Hoàn thiện hệ thống báo cáo ngân sách xã trên địa bàn tỉnh trà vinh

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHệ MINH
oOo















NGUYN TH PHÚC




HOÀN THIN H THNG BÁO CÁO
NGÂN SÁCH XÃ TRÊN A BÀN TNH
TRÀ VINH

LUN VN THC S KINH T









TP H CHệ MINH – NM 2013





B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHệ MINH
oOo

NGUYN TH PHÚC





HOÀN THIN H THNG BÁO CÁO
NGÂN SÁCH XÃ TRÊN A BÀN TNH
TRÀ VINH





Chuyên ngành : K toán
Mã s : 60340301


LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC
TS. TRN VN THO





TP H CHệ MINH – NM 2013

LI CAM OAN

Tác gi xin cam đoan lun vn do chính tác gi thc hin, không sao
chép t lun vn khác. S liu trong bài hoàn toàn đc x lý t kt qu kho
sát.
Trà Vinh, ngày 22 tháng 5 nm 2013
Ngi cam đoan




Nguyn Th Phúc

LI M U
I. Tíỉh cp thit ca đ tài
Vi xu hng phát trin hin đi thì k toán công đang là mt lnh vc
cn đc quan tâm đúng mc đ hiu qu kinh t xã hi trong lnh công ngày
càng đc ci thin và nâng cao. K toán công phn ánh hiu qu kinh t, cht
lng cuc sng ca mt đn v hành chính, s nghip hoc 1 đa phng nht
đnh.
n v hành chính cp xã là đn v phn ánh trc tip mc sng và trình
đ phát trin ngun nhân lc ca ngi dân đa phng, da trên s liu thu,
chi…ca mt xã chúng ta có th đánh giá đc hiu qu hot đng ca xã, s
liu báo cáo càng hu ích hiu qu qun lý càng cao, thông qua s liu báo cáo
ngi qun lý có th điu chnh hp lý các khon thu chi hoc đu t có hiu
qu vào các lnh vc trng đim, cn thit.
Ngân sách xã là mt b phn ca ngân sách Nhà nc là cp ngân sách
c s gn vi xã, phng, th trn – đat là cp chính quyn c s  đa phng
trong h thng t chc chính quyn bn cp  nc ta. Trong giai đon ngày
nay, ng và Nhà nc ta đc bit chú trng đn vn đ công nghip hóa, hin
đi hóa nông nghip, nông thôn mà c th là chng trình mc tiêu quc gia
xây dng nông thôn mi. Trong nhng nhân t tham gia vào công cuc xây
dng nông thôn mi thì chính quyn cp xã và ngân sách cp xã đóng vai trò
ht sc quan trng.  ngân sách xã đc đc s dng hiu qu và đúng quy
đnh thì đòi hi công c qun lý ngân sách c th là k toán phi đáp ng đc
yêu cu qun lý đó. Tuy nhiên ch đ k toán ngân sách xã nói chung và h
thng báo cáo ngân sách xã nói riêng hin nay còn nhiu bt cp.
H thng báo cáo ngân sách đc lp nhm mc đích cung cp thông tin
kinh t, tài chính ngân sách cn thit cho vic kim tra, kim soát các khon
thu, chi; qun lý tài sn ca Nhà Nc. Thông tin do báo cáo tài chính cung cp
giúp cho ngi đc tng hp, phân tích, đánh giá các hot đng ca mi đn v
nói riêng và toàn xã hi nói chung, giúp cho ngi qun lý có c s đ khai thác

các ngun thu, điu chnh các khon chi mt cách hp lý t đó đ ra đc
nhng quyt đnh đúng đn mang li li ích cho xã hi. Th nhng vn đ đt
ra là h thng báo cáo tài chính hin ti ca các đn v trong khu vc công  đa
bàn xã đã cha tht s phn ánh đc các thông tin cn thit cho ngi s dng.
Do đó, tác gi đã chn đ tài “Hoàn thin h thng báo cáo ngân sách xã trên
đa bàn tnh Trà Vinh”.
II. Mc tiêu ca đ tài
Mc tiêu chuỉg: Hoàn thin h thng báo cáo ngân sách xã, nghiên cu và ng
dng trên đa bàn tnh Trà Vinh
Mc tiêu c th:
- ánh giá thc trng lp báo cáo ngân sách hin ti  xã trên đa bàn tnh
Trà Vinh
- ánh giá mc đ hu ích ca báo cáo ngân sách xã trên đa bàn tnh Trà
Vinh
- Tìm ra u, khuyt đim ca h thng báo cáo ngân sách hin ti
-  xut gii pháp nhm hoàn thin h thng báo cáo ngân sách xã trên
đa bàn tnh Trà Vinh.
III. i tỉg và phỈ vi ỉghiêỉ cu
i tng nghiên cu: Nghiên cu các vn đ v lp và tính hu ích ca
báo cáo ngân sách xã.
Phm vi nghiên cu: Nghiên cu báo cáo ngân sách xã thuc tnh Trà
Vinh
IV. Phỉg pháp ỉghiêỉ cu, ý ỉgha khoa hc và thc tiỉ ca đ tài
Phỉg pháp ỉghiêỉ cu:
Lun vn đc xây dng trên c s tip cn thc t, thu thp thông tin
thông qua kho sát, phng vn; kt hp vi vic vn dng kin thc ca các môn
hc v k toán tài chính xã, cùng vi kinh nghim đi thc t ti xã, trên c s đó
phân tích so sánh và rút ra kt lun, đng thi đ xut các gii pháp có tính kh
thi nhm hoàn thin h thng báo cáo ngân sách xã trên đa bàn tnh trà Vinh

́ ỉgha khoa hc và thc tiỉ ỉghiêỉ cu:
+ H thng nhng c s lý lun v h thng báo cáo ngân sách xã
+ Phân tích đánh giá thc trng quá trình lp và tính hu ích ca h thng
báo cáo ngân sách xã, t đó đa ra các gii pháp và kin ngh nhm thit lp li
h thng báo cáo ngân sách xã
+ Ni dung nghiên cu ca đ tài không ch phc v cho vic ng dng
trên đa bàn tnh Trà Vinh mà còm có ý ngha v mt lý lun cng nh ng dng
trong c nc.
V. Kt cu ca đ tài
Ngoài phn mc phn m đu và phn kt lun, ni dung ca lun vn bao
gm 3 chng:
Chng 1: C s lý lun v h thng báo cáo ngân sách xã da trên ch đ
k toán hin hành
Chng 2: Thc trng v quá trình lp và tính hu ích ca h thng báo
cáo ngân sách xã da trên ch đ k toán hin hành
Chng 3: Hoàn thin h thng báo cáo ngân sách xã thuc tnh Trà Vinh.



MC LC
Trang
Chng 1. C S Lụ LUN V BÁO CÁO NGÂN SÁCH XÃ 1
1.1.Tng quan v h thng ngân sách xã 1
1.1.1. Ví trí ca ngân sách cp xã trong h thng ngân sách nhà nc 1
1.1.2. Vai trò ca ngân sách cp xã đi vi s phát trin trên đa bàn 2
1.1.3. Qun lý ngân sách xã 4
1.1.3.1.Ni dung qun lý ngân sách xã 4

1.1.3.2.C ch qun lý ngân sách xã 9
1.1.3.3. Nhim v ca k toán ngân sách và tài chính xã 10
1.1.3.4. Ni dung công vic k toán 12
1.2. Báo cáo ngân sách xã 13
1.2.1. Khái nim 13
1.2.2. Yêu cu đi vi báo cáo tài chính, báo cáo quyt toán NS 14
1.2.3. Mc đích lp báo cáo 15
1.2.4. Trách nhim ca đn v trong vc lp báo cáo quyt toán 16
Chng 2.THC TRNG QUÁ TRỊNH LP BÁO CÁO NGÂN SÁCH VÀ
ÁNH GIÁ TệNH HU ệCH CA H THNG BÁO CÁO NGÂN SÁCH
XÃ TRÊN A BÀN TNH TRÀ VINH 18
2.1. Khái quát tình hình ti tnh Trà Vinh 18
2.1.1. Gii thiu. 18
2.1.2. C ch qun lý ngân sách cp xã ti tnh Trà Vinh 19
2.1.3. T chc qun lý ngân sách cp xã ti tnh Trà Vinh .19
2.1.3.1. T chc qun lý ti cp xã 19
2.1.3.2. Công tác k toán ngân sách ti cp xã 21
2.2. Gii thiu báo cáo ngân sách xã theo ch đ k toán hin hành 21
2.2.1. S lng báo cáo tài chính xã 21


2.2.2. H thng báo cáo tháng 22
2.2.2.1.Bng cân đi tài khon 22
2.2.2.2. Báo cáo tng hp thu ngân sách xã theo ni dung kinh t 23
2.2.2.3.Báo cáo tng hp chi ngân sách xã theo ni dung kinh t 23
2.2.3. H thng báo cáo quyt toán nm 24
2.2.3.1. Bng cân đi tài khon 24
2.2.3.2.Bng cân đi quyt toán ngân sách xã 24
2.2.3.3.Báo cáo quyt toán thu ngân sách xã theo mc lc NSNN 24
2.2.3.4.Báo cáo quyt toán chi ngân sách xã theo mc lc NSNN 25

2.2.3.5.Báo cáo tng hp quyt toán thu ngân sách xã theo NDKT 25
2.2.3.6.Báo cáo tng hp quyt toán chi ngân sách xã theo NDKT 25
2.2.3.7.Thuyt minh báo cáo tài chính 26
2.2.3.8. Báo cáo kt qu hot đng tài chính khác ca xã 27
2.2.3.9.Báo cáo quyt toán chi đu t xây dng c bn 27
2.3. Thc trng lp báo cáo ngân sách xã  đa bàn xã trên đa bàn tnh Trà
Vinh 28
2.3.1. Thc trng lp báo cáo ngân sách tháng 28
2.3.1.1. Thc trng lp báo cáo ngân sách tháng 28
2.3.1.2. Phân tích mi quan h gia thâm niên công tác k toán và thc trng
lp báo cáo tài chính tháng 30
2.3.1.3. Phân tích mi quân h gia trình đ chuyên môn và thc trng lp
báo cáo ngân sách tháng 31
2.3.2. Thc trng lp báo cáo ngân sách nm 33
2.3.2.1. Thc trng lp báo cáo ngân sách nm 33
2.2.2.2. Phân tích mi quan h gia thâm niên công tác k toán và thc trng
lp báo cáo ngân sách nm 35


2.3.2.3. Phân tích mi quan h gia trình đ chuyên môn và thc trng lp
báo cáo ngân sách nm 36
2.3.2.4. Phân tích thc trng lp báo cáo thu ngân sách theo NDKT 38
2.3.2.5. Phân tích thc trng lp báo cáo chi ngân sách theo NDKT 40
2.4. ánh giá tính hu ích ca h thng báo cáo ngân sách hin hành 41
2.4.1. ánh giá tính hu ích ca h thng báo cáo ngân sách tháng 41
2.4.2. ánh giá tính hu ích ca h thng báo cáo ngân sách nm 43
2.5. ánh chung đi vi h thng báo cáo ngân sách xã 45
2.5.1. u đim 45
2.5.2. Hn ch 45
2.6. Xác đnh nguyên nhân 46

2.6.1. Nguyên nhân khách quan 46
2.6.2. Nguyên nhân ch quan 47
Chng 3: HOÀN THIN H THNG BÁO NGÂN SÁCH XÃ DA
TRÊN CH  K TOÁN HIN HÀNH 52
3.1. S cn thit phi hoàn thin báo cáo ngân sãch xã 52
3.2. Các gii pháp đ xut nhm hoàn thin h thng báo cáo ngân sách 52
3.2.1. Gii pháp 52
3.2.1.1. Hoàn thin h thng tài khon, chng t 53

3.2.1.2. Thay đi, b sung 1 s khon mc đi vi bng báo cáo thu ngân sách
theo ni dung kinh t 54
3.2.1.3. Thay đi, b sung 1 s khon mc đi vi bng báo cáo chi ngân sách
theo ni dung kinh t 58
3.2.1.4. Thc hin tt quy ch dân ch và công khai, minh bch trong qun lý
ngân sách cp xã 62
3.2.2. Kin ngh 62


3.2.2.1. iu chnh thông t 60/TT-BTC quy đnh qun ký ngân sách cp xã
đm bo tính đng b vi các vn bn hin hành 63

3.2.2.2. Nâng cao cht lng ngun nhân lc cp xã ti tnh Trà Vinh 63
DANH MC BNG
Trang
Bng 2.1. i ng cán b k toán cp xã tnh Trà Vinh 20
Bng 2.2. Thc trng lp báo cáo ngân sách tháng 29
Bng 2.3. Mi quan h gia thâm niên công tác k toán và thc trng lp báo
cáo tháng 31
Bng 2.4. Mi quan h gia trình đ chuyên môn và thc trng lp báo cáo
tháng 32

Bng 2.5. Thc trng lp báo cáo ngân sách nm 33
Bng 2.6. Mi quan h gia thâm niên công tác k toán và thc trng lp báo
cáo nm 35
Bng 2.7. Mi quan h gia trình đ chuyên môn và thc trng lp báo cáo
nm 36
Bng 2.8. Thc trng lp báo cáo thu ngân sách theo NDKT 38
Bng 2.9. Thc trng lp báo cáo chi ngân sách theo NDKT 40
Bng 2.10. Tính hu ích ca h thng báo cáo tháng 42
Bng 2.11. Tính hu ích ca h thng báo cáo nm 43


DANH MC HỊNH
Trang
Hình 2.1. i ng cán b k toán cp xã tnh Trà Vinh 20
Hình 2.2. Thc trng lp báo cáo ngân sách tháng 29
Hình 2.3. Thc trng lp báo cáo nm 34
Hình 2.4. Tính hu ích ca h thng báo cáo tháng 42
Hình 2.5. Tính hu ích ca báo cáo nm 44

DANH MC T VIT TT

NSNN : Ngân sách nhà nc
KT – XH : Kinh t - xã hi
UBND : y ban nhân dân
HND : Hi đng nhân dân
KBNN : Kho bc nhà nc
GTGT : Giá tr gia tng
BCTC : Báo cáo tài chính
NDKT : Ni dung kinh tê


1
Chng 1
C S Lụ LUN V BÁO CÁO NGÂN SÁCH VÀ TÀI CHệNH XÃ
1.1.Tng quan v h thng ngơn sách cp xư
1.1.1. Ví trí ca ngơn sách cp xư trong h thng ngơn sách nhƠ nc
H thng NSNN là mt chnh th thng nht bao gm 4 cp ngân sách
tng ng vi 4 cp chính quyn nhà nc, các cp ngân sách có mi quan h
gn bó hu c vi nhau trong quá trình qun lý ngân sách. Trong h thng

ngân sách nhà nc thì ngân sách cp xã đc coi là ngân sách cp c s. 
cp ngân sách này th hin rt sng đng các quan h ca nhà nc mang tính
kh thi nh th nào; mi hiu lc qun lý ca nhà nc đt đc  mc đ
nào. Chính vì vy, có th nói ngân sách cp xã có v trí rt quan trng trong h
thng NSNN. iu này đc lý gii trên các giác đ sau:
+ Xã là đn v hành chính c s. HND cp xã vi t cách là c quan
quyn lc nhà nc ti đa phng đc quyn ban hành các Ngh quyt thc
hin nhim v KT-XH và ngân sách ca đn v hành chính cp xã.
+ Chính quyn cp xã là ni trc tip liên h vi dân, gii quyt toàn b
mi quan h và li ích gia nhà nc vi dân bng pháp lut, bi vy chính
quyn cp xã phi có ngân sách đ mnh. Thu ngân sách là ngun thu ch yu
đ đáp ng các nhu cu chi ngày càng phát trin  xã.
+ C cu thu, chi ngân sách cp xã th hin hu ht các khon thu, chi
ca NSP đã đc phân đnh. c bit có nhng khon thu mà ch có ngân
sách cp xã qun lý và khai thác thì mi đt hiu sut cao nh thu chuyn
quyn s dng đt, thu nhà đt, các khon thu hoa li công sn. Hoc có
nhng khon chi mà ch có ngân sách cp xã thc hin mi đm bo tính kp
thi, đúng đi tng nh chi thc hin chính sách đãi ng ca nhà nc đi
vi nhng ngi có công vi nc; chi cu t; chi thc hin chm sóc sc
khe ban đu ti y t xã; chi duy tu; bo dng các công trình ti xã, Qua đó


2
cho thy, mun nâng cao hiu lc ca các chính sách thu, chi NSNN thì nht
thit phi phát huy tt vai trò ca ngân sách cp xã trong mi hot đng ca
ngân sách nhà nc.
Song mt đim đc thù cn ht sc lu ý khi nhìn nhn v trí ca ngân
sách cp xã đó là ngân sách cp xã va là mt cp ngân sách va là mt đn
v d toán đc bit, không có đn v d toán cp di, có th thy đc thù này
qua mt s biu hin sau :

- Ngân sách cp xã là mt cp ngân sách trong h thng NSNN.
- Ngân sách cp xã có tính đc bit so vi các cp ngân sách khác, th
hin  các đim chính di đây :
+ Ngân sách cp xã không có đn v d toán cp di.
+ n v d toán va qun lý ngân sách va thc hin các nghip v tài
chính, thu, tài v và qun lý qu ngân sách, va qun lý qu tin mt, va
qun lý qu vt t-tài sn và các hot đng kinh t, dch v.
Trên c s tính đc thù trên ca cp xã đ nghiên cu tìm ra phng
thc qun lý phù hp là mt trong nhng vn đ mà các ngành, các cp quan
tâm đ ngân sách cp xã thc s là công c và phng tin vt cht gii quyt
toàn b mi quan h gia nhà nc vi nhân dân bng pháp lut.
1.1.2. Vai trò ca ngơn sách cp xư đi vi s phát trin trên đa bƠn
Chính quyn cp xã có v trí quan trng trong h thng chính quyn
nhà nc trên các lnh vc chính tr, kinh t, vn hoá, xã hi, an ninh-quc
phòng  c s, đm bo cho các ch trng, chính sách ca ng, Pháp lut
ca Nhà nc đi vào cuc sng. UBND cp xã thc hin nhim v và quyn
hn c th v xây dng k hoch phát trin KT-XH; v nông nghip, lâm
nghip, ng nghip, thy li, tiu th công nghip; v xây dng; giao thông;
thng mi, dch v; các hot đng vn hoá, xã hi; quc phòng, an ninh, trt


3
t an toàn xã hi; thc hin chính sách dân tc, chính sách tôn giáo và thi
hành pháp lut.
 thc hin tt nhng nhim v, quyn hn ca mình; cp xã phi có
ngân sách đ mnh đ điu chnh các hot đng  xã đi đúng hng, góp
phn thc hin mc tiêu phát trin KT-XH ca đng và nhà nc trên đa bàn
xã. Thông qua thu ngân sách, chính quyn cp xã thc hin kim tra, kim
soát, điu chnh các hot đng sn xut, kinh doanh, dch v, chng các hành
vi hot đng kinh t phi pháp, trn lu thu và các ngha v đóng góp khác.

Thông qua chi ngân sách, cp xã b trí các khon chi nhm tng cng hiu
lc và hiu qu các hot đng ca chính cp xã v qun lý pháp lut, gi vng
trt t tr an, bo v tài sn công cng, bo v li ích hp pháp ca công dân,
qun lý mi mt hot đng kinh t, vn hoá, thc hin các chính sách xã hi
và tng cng c s vt cht cho xã.
Vì vy có th nói ngân sách cp xã là công c tài chính ch yu đ
chính quyn cp xã hoàn thành chc nng, nhim v đc giao, nó đóng vai
trò quan trng trong vic bo đm cho chính quyn cp xã thc hin tt mi
nhim v phát trin KT-XH trên đa bàn xã. Nhim v ch yu ca ngân sách
cp xã là tp trung đy đ các khon thu theo ch đ quy đnh đ đm bo nhu
cu chi giao cho cp xã thc hin. Hot đng ca ngân sách cp xã phi gn
vi th trng, tích cc khai thác các ngun thu sn có, đi đôi vi đu t to ra
các ngun thu mi, coi trng nguyên tc tit kim và hiu qu trong b trí chi
ngân sách, hn ch các khon chi bao cp, thc hin tt phng châm “ Nhà
nc và nhân dân cùng làm” trong các lnh vc giáo dc, y t, chính sách xã
hi, giao thông, thu li, phúc li xã hi,…  xã.





4
1.1.3.Qun lỦ ngơn sách cp xư
1.1.3.1.Ni dung qun lỦ ngơn sách xư
 Quỉ lý thu, chi ỉgâỉ sách cp xã
 Quỉ lý thu ỉgâỉ sách cp xã
Nguyên tc qun lý thu ngân sách cp xã : Toàn b các khon thu ngân
sách cp xã phát sinh trên đa bàn đu phn ánh vào ngân sách cp xã (tr
nhng khon thu đ hình thành các qu công chuyên dùng ca cp xã).
Phng pháp qun lý thu ngân sách cp xã : Xác đnh đi tng thu,

các loi thu, mc thu đ tính s thu phi thu ca tng đi tng.
Bin pháp qun lý thu ngân sách cp xã: hng dn đi tng thu kê
khai thu, điu tra xác đnh doanh s ca h kinh doanh, thc hin công khai
hoá doanh thu d kin, tham kho ý kin ca Hi đng t vn thu trc khi
thông báo danh sách n đnh thu và phát hành thông báo thu cho các đi
tng np thu.
 Quỉ lý chi ỉgâỉ sách cp xã
+ Chi thng xuyên
Nguyên tc qun lý chi thng xuyên ca ngân sách cp xã bao gm :
nguyên tc qun lý theo d toán là c s đ đm bo cân đi ngân sách cp
xã, to điu kin chp hành ngân sách cp xã, hn ch tính tùy tin ca đn v
s dng ngân sách; nguyên tc hiu qu yêu cu các đn v phi s dng
ngun lc mt cách tit kim; nguyên tc đm bo s t ch v tài chính ca
đn v s dng ngân sách và nguyên tc chi tr trc tip qua kho bc nhà
nc.
Phng pháp qun lý chi thng xuyên ca ngân sách cp xã: qun lý
và cp phát theo d toán; qun lý bng h thng đnh mc chi tiêu bao gm
đnh mc phân b d toán và đnh mc chi cho tng mc chi.


5
Bin pháp qun lý chi thng xuyên ca ngân sách cp xã : u tiên chi
tr lng, các khon ph cp cho cán b công chc cp xã; các khon chi
thng xuyên khác phi cn c vào d toán nm, khi lng thc hin công
vic, kh nng ca ngân sách cp xã ti thi đim chi đ thc hin chi cho
phù hp.
+ Chi đu t phát trin
Chi đu t phát trin ca ngân sách cp xã theo phân cp qun lý
NSNN hin nay ch bao gm chi đu t đ xây dng các công trình công cng
thuc v c s h tng kinh t, xã hi ca xã.

Nguyên tc chi đu t phát trin ca ngân sách cp xã : vic qun lý
vn đu t xây dng c bn (XDCB) ca ngân sách cp xã phi đc thc
hin nay đ theo quy đnh ca nhà nc v qun lý đu t XDCB và phân cp
ca tnh; vic cp phát thanh toán, quyt toán vn đu t XDCB ca ngân
sách cp xã thc hin theo quy đnh ca B Tài Chính.
Bin pháp qun lý chi đu t phát trin ca ngân sách cp xã : vn đu
t XDCB đc cp phát trc tip cho tng công trình, tng ch đu t và
đc cp phát theo mc đ hoàn toàn thc t ca công trình; cp phát vn đu
t XDCB phi đc thc hin kim tra bng đng tin nhm đm bo tính
hp lý và nâng cao hiu qu s dng vn đu t.
 Phâỉ cp quỉ lý ỉgâỉ sách cp xã
Phân cp qun lý ngân sách cp xã là xác đnh phm vi trách nhim và
quyn hn ca chính quyn nhà nc cp xã trong vic qun lý, điu hành
thc hin nhim v thu, chi ca ngân sách cp xã là cách tt nht đ gn các
hot đng ca ngân sách cp xã vi các hot đng KT-XH mt cách c th và
thc s tp trung đy đ, kp thi, đúng chính sách, ch đ các ngun tài
chính và phân phi, s dng chúng công bng, hp lý, tit kim và có hiu
qu cao phc v các mc tiêu, nhim v phát trin KT-XH ca cp xã.


6
Phân cp qun lý ngân sách cp xã th hin chính quyn cp xã đc
giao nhng nhim v thu, chi c th, có quyn t ch v ngân sách và quyn
thc thi các chc nng hành chính trong phm vi ca đa phng mình. Phân
cp ngân sách cp xã không ch tp trung vào vic nâng cao tính t ch ca
chính quyn cp xã, qua đó to điu kin cho chính quyn cp xã hot đng
đc lp, hng ti vic nâng cao tính trách nhim v chính tr, tính hiu qu
và minh bch.
Thông qua phân cp qun lý ngân sách cp xã, quyn hn, trách nhim
ca chính quyn cp xã đc xác đnh c th; đng thi phân cp qun lý

ngân sách cp xã còn phn ánh mi quan h v li ích kinh t gia chính
quyn cp xã vi chính quyn cp trên.  ch đ qun lý ngân sách cp xã
mang li kt qu tt, cn phi tuân th các nguyên tc sau :
+ Phân cp qun lý ngân sách cp xã phù hp vi phân cp qun lý
KT-XH ca cp xã : phân cp qun lý KT-XH là tin đ, là điu kin đ thc
hin phân cp ngân sách. Quán trit nguyên tc này to c s cho vic gii
quyt mi quan h vt cht gia chính quyn cp xã vi chính quyn cp trên
bng vic xác đnh rõ ngun thu và nhim v chi ca cp xã. Thc cht ca
nguyên tc này là vic gii quyt mi quan h gia nhim v và quyn li,
quyn li phi tng xng vi nhim v đc giao.
+ Phân cp qun lý ngân sách cp xã phi đm bo tính hiu qu :
phân đnh rõ nhim v thu, chi ca ngân sách cp xã và n đnh t l phn
trm (%) phân chia các khon thu, s b sung t ngân sách cp trên cho ngân
sách cp xã t ba đn nm nm. Phân cp qun lý ngân sách cp xã phi
mang tính n đnh đ to điu kin cho ngân sách cp xã ch đng khai thác
và bi dng ngun thu, tin ti cân đi ngân sách cp xã và thc hin tt
nhim v đc giao.


7
+ Phân cp qun lý ngân sách cp xã phi đm bo tính công bng :
phân cp qun lý ngân sách cp xã phi cn c vào yêu cu cân đi chung
ca đa phng, nhng phi hn ch thp nht s chênh lnh v kinh t, vn
hoá xã hi gia các vùng. Quán trit nguyên tc này chính là nhm đm bo
cho s hot đng ca ngân sách xã thích ng vi din bin ca tình hình KT-
XH trong mt thi k nht đnh.
 Quỉ lý chu trìỉh ỉgâỉ sách cp xã
Qun lý chu trình ngân sách cp xã phi thc hin bng công c k
hoch thông qua 3 khâu ch yu là lp, chp hành, k toán và quyt toán ngân
sách cp xã.

 Lp d toán ngơn sách cp xư
Lp d toán ngân sách cp xã là khâu m đu ca chu trình ngân
sách cp xã nhm xác đnh các mc tiêu, nhim v đng viên ngun lc cho
ngân sách cp xã và phân phi các ngun lc đó. Thc cht đó là vic lp k
hoch ca cp xã v quy mô ngun lc cn phi huy đng trong xã hi đ s
dng cho các nhu cu chi tiêu nhm thc thi chc nng, nhim v ca chính
quyn cp xã.
+ Cn c lp d toán ngân sách cp xã : nhim v phát trin
KT-XH và bo đm quc phòng, an ninh; chính sách, ch đ thu, c ch phân
cp ngun thu, nhim v chi ngân sách cp xã và t l phn trm phân chia
ngun thu do HND cp tnh quy đnh; ch đ, tiêu chun, đnh mc chi
ngân sách cp xã do các cp có thm quyn quy đnh; s kim tra v d toán
ngân sách cp xã do UBND cp huyn thông báo; tình hình d toán ngân sách
cp xã nm hin hành và các nm trc.
+ Trình t lp toán ngân sách cp xã : B phn tài chính k toán
cp xã lp d toán thu, chi và cân đi ngân sách cp xã trình UBND cp xã
báo cáo HND cp xã đ xem xét gi UBND cp huyn và Phòng tài chính –


8
k hoch (TC-KH)cp huyn. i vi nm đu thi k n đnh ngân sách,
Phòng TC-KH cp huyn làm vic vi UBND cp xã v cân đi thu, chi ngân
sách cp xã thi k n đnh mi theo kh nng và b trí cân đi chung ca
NSP. i vi các nm tip theo thi k n đnh. Phòng TC-KH cp huyn
ch làm vic vi UBND cp xã v d toán ngân sách khi UBND cp xã có yêu
cu.
+ Quyt đnh d toán ngân sách cp xã : d toán ngân sách cp
xã trc ht s đc HND cp huyn nghiên cu, xem xét. Sau khi tho
lun và thông qua, HND cp huyn s ra ngh quyt v vic phê chun d
toán ngân sách cp xã. Nh vy, d toán ngân sách cp xã tr thành mt đo

lut tài chính mà mi pháp nhân và th nhân ti xã đu có trách nhim t chc
thc hin.
 Chp hƠnh d toán ngơn sách cp xư
Ni dung c bn ca khâu này là tp trung đy đ, kp thi mi
ngun thu ngân sách cp xã và cp phát các khon chi cho nhng nhu cu đã
đc xác đnh trong d toán. Ni dung chp hành ngân sách cp xã bao gm :
+ Chp hành thu ngân sách cp xã : là quá trình t chc thu và
qun lý ngun thu ca ngân sách cp xã. Các c quan t chc thu  cp xã
gm đi thu thu xã và b phn tài chính k toán cp xã. Các c quan này
cùng vi kho bc nhà nc (KBNN) cp huyn t chc thc hin thu np cho
ngân sách cp xã, trích chuyn chính xác các khon thu vào ngân sách cp xã
vi ngân sách cp trên theo quy đnh, giám sát cht ch các mt có liên quan
đn quá trình hình thành qu ngân sách cp xã.
+ Chp hành chi ngân sách cp xã : là quá trình t chc cp
phát và qun lý các khon chi ca ngân sách cp xã. Tham gia vào chp hành
chi ngân sách cp xã gm các t chc, đn v thuc xã. Tt c các t chc,
đn v đu phi m tài khon ti KBNN. KBNN có trách nhim kim soát các


9
h s, chng t và điu kin chi, đm bo tt c các khon chi ngân sách cp
xã phi đc kim tra, kim soát trc, trong và sau quá trình cp phát, thanh
toán. Mi khon chi phi có trong d toán ngân sách cp xã đc duyt, đúng
ch đ, tiêu chun, đnh mc do nhà nc có thm quyn quy đnh và đã đc
Ch tch UBND cp xã hoc ngi đc y quyn quyt đnh chi, có đy đ
các chng t có liên quan đn vic chi tiêu ngân sách cp xã.
 K toán vƠ quyt toán ngơn sách cp xư
Ni dung ca giai đon này là phn ánh, đánh giá và kim tra li
toàn b quá trình lp và chp hành ngân sách cp xã, các quy đnh v tiêu
chun, đnh mc, tình hình qun lý, s dng kinh phí ca các b phn trc

thuc. Khi kt thúc nm tài chính, cùng vi vic khoá s k toán, b phn tài
chính k toán cp xã phi tin hành quyt toán ngân sách cp xã đ xác đnh
s thc thu, thc chi báo cáo UBND cp xã xem xét trình HND cp xã phê
chun đng thi gi Phòng TC-KH cp huyn tng hp. Phòng TC-KH cp
huyn có trách nhim thm đnh quyt toán thu, chi ngân sách cp xã, trng
hp có sai sót phi báo cáo UBND cp huyn yêu cu HND cp xã điu
chnh.
1.1.3.2.C ch qun lỦ ngơn sách xư.
C ch qun lý ngân sách xã là vic trin khai thc hin các Lut, ch
đ, chính sách cng nh các công c qun lý ngân sách cp xã nhm giúp cho
hot đng ca chính quyn cp xã đm bo tuân th theo đúng pháp lut ca
nhà nc, công tác qun lý trong lnh vc ngân sách và tài chính cp xã ngày
càng hoàn thin góp phn tích cc vào vic tng cng và nâng cao cht
lng qun lý ngân sách cp xã trong tng thi k.
V các ch đ, chính sách áp dng trong qun lý ngân sách cp xã nh
ch đ k toán và tài chính xã đóng vai trò tích cc trong qun lý, điu hành
và kim soát hot đng tài chính ti cp xã; ch đ chính sách đi vi cán b,


10
công chc cp xã; các chính sách đc thù ca trung ng và đa phng áp
dng cho chính quyn cp xã và các hot đng ti xã; c ch phân cp ngun
thu, nhim v chi và t l phân chia ngun thu cho cp xã do HND cp tnh
quyt đnh; ch đ, tiêu chun, đnh mc chi ngân sách cp xã do các cp có
thm quyn quyt đnh.
Các công c qun lý th hin qua công tác kim tra gm có kim tra
thng xuyên, kim tra đt xut hoc kim tra theo chuyên đ; công tác giám
sát quá trình phân b d toán, chp hành và quyt toán ngân sách cp xã hàng
nm; công tác thanh tra vic thc hin ngân sách nhà nc, thanh tra theo
chuyên đ nhm qun lý hu hiu các hot đng KT-XH ti cp xã.

1.1.3.3. Nhim v, yêu cu ca k toán ngơn sách xư
 Nhim v ca k toán ngơn sách vƠ tƠi chính xư
- Thu thp, x lý, kim tra, giám sát các khon thu, chi ngân sách, các
qu công chuyên dùng, các khon thu đóng góp ca dân, các hot đng s
nghip, tình hình qun lý và s dng tài sn do xã qun lý và các hot đng
tài chính khác ca xã;
- Thc hin kim tra, kim soát tình hình chp hành d toán thu, chi
ngân sách xã, các qui đnh v tiêu chun, đnh mc; tình hình qun lý, s
dng các qu công chuyên dùng, các khon thu đóng góp ca dân; tình hình
s dng kinh phí ca các b phn trc thuc và các hot đng tài chính khác
ca xã;
- Phân tích tình hình thc hin d toán thu, chi ngân sách, tình hình
qun lý và s dng tài sn ca xã, tình hình s dng các qu công chuyên
dùng; cung cp thông tin s liu, tài liu k toán tham mu, đ xut vi
UBND, HND xã các gii pháp nhm thúc đy s phát trin kinh t, chính
tr, xã hi trên đa bàn xã.


11
- Lp báo cáo tài chính và báo cáo quyt toán ngân sách đ trình ra
HND xã phê duyt, phc v công khai tài chính trc nhân dân theo qui
đnh ca pháp lut và gi Phòng Tài chính Qun, Huyn, Th xã (gi chung là
Huyn) đ tng hp vào ngân sách nhà nc.
 Yêu cu đi vi k toán ngơn sách và tài chính xã
- Phn ánh đy đ nghip v kinh t, tài chính phát sinh vào chng t
k toán, s k toán và báo cáo tài chính, báo cáo quyt toán ngân sách xã;
- Phn ánh kp thi, đúng thi gian qui đnh các khon thu, chi ngân
sách và thu, chi hot đng tài chính khác ca xã;
- Phn ánh rõ ràng, d hiu và chính xác thông tin, s liu v tình hình
thu, chi ngân sách và hot đng tài chính ca xã nhm cung cp nhng thông

tin cho UBND và HND xã;
- Phn ánh trung thc hin trng, bn cht s vic, ni dung và giá tr
ca nghip v kinh t, tài chính phát sinh  xã;
- Thông tin s liu k toán  xã phi đc phn ánh liên tc t khi phát
sinh đn khi kt thúc hot đng kinh t tài chính, t khi thành lp đn khi
chm dt hot đng. S liu k toán phn ánh k này phi k tip s liu k
toán ca k trc;
- Phi phân loi sp xp thông tin, s liu k toán theo trình t, có h
thng và có th so sánh đc. Ch tiêu do k toán thu thp, phn ánh phi
thng nht vi ch tiêu trong d toán ngân sách v ni dung và phng pháp
tính toán và phù hp vi mc lc ngân sách





12
 S k toán vƠ hình thc s k toán
Các xã phi m s k toán theo phng pháp “k toán kép” đ ghi chép
các nghip v kinh t phát sinh, lu tr toàn b s liu k toán và làm c s
lp báo cáo tài chính.
Các xã có qui mô nh, ít nghip v kinh t phát sinh đc thc hin
phng pháp "k toán đn”, ch m các s k toán chi tit cn thit, không
m "Nht ký - S Cái". Các xã có yêu cu qun lý chi tit hn đc m thêm
các s k toán theo yêu cu qun lý nh: s theo dõi thu, chi hot đngt ài
chính khác, s theo dõi các khon đóng góp ca dân, bng thanh toán các
khon n phi thu vi các h, s theo dõi lnh, thanh toán biên lai
1.1.3.4.Ni dung công vic k toán
Ni dung công vic k toán ngân sách và tài chính xã, gm:
- K toán tin mt, tin gi ti Kho bc: Phn ánh s hin có và tình

hình bin đng các khon tin mt ti qu ca xã, tin thuc qu ngân sách và
tin gi khác ca xã ti KBNN;
- K toán các khon thu ngân sách: Phn ánh các khon thu ngân sách
xã đã qua Kho bc, các khon thu ngân sách xã cha qua Kho bc và nhng
khon thoái thu ngân sách hoàn tr cho các đi tng đc hng;
- K toán các khon chi ngân sách: Phn ánh các khon chi thng
xuyên, chi đu t xây dng c bn theo d toán ngân sách đã đc Hi đng
nhân dân xã quyt đnh vào chi ngân sách xã đã qua Kho bc, chi ngân sách
xã cha qua Kho bc và vic quyt toán các khon chi theo Mc lc ngân
sách nhà nc;
- K toán các qu công chuyên dùng ca xã: Phn ánh s hin có và
tình hình bin đng tng loi qu công chuyên dùng;