cứu.
Các công ty niêm yết ở hai sàn Hà Nội và Tp Hồ Chí Minh, đa phần lên sàn
vào thời điểm cuối Quý 4 năm 2006 nhằm hưởng lợi từ quy định về niêm yết, cổ
phần hóa của Ủy Ban Chứng Khoán Nhà Nước đối với các công ty nên sàn trước
thời điểm
31/12/2006. Do vậy để đảm bảo sự tương đồng về thời gian giữa các
dữ liệu trong Luận văn với nhau. Chúng ta sẽ chỉ nghiên cứu trong giai đoạn từ
ngày 01 tháng 01 năm 2007 đến ngày 31 tháng 03 năm 2008.
1.4.3 Đối tượng nghiên cứu.
Số liệu được thu thập tập trung toàn bộ vào các công ty lên sàn trước thời
điểm ngày 31 tháng 12 năm 2006. Đối tượng sử dụng trong nghiên cứu ở đây là
sự thay đổi về thị giá của các loại chứng khoán này từ ngà
y 01 tháng 01 năm
2007 đến ngày 31 tháng 03 năm 2008.
Dựa trên các tiêu chí trên thì có khoảng 200 công ty phù hợp với tiêu chuẩn,
không kể cổ phiếu của các công ty quản lý quỹ. Trong số 200 công ty này, tôi
chọn ngẫu nhiên ra 192 công ty, phân vào 6 nhóm với mỗi nhóm là 32 công ty.
Mục đích của việc phân nhóm này sẽ được đề cập rõ trong phần 2.2.2. Phương
pháp phân tích số liệu.
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 7
SVTH: PHẠM ĐỨC AN


CHƯƠNG 2

PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

2.1. PHƯƠNG PHÁP LUẬN:
Trước khi tiến hành các nghiên cứu thực nghiệm, tôi sẽ trình bày lại các lý
thuyết cơ bản và cùng thống nhất những nguyên tắc liên quan, được sử dụng
trong Luận văn này.
2.1.1. Cơ sở lý thuyết của việc đa dạng hóa:
Lý thuyết kinh tế hiện đại cho rằng, rủi ro của một cổ phiếu ( rủi ro tổng
thể) là sự kết hợp của 2 thành phần: rủi ro hệ thống ( rủi ro không thể phân tán)
và rủi ro phi hệ thống ( rủi ro có thể phâ
n tán). Rủi ro hệ thống là những loại rủi
ro có ảnh hưởng rộng rãi, tác động đến toàn bộ thị trường không phân biệt một
ngành một lĩnh vực riêng lẻ nào cả. Chẳng hạn như suy thoái kinh tế, chiến
tranh…Và mỗi doanh nghiệp, mỗi ngành, mỗi lĩnh vực phản ứng một cách khác
nhau đối với loại rủi ro nà
y.
Rủi ro phi hệ thống là loại rủi ro xuất phát từ riêng bản thân doanh nghiệp,
bản thân ngành. Nó không tác đông đến các doanh nghiệp, các ngành, các lĩnh
vực khác. Chẳng hạn như các chính sách quản trị của công ty thì chỉ ảnh hưởng
đến công ty, mất mùa trong nông nghiệp thì ảnh hưởng đến các doanh nghiệp sản
xuất chế biến, kinh doanh nông nghiệp… Tất nhiên điều này chỉ mang tính chất
tương đối, vì bản thân các ngành các lĩnh vực có mối liên hệ sâu rộng với nhau,
ví như nông nghiệp mất mùa thì sẽ kéo the
o giá lương thực tăng và tất yếu là các
loại chi phí khác cũng tăng theo, do đó ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế.
Mặc dù có nhiều quan điểm khác nhau để giải thích sự suy giảm của rủi ro
khi kích cỡ danh mục tăng lên. Nhưng ở đây chúng ta sẽ chỉ trình bày thông qua
mô hình Diagonal Modell, bởi vì tính chất đơn giản của nó, ta có thể giải thích
đư
ợc bản chất của việc đa dạng hóa một cách khá dễ hiểu. Công thức (1) có thể
được viết lại cho danh mục như sau:

pPPMP
R Re
α β
=+ +
(2)
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 8
SVTH: PHẠM ĐỨC AN

Mà lợi nhuận của danh mục thì lại phục thuộc vào tỉ lệ (w
i
) của các chứng
khoán thành phần. Nhưng ở đây để cho đơn giản chúng ta sẽ giả định rằng tỉ lệ
này là bằng nhau giữa các chứng khoán,
1
w
i
n
=
. Do đó từ (2):

11
11 1
1
w( )
11 1
nn

P ii i iM i
ii
nn n
iiMi
ii i
R RRe
n
R e
nn n
αβ
αβ
==
== =
= =++
⎛⎞
=+ +
⎜⎟
⎝⎠
∑∑
∑∑ ∑
(3)

Chúng ta thấy rằng khi số chứng khoán trong danh mục gia tăng, phần rủi
ro của danh mục đai diện bởi những nhân tố phi thị trường trở lên nhỏ hơn; Nói
cách khác nó bị đa dạng hóa đi. Trong khi phần rủi ro thị trường còn lại thì không
bị ảnh hưởng bởi số chứng khoán tăng thêm trong danh mục.
Phương sai của lợi nhuận danh mục :

2222
()

P PM P
e
σβσσ
=+
(4)
Phần rủi ro hệ thống trong phương sai danh mục,
22
P M
β σ
dựa trên sự vận
động của thị trường và lệ thuộc vào hệ số
β
của các chứng khoán thành phần
trong danh mục. Do đó nó sẽ vẫn tiếp tục tồn tại cho dù kích cỡ danh mục có mở
rộng như thế nào đi nữa.
Ngược lại, phần rủi ro phi hệ thống trong phương sai của danh mục
là
2
()
P
e
σ
dựa trên sự khác biệt riêng của mỗi công ty,
i
e
. Những khác biệt này thì
độc lập. Do đó:
2
222
1

11
() () ()
n
Pi
i
eee
nn
σσσ
=
⎛⎞
==
⎜⎟
⎝⎠
∑
(5)

Với
2
()e
σ
là trung bình của phương sai của riêng các chứng khoán. Bởi vì
trung bình thì độc lập với n, nên khi n tăng lên thì
2
()
P
e
σ
trở nên không đáng kể.
Mối liên hệ này được biểu diễn thông qua đồ thị dưới đây:

Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 9
SVTH: PHẠM ĐỨC AN


Biểu đồ 2.1: Mối liên hệ giữa việc gia tăng kích cỡ danh mục (n)
và sự suy giảm rủi ro (Phương sai -
2
P
σ
).

Phần chứng minh bản chất của việc đa dạng hóa này thực ra không phải là
một công thức toán học hoàn hảo, mà nó đơn thuần chỉ là kết quả của những
nghiên cứu thực nghiệm được thực hiện trong nhiều năm. Các bạn có thể xem lại
phần chứng minh gốc từ cuốn sách của: Bodie, Kane, Marcus, (2003). Finace,
Volume 1, Investments, Fifth Edition, McGrawHill /Irwin. trang 307 -308.
Một lần nữa tôi cần phải nhấn mạnh một điều là mục đích chính của việc đa
dạng hóa không phải là gia tăng lợi nhuận, m
à mục đích chính của nó là cố gắng
giảm rủi ro trong đầu tư chứng khoán, và hạn chế những chi phí tăng thêm do hệ
quả của đa dạng hóa gây ra như chi phí giao dịch, tìm kiếm thông tin… và các
chi phí này bao giờ cũng phải thấp hơn lợi ích có được từ việc suy giảm rủi ro.
2.1.2. Cách thức đo lường hiệu quả của việc đa dạng h
óa:
Lợi nhuận, nhà đầu tư khi mua một chứng khoán nào đó thì họ trông đợi
vào 2 điều: cổ tức được chia và chênh lệch giá mua, bán. Do vậy tỉ suất lơi nhuận

của chứng khoán (Expected return ) được tính như sau:

Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 10
SVTH: PHẠM ĐỨC AN

1
kk
k
ii
i
k
i
P d
R
P
+
⎛⎞
+
=
⎜⎟
⎝⎠
(6)

Với
k
i

R
là tỉ suất lợi nhuận của chứng khoán k trong khoảng thời kì i

k
i
P
là giá của chứng khoán k ở thời điểm bắt đầu trong khoảng thời gian i.

1
k
i
P
+
giá của chứng khoán k ở thời điểm kết thúc trong khoảng thời gian i.

k
i
d
cổ tức được chia của chứng khoán k trong khoảng thời kì i.

Nhà đầu tư sẽ luôn cố gắng mua những khoán có tỉ suất lợi nhuận mong đợi
cao. Vấn đề là chúng ta thường không biết được những cổ phiếu nào sẽ tăng giá
trong tương lai và những chứng khoán có tỉ suất lợi nhuận R cao cũng thường là
những chứng khoán có rủi ro cao. Bởi vì rủi ro được xem là độ phân tán của lợi
nhuận, một chứng khoán có lợi nhuận càng cao thì mức độ phân tán của lợi
nhuận thông thường cũng cao tương tự. Vì vậy lợi nhuận đư
ợc xem là sự đánh
đổi của rủi ro.
Để ước lượng rủi ro (mức độ phân tán của lợi nhuận) chúng ta có thể đo
lường bằng độ lệch chuẩn hay phương sai (

σ
) của R trong những khoảng thời
gian đầu tư. Nhưng ở đây, chúng ta sẽ thống nhất chỉ sử dụng độ lệch chuẩn (S)
của R để đo lường rủi ro. Công thức tính như sau:

()
2
1
1
n
kk
i
k
i
RR
S
n
=
−
=
−
∑
(7)


k
S
là độ lệch chuẩn của chứng khoán k trong suốt thời gian xem xét.

k

R
là tỉ suất lợi nhuận trung bình của chứng khoán k trong thời gian xem
xét.

k
i
R
là tỉ suất lợi nhuận của chứng khoán k tại thời điểm i.
n là các khoản thời gian đầu tư có độ dài bằng nhau trong thời gian xem xét.

Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 11
SVTH: PHẠM ĐỨC AN

Đối với danh mục, tỉ suất lợi nhuận mong đợi của một danh mục với m
chứng khoán phụ thuộc vào tỉ lệ về giá trị của các chứng khoán thành phần trong
danh mục, nhưng trong Luận văn này chỉ quan tâm đến mối quan hệ giữa rủi ro
và số lượng chứng khoán mỗi loại trong danh mục. Do đó tỉ lệ giá trị đầu tư vào
các chứng khoán trong danh mục ở đây sẽ bằng nhau, và tỉ suất lợi nhận danh
mục ở thời kì i đư
ợc tính như sau:

1
1
m
P k
ii

k
R R
m
=
=
∑
(8)

Với m là tổng số chứng khoán trong danh mục.

Tỉ suất lợi nhuận bình quân của danh mục P trong toàn bộ thời gian xem xét
được tính theo công thức.

1
1
n
P P
i
i
R R
n
=
=
∑
(9)

Với n là các giai đoạn trong thời gian đầu tư.

Rủi ro của danh mục được tính như sau:

()
2
1
1
S
1
n
PPP
i
i
RR
n
=
=−
−
∑
(10)

S
P
độ lệch chuẩn của danh mục

P
R
là tỉ suất lợi nhuận trung bình của danh mục nắm giữ trong toàn bộ thời
gian xem xét.

i
P
R

là tỉ suất lợi nhuận của danh mục ở thời kì i.
Với n là tổng các khoảng thời gian đầu tư có độ dài bằng nhau trong thời
gian xem xét.
i là thời kì xem xét.
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 12
SVTH: PHẠM ĐỨC AN


Tiêu chuẩn để đánh giá lợi nhuận của chứng khoán là giá trị của chứng
khoán ở cuối thời điểm xem xét, và do đó chúng ta có chỉ tiêu hệ số nhân trung
bình của lợi nhuận (G) suốt thời kì đó. Trung bình hệ số nhân của lợi nhuận này
hoàn toàn khác với trung bình tỷ suất lợi nhuận. Chẳng hạn như nếu ta mua một
chứng khoán với giá 1 đồng, sau 4 năm giá chứng khoán đó tăng lên thành 1,75
đồng. Đồng nghĩa với việc mỗi năm chứng khoán này tăng trưởng trung bìn
h
15%, hay hệ số nhân trung bình của chứng khoán này là 15%. Trong khi đó nếu
tính tỉ suất lợi nhuận trung bình của chứng khoán này suốt 4 năm lại thành,
0,75
18,75%
4
=
mỗi năm, và điều này không phản ánh đúng tốc độ phát triển liên
tục của chứng khoán đó.
Cách tính hệ số nhân trung bình lợi nhuận (G) của một chứng khoán như
sau:

1
1
T
T
kk
i
i
GR
=
⎛⎞
=
⎜⎟
⎝⎠
∏
(11)


k
G
hệ số nhân trung bình của chứng khoán k suốt thời gian T

R
k
i
tỉ suất lợi nhuận chứng khoán k ở thời kì T.

Sở dĩ chúng ta phải sử dụng chỉ số này, vì khi nắm giữ một danh mục nào
đó chúng ta gặp phải vấn đề là khi mua các cổ phiếu với một tỉ lệ nào đó, (trong
trường hợp này thì tỉ lệ đầu tư giữa các cổ phiếu ban đầu trong danh mục là bằng
nhau) thì sau một thời gian do sự thay đổi về thị giá, thì tỉ lệ về giá trị giữa các cổ

phiếu trong danh mục sẽ thay đổi, vậy c
húng ta có cần thiết phải cân đối tỉ lệ này
lại như ban đầu không? Do vậy xuất hiện hai chiến lược đầu tư là: mua và nắm
giữ (BH), nghĩa là bạn mua và giữ y nguyên như vậy không tác động gì đến tỉ lệ
về giá trị của chứng khoán trong danh mục cho dù thị giá có thay đổi ra sao.
Chiến lược thứ hai là, chúng ta cố gắng duy trì tỉ trọng phân bố về giá trị của các
chứng khoán trong danh mục như lúc mua ban đầu (REA), bằng cách phân bố lại
Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 13
SVTH: PHẠM ĐỨC AN

tỉ lệ về giá trị của các chứng khoán trong danh mục khi có sự thay đổi về thị giá ở
mỗi giai đoạn bắt đầu ( trong Luận văn này mỗi quan sát cách nhau một tháng, do
vậy chúng ta sẽ phân bố lại tỉ lệ này vào ngày 15 hàng tháng) trong quá trình đầu
tư. Nhưng ở đây chúng ta sẽ chỉ nghiên cứu về hệ số lợi nhuận của phương pháp
REA, vì theo tôi việc duy trì một tỉ lệ cân bằng về giá trị của các chứng khoán
trong danh mục, thì bao giờ cũng có tác dụng phòng chống rủi ro tốt hơn. Cách
tính hệ số nhân lợi nhuận theo chiến lược REA (ở đây tỉ lệ đầu tư ban đầu là bằng
nha
u) có thể hiểu qua minh họa sau:

Bảng 2.1: Minh họa phương pháp tính lợi nhuận theo REA
Kì nắm giữ
Loại cổ phiếu
1 2 3 4
A
1,01 1,25 1,49 0,69

B
1,5 1,0 1,0 1,2
C
0,7 0,9 1,8 0,9
Trung bình
1,07 1,05 1,43 0,93

Giá trị REA
4
= 1,07 x 1,05 x 1,43 x 1,09 = 1,494.
G(REA) =
1
4
(1,494) 1,1056=
.

Trong luận văn này, sẽ đề cập nhiều lần đến khái niệm lợi ích của việc đa
dạng hóa (hay lợi ích biên của đa dạng hóa). Chúng ta sẽ thống nhất về khái niệm
này là so sánh về tỉ lệ rủi ro của danh mục 1 chứng khoán và với danh mục thị
trường ( ở đây là danh mục 192 chứng khoán) với tỉ lệ rủi co của danh mục 1
chứng khoán và các danh mục khác. Cách tính như sau:

1
1
100%
i
M
SS
x
SS

−
−
(12)

Với
1
S
là độ lệch chuẩn của danh mục 1 chứng khoán

M
S
độ lệch chuẩn của danh mục thị trường

i
S
độ lệch chuẩn của danh mục có i chứng khoán.

Đa dạng hóa danh mục đầu tư, giảm thiểu rủi ro trong đầu tư chứng khoán tại Việt Nam


GVHD: TS. TRƯƠNG ĐÔNG LỘC
Trang 14
SVTH: PHẠM ĐỨC AN


2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU:
2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu
Dữ liệu sơ cấp là giá chứng khoán đóng cửa, được lấy vào ngày 15 (hoặc
vào ngày tiếp theo, nếu ngày 15 không có giao dịch) hàng tháng. Như vậy với
mỗi chứng khoán riêng lẻ chúng ta sẽ có 15 quan sát (tương ứng với 15 tháng) về

tỉ suất lợi nhuận kỳ vọng.
Như vậy khoảng thời gian giữa mỗi quan sát là một tháng, lý do chúng ta
không chọn các quan sát theo tuần hay theo ngày là bởi vì điều này nhằm làm
giảm bớt những ảnh hưởng do sự khác nhau về biên độ dao động giá đặt lệch do
Ủy ba
n chứng khoán nhà nước quy định ở các khoảng thời gian khác nhau,và sự
khác biệt giữa hai sàn Hà Nội và Tp Hồ Chí Minh. Do những thay đổi này có thể
dẫn đến những sai lệch trong kết quả nghiên cứu.
Ví dụ như chúng ta hãy so sánh biên độ dao động giá 1% với biên độ 5%,
với biên độ là 1% nếu trong 1 tháng có tới 20 phiên giao dịch tăng trần thì biên
độ dao động có thể được ké
o dãn ra thành (1+1%)
20
=1,22 nghĩa là một chứng
khoán tăng trần liên tục trong 1 tháng cũng chỉ có thể tăng được 22% mà thôi.
Trong khi đó nếu biên độ là 5% chỉ cần tăng trần trong 4 phiên (1+5%)
4
=1,215
cũng gần sấp xỉ 22%, một sự khác biệt lớn.
Lúc này mọi người có thể đặt câu hỏi là “Như vậy quãng thời gian càng dài
thì càng tạo những khác biệt lớn, càng sai lệch?”. Thật ra cái chúng ta quan tâm ở
đây là không phải là giá chứng khoán, mà độ lệch chuẩn của nó. Do vậy việc
chọn khoảng thời gian quan sát dài nhằm “tạo khoảng trống” cho các chứng
khoán có điều kiện để thể hiện những thay đổi của nó. Bởi vì trong quãng thời
gian dài thì
giá chứng khoán có thể tăng giảm khác nhau, khắc phục được nhược
điểm của sự cách biệt biên độ dao động giá quá lớn. Nhưng cũng rất may cho
chúng ta là biên độ dao động trong quãng thời gian nghiên cứu là khá ổn định,
chỉ có trong quãng thời gian một tuần cuối của tháng 03/2008 là Ủy ban Chứng
khoán Nhà nước hạ biên độ xuống mà thôi. Như vậy ảnh hưởng của biên độ dao

động giá đối với kết quả nghiên cứu xem
như được loại trừ.