B GIÁO
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
VÕ TH XUYN
HOÀN THIN H THNG K TOÁN PHC V
CÔNG TÁC KIM SOÁT CÁC KHON CHI HOT
NG TRONG N V HÀNH CHÍNH – TRNG
HP PHÒNG GIÁO DC HUYN MC HÓA
LUN VN THC S KINH T
Tp.H Chí Minh – Nm 2014
B GIÁO
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.HCM
VÕ TH XUYN
HOÀN THIN H THNG K TOÁN PHC V
CÔNG TÁC KIM SOÁT CÁC KHON CHI HOT
NG TRONG N V HÀNH CHÍNH – TRNG
HP PHÒNG GIÁO DC HUYN MC HÓA
CHUYÊN NGÀNH: K TOÁN
MÃ S : 60340301
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. TRN VN THO
TP.H Chí Minh – Nm 2014
LI CAM OAN
Lun vn vi đ tài “Hoàn thin h thng k toán đ phc v cho công tác
kim soát các khon chi hot đng trong đn v hành chính – Trng hp phòng
giáo dc huyn Mc Hóa” là do tôi thc hin. Các thông tin trình bày trong lun
vn đc thu thp thc t t phía Phòng giáo dc. Tôi xin chu trách nhim v li
cam đoan ca mình.
TP.H Chí Minh, ngày… tháng……nm 2014
Tác gi
Võ Th Xuyn
MC LC
Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh sách các ch vit tt, ký hiu
Danh mc các bng biu
Danh mc ph lc
PHN M U 1
1. Tính cp thit ca đ tài 1
2. Tng hp các nghiên cu liên quan 2
3. Mc tiêu nghiên cu 3
4. i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu 3
5. Phng pháp nghiên cu 3
6. óng góp thc tin ca đ tài 4
7. Kt cu lun vn 4
CHNG 1. C S LÝ THUYT K TOÁN CÁC KHON CHI
HOT NG TRONG N V HÀNH CHÍNH 5
1.1 Tng quan v k toán
1.1.1 K toán và h thng k toán 5
1.1.2 Nhim v k toán và yêu cu k toán trong đn v hành chính
12
1.2 Tng quan v đn v hành chính trong ngành giáo dc 13
1.2.1 Khái nim v đn v hành chính 13
1.2.2 c đim hot đng ca đn v hành chính trong ngành giáo
dc 14
1.3 Chi hot đng trong ngàng giáo dc và nguyên tc k toán 20
1.3.1 Khái nim chi hot đng 20
1.3.2 Ni dung và phân loi các khon chi hot đng trong ngành
giáo dc theo mc lc ngân sách nhà nc 21
1.3.3 Nguyên tc k toán các khon chi hot đng 24
1.4 Kim soát các khon chi hot đng trong đn v hành chính ngành giáo
dc 25
1.4.1 Tng quan quy trình lp k hoch và kim soát 25
1.4.2 Lp d toán chi hot đng 26
1.4.3 Kim soát chi hot đng trong đn v hành chính 27
1.4.4 áng giá thành qu kim soát chi hot đng 30
KT LUN CHNG 1 32
CHNG 2: THC TRNG K TOÁN CÁC KHON CHI HOT
NG TI PHÓNG GIÁO DC HUYN MC HOÁ 33
2.1 Tng quan v Phòng giáo dc huyn Mc Hoá 33
2.1.1 Quá trình hình thành và phát trin ca phòng giáo dc huyn
Mc Hoá 33
2.1.2 c đim hot đng ca phòng giáo dc huyn Mc Hoá 34
2.1.3 Ch đ qun lý tài chính 39
2.1.4 Công tác t chc k toán 39
2.2 Thc trng công tác k toán đ phc v cho công tác kim soát các
khon chi hot đng ti phòng Giáo dc huyn Mc Hoá 42
2.2.1 Công tác xây dng d toán chi hot đng 42
2.2.2 o lng thành qu thc hin kim soát các khon chi hot
đng 44
2.2.3 Kim soát tình hình thc hin,d toán chi hot đng 47
2.3 Nhng tn ti trong vic lp d toán, kim soát và đo lng thành qu .
kim soát chi hot đng 49
2.3.1 Tn ti trong vic lp d toán 49
2.3.2 Tn ti trong đo lng thành qu 50
2.3.3 Tn ti trong vic kim soát chi hot đng 52
2.3.4 Nguyên nhân ca nhng tn ti 53
KT LUN CHNG 2 55
CHNG 3: HOÀN THIN H THNG K TOÁN PHC V
CÔNG TÁC KIM SOÁT CÁC KHON CHI HOT NG TRONG
KHU VC HÀNH CHÍNH - TRNG HP PHÒNG GIÁO DC
HUYN MC HOÁ 56
3.1 Quan đim khi hoàn thin h thng k toán ti phòng Giáo dc huyn
Mc Hoá 56
3.2 nh hng ni dung hoàn thin h thng k toán ti Phòng Giáo dc
huyn Mc Hoá 57
3.2.1 Vn đ lp d toán chi hot đng 57
3.2.2 Vn đ đo lng thành qu 61
3.2.3 Vn đ kim soát chi hot đng 63
3.3 Các gii pháp h tr thc hin ni dung hoàn thin h thng k toán ti
Phòng Giáo dc huyn Mc Hóa 65
3.3.1 Xây dng mô hình b máy k toán kt hp gia k toán tài
chính và k toán qun tr 65
3.3.2 T chc vn dng chng t k toán 67
3.3.3 T chc vn dng tài khon k toán, s k toán 67
3.3.4 i vi B tài chính 69
3.3.5 i vi Phòng Giáo dc và đào to huyn Mc Hóa 69
KT LUN CHNG 3 71
KT LUN 72
Tài liu tham kho
Ph lc
DANH MC CÁC CH VIT TT
KTQT: K toán qun tr
TT: Thông t
BTC: B tài chính
UBND: y ban nhân dân
BGDDT: B Giáo Dc và đào to
BNV: B ni v
BHXH: Bo him xã hi
BHYT: Bo him y t
KPC: Kinh phí công đoàn
BHTN: Bo him tht nghip
TSC: Tài sn c đnh
KT-XH: Kinh t -xã hi
TNCS: Thanh niên cng sn
CCB: Cu chin binh
LHPN: Liên hip ph n
TK: Tài khon
QHNS: Quy hoch ngân sách
N: Ngh đnh
CP: Chính ph
HS: Hc sinh
Q: Quyt đnh
KBNN: Kho bc nhà nc
HCSN: Hành chính s nghip
NSNN: Ngân sách nhà nc
THCS: Trung hc c s
THPT: Trung hc ph thông
GDTX: Giáo dc thng xuyên
GV: Giáo viên
CVP: Chi phí –sn lng – li nhun
MC: Chi phí biên
MR: Doanh thu biên
DANH MC BNG
Bng 2.1 Phân tích bin đng chi phí ca đn v 47
Bng 2.2 Tng kt công tác giáo dc ti huyn Mc Hóa 51
Bng 3.1 D toán chi nm hc 2012 – 2013 58
Bng 3.2 Bng đo lng ch tiêu hiu 62
Bng 3.3 qu nh mc chi phí đc xây dng ti Phòng giáo dc huyn Mc
Hóa 65
Bng 3.4 Bng chi tit chi hot đng đ ngh ca tng b phncho Phòng Giáo
dc huyn Mc Hoá 68
Bng 3.5 Bng chi tit các khon chi hot đng phát sinh gia thc t so vi k
hoch và đnh mc đ ngh cho Phòng Giáo dc huyn Mc Hoá 68
DANH MC S
S đ1.1 Quy trình lp k hoch và kim soát chi hot đng 27
S đ 1.2 Quá trình kim soát chi phí 31
S đ 2.1 C cu t chc ca Phòng Giáo dc huyn McHoá 36
S đ 2.2 S đ phòng k toán 42
S đ 3.1 Trình t lp d toán ngân sách 60
S đ 3.2 T chc b máy k toán ti Phòng Giáo dc huyn Mc Hóa 66
DANH MC CÁC PH LC
Ph lc 01: Thông t liên tch s 47/2011/TTLT-BGD T-BNV ngày
19/10/2011
Ph lc 02: Danh sách trng hc thuc qun lý ca Phòng Giáo Dc huyn
Mc Hoá
Ph lc 03: Ni dung xây dng quy ch chi tiêu ni b, quy ch qun lý và s
dng tài sn công 2013-Phòng Giáo dc huyn Mc Hóa
Ph lc 04: D toán kinh phí nm 2013
Ph lc 05: D toán kinh phí quý II/2013
Ph lc 06: Phng vn đánh giá b phn
Ph lc 07: Bng câu hi phng vn
1
PHN M U
1. S cn thit ca đ tài
K toán là công c phc v cho công tác qun lý điu hành và kim soát hot
đng kinh t tài chính. H thng k toán cn phi đc t chc cht ch, phù hp
và phi bao gm nhng b phn cu thành cn thit cho mi quan h tng quan
ln nhau đ h thng k toán vn hành mt cách trôi chy và hp lý. Nhng b
phn này hình thành và hot đng theo nhng quy đnh chung ca nhà nc va
theo quy đnh c th ca đn v k toán đ phù hp vi các đc đim hot đng
và yêu cu qun lý.
Là thành viên chính thc ca WTO, Vit Nam thc s hi nhp vào th
trng quc t. H thng giáo dc Vit Nam đang chuyn mình vn lên phát
trin trong tm cao mi. H thng giáo dc tác đng trc tip ti đi sng, ý thc
ca mi ngi dân, giúp cho nhn thc ngày càng tin b, đc đi mi hn.
Chính vì vy Phòng Giáo dc huyn Mc Hóa cng góp mt phn không nh
vào quá trình phát trin giáo dc chung ca tnh nhà. thích nghi vi yêu cu
trong thi k đi mi, Phòng Giáo dc huyn Mc Hóa đã không ngng đi mi
công tác qun lý, trong đó có công tác qun lý tài chính. Tuy nhiên, đ ch đng
chi tiêu trong ngun tài chính hin có, đn v cn trit đ kim soát các khon chi
cha thc s cn thit đa ra nhng thông tin quan trng cho các nhà qun lý
trong vic hoch đnh, t chc thc hin, kim soát, đánh giá và ra quyt đnh.
c bit, sau khi ngh đnh 130/2005/N-CP ngày 17/10/2005 và ngh đnh
117/2013/N-CP ngày 07/10/2013 ca chính ph v vic giao quyn t ch, t
chu trách nhim t chc b máy, biên ch và tài chính đi vi các đn v hành
chính ra đi, đ tài “Hoàn thin h thng k toán đ phc v cho công tác kim
soát các khon chi hot đng trong đn v hành chính – Trng hp phòng
giáo dc huyn Mc Hóa” là mt vn đ mang tính cn thit c v lý lun ln
thc tin giai đon hin nay.
2
2. Tng hp các nghiên cu liên quan
- tài: “nh hng cho vic hp nht ch đ k toán doanh nghip và
hành chính s nghip”, tài nghiên cu khoa hc ca tác gi PGS.TS Võ Vn
Nh, 2009.Tác gi đã có mt đnh hng trong vic hp nht gia hai ch đ k
toán doanh nghip và hành chính s nghip.Nhng kt qu nghiên cu ca đ tài
đã xác lp nhng c s hu ích trong vic sa đi h thng k toán hành chính
s nghip hin hành.
- tài: “Hoàn thin ni dung t chc công tác k toán ti các đn v s
nghip giáo dc đi hc thuc đi hc quc gia TP.HCM”, lun vn thc s kinh
t ca tác gi Lâm Th Tho Trang, 2013. tài đã đánh giá đc tình hình t
chc công tác k toán, đa ra đc các u nhc đim ca h thng k toán ti
các đn v s nghip giáo dc thuc đi hc quc gia TP.HCM. T đó tác gi đã
đa ra các kin ngh , gii pháp đ hoàn thin ni dung công tác k toán ti các
đn v này.
- tài:”Hoàn thin h thng k toán áp dng cho các đn v s nghip có
thu Vit Nam”, lun vn thc s kinh t ca tác gi Trn Hoàng Tâm, 2013.
tài đã đánh giá đc thc trng áp dng k toán ti các đn v s nghip có thu ,
đa ra các nhn đnh nhc đim, hn ch mà ch đ k toán áp dng cho các
đn v s nghip có thu còn tn ti. T đó đ tài đã xây dng nhng gii pháp
hu ích trong vic hoàn thin h thng k toán áp dng cho các đn v s nghip
có thu Vit Nam hin nay.
T nhng nghiên cu trên, tác gi đã có thêm nn tng lý thuyt và thc t
ca h thng k toán ti đn v hành chính t đó tác gi nghiên cu thêm đ hoàn
thin ni dung k toán ti đn v hành chính đ phc v công tác kim soát các
khon chi hot đng trong đn v hành chính-trng hp phòng giáo dc huyn
Mc Hoá.
3
3. Mc tiêu nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là:
- ánh giá hiu qu ca h thng k toán trong kim soát các khon chi
hot đng ti đn v.
- xut nhng ni dung đ hoàn thin h thng k toán trong lp d toán
kim soát và đánh giá thành qu t các khon chi hot đng tài Phòng Giáo dc
huyn Mc Hóa, nhm góp phn nâng cao hiu qu công tác qun lý ti Phòng
Giáo dc.
4. i tng nghiên cu và phm vi nghiên cu
- i tng nghiên cu: Lp d toán,kim soát và đánh giá thành qu các
khon chi hot đng trong đn v hành chính.
- Phm vi nghiên cu: Phòng Giáo dc huyn Mc Hóa.
- Thi gian nghiên cu: các báo cáo k toán trong nm 2011,2012 và 2013.
5. Phng pháp nghiên cu
Vì là đ tài thuc dng ng dng nên đ tài đc thc hin bng phng pháp
đnh tính kt hp vi đnh lng , trong đó là đnh tính là ch yu, thông qua các
công c: Quan sát, phng vn, phân tích và tng hp:
- Thông qua phng vn đ xác đnh vn đ nghiên cu.
- Tác gi s dng giáo trình k toán công, k toán tài chính, k toán qun
tr, các quy đnh ca nhà nc v ngân sách chi hot đng trong đn v hành
chính đ xây dng c s lý lun.
- Thông qua kho sát thc t đ thu thp d liu đnh tính , đnh lng (d
liu th cp) phc v cho vic phân tích tng hp thc trng t đó đ ra các gii
pháp.
4
6. óng góp mi ca đ tài
a ra nhng gii pháp đ hoàn thin h thng k toán đ có th kim soát
đc các khon chi hot đng tài Phòng Giáo dc huyn Mc Hóa, nhm góp
phn nâng cao hiu qu công tác kim soát các khon chi hot đng ti Phòng
Giáo dc.
7. Kt cu ca lun vn
Ngoài phn m đu và kt lun
Kt cu chính ca lun vn đc chia thành 3 chng:
Chng 1: C s lý thuyt k toán các khon chi hot đng trong đn v hành
chính
Chng 2: Thc trng công tác k toán các khon chi hot đng ti Phòng
Giáo dc huyn Mc Hóa.
Chng 3: Hoàn thin h thng k toán đ kim soát các khon chi hot đng
trong khu vc hành chính -trng hp Phòng giáo dc huyn Mc Hoá.
5
CHNG 1: C S LÝ THUYT K TOÁN CÁC KHON CHI HOT
NG TRONG N V HÀNH CHÍNH
1.1 Tng quan v k toán
1.1.1 K toán và h thng k toán
1.1.1.1 Bn cht ca k toán
Có nhiu quan đim khác nhau v bn cht ca k toán và điu này nh
hng đn vic phát trin các lý thuyt v k toán.(Trn Hoàng Tâm,2013)
Tuy nhiên mi cách tip cn thì k toán luôn luôn đc xác đnh đ phc
v cho nhu cu s dng ca các đi tng khác nhau. Qua đó, có th thy bn
cht ca k toán đc mô t nh sau:
- K toán là mt h thng bao gm nhiu b phn đc gn kt mt thit
vi nhau trong mi quan h ràng buc ln nhau, cùng vn hành trong mt h
thng.
- K toán là mt h thng đc trng riêng ca tng t chc c th, nht đnh
vi c cu t chc và vn hành h thng ph thuc vào quy mô, đc đim hot
đng và yêu cu qun lý ca t chc đó.
- K toán là mt h thng thông tin cung cp nhng thông tin có tính h
thng và tng hp v các hot đng kinh t - tài chính, mt trong nhng ni dung
hot đng có nh hng trc tip đn s tn ti và phát trin ca mt t chc.
Hn na nhng thông tin mà k toán cung cp phi có tính hu dng cho các đi
tng s dng bên trong đn v nhm thc hin các chc nng qun tr và cho
các đi tng bên ngoài có th hiu và đánh giá đúng tình hình tài chính và tình
hình kinh doanh ca đn v nhm thc hin các quyt đnh kinh doanh.
Các đc đim trên cho thy k toán luôn luôn có s vn đng, phát trin
không ngng đ t hoàn thin nhm đm bào phù hp vi s phát trin ca nn
kinh t- xã hi, ca c cu t chc doanh nhip cng nh tính đa dng ca các
6
đi tng s dng . Hn th na, k toán là mt quá trình tip nhn, phân phi
và s dng các ngun lc mt cách hp lý nhm đm bào cho các hot đng ca
đn v hot đng mt cách n đnh. Vì vy, cng có th thy rng k toán va có
chc nng thông tin va có chc nng kim tra, giám sát. Vi 2 chc nng này
k toán không ch phn ánh đc tình hình tài sn, s vn đng tài sn cng nh
tình hình tài chính ca đn v mà còn kim tra giám sát các hot đng kinh t, tài
chính ca đn v.
Chc nng thông tin thc hin thu thp, x lý, tng hp thông tin v tài sn
và s vn đng ca nó cng nh cung cp thông tin v hot đng ca t chc
mt cách thng xuyên, liên tc, toàn din đ phc v nhu cu s dng ca các
đi tng khác nhau. Thông tin ca k toán đc tng hp, phân loi và x lý
theo mt nguyên tc thng nht đc pháp lut công nhn và do vy nó có tính
pháp lý và trung thc.
Chc nng kim tra thc hin xem xét, đi chiu và kim soát các hot đng
kinh t, tài chính ca đn v theo yêu cu qun lý và vic chp hành lut pháp,
chp hành ni quy, quy ch hot đng ca đn v. Nhng quy đnh, nguyên tc
k toán và yêu cu ca k toán chc nng kim tra phi đc thc hin đng thi
vi quá trình phn ánh các nghip v phát sinh nhm mc đích đm bo các hot
đng kinh t tài chính ca đn v đi đúng hng và mc đích.
Và cn c vào tính cht ca thông tin và đi tng nhn thông tin thì k toán
đc phân bit thành k toán tài chính và k toán qun tr.
K toán tài chính thc hin vic cung cp thông tin v tình hình tài sn,
ngun vn cng nh tình hình và kt qu hot đng ca mt t chc đ phc v
cho nhu cu s dng ca các đi tng bên trong ln bên ngoài đn v.
K toán qun tr thc hin công vic cung cp thông tin v quá trình hình
thành, phát sinh doanh thu và chi phí thc hin các k hoch ngn hn và dài hn
đ phc v cho yêu cu qun lý trong ni b đn v.
7
K toán tài chính và k toán qun tr có mi quan h cht ch trong quá trình
t chc thc hin nhm đm bo thông tin cung cp phn ánh đc các s kin
đ, đang và sp xy ra trong hot đng ca đn v.
T mt s vn đ lý lun trên, có th nói rng k toán là khoa hc và ngh
thut trong vic ghi nhn, thu thp, đánh giá giá tr tài sn ca mt t chc và
qua đó cung cp nhng thông tin v ngun hình thành và s vn đng ca tài
sn trong các t chc (bao gm c các t chc hot đng vì li nhun và các t
chc phi li nhun)…. Khi nghiên cu k toán di góc đ là mt h thng
thông tin trong h thng qun lý thì đó là mt khoa hc v quá trình thu thp
thông tin ,x lý, tng hp và chuyn ti thông tin thông qua mt h thgn các
phng pháp mang tính đc thù. Còn khi nghiên cu k toán di góc đ là mt
công c qun lý thì đó là mt ngh thut vn dng công c này vào điu kin c
th v môi trng pháp lý và kinh doanh trong hot đng ca mt t chc đ to
ra nhng thông tin có tình hu ích cao cho các đi tng s dng. Tuy nhiên cn
khng đnh rng dù nghiên cu k toán di khía cnh khoa hc hay ngh thut
thì khi bàn đn bn cht ca k toán đu phi xác đnh rng k toán có hai chc
nng là chc nng thông tin vá chc nng kim tra. Hai chc nng này gn kt
vi nhau trong quá trình thc hin công tác k toán và to cho k toán có vai trò
đc bit quan trong đi vi qun lý hot đng kinh t nói chung và qun lý hot
đng kinh t nói chung và qun lý hot đng ca tng đn v k toán nói riêng.
1.1.1.2 Vai trò ca k toán
K toán có vai trò quan trng trong vic cung cp thông tin đi vi đn v k
toán và các đi tng khác có liên quan có nhu cu s dng thông tin. ó là các
nhà qun tr ca bn tâan doanh nghip và các đi tng bên ngoài nh c đông,
nhà đu t , ngi cho vay, khách hàng, nhà cung cp và chính ph (các c quan
thu, c quan qun lý tài chính). i vi mi đi tng khác nhau vai trò ca
thông tin đc cung cp cng khác nhau và có th chia làm 2 nhóm đi tng s
8
dng là các nhóm đi tng bên trong (đn v k toán) và nhóm các đi tng
bên ngoài.
- i vi các đi tng bên trong đn v k toán:
K toán là công c qun lý giúp cho doanh nghip theo dõi thng xuyên
tình hình hot đng sn xut kinh doanh ca mình; là công c qun lý quan trng
đi vi nhà qun tr các cp đ khác nhau trong bn thân doanh nghip đ thc
hin quá trình qun lý và điu hành đn v theo mc tiêu chung. K toán cung
cp thông tin giúp doanh nghip làm c s hoch đnh chng trình hành đng
cho tng giai đon, tng thi k và là c s cho ngi qun lý ra các quyt đnh
phù hp. Kê toán cung cp thông tin cho các nhà qun tr trong vic liên kt các
quá trình qun lý vi nhau và liên kt đn v vi môi trng bên ngoài. Cht
lng các thông tin k toán nh hng trc tip đn hot đng qun lý và điu
hành đn v.
- i vi các đi tng bên ngoài đn v k toán:
K toán là mt công c cung cp thông tin quan trng cho các đi tng bên
ngoài trong vic thc hin tng hp thông tin, đánh giá và ra quyt đnh.
i vi đn v kim toán đc lp và kim toán nhà nc: thông tin k toán là
c s đ đn v kim toán đánh giá vic chp hành chính sách, ch đ kinh t,
tài chính do Nhà nc quy đnh ca đn v.
i vi các đi tng khác (c đông, ngân hàng, nhà cung cp…) : k toán
là công c cung cp thông tin đ thc hin vic kim tra, đánh giá, tng hp và
ra các quyt đnh phù hp và thông tin k toán là c s đ các đi tng trên có
nhng quyt đnh nhm bo v quyn li kinh t ca mình hay phát trin các
giao dch kinh t trong tng lai.
Nói cách khác vi vai trò to ra thông tin, k toán đã bin nhng thông tin
ri rc gn lin vi các nghip v phát sinh ti đn v thành nhng thông tin tng
hp có tính h thng v tình hình hot đng ca đn v. Và k toán không nhng
cung cp thông tin cho các đi tng bên trong mà còn c các đi tng bên
9
ngoài đn v k toán. Qua đó k toán to ra mt ngôn ng chung làm cu ni ni
phát sinh và ni cn thông tin. Và cu ni này chính là c s đ các đi tng
hiu bit v đn v k toán t đó đánh giá, tng hp thông tin và ra các quyt
đnh cn thit.
1.1.1.3 H thng k toán- các b phn cu thành h thng k toán
Vi vai trò cc k quan trng là cung cp thông tin v qun lý và s dng
các ngun lc đc giao ti đn v. H thng k toán cn phi đc t chc cht
ch, phù hp và phi bao gm nhng b phn cu thành cn thit tng mi quan
h tng quan ln nhau đ h thng k toán vn hành mt cách trôi chy và hp
lý. Nhng b phn này hình thành và hot đng va theo nhng quy đnh chung
ca nhà nc va theo nhng quy đnh c th ca đn v k toán đ phù hp vi
các đc đim hot đng và yêu cu qun lý. Các b phn cu thành ca h thng
k toán tuy có khác nhau mi đn v tu thuc cách thc t chc và vn hành
b máy k toán ti đn v đó nhng chung quy tt c các h thng k toán các
đn v hành chính đu đc cu thành t nhng b phn c bn nht chi phi
đn toàn b công tác k toán ti đn v. Vi tính cách là mt h thng thông tin
nhm cung cp thông tin cho các đi tng s dng thì h thng k toán bao
gm các phân h có mi quan h qua li vi nhau, t quá trình thu thp thông tin
ban đu đn quá trình to ra thông tin đu ra:
- H thng các vn bn pháp lý: H thng này bao gm hn thng các vn
bn pháp ý theo quy đnh ca nhà nc đ ch đo, hng dn,kim soát và điu
chnh các ni dung trong hot đng k toán. ó là các vn bn lut v k toán,
chun mc k toán, ch đ k toán, các thông t hng dn thc hin hoc b
sung… H thng các vn bn pháp lý giúp các đn v đnh hng cho công tác
k toán, t chc b máy k toán, xác đnh nhng thông tin cn thu thp cho công
tác k toán,cách thc x lý và tng hp thành các báo cáo k toán cung cp cho
các đi tng s dng có liên quan.
10
- H thng thông tin đu vào: thc hin công vic ghi nhn và thu thp
ngun d liu đu vào liên quan tt c các hot đng khác nhau trong đn v kê
toán.
H thng thông tin đu vào liên quan đn ch đ chng t k toán, quy đnh
loi chng t , biu mu chng t,các yu t phi có ca chng t, phng pháp
lp chng t đ cn c pháp lý cho vic ghi s v kim tra, trình t luân chuyn
chng t và ni dung vic kim tra chng t. Ngoài ra, ch đ chng t cng
quy đnh vic lu tr chng t, s dng, qun lý,in và phát hành biu mu chng
t kê toán. Chng t k toán là nhng giy t và vt mang tính phn ánh nghip
v kinh t, tài chính phát sinh và đã hoàn thành, làm cn c ghi s k toán.
Chng t k toán to nên h thng thông tin đu vào, là ngun cung cp d liu
cho h thng x lý thông tin.
c đim ca phân h này là thông tin có tính cht ri rc gn lin vi tng
nghip v kinh t thuc tng hot đng khác nhau. H thng này hình thành
nguyên liu đu vào cho h thng x lý thông tin (h thng c s d liu).
- H thng x lý thông tin: bao gm h thng tài khon và h thng s k
toán
H thng x lý thông tin thc hin vic phân loi và x lý thông tiin đu vào
có tính ri rc thành thông tin có tính h thng theo thi gian,theo đi tng k
toán và theo tng loi hot đng ca đn v k toán thông qua h thng tài khon
k toán đ phn ánh các đi tng đó.
H thng tài khon k toán là mô hình x lý thông tin gn lin vi tng đi
tng k toán đ cung cp thông tin v s hin có và tình hình vn đng các đi
tng k toán trong quá trnh hot đng ca đn v, qua đó phc v cho vic lp
các báo cáo k toán có liên quan. H thng tài khon là b phn trng yu nhng
rt linh hot đ luôn thích ng vi s thay đi đi tng k toán trong s phát
trin, thay đi ca đn v k toán và ca nn kinh t quc gia. H thng tài khon
11
quy đnh s lng , tên gi, s hiu, công dng, ni dung và kt cu ghi chép tài
khon, mt s quan h đi ng ch yu gia các tài khon có liên quan.
H thng s k toán dùng đ ghi chép, h thng, lu tr toàn b các nghip
v kinh t, tài chính phát sinh trong đn v. H thng s k toán quy đnh hình
thc biu mu ca s k toán trong đn v,quy đnh phng pháp ghi chép, tính
toán đ phn ánh các đi tng k toán trong đn v.
Ngoài ra , tu theo mc tiêu ca thông tin đc cung cp mà h thng x lý
thông tin còn chn lc, sp xp và x lý đ to ra c s d liu cn thit cho hn
thng thông tin đu ra.
- H thng thông tin đu ra: đc th hin thông qua h thng báo cáo tài
chính.
H thng thông tin đu ra đc quy đnh bi các nguyên tc lp và trình bày
thông tin trên hn thng báo cáo tài chính. H thng thông tin đu ra thc hin
tng hp thông tin tù c s d liu đã đc ghi chép đ hình thành nên h thng
báo cáo tài chính và báo cáo k toán qun tr cung cp cho các đi tng s dng
thông tin làm c s ra quyt đnh. Ngoài ra còn cung cp thông tin tng hp v
tình hình tài sn, ngun vn hình thành tài sn, tình hình và kt qu hot đng
cng nh mt s thông tin khác liên quan đn hot đng ca đn v đ phc v
cho nhu cu s dng, k toán nhà nc thì còn đc dùng làm cn c quyt toán
ngun kinh phí đc cung cp nên còn đc gi là báo cáo quyt toán ngân sách.
H thng này đc qun lý và kim soát cht ch đ thông tin đc chuyn
ti đn đúng đi tng trong thi gian quy đnh.
Bên cnh đó đ h thng thông tin k toán đm bo tính trung thc và thc
hin mt cách hu hiu, hiu qu thì vic s dng xây dng h thng kim soát
ni b có ý ngha ht sc quan trng. H thng kim soát ni b là mt b phn
trong h thng qun lý ca đn v k toán nhng có quan h mt thit vi các
phân h thuc h thng k toán nói trên. Thông qua h thng này, nhà qun lý s
thc hin tt vic kim soát tình hình chp hành lut pháp, chp hành ni quy,
12
quy ch hot đng và tình hình thc hin ch đ k toán. Vic kim soát th
công và quy trình ghi nhn, x lý thông tin s đm bo tính xác thc cho thông
tin đc cung cp cho các đi tng s dng.
1.1.2 Nhim v k toán và yêu cu k toán trong đn v hành chính:
1.1.2.1 Nhim v k toán:
- Thu thp, x lý và tng hp thông tin k toán phù hp vi quy đnh ca
chun mc k toán công và ch đ k toán hành chính.
- Kim tra, giám sát tình hình thu,chi ngân sách, thanh toán n, qun lý và s
dng tài sn, ngun kinh phí.
- Phân tích tài chính và tình hình hot đng đ tham mu cho các quyt đnh
kinh t, tài chính đn v k toán.
- Thc hin vic cung cp thông tin cho các đi tng s dng theo quy
đnh ca pháp lut.
1.1.2.2 Yêu cu ca k toán:
K toán đn v hành chính cng phi đm bo các yêu cu sau: y đ, rõ
ràng và d hiu; chính xác và trung thc, kp thi ,phn ánh liên tc t khi phát
sinh đn khi kêt thúc hot đng ; t khi thành lp đn khi châm dt hot đng
ca đn v k toán.
a.Nguyên tc k toán:
Nguyên tc k toán áp dng cho đn v hành chính v c bn cng tng t
nh áp dng cho doanh nghip. Tuy nhiên có 1 s đc thù cn đc lu ý:
- Có s kt hp gia nguyên tc c s tin mt và c s dn tích trong đó
c s tin mt đc s dng rt ph bin.
- Thc t k toán phi phù hp vi mc lc ngân sách nhà nc.
b.T chc b máy k toán đn v hành chính:
B máy k toán đn v hành chính đc t chc theo ngành dc phù
hp vi các cp d toán theo quy đnh ca lut ngân sách nhà nc.
13
T chc b máy k toán là t chc v nhân s thc hin vic thu thp, x
lý và cung cp thông tin k toán cho các đi tng khác nhau. Ni dung t chc
b máy k toán bao gm:xác đnh s lng nhân viên cn phi có; yêu cu v
trình đ nghe nghip ; b trí và phân công nhân viên thc hin các công vic c
th; xác lp mi quan h gia các b phn qun lý khác có liên quan, k hoch
công tác và vic kim tra tình hình thc hin k hoch…. Nói chung , đ t chc
b máy k toán cn cn c vào quy mô ca đn v hành chính, trình đ ngh
nghip và yêu cu qun lý, đc đim hot đng và điu kin v c s vt cht k
thut phc v cho vic thu thp, x lý, cung cp thông tin.
Mô hình t chc b máy k toán đn v hành chính đc đnh hng
theo 2 dng: t chc k toán tp trung và t chc k toán phân tán.
- T chc k toán tp trung: là mô hình t chc có đc đim toàn b công
vic x lý thông tin tron toàn đn v k toán đc thc hin tp trung phóng k
toán , còn các b phn và đn v trc thuc ch thc hin vic thu thp, phân
loi và chuyn chng t cùng các báo cáo nghip v v phòng k toán x lý và
tng hp thông tin (gi chung là đn v báo s)
- T chc k toán phân tán: là mô hình t chc có đc đim: công vic k
toán đc phân công cho các b phn và đn v trc thuc thc hin mt phn
hoc toàn b nhng ni dung phát sinh ti b phn và đn v mình (cng có th
có nhng b phn ch thc hin thu thp chng c ban đu). Phòng k toán ca
đn v k toán ch thc hin nhng công vic kê toán đi vi nhng ni dung
phát sinh liên quan đn toàn đn v (và cho nhng b phn cha có điu kin
thc hin công vic k toán), kt hp vi báo cáo k toán do các đn v trc
thuc gi lên đ tng hp và lp ra các báo cáo chung cho toàn đn v theo quy
đnh.
1.2 Tng quan v đn v hành chính trong ngành giáo dc
1.2.1 Khái nim v đn v hành chính:
14
C quan hành chính nhà nc là mt loi c quan trong b máy nhà nc
đc thành lp theo hin pháp và pháp lut, đ thc hin quyn lc nhà nc, có
chc nng qun lý hành chính nhà nc trên tt c các lnh vc ca đi sng xã
hi.
Phân loi đn v hành chính
* Cn c vào chc nng hot đng: bao gm các đn v nh sau:
- C quan hành chính thun tuý: nh các các c quan công quyn, c quan
qun lý kinh t, xã hi … (các B, c quan ngang B, UBND các cp, s, phòng,
ban…)
* Cn c vào vic phân cp tài chính: Các đn v d toán đc chia làm 3
cp:
- n v d toán cp I: Là các c quan ch qun các ngành hành chính s
nghip thuc Trng ng và đa phng (B, c quan ngang B, Cc, Tng cc,
U ban nhân dân, S, Ban Ngành…). n v d toán cp 1 quan h trc tip vi
c quan tài chính v tình hình cp phát kinh phí.
- n v d toán cp II: Là đn v thuc đn v d toán cp I, chu s lãnh
đo trc tip v tài chính và quan h cp phát kinh phí ca đn v d toán cp I
(K toán cp II).
- n v d toán cp III: Là đn v thuc đn v d toán cp II, chu s lãnh
đo trc tip v tài chính và quan h cp phát kinh phí ca đn v d toán cp II.
n v d toán cp III là đn v cui cùng thc hin d toán (K toán cp II).
1.2.2 c đim hot đng ca đn v hành chính trong ngành giáo dc
1.2.2.1 Mc tiêu hot đng:
a. Mc tiêu hot đng chung ca ngành giáo dc:
Mt, phi chm lo nâng cao hn na cht lng dy và hc (bao gm c
đc, trí, th, m), làm tt c vic dy ch, dy ngh, dy ngi, đc bit là dy
ngi.
15
Trong đó, không ngng ci tin cách dy, cách hc theo hng khi dy t
duy sáng to ca hc sinh, nng lc t hc, t tu dng rèn luyn. Hc phi gn
vi hành, gn hc kin thc vi công tác giáo dc chính tr t tng, trao di đo
đc, li sng, nhm to ra nhng con ngi tht s có đc, có tài, phc v nhân
dân, phng s T quc;
Hai, phát đng và thc hin có hiu qu phong trào gi gìn np sng vn
hóa, vn minh, xây dng môi trng s phm lành mnh, to s chuyn bin rõ
nét và sâu sc trong công tác giáo dc tri thc và truyn thng
Ba, tip tc hiu đúng và thc hin tt hn na ch trng xã hi hóa giáo
dc.
T đó, khai thác mi ngun lc, to ra sc mnh tng hp đ tng cng c
s vt cht, trang thit b hin đi, đáp ng công tác giáo dc, ging dy cht
lng cao. ng thi, gn các hot đng ca nhà trng vi hot đng xã hi,
kiên quyt chng các biu hin tiêu cc trong lnh vc giáo dc.
Bn, thng xuyên chm lo công tác xây dng ng, xây dng oàn và
thc hin quy ch dân ch, công khai trong nhà trng; thc hin tt phng
châm "Xây dng nhà trng vn hóa; nhà giáo mu mc; hc sinh thanh lch".
b. Mc tiêu hot đng ca đn v hành chính trong ngành giáo dc:
thc hin đc bn mc tiêu chung ca ngành giáo dc đào to, thì các
c quan hành chính trong ngành giáo dc đào to cn phi thc hin mc tiêu
sau:
Mt, xây dng h thng hành chính thng nht, làm c s pháp lý cho mi
hot đng ca ngành; sp xp li b máy, kin toàn công tác t chc, cng c đi
ng cán b, công chc ca c quan đ ch đo tt v chuyên môn, qun lý tt v
t chc, nhân s và tài chính theo phân cp ca UBND tnh.
Hai, tng bc ci tin công tác qun lý, công tác t chc cán b nhm đáp
ng yêu cu ca chuyên môn theo dnh hng chuyên môn phi ch đng trong
công tác điu hành nhân lc.