Hoàn thiện dự toán ngân sách tại công ty trách nhiệm hữu hạn Posvina

i

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đề tài “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty trách nhiệm
hữu hạn Posvina” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong
Luận văn là trung thực và chƣa từng đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào khác.

Tôi xin cam đoan rằng mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện Luận văn này đã đƣợc
cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong Luận văn đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc.

Học viên thực hiện Luận văn



Phan Anh Tuấn













ii

LỜI CÁM ƠN

Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Dƣơng Thị Mai Hà Trâm, ngƣời đã
hƣớng dẫn, truyền đạt những kinh nghiệm quý báu và tận tình giúp đỡ tôi hoàn thành
Luận văn với đề tài “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty trách nhiệm hữu hạn
Posvina”.
Tôi cũng chân thành cám ơn Ban Giám đốc Công ty TNHH Posvina đã tạo điều
kiện thuận lợi cho tôi trong việc thu thập thông tin trong quá trình thực hiện Luận văn.
Mặc dù đã cố gắng nỗ lực hết sức mình, song chắc chắn Luận văn không tránh khỏi
những thiếu sót. Tôi rất mong nhận đƣợc sự thông cảm và chỉ bảo tận tình từ quý thầy
cô và các bạn.

Phan Anh Tuấn














iii

TÓM TẮT

Đề tài “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty trách nhiệm hữu hạn
Posvina” nêu mục tiêu nghiên cứu là hệ thống hoá những vấn đề lý luận về dự toán
ngân sách trong doanh nghiệp. Đề tài nghiên cứu thực trạng lập dự toán ngân sách
ngắn hạn tại Công ty TNHH Posvina. Trên cơ sở đánh giá thực trạng đã nêu, từ đó đƣa
ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác lập dự toán ngân sách tại công ty.
Qua nghiên cứu thực tế, công tác lập dự toán ngân sách tại Công ty TNHH
Posvina còn nhiều khiếm khuyết nhƣ:
- Về môi trƣờng dự toán: công ty chƣa có phần mềm kế toán chuyên dụng,
chƣa có bộ phận chuyên trách về lập dự toán ngân sách.
- Về mô hình dự toán: công ty lập dự toán theo mô hình thông tin 1 lên 1
xuống, tuy nhiên đây chỉ là hình thức. Thực tế là theo mô hình thông tin 1 xuống, do
đó các chỉ tiêu dự toán mang tính áp đặt từ trên xuống và không phản ánh đƣợc tình
hình sản xuất kinh doanh thực tế tại công ty.
- Về quy trình dự toán: công ty chƣa có quy trình dự toán ngân sách cụ thể.
- Về kỳ dự toán ngân sách: kỳ dự toán ngân sách tại công ty là 1 năm, tuy
nhiên về cách thức lập chi tiết cho từng tháng hay từng quý là chƣa có sự thống nhất.
Công ty cũng chƣa có sự đánh giá, so sánh giữa số liệu thực tế với số liệu dự toán.
- Về các báo cáo dự toán : công ty đã lập các loại báo cáo dự toán, tuy nhiên
vẫn chƣa đầy đủ. Các báo cáo dự toán thì phức tạp, dài dòng, gây khó khăn cho việc
đọc hiểu. Các báo cáo dự toán không mang tính chất kế hoạch mà chỉ là báo cáo đầy
đủ, kịp thời theo mẫu biểu quy định của công ty mẹ.
Từ những thực trạng đã nêu ở trên, một số ý kiến chủ quan đƣợc đề xuất nhằm
hoàn thiện công tác lập dự toán ngân sách tại Công ty TNHH Posvina nhƣ sau:

iv

- Về mô hình dự toán ngân sách: công ty nên thực hiện theo mô hình thông tin
1 lên 1 xuống nhƣ công ty đã thực hiện nhằm tiết kiệm chi phí, đảm bảo các mục tiêu

do công ty đề ra, phản ánh đƣợc tình hình sản xuất kinh doanh thực tế tại công ty.
- Về quy trình dự toán ngân sách: công ty cần phải hoàn thiện quy trình dự toán
ngân sách gồm 03 giai đoạn: giai đoạn chuẩn bị, giai đoạn soạn thảo, giai đoạn theo dõi,
đồng thời cần phải cụ thể hóa từng công việc trong từng giai đoạn đó.
- Về kỳ dự toán ngân sách: công ty nên lập dự toán ngân sách theo từng quý, sau
đó tổng hợp các quý thành một năm. Công ty cũng nên đánh giá, so sánh giữa số liệu
thực tế với số liệu dự toán, từ đó có sự điều chỉnh sao cho phù hợp.
- Về các báo cáo dự toán ngân sách: công ty nên hoàn thiện các báo dự toán
ngân sách để các báo cáo dễ đọc, dễ hiểu, mang tính chất kế hoạch. Dự toán tiêu thụ là
dự toán đƣợc lập đầu tiên và là cơ sở để lập các loại dự toán khác nhƣ: Dự toán sản
xuất, Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, Dự toán chi phí nhân công trực tiếp, Dự
toán chi phí sản xuất chung, Dự toán giá thành sản phẩm, Dự toán tồn kho thành phẩm,
Dự toán chi phí bán hàng, Dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp, Dự toán đầu tƣ TSCĐ,
Dự toán tiền, Dự toán chi phí lãi vay, Dự toán Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh,
Dự toán các khoản phải nộp ngân sách Nhà Nƣớc, Dự toán Bảng cân đối kế toán.
- Về môi trƣờng dự toán: công ty nên tổ chức bộ phận kế toán thành 02 bộ phận:
bộ phận kế toán quản trị và bộ phận kế toán tài chính. Theo đó bộ phận chuyên trách về
dự toán ngân sách sẽ trực thuộc bộ phận kế toán quản trị và đảm nhiệm về công tác lập
dự toán. Công ty cũng nên tuyển dụng, đào tạo nhân sự, đầu tƣ trang thiết bị, phần
mềm kế toán chuyên dụng để phục vụ tốt cho công tác lập dự toán ngân sách.






v

ABSTRACT

The thesis’s theme "Perfecting the budget estimates in Posvina Company
Limited" gave the research objectives that to systematize the theoretical issues of
budget estimates in business. The theme is researched the status about working of short
term budget estimates in Posvina Co., Ltd. On the basis of assessing the situation as
described, thence offer solutions for perfecting the budget estimates at the company .
Through empirical research, the working of budget estimates in Posvina Co.,
Ltd still had many defects such as :
- In the estimation environment: the company didn’t have a specialized
accounting software, there isn’t a specialize department for working of budget
estimates.
- In the estimation models: the company estimated the budget according to
information model one up one down, however it was only the form. The fact, it was
that according to the information model one down, so the targets were estimated that
were imposed from the above down and they didn’t reflect the real situation in the
business at the company.
- In estimation process: the company hasn’t yet had the estimation process
specifically.
- In the budget estimates period: the budget estimates period is a year, however
the company hasn’t yet set up detail each month or each quarter clearly. Beside, the
company didn’t assess and compare between the actual data to estimation data .
- In the estimation reports: the company has set up the type of estimation reports,
however they have been still incomplete. These reports are complex, lengthy, so it was
difficult to read and understand them. The reports weren’t plan nature, they were full
reports on time according to the prescribed forms of the parent company .

vi

From the status described above, a number of subjective opinion is proposed in
order to perfect the budget estimates in Posvina Co., Ltd. as follows :
- In the estimation models: the company should set up the information model

one up one down as implemented in order to save costs and ensure the goals which
were set up by the company, reflect the real situation in the business at the company.
- In the estimation process: the company have to complete the budget estimation
process including 03 stages: the preparatory stage, the drafting stage, the monitoring
stage, simultaneously each work should concretize in each stage.
- In the budget estimates period: the company should set up the budget estimates
period according to each quarter, then sum up a year. The company should also
evaluate, compare between the actual data to estimation data, thence adjust accordingly.
- In the estimation reports: the company should perfect the estimation reports in
order to read and understand easily and they will be plan nature. Estimating
consumption is set up first and it is the basis for setting up other estimation types such
as: Estimating productions, Estimating direct materials expenses, Estimating direct
labor expenses, Estimating general manufacturing expenses, Estimating cost of goods
sold, Estimating finished goods, Estimating selling expenses, Estimating administrative
overheads, Estimating fixed assets investment, Estimating cash, Estimating loan
interest expenses, Estimating income statement, Estimating obligations to the State
Budget, Estimating balance sheet .
- In the estimation environment: the company should organize the accounting
department into two departments: management accounting department and financial
accounting department . According to the department in charge of the budget estimates
will under accounting department and responsible for the budget estimates. The
company should also recruit and train personnel, invest good equipments and
accounting software in order to serve for the budget estimates.


vii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN i

LỜI CÁM ƠN ii
TÓM TẮT iii
ABSTRACT v
MỤC LỤC vii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT xiii
DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ xiv
DANH MỤC CÁC PHỤ LỤC xv
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1
1.1 Lý do chọn đề tài 1
1.2 Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan 2
1.3 Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 3
1.3.1 Mục tiêu nghiên cứu tổng quát 3
1.3.2 Mục tiêu nghiên cứu cụ thể 3
1.4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu đề tài 4
1.5 Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài 4
1.6 Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài 4
1.6.1 Ý nghĩa khoa học 4
1.6.2 Ý nghĩa thực tiễn 5
KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 5

viii

CHƢƠNG 2: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DỰ TOÁN NGÂN SÁCH TRONG DOANH
NGHIỆP 6
2.1 Tổng quan về dự toán 6
2.1.1 Khái niệm và ý nghĩa dự toán 6
2.1.2 Các loại dự toán ngân sách 9
2.1.2.1 Dự toán ngân sách dài hạn và dự toán ngân sách ngắn hạn 9
2.1.2.2 Dự toán ngân sách tĩnh và dự toán ngân sách linh hoạt 9
2.2 Các mô hình lập dự toán 10

2.2.1 Mô hình 1 – Mô hình thông tin 1 xuống 10
2.2.2 Mô hình 2- Mô hình thông tin 2 xuống 1 lên. 11
2.2.3 Mô hình 3 – Mô hình thông tin 1 lên 1 xuống 13
2.3 Kỳ dự toán; Sổ tay dự toán; Uỷ ban dự toán 14
2.3.1 Kỳ dự toán 14
2.3.2 Sổ tay dự toán 14
2.3.3 Ủy ban dự toán 15
2.4 Quy trình lập dự toán 16
KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 18
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG CÔNG TÁC LẬP DỰ TOÁN NGÂN SÁCH TẠI
CÔNG TY TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN POSVINA 20
3.1 Tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH Posvina 20
3.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển 20
3.1.2 Chức năng, nhiệm vụ 20

ix

3.1.2.1 Chức năng 20
3.1.2.2 Nhiệm vụ 20
3.1.3 Tổ chức bộ máy quản lý tại công ty 22
3.1.3.1 Sơ đồ tổ chức 22
3.1.3.2 Nhiệm vụ, chức năng của các phòng ban 23
3.1.4 Giới thiệu sản phẩm chính và quy trình sản xuất sản phẩm tại công ty 24
3.1.4.1 Giới thiệu sản phẩm chính của công ty 24
3.1.4.2 Quy trình sản xuất sản phẩm tại công ty 24
3.1.5 Tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty 26
3.1.5.1 Những thuận lợi 26
3.1.5.2 Những khó khăn 26
3.1.5.3 Một số chỉ tiêu đánh giá kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh 27
3.2 Tổ chức công tác kế toán tại Công ty TNHH Posvina 28

3.2.1 Chuẩn mực và chế độ kế toán áp dụng 28
3.2.2 Tổ chức bộ máy kế toán tại công ty 28
3.2.2.1 Sơ đồ tổ chức 28
3.2.2.2 Diễn giải sơ đồ 29
3.3 Thực trạng công tác lập dự toán ngân sách tại Công ty TNHH Posvina 30
3.3.1 Mục đích nghiên cứu công tác lập dự toán ngân sách tại công ty 30
3.3.2 Mô hình lập dự toán ngân sách tại công ty 30
3.3.2.1 Các mẫu biểu quy định báo cáo chỉ tiêu kế hoạch của công ty mẹ 30

x

3.3.2.2 Mô hình lập dự toán ngân sách 30
3.3.3 Quy trình lập dự toán ngân sách 31
3.3.4 Các báo cáo dự toán đã lập tại công ty 32
3.3.4.1 Dự toán thành phẩm 32
3.3.4.2 Dự toán nguyên vật liệu 34
3.3.4.3 Dự toán chi phí lao động 36
3.3.4.4 Dự toán đầu tƣ TSCĐ 36
3.3.4.5 Dự toán chi phí khấu hao TSCĐ 36
3.3.4.6 Dự toán Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 37
3.3.4.7 Dự toán Tiền: 41
3.3.4.8 Dự toán Bảng cân đối kế toán 41
3.4 Đánh giá thực trạng lập dự toán ngân sách tại Công ty TNHH Posvina. 42
3.4.1 Những ƣu điểm 42
3.4.2 Những nhƣợc điểm 43
3.4.2.1 Môi trƣờng dự toán 43
3.4.2.2 Mô hình dự toán 44
3.4.2.3 Quy trình dự toán 45
3.4.2.4 Các báo cáo dự toán 46
KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 48

CHƢƠNG 4: HOÀN THIỆN DỰ TOÁN NGÂN SÁCH TẠI CÔNG TY TRÁCH
NHIỆM HỮU HẠN POSVINA 50
4.1 Mục đích hoàn thiện công tác dự toán ngân sách tại Công ty TNHH Posvina 50

xi

4.2 Quan điểm và mục tiêu hoàn thiện 51
4.2.1 Quan điểm hoàn thiện 51
4.2.2 Mục tiêu hoàn thiện. 51
4.3 Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty TNHH Posvina 51
4.3.1 Các nguyên tắc cần tuân thủ về lập dự toán ngân sách trong doanh nghiệp 51
4.3.2 Hoàn thiện quy trình lập dự toán ngân sách. 52
4.3.3 Hoàn thiện mô hình dự toán ngân sách 55
4.3.4 Hoàn thiện các báo cáo dự toán ngân sách 56
4.3.5 Kỳ dự toán ngân sách. 59
4.3.6 Hoàn thiện các báo cáo dự toán ngân sách 59
4.3.6.1 Dự toán tiêu thụ 60
4.3.6.2 Dự toán sản xuất. 63
4.3.6.3 Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp 65
4.3.6.4 Dự toán chi phí nhân công trực tiếp 69
4.3.6.5 Dự toán chi phí sản xuất chung. 71
4.3.6.6 Dự toán giá thành sản phẩm 74
4.3.6.7 Dự toán tồn kho thành phẩm 74
4.3.6.8 Dự toán đầu tƣ TSCĐ 75
4.3.6.9 Dự toán chi phí bán hàng. 76
4.3.6.10 Dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp 78
4.3.6.11 Dự toán tiền. 79

xii

4.3.6.12 Dự toán chi phí lãi vay. 80
4.3.6.13 Dự toán Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. 81
4.3.6.14 Dự toán các khoản phải nộp ngân sách Nhà Nƣớc. 82
4.3.6.15 Dự toán Bảng cân đối kế toán. 82
4.4 Các giải pháp hỗ trợ để hoàn thiện công tác lập dự toán ngân sách tại Công ty
TNHH Posvina 83
4.4.1 Tổ chức bộ máy kế toán quản trị 83
4.4.2 Tổ chức nhân sự trong việc thực hiện lập dự toán ngân sách. 84
4.4.3 Đầu tƣ trang thiết bị phục vụ cho công tác dự toán. 85
KẾT LUẬN CHƢƠNG 4 85
CHƢƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ 87
5.1 Kết luận 87
5.2 Kiến nghị 88
TÀI LIỆU THAM KHẢO 90
PHỤ LỤC










xiii

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

STT

Từ viết tắt
Ý nghĩa
1
BHTN
Bảo hiểm thất nghiệp
2
BHXH
Bảo hiểm xã hội
3
BHYT
Bảo hiểm y tế
4
CĐKT
Cân đối kế toán
5
ĐVT
Đơn vị tính
6
GTGT
Giá trị gia tăng
7
KQHĐKD
Kết quả hoạt động kinh doanh
8
KPCĐ
Kinh phí công đoàn
9
NVL
Nguyên vật liệu
10

QLDN
Quản lý doanh nghiệp
11
TNDN
Thu nhập doanh nghiệp
12
TNHH
Trách nhiệm hữu hạn
13
Tr.đ
Triệu đồng
14
TSCĐ
Tài sản cố định
15
SP
Sản phẩm
16
SX
Sản xuất
17
SXC
Sản xuất chung
18
SXKD
Sản xuất kinh doanh
19
VNĐ
Việt Nam Đồng
20

VNSteel
Tổng Công ty Thép Việt Nam
21
USD
Đô la Mỹ



xiv

DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ

Sơ đồ 12.1: Mô hình thông tin 1 xuống 11
Sơ đồ 2.2: Mô hình thông tin 2 xuống 1 lên. 12
Sơ đồ 2.3: Mô hình thông tin 1 lên 1 xuống 13
Sơ đồ 2.4: Quy trình dự toán ngân sách của Stephen Brookson 16
Sơ đồ 53.1: Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý tại Công ty TNHH Posvina 22
Sơ đồ 63.2: Quy trình sản xuất thép lá mạ kẽm 24
Sơ đồ 73.3: Quy trình sản xuất thép lá mạ màu 25
Sơ đồ 83.4: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán tại Công ty TNHH Posvina 28
Sơ đồ 93.5: Mô hình lập dự toán ngân sách tại Công ty TNHH Posvina 31
Sơ đồ 104.1: Hoàn thiện hệ thống các báo cáo dự toán ngân sách 58
Sơ đồ 114.2: Sơ đồ tổ chức bộ máy kế toán Công ty TNHH Posvina 84

xv

DANH MỤC CÁC PHỤ LỤC

Phụ lục chƣơng 3
Phụ lục 3.1a: Quyết định về việc giao chỉ tiêu kế hoạch sản xuất, kinh doanh năm 2012
Phụ lục 3.1b: Biểu số 01/VNS - Báo cáo thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh
Phụ lục 3.1c: Biểu số 02a/VNS – Báo cáo thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh 6
tháng đầu năm 2012
Phụ lục 3.2a: Định mức nguyên vật liệu
Phụ lục 3.2b: Giá mua nguyên vật liệu
Phụ lục 3.2c: Tỷ giá ngoại tệ
Phụ lục 3.2d: Giá bán
Phụ lục 3.2e: Chi phí sản xuất chung
Phụ lục 3.2f: Chi phí khác trong bán hàng và quản lý
Phụ lục 3.2g: Tiết kiệm chi phí
Phụ lục 3.3: Dự toán thành phẩm 2012
Phụ lục 3.4: Dự toán nguyên vật liệu 2012
Phụ lục 3.5: Dự toán chi phí lao động 2012
Phụ luc 3.6: Dự toán đầu tƣ 2012
Phụ lục 3.7: Dự toán khấu hao TSCĐ 2012
Phụ lục 3.8: Dự toán tiền 2012
Phụ lục 3.9 : Dự toán báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh 2012

Phụ lục 3.10: Dự toán bảng cân đối kế toán 2012
Phụ lục chƣơng 4
Phụ lục 4.1a: Dự toán tiêu thụ năm 2013 – Phần I: Dự toán sản lƣợng, doanh thu
Phụ lục 4.1b: Phần II: Số tiền dự kiến thu đƣợc qua các quý
Phụ lục 4.2: Dự toán sản xuất năm 2013

xvi

Phụ lục 4.3a: Bảng định mức nguyên vật liệu trực tiếp
Phụ lục 4.3b: Phần I: Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp năm 2013
Phụ lục 4.3c: Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp
Phụ lục 4.3d: Phần II- Số tiền dự kiến chi ra cho các quý
Phụ lục 4.3e: Dự toán tồn kho nguyên vật liệu năm 2013
Phụ lục 4.4a: Dự toán chi phí lao động năm 2013
Phụ lục 4.4b: Dự toán chi phí nhân công trực tiếp năm 2013
Phụ lục 4.5a: Bảng định mức chi phí sản xuất chung
Phụ lục 4.5b: Dự toán chi phí khấu hao TSCĐ năm 2013
Phụ lục 4.5c: Dự toán chi phí sản xuất chung cho thép lá mạ kẽm
Phụ lục 4.5d: Dự toán chi phí sản xuất chung cho thép lá mạ màu
Phụ lục 4.5e: Dự toán chi phí sản xuất chung khác
Phụ lục 4.5f: Dự toán chi phí sản xuất chung năm 2013
Phụ lục 4.6: Dự toán giá vốn hàng bán năm 2013
Phụ lục 4.7: Dự toán tồn kho thành phẩm năm 2013
Phụ lục 4.8: Dự toán đầu tƣ tài sản cố định năm 2013
Phụ lục 4.9a: Bảng phân loại chi phí bán hàng
Phụ lục 4.9b: Dự toán chi phí bán hàng năm 2013
Phụ lục 4.10a: Bảng phân loại chi phí quản lý doanh nghiệp
Phụ lục 4.10b: Dự toán chi phí quản lý doanh nghiệp năm 2013
Phụ lục 4.11: Dự toán tiền năm 2013
Phụ lục 4.12: Dự toán chi phí lãi vay năm 2013

Phụ lục 4.13a: Dự toán kết quả hoạt động kinh doanh thép lá mạ kẽm
Phụ lục 4.13b: Dự toán kết quả hoạt động kinh doanh thép lá mạ màu
Phụ lục 4.13c: Dự toán kết quả hoạt động kinh doanh năm 2013
Phụ lục 4.14: Dự toán các khoản phải nộp ngân sách Nhà Nƣớc năm 2013
Phụ lục 4.15: Dự toán Bảng cân đối kế toán năm 2013

1

CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU

1.1 Lý do chọn đề tài
Trong giai đoạn toàn cầu hoá nền kinh tế hiện nay, sự cạnh tranh luôn mang
tính chất phức tạp, khốc liệt. Có thể nói, chính chất lƣợng và hiệu quả của công tác lập
dự toán ảnh hƣởng trực tiếp đến chất lƣợng, hiệu quả quản lý, điều hành tổ chức để đạt
đƣợc các mục tiêu đã đề ra.
Hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD) của doanh nghiệp có thể hoạt động
đúng hƣớng và có hiệu quả khi công ty có đƣợc một công tác lập dự toán hoàn chỉnh và
tƣơng đối chính xác. Công tác lập dự toán không những đáp ứng yêu cầu thông tin
trong quá khứ mà còn hƣớng đến những diễn biến trong tƣơng lai nhằm giúp nhà quản
trị họach định, tổ chức, điều hành, kiểm soát và đƣa ra đƣợc những quyết định đúng đắn,
phù hợp với các mục tiêu đã xác lập.
Hiện nay, công tác lập dự toán là một công cụ mà ít đƣợc các doanh nghiệp
quan tâm hoặc có đề cập đến nhƣng sử dụng nó chƣa có hiệu quả, và Công ty trách
nhiệm hữu hạn (TNHH) Posvina cũng không là ngoại lệ. Là một đơn vị liên doanh giữa
Tổng Công ty Thép Việt Nam và Tập đoàn Posco – Hàn Quốc, với ngành nghề là sản
xuất và kinh doanh thép lá mạ kẽm và mạ màu các loại, công tác lập dự toán của công
ty còn nhiều khiếm khuyết nhƣ: các dự toán đã lập mang tính tham khảo và chỉ là báo
cáo cho đầy đủ theo biểu mẫu quy định của công ty mẹ, chƣa có tính sáng tạo và hợp lý,
chƣa có sự phối hợp chặt chẽ và chia sẻ thông tin giữa các bộ phận, chƣa nghiên cứu
các nhân tố ảnh hƣởng đến công tác lập dự toán. Vì vậy chất lƣợng lập dự toán tại đơn

vị chƣa cao.
Mặt khác, các đối thủ cạnh tranh trong ngành thép luôn diễn ra và cụ thể là
công ty đang mất dần đi thị phần kinh doanh trên thị trƣờng. Làm thế nào để tận dụng
tốt cơ hội kinh doanh và đƣơng đầu với những thách thức là mối quan tâm của Công ty
TNHH Posvina nói riêng và của cả hai công ty mẹ nói chung.

2

Do đó, yêu cầu cấp thiết đặt ra là phải nâng cao năng lực cạnh tranh và ổn
định trên thị trƣờng, đó chính là mục tiêu chung của Công ty TNHH Posvina và của cả
hai công ty mẹ, mà một trong những công cụ quản lý hiệu quả chính là lập dự toán một
cách có khoa học. Vì thế mà tác giả đã chọn đề tài “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại
Công ty Trách Nhiệm Hữu Hạn Posvina” với mong muốn là đề xuất một số ý kiến
chủ quan nhằm hoàn thiện dự toán ngân sách để góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động
và năng lực cạnh tranh của công ty.
1.2 Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan
Về lĩnh vực ngân sách trong doanh nghiệp thì có các đề tài nghiên cứu đến công
tác hoàn thiện dự toán ngân sách đã đƣợc thực hiện nhƣ sau:
- “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty Điện Tử Samsung Vina”, luận
văn Thạc sỹ kinh tế của Dƣơng Minh Giới, năm 2003.
- “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty 32”, luận văn Thạc sỹ kinh tế
của Nguyễn Thị Thu Hiền, năm 2005.
- “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty Phân Bón Miền Nam”, luận văn
Thạc sỹ kinh tế của Nguyễn Ý Nguyên Hân, năm 2008.
- “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty Xuất Nhập Khẩu An Giang”,
luận văn Thạc sỹ kinh tế của Huỳnh Thị Đăng Khoa, năm 2009.
- “Hoàn thiện dự toán ngân sách tại Công ty Cổ Phần Bánh Kẹo Phạm
Nguyên”, luận văn Thạc sỹ kinh tế của Hồ Xuân Hữu, năm 2009.
- “Hoàn thiện hệ thống dự toán ngân sách tại Công ty Xăng Dầu Khu Vực II”,
luận văn Thạc sỹ kinh tế của Võ Thị Thiên Hƣơng, năm 2010.

- “Dự toán ngân sách tại Công ty Pepsico Việt Nam – Ngành Foods thực
trạng và một số giải pháp hoàn thiện”, luận văn Thạc sỹ kinh tế của Nguyễn Thị Minh
Đức, năm 2010.
Những vấn đề đã giải quyết đƣợc: các đề tài về hoàn thiện dự toán ngân sách
trong doanh nghiệp đã nêu trên đều căn cứ dựa trên những cơ sở lý luận về dự toán

3

ngân sách trong doanh nghiệp. Xét về mặt nội dung thì các đề tài về hoàn thiện dự toán
ngân sách tại doanh nghiệp đều khác nhau về cách thức lập dự toán sao cho phù hợp
với tình hình SXKD tại doanh nghiệp đó.
Những khác biệt về đề tài của tác giả so với các công trình đã công bố nêu trên:
nội dung hoàn thiện dự toán ngân sách trong doanh nghiệp đƣợc nghiên cứu tại một
đơn vị cụ thể là Công ty TNHH Posvina, do đó về cách thức lập dự toán phù hợp với
tình hình SXKD tại Công ty TNHH Posvina. Mặt khác, hầu hết các đề tài nêu trên chƣa
đề cập đến một loại báo cáo dự toán trong hệ thống dự toán ngân sách trong doanh
nghiệp là Dự toán các khoản phải nộp ngân sách Nhà Nƣớc.
Vì những lý do đã nêu trên, đề tài sẽ nghiên cứu về thực trạng dự toán ngân sách
tại Công ty TNHH Posvina và từ đó đƣa ra các giải pháp nhằm hoàn thiện công tác dự
toán ngân sách tại công ty.
1.3 Mục tiêu nghiên cứu của đề tài
1.3.1 Mục tiêu nghiên cứu tổng quát
Mục tiêu của đề tài là hệ thống hóa những vấn đề lý luận về dự toán ngân sách
trong doanh nghiệp, đánh giá thực trạng công tác lập dự toán ngân sách tại Công ty
TNHH Posvina. Trên cơ sở đánh giá thực trạng đã nêu, từ đó đƣa ra các giải pháp
nhằm hoàn thiện công tác lập dự toán ngân sách tại công ty.
1.3.2 Mục tiêu nghiên cứu cụ thể
Từ các mục tiêu nghiên cứu tổng quát đã nêu ở trên, các mục tiêu nghiên cứu cụ
thể nhƣ sau:
Đánh giá về thực trạng lập dự toán ngân sách tại Công ty TNHH Posvina qua tài

liệu dự toán ngân sách năm 2012 tại công ty: mô hình lập dự toán đã có tại công ty,
quy trình lập dự toán, các loại báo cáo dự toán đã lập tại công ty, môi trƣờng dự toán.
Từ việc đánh giá về thực trạng lập dự toán ngân sách tại công ty, các giải pháp
đƣợc đề ra nhằm: hoàn thiện quy trình lập dự toán, hoàn thiện mô hình lập dự toán,
hoàn thiện các báo cáo dự toán ngân sách trong doanh nghiệp.

4

1.4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu đề tài
Đối tƣợng nghiên cứu đề tài: tập trung nghiên cứu các vấn đề về dự toán ngân
sách ngắn hạn tại Công ty TNHH Posvina.
Phạm vi nghiên cứu đề tài: đánh giá thực trạng công tác lập dự toán ngân sách tại
công ty qua tài liệu dự toán ngân sách năm 2012. Sử dụng các số liệu năm 2012 đã
đƣợc báo cáo chính thức để lập dự toán ngân sách năm 2013 tại công ty nhằm minh
hoạ đƣa ra các giải pháp hoàn thiện dự toán ngân sách.
1.5 Phƣơng pháp nghiên cứu đề tài
Đề tài đƣợc nghiên cứu trên cơ sở phƣơng pháp duy vật biện chứng, ngoài ra
còn sử dụng các phƣơng pháp nghiên cứu cụ thể khác nhƣ: phƣơng pháp thu thập
thông tin; phƣơng pháp quan sát; phƣơng pháp phân tích thông tin, thống kê, mô tả
Các phƣơng pháp sẽ đƣợc thực hiện để đạt đƣợc các mục tiêu và những nội dung nêu
trên:
- Nội dung 1: Nêu thực trạng và đánh giá về công tác lập dự toán ngân sách tại
Công ty TNHH Posvina.
+ Phƣơng pháp thu thập thông tin; phƣơng pháp quan sát: quan sát, thu thập
nguồn thông tin thứ cấp có tại công ty: các tài liệu giới thiệu về công ty, tài liệu dự toán
ngân sách năm 2012, báo cáo tài chính các năm 2010, 2011, 2012.
+ Phƣơng pháp phân tích thông tin, thống kê, mô tả: từ những tài liệu đã đƣợc
thu thập, tiến hành tổng hợp, thống kê lại những thông tin đã thu thập đƣợc. Sau đó
phân tích, đánh giá về thực trạng lập dự toán ngân sách tại công ty.
- Nội dung 2: Đƣa ra các giải pháp hoàn thiện về công tác lập dự toán tại công ty.

+ Phƣơng pháp thu thập số liệu: Thu thập các số liệu năm 2012 đã đƣợc báo cáo
chính thức đồng thời phỏng vấn trực tiếp với các phòng ban tại Công ty TNHH Posvina
để lập dự toán ngân sách năm 2013 nhằm minh hoạ đƣa ra các giải pháp hoàn thiện.
1.6 Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài
1.6.1 Ý nghĩa khoa học

5

Trong nền kinh tế thị trƣờng hiện nay, công tác dự toán ngân sách giúp nhà quản
trị họach định, tổ chức, điều hành, kiểm soát và đƣa ra đƣợc những quyết định đúng đắn,
phù hợp với các mục tiêu đã xác lập, đồng thời giúp doanh nghiệp nâng cao hiệu quả
quản lý và năng lực cạnh tranh một cách toàn diện. Đề tài nghiên cứu có ý nghĩa khoa
học là tổng hợp lý luận đã có về dự toán ngân sách trong doanh nghiệp để hoàn thiện
công tác lập dự toán ngân sách cho doanh nghiệp một cách rõ ràng, chi tiết, và đầy đủ
hơn.
1.6.2 Ý nghĩa thực tiễn
Hiện nay, do tính chất cạnh tranh gay gắt với các đối thủ trong ngành thép, vì thế
để tồn tại, phát triển và giữ vững thị phần về thƣơng hiệu thép Posvina thì cần phải có
một công tác lập dự toán ngân sách hoàn chỉnh và khoa học. Đề tài cũng giải quyết các
trở ngại đang đặt ra là làm thế nào để nâng cao hiệu quả quản lý và năng lực cạnh tranh
của công ty mà công cụ quản lý hiệu quả là công tác lập dự toán ngân sách. Đề tài này
cũng giúp cho các lãnh đạo doanh nghiệp trong ngành thép có một cách nhìn đầy đủ
hơn và nhận thấy đƣợc tầm quan trọng về công tác lập dự toán ngân sách tại đơn vị
mình để phát huy chúng trong từng giai đoạn nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động và
năng lực cạnh tranh của đơn vị.

KẾT LUẬN CHƢƠNG 1
Nội dung chƣơng 1 nêu rõ các vấn đề gồm: lý do chọn đề tài, tổng quan các công
trình nghiên cứu có liên quan, mục tiêu nghiên cứu, đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu,
phƣơng pháp nghiên cứu, ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài “Hoàn thiện

dự toán ngân sách tại Công ty TNHH Posvina”. Đề tài giúp khái quát, nhận định, đánh
giá, phân tích về thực trạng công tác lập dự toán ngân sách tại công ty, từ đó đƣa ra các
giải pháp nhằm hoàn thiện dự toán ngân sách. Đề tài làm rõ các mục tiêu nghiên cứu đã
nêu ở trên cho thấy đƣợc tầm quan trọng của đề tài nghiên cứu này.


6

CHƢƠNG 2:
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ DỰ TOÁN NGÂN SÁCH TRONG DOANH NGHIỆP

2.1 Tổng quan về dự toán
1

2.1.1 Khái niệm và ý nghĩa dự toán
Dự toán: là những tính toán, dự kiến, phối hợp một cách chi tiết, tỉ mỉ và toàn
diện nguồn lực, cách thức huy động và sử dụng nguồn lực để thực hiện một khối
lƣợng công việc nhất định trong một khoảng thời gian nhất định đƣợc biểu hiện bằng
một hệ thống các chỉ tiêu về số lƣợng và giá trị.
Theo khái niệm này, dự toán bao gồm các thành phần chủ yếu là sự tính toán,
dự kiến; sự phối hợp chi tiết và toàn diện, các nguồn lực, thời gian thực hiện; hệ thống
các chỉ tiêu về số lƣợng và giá trị.
- Tính toán dự kiến hay kế hoạch: Thực chất đây là một sự ƣớc tính hoạt động
sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trong tƣơng lai, chỉ rõ những khối lƣợng, những
công việc cần phải thực hiện. Sự ƣớc tính này chịu sự tác động của những nhân tố sau:
+ Nhóm các nhân tố tác động đến các hoạt động trong tƣơng lai của doanh
nghiệp mang tính chất khách quan, tác động từ bên ngoài và vƣợt khỏi phạm vi kiểm
soát của doanh nghiệp nhƣ điều kiện kinh doanh, chính sách, chế độ, thể lệ của nhà
nƣớc, quy mô các thành phần dân cƣ, sự biến động của nền kinh tế,
+ Nhóm các nhân tố tác động đến các hoạt động trong tƣơng lai của doanh

nghiệp mang tính chất chủ quan thuộc phạm vi kiểm soát và tùy thuộc vào doanh
nghiệp nhƣ trình độ sử dụng lao động, trình độ sử dụng yếu tố vật chất của quá trình
sản xuất, trình độ nhận thức và vận dụng các nhân tố khách quan,…


1
Huỳnh Lợi (2012). Dự toán ngân sách hoạt động hằng năm. Huỳnh Lợi, Kế toán quản trị. Nhà xuất
bản Phƣơng Đông, TP.Hồ Chí Minh, trang 133-134.


7

Dự toán ngân sách: là một sự tính toán, dự kiến hoạt động của doanh nghiệp
trong sự tác động của hai nhóm nhân tố trên. Dự toán ngân sách không chỉ đề xuất các
công việc cần phải thực hiện mà còn chỉ rõ những ảnh hƣởng của các nhân tố khách
quan và chủ quan đến thực hiện công việc đó.
2
Dự toán ngân sách là một hệ thống bao gồm nhiều dự toán nhƣ: Dự toán tiêu
thụ, Dự toán sản xuất, Dự toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, Dự toán chi phí nhân
công trực tiếp, Dự toán chi phí sản xuất chung, Dự toán chi phí bán hàng, Dự toán chi
phí quản lý doanh nghiệp, Dự toán giá vốn hàng bán, Dự toán hàng tồn kho, Dự toán
vốn đầu tƣ, Dự toán tiền, Dự toán Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Dự toán
Bảng cân đối kế toán. Dự toán ngân sách là cơ sở để đánh giá thành quả hoạt động của
từng bộ phận, của mỗi cá nhân phụ trách từng bộ phận, từ đó xác định trách nhiệm của
từng bộ phận nhằm phục vụ tốt cho quá trình tổ chức và hoạch định.
- Sự phối hợp chi tiết và toàn diện : Dự toán ngân sách phải đƣợc phối hợp
giữa các chi tiết một cách toàn diện, nghĩa là mọi hoạt động giao dịch của doanh
nghiệp cần phải đƣợc xem xét. Ngân sách đƣợc lập cho từng đơn vị, phòng ban khác
nhau trong doanh nghiệp phải nghiên cứu, căn cứ vào thực trạng của các bộ phận và
phải lập một cách hài hòa tƣơng đối với nhau. Tổng hợp dự toán ngân sách ở từng bộ

phận sẽ hình thành dự toán ngân sách tổng thể cho toàn bộ hoạt động của doanh nghiệp.
- Các nguồn lực: Dự toán ngân sách phải chỉ rõ nguồn lực và cách thức huy
động các nguồn lực cho các hoạt động. Nghĩa là phải lập kế hoạch về các nguồn lực,
cách thức sử dụng các nguồn lực nhƣ nguồn tài nguyên, nguồn vốn, nguồn nhân lực,
điều kiện môi trƣờng để phục vụ cho các hoạt động của doanh nghiệp. Trong hoạt
động kinh doanh trƣớc đây các nhà kinh tế thƣờng chỉ tập trung khai thác, sử dụng các
nguồn vật chất, lao động. Ngày nay, khi đề cập đến nguồn lực cần phải chú ý đến


2
Phạm Châu Thành, Phạm Xuân Thành (2010). Dự toán ngân sách trong hoạt động sản xuất kinh
doanh. Kế toán quản trị. Nhà xuất bản Phƣơng Đông, TP.Hồ Chí Minh, trang 325.


8

nguồn lực là điều kiện môi trƣờng. Hoạt động của doanh nghiệp đƣợc phản ánh qua
các chỉ tiêu doanh thu, chi phí, lợi nhuận,…vì vậy ngân sách phải lƣờng đƣợc những
nguồn lực từ vật chất, nhân lực và kể cả chi phí điều kiện môi trƣờng để đảm bảo cho
các hoạt động tạo ra doanh thu tiêu thụ sản phẩm hàng hóa, lao vụ, dịch vụ, đảm bảo
cho chi phí phát sinh tƣơng xứng trong quá trình thực hiện doanh thu đó, đảm bảo cho
mức lợi nhuận cần phải đạt đƣợc trong từng thời kỳ.
- Thời hạn xác định trong tương lai: Dự toán ngân sách thƣờng gắn liền với
một thời hạn cụ thể trong tƣơng lai. Nếu không có yếu tố thời gian, dự toán ngân sách
trở thành vô nghĩa. Mỗi một thời điểm, thời kỳ khác nhau, sự tác động của các nhân tố
chủ quan, khách quan, nguồn lực sử dụng đến hoạt động của doanh nghiệp sẽ khác
nhau, nên những phƣơng án, những giải pháp, những dự tính của doanh nghiệp cũng
sẽ khác nhau.
- Hệ thống các chỉ tiêu về số lượng và giá trị: Hệ thống các chỉ tiêu cho thấy
lập dự toán ngân sách phải theo một trình tự và đảm bảo tính logic. Các hoạt động và

giao dịch khác nhau đƣợc thể hiện bằng các đơn vị đo lƣờng khác nhau, cụ thể nhƣ số
lƣợng nguyên vật liệu, số lƣợng sản phẩm sản xuất, số lƣợng lao động…Bên cạnh sử
dụng các chỉ tiêu về số lƣợng để đo lƣờng các số tƣơng đối cần gộp chúng vào một kế
hoạch tổng thể, nên phải sử dụng thƣớc đo tiền tệ làm mẫu chung quy đổi các đối
tƣợng. Nhƣ vậy dự toán ngân sách sẽ xác định một cách cụ thể các chỉ tiêu về số
lƣợng, giá trị.
Dự toán có ý nghĩa hết sức quan trọng trong quản trị doanh nghiệp. Điều này
đƣợc thể hiện qua những vấn đề cơ bản sau:
- Dự toán là cơ sở để triển khai hoạt động, giám sát hoạt động, và đánh giá
chất lƣợng quản lý tại doanh nghiệp trong từng thời kỳ nhất định.
- Dự toán giúp doanh nghiệp phối hợp sử dụng khai thác tốt hơn các nguồn
lực, các hoạt động, các bộ phận để đảm bảo hơn cho mục tiêu của doanh nghiệp.

9

- Dự toán còn là cơ sở giúp doanh nghiệp phát hiện, ngăn ngừa, hạn chế
những rủi ro trong hoạt động.
- Ngoài ra dự toán còn là cơ sở để xây dựng và đánh giá trách nhiệm quản lý
của các nhà quản trị.
2.1.2 Các loại dự toán ngân sách
2.1.2.1 Dự toán ngân sách dài hạn và dự toán ngân sách ngắn hạn
Dự toán ngân sách còn đƣợc gọi là dự toán nguồn tài chính. Dự toán ngân sách
đƣợc lập dƣới các hình thức dự toán ngân sách dài hạn và dự toán ngân sách ngắn hạn.
Dự toán ngân sách dài hạn còn đƣợc gọi là dự toán ngân sách vốn (capital
budget) dài hạn, đây là dự toán đƣợc lập liên quan đến nguồn tài chính cho đầu tƣ, mua
sắm tài sản dài hạn, loại tài sản đƣợc sử dụng vào hoạt động kinh doanh cho nhiều năm.
Do vậy dự toán này là việc sắp xếp các nguồn lực, chủ yếu là nguồn tài chính để thu
đƣợc số lợi nhuận dự kiến trong tƣơng lai nhiều năm. Đặc điểm cơ bản của dự toán
ngân sách dài hạn là lợi nhuận dự kiến lớn, mức độ rủi ro tƣơng đối cao, thời điểm đƣa
vốn vào hoạt động, thời gian thu hồi vốn và thời điểm thu đƣợc lợi nhuận dự kiến

tƣơng đối dài.
Dự toán ngân sách ngắn hạn còn đƣợc gọi là dự toán ngân sách hoạt động
(master budget) đây là dự toán ngân sách đƣợc lập cho kỳ kế hoạch là một năm và
đƣợc chia ra từng thời kỳ ngắn hơn là từng quý, từng tháng. Dự toán ngân sách ngắn
hạn thƣờng liên quan đến các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp nhƣ mua hàng,
bán hàng, sản xuất, thu, chi… Vì vậy nó cũng chính là dự toán nguồn tài chính hoạt
động hằng năm. Đặc điểm cơ bản của dự toán này là đƣợc lập hằng năm trƣớc khi niên
độ kế toán kết thúc để định hƣớng cho nguồn tài chính cho hoạt động của doanh nghiệp
trong năm kế hoạch tiếp theo.
2.1.2.2 Dự toán ngân sách tĩnh và dự toán ngân sách linh hoạt
Dự toán ngân sách tĩnh là dự toán ngân sách đƣợc lập theo một mức độ hoạt
động nhất định. Nhƣ vậy dự toán ngân sách tĩnh chỉ thiết lập những dự kiến nguồn lực