BăGIÁOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTHĨNHăPHăHăCHệăMINH
———————
PHANăTHăCMăVÂN
Á
Á
N
N
H
H
G
G
I
I
Á
Á
N
N
H
H
N
N
G
G
B
B
T
T
C
C
P
P
V
V
À
À
C
C
I
I
T
T
H
H
I
I
N
N
T
T
R
R
O
O
N
N
G
G
C
C
H
H
Í
Í
N
N
H
H
S
S
Á
Á
C
C
H
H
M
M
I
I
V
V
T
T
H
H
U
U
P
P
H
H
Í
Í
B
B
O
O
V
V
M
M
Ô
Ô
I
I
T
T
R
R
N
N
G
G
I
I
V
V
I
I
N
N
C
C
T
T
H
H
I
I
C
C
Ô
Ô
N
N
G
G
N
N
G
G
H
H
I
I
P
P
T
T
R
R
N
N
G
G
H
H
P
P
T
T
N
N
H
H
N
N
G
G
N
N
A
A
I
I
LUNăVNăTHCăSăCHệNHăSÁCHăCỌNG
ThànhăphăHăChìăMinhă- Nmă2014
BăGIÁOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTHĨNHăPHăHăCHệăMINH
—————————
CHNGăTRỊNHăGINGăDYăKINHăTăFULBRIGHT
PHAN THăCMăVÂN
Á
Á
N
N
H
H
G
G
I
I
Á
Á
N
N
H
H
N
N
G
G
B
B
T
T
C
C
P
P
V
V
À
À
C
C
I
I
T
T
H
H
I
I
N
N
T
T
R
R
O
O
N
N
G
G
C
C
H
H
Í
Í
N
N
H
H
S
S
Á
Á
C
C
H
H
M
M
I
I
V
V
T
T
H
H
U
U
P
P
H
H
Í
Í
B
B
O
O
V
V
M
M
Ô
Ô
I
I
T
T
R
R
N
N
G
G
I
I
V
V
I
I
N
N
C
C
T
T
H
H
I
I
C
C
Ô
Ô
N
N
G
G
N
N
G
G
H
H
I
I
P
P
T
T
R
R
N
N
G
G
H
H
P
P
T
T
N
N
H
H
N
N
G
G
N
N
A
A
I
I
Chuyên ngành: Chính sách công
Mưăs:ă60340402
LUNăVNăTHCăSăCHệNHăSÁCHăCỌNG
NGIăHNGăDN KHOAăHC:
TS. RAINER ASSE
Ths.ăLểăTHăQUNHăTRỂM
ThànhăphăHăChìăMinhă- Nmă2014
-i-
LIăCAMăOAN
Tôiăxinăcamăđoanălunăvnănàyăhoànătoànădoătôiăthcăhin.ăCácăđonătrìchădnăvàăsă
liuăsădngătrongălunăvnăđuăđcădnăngunăvàăcóăđăchìnhăxácăcaoănhtătrongăphmăviă
hiuăbităcaătôi.ăLunăvnănàyăkhôngănhtăthitălàăquanăđimăca TrngăiăhcăKinhătă
ThànhăphăHăChìăMinhăhayăChngătrínhăGingădyăKinhătăFulbright.
Tp.HCM, ngày tháng nm 2014
Tácăgiălunăvn
PhanăThăCmăVân
-ii-
LIăCMăN
Trcăht,ătôiăxin cmănăTS. Rainer Asse và Ths.ăLêăThăQunhăTrâm đưădànhăthiă
gianăquỦăbáuăđătnătínhăhngădn vàăcóănhngăgópăỦăsâuăscăđătôi hoàn thành lunăvn.ă
căbit,ătôiăbàyătălòngăbitănăsâuăscăđnăThs.ăLêăThăQunhăTrâmăđưăluônăquan tâm và
đngăviênătôiăvtăquaănhngăkhóăkhnătrongăsutăquáătrínhăthcăhinălunăvn.
TôiăxinăgiăliăcmănăQuỦăThy,ăCô,ăCánăbăcaăChngătrínhăGingădyăKinhătă
Fulbright đưăgingădy,ăhngădn,ăhătrătôiăvămiămtătrongăsutăquáătrínhăhcătp.ăCmă
năTS.ăinhăCôngăKhiăđưăcóănhngăgópăỦăhuăìchăđiăviălunăvnătrongăhaiăđtăseminar.
Cmănăcácăbn MPP5ăđưăchoătôiăcóănhngătriănghimăthúăvătrongăquáătrínhăhcătpăcngă
nhăđngăviênătinhăthnăđătôi hoànăthànhălunăvnătheoăkpătinăđăđăra.
Tôi xin chân thành cmănăcácăđngănghipătrongăChiăccăBoăvămôiătrngătnhă
ngăNaiăđưăhătrătôiătrongăquáătrínhăthcăhinălunăvn.
Cuiăcùng, cm năAnhăvàăgiaăđínhăđưăluônăđngăhành,ăđngăviênăvàătoămiăđiuă
kinăttănhtăđătôiăcóăthănângăcaoăvnăkinăthcăvàăhoàn thinăbnăthân.
-iii-
TịMăTT
Btăđuătăngày 01/7/2013, Nghăđnhă să67/2003/N-CPăđcă thayăthă biăNghă
đnhăsă25/2013/N-CPătrongăquyăđnhăvăphìăboăvămôiătrngăđiăviăncăthiănóiă
chungăvàăncăthiăcôngănghipănóiăriêng.ăNghăđnhăsă25/2013/N-CPăđcăbanăhànhă
nhmăkhcăphcăcácăbtăcpăcaăNghăđnhăsă67/2003/N-CPătrongăthiăgianăthcăhină
gnă10ănm.ăLunăvnăđcătinăhànhăđăđánhăgiáănhngăbtăcpăvàăciăthinăcaăNghă
đnhăsă25/2013/N-CPăkhiătrinăkhaiătrinătiăngăNai thông qua phngăvnătrcătip 39
doanhănghipăvàă07ănhânăviênăcaăSăTàiănguyênăvà MôiătrngăngăNai.
Qua phân tích nhng ci thin trongăquyăđnhăcaăNghăđnhăsă25/2013/N-CP đưă
phnăánhăđcăthcătăvàătoăsăcôngăbngăgiaăcácădoanhănghipăthucăđiătngănpăphìă
nh:ăxácăđnhăvàălàmărõăđiătngăchuăphì; khcăphcăđcăhinătngăphìăchngăphìăkhiă
quyăđnhărõăngiănpăphì; đnăginăcáchătìnhăvàăkêăkhaiăphìătoăsăthunătinăchoădoanhă
nghipăvàăcăquanăqunălỦănhàănc; lcăbăbtăsălnăkêăkhai,ănpăphì;ăthcăhinăphână
cpăđiăviăcácăcăquanănhàăncăthmăđnhăphì,ầ
Nhng bt cp caăchìnhăsáchămiăvăthuăphìăboăvămôiătrngăđiăviăncăthiă
côngănghipăxutăphátătăquyăđnhăphápălutăvàătrongătrinăkhaiăthcăt.ăBt cp trong quy
đnh caăchìnhăsáchăbaoăgmăquyăđnhăthiăhnănpătăkhai; cáchătìnhăphìăchaăcôngăbngă
gia cácădoanhănghip; thiuăchătàiăxăphtăvàăthiuăquyăđnhăvăđnhămcăôănhimăđiă
viătngăngànhăngh, snăxut.ăVăphìaăc quan nhà nc tnh ng Nai khi thc hin
chính sách cng bc l mt s bt cp nhăchaăcôngăkhai,ăminhăbchăcácăthôngătinăliênă
quanăđnătngăthu/chi;ăquáătrínhăthmăđnhăcònămangătìnhăchtăthăcôngăvàăthiuăsăhătr,ă
liênăktătrongăcăkhuăvcăcôngăvàăkhuăvcăt;ăthitălpămcătiêuăđoălng hiuăquăchìnhă
sáchăchaăđyăđăvàăhiuăquăcácăgiiăphápăhătrăchìnhăsáchăchaăcao.
Daă trênă ktă quă phână tìch,ă lună vnă đă xută mtă să khuyn ngh đi vi B Tài
nguyên và Môi trng nhănênăđiuăchnhăquyăđnhăthiăhnănpătăkhai; thayăđi cách
tính phí; hoànăthinăkhungăhànhălangăphápălỦ,ăbăsungăquyăđnhăchătài và xâyădngăđnhă
mcăluălngăthi, nng đăchtăôănhimăđcătrngăchoătngăloiăhínhă snăxut.ăngă
thi,ălunăvnăcngăđaăraăcácăđ xut đi vi c quan nhà nc đa phng khi thcăhină
chìnhăsáchănhăcông khai thông tin liênăquanăđnătngăthuăvàăchi;ăxâyădngăcăsădăliuă
hătr,ătngăbcăngădngăkêăkhaiăquaămngăvàăsădngăphnămmăthmăđnhăphì;ăthită
lpăcác chătiêuăđoălngăhiuăquăchìnhăsách và xâyădngăcácăcăchăkhuynăkhìch,ătngă
cngăcácăgiiăphápăhătrănhtălàăsăphiăhpăviădoanhănghipăvàăcngăđng.
-iv-
MCăLC
LIăCAMăOAN i
LIăCMăN ii
TịMăTT iii
MCăLC iv
DANHăMCăCHăVITăTT vi
DANHăMCăTHUTăNG vii
DANHăMCăBNGăBIU ix
DANHăMCăHỊNHăV x
CHNGă1:ăTNGăQUAN BIăCNHăCHệNHăSÁCHăVĨăVNăăNGHIểNă
CU 1
1.1. Biăcnhănghiênăcu 1
1.2. Mcătiêuăvàăcâuăhiănghiênăcu 2
1.3. iătngăvàăphmăviănghiênăcu 3
1.3.1. i tng nghiên cu 3
1.3.2. Phm vi nghiên cu 3
1.4. Phngăphápănghiênăcuăvàăthuăthpăsăliu 4
1.4.1. Phng pháp nghiên cu 4
1.4.2. Thu thp s liu 4
1.5. Ktăcuălunăvn 5
CHNGă2:ăCăSăLụăTHUYTăậ KHUNG PHÂN TÍCH 6
2.1. CăsălỦăthuyt 6
2.1.1. Ngoi tác 6
2.1.2. Khung phân tích phí/thu ô nhim 8
2.2. Kinhănghimăcácănc 9
CHNGă 3:ă THCă TRNGă CHệNHă SÁCHă THUă PHệă BOă Vă MỌIă
TRNGăIăVIăNCăTHIăCỌNGăNGHIP 12
3.1. TngăquanăchìnhăsáchăthuăphìăBVMTăđiăviăNTCN 12
3.1.1. Quy đnh tính phí N 67 và N 25 13
3.1.2. Quy đnh kê khai, thm đnh, np phí 14
3.1.3. Quy đnh v s dng ngun thu 16
3.2. HinătrngăthcăthiăchìnhăsáchăthuăphìăBVMT điăviăNTCNătrênăđaăbànă
tnhăngăNai 16
-v-
CHNGă 4:ă CHệNHă SÁCHă THUă PHệă BOă Vă MỌIă TRNGă Iă VIăăăăăă
NCăTHIăCỌNGăNGHIP:ăCIăTHINăVĨăBTăCP 20
4.1. Ktăquăthngăkêămuăkhoăsát 20
4.2. CiăthinăvăcáchătìnhăphìăcaăNă25ăxétătrênăphngădinăcôngăbng 21
4.3. ánhăgiáăvă quyătrínhă kêăkhaiăvàă côngătácă hànhăthuă phìă môiătrngătheoă
Nghăđnhă25 25
4.3.1. Quy đnh v quy trình thc hin 25
4.3.2. Mc đ công khai, minh bch thông tin 30
4.3.3. Các chính sách kt hp, c ch khuyn khích 31
CHNGă5:ăKTăLUNăậ KHUYNăNGH 34
5.1. Ktălun 34
5.1.1. Nhng ni dung ci thin ca chính sách mi v thu phí NTCN 34
5.1.2. Nhng bt cp ca chính sách mi v thu phí NTCN 34
5.2. Khuynăngh 36
5.2.1. Khuyn ngh đi vi B Tài nguyên và Môi trng 36
5.2.2. Khuyn ngh đi vi c quan thc hin chính sách thu phí NTCN 37
5.3. Hnăchăcaălunăvn 39
TĨIăLIUăTHAMăKHO 41
PHăLC 41
-vi-
DANHăMCăCHăVITăTT
Chăvitătt
TênăTingăAnh
Tên TingăVit
BOD
Biochemical Oxygen Demand
Nhuăcuăoxyăsinhăhóa
BVMT
Boăvămôiătrng
COD
Chemical Oxygen Demand
Nhuăcuăoxyăhóaăhc
DN
Doanhănghip
HTXLNTTT
HăthngăxălỦăncăthiătpătrung
KCN
Khuăcôngănghip
Nă67
Nghăđnhăsă67/2003/N-CP
Nă25
Nghăđnhăsă25/2013/N-CP
NTCN
Ncăthiăcôngănghip
OECD
Organization for Economic
Co-operation and Development
Tăchcăhpătácăvàăphátătrinăkinhăt
TN&MT
Tàiănguyênăvàămôiătrng
TSS
Total suspended solids
Tngăchtărnălălng
TTLT 125
Thôngătăliênătchăsă125/2003/TTLT-
BTC-BTNMT
TTLT 106
Thôngătăliênătchăsă106/2007/TTLT-
BTC-BTNMT
-vii-
DANHăMCăTHUTăNG
Kim loi nng làănhngăkimăloiăcóăkhiălngăriêngălnăhnă5mg/m
3
.ăMtăsăkimă
loiănngănhăđng,ăst,ăselen,ầălàăyu tăviălngăcnăthităchoăcăthăsinhăvt,ătuyănhiênă
mtăsăgâyăđcăhiăchoăcăthăsinhăvtăvàămôiătrng.ăTrongădanhăsáchăcácăchtăthiăđcă
hiăđcăxp loiătheoădcătìnhăcaăHoaăKăthí chíăxpăvătrìăthănht,ăthyăngânăxpăthă
nhí,ăasenăxpăthăbaăvà cadmiăxpăthăsáu
1
.ăNgun:ăNguynăDuyăBoă(2013).
Lu lng nc thi là tngălngăncăthiăxăthiăraămôiătrngăvàăthngăđcă
xácăđnhătheoăđnăvătìnhălàăm
3
/ngày.đêm.
Nhu cu oxy sinh hóa (BOD) biuăthăchoăcácăchtăhuăcătrongăncăcóăthăbăphână
hyăbngăcácăviăsinhăvt.ăây làălngăoxyăhòa tan cnăthităđăviăsinhăvtăsădngăđăoxy
hóaăcácăchtăhuăc.ăDoăđó,ăxácăđnhăđcătngălngăoxyăhòaătanănàyălàăphépăđoăquană
trngăđăđánhăgiáănhăhngăcaămtădòngăthiăđiăviămôiătrngănc.ăNgun:ăTngăccă
môiătrngă(2014).
Nhu cu oxy hóa hc (COD) làălng oxy cn thităđ oxy hóa các hp cht hóa hc
trongănc bao gm c vôăcăvàăhuăc.ăâyăcngălàă1ăthôngăs quan trngăđ đánhăgiáă
mcăđ ô nhim caănc thi. Ngun:ăTngăccămôiătrngă(2014).
Nng đ cht ô nhim có trong nc thi thngăđcăđoăbngămg/lăchoăbităcóăbaoă
nhiêuămiligramsăchtăôănhimăcóătrongă1ălìtăncăthi.ăVìădăktăquăxétănghimăchoăbită
nngăđăcaăthyăngânăcóătrongăncăthiălàă0,001ămg/lănghaălàătrongă1ălìtăncăthi có
0,001ămiligramsăthyăngân.
Nc thi công nghip làăncăthiăraămôiătrngătăcácădoanhănghip snăxutăcôngă
nghip,ăchăbinănôngăsn,ălâmăsn,ăthyăsn.
Môi trng tip nhn nc thi baoăgmă sông,ăsui,ă kênh,ărch,ă ao,ă h,ăđmă ly,ă
vùngăncăbin venăb.ăCácămôiătrngătipănhnăncăthiăA,ăB,ăCăvàăDăđcăphânăloiă
daătheoăniăthành,ăniăth,ăngoiăthành,ăngoiăthăcaăcácăđôăthăloiăđcăbit,ăloiăI,ăloiăII,ă
loiăIII,ăloiăIV,ăcácăxưăbiênăgii,ăminănúi,ăvùngăcao,ăvùngăsâu,ăvùngăxa,ăbinăvàăhi đo.ă
1
XemăthêmătácăhiăcaăkimăloiănngăđiăviăscăkheăcaăconăngiătiăPhălcă8.
-viii-
Xemăthêmătiăiuă1,ăThôngătăliênătchăsă106/2007/TTLT/BTC-BTNMT ngày 06/9/2007
vàăNghăđnhăsă72/2001/N-CP ngày 5/10/2001.
Môi trng t nhiên làăbaoăgmăcácăyuătăthiênănhiênăcnăthităchoăsăsngăvàăphátă
trinăcaăconăngi,ăbaoăgm:ăđt,ănc,ăkhôngăkhì,ătàiănguyênăthiênănhiên,ăcnhăquan, ánh
sángầă vàă cngă làă niă chaă đng,ă đngă hóaă cácă loiă chtă thi. Ngun:ă Tngă ccă môiă
trngă(2009).
Tng cht rn l lng (TSS) cóătrongăncăthiăbaoăgmăcácăchtăhuăc,ăkhoángă
cht,ă cácă oxită kimă loi,ă to,ă viă khun,ầă đcă đoă lngă bngă mg/l.ă TSSă cnă tră să lană
truynăánhăsángănhăhngăđnăquáătrínhăquangăhp,ăgiaătngăđăđcăcaăncăthiăgâyămtă
vămăquan,
Quy chun k thut quc gia v môi trng làăquyăđnhăvăgiiăhnătiăđaăcho phép
nngăđăcaăcácăchtăôănhimăcóătrongăncăthi,ăkhìăthi,ầ khiăxăthiăraămôiătrngătipă
nhn. Quyăchunăncămtălàăquyăđnhăvăgiiăhnăchoăphépănngăđăcaăcácăchtăôănhimă
cóătrongăncăthiăkhiăxăthiăraăsông,ăsui,ăkênh,ărch,ăao,ăh,ăđmăly,ăvùngăncăbină
venăb.
Vilas làătênăvităttăcaăhăthngăcôngănhnăphòngăthănghim/hiuăchunăVităNamă
và đcăchìnhăthcăthànhălpănmă1995. Vilas côngănhnănngălcăcaăphòngăthìănghimă
theoăyêuăcuătiêuăchunăISO/IECă17011:2004.ăNgun:ăTngăccătiêuăchunăđoălngăcht
lngă(2004).
-ix-
DANHăMCăBNGăBIU
Bngă3.1:ăMcăthuăphìăNTCNătheoăNă67 13
Bngă3.2:ăCôngăthcătìnhăphìăNTCNătheoăNă25 14
Bngă3.3:ăHăsăkăđiăviăncăthiăcóăchaăkimăloiănng 14
-x-
DANHăMCăHỊNHăV
Hình 3.1: Quy trìnhăkêăkhai,ăthmăđnh,ănpăphìăNTCN 15
Hínhă3.2:ăThngăkêăphìăNTCNătiăcácăđaăphngăgiaiăđonă2005-2007 17
Hínhă3.3:ăTălă%ăphì NTCNăthuăđcăsoăviătngăthuăngânăsáchăăngăNai 18
Hínhă3.4:ăSălngăDNănpăphìăNTCNă(2004-2012)ăthucăcpăqunălỦăca 18
Hìnhă4.1.ăThngăkêămuăkhoăsátătheoăđcătrngăncăthi 20
Hínhă4.2.ăThngăkêămuăkhoăsátătheoăđcătrngăDN 20
Hínhă4.3:ăMcăphìăN 25ăthayăđiăsoăviăNă67ă(k=1) 23
Hínhă4.4:ăMcăphìăNă25ăthayăđiăsoăviăNă67ă(hăsăkă=ă2-21) 23
Hínhă4.5:ăMcăphìăNă25ăthayăđiăsoăviăNă67ă(khôngăápădngăhăsăk) 24
Hínhă4.6:ăiuăchnhăquyăđnhăkêăkhai,ănpăphì 26
Hínhă4.7:ăQuyăđnhăkêăkhaiăphìăNTCNătheoăNă25ăsoăviătheoăNă67 26
Hínhă4.8:ăTìnhăhpălỦăcaăthiăhnănpătăkhai 27
Hínhă4.9:ăLaăchnăhínhăthcăkêăkhai 27
Hínhă4.10:ăMcăđăuătiênăDNălaăchnăkhiăliênăhăviăSăTN&MT 27
Hínhă4.11:ăHínhăthcăcácăDNămongăđiăđcăgiiăđápăthcămc 28
Hínhă4.12:ăánhăgiáăcaăDNăđiăviănhânăviênăthmăđnhăphì 28
Hínhă4.13:ăChăsăPAPIăvămcăđăcôngăkhai,ăminhăbchăcaăcácăđaăphng 31
Hínhă4.14:ăTìnhăminhăbchăthôngătinăvătngăthu/chiăcaăphìăNTCN 31
Hínhă4.15:ăNhnăđnhăcaăDNăvămcăđìchăcaăchìnhăsáchăthuăphìăNTCN 32
Hínhă4.16:ăKtăquăkhoăsátăliênăquanăđnăQuăBVMT 32
-1-
CHNGă1: TNGăQUAN BIăCNHăCHệNHăSÁCHăVĨăVNăăNGHIểNăCU
1.1. Biăcnhănghiênăcu
Trongănhiuănmăqua,ăChính phăđưăbanăhànhănhiuăquyăđnhăphápălutănhmăboă
vă môiă trng.ă Viă mcă tiêuă ngnă ngaă vàă gimă thiuă ôă nhimă nc,ă ngàyă 13/6/2003ă
ChìnhăphăđưăbanăhànhăNghăđnhăsă67/2003/N-CPăquyăđnhăvăphìăboăvămôiătrngă
điăviăncăthiănóiăchungăvàăncăthiăcôngănghipănóiăriêng.ăâyălàămtătrongănhngă
côngăcăkinhătăđuătiênăđcăápădngătrongăqunălỦănhàăncăvăboăvămôiătrng.ăBênă
cnhăvicătoăngunăthuăchoăngânăsách,ăchìnhăsáchănàyăcònătoăraăđngălcăkhuynăkhìchă
cácătăchcăkinhătăsnăxutătheo hngăcóăliăchoămôiătrng,ăsădngăngunăncăhiuă
qu.
Kătăkhiăcóăhiuălcăthiăhànhătă01/01/2004,ăNghăđnhăsă67/2003/N-CPă(Nă
67)ăđưă2ălnăsaăđi,ăbăsungănhngăvnăbcălămtăsăkhóăkhn,ăvngămcătrongăvică
tìnhătoán,ăkêăkhaiăvàăthmăđnhămc phìăphiănp,ăgiámăsátăvàălyămuăncăxétănghim,ă
chaăcóăcăchăkhuynăkhìchăđiăviăcácădoanhănghipă(DN) npăphì,ầăTínhătrngătrină
khai chính sách kháăchm,ăsăphìăthuăđcăthpăhnădăkin và ôănhimădoăncăthiăngàyă
càngăgiaătng.ă
TheoăthngăkêăcaăBăTàiănguyênăvàăMôiătrng,ăhinăvnăcònă30%ătnh,ăthànhă
phătrongăcăncăchaăthcăhinăvicăthuăphì
2
.ăTălăthuăphìăncăthiătrongăcăncăcònă
rtăthpăsoăviădăkin,ăchă14/109ăDN đangăhotăđngădcăsôngăRăvàăcácătuynăthyăliă
caăthànhăphăHi Phòngănpăphìăncăthi
3
. Tìnhăđnăthángă10/2013ăchăcóă10%ăDN tiă
ngăNaiănpătăkhaiăcaăquỦă2/2013
4
và haiăthànhăphălnălàăHăChìăMinhăvàăHàăNiăthíă
tălăthuăphìăcngăchăămcă20ă- 30%
5
.ăỌănhimădoăncăthiăkhôngăcóăduăhiuăsuyăgim,ă
đnăcănhătiăngăNaiăchtălngăncătiănhiuăsôngăsuiăđangăăngngăbáoăđng
6
.
2
Thái Nguyên (2013)
3
Nguyên Mai (2012)
4
TácăgiătngăhpătăsăliuăcaăSăTàiănguyênăvàăMôiătrngătnhăngăNai.
5
Nhătrìchădnă[1]
6
Công Phong (2013)
-2-
SôngăngăNaiăđonăchyăquaăthànhăphăBiênăHòaăbăôănhimănngăcóăthăgâyăbnhănuă
ngiădânăthngăxuyênăsădngăngunăncănàyăchoăsinhăhot
7
.
DoăđóăNghăđnhăsă25/2013/N-CPă(Nă25)ăđcăbanăhànhăđăkhcăphcănhngă
btăcpăcaăNă67ătrongăthiăgianăthcăhinăgnă10ănmăqua.ăNă25ăbtăđuăcóăhiuălcătă
ngàyă01/7/2013ăviănhiuăniădungăđcăđiuăchnh,ăbăsungăvăcáchătìnhăphì,ăđiătngă
chuăphìăvàăminăphì, ă
Tăthcătătrênăchoăthyăvnăđăđcăđtăraălà liuăthităkăcaăN 25ăcóăđmăboă
cácătiêuăchìăcaămtăhăthngăthuăbnăvng. SoăviăN 67 cách tính phí ncăthiăcôngă
nghip
8
caăN 25ăđưăciăthinănhăthănào,ăcóăđmăboăcôngăbngăgia cácăđiătngănpă
phí. ngăthi, vnăđăkhácăcnăđcăquanătâmălàăquyăđnhăcaă N 25 và cácăvnăbnă
hngădnăthcăhin thu phí boăvămôiătrngăđiăviăncăthiăcôngănghipăcóăhătră
côngătácăhànhăthuăcngănhăgimăthiuăôănhimăncăhayăkhông.ăă
1.2. McătiêuăvƠăcơuăhiănghiênăcu
Mcătiêu caănghiênăcuălà so sánh cáchăthitălpăcăsătìnhăphì,ămcătìnhăphìăgiaă
haiănghăđnhăvà tímăhiu vicătrinăkhaiăchính sách tiămtăđaăphng, căth làătnhăngă
Nai.
Cnăcătrênămcătiêuănghiênăcuăđưăđăra,ălunăvnăắánhăgiáănhngăbtăcpăvƠă
ci thin trong chính sách miăvăthu phí boăvămôiătrng điăviăncăthiăcôngă
nghip - TrngăhpătnhăngăNai” đcăthcăhinăđăđiătímăliăgiiăchoăhaiăcâuăhiă
sau:
i.ăTìnhăcôngăbngătrongăcáchătìnhăphìăboăvămôiătrngăđiăviăncăthiăcôngă
nghipăcaăNghăđnhăsă25/2013/N-CPăđưăđcăciăthinănhăthănàoăsoăviăNghăđnhă
să67/2003/N-CP?
ii.ă Nhngă điuă chnhă caă Nghă đnhă să 25/2013/N-CP cùngă viă cácă vnă bnă
hngădnăthcăhin thu phí boăvămôiătrngăđiăviăncăthi côngănghip cóăhătră
công tác hành thu và gim thiuăôănhimăncăhayăkhông?
7
SăTuyên (2013)
8
Xemăchúăthìchătiădanhămcăthutăng.
-3-
1.3. iătngăvƠăphmăviănghiênăcu
1.3.1. iătngănghiênăcu
Lunăvn tpătrungăphânătìchăchìnhăsách thuăphìăboăvămôiătrngă(BVMT) điăviă
ncăthiăcôngănghip (NTCN) đangăđcăápădngăhinănayăvà các DN là điătngănpă
phí NTCN trênăđaăbànătnhăngăNai.
1.3.2. Phmăviănghiênăcu
Chính sách thu phí BVMT điăviăNTCN đcăápădngăthngănhtătrênăphmăviăcă
ncădaătrênăcăsăLutăboăvămôiătrng,ăNă67 tănmă2004ăvàăđcăthayăthăbngă
Nă25 btăđuătăngàyă01/7/2013. Doăđó, lunăvnăgiiăhnăphmăviănghiênăcuălà tnhă
ngăNai đăđiădinăchoăvicătrinăkhaiăchìnhăsáchănàyătrongăthcăt.ăViăphmăviănghiênă
cuănhătrênănhmăxácăđnhănhngăbtăcpăcngănhănhngăciăthin caăchìnhăsáchăthuă
phí NTCN trongăbiăcnhăcôngănghipăhóa,ăhinăđiăhóaăđtănc điăkèmăviătínhătrngăô
nhimădoăNTCN nhăhinănay.
ngăNaiăđcălaă chnădoăđâyălàămtă trongănhngăđaăphngăcóătcăđăcôngă
nghipăhóaăthucăhàngăcaoănhtătrongăcănc.ăChăsăsnăxutăcôngănghipă6ăthángăđu
nmă2013ătrênăđaăbànătnhăđtămc 7,2%,ăcaoăhnămcă5%ăcaăcănc.ăGiáătrăsnăxută
côngănghipăđtă154.312ătăđngă(giáă1994),ătngă11,2%ăsoăcùngăk
9
.ăCngănhănhiuăđaă
phngăkhác,ăngăNaiăđưătrinăkhaiăchìnhăsáchăthuăphìă BVMT điăviăNTCN tăcuiă
nmă2004.ă
Hinănay,ătrênăđaăbànătoànătnhăcóă28ăkhuăcôngănghipă(KCN)ăđưăđiăvàoăhotăđng,ă
chimătălă14,7%ăcănc
10
.ăTngălngăncăthiătă28ăKCNăcătìnhăkhongă79.000ă
m
3
/ngàyăđêmăcaăgnă1.000ăDNătrongăvàăngoàiănc
11
.ăThiăgianăquaăsăxutăhinămtăsă
―htăsn‖ăgâyăxônăxaoădălunănhăVedan,ăSonadeziăLongăThànhăvàăđiuănàyăđưăgâyănhă
hngăkhôngănhăđnăhínhănhăcaăđaăphng.ăNhiuăngunătipănhnăncăthiătăcácă
KCN trongătnhăbăôănhimănngănhărchăBàăChèoă(huynăLongăThành),ăsuiăLinh,ăsuiă
9
NguynăHoàngăQuyên (2013)
10
Tìnhăđnăhtăthángă12/2013ătrênăcăncăcóă190ăKCNăđưăđiăvàoăhotăđng.ăNgun:ăPV (2014)
11
S TàiănguyênăvàăMôiătrngătnhăngăNai (2012)
-4-
Snă Máu,ă suiă Bàă Lúaă (thànhă phă Biênă Hòa),ă rchă Bàă KỦ,ă cngă Lòă Rènă (huynă Nhnă
Trch)
12
1.4. Phngăphápănghiênăcu vƠăthuăthpăsăliu
1.4.1. Phngăphápănghiênăcu
Phngăphápănghiênăcuăsădngălàăphngăphápăđnhătình.ăBênăcnhăsăliuăs cp
đcă thuă thpă t khoă sátă thcă t, nghiênă cu să dngă să liuă th cpă thuă thpă tă các
phngătinăthôngătinăđiăchúng,ăcácăcăquanăqunălỦănhàănc,ăcácănghiênăcuătrc.
TrênăcăsălỦăthuytăvăthu, săliu, thôngătinăthuăthpăđc và ktăqu tính toán
mcăphìătheoăNă67,ăNă25 đăxemăxétătìnhăcôngăbng, săhătrăcaăchìnhăsách miăvă
thu phí BVMTă điă viă NTCN trongă thcă t. ngă thi, lună vnă cngă vnă dngă kinh
nghimăcácăncăđăđa raănhngăkinănghănhmăhoànăthinăchính sách này trongăđiuă
kinăthcătăcaăVităNam.
1.4.2. Thuăthpăsăliu
TheoăquyăđnhăDN xăncăthiătrcătipăraămôiătrng tipănhn
13
là điătngănpă
phí NTCN. Hinănayă28ăKCNăđangăhotăđngătiăngăNaiăđuăđưăxâyădngăhăthngăxă
lỦăncăthiătpătrung (HTXLNTT)
14
. CácăDNătrongăKCNăkhiăđưăkỦăhpăđngăxălỦăncă
thiăviăcácăcôngătyăqunălỦ,ăvnăhànhăHTXLNTTTăthíăkhôngăthucăđiătngănpăphì.ă
Thayăvàoăđóăcácăcôngătyăvnăhànhăsăthcăhinătráchănhim npăphì.
TheoăthngăkêăcaăSăTàiănguyênăvàăMôiătrngă(TN&MT)ăngăNaiăcó 846/944
DN trong các KCN (chimătălă89,6%)ăđưăkỦăhpăđngăxălỦăncăthiăviăcácăcôngătyă
vnăhành.
Quáătrínhăthuăthpăsăliuăđcăthcăhinăthôngăquaăcácăbcăsau:
Bc 1: Lpăbng hi. Bngăcâuăhiăphngăvn đcăthităk vàăhoànăthinăt quá
trínhăphngăvnăth,ăthamăvnăỦăkinăca chuyên gia.
Bc 2: Xácăđnhătngăth.ăTngăthăquanăsátălà các DN theoăquyăđnhăthcăhinănpă
phí NTCN ti SăTN&MTăngăNai vàăphòngăTN&MTăcácăhuyn,ăthăxư,ăthànhăph. Tuy
12
Khánh Minh (2013)
13
Xemăchúăthìchătiădanhămcăthutăng.
14
XemăPhălcă5ăthngăkêătínhăhínhăxâyădng,ăvnăhànhăHTXLNTTTătiăcácăKCN.
-5-
nhiên, hinătiăSăvàăcácăphòngăTN&MTăăngăNaiăkhông thngăkêăđcăchính xác să
lng DNăđangăxăncăthiăraămôiătrng.
Bc 3: Chnămu.ăKhungăchnămuălà các DN đưăvàăđang npăphìăNTCNăthucăcpă
qunălỦăcaăSăTN&MTăngăNai. Chnămuătheoăphngăphápăphiăxácăsută- lyămuă
thunătin.ăTácăgiăgpăkhóăkhnătrongăvicătipăxúcătrcătipănênăđưătinăhànhăphngăvn
quaăđinăthoi các DN trongăkhungăchnămu.
NiădungăphngăvnăcácăDNăchăyuăxoayăquanhăcácăvnăđăvăquyăđnhăthcăhină
kêăkhai,ănpăphìăNTCN;ăđánhăgiáăcaăDNăvăchtălngălàmăvicăcaăcácănhânăviênănhàă
nc;ămcăđăcôngăkhai,ăminhăbchăcaăchìnhăsáchăvàănhnăđnhăcaăDNăđiăviămcătiêuă
thuăphì.ăThiăgianăphngăvnănhânăviênăphătráchămôiătrngăcaămiăDNătrongăkhongă35ă
- 50 phút.
ngăthi,ăđăcóăđánhăgiáătoànădinăđiăviăchìnhăsáchăthuăphìăNTCNătácăgiăcngă
tinăhànhăphngăvnătrcătipăttăc nhânăviênăcaăSăTN&MTăngăNaiăđangăphătráchă
trinăkhai,ăthcăhinăchìnhăsách.ăMcătiêuăphngăvnălàătímăhiuănhngăthunăli,ăkhóăkhnă
trongăquáătrínhătrinăkhaiăchìnhăsáchătheoăNă67ăvàăNă25;ăcáchăthcătruynăđtăniădung
chìnhăsáchănhtălàămcătiêuăchìnhăsáchăđnăDN;
1.5. Ktăcuălunăvn
Lunăvnăsăbaoăgmă05 chng.ăTipătheoăchngă1 đưătrínhăbày, chngă2 viăniă
dung tngăquanăvăcăsălỦăthuyt,ăkhungăphânătìchăvàăkinhănghimăcácănc. Tipăđnălàă
chngă3 trình bày văthcătrngăchìnhăsáchăthuăphìăNTCN. Niădungăchngă4 đăcp
đnăniădungăphânătìchăvàăcácăktăquăphátăhinădaătrênăcácăsăliu, thôngătinăđcăthuă
thp,ătngăhpătăphngăvn.ăVàăcuiăcùngăchngă5 làăphnăktălunăvàăkinănghănhmă
giúp hoànăthin chính sách trongăthcăt.
-6-
CHNGă2: CăSăLụăTHUYTăậ KHUNG PHÂN TÍCH
Công ty Vedan xăncăthiăraăsôngăThăViăgâyănhăhngăđnăđiăsngăcaăngiă
dân,ăhotăđngăsnăxutăcaăcácăDNăăhăngun. Vedan làămtăvìădăđinăhínhăchoăvicăDN
tiăđaăhóaăliănhunănênăđưăbăquaăchoăchiăphìăxălỦăncăthi. Hăquăcaăhànhăđngănàyă
cóăthăkhinăcácăđiătngăsădngăncăsôngăgánhăchuăcácăkhonăchiăphìănh chi phí
nuôiătrngăthyăsnăgiaătngădoătôm,ăcáăchtăhàngălot, chiăphìălàmăschădòngăsông,
Ọănhimămôiătrngăgâyăraăngoiătácătiêuăcc. Ngoiătácătiêuăccăkhinăchoăchiăphìă
caăxưăhiălnăhnăchiăphìăcaăDN.ăNuăkhôngăcóăsăcanăthipăcaănhàăncăđăđiuăchnhă
hànhăviăcaăDNăthíătínhătrngăôănhimămôiătrngăsăngàyăcàngăgiaătng.ăNhàăncăbană
hành chính sách văBVMTăcăthălàăphìăncăthi đăniăhóaăngoiătác.ă
Phí ncăthi đcădaătrênăsălngăcácăchtăôănhimăthiăraămôiătrng
15
. Phí ncă
thi tácăđngăđnăchiăphìăvàăliăìchăđăchoăDNăgimălngăncăxăthiăraămôiătrng,ăsă
dngăncăhiuăqu. Chi phí xưăhiăvàăthităhiăvămôiătrngăcnăđcăxemăxétăđnăkhiă
xácăđnhăchiăphìăsnăxutăthayăvíăchăxétăđnămiăchiăphìăcaăDN.
2.1. CăsălỦăthuyt
2.1.1. Ngoiătác
Ngoiătácăxyăraăkhiăngiăsnăxut/tiêuădùngănhăhngăđnăcácăhotă đngăsnă
xut/tiêuădùngăcaănhngăngiăkhácătheoăcáchăkhôngăđcăphnăánhătrcătipătrongăthă
trng
16
. Ngoiătácătìchăccăxyăraăkhi chăthăkinhătăchuătácăđngăđcăgiaătngăliăìch.
Ngoiătácătiêuăccălàăkhiăchăthăkinhătăchuătácăđngăbătnătht
17
.
Nuăxétăđnăngoiătácătiêuăccăthíăđngăcungăchaăphnăánhăđyăđăchiăphìăsnă
xut.ăMcăsnălngăhiuăquăQ
e
săthpăhnămcăsnălngăcânăbngăcaăthătrngăQ
m
.
Do vicăsnăxutăraăQ
m
chăxétăđnămiăchiăphìăcaăDN theoăcáchăxácăđnhăcânăbngăcungă
vàăcuănhăthôngăthngămàăchaăxétăđnăchiăphìăcaăxưăhi.
15
Tietenberg (1990) trích trong OECD (2011)
16
Robert S. Pindyck & Daniel L. Rubinfeld (1999)
17
Wikipedia (2013)
-7-
Ngun: Joseph E. Stiglitz (1995)
2.1.1.1. Niăhóaăngoiătác
Ngoiătácăgâyăraăthtăbiăthătrngădoăvicăsădngăngunălcăcaăxưăhiăkém hiuă
qu.ăCnăcóăsăcanăthipăcaănhàănc đăniăhóaăngoiătác giúpăphânăbăngunălcăhiu
qu. Nmă1920ănhàăkinhătăhcăngiăAnh-ArthurăC.ăPigouăđaăraăkháiănimăvăthuăPigou
trongăcunăsáchăKinhătăhcăphúcăli.ăThuăPigouăsădngăcách tipăcnăkinhătăđăniăhóaă
cácăngoiătácădoăôănhimămôiătrng.
Niăhóaăngoiătácădoăôănhimămôiătrng cóăthăthcăhinăthôngăquaămtăsăcôngă
căkinhătănhăphì/thuăôănhim,ăgiyăphépăchtăthiăcóăthămuaăbánăđcăhayă―quotaăôă
nhim‖,ăkỦăquămôiătrng,ătrăcpămôiătrng,ănhưnăsinhăthái.
Cácăcôngăcăkinhătătrongăchìnhăsáchămôiătrngăđcăthităkăchăyuădaătrênă
nguyênătcă ngiă gâyăôă nhimăphiă tră tin
18
. Nguyênătcă nàyănhmă bucă ngiă gâyăôă
nhimăphiăcngăthêmăchiăphìăphòngăngaăvàăkimăsoátăôănhim
19
vàoătrongăchiăphìăsnă
xut. Chiăphìăgiaătngăsălàmăchoăgiáăbánăcaăsnăphmătngădnăđnălngăcuăgim,ăsnă
sutăìtăhnăvàăôănhimăncăcngăgimăđi.
2.1.1.2. Phí ôănhim
Phí ôănhim hay cònăđcăgiălàăphí BVMT, thuămôiătrng. Phìăôănhimăcóăbnă
loiăchình,ăbaoăgm:ăphìă ncăthi,ăphìăsădng,ăphìăsnă phm,ăphí hành chính
20
. Phí ô
nhim làăcôngăcăcnăthităchoăcácăchìnhăsáchăchinălc phátătrinăbnăvngăcngăđng
21
.
18
UNEP (2002)
19
OECD (2013)
20
UNEP (1997)
21
Kosonen, Nicodème (2009)
Chiăphìăxưăhiăcnăbiên
ngăcungă(chiăphìătănhânăcnăbiên)
ngăcuă(liănhunăcnăbiên)
Q
P
Q
e
Q
m
-8-
Phìăôănhim/thuămôiătrngă(phì/thu)ălàăcôngăcăkinhătăchăyuăđưăđcăápădngă
ănhiuăncă trênăthă giiănhmă hnă chătínhă trngăôănhimă môiătrng.ă Phìăncăthiă
đcăápădngătăkháălâuăănhiuăncăphátătrin,ătrinăkhaiătiăPhápăvàăHàăLanăvàoăthpă
niên 1970,ătipătheoălà căvàoănmă1981ăvàăanăMchăvàoănmă1997
22
. Phìăncăthiă
cngă đưă đcă ápă dngă tiă Trungă Quc,ă Columbia,ă Philippines,ă Malaysia,ă Ecuador,
Mexico
23
.
Phì/thuăcóăthăgiiăquyt trcătipănhngăthtăbiăcaăthătrngăthôngăquaăvicăgâyă
ra các tácăđngăvàoăgiá hàngăhóaăhayăhànhăđng
24
. Chi phí môiătrngăthôngăquaăphì/thu
giúp DN có sălinhăhotăđ xácăđnhăcáchăsnăxutăttănhtănhmăgimăcácătácăđngăxuă
đnămôiătrng. Phí/thuăgiúp thayăđiăhànhăviăngiătiêuădùngătheoăhngăbnăvngăhn,ă
đaăraăsălaăchnătiêuăthăgiaăhàngă―bn‖ăvàă―sch‖.ă
Mtătháchăthcăđiăviăcácăhăthngăphìălàăxácăđnhăđcămcăthuăsutăphùăhp.ă
VămtălỦăthuyt,ămcăphìălỦătngăsălàătngăđngăvi chiăphìăôănhimăchoăxưăhiă(thit
hiăvămôiătrng,ăscăkhe,ầ). Tuy nhiên, rtăkhóăxácăđnh đc chìnhăxácămcăphí/thuă
tiăuătrongăthcăt
25
.
Phìăôănhimăđcăápădngăchoănhiuălnhăvcăkhácănhauănh:ăkhìăthi gmăcarbon
monoxide (CO), carbon dioxide (CO
2
),ăluăhunhădioxită(SO
2
),ăcácăoxitănită(NO
x
);ăncă
thi gmănhuăcuăoxyăsinhăhcă(BOD),ătngăchtărnălălngă(TSS),ănităvàăphosphorous;ă
cácăchtăthiăkhácăgm khìăthiătăbưiărác,ălòăđt,ăchtăthiănguyăhi,ătingăn
26
.
2.1.2. Khung phân tích phí/thuăôănhim
TheoălỦăthuytăkinhătăhcăvăthu và OECD
27
mtăhăthngăphí/thu ôănhim khi
thităkănênătpătrungăvàoăbaătiêuăchì:ăhiuăquăkinhăt,ăcôngăbngăxưăhi,ăkhăthiăvăqună
lý.
(1) Hiu qu kinh t đtă đc khi loiă phí/thuă này toă raăngună thuă ngânăsách
nhngăđngăthiăgâyăraătnăthtăxưăhiăămcăthpănht,ăgimăôănhimădoăncăthi. C s
22
Ecotec, CESam, CLM, University of Gothenburg, UCD & IEEP (2001)
23
Falco Salvatore Di (2012)
24
OECD (2011)
25
Stavină(2002),ăHoàngăXuânăCă(2005)
26
Nhătrìchădnă[25]
27
Nhătrìchădnă[24]
-9-
tính phí/thu cnănhmăvàoăhành viăgâyăthitămôiătrngăđóălàăđcăđánhăgiáăthôngăquaălu
lng nc x thi
28
và nng đ các cht gây ô nhim có trong nc thi
29
. Vìăd đ gimă
lngăkhìăCO
2
săthcăhinăđánhăthuătrênănhiênăliuăthayăvíăđánhăthuătrcătipăvàoăcácă
phngătinăvnătiădoăchiăphìăhànhăchìnhăsărtăcaoăkhiătinăhànhăđoăđcăkhìăthiătătngă
phngătin
30
.
(2) Công bng xã hi là tránhăphátăsinhăvnăđăvăphânăphi,ăđmăboăcôngăbngă
theoăchiuădc và theoăchiuăngang đngăthi li ích các DN nhn đc phi tng đng
vi vic tuân th. Công bng theo chiu dc là DN có tngălngăncăthiănhiuăhnăhayă
chaăcácăcht ôănhimănhiuăhnăs chuămcăphìăcaoăhn.ăCông bng theo chiu ngang thì
mcăphìănpălà bngănhau nuăcùngăluălng,ămcăđăôănhim.ăCôngăbngăăđâyăchăđcă
xét mtăcách tngăđiădoăđcătrngăluălng,ăcácăcht ôănhimăcònăphăthucăvàoăngànhă
ngh,ăcôngănghăsnăxut,ănguyênăvtăliuăđuăvào,ănngălcăqunălỦăcaăDN,ầ
(3) Kh thi v qun lý viămcătiêuăgimăchiăphìăthcăthiăbaoăgm chiăphìătuânăthă
caăDN, chi phí qunălỦăthuăphìăthpănht.ăTiêuăchìănàyăcóăthăđtăđc khi quy trình thc
hin đc thit k đn gin, linh hot. Bênăcnhăđó, công khai và minh bch thông tin là
rtăquanătrng vì cácăđiătngăchuătácăđngătăchìnhăsáchăcnăphiăcóăđyăđăthôngătinăđă
hiuărngăphí ôănhim làăvíămcătiêuămôiătrngăvà khôngăphiălàămtăkhonătnăthu. Să
phìăthuăđcăcnătáiăsădngăchoăcácăhotăđngăciăthinămôiătrng,ăhătrăchoăcácăgiiă
phápăciătinăcôngăngh,ăngădngăsnăxutăsch hn, Phí/thu ô nhim cn phi đc
kt hp vi các chính sách và c ch khuyn khích h tr khác đătránhăchngăchéoătrongă
cácăquyăđnh,ăđtăđcăhiuăquăcaoănhtăvăBVMT.
2.2. Kinhănghimăcácănc
HàăLanăđưătrinăkhaiăchngătrínhăthuăphìăncăthiătăcuiăthpăniênă1960.ăHăthngă
phìăđcătìnhădaătrênăcácăkimăloiănngăvàănhuăcuătiêuăthăôxy trongă1ănm. Mcăphìă(P)
đcătìnhătheoăquyătcătngăđngăbng bao nhiêu đnăvă ôănhimă (pu),ăviă€32/pu
31
.
28
Xemăchúăthìchătiădanhămcăthutăng.
29
Xemăchúăthìchătiădanhămcăthutăng.
30
Nhătrìchădnă[25]
31
Henk & Dokkum (2002).ăNcăthiăthôngăthng:ăMcă phì=(COD+4,57*N)/49,6 (pu); Ncăthiăchaă
thyă ngân,ă cadmium, asen:ă Mcă phì=nngă đ (Thyă ngân,ă cadmiumă vàă Asen)/0,1 (pu); Ncă thiă chaă
Crom,ăđng,ăchí,ănikenăvàăkm:ăMcăphì=nngăđ (Crom,ăđng,ăchí,ănikenăvàăkm) (pu)
-10-
Trongăgiaiăđonă1969-1986, nngăđ cácăchtăhuăcăgimă50ă- 75%.ăNgunăphìăthuăđcă
táiăsădngăchoăcácăhotăđngăciăthinămôiătrng
32
.
Phìăncăthi tiăcădaătrênătngălngăncăxăthiăraăvùngăncăcông cngăvàă
nngăđ cácăchtăôănhimănhăCOD,ăcadmium,ăthyăngânăvàăđcăchoăcá
33
.ăBênăcnhăđó,
nhàăncăcngăcpăchoăDN giyăphépăxăthi vi quyăđnhăv giiăhnăxăthi.ăLuălng,ă
nngăđ xăthiăsăđcăquyăđiăthànhăbaoănhiêuăđnăvăthităhiăvàăsăphìăphiănpăbngă
viăsălngăđnăvăthităhiănhânăviămcăthuătrênă1ăđnăvăthităhi.ăTngătătiăBazilă
phìăncăthiăcngăđcătìnhădaătrênăluălngăvàănngăđ chtăgâyăôănhimă(BODăvàă
kimăloiănng).ăTiăPhápăbanăđu phí ncăthi chădaătrênănngăđ cácăchtălălng,ăchtă
huăc nhngăsauăđóăbăsungăthêmăcácăchtăôănhim nhăNit,ăPhtăpho,ăHalogen,ăđămn,ă
cácăkimăloiănng.
HăLagunaălàăhăncăngtălnănhtăcaăPhilipinesăđóngăvaiătròăquanătrngătrongă
vicăphátătrinăkinhăt
34
. Btăđuătănmă1997ăquyăđnhăvăthuăphìăNTCN đưăđcăápădngă
điăviătoànăbăcácăDN x ncăthiăvàoă21ăconăsôngăchyăvàoăhăLagunaăvàătrênăphmăviă
toànăqucăvàoănmă2003. Phìăncăthi đcătìnhădaăvàoăphìăcăđnhăvàăphìăbinăđi. Luă
lngăđcăsădngălàmăcnăcătìnhăphìăcăđnh,ăcăthăviăluălngăncăthiădiă30ă
m
3
/ngàyăđêm,ătrênă30m
3
đnă150ăm
3
, trên 150 m
3
thíătngăngăviăsătină5.000,ă10.000ă
hay 15.000 Peso
35
. Trongăkhiăđóăphìăbinăđiăđcăcnăcăvàoăluălng (Q), nngăđ caă
chtăôănhimă(C),ăsăngàyăxăncăthiătrongănmă(N) vàăhăsătính phí (R) (Phìăbinăđi =
Q x C x N x R x 0.001)
36
. Nngăđ chtăôănhimăđcăxemăxétălà TSS hay BOD tùy vào
đcătrngăngànhănghăsnăxut
37
.
Thu phí ncăthiăcóăthăthcăhinăttăkhiăchăđăthuăphìăđnăginăktăhpăviăcă
chăthtărõăràng
38
. Trong giaiăđonăđuăkhiăthcăhinăchính sách vi điuăkinănhânălc và
phngătinăcònăhnăchăchănênătpătrungăthuăphìăđiăviămtăhocăhaiăchtăgâyăôănhimă
32
Anil & Zsuzsa (2000)
33
Bernstein J.D. (1997)
34
Tngăccămôiătrngă(2013)
35
Ken & David (2012)
36
NguynăMuăDngă(2010)
37
BOD
5
:ăsnăxutăncăgiiăkhát,ăsa,ăthucăda,ăgitămăvàăchăbinăsnăphmăchnănuôi,ăthuăsn,ăchăbină
hoaăqu,ămìaăđng,ăgiy ; TSS:ăsnăxutăxiămng,ăphânăhoáăhc,ăkimăloi,ăkhaiăkhoáng
38
Nhătrìchădnă[39]
-11-
chăyu.ăiăviămt săDN gâyăôănhimăkhông đángăk thì khôngănênăthuăphìăđiăvi
nhiuăchtăgâyăôănhimăvàăcngăkhôngăthuăphìăquáănhiuăDN. Cáchătìnhăphìăgmăhaiăphnă
vaăđmăboăđcămcătiêuăthuăngânăsáchăva gimăôănhimăncăthi.ăBiăvíătheoăcăchă
chăthuăphìăbinăđiăđăthuăđcăsătinăphìălnăthì nc thiătăcácăDN vào môi trngă
phiălnăvàădoăvyăkhôngăthăđtăđcămcătiêuăgimăôănhimămôiătrng.
-12-
CHNGă3: THC TRNGăCHÍNH SÁCH THU PHÍ BOăVăMỌIăTRNGă
IăVIăNCăTHIăCỌNGăNGHIP
3.1. TngăquanăchínhăsáchăthuăphíăBVMTăđiăviăNTCN
Ngàyă13/6/2003ăChìnhăphăbanăhànhăNă67 văphìăBVMT điăviăncăthi.ăTipă
theoăsauăđóămtăsăvnăbnăcóăliênăquanăđcăbanăhànhăđăhătrăcôngătácăthuăphìăBVMT
điăviăncăthiănhăNghăđnhăsă04/2007/N-CPăngàyă08/01/2007ăcaăChìnhăphăvă
saăđi,ăbăsungămtăsăđiuăcaăNă67; Nghăđnhăsă26/2010/N-CP ngày 22/3/2010
caăChìnhăphăvăsaăđi,ăbăsungăimă2ăiuă8ăcaăNă67.ăBênăcnhăđó,ămtăsăThôngă
tăliênătchăgiaăBăTàiăchìnhăvàăBăTN&MT cngăđcăbanăhànhătoăđiuăkinăthunăliă
choăvicătrinăkhaiăchính sách thu phí NTCN nhăThôngătăliênătchăsă125/2003/TTLT-
BTC-BTNMT ngàyă18/3/2003ăhngădnăthcăhinăN 67 (TTLT 125);ăThôngătăliênătchă
să106/2007/TTLT-BTC-BTNMTăngàyă06/9/2007ăvăsaăđi,ăbăsungăThôngătăliênătchă
să 125/2003/TTLT-BTC-BTNMT (TTLT 106); Thôngă tă liênă tchă să 107/2010/TTLT-
BTC-BTNMTăvăsaăđi,ăbăsungăTTLT 125 và TTLT 106.
Sauăgnă10ănmătrinăkhaiăthcăhin,ăbtăđuătăngàyă01/07/2013 thì Nă25ăvăphìă
BVMTăđiăviăncăthiăcó hiuălc vàăthayăthăchoăcácănghăđnh,ăvnăbnăhngădnă
thcăhinăđư đcăbanăhành trcăđó.ă
TipătheoăsauăNă25ălàăsăraăđiăcaăcácăvnăbnăhngădnăthcăhin:ă Thôngătă
liênătchăsă63/TTLT-BTC-BTNMTăngàyă15/5/2013ăhngădnăthcăhinăNă25,ăThôngătă
să06/2013/TT-BTNMT ngày 7/5/2013 - Danhămcălnhăvc,ăngànhăsnăxut,ăchăbinăcóă
ncăthiăchaăkimăloiănngăphcăvătìnhăphìăBVMT điăviăncăthi.
Ngoài ra, công tác thu phí BVMT điăviăNTCN cònăcnăcămtăsăvnăbnăphápă
lută khácă nh:ă Lută BVMT ngàyă 29/11/2005;ă Nghă đnhă să 149/2004/N-CP ngày
27/7/2004ăcaăChìnhăphăquyăđnhăvicăcpăphépăthmădò,ăkhaiăthác,ăsădngătàiănguyên,ă
xăncăthiăvàoăngunănc;ăNghăđnhăsă80/2006/N-CPăngàyă09/8/2006ăcaăChìnhă
phăvăvicăquyăđnhăhngădnăthiăhànhămtăsăđiuăcaăLutăBVMT;
-13-
3.1.1. Quyăđnh tính phí N 67 và N 25
3.1.1.1. McătínhăphíătheoăNă67 và cácăvnăbnăhngădnăthcăhin
SăphìăNTCNăđcătìnhăchoătngăchtăôănhimătheoăcôngăthcăsau:
Săphìă
(đng)
=
Tngă
lngă
ncăthiă
thiăraă
(m
3
)
x
Nngăđăchtă
ôănhimăcóă
trongăncăthiă
(mg/l)
x
Mcăthuăphìăđiăviă
NTCNăcaăchtăôănhimă
thiăraămôiătrngătipă
nhnătngăngă
(đng/kg)
x
10
-3
NuănhăncăthiăcaăDN chaănhiuăcht ôănhimăthíăsăphìăphiănpălàătngăsăphìă
phiănpăcaătngăchtăôănhimăcóătrongăncăthi.ăMcăthuăphìăđcătìnhătheoătngăchtăôă
nhimăcóătrongăncăthiătiăBngă3.1.
Bngă3.1:ăMcăthuăphíăNTCNătheoăNă67
TT
Chtăôănhimă
cóătrongăncăthi
Mcăthuă
(đng/kgăchtăôănhimăcóătrongăncăthi)
Tênăgiă
KỦă
hiuă
Môiătrng
39
ă
tipănhnăA
Môi trngă
tipănhnăB
Môiătrngă
tipănhnăC
Môiătrngă
tipănhnăD
1
Nhuăcuăôxyăsinhăhóa
A
BOD
300
250
200
100
2
Chtărnălălng
A
TSS
400
350
300
200
3
Thyăngân
A
Hg
20.000.000
18.000.000
15.000.000
10.000.000
4
Chí
A
Pb
500.000
450.000
400.000
300.000
5
Arsenic
A
As
1.000.000
900.000
800.000
600.000
6
Cadmium
A
Cd
1.000.000
900.000
800.000
600.000
Ngun:Chính ph (2003)
3.1.1.2. McătínhăphíătheoăNă25ăvƠăcácăvnăbnăhngădnăthcăhin
CáchătìnhăphìăNTCNătheoăNă25ăgmăhaiăphnăbaoăgmăphìăcăđnhă(f)ăvàăphìăbină
điă(C
q
)ăđcătìnhădaăvàoăkhiălngăhaiăchtăôănhimăCODăvàăTSS.ă
39
Xemăchúăthìchătiădanhămcăthutăng.