Định hướng tích hợp kế toán quản trị cho các phần mềm kế toán áp dụng cho doanh nghiệp việt nam có quy mô vừa và nhỏ

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH





 TH THANH NGÂN



NH HNG TÍCH HP K TOÁN QUN TR
CHO CÁC PHN MM K TOÁN ÁP DNG CHO
DOANH NGHIP VIT NAM CÓ QUY MÔ
VA VÀ NH



LUN VN THC S KINH T











Thành ph H Chí Minh – Nm 2014

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH




 TH THANH NGÂN


NH HNG TÍCH HP K TOÁN QUN TR
CHO CÁC PHN MM K TOÁN ÁP DNG CHO
DOANH NGHIP VIT NAM CÓ QUY MÔ
VA VÀ NH



LUN VN THC S KINH T
Chuyên ngành: K Toán
Mã s: 60340301

NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS.TRN PHC





Thành ph H Chí Minh – Nm 2014

LI CAM OAN

Tôi cam oan rng lun vn thc s kinh t
“
nh hng tích hp k toán qu n
tr cho các ph!n m∀m k toán áp d#ng cho doanh nghi∃p Vi∃t Nam có quy mô
v%a và nh&
”
là công trình nghiên cu ca tôi.
Nhng thông tin c s dng c ch rõ ngun trích dn trong danh mc tài
liu tham kho. Kt qu nghiên cu này cha c công b trong bt k công trình
nghiên cu nào t trc n nay và tác gi hoàn toàn chu trách nhim v tính xác thc
ca lun vn.
Tp.HCM, ngày …… tháng ……. nm 2014
Tác gi : ∋ Th Thanh Ngân




MC LC
Trang
Trang ph bìa
Li cam oan
Mc lc
Danh mc các ký hiu, t vit tt

Danh mc bng biu, s 

PHN M( U 1

CH)NG 1:

C) S( LÝ THUYT V T∗ CH+C H TH,NG THÔNG TIN
K TOÁN TRONG MÔI TRNG TIN HC HÓA VÀ T∗ CH+C K TOÁN
QUN TR 8

1.1 T ng quan v h thng thông tin k toán 8

1.1.1 Khái nim h thng thông tin k toán 8

1.1.2 Phân loi h thng thông tin k toán 8

1.1.3 Cu trúc ca h thng thông tin k toán. 9

1.1.4 Yêu c!u i vi h thng thông tin k toán. 10

1.1.5

Ph!n mm k toán 11

1.1.5.1 Khái nim 11

1.5.1.2

Vai trò ca ph!n mm k toán trong h thng thông tin k toán 11


1.1.5.3

Phân loi ph!n mm k toán 12

1.1.5.4 Tiêu chu∀n ca ph!n mm k toán áp dng ti doanh nghip [1] 12

1.1.5.5 C ch vn hành ca ph!n mm k toán kt ni vi h thng thông tin k toán 15

1.1.5.6 Mô hình hot #ng ca ph!n mm k toán 16

1.1.5.7 Du hiu nhn bit ph!n mm k toán thích hp. 17

1.2 T chc h thng thông tin k toán trong môi trng tin h∃c hóa 19

1.2.1 N#i dung công vic t chc trin khai h thng thông tin k toán 19

1.2.2 T chc nhân s 20

1.2.3 T chc trang b ph!n cng máy tính và ph!n mm ng dng 20

1.3 T chc k toán qun tr cho các doanh nghip Vit Nam 21

1.3.1 T chc thu thp thông tin !u vào 21

1.3.2 T chc phân loi x lý thông tin 21

1.3.3 T chc truyn ti và cung cp thông tin cho các i tng s dng. 24

1.3.4 Kinh nghim ca các nc phát trin v t chc s dng k toán qun tr. 26


KT LUN CH)NG 1 29

CH)NG 2:

TH−C TRNG V THIT K K TOÁN QUN TR TRÊN
CÁC PHN MM K TOÁN VÀ VN DNG K TOÁN QUN TR TI CÁC
DOANH NGHIP VIT NAM CÓ S. DNG PHN MM K TOÁN. 31

2.1 Thc trng chung v tình hình t chc k toán qun tr ti các doanh nghip Vit Nam
hin nay 31

2.1.1 Thc trng t chc b# máy k toán 31

2.1.1.1 Mô hình t chc k toán qun tr kt hp 32

2.1.1.2 Mô hình t chc k toán qun tr tách ri 33

2.1.2 Thc trng chung v tình hình t chc k toán qun tr ti các doanh nghip Vit
Nam hin nay 34

2.2 Thc trng v thit k k toán qun tr trên các ph!n mm k toán 41

2.2.1 Phng pháp kho sát 41

2.2.2 Mc ích kho sát 41


2.2.3

Kt qu kho sát 41

2.3. Thc trng vn dng k toán qun tr hin nay % các doanh nghip Vit Nam có s dng
ph!n mm k toán. 49

2.3.1 Phng pháp kho sát 49

2.3.2 Mc ích kho sát 49

2.3.3

Kt qu kho sát 49

2.4 &ánh giá thc trng thit k và vn dng k toán qun tr trên các ph!n mm k toán ti
các doanh nghip Vit Nam 53

2.4.1 &ánh giá thc trng thit k k toán qun tr trên các ph!n mm k toán 53

2.4.2 &ánh giá thc trng vn dng k toán qun tr hin nay ti các doanh nghip Vit
Nam có s dng ph!n mm k toán 55

KT LUN CH)NG 2 58

CH)NG 3:

NH HNG TÍCH HP K TOÁN QUN TR CHO CÁC
PHN MM K TOÁN ÁP DNG CHO DOANH NGHIP VIT NAM CÓ
QUY MÔ VA VÀ NH 60


3.1 Quan im tích hp 60

3.1.1 Phù hp vi quy mô hot #ng ca doanh nghip Vit Nam 60

3.1.2 Phù hp gia li ích, chi phí và vn  x lý 60

3.2 &nh hng tích hp k toán qun tr cho các ph!n mm k toán áp dng cho các doanh
nghip Vit Nam có quy mô va và nh∋ 61





3.2.1 T chc d liu !u vào trên ph!n mm k toán  có th phc v cho k toán tài
chính và k toán qun tr 61

3.2.2 Thit k h thng phân loi và x lý thông tin 64

3.2.3 T chc các phân h k toán trên ph!n mm k toán  phc v k toán qun tr 73

3.4 Kin ngh 82

3.4.1 &i vi doanh nghip Vit Nam có s dng ph!n mm k toán 82

3.4.2 &i vi doanh nghip thit k ph!n mm k toán 84

3.4.3 &i vi công tác ào to ngun nhân lc thc hin k toán qun tr 85

KT LUN CH)NG 3 86


KT LUN 87

TÀI LIU THAM KHO
PH LC




DANH MC CÁC KÝ HIU, T VIT T/T

BCTC Báo cáo tài chính
BTC B# Tài Chính
CMKT Chu∀n mc k toán
CP C ph!n
CPNVLTT Chi phi nguyên vt liu trc tip
CPNCTT Chi phí nhân công trc tip
CPSXC Chi phí sn xut chung
DN Doanh nghip
DNSX Doanh nghip sn xut
ERP Enterprise Resource Planning – H thng
hoch nh ngun lc doanh nghip
HTK Hàng tn kho
HTTK H thng tài khon
KQH&KD Kt qu hot #ng kinh doanh
KT K toán
KTQT K toán qun tr
KTTC K toán tài chính
LCTT Lu chuyn tin t
SX Sn xut

TK Tài khon
TNHH Trách nhim hu hn
TP. H Chí Minh Thành ph H Chí Minh
TSC& Tài sn c nh




DANH MC BNG BI0U, S) 
Bng 2.1: Thông tin chung v doanh nghip c kho sát 34

Bng 2.2: T chc h thng k toán ca doanh nghip 35

Bng 2.3: Mc tiêu ca k toán qun tr ti doanh nghip 36

Bng 2.4: Nhim v ca nhân viên làm k toán qun tr 36

Bng 2.5: Cách t chc s sách k toán qun tr 36

Bng 2.6: Lp d toán ti doanh nghip 37

Bng 2.7: Phân loi và kim soát chi phí ti các doanh nghip 37

Bng 2.8: K toán chi phí và tính giá thành ti doanh nghip 38

Bng 2.9: Trung tâm trách nhim ti các doanh nghip 39

Bng 2.10: Báo cáo k toán qun tr 39

Bng 2.11: Phân tích bin #ng v m(t doanh thu, li nhun, chi phí 40


Bng 2.12: Kh nng tp hp chi phí và tính giá thành sn ph∀m ca ph!n mm k toán 43

Bng 2.13: Kh nng lp các báo cáo v doanh thu bán hàng ca ph!n mm k toán 45

Bng 2.14: Kh nng lp các báo cáo v v lnh vc mua hàng ca ph!n mm k toán 46

Bng 2.15: Kh nng lp các báo cáo v lnh vc hàng tn kho ca ph!n mm k toán 47

Bng 2.16: Kh nng lp các báo cáo phân tích ca ph!n mm k toán 48

Bng 2.17: Kt qu v loi hình doanh nghip 49

Bng 2.18: Ph!n mm k toán ti doanh nghip 50

Bng 2.19: Vn dng ph!n mm k toán cho k toán qun tr 50

Bng 2.20:Ph!n mm k toán ti DN có th tùy chnh theo yêu c!u qun lý 51

Bng 2.21: Mc # ng yêu c!u qun lý ca ph!n mm k toán 51

Bng 2.22: Chc nng dùng cho k toán qun tr ca ph!n mm k toán 51

Bng 2.23: Kh nng nâng cp ca ph!n mm k toán ang s dng 52

Bng 2.24: Các công c h) tr lp báo cáo ca ph!n mm k toán 52

Bng 3.1: Mu bng danh mc các trung tâm chi phí 62

Bng 3.2: Mu nhp thông tin k hoch d toán theo tháng 62


Bng 3.3: Mu nhp thông tin k hoch d toán theo nm 62

Bng 3.4: Các thông tin trên phiu chi phc v cho k toán qun tr 63

Bng 3.5: Phân loi chi phí theo cách ng x ca chi phí 65

Bng 3.7: Mu thit k v b# mã tài khon k toán trên ph!n mm 66

Bng 3.8: Minh h∃a h thng tài khon phc v k toán tài chính và k toán qun tr 68

Bng 3.9: Mu s nht ký chung dùng khi áp ng yêu c!u ca k toán qun tr 70

Bng 3.10: Mu báo cáo d toán hot #ng cho m#t trung tâm chi phí 72





Bng 3.11: Mu báo cáo kt qu kinh doanh dng so sánh gia k hoch vi thc t 72



S  1.1: Khái quát quy trình x lý h thng thông tin k toán. 9

S  1.2: Mô hình hot #ng ca ph!n mm k toán 17

S  1.3: Các giai on trin khai h thng thông tin k toán 19

S  2.1: Thc ti∗n t chc b# máy k toán theo mô hình kt hp 32


S  2.2: Thc ti∗n t chc b# máy k toán theo mô hình tách ri 34

S  3.2: Cách mã hóa mã s hình cây 69

S  3.1: S  x lý d liu trong ph!n mm k toán 74






1



PHN M( U
1. Tính c1p thit c2a 3∀ tài
Hin nay, vic áp dng công tác k toán qun tr  phc v các yêu c!u thu thp,
x lý và phân tích s liu, cung cp thông tin v hot #ng trong n#i b# n v, trong
m#t phm vi qun lý nht nh nh: Chi phí ca tng b# phn, tng công vic, phân
tích, ánh giá tình hình thc hin thc t vi k hoch  ra, tng cng công tác qun
lý s dng tài sn, vt t, tin vn, la ch∃n thông tin thích hp cho vic tham mu
quyt nh trong vic lp d toán tài chính; chp hành và quyt toán tài chính, qun lý
s dng ngun vn c linh hot, hiu qu, ngày càng c quan tâm, chú tr∃ng
hn. Qua ó giúp các nhà lãnh o có th hoch nh và a ra nhng quyt sách phù
hp nht ti tng thi im, trong tng giai on c th  phc v công tác qun lý,
iu hành, kim tra c thun li và hiu qu hn.
Vi yêu c!u ó, B# Tài chính ã ban hành Thông t s 53/2006/TT-BTC ngày
12/6/2006 v Hng dn áp dng k toán qun tr trong doanh nghip  thc hin.

Theo d báo nm 2014 và các nm tip sau, nn kinh t th gii và Vit Nam s+
tip tc g(p nhiu khó khn, thách thc trong bi cnh kinh t th gii di∗n bin, phc
tp, khó lng. Do vy, vic vn dng các gii pháp, công c  qun lý, iu hành tài
chính ngân sách ti doanh nghip là m#t trong nhng yêu c!u cp thit. Bên cnh ó,
vic vn dng k toán qun tr c,ng tr% thành công c không th thiu trong công tác
iu hành ti các doanh nghip c hiu qu hn.
Ph!n mm k toán là m#t công c không th thiu i vi ngi làm k toán,
c xem là m#t trong nhng chìa khóa cho sc cnh tranh. Nh có ph!n mm mà
công vic k toán c gim ti rt nhiu. Tuy nhiên, a s các ph!n mm k toán
c sn xut ti Vit Nam vn cha gii quyt c toàn b# v vai trò và chc nng
ca k toán qun tr trong doanh nghip Vit Nam hin nay.
− các doanh nghip Vit Nam có quy mô va và nh∋ hin nay, a s ã s dng
ph!n mm k toán  phc v ch yu cho công tác k toán tài chính ti n v mình.
Tuy nhiên vic t chc thit k k toán qun tr trên các ph!n mm k toán vn cha
áp ng c ht các yêu c!u ca nhà qun lý. Vì vy mà yêu c!u cp thit (t ra là
c!n phi có các ph!n mm k toán áp ng c vic va áp ng tt cho c k toán
tài chính va áp ng tt cho c k toán qun tr, m#t loi ph!n mm có th tích hp
2



k toán tài chính và k toán qun tr trong cùng m#t h thng  áp ng c nhu c!u
ca các doanh nghip Vit Nam.
T t!m quan tr∃ng ca vn , tác gi ch∃n  tài: “nh hng tích hp k
toán qu n tr cho các ph!n m∀m k toán áp d#ng cho doanh nghi∃p Vi∃t Nam có
quy mô v%a và nh&”.
2. T4ng quan nghiên c5u
a. T4ng quan các nghiên c5u trc 3ây
Trong nc ã có nhiu công trình nghiên cu v t chc mô hình k toán qun
tr, t chc mô hình k toán qun tr trong iu kin ng dng công ngh thông tin, t

chc s dng ph!n mm k toán doanh nghip Vit Nam. Các nghiên cu mà tác gi
ã tìm hiu gm:
Lu6n án tin s7:
“M#t s gii pháp nâng cao cht lng t chc s dng ph!n mm k toán doanh
nghip Vit Nam” ca tác gi Tr!n Phc (2007):
Lun án ã trình bày v thc trng
s dng ph!n mm k toán ti các doanh nghip Vit Nam và a ra c các gii
pháp nâng cao t chc s dng ph!n mm k toán cho các doanh nghip Vit Nam.
Trong ó bao gm c gii pháp t chc thit k ph!n mm k toán cho các doanh
nghip va và nh∋ và gii pháp t chc thit k ph!n mm k toán cho các doanh
nghip có quy mô ln.
Lu6n vn th8c s7:
“T chc công tác k toán qun tr ti công ty c ph!n sn xut kinh doanh dch
v và xut nhp kh∀u qun 1 (Fimexco)” ca tác gi &inh Th Phng Vy (2007):
Lun vn ã h thng hóa c s% lý thuyt v k toán và k toán qun tr, da trên
nhng lý thuyt ã trình bày tác gi ca lun vn ã trình bày thc trng t chc k
toán qun tr và thc hin t chc k toán qun tr ti công ty c ph!n sn xut kinh
doanh dch v và xut nhp kh∀u qun 1 (Fimexco).
“T chc công tác k toán qun tr và thit lp h thng báo cáo k toán qun tr
ti công ty TNHH NGV” ca tác gi &) Nguyên Bình (2009): Lun vn ã trình bày
c s% lý thuyt v k toán qun tr và h thng báo cáo k toán qun tr. T c s% lý
thuyt và thc trng tình hình t chc k toán qun tr và trình bày báo cáo k toán
qun tr ti công ty TNHH NGV c,ng nh ca m#t s doanh nghip có quy mô va và
3



nh∋ trên a bàn TP.HCM, tác gi ca lun vn ã a ra gii pháp t chc công tác k
toán qun tr và hoàn thin h thng báo cáo qun tr ti công ty TNHH NGV.
“T chc công tác k toán qun tr ti các doanh nghip vn ti thy n#i a

Logistics trên a bàn TP. H Chí Minh” ca tác gi Nguy∗n Thành Kim Dung (2013):
Lun vn ã trình bày c s% lý thuyt v k toán qun tr và t chc mô hình k toán
qun tr, nghiên cu tình hình t chc k toán qun tr ti các doanh nghip vn ti
thy n#i a Logistics trên a bàn TP.HCM, và a ra gii pháp  hoàn thin công
tác k toán qun tr ti các doanh nghip này.
∀ tài nghiên c5u khoa h9c:
“Xây dng ph!n mm k toán s dng trong các doanh nghip va và nh∋ % Vit
Nam” ch nhim  tài Nguy∗n Vit (2006): & tài ã trình bày thc trng ca vic
vn dng công ngh thông tin trong thc t công tác k toán ti các doanh nghip va
và nh∋ ti Vit Nam. &ng thi cung cp phiên bn ph!n mm !u tiên ca chng
trình ng dng k toán vi !y  tính nng c phát trin theo hng các chu trình
k toán trên thc t.

Bài báo:
“Mô hình t chc k toán qun tr ca m#t s nc trên th gii - Bài h∃c kinh
nghim i vi các doanh nghip Vit Nam”, tp chí nghiên cu tài chính k toán. –
S 7 (96), Tr.54-56 ca tác gi Lê Th Hng: Tác gi ã trình bày v m#t s mô hình
t chc k toán qun tr ca m#t s nc phát trin trên th gii, bài báo ã cung cp 2
cách t chc mô hình k toán qun tr: mô hình kt hp và mô hình tách ri. Và rút ra
m#t s bài h∃c kinh nghim i vi các doanh nghip Vit Nam v t chc k toán
qun tr chi phí.
Và còn nhiu lun án, lun vn, bài báo khác u có  cp n vn  t chc k
toán qun tr trong môi trng ng dng công ngh thông tin nh
: lun án tin s ca
Phm Ng∃c Toàn:
“
Xây dng n#i dung và t chc k toán qun tr cho các doanh
nghip nh∋ và va % Vit Nam”, lun vn thc s ca Tr!n Kim Tuyn: “T chc công
tác k toán qun tr ti công ty c ph!n Nam Vit”, … Tuy nhiên ó u là các gii
pháp b tr khác nên tác gi cha trích dn c th vào  tài.

b. Khe h4ng nghiên c5u
Qua phân tích trên, tác gi nhn thy các nghiên cu trên ch tp trung nghiên
cu cách t chc k toán qun tr, trình bày báo cáo qun tr ca doanh nghip,
cách t
4



chc thit k các ph!n mm k toán phc v cho doanh nghip Vit Nam cha  cp
n vic tích hp k toán qun tr và k toán tài chính trong iu kin ng dng công
ngh thông tin ti các doanh nghip Vit Nam. &ng thi theo mô hình k toán qun
tr mà t chc ACCA ging dy (môn F5 – ACCA) thì k toán qun tr không phi là
m#t b# phn #c lp vi k toán tài chính và c hiu theo mô hình sau:







Thc cht k toán qun tr là ph!n c#ng thêm ca công vic k toán tài chính. Do
vy  tài ã ch∃n “tích hp” k toán tài chính và k toán qun tr  nghiên cu.
3. M#c tiêu nghiên c5u và câu h&i nghiên c5u
T vic tìm hiu nhng nghiên cu trc ây và vic xác nh khe h ng nghiên
cu nh  cp trên, tác gi xác nh mc tiêu nghiên cu:
- Tìm hiu c s% lý thuyt v h thng thông tin k toán và t chc k toán qun tr
trong mi giao thoa gia công ngh thông tin và công vic k toán.
- Kho sát quá trình hình thành và phát trin ca vic thit k k toán qun tr trên
các ph!n mm k toán ã và ang có m(t ti th trng Vit Nam.
- &ánh giá thc trng t chc k toán qun tr ti các doanh nghip Vit Nam có

quy mô va và nh∋ trên a bàn TP. H Chí Minh.
- &a ra m#t s gii pháp  nh hng tích hp k toán qun tr cho các ph!n
mm k toán áp dng cho các doanh nghip Vit Nam và gii pháp vn dng k
toán qun tr ti các doanh nghip Vit Nam có s dng ph!n mm k toán.
Vi mc tiêu nghiên cu nh trên, các câu h∋i nghiên cu (t ra c!n gii quyt
ó là:
Câu h&i nghiên c5u 1: Hin nay, các ph!n mm k toán ã t chc k toán qun tr
nh th nào, có áp ng c s k v∃ng ca ngi làm k toán và nhà qun tr cha?
Câu h&i nghiên c5u 2: Mô hình t chc k toán qun tr hin nay % các doanh nghip
Vit Nam trong iu kin có s dng ph!n mm k toán?
+

- D toán
- Báo cáo n#i b#
-

….

K TOÁN
QUN TR
K TOÁN TÀI CHÍNH
BCTC
- Bng C&KT
- Báo cáo KQH&KD
- Báo cáo LCTT
- Thuyt minh BCTC
5

Câu h&i nghiên c5u 3: Hng phát trin ca các ph!n mm k toán Vit Nam có tích
hp k toán qun tr?
Câu h&i nghiên c5u 4: Nhng kin ngh s+  xut, gii pháp nh hng tích hp k
toán qun tr cho các ph!n mm k toán và gii pháp vn dng k toán qun tr ti các
doanh nghip Vit Nam có s dng ph!n mm k toán?
4. i tng và ph8m vi nghiên c5u
&i tng nghiên cu: Tác gi tp trung vào nghiên cu m#t s ph!n mm k
toán có thit k và t chc k toán qun tr. Và vic t chc ng dng k toán qun tr
ti các doanh nghip Vit Nam quy mô va và nh∋ có s dng ph!n mm k toán trên
a bàn TP. H Chí Minh.
Phm vi nghiên cu: Thc hin ánh giá t ng quát vic t chc s dng các ph!n
mm k toán có tích hp k toán qun tr ti các doanh nghip Vit Nam có quy mô
va và nh∋ trên a bàn TP. H Chí Minh.
5. Ph:ng pháp nghiên c5u
a. Quy trình nghiên cu
Nghiên cu c s% lý thuyt v h thng thông tin k toán và mô hình t chc k
toán qun tr ti doanh nghip trong iu kin h thng thông tin k toán ca doanh
nghip c thc hin trên nn tng có ng dng công ngh thông tin (có s dng
ph!n mm k toán).
T c s% lý thuyt này, tác gi s+:
- H thng hóa c s% lý lun v h thng thông tin k toán và t chc k toán
qun tr.
- Nghiên cu vai trò và chc nng ca ph!n mm k toán cho công tác k
toán qun tr.
Da vào các lý lun trên, tác gi kho sát thc trng và a ra các gii pháp 
nh hng tích hp k toán qun tr cho các ph!n mm k toán áp dng cho doanh
nghip Vit Nam có quy mô va và nh∋, ng thi a ra gii pháp vn dng k toán
qun tr ti các doanh nghip Vit Nam có s dng ph!n mm k toán.
b. Phng pháp nghiên cu
- Phng pháp nghiên cu nh tính kt hp vi phng pháp logic, thng kê,

phng pháp phân tích, phng pháp so sánh, phng pháp ph∋ng vn, phng
pháp kho sát.
6



- Thông qua vic t ng hp d liu s cp (ph∋ng vn, bng câu h∋i) hay d liu th
cp (t ng hp t các sách, giáo trình, internet, các nghiên cu trc ây)  phân
tích, n#i suy và tr li các câu h∋i nghiên cu.
6. Các 3óng góp c2a lu6n vn
T nhng kt qu rút ra sau khi tìm hiu các nghiên cu trên,  tài ã kt hp
các nghiên cu riêng l. và da trên nn tng ca các nghiên cu trc, da vào thc
trng vn dng k toán qun tr ti các doanh nghip Vit Nam có quy mô va và nh∋,
cách thc các doanh nghip t chc báo cáo qun tr trên các ph!n mm k toán, và
phân tích các ph!n mm k toán ang có m(t trên th trng hin nay v chc nng
phc v cho k toán qun tr. T ó, óng góp ca  tài là:
M#t là, ánh giá thc trng ca ph!n mm k toán ã thit k  phc v cho
công tác k toán qun tr ti các doanh nghip Vit Nam có quy mô va và nh∋ nh
th nào?
Hai là, a ra gii pháp vn dng k toán qun tr cho các doanh nghip Vit
Nam có quy mô va và nh∋ trên a bàn TP. H Chí Minh trong iu kin ng dng
công ngh thông tin.
Ba là, a ra gii pháp nh hng cho vic thit k, tích hp k toán qun tr cho
các ph!n mm k toán áp dng cho các doanh nghip Vit Nam có quy mô va và nh∋
trên th trng hin nay.
7. Kt c1u c2a lu6n vn
Lun vn ngoài ph!n m% !u, kt lun và các ph lc, bng biu, danh mc tài
liu tham kho, n#i dung c chia làm 3 chng nh sau:
Ch:ng 1: C: s; lý thuyt v∀ t4 ch5c h∃ thng thông tin k toán trong môi
tr<ng tin h9c hóa và t4 ch5c k toán qu n tr.

Ch:ng 2: Th=c tr8ng v∀ thit k k toán qu n tr trên các ph!n m∀m k
toán và v6n d#ng k toán qu n tr t8i các doanh nghi∃p Vi∃t Nam có s> d#ng
ph!n m∀m k toán.
Ch:ng 3: nh hng tích hp k toán qu n tr cho các ph!n m∀m k toán
áp d#ng cho doanh nghi∃p Vi∃t Nam có quy mô v%a và nh&.
Các ph lc:
- Ph lc 1: Bng kho sát
- Ph lc 2: Danh sách các công ty kho sát
7



- Ph lc 3: Danh sách các ph!n mm kho sát
- Ph lc 4: T ng hp kt qu kho sát
- Ph lc 5: Hình nh giao din các ph!n mm ã kho sát
8


CH)NG 1: C) S( LÝ THUYT V T∗ CH+C H TH,NG THÔNG TIN
K TOÁN TRONG MÔI TRNG TIN HC HÓA VÀ T∗ CH+C K TOÁN
QUN TR
1.1 T4ng quan v∀ h∃ thng thông tin k toán
1.1.1 Khái ni∃m h∃ thng thông tin k toán
H thng thông tin k toán là m#t tp hp các ngun thông tin và phng pháp
x lý thông tin liên quan n lnh vc k toán  to ra nhng thông tin hu ích cho
ngi s dng [21].
H thng thông tin k toán là s giao thoa ca hai ngành h∃c là ngành k toán và
ngành công ngh thông tin. Hot #ng ca h thng thông tin k toán bao gm nhiu
hot #ng liên quan n nhiu quy trình x lý nghip v ca m#t n v k toán.
Trong các phân h con ca h thng thông tin qun lý, h thng thông tin k toán

c coi là m#t thành ph!n quan tr∃ng trong vic cung cp thông tin cho các cp # ra
quyt nh.

1.1.2 Phân lo8i h∃ thng thông tin k toán
Do thông tin k toán có th áp ng cho nhiu i tng có nhu c!u s dng
khác nhau nên thông tin k toán c chia thành m#t s thông tin nh sau [10]:
- Phân loi theo mc tiêu, có hai loi h thng thông tin k toán:
+ H∃ thng thông tin k toán tài chính: Cung cp thông tin tài chính ch yu
cho các i tng bên ngoài. Nhng thông tin này phi tuân th các quy nh,
ch #, các nguyên tc, chu∀n mc k toán hin hành.
+ H∃ thng thông tin k toán qu n tr: Cung cp thông tin nhm mc ích
qun tr trong n#i b# doanh nghip.
- Phân loi theo s lu tr và x lý s liu, gm ba loi h thng thông tin k toán:
+ H∃ thng thông tin k toán th2 công: Trong h thng này con ngi là
ngun lc ch yu. Toàn b# các công vic k toán u do con ngi thc hin.
D liu c ghi chép th công và lu tr di hình thc chng t, s , th.,
bng…
+ H∃ thng thông tin k toán máy tính: Trong h thng này ngun lc ch yu
là máy tính, toàn b# công vic k toán t phân tích nghip v, ghi chép lu tr,
t ng hp, lp báo cáo u do máy tính thc hin. D liu c ghi chép và lu
tr di hình thc các tp tin.
9


+ H∃ thng thông tin k toán trên n∀n máy tính: Ngun lc này bao gm con
ngi và máy tính. Trong ó, máy tính thc hin toàn b# công vic k toán di
s iu khin, kim soát ca con ngi. Hin nay h thng này chim ph!n ln
trong các doanh nghip, vì vy các doanh nghip ã và ang d!n trang b các
ph!n mm k toán.

1.1.3 C1u trúc c2a h∃ thng thông tin k toán.
H thng thông tin k toán là m#t tp hp các thành ph!n d liu !u vào, lu tr
x lý, cung cp thông tin !u ra [21]. Các thành ph!n chính này là cu trúc ca m#t h
thng thông tin c x lý theo m#t quy trình nht nh tùy thu#c vào (c im sn
xut kinh doanh ca n v.
S  1.1: Khái quát quy trình x lý h thng thông tin k toán.




- H∃ thng thông tin 3!u vào:
Cu trúc ca h thng thông tin !u vào có hai thành ph!n c bn, m#t là h
thng chng t gc và h thng thu nhn chng t gc.
H thng chng t gc: là m#t c s% quan tr∃ng  to lp h thng thông tin !u
vào.
H thng thu nhn chng t gc: c sp xp tùy theo t chc ca h thng
thông tin k toán ca m#t n v.
H thng thông tin !u vào có th thu nhn bng th công hay máy thông qua c
s% ghi nhn ca thông tin là chng t. Vic t chc ghi nhn thông tin !u vào òi h∋i
phi phân tích k/  tránh trng hp ghi nhn thông tin quá tha ho(c quá thiu, iu
này dn n cung cp thông tin !u ra không hu ích.
- Lu tr? x> lý:
Gi vai trò chính trong h thng thông tin k toán, c s% d liu giúp h thng
thu thp lu tr các thông tin kinh t tài chính, sau ó chuyn  i các d liu ó thành
thông tin có ý ngha cho ngi s dng thông tin ra quyt nh.
H thng c s% d liu chuyên cung cp thông tin phi c tiêu chu∀n hóa, phi
c t chc và la ch∃n m#t cách hp lý, thit thc nht  ghi nhn thông tin. Ngha


THÔNG TIN &0U VÀO

L1U TR2, X3 LÝ


THÔNG TIN &0U RA
10


là, làm th nào  thit k m#t c s% d liu sao cho thu thp c !y  các thông
tin c!n thit, gim thiu lu tr các thông tin trùng lp d tha, khi c!n có th ly
thông tin nhanh nht, hu ích nht cho vic qun lý doanh nghip và quá trình h) tr
ra quyt nh. Tuy nhiên h thng c s% d liu phi c duy trì vi thi gian  dài
và xuyên sut c quá trình hình thành phát trin ca doanh nghip.
- H∃ thng thông tin 3!u ra:
Cung cp thông tin cho các i tng bên trong hay bên ngoài n v  ra quyt
nh. Nhng thông tin !u ra là báo cáo tài chính hay báo cáo qun tr theo mu biu
ã c xác lp trc. &i vi h thng thông tin k toán x lý bng th công, thì các
báo cáo c tp hp t các s k toán chi tit và s k toán t ng hp. &i vi h
thng k toán x lý bng máy tính và ph!n mm k toán, thì các báo cáo c ph!n
mm tp hp và x lý da trên h thng c s% d liu ã c xác lp.
T chc h thng thông tin !u ra là òi h∋i tt yu ca bt c nhà qun lý nào.
&i vi thông tin !u ra phc v cho i tng bên ngoài n v (nh h thng báo
cáo tài chính) yêu c!u là phi theo mu biu thng nht. &i vi thông tin phc v cho
i tng n#i b# doanh nghip (nh h thng báo cáo k toán qun tr), mu biu do
chính nhà qun lý ó thit lp.
1.1.4 Yêu c!u 3i vi h∃ thng thông tin k toán.
& tht s là thông tin hu ích cho ngi s dng, các thông tin do h thng k
toán cung cp phi m bo c các yêu c!u [21] sau:
Tính chính xác: có th nói s chính xác ca thông tin k toán nu hiu theo

ngha tuyt i là m#t iu kin không th có, iu này có th c lý gii t nhng
hn ch nht nh ca các phng pháp ánh giá hàng tn kho, phng pháp khu hao
và phng pháp phân b chi phí.
Tính kp thi: yêu c!u này òi h∋i thông tin k toán phi c cung cp úng
lúc, úng thi im theo yêu c!u ca các nhà qun tr, nhm giúp các nhà qun tr nm
c tình hình và kt qu hot #ng sn xut kinh doanh nhanh chóng, trên c s% ó
có th phát huy c u im và khc phc c các khuyt im m#t cách kp thi,
qua ó hn ch c thit hi xy ra i vi doanh nghip. &ng thi, có th quyt
nh úng lúc các vn  thi c có th mang n li ích kinh t cho doanh nghip.
Tính y  và h thng: yêu c!u này òi h∋i h thng thông tin k toán c
thit lp phi phn ánh !y  các m(t hot #ng c,ng nh m∃i khía cnh ca toàn b#
11


các s vic kinh t tài chính phát sinh, nhm giúp ngi s dng có th nhìn nhn và
ánh giá vn  m#t cách toàn din v h thng.
Tính thích hp:  hu dng, thông tin k toán không ch mang tính chính xác,
kp thi và !y  mà òi h∋i còn phi có tính thích hp vi nhng nhu c!u ra quyt
nh kinh t ca ngi s dng. Thông tin ch có tính thích hp khi nó có th giúp con
ngi s dng có th ánh giá các s kin di∗n ra trong quá kh, hin ti và tng lai;
hay  xác nhn vic iu chnh ánh giá trong quá kh.
Tính có th so sánh c: nhng ngi s dng có th c!n phi so sánh thông
tin trên các báo cáo k toán ca k này vi k trc  xác nh xu hng bin #ng
v tình hình tài chính và kinh doanh ca doanh nghip. Ho(c ngi s dng c,ng có
th so sánh các báo cáo tài chính ca doanh nghip vi các doanh nghip khác  ánh
giá mi tng quan v tình hình tài chính, kinh doanh và nhng thay  i v tình hình
tài chính gia các doanh nghip.
Tính bo mt: là tính cht quan tr∃ng ca h thng thông tin k toán, b%i nó nh
h%ng trc tip n tim nng kinh t, tính #c lp c,ng nh kh nng cnh tranh ca
doanh nghip.

1.1.5 Ph!n m∀m k toán
1.1.5.1 Khái ni∃m
Ph!n mm k toán là h thng các chng trình máy tính dùng  t #ng x lý
các thông tin k toán trên máy vi tính, bt !u t khâu lp chng t gc, phân loi
chng t, ghi chép s sách, x lý thông tin trên các chng t, s sách theo quy nh
ca ch # k toán n khâu in ra s k toán và báo cáo tài chính, báo cáo k toán qun
tr và các báo cáo thng kê phân tích tài chính khác [3]. Ph!n mm k toán c t
chc thành các phân h k toán nh: k toán tin m(t, k toán vt t, k toán hàng hóa,
k toán bán hàng, … kt ni vi nhau thành m#t h thng thông tin k toán trên máy vi
tính phù hp vi quy mô doanh nghip.
1.5.1.2 Vai trò c2a ph!n m∀m k toán trong h∃ thng thông tin k toán
Thay th toàn b# hay m#t ph!n công vic k toán bng th công: ph!n mm k
toán ã thay th toàn b# hay m#t ph!n công vic ghi chép, tính toán, x lý bng th
công ca ngi làm k toán. Giúp cho vic kim tra giám sát tình hình ca doanh
nghip nhanh hn. Cn c vào s liu do ph!n mm k toán cung cp, các nhà qun tr
 ra các quyt nh kinh doanh hu ích và nhanh chóng hn.
12


Vai trò s hóa thông tin: ph!n mm k toán tham gia vào vic cung cp thông
tin c s hóa  hình thành nên m#t xã h#i thông tin in t, thông tin ca k toán
c lu tr di dng các tp tin ca máy tính nên d∗ dàng s hóa  trao  i thông
tin qua các báo cáo trên mng n#i b# hay trên internet.
1.1.5.3 Phân lo8i ph!n m∀m k toán
Phân loi theo bn cht nghip v kinh t phát sinh, ph!n mm k toán chia làm
2 loi: ph!n mm k toán bán l. và ph!n mm k toán tài chính qun tr [3]
- Ph!n m∀m k toán bán l≅: Là các ph!n mm h) tr cho công tác lp hóa n, biên
lai kiêm phiu xut bán và giao hàng cho khách hàng. Tùy tng lnh vc và ph!n
mm c th mà ph!n mm này có th h) tr thêm ph!n kim tra hàng tn kho. Ph!n

mm này có tính nng n gin và các báo cáo do ph!n mm cung cp ch là các
báo cáo t ng hp tình hình bán hàng và báo cáo tn kho.
Ph!n mm này ch yu phc v cho các doanh nghip có siêu th, nhà hàng ho(c
kinh doanh trc tuyn trên internet. Kt qu !u ra ca ph!n mm này s+ là !u vào
cho ph!n mm k toán tài chính qun tr.
- Ph!n m∀m k toán tài chính qu n tr: là ph!n mm dùng  nhp các chng t k
toán, lu tr, tìm kim, x lý và kt xut báo cáo tài chính, báo cáo qun tr và báo
cáo phân tích thng kê tài chính.
Phân loi theo hình thc sn ph∀m, ph!n mm k toán chia làm 2 loi: ph!n mm
óng gói, ph!n mm (t hàng [3]
- Ph!n m∀m k toán 3óng gói: là các ph!n mm c nhà cung cp thit k s4n,
óng gói thành các h#p sn ph∀m vi !y  tài liu hng dn cài (t, s dng và
b# a cài ph!n mm. Loi ph!n mm k toán này thng c bán r#ng rãi và ph
bin trên th trng.
- Ph!n m∀m k toán 3Αt hàng: là ph!n mm c nhà cung cp ph!n mm thit k
riêng bit cho m#t doanh nghip ho(c m#t s nh∋ các doanh nghip trong cùng m#t
tp oàn theo n (t hàng, da trên các yêu c!u c th. &(c im chung ca loi
ph!n mm này là không ph bin và có giá thành cao.
1.1.5.4 Tiêu chuΒn c2a ph!n m∀m k toán áp d#ng t8i doanh nghi∃p [1]
+ Phn mm k toán phi h tr cho ngi s dng tuân th các quy nh ca
Nhà nc v k toán; khi s dng phn mm k toán không làm thay i bn cht,
13


nguyên tc và phng pháp k toán c quy nh ti các vn bn pháp lut hin
hành v k toán
Ph!n mm k toán áp dng ti các n v k toán phi m bo các yêu c!u ca
pháp lut hin hành v k toán theo các n#i dung sau:
i vi chng t k toán: Chng t k toán nu c lp và in ra trên máy theo
ph!n mm k toán phi m bo n#i dung ca chng t k toán quy nh ti &iu 17

ca Lut K toán và quy nh c th i vi m)i loi chng t k toán trong các ch
# k toán hin hành. &n v k toán có th b sung thêm các n#i dung khác vào
chng t k toán c lp trên máy vi tính theo yêu c!u qun lý ca n v k toán, tr
các chng t k toán bt bu#c phi áp dng úng mu quy nh. Chng t k toán in
t c s dng  ghi s k toán theo ph!n mm k toán phi tuân th các quy nh
v chng t k toán và các quy nh riêng v chng t in t.
i vi tài khon k toán và phng pháp k toán: H thng tài khon k toán s
dng và phng pháp k toán c xây dng trong ph!n mm k toán phi tuân th
theo quy nh ca ch # k toán hin hành phù hp vi tính cht hot #ng và yêu
c!u qun lý ca n v. Vic mã hóa các tài khon trong h thng tài khon và các i
tng k toán phi m bo tính thng nht, có h thng và m bo thun li cho
vic t ng hp và phân tích thông tin ca ngành và n v.
i vi h thng s k toán: S k toán c xây dng trong ph!n mm k toán
khi in ra phi m bo các yêu c!u: m bo !y  s k toán; m bo mi quan h
gia các s k toán vi nhau; m bo có th kim tra, i chiu s liu gia các s ;
phi có  n#i dung ch yu theo quy nh v s k toán trong các ch # k toán hin
hành; s liu c phn ánh trên các s k toán phi c ly t s liu trên chng t
ã c truy cp; m bo tính chính xác khi chuyn s d t s này sang s khác.
&n v k toán có th b sung thêm các ch tiêu khác vào s k toán theo yêu c!u qun
lý ca n v.
i vi báo cáo tài chính: Báo cáo tài chính c xây dng trong ph!n mm k
toán khi in ra phi úng mu biu, n#i dung và phng pháp tính toán các ch tiêu theo
quy nh ca ch # k toán hin hành phù hp vi tng lnh vc. Vic mã hoá các ch
tiêu báo cáo phi m bo tính thng nht, thun li cho vic t ng hp s liu k toán
gia các n v trc thu#c và các n v khác có liên quan.
14


Ch s và ch vit trong k toán: Ch s và ch vit trong k toán trên giao din
ca ph!n mm và khi in ra phi tuân th theo quy nh ca Lut K toán. Trng hp

n v k toán c!n s dng ting nc ngoài trên s k toán thì có th thit k, trình
bày song ng ho(c phiên bn song song bng ting nc ngoài nhng phi thng nht
vi phiên bn ting Vit. Giao din m)i màn hình phi d∗ hiu, d∗ truy cp và d∗ tìm
kim.
In và lu tr tài liu k toán: Tài liu k toán c in ra t ph!n mm k toán
phi có !y  yu t pháp lý theo quy nh; m bo s thng nht gia s liu k
toán lu gi trên máy và s liu k toán trên s k toán, báo cáo tài chính c in ra t
máy  lu tr. Thi hn lu tr tài liu k toán trên máy c thc hin theo quy
nh v thi hn lu tr tài liu k toán hin hành. Trong quá trình lu tr, n v k
toán phi m bo các iu kin k/ thut  có th ∃c c các tài liu lu tr.
+ Phn mm k toán phi có kh nng nâng cp, có th sa i, b sung phù
hp vi nhng thay i nht nh ca ch  k toán và chính sách tài chính mà
không nh hng n c s d liu ã có
Có kh nng m bo khâu khai báo d liu ban !u k c trng hp b sung
các chng t k toán mi, sa  i li mu biu, n#i dung cách ghi chép m#t s chng
t k toán ã c s dng trong h thng. Có th loi b∋ bt các chng t k toán
không s dng mà không nh h%ng n h thng.
Có th b sung tài khon mi ho(c thay  i n#i dung, phng pháp hch toán i
vi các tài khon ã c s dng trong h thng. Có th b∋ bt các tài khon không
s dng mà không nh h%ng n h thng.
Có th b sung mu s k toán mi ho(c sa  i li mu biu, n#i dung, cách ghi
chép các s k toán ã c s dng trong h thng nhng phi m bo tính liên kt
có h thng vi các s k toán khác. Có th loi b∋ bt s k toán không s dng mà
không nh h%ng n h thng.
Có th b sung ho(c sa  i li mu biu, n#i dung, cách lp và trình bày báo cáo
tài chính ã c s dng trong h thng. Có th loi b∋ bt báo cáo tài chính không
s dng mà không nh h%ng n h thng.
+ Phn mm k toán phi t ng x lý và m bo s chính xác v s liu k
toán
15

T #ng x lý, lu gi s liu trên nguyên tc tuân th các quy trình k toán
c,ng nh phng pháp tính toán các ch tiêu trên báo cáo tài chính theo quy nh hin
hành.
&m bo s phù hp, không trùng lp gia các s liu k toán.
Có kh nng t #ng d báo, phát hin và ngn ch(n các sai sót khi nhp d liu
và quá trình x lý thông tin k toán.
+ Phn mm k toán phi m bo tính bo mt thông tin và an toàn d liu
Có kh nng phân quyn n tng ngi s dng theo chc nng, gm: K toán
tr%ng (ho(c ph trách k toán) và ngi làm k toán. M)i v trí c phân công có
nhim v và quyn hn c phân nh rõ ràng, m bo ngi không có trách nhim
không th truy cp vào công vic ca ngi khác trong ph!n mm k toán ca n v,
nu không c ngi có trách nhim ng ý.
Có kh nng t chc theo dõi c ngi dùng theo các tiêu thc, nh: thi gian
truy cp thông tin k toán vào h thng, các thao tác ca ngi truy cp vào h thng,
các i tng b tác #ng ca thao tác ó,…
Có kh nng lu li các du vt trên s k toán v vic sa cha các s liu k
toán ã c truy cp chính thc vào h thng phù hp vi tng phng pháp sa
cha s k toán theo quy nh; m bo ch có ngi có trách nhim mi c quyn
sa cha sai sót i vi các nghip v ã c truy cp chính thc vào h thng.
Có kh nng phc hi c các d liu, thông tin k toán trong các trng hp
phát sinh s c k/ thut n gin trong quá trình s dng.
1.1.5.5 C: ch v6n hành c2a ph!n m∀m k toán kt ni vi h∃ thng thông tin k
toán
Ph!n mm k toán có th x lý tt c các loi nghip v ca k toán. C ch vn
hành chung ca ph!n mm k toán thông thng c thit k theo s vn hành ca
các quy trình ca k toán nh: quy trình bán hàng, quy trình mua hàng, quy trình sn
xut, quy trình tài chính, quy trình qun lý ngun lc, …. Cn c vào tng quy trình
và quy mô sn xut kinh doanh ca tng doanh nghip, nhà sn xut ph!n mm s+

thit k theo tng phân h phù hp vi h thng thông tin k toán ca doanh nghip
[25].
Sau ây là s tóm lc nhng phân h ca ph!n mm k toán gn kt vi h
thng thông tin k toán qua các quy trình k toán c bn trong doanh nghip:
16


+ Quy trình bán hàng: Là chu trình liên quan n nhng công vic bán hàng
hóa, dch v, theo dõi công n phi thu, và thu tin ca khách hàng. Các module ca
ph!n mm k toán liên quan n quy trình này nh module bán hàng, module vt t,
hàng hóa, module qun lý tin, module công n phi thu,…
+ Quy trình mua hàng: Là chu trình liên quan n nhng công vic (t hàng,
mua hàng, theo dõi n phi tr và thanh toán cho nhà cung cp. Các module ca ph!n
mm k toán liên quan n quy trình này nh module n (t hàng, module mua hàng,
module hàng tn kho, module qun lý tin, module công n phi tr, …
+ Quy trình s n xu1t: Là chu trình liên quan n công vic chuyn  i tài
nguyên (nguyên liu, vt liu, công c, nhân công…) thành hàng hóa dch v. Các
module ca ph!n mm k toán liên quan n quy trình này: module tp hp chi phí sn
xut và tính giá thành sn ph∀m, module hoch nh tài nguyên vt liu, …
+ Quy trình tài chính: Là quy trình liên quan n hot #ng !u t tài chính,
kinh doanh tin t, hot #ng i vay, cho vay, i thuê hay cho thuê,… ca doanh
nghip. Các module ca ph!n mm k toán liên quan n quy trình này: module qun
lý tin, module báo cáo tài chính,…
+ Quy trình qu n lý ngun l=c: Là quy trình qun lý các ngun lc chính trong
n v nh ngun lc nhân s và ngun lc tài sn c nh. Các module ca ph!n mm
k toán thng thit k liên quan n quy trình này gm: module qun lý nhân s -
tin lng, module tài sn c nh
1.1.5.6 Mô hình ho8t 3Χng c2a ph!n m∀m k toán
Hot #ng ca ph!n mm k toán gm 3 công on [3]:
+ Nhn d liu u vào:

Trong công on này, ngi s dng phi t phân loi chng t phát sinh trong
quá trình hot #ng kinh k. Sau ó nhp bng tay vào h thng tùy theo (c im ca
tng ph!n mm c th.
Các chng t sau khi c nhp vào ph!n mm s+ c lu tr vào trong máy
tính di dng m#t ho(c nhiu tp d liu.
+ X lý:
Công on này thc hin vic lu tr, t chc thông tin, tính toán các thông tin
tài chính k toán da trên thông tin ca các chng t ã nhp trong công on 1  làm
cn c kt xut báo cáo, s sách, thng kê trong công on sau.