Nhận dạng các yếu tố ảnh hưởng đến sự thành công của quá trình tố chức công tác kế toán trong điều kiện ứng dụng công nghệ thông tin tại các doanh nghiệp chế biến gỗ trên địa bàn tỉnh bình định

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH


ĨOăNHT MINH

NHN DNG CÁC YU T NHăHNGăN
S THÀNH CÔNG CA QUÁ TRÌNH T CHC
CÔNG TÁC K TOÁNăTRONGăIU KIN
NG DNG CÔNG NGH THÔNG TIN TI
CÁC DOANH NGHIP CH BIN G
TRÊN A BÀN TNHăBỊNHăNH




LUN VN THCăSăKINHăT








TP.

H

Chí

Minh

–

Nm

2013

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH



ĨOăNHT MINH


NHN DNG CÁC YU T NHăHNG N
S THÀNH CÔNG CA QUÁ TRÌNH T CHC
CÔNG TÁC K TOÁNăTRONGăIU KIN
NG DNG CÔNG NGH THÔNG TIN TI
CÁC DOANH NGHIP CH BIN G
TRểNăA BÀN TNHăBỊNHăNH

Chuyên ngành: K toán
Mã s: 60340301




LUN VN THCăSăKINHăT



NGI HNG DN KHOA HC:

PGS.ăTS.ăBỐIăVNăDNG



TP.

H

Chí

Minh

–

Nm

2013


LIăCAMăOAN

“Nhn dng các yu t nh hng đn s thành công ca quá trình t chc công
tác k toán trong điu kin ng dng Công ngh thông tin ti các DN ch bin g trên
đa bàn tnh Bình nh” là công trình nghiên cu khoa hc, đc lp ca tôi. ây là đ
tài lun vn Thc s kinh t, chuyên ngành K toán – Kim toán. Lun vn này cha
đc ai công b di bt k hình thc nào.


Tác gi

ƠoăNht Minh

























MCăLC
TRANG PH BÌA

LIăCAMăOAN
MC LC
DANH MC T VIT TT
DANH MC HÌNH
DANH MC BNG BIU
PHN M U 1
1
3
3
3
3.
4
5
5
5
7
1.1 Các nghiên cu v các yu t đánhăgiáăs thành công ca vic t chc h
thng thông tin k toán. 7
1.2 Các nghiên cu v các yu t nhăhng s thành công ca vic t chc h
thng thông tin k toán. 9
16
2.1
16
2.1.1 Tng quan v t chc công tác k toán trong điu kin ng dng CNTT 16
2.1.2 Quy trình t chc công tác k toán trong điu kin ng dng CNTT 17
2.1.3 Ni dung công tác t chc k toán trong điu kin ng dng CNTT 18
2.2ăăMôăhìnhăcácăyuătăđánhăgiáăsăthƠnhăcôngăcaăquáătrìnhătăchcăAISă
trongăđiuăkinăngădngăCNTT 29
34
43

3.1 43
43
43
44
3.2 Thit k thangăđoăvƠăbng câu hi kho sát 44
3.2.1 Thit k thang đo 44
45
3.3ăăPhngăphápăphơnătíchădăliu 46
46
47
47
49
4.1ăăPhơnătíchăđ tin cyăthangăđoăvƠăd liu kho sát 49
4.2 Phân tích s khác bit quan nim giaăcácăđiătng kho sát v yu t
nhăhng s thành công ca quá trình t chc công tác k toánătrongăđiu
kin ng dng CNTT ti các DN ch bin g Bìnhănh 50
4.3ăăánhăgiáătng quát trung bình các thành phn nhóm yu t 53
4.4 Phân tích khám phá các nhóm yu t mi 57
CHNGă5.ăăKT LUN VÀ KIN NGH 62
5.1 Kt lun kt qu nghiên cu 62
5.1.1 Kt lun sau khi kim đnh Cronbach’ Alpha 62
5.1.2 Kt lun sau khi kim đnh Kruskal – Wallis & ANOVA 62
5.1.3 Kt lun sau khi s dng thng kê mô t đ đánh giá tng quát trung
bình các thành phn nhóm yu t. 64
5.1.4 Kt lun sau khi s dng phân tích khám phá yu t (EFA) 65
5.1.5 Kt lun tr li các câu hi nghiên cu 656
5.2 Kin ngh 68
5.3 Hn ch caăđ tƠiăvƠăhng nghiên cu tip theo 69
KT LUN 71
TÀI LIU THAM KHO

DANH MC T VIT TT

AIS
H thng thông tin k toán (Accounting Information System)
BCTC
Báo cáo tài chính
CNTT
Công ngh thông tin
DN
Doanh nghip
IS
H thng thông tin (Information system)
IT
Công ngh thông tin (Information technology)
PMKT
Phn mm k toán


DANHăMCăHỊNH

Hình 1.1 Các yu t tim nng nh hng s thành công ca IS 14
Hình 2.1 Mô hình đánh giá s thành công (da theo mô hình Mô hình cp nhp s
thành công ca IS theo McLean & DeLone, 2003) 34
Hình 2.2 Mô hình nghiên cu 41
44


DANHăMCăBNGăBIU

Thang đo nghiên cu 45
Bng 4.1 Kt qu kim đnh khác bit quan đim gia các đi tng kho sát 52
Bng 4.2 Mô t thng kê các bin quan sát 54
Bng 4.3 Mô t thng kê các nhóm yu t 55
-1-

PHNăMăU
1. đătƠi
Công ngh thông tin đã và đang đóng mt vai trò cc k quan trng trong quá
trình qun tr DN, điu hành các hot đng sn xut kinh doanh ca DN. S phát trin
và ng dng công ngh thông tin vào qun lý DN đang là xu th tt yu ca thi đi.
Và điu đó đang làm thay đi v c cu qun lý, cách thc hot đng kinh doanh ca
DN, chuyn dn các hot đng, giao dch truyn thng sang nhng hot đng có s h
tr ca công ngh thông tin nh giao dch đin t, s dng ERP trong qun lý… to
nên nhng li th cnh tranh ca DN trong thi đi hin nay thông qua vic ng dng
các h thng qun lý tiên tin. iu này đòi hi các nhà qun lý phi có nhng thay
đi phù hp trong c cu t chc, phng pháp qun lý DN đ đáp ng trong thi đi
mi.
Nhng thay đi và tác đng t quá trình ng dng công ngh thông tin đi vi
DN không th không nh hng đn công tác k toán. H thng k toán cng đã có
nhng s thay đi mnh m di tác đng ca công ngh thông tin. T chc công tác
k toán trong điu kin ng dng công ngh thông tin có nhng đc thù riêng bit,
khác xa so vi t chc k toán trong điu kin th công trc đây. Tính bo mt d
liu, ng dng đin toán đám mây, ch kí s…là nhng vn đ đc bàn ti hin nay
khi mt DN d đnh t chc mt h thng k toán. Vai trò ngi k toán trong h
thng k toán ng dng công ngh thông tin cng khác hn trc đây rt nhiu, h
phi làm vic trong mt môi trng thng xuyên thay đi. ó là nhng thay đi v
ng dng công ngh thông tin trong k toán, thay đi trong quy trình x lý và cung
cp thông tin k toán đ DN có th đt đc các mc tiêu qun lý đã thit lp. Và

quan trng hn na, vai trò ngi k toán không ch là thc hin công vic ghi chép,
lp báo cáo nh trc kia mà còn tham gia vào các đi d án đ phân tích, thit k và
đánh giá mt h thng thông tin k toán.
Bình nh là đa phng nm  duyên hi min Trung, có v trí đa lý thun li,
giao thông tng đi hoàn thin, tài nguyên phong phú, li nm trong Vùng kinh t
trng đim min Trung. ây là nhng li th đ Bình nh thúc đy phát trin công
nghip nói chung trong đó có ngành ch bin g nói riêng. Bình nh là mt trong
bn trung tâm ch bin g xut khu ln ca Vit Nam.
-2-

So vi các doanh nghip sn xut khác thì đc đim ca các DN ch bin g là
hot đng không liên tc, thng tp trung sn xut khi có đn hàng, mang tính thi
v. Vì vy, công vic k toán nhiu khi phát sinh rt nhiu trong mt giai đon nht
đnh, cn mt h thng x lý nhanh chóng, kp thi đ phc v tt vic sn xut, kinh
doanh.
Hn na, trong giai đon hin nay, khi mà s cnh tranh din ra gay gt thì
thông tin k toán mà các nhà qun tr doanh nghip cn không ch gói gn trong phm
vi báo cáo tài chính, mà quan trng hn h cn các thông tin k toán qun tr đ có th
d báo tình hình sn xut kinh doanh, xem xét tim lc ca doanh nghip so vi các
đi th cnh tranh cùng ngành…. Nhm giúp đa ra các quyt đnh kinh doanh chính
xác. Vì vy, vic ng dng CNTT vào công tác k toán đ có đc các thông tin đa
chiu, kp thi gn nh là yêu cu bt buc.
Theo kt qu nghiên cu ca Lê Xuân Nguyên (2011), ti Bình nh s lng
các DN ch bin g nm 2007 là 79 doanh nghip và c s, vi s vn di 10 t
đng (chim 35%). Sau 5 nm, s lng tng lên 171 DN và c s, trung bình hàng
nm tng 21,3%/nm. Trong đó, quy mô v ngun vn di 10 t đng có 86 đn v
(chim 50%), các DN có qui mô ngun vn trên 200 t đng ch chim 5,2%, tng
ng vi 9 đn v. Nh vy, đa phn các DN ch bin g Bình nh có quy mô nh và
va, các DN có ngun lc tài chính mnh rt ít.
V ngun nhân lc, s lao đng ca ngành ch bin g Bình nh bình quân giai

đon 2007-2012 khong 40.167 ngi (chim 70% trong ngành công nghip ch
bin). So vi mt bng kho sát chung ca 120 DN ch bin g c nc thì ngành ch
bin g Bình nh có trình đ cán b qun lý t cao đng, đi hc và trên đi hc đt
78,4%, công nhân có trình đ s cp và k thut tr lên gn 80% là mc cao ca c
nc. Trong đó, nhân lc ngành k toán đa phn có trình đ cao đng, đi hc tr lên,
tuy nhiên mc đ am hiu v CNTT theo kho sát còn yu so vi mt bng chung ca
c nc.
Tuy đa phn là các doanh nghip nh và va, trình đ nhân lc còn nhiu hn
ch nhng đ có th tn ti và phát trin trong thi đi công ngh ngày nay, đáp ng
yêu cu qun lý, sn xut kinh doanh trong giai đon mi, các DN ch bin g trên đa
bàn tnh Bình nh cng đã có nhng s đu t ln nhm ng dng công ngh thông
-3-

tin vào trong các hot đng ca DN, trong đó t chc công tác k toán là lnh vc
đc u tiên hàng đu vì trong điu kin ca nn kinh t th trng, khi mà các vn đ
cnh tranh đ tn ti và phát trin gia các DN din ra có tính cht thng xuyên,
phc tp và mang tính khc lit thì cht lng thông tin ca k toán đc khng đnh
nh là mt trong nhng tiêu chun quan trng đ đm bo s an toàn và kh nng
mang li thng li cho các quyt đnh kinh t.  thông tin k toán thc s hu ích,
phc v kp thi cho các đi tng s dng thì vic t chc công tác k toán trong
điu kin ng dng công ngh thông tin mt cách khoa hc và hp lý là vô cùng quan
trng, nó quyt đnh s sng còn và phát trin ca DN trong tng lai.
ã có nhiu nghiên cu tìm hiu v cách thc t chc công tác k toán trong
điu kin ng dng CNTT nhng cha có nghiên cu nào xem xét xem các yu t nào
s nh hng, quyt đnh s thành công đó, vì vy tác gi đã quyt đnh nghiên cu đ
tài ắNhn dng các yu t nh hng đn s thành công ca quá trình t chc
công tác k toán trong điu kin ng dng Công ngh thông tin ti các DN ch bin
g trên đa bàn tnh Bình nh”.
2.

a.

Tìm hiu và đánh giá các yu t nh hng đn s thành công ca quá trình t
chc công tác k toán trong điu kin ng dng Công ngh thông tin ti các DN ch
bin g trên đa bàn tnh Bình nh. Giúp cho các doanh nghip ch bin g ti Bình
nh tin hc hóa công tác k toán đc thành công, giúp cho các nhà cung cp phn
mm k toán thc hin tt công vic ca mình và cui cùng là giúp các nhà ging dy
t chc công tác k toán có th gn kt bài ging lý thuyt và thc t ti các doanh
nghip.
b.

Liên quan ti đ tài, 3 mc tiêu đt ra cn gii quyt đó là:
Tìm hiu lý thuyt, các công trình nghiên cu liên quan trong và ngoài nc
trc đây v quá trình t chc công tác k toán trong điu kin ng dng công ngh
thông tin, các yu t đánh giá s thành công và các yu t nh hng đn s thành
công ca quá trình này.
-4-

Nhn dng ra các yu t nh hng s thành công ca quá trình t chc công
tác k toán trong điu kin ng dng CNTT ti các DN ch bin g Bình nh.
 ra các kin ngh đ giúp các DN ch bin g trên đa bàn tnh Bình nh
có th t chc thành công công tác k toán trong điu kin ng dng Công ngh thông
tin vi chi phí thp nht.
3.
(1) Liu các nhóm ngi kho sát khác nhau có quan đim khác nhau v các yu
t nh hng s thành công ca quá trình t chc công tác k toán trong điu kin tin
hc hóa hay không?
(2) Nhng nhóm yu t nào nh hng s thành công ca quá trình t chc
công tác k toán trong điu kin tin hc hóa ti các DN ch bin g Bình nh? Mc
đ xp hng nh hng ca các yu t này ti s thành công ca vic t chc?

(3) Có nhng nhóm yu t mi nào đc khám phá nh hng ti s thành công
ca quá trình t chc công tác k toán trong điu kin tin hc hóa ti các DN ch bin
g Bình nh.
 x lý đa ra kt lun cho tng câu hi, đ tài xây dng gi thit nghiên cu
tng ng nh sau:
Câu hi (1): Liu các nhóm ngi khác nhau có quan đim khác nhau v các yu
t nh hng s thành công ca quá trình t chc công tác k toán trong điu kin tin
hc hóa hay không?
Ho: các nhóm đi tng khác nhau có quan đim v các yu t nh hng s
thành công ca quá trình t chc công tác k toán trong điu kin tin hc hóa ging
nhau (tc là trung bình nhóm ging nhau)
H1: Ít nht có mt nhóm đi tng khác nhau có quan đim v các yu t nh
hng s thành công ca quá trình t chc công tác k toán trong điu kin tin hc
hóa khác nhau.
Câu hi (2). Nhng nhóm yu t nào nh hng s thành công ca quá trình t
chc công tác k toán trong điu kin tin hc hóa ?
Ho: Trung bình nhóm yu t < 3 (Nhóm yu t không nh hng ti s
thành công ca quá trình t chc công tác k toán trong điu kin tin hc hóa)
-5-

H1: Trung bình nhóm yu t >= 3 (Nhóm yu t nh hng ti s thành công
ca quá trình t chc công tác k toán trong điu kin tin hc hóa).
4.

i tng nghiên cu là quá trình t chc công tác k toán trong điu kin ng
dng CNTT và các nhân t nh hng ti quá trình này.
i tng kho sát là ban qun lý DN, k toán trng, ngi làm công tác k
toán, các nhà t vn trin khai có kinh nghim v t chc công tác k toán trong điu
kin ng dng Công ngh thông tin, nhng ngi ging dy v t chc k toán. ây
là các nhóm ngi có kinh nghim thc t và nn tng lý thuyt tt trong vic t chc

công tác k toán trong điu kin ng dng Công ngh thông tin.
Phm vi nghiên cu: ti các doanh nghip ch bin g trên đa bàn tnh Bình
nh t
g 11 nm 2013.
5.
Lun vn s dng phng pháp so sánh các lý thuyt nn kt hp vi phng
pháp nghiên cu đnh lng.
- Phng pháp so sánh các lý thuyt nn v vic t chc công tác k toán
trong điu kin ng dng CNTT, da vào các nghiên cu trong và ngoài nc trc
đây đ tìm ra các yu t đo lng s thành công và các yu t nh hng ti s thành
công ca quá trình t chc này.
- Phng pháp nghiên cu đnh lng đc s dng đ kim đnh các yu t
nh hng ti vic t chc công tác k toán k toán trong điu kin ng dng công
ngh thông tin ti các DN ch bin g trên đa bàn tnh Bình nh, và xp hng tm
quan trng ca các yu t.
6.

:
Chngă1. T
v các yu t đánh giá và nh
hng s thành công ca vic t chc công tác k toán.
Chngă2. quy trình và ni dung t chc k toán
trong điu kin ng dng CNTT,

Chngă3.

-6-

Chngă4.ă

Chngă5.





















-7-

N
T chc công tác k toán trong điu kin ng dng CNTT chính là vic t chc
mt h thng thông tin k toán trên nn máy tính. Mà h thng thông tin k toán v
bn cht là mt h thng thông tin, là mt trng hp đc bit ca h thng thông tin
nên các yu t đánh giá và nh hng s thành công ca vic t chc mt h thng
thông tin có th đc áp dng đ xem xét cho vic t chc h thng thông tin k toán.

H thng hoch đnh ngun lc doanh nghip (ERP) là mt h thng phn mm
qun lý doanh nghip bao gm nhiu ng dng tích hp. S khác bit gia vic ng
dng ERP so vi cách áp dng nhiu Phn Mm qun lý ri rc khác (nh Phn Mm
k toán, qun lý nhân s, qun lý bo hành ) là tính tích hp. ERP ch là mt Phn
Mm duy nht và các module ca nó thc hin các chc nng tng t nh các Phn
Mm qun lý ri rc, nhng các module này còn làm đc nhiu hn th trong môi
trng tích hp.Vic ng dng ERP hin nay không còn ch là vic ca các doanh
nghip, tp đoàn ln na mà đã có rt nhiu nhà cung cp phn mm gii thiu các
sn phm ERP dùng cho các doanh nghip va và nh. Vic t chc ng dng ERP
cho h thng thông tin qun lý doanh nghip là phc tp và khó khn hn nhiu so vi
vic t chc h thng thông tin k toán (AIS) trong điu kin ng dng phn mm k
toán. Tuy nhiên, xét v bn cht thì ng dng ERP là vic tin hc hóa công tác qun lý
DN, là t chc h thông thông tin qun lý DN trong điu kin ng dng CNTT nên
nhng yu t đánh giá và phn ánh s thành công ca quá trình t chc này có nhiu
nét tng đng và có th áp dng đ xem xét cho quá trình t chc AIS trong điu
kin ng dng CNTT.
Chính vì nhng lý do trên mà ngoài vic tìm hiu các nghiên cu v s thành
công và các yu t nh hng s thành công ca quá trình t chc AIS trong điu kin
ng dng CNTT, đ tài còn tìm hiu nhng nghiên cu s thành công và các yu t
nh hng s thành công ca vic t chc h thng thông tin và ERP.
1.1ăăăCácănghiênăcuăvăcácăyuătăđánhăgiáăsăthƠnhăcôngăcaăvicătăchcă
hăthngăthôngătinăkătoán.
Mt s lng ln các cuc nghiên cu đã đc tin hành trong sut nhiu nm
qua đ c gng xác đnh các nhân t nh hng s thành công ca vic t chc h
thng thông tin. Tuy nhiên, nhân t ph thuc trong nhng cuc nghiên cu này – s
-8-

thành công ca h thng thông tin – rt khó đ xác đnh đc. Các nhà nghiên cu
khác nhau đã chú ý vào các khía cnh thành công khác nhau, dn đn các yu t th
hin s thành công trong các nghiên cu cng khác nhau.

Chng hn, trong nghiên cu ca Gable et al. (2003) đã đo lng s thành công
ca h thng thông tin DN bi 5 nhân t, đó là: cht lng h thng , cht lng thông
tin, s hài lòng, tác đng cá nhân và tác đng t chc.
Còn theo nghiên cu “
” ca Zainal
Arifin Hasibuan và Gede Rasben Dantes (2012) cng ch ra 5 nhân t đ xem xét s
thành công khi t chc h thng thông tin k toán trong điu kin tin hc hóa  mc
cao, khi ng dng ERP vào công tác k toán, gm: Cht l
t lng
thông tin, Cht lng dch v, Tác đng chin thut , Tác đ

Trong khi đó, McLean và DeLone (2003) đo lng s thành công ca h thng
thông tin bng các nhân t: cht lng h thng, cht lng thông tin, cht lng dch
v, ý đnh s dng, s hài lòng ca ngi s dng và li ích ròng . ây là phiên bn
mi ca mt mô hình nghiên cu đã đc đ xut trc đây. Mô hình nghiên cu
trc đây, McLean và DeLone (1992), đã s dng 6 nhân t đ xem xét S thành công
ca h thng thông tin: Cht lng ca h thng, Cht lng thông tin, ý đnh s
dng, S hài lòng ca ngi dùng, Tác đng cá nhân, Tác đng t chc.
Trong tt c các nghiên cu thì nghiên cu ca MCLean và DeLone (1992) có
th đc xem là nghiên cu nn tng đ các nghiên cu khác da vào. Cách phân loi
nhân t trong nghiên cu này và mô hình hình thành t nghiên cu đã đc nhiu
đánh giá đ xut là tài liu tham kho cho các nghiên cu trong tng lai v s thành
công ca h thng thông tin.
Trong phm vi đ tài s la chn đo lng s thành công ca h thng thông tin
k toán bng các nhân t theo nghiên cu ca McLean và DeLone (2003) vì đây là mô
hình nghiên cu đc đánh giá cao nht, kt qu ca nghiên cu này luôn đc các
nghiên cu khác xem là tài liu tham kho và nghiên cu này đã cp nhp s thay đi
ca công ngh thông tin so vi phiên bn 1992 trc đây.

-9-

1.2 Các nghiên cu v các yu t nhăhng s thành công ca vic t chc
h thng thông tin k toán.
Theo giáo trình T chc công tác k toán doanh nghip, i hc kinh t TP.
HCM 2012 thì các nhân t chi phi đn t chc công tác k toán trong điu kin tin
hc hóa bao gm 5 nhân t:
- Môi trng kinh doanh: bao gm môi trng pháp lý và môi trng kinh t xã
hi.
- Nhu cu thông tin k toán: các thông tin k toán tài chính và các thông tin k
toán qun tr.
- Yêu cu qun lý doanh nghip.
- Yêu cu kim soát trong doanh nghip.
- Công ngh thông tin và nhn thc v vai trò ca CNTT trong qun lý.
Nghiên cu “Các yu t thành công then cht cho vic thc hin và nâng cp h
thng ERP” ca FIONA FUI-HOON NAH và SANTIAGO DELGADO (2006) đã lit
kê ra 7 yu t nh hng thành công quan trng:
1. K hoch kinh doanh và tm nhìn cho DN
2. S thay đi phong cách qun lý
3. Truyn thông
4. Thành phn đi ERP, các k nng và s b tr cho nhau.
5. S h tr ca nhà qun lý và thành công
6. Qun lý d án
7. Phân tích h thng, la chn và thc hin các bin pháp k thut.
Nghiên cu này áp dng mô hình 4 giai đon trong t chc mt h thng ca
Markus và Tanis (2000), sau đó tin hành so sánh tm quan trng ca nhng yu t
thành công then cht thông qua các giai đon thc hin và nâng cp ERP. "K hoch
kinh doanh và tm nhìn cho DN" và "S h tr ca nhà qun lý và thành công" đóng
vai trò then cht trong giai đon phân tích. “Thành phn đi ERP, các k nng và s
b tr cho nhau", "Qun lý d án" và "Phân tích h thng, la chn và thc hin các
bin pháp k thut” đóng vai trò hàng đu trong giai đon thit k. “S thay đi phong

cách qun lý” và"Truyn thông" là rt quan trng trong c giai đon thit k và thc
hin h thng.
-10-

Nghiên cu “Tác đng ca các yu t thành công then cht thông qua tin trình
thc hin ERP” ca Toni M. Somers và Klara Nelson (2001) đã mô t tác đng ca
các yu t thành công quan trng (CSFs) thông qua tin trình thc hin ERP bng
cách s dng phn hi t 86 t chc đã hoàn thành hoc đang trong quá trình hoàn
thành vic thc hin mt h thng ERP. Nghiên cu này da vào mô hình 6 giai đon
trong thc hin h thng ca Cooper and Zmud (1990) gm: btăđu,ăphngăpháp,ă
thích nghi, chp nhn,ăchngătrình,ăthc hin đ xem xét nh hng ca các nhân
t đn tng giai đon t đó nh hng ti thành công chung ca vic t chc h
thng. Và nghiên cu này đã đ xut đc 22 nhân t nh hng ti s thành công
ca quá trình thc hin ERP.
Nghiên cu “
” ca Jong-Min Choe (1998) đã cho thy vai trò ca
ngi dùng trong thit k h thng thông tin k toán qun lý (MAS). Bng cách kh
t bng câu h 
 tng tác gia các bin theo ng cnh (nhim v không
chc chn và c cu t chc), các đ
 p th
tp h t qu cho th 
không chc chn nhim v
ng hp và kp thi v

nh hng n mi quan h gia hiu sut và đc đim
thông tin. Trong mt t chc ít cu trúc, phm vi rng, thông tin kp thi và tng hp
v
 
chc c hc, phm vi hp

 dn đn hiu qu MAS cao hn.
Nghiên cu “
” ca Zainal Arifin
Hasibuan và Gede Rasben Dantes (2012)
a các yu t thành
công quan tr
u
đ n t tng quan tài liu. 
-11-

 th là: chun b d án, la chn công ngh, lp d án,
thc hin/phát trin và trin khai d án.
 gii quyt các mc tiêu nghiên c t bng câu hi kho sát
đc xem nh là phng pháp nghiên cu thích hp nht. Nó đc gi đn 74 công ty
đã trin khai thc hin h th
t 1 nm. Ng
nhân viên qu i dùng liên quan đn vic phát
trin và s dng h thng ERP. Cuc kho sát đã nhn đc 248 phn hi t
c gi đn các công ty. 
t phân tích đnh lng đc
áp dng đ xác đ

ERP. S thành công c  đc đo lng thông qua
5 ch s
t l t lng thông tin, cht lng dch v, tác đng
chin thut và tác đ
 a KSFs trong tng giai đon
c
 th y rng giao ti n trng
nht trong giai đon chun b d

ng nh a
chn công ngh. Qun lý s thay đ
ng nht trong p d
c hin/phát trin, đào t  d ng
nht. Nghiên cu này d kin s

đc bit là vai trò ca KSF trong tng giai đon ca c
Nghiên cu “
” ca ASHARI (2008) tìm hiu v các yu t nh
hng ti s thành công ca quá trình t chc h thng thông tin k toán ti các DN
va và nh.
-12-



quyt đnh s thành công ca h thng thông tin hay là tính hiu qu ca h thng này
đc phát trin da vào các lnh vc lý thuyt gm: lý thuyt trin vng, lý thuyt lý
lun hành đng, lý thuyt v hành vi k hoch, lý thuyt mô hình chp nhn, lý
thuyt nhn thc xã hi và lý thuyt ph bin s đi mi. Bng s kt hp ca
nhng lý thuyt này, yu t quyt đnh s thành công ca h thng thông tin là mt
chc nng ca các bin liên quan đn ngi s dng gm các bin qun lý, h tr
chuyên gia bên ngoài và các bin v bi cnh môi trng.
T các phân tích trc đây, s dng mô hình phng trình cu trúc vi phng
pháp thông minh PLS, có th kt lun rng:
Yu t môi trng qun lý đã có tác đng tích cc đn vic thc hin thành
công ca h thng thông tin.
Yu t ngi dùng hu nh không có tác đng đáng k đn s thành công ca
h thng thông tin.
Nhân t chuyên gia bên ngoài có tác đng đáng k đn h thng thông tin
Yu t môi trng không có nh hng đáng k đn s thành công trong vic

thc hin h thng thông tin.
Yu t qun lý và yu t môi trng có tác đng tích cc đn yu t ngi
dùng liên quan.
Nghiên cu “Các nhân t tác đng đn s thành công trong vic thc hin h
thng: Không ch là yu t công ngh” ca Paula J. Vaughan (2000) đã ch ra rng
công ngh không phi là yu t quyt đnh khi t chc mt h thng mà còn nhiu yu
t quan trng khác cn phi xem xét khi trin khai thc hin h thng:
-13-

S tng tác ca yu t công ngh và qui mô t chc
S tham gia ca ngi s dng và các đi tng liên quan
Vic ng h d án ca nhà qun lý, các nhân viên trong công ty
Cam kt theo đui d án
K hoch
Ri ro d án
Nghiên cu “Các yu t thành công ch yu trong quá trình thc hin h thng
ERP quc t: ểng tip cn theo các tình hung nghiên cu thc t” ca ROBERT
PLANT và LESLIE WILLCOCKS (2007) đã tin hành kim nghim trong thc t ti 2
công ty A, B hai nghiên cu ca Somers & Nelson (2001) và Akkermans & Van
Helden (2002) v quá trình thc hin h thng ERP quc t, nhn thc ca các nhà
qun lý d án đi vi 22 yu t thành công quan trng nh hng đn kt qu ca vic
trin khai ERP. Bài vit cng tin hành kim tra nhn thc v các yu t thành công
quan trng  các giai đon phát trin d án khác nhau ti mi công ty và thy rng có
mt s khác nhau đáng k  nhiu yu t.
Nghiên cu “Xác đnh và kim soát các nhân t nể ểng cht lng thông tin
k toán trong môỄ trng ng dng h thng hocể đnh ngun lc DN (ERP) ti các
DN Vit Nam” ca NGUYN BÍCH LIÊN (2012) đã da vào mô hình h thng hot
đng đ nhn din ra 12 nhân t nh hng cht lng thông tin k toán k toán trong
môi trng ERP ti các DN Vit Nam gm:
Thành phn nhân t 1. Tm nhìn, cam kt và h tr ca Ban qun lý cp cao

doanh nghip
Thành phn nhân t 2. Nng lc và kinh nghim và s h tr ca Nhà t vn
trin khai.
Thành phn nhân t 3. Nng lc đi d án
Thành phn nhân t 4. Th nghim h thng
Thành phn nhân t 5. Hun luyn và tham gia ca nhân viên DN.
Thành phn nhân t 6. Cht lng d liu
Thành phn nhân t 7. Qui trình x lý và cht lng phn mm ERP.
Thành phn nhân t 8. Cht lng thit b, c s h tng
-14-

Thành phn nhân t 9. Chin lc, chính sách h thng ERP.
Thành phn nhân t 10. Môi trng vn hóa DN
Thành phn nhân t 11. Môi trng giám sát, kim tra
Thành phn nhân t 12. Ngi s dng bên ngoài DN.
Theo Nghiên cu “Thng nht các mô ểìnể pểân đon ca vic thc hin h
thng tểông tỄn” ca Kwon, TH & Zmud, RW (1987) các yu t nh hng đn s
thành công ca vic t chc mt h thng thông tin gm 4 nhóm sau: các yu t
ngi dùng, các yu t kăthut, các yu t liênăquanăđn nhim v, và các yu t
cu trúc.

Hình 1.1ăCácăyuătătimănngănhăhngăsăthƠnhăcôngăcaăIS
S thành công ca
h thng thông tin
Các yu t
liên quan đn
nhim v
Các yu t k
thut
Các yu t
ngi dùng
Các yu t
cu trúc
Ngi
s dng
Nhà
qun lý
S ng h
S h tr
S tham gia

ào to và
đng lc
Quy mô t
chc
Chuyên gia
bên ngoài
H tr
ngi dùng
Mc tiêu rõ ràng
Chin lc kinh
doanh
Qun lý s thay
đi
Qun lý d án
Chuyên môn
S tp trung
Hình thc
Ngun: Kwon, TH &
Zmud, RW (1987)
-15-

Qua kt qu tng quan các nghiên cu trc đây, tác gi nhn thy các nghiên
cu trong nc liên quan đn các yu t đánh giá và các yu t nh hng s thành
công ca quá trình t chc tin hc hóa công tác k toán rt ít và trình bày cng không
chuyên sâu, mà ch đc đ cp mt cách s lc trong các bài báo, giáo trình. Còn
nghiên cu ca các tác gi nc ngoài thì ch yu đ cp đn các yu t đánh giá và
nh hng s thành công ca t chc h thông thông tin (IS) và ng dng ERP cho
công tác qun lý doanh nghip. Nhng nh đã phân tích  phn đu, trc khi tìm
hiu các nghiên cu trc đây, các yu t đánh giá và các yu t nh hng s thành
công ca quá trình t chc IS và quá trình ng dng ERP cho doanh nghip có th

đc s dng đ xem xét cho s thành công ca quá trình t chc AIS trong điu kin
ng dng CNTT.
Tuy nhiên, điu này mi ch là s phng đoán qua lý thuyt. Còn s tht các yu
t đánh giá và nh hng s thành công ca t chc h thông thông tin (IS) và ng
dng ERP cho công tác qun lý doanh nghip có th đc xem xét cho s thành công
ca quá trình t chc AIS trong điu kin ng dng CNTT hay không thì vn là mt
khong trng mà cha có nghiên cu nào tìm hiu. Vì vy, tác gi đã quyt đnh tìm
hiu vn đ này trong thc trng ti các DN Vit Nam mà c th là ti các DN ch
bin g Bình nh.
TịMăTTăCHNGă1
Chng này trình bày khái quát các nghiên cu v các yu t đánh giá và nh hng
s thành công ca quá trình t chc h thng thông tin k toán. Các nghiên cu này đa
phn ch mi tìm hiu v s thành công ca quá trình t chc IS hoc ERP mà cha
có nghiên cu nào tìm hiu s thành công ca quá trình t chc AIS, mc dù 3 h
thng này có nhng nét tng đng nht đnh nhng cn phi kim chng điu này
trong thc t. iu này đã to ra hng nghiên cu cho đ tài. Chng tip theo s
trình bày các c s lý thuyt liên quan đn t chc h thng thông tin k toán và s
thành công ca nó.


-16-



tng quan các nghiên cu trc đây v s thành công ca vic t
chc công tác k toán trong điu kin ng dng CNTT và các yu t nh hng đn
s thành công ca quá trình này.
Chng này s trình bày c s lý thuyt ca nghiên cu bao gm khái nim, quy
trình, ni dung t chc công tác k toán trong điu kin ng dng CNTT. Trên c s
đó kt hp vi vic tng quan tài liu chng 1, tác gi s nhn din ra các yu t

đánh giá và nh hng s thành công ca quá trình t chc công tác k toán trong
điu kin ng dng CNTT theo lý thuyt

2.1
2.1.1 Tng quan v t chc công tác k toán trong điu kin ng dng công
ngh thông tin
2.1.1.1 Khái nim
T chc công tác k toán trong điu kin ng dng công ngh thông tin là vic
ng dng nhng thành tu k thut ca công ngh thông tin trong vic thu thp, x lý,
kt xut báo cáo và lu tr các d liu k toán mt cách t đng và chính xác. Công
vic ca k toán lúc này ch yu do máy tính đm nhim, còn công vic ca nhng
ngi làm k toán là kim tra tính hp pháp, hp l ca chng t trong vic qun lý
nghip v, giám sát hot đng ca h thng và phân tích các thông tin đu ra (Nguyn
ng Huy, 2010).
Theo bài ging cao hc k toán chuyên đ 4 ca Bùi Quang Huy thì t chc công
tác k toán trong điu kin ng dng PMKT chính là quá trình t chc 5 thành phn
ca h thng thông tin k toán: thu thp d liu đu vào, x lý, lu tr, kim soát và
cung cp thông tin trên c s gn các đc đim ca PMKT vi mc tiêu, yêu cu ca
DN.
Nh vy, t chc công tác k toánă trongă điu kin ng dng công ngh
thông tin chính là vic t chc mt h thng thông tin k toán trên nn máy tính
sao cho thông tin k toán đc cung cp t h thng là nhanh, chính xác, phù hp yêu
cu qun lý ca doanh nghip vi chi phí là thp nht.
-17-

2.1.1.2 Mc tỄêu và yêu cu t cểc công tác k toán trong đỄu kỄn ng
dng công ngể tểông tỄn
Theo tài liu T chc công tác k toán doanh nghip, i hc kinh t TP. HCM
2012 thì t chc công tác k toán trong điu kin ng dng CNTT có mc tiêu và yêu
cu sau:

a. Mc tiêu
- Xây dng h thng k toán đáp ng đc vic t chc ghi nhn, x lý và
cung cp thông tin phù hp cho tng đi tng s dng thông tin.
- Công tác k toán đáp ng các yêu cu qun lý ca DN.
- Công tác k toán phù hp vi đc thù hot đng kinh doanh ca DN.
- ng dng tin b công ngh thông tin trong công tác k toán ca DN.
b. Yêu cu
T chc công tác k toán ca mt DN trong điu kin tin hc hóa cn đáp ng
các yêu cu sau: Tính kim soát, tính hiu qu, tính phù hp, tính linh hot.
2.1.2 Quy trình t chc công tác k toán trong điu kin ng dng công ngh
thông tin
Trong tài liu H thng thông tin k toán tp 3 ca i hc kinh t TP. HCM
có vit T chc công tác k toán trong điu kin ng dng công ngh thông tin có
th đc thc hin theo 2 phng pháp: tuân th các giai đon chun mc hoc theo
mu th nghim.
2.1.2.1 Phát trin theo các gỄaỄ đon chun mc
Chia quy trình t chc thành các giai đon chun mc gm giai đon phân
tích, thit k, thc hin, vn hành h thng và tin hành theo tng giai đon .
- Phân tích h thng: là quá trình kho sát h thng thông tin hin hành và môi
trng ca nó đ xác đnh các kh nng ci tin, các gii pháp cho h thng mi và
kh nng thc hin các gii pháp đó. Giai đon này gm các công vic: Khi đu d
án, Kho sát s b, ánh giá kh thi.
- Thit k h thng: trong quá trình thit k h thng, đi thit k s chuyn
nhng mô t đc to ra trong quá trình phân tích thành nhng phng thc có th
thc hin đc. Bao gm: thit k s b sau đó thit k chi tit yêu cu ca h thng
và cui cùng da vào đó đ đánh giá và la chn phn mm k toán phù hp.
-18-

- Thc hin h thng: là giai đon h thng đc to ra và chun b đa vào s
dng, gm các công vic theo trình t sau: k hoch thc hin và chuyn đi  cài

đt thit b  cài đt phn mm  hun luyn và kim tra  chuyn đi h thng.
- Vn hành h thng: vic chuyn đi h thng không làm chm dt tin trình
phát trin h thng. Sau khi h thng hot đng mt thi gian, vic thm đnh quá
trình thc hin chuyn đi s đc tin hành. Mc đích ca vic này là xác đnh xem
h thng có đt đc các mc tiêu ca nó hay không. ng thi, mt hot đng khác
là bo trì h thng s din ra trong sut quá trình hot đng ca h thng đ đm bo
cho h thng hot đng liên tc, hiu qu.
2.1.2.2 Phát trin theo mu th nghim
Hng phát trin này thích hp vi các h thng x lý nghip v nh. ây là
mt hng phát trin b qua các giai đon chun mc. Phng pháp này s dng các
h thng có sn đáp ng đy đ nht vi yêu cu thông tin đu ra ca DN, tin hành
chnh, sa, thêm, bt cho đn khi đt đc mc tiêu. Ngha là doanh nghip khi có
d đnh tin hc hóa công tác k toán s tin hành xem xét các doanh nghip khác có
đc đim tng t nh mình, tìm hiu xem h đang s dng phn mm k toán nào,
b máy k toán đc t chc ra sao…sau đó áp dng tng t vào doanh nghip
mình ri tin hành điu chnh cho ti khi nào đt đc yêu cu mong mun thì hoàn
thành.
2.1.3 Ni dung công tác t chc k toán trong điu kin ng dng công
ngh thông tin
Theo tài liu T chc công tác k toán doanh nghip, i hc kinh t TP. HCM
2012 thì t chc công tác k toán trong điu kin ng dng CNTT gm 8 công vic
sau đây:
2.1.3.1 Xác đnể yêu cu tểông tỄn k toán, qun lý
 xác đnh yêu cu thông tin, khi tin hành t chc công tác k toán cn xác
đnh các đi tng s dng thông tin k toán trong và ngoài DN:
- i tng s dng thông tin k toán ngoài DN: thông tin cn cung cp là
thông tin tài chính đc th hin trong h thng báo cáo tài chính theo quy đnh ca
ch đ, chun mc k toán.
-19-

- i tng s dng thông tin k toán trong DN: cn phân cp qun lý, tng
ng các thông tin k toán mà cp qun lý đó cn đ ra quyt đnh thì s có các báo
cáo k toán qun tr tng ng.
Có 2 cách tip cn khi xác đnh nhu cu thông tin k toán qun tr:
- Tip cnătheoăquanăđim k toán cung cp tt c nhng gì có th có: da
trên đc đim hot đng ca DN và nhng hiu bit k toán ca bn thân, ngi làm
công tác t chc s trình bày toàn b thông tin có th đc cung cp mà không cn
quan tâm đn vic nhng thông tin đó có tht s cn thit và hu ích hay không.
- Tip cnătheoăquanăđim cung cp nhngăthôngătinăngi s dng cn
có: vi cách tip cn này, ngi làm công tác t chc phi cn c vào đc đim hot
đng ca DN, xác đnh các đi tng cn s dng thông tin, phân tích các hot đng,
các quyt đnh cn đc đa ra ng vi mi đi tng đ t đó xác đnh các thông
tin cn cung cp cho mi đi tng. Cách tip cn này s giúp cho vic phân tích yêu
cu thông tin phù hp, đy đ và chính xác hn, nhng đòi hi ngi làm công tác t
chc phi có kinh nghim và hiu bit sâu rng v hot đng ca DN, v nhng đi
tng s dng thông tin và v các nh hng ca thông tin vi vic đa ra quyt
đnh.
2.1.3.2 T chc, thu thp d liu đu vào
Quá trình t chc d liu đu vào cho h thng k toán chính là vic xác đnh
các ni dung d liu, t chc thu thp và t chc ghi nhn các ni dung liên quan đn
các hot đng sn xut kinh doanh ca DN vào h thng k toán.
a. T chc d liu cểo các đỄ tng k toán
Các hot đng nu xét v khía cnh x lý cung cp thông tin k toán thì k toán
phi thu thp d liu và phn ánh các đi tng k toán. i tng k toán đc xác
đnh da trên c s các yêu cu thông tin mà k toán phi cung cp và yêu cu qun
lý ca DN. Ví d: đ có thông tin đánh giá v tình hình và kh nng thanh toán ca
khách hàng DN, cn theo dõi, ghi chép và cung cp thông tin v n phi thu. Nh
vy, n phi thu là đi tng k toán.
Tùy theo yêu cu qun lý ca DN, các đi tng k toán có th đc theo dõi
theo các đi tng qun lý chi tit liên quan. Ví d: n phi thu có th đc theo dõi

chi tit theo khách hàng, đn hàng, nhân viên….