Hoàn thiện thông tin kế toán được công bố của các công ty cổ phần niêm yết tại sở giao dịch chứng khoán TPHCM

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp. HCM







HUNH TH PHNG KHANH




HOẨN THIN THỌNG TIN K TOÁN C CỌNG B
CA CÁC CỌNG TY C PHN NIểM YT
TI S GIAO DCH CHNG KHOÁN TP. H CHệ MINH







LUN VN THC S KINH T

TP. H Chí Minh – Nm 2012


. H Chí Minh – Nm 2012


B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T Tp. HCM





HUNH TH PHNG KHANH




HOẨN THIN THỌNG TIN K TOÁN C CỌNG B
CA CÁC CỌNG TY C PHN NIểM YT
TI S GIAO DCH CHNG KHOÁN TP. H CHệ MINH

Chuyên ngành: K toán
Mư s: 60340301

LUN VN THC S KINH T




NGI HNG DN KHOA HC:
PGS.TS. HẨ XUỂN THCH








TP. H Chí Minh – Nm 2012


. H Chí Minh – Nm 2012

LI CAM OAN


Tôi cam đoan lun vn thc s kinh t: “Hoàn thin thông tin k toán đc công
b ca các công ty c phn niêm yt ti S giao dch chng khoán thành ph H
Chí Minh” là công trình nghiên cu khoa hc nghiêm túc ca bn thân. Các kt qu
trong lun vn này đc tng hp t quá trình kho sát thc t và ngun thông tin đáng

tin cy.
TP.HCM, ngày 29 tháng 10 nm 2012
Tác gi




Hunh Th Phng Khanh


















MC LC
Trang

1. LỦ do chn đ tài 01

2. Mc tiêu nghiên cu 02
3. i tng và Phm vi nghiên cu 02
3.1 i tng nghiên cu 02
3.2 i tng kho sát 02
3.3 Phm vi nghiên cu 03
4. Phng pháp nghiên cu 0 3
5. Kt cu ca đ tài 03
6. Nhng đim mi ca đ tài 04
Chng 1: C S Lụ LUN V THÔNG TIN K TOÁN C CÔNG B 05
1.1 Thông tin k toán đc công b 05
1.2 Quy trình thông tin k toán đc công b 13
1.2.1 Nguyên tc và phng pháp c bn to lp thông tin k toán 13
1.2.2 Nguyên tc kim toán đc lp thông tin k toán 15
1.2.3 Công b thông tin k toán 16
1.2.4 Công tác giám sát hot đng công b thông tin k toán 19
1.2.5 Tính hu dng ca thông tin k toán đc công b 23
1.3 Kinh nghim quc t v thông tin k toán đc công b 23
1.3.1Th trng chng khoán M 23
1.3.2 Th trng chng khoán Thái Lan 30
Kt lun chng 1 39
Chng 2: THC TRNG THÔNG TIN K TOÁN C CÔNG B CA CÁC
CÔNG TY C PHN NIểM YT TI S GIAO DCH CHNG KHOÁN THÀNH
PH H CHệ MINH 40
2.1 Thc trng to lp thông tin k toán 40

2.1.1 Kt qu các công trình nghiên cu 40
2.1.2 Kt qu kho sát thc t 42
2.1.3 u đim 50
2.1.4 Nhc đim 50
2.2 Thc trng kim toán đc lp thông tin k toán 53

2.2.1 Kt qu các công trình nghiên cu 53
2.2.2 Kt qu kho sát thc t 55
2.2.3 u đim 58
2.2.4 Nhc đim 58
2.3 Thc trng công b thông tin k toán 59
2.3.1 Kt qu các công trình nghiên cu 59
2.3.2 Kt qu kho sát thc t 62
2.3.3 u đim 66
2.3.4 Nhc đim 66
2.4 Thc trng giám sát hot đng công b thông tin k toán 67
2.4.1 Kt qu các công trình nghiên cu 67
2.4.2 Kt qu kho sát thc t 69
2.4.3 u đim 71
2.4.4 Nhc đim 71
2.5 Thc trng tính hu dng ca thông tin k toán 72
2.5.1 Kt qu các công trình nghiên cu 72
2.5.2 Kt qu kho sát thc t 76
2.5.3 u đim 77
2.5.4 Nhc đim 77
2.6 Tng hp u đim và nhc đim ca các kt qu kho sát thc t trên 77
2.6.1 u đim 77
2.6.2 Nhc đim 78

Kt lun chng 2 82
Chng 3: HOÀN THIN THÔNG TIN K TOÁN C CÔNG B CA CÁC
CÔNG TY C PHN NIểM YT TI S GIAO DCH CHNG KHOÁN THÀNH
PH H CHệ MINH 84
3.1 Quan đim hoàn thin 84
3.2 Gii pháp hoàn thin 85
3.2.1 To lp thông tin k toán 85

3.2.2 Kim toán đc lp thông tin k toán 88
3.2.3 Công b thông tin k toán 96
3.2.4 Giám sát hot đng công b thông tin k toán 102
3.2.5 Tính hu dng ca thông tin k toán 102
Kt lun Chng 3 104
Kt lun 106
Danh mc tài liu tham kho
Ph lc












DANH MC CÁC T VIT TT

A&C : Công ty TNHH Kim toán và T vn (A&C)
AMEX : American Stock Exchange
BDO : Công ty TNHH BDO Vit Nam
E&Y : Công ty TNHH Ernst & Young Vit Nam
FD : Fair Disclosure
HSC : Ho Chi Minh City Securities Corporation (Công ty C phn
Chng khoán Thành Ph H Chí Minh)
KDC : Kinh Do Corporation (Công ty C phn Kinh ô)

NASDAQ : National Association of Securities Dealers Automated
Quotations
NYSE : New York Stock Exchange
Sao Vit : Công ty TNHH Kim toán Sao Vit
SBS : Sacombank Securities Joint Stock Company (Công ty C
phn Chng khoán Ngân hàng Sài Gòn Thng Tín)
SGDCK TP.HCM : S giao dch chng khoán thành ph H Chí Minh
SGDCK : S giao dch chng khoán
STB : Sai Gon Thuong Tin Commercial Joint Stock Bank (Ngân
hàng Thng mi C phn Sài Gòn Thng Tín)
TTLKCK : Trung tâm lu kỦ chng khoán
UBCK : y ban chng khoán
UBCKNN : y ban chng khoán Nhà Nc




DANH MC BNG
Trang

Bng 1.1: Thi hn công b thông tin theo Thông t 09 và Thông t 52 11
Bng 2.1: Thng kê t l tng loi Ủ kin kim toán nm 2010 45
Bng 2.2: Thng kê t l tng loi Ủ kin kim toán nm 2011 45
Bng 2.3: Thng kê báo cáo tài chính nm 2010 46
Bng 2.4: Thng kê báo cáo tài chính nm 2011 46
Bng 2.5: Thng kê đim trung bình các vn đ to lp thông tin k toán 48
Bng 2.6: Thng kê đim trung bình các nhóm đi tng đánh giá v to lp thông tin
k toán 50
Bng 2.7: Thng kê đim trung bình các vn đ kim toán thông tin k toán 57
Bng 2.8: Thng kê đim trung bình các nhóm đi tng đánh giá v kim toán thông

tin k toán 58
Bng 2.9: Thng kê vi phm công b thông tin nm 2010 ca các công ty c phn
niêm yt 63
Bng 2.10: Thng kê vi phm công b thông tin nm 2011 ca các công ty c phn
niêm yt 64
Bng 2.11: Thng kê đim trung bình các vn đ công b thông tin k toán 64
Bng 2.12: Thng kê đim trung bình các nhóm đi tng đánh giá v công b thông
tin k toán 65
Bng 2.13: Thng kê đim trung bình các vn đ giám sát hot đng công b thông
tin k toán 70
Bng 2.14: Thng kê đim trung bình các nhóm đi tng đánh giá v giám sát hot
đng công b thông tin k toán 71
Bng 2.15: Thng kê đim trung bình các vn đ v tính hu dng ca thông tin k
toán 76

Bng 2.16: Thng kê đim trung bình các nhóm đi tng đánh giá v tính hu dng
ca thông tin k toán 76
Bng 3.1: Thi hn công b thông tin k toán ầầầầầầầầầầầầầầ 99
Bng 3.2:  xut thi hn công b thông tin k toán ầầầầầầầầầầầ.101







1

M đu
1. LỦ do chn đ tài

Th trng chng khoán là thc đo tài chính ca mt quc gia. Nn kinh t
Vit Nam nm 2011 lm phát cao kéo theo giá c phiu đư st gim mnh. Giá c
phiu gim mnh làm gia tng gánh nng cho nhà đu t s dng hình thc vay cm
c và làm cho tng giá tr danh mc đu t chng khoán ca h gim nghiêm trng.
Nhà đu t ln hay nh đu cm thy bi quan trc vin cnh ca th trng chng
khoán Vit Nam nm 2011. T đó, vn đu t ca h đ vào th trng chng
khoán gim đáng k. Tng giá tr giao dch mt ngày ti SGDCK TP.HCM trong
nm 2011 có khi ch còn khong 230 t đng.
Th trng chng khoán khó khn còn gây ra nhng h ly khác. Các công ty
chng khoán thua l và có nguy c phá sn. Hàng lot doanh nghip phá sn do
nng lc sn xut kinh doanh suy yu và không huy đng đc ngun vn. Nhng
vi phm công b thông tin ca các công ty c phn niêm yt ngày càng nhiu.
UBCKNN x lỦ hàng lot nhng v cu kt làm giá c phiu ca các doanh nghip
và cá nhân. Nhiu công ty phát hành c phiu ra công chúng sai nguyên tcầ.
Nhng h ly này làm cho nim tin ca nhà đu t vào th trng chng khoán Vit
Nam 2011 càng thp hn so vi nhng nm trc.
Trc tình hình trên, th trng chng khoán cn đc tái cu trúc đng b,
nghiêm túc và trit đ. Trong thi gian ch đi vic tái cu trúc thành công, vn đ
vi phm công b thông tin trên th trng chng khoán cn đc x kỦ ngay. Trong
các thông tin đc công b, thông tin k toán là mt loi thông tin cn đc hoàn
thin trong giai đon hin nay.
T thc t trên, tôi quyt đnh thc hin đ tài “Hoàn thin thông tin k toán
đc công b ca các công ty c phn niêm yt ti S giao dch chng khoán thành
ph H Chí Minh”.  tài này hng ti vic hoàn thin thông tin k toán đc
công b ca các công ty c phn niêm yt đ phù hp vi quy đnh ca Vit Nam,
vi quy đnh ca th gii và nht là nhu cu ca nhà đu t chng khoán.  tài này
còn giúp cho các công ty c phn niêm yt ci thin vic công b báo cáo tài chính,
2

các báo cáo công b theo quy đnh, các báo cáo t công b khác; giúp cho các c

quan ban hành chính sách và qun lỦ kinh t Vit Nam chnh sa, b sung các quy
đnh hin hành v công b thông tin k toán; giúp cho các công ty kim toán đc lp
hoàn thin quá trình kim toán ca mình. T đó, thông tin k toán ngày càng tr nên
minh bch, đáng tin cy và nim tin ca nhà đu t vào th trng chng khoán
đc cng c.
2. Mc tiêu nghiên cu
Tp hp các lỦ thuyt v thông tin k toán t khi đc to lp; kim toán; công
b; kim tra, giám sát hot đng công b và tính hu dng đi vi ngi s dng.
Kho sát thc t vic to lp; kim toán; công b; kim tra, giám sát hot đng
công b và tính hu dng ca thông tin k toán ca các công ty c phn niêm yt ti
SGDCK TP.HCM - Vit Nam nm 2010-2011.
 xut Ủ kin hoàn thin thông tin k toán đc công b t kt qu kho sát thc
t.
3. i tng và Phm vi nghiên cu
3.1. i tng nghiên cu
Thông tin k toán th hin qua các Báo cáo sau: Báo cáo tài chính, các Báo cáo
công b theo quy đnh, các Báo cáo t công b khác ca các công ty c phn niêm
yt ti SGDCK TP.HCM, Báo cáo kim toán, Báo cáo soát xét do các công ty kim
toán phát hành.
3.2. i tng kho sát
Nm đi tng có tác đng đn thông tin k toán đc công b ca các công ty c
phn niêm yt là:
• Ngi to lp thông tin k toán (Hi đng qun tr, Ban Giám đc, K toán
viên ca các công ty c phn niêm yt ti SGDCK TP.HCM).
• Ngi kim toán thông tin k toán (Kim toán viên, Tr lỦ kim toán ca các
công ty kim toán đc lp có thc hin kim toán các công ty c phn niêm yt ti
SGDCK TP.HCM).
3

• Ngi công b thông tin k toán (Giám đc hoc Tng Giám đc hoc ngi

đc y quyn công b thông tin ca các công ty c phn niêm yt ti SGDCK
TP.HCM)
• C quan kim tra, giám sát hot đng công b thông tin k toán (UBCKNN,
SGDCK TP.HCM).
• Ngi s dng thông tin k toán (Các nhà đu t đang s hu c phiu ca
các công ty c phn niêm yt ti SGDCK TP.HCM).
3.3. Phm vi nghiên cu
+ Thông tin nghiên cu: Thông tin k toán.
+ i tng công b thông tin: Công ty c phn niêm yt.
+ Phm vi không gian: SGDCK TP.HCM
+ Phm vi thi gian: Nm 2010 và nm 2011.
4. Phng pháp nghiên cu
- Phng pháp nghiên cu đnh tính:
+ Tng hp tài liu, vn bn pháp lỦ hin hành v thông tin k toán đc công
b trên th trng chng khoán ca Vit Nam và các nc khác; so sánh quy đnh
ca Vit Nam vi các nc khác v vn đ này.
+ Tng hp nhng nghiên cu ca các đ tài có liên quan đn thông tin k toán
đc công b trên th trng chng khoán trc đây.
- Phng pháp nghiên cu đnh lng (mô t đnh lng):
+ Tng hp s liu kho sát thc t liên quan đn thông tin k toán đc công b
ca các công ty c phn niêm yt thông qua phng pháp tính tng, tính t l phn
trm, tính trung bình s hc đn gin.
+ Phân tích s liu kho sát thc t bng phng pháp so sánh đ thy đc
nhng bin đng c th.
5. Kt cu ca đ tài
Ngoài phn M đu và Kt lun, Lun vn có ba chng:
- Chng I: C s lỦ lun v thông tin k toán đc công b
4

- Chng II: Thc trng thông tin k toán đc công b ca các công ty c phn

niêm yt ti SGDCK TP.HCM.
- Chng III: Hoàn thin thông tin k toán đc công b ca các công ty c phn
niêm yt ti SGDCK TP.HCM.
Bên cnh đó, Lun vn có 11 ph lc đ minh ha chi tit hn.
6. Nhng đim mi ca đ tài
 tài tp hp đc nm bc ca quy trình thông tin k toán đc công b: to
lp thông tin k toán, kim toán đc lp thông tin k toán, công b thông tin k
toán, giám sát hot đng công b thông tin k toán và tính hu dng ca thông tin
k toán.
 tài cha nghiên cu k tng bc ca quy trình nh các đ tài trc mà nghiên
cu khái quát v toàn b quy trình. T kt qu kho sát thc t đi vi c nm
bc, các gii pháp thit thc đư đc đ ra nhm hoàn thin thông tin k toán đc
công b trên th trng chng khoán Vit Nam.















5

Chng 1: C S Lụ LUN V THỌNG TIN K TOÁN C CỌNG B
1.1. Thông tin k toán đc công b
a. H thng thông tin
H thng thông tin là h thng do con ngi to ra mà bao gm mt h thng
đc cài đt sn vi nhng thành phn da vào máy vi tính và nhng thành phn
th công. Nhng thành phn này đc thit lp đ thu thp, lu tr và x lỦ d liu
đ cung cp thông tin đu ra ti ngi s dng. H thng thông tin đn gin hóa
nhng chc nng hot đng và h tr vic ra quyt đnh ca Ban lưnh đo doanh
nghip bng cách cung cp thông tin mà Ban lưnh đo có th s dng lên k hoch
và kim soát hot đng ca doanh nghip. H thng thông tin có th có nhng yu
t tin b nh có mt c s d liu đ lu tr, có th s dng mô hình quyt đnh đ
th hin nhng thông tin đu ra cho vic ra quyt đnh. (Ulric J. Gelinas, JR and
Richard B. Dull, 2008)
b. H thng thông tin k toán
H thng thông tin k toán là mt h thng ph đc bit ca h thng thông tin.
Mc đích ca h thng này là thu thp, x lỦ và báo cáo thông tin có liên quan đn
lnh vc tài chính. H thng thông tin k toán s xut bng cân đi phát sinh và báo
cáo tài chính. Phm vi ca h thng thông tin k toán ph thuc vào mi yu t
(k thut, c s d liu, báo cáo, kim soát, hot đng kinh doanh, x lỦ hot đng,
ra quyt đnh, phát trin h thng, giao tip, nguyên tc k toán và kim toán).
Chúng ta bao gm nhng yu t trên là vì vi t cách mt k toán viên k nng ca
bn phi tt hn trong vic x lỦ d liu tài chính. Bn phi hiu bit v k thut và
mc tiêu hot đng ca t chc. H thng thông tin k toán có th đc chia ra
nhng thành phn chc nng ph thuc vào chc nng hot đng đc h tr.
(Ulric J. Gelinas, JR and Richard B. Dull, 2008)
c. Vai trò ca thông tin k toán
Thông tin k toán có vai trò quan trng trong vic qun lỦ hot đng sn xut kinh
doanh và các hot đng khác. Thông tin k toán có hai loi là: thông tin k toán tài
chính và thông tin k toán qun tr. Thông tin k toán qun tr linh hot hn và chi
6

tit hn so vi thông tin k toán tài chính. Thông tin này ch đc cung cp cho các
nhà qun tr ca doanh nghip. T đó, các nhà qun tr có c s hp lỦ đ đa ra các
quyt đnh trong quá trình kim soát và hoch đnh hot đng sn xut kinh doanh.
Thông tin k toán tài chính là thông tin đc trình bày trên báo cáo tài chính. Ban
lưnh đo ca doanh nghip da vào thông tin này đ đa ra chính sách đúng đn
nhm đm bo doanh nghip va hot đng hiu qu va đt đc mc tiêu đư đ
ra. Thông tin này ch yu cung cp cho nhng đi tng bên ngoài doanh nghip
nh các nhà đu t, các ngân hàng, các t chc tín dng, các c quan Nhà Nc,
ầ. Các đi tng này s nm đc tình hình tài chính, kt qu hot đng kinh
doanh và s bin đng v mt tài chính ca doanh nghip. T đó, h s đa ra các
quyt đnh kinh t phù hp đm bo li ích ca h trong các giao dch vi doanh
nghip. Thông tin k toán tài chính càng minh bch và kp thi s tác đng đn các
đi tng bên ngoài đánh giá cao hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip
và thc hin các giao dch nh mong mun ca doanh nghip.
d. Thông tin k toán đc công b trên th trng chng khoán Vit Nam
B Tài chính đư ban hành Thông t s 09/2010/TT-BTC (“Thông t 09”) đ
hng dn các công ty công b thông tin trên th trng chng khoán. Thông t này
hng dn cho nhiu đi tng nh: công ty đi chúng, t chc phát hành thc hin
chào bán trái phiu ra công chúng, t chc niêm yt, ầ Các đi tng này phi
tuân th công b nhiu loi thông tin phc v cho nhu cu tham kho ca nhà đu
t nh: thông tin đnh k, thông tin bt thng, thông tin theo yêu cu, thông tin v
giao dch ca c đông ln, ầ Thông t này vn có hiu lc đn ht tháng 5 nm
2012 nên phù hp vi vic đc s dng đ công b các thông tin k toán nm
2010 và nm 2011.
Trên c s Thông t này, nhng thông tin k toán đc công b trên th trng
chng khoán Vit Nam (B Tài chính, 2010):
- Thông tin đnh k
7

Công ty c phn niêm yt phi công b thông tin k toán đnh k bao gm: báo
cáo tài chính nm, báo cáo tài chính bán niên, báo cáo tài chính quỦ, báo cáo thng
niên.
+ Báo cáo tài chính nm
Báo cáo tài chính nm ca các công ty c phn niêm yt phi đc kim toán
bi t chc kim toán đc lp. T chc này phi đ điu kin hành ngh theo quy
đnh ca B Tài chính. Báo cáo tài chính nm đc công b bao gm: bng cân đi
k toán; báo cáo kt qu hot đng kinh doanh; báo cáo lu chuyn tin t; bn
thuyt minh báo cáo tài chính theo quy đnh ca pháp lut v k toán và báo cáo
kim toán. Khi công ty c phn niêm yt là công ty m ca mt t chc khác thì ni
dung công b thông tin v báo cáo tài chính nm bao gm báo cáo tài chính ca
công ty m và báo cáo tài chính hp nht theo quy đnh ca pháp lut k toán.
+ Báo cáo tài chính bán niên (sáu tháng đu nm)
Báo cáo tài chính bán niên (sáu tháng đu nm) ch đc công b sau khi đư
đc soát xét bi t chc kim toán đc chp thun. Báo cáo tài chính bán niên
bao gm: bng cân đi k toán, báo cáo kt qu hot đng kinh doanh, báo cáo lu
chuyn tin t, bn thuyt minh báo cáo tài chính theo quy đnh ca pháp lut v k
toán và báo cáo kt qu công tác soát xét báo cáo tài chính bán niên. Khi công ty c
phn niêm yt là công ty m phi lp báo cáo tài chính hp nht theo quy đnh ca
pháp lut v k toán.
+ Báo cáo tài chính quỦ
Báo cáo tài chính quỦ không cn phi đc soát xét hay kim toán bi t chc
kim toán đc lp trc khi đc công b thông tin. Báo cáo tài chính quỦ bao
gm: bng cân đi k toán, báo cáo kt qu hot đng kinh doanh, báo cáo lu
chuyn tin t, bn thuyt minh báo cáo tài chính theo quy đnh ca pháp lut v k
toán. Khi li nhun sau thu thu nhp doanh nghip ti báo cáo kt qu hot đng
kinh doanh gia k báo cáo so vi cùng k báo cáo nm trc có bin đng t mi
phn trm (10%) tr lên, công ty c phn niêm yt phi gii trình rõ nguyên nhân
dn đn nhng bin đng bt thng đó trong báo cáo tài chính quỦ. Khi công ty c
8

phn niêm yt có công ty con thì công ty c phn niêm yt đó phi np báo cáo tài
chính quỦ ca công ty m và báo cáo tài chính hp nht theo quy đnh ca pháp lut
v k toán.
+ Báo cáo thng niên
Trong Báo cáo thng niên, công ty c phn niêm yt phi trình bày các thông
tin chính v lch s hot đng, báo cáo ca Hi đng qun tr, báo cáo ca Ban
Giám đc, báo cáo tài chính. Ngoài ra, các thông tin v công ty con, t chc, nhân
s, c đông và qun tr công ty cng đc th hin trong báo cáo này.
- Thông tin bt thng
Bên cnh vic công b nhng thông tin k toán đnh k, công ty c phn niêm
yt còn phi công b nhng thông tin k toán bt thng. Nhng thông tin này xy
ra bt ng gia các k lp các báo cáo trên nên cn đc công b kp thi đ phc
v cho quyt đnh ca các nhà đu t. Các thông tin k toán bt thng là hai loi
sau:
+ Các quyt đnh ca i hi đng c đông theo quy đnh ti iu 104 ca Lut
Doanh nghip v đnh hng phát trin công ty và báo cáo tài chính hng nm.
+ Quyt đnh ca Hi đng qun tr v chin lc, k hoch phát trin trung hn
và k hoch kinh doanh hàng nm ca công ty; quyt đnh thay đi phng pháp k
toán áp dng.
Công ty c phn niêm yt phi nêu rõ s kin xy ra, nguyên nhân, k hoch và
các gii pháp khc phc (nu có).
- Thông tin theo yêu cu
Trên c s nhng thông tin k toán đc các công ty c phn niêm yt công b và
nhng thông tin khác thu thp đc, UBCKNN và SGDCK TP.HCM có quyn gi
Công vn yêu cu các công ty c phn niêm yt gii trình các thông tin trên.
Khi đó, các công ty c phn niêm yt phi công b thông tin theo qui đnh ti
khon 4 iu 101 Lut Chng khoán k t khi nhn đc yêu cu ca UBCKNN,
bao gm các s kin sau đây:
9

+ Có thông tin liên quan đn công ty c phn niêm yt nh hng nghiêm trng
đn li ích hp pháp ca nhà đu t.
+ Có thông tin liên quan đn công ty c phn niêm yt có nh hng ln đn giá
chng khoán và cn phi xác nhn thông tin đó.
Ni dung công b thông tin phi nêu rõ s kin đc UBCKNN, SGDCK
TP.HCM yêu cu công b; nguyên nhân và đánh giá ca công ty c phn niêm yt
v tính xác thc ca s kin đó.
Ngày 05 tháng 04 nm 2012, B Tài chính đư ban hành Thông t s 52/2012/TT-
BTC (“Thông t 52”) hng dn v vic công b thông tin trên th trng chng
khoán. Thông t này có hiu lc thi hành t ngày 01 tháng 06 nm 2012 và thay th
cho Thông t 09. Mt s quy đnh mi ca Thông t này v thông tin k toán đc
công b (B Tài chính, 2012):
- Ni dung công b thông tin
+ Thông tin đnh k
i vi báo cáo tài chính nm, Thông t 52 thêm quy đnh là t chc kim toán
đư kim toán báo cáo tài chính nm bng ngoi t đc quy đi có Ủ kin xác nhn
trên báo cáo tài chính nm quy đi ra đng Vit Nam v t giá quy đi và tính chính
xác ca vic quy đi.
i vi báo cáo tài chính bán niên, Thông t 52 b sung báo cáo tài chính bán
niên tng hp mà công ty c phn niêm yt phi công b nu công ty là đn v k
toán cp trên có các đn v k toán trc thuc.
i vi báo cáo tài chính quỦ, Thông t 52 quy đnh thêm công ty c phn niêm
yt phi công b báo cáo tài chính quỦ tng hp nu công ty là đn v k toán cp
trên có các đn v k toán trc thuc; phi gii thích rõ nguyên nhân trong báo cáo
tài chính quỦ khi kt qu kinh doanh quỦ đó b l; phi gii thích rõ nguyên nhân
kt qu kinh doanh quỦ đó bin đng 10% so vi báo cáo quỦ cùng k nm trc
trong c báo cáo kt qu kinh doanh hp nht và báo cáo tài chính tng hp ca quỦ
đó.
10

i vi báo cáo thng niên, công ty c phn niêm yt phi thêm nhng ni
dung sau:
 Các đa bàn hot đng kinh doanh chính, chim trên 10% tng doanh thu
trong 02 nm gn nht.
 Các ri ro có th nh hng đn hot đng sn xut kinh doanh hoc đi vi
vic thc hin các mc tiêu ca công ty.
 Ban giám đc gii trình trong trng hp Ủ kin kim toán v báo cáo tài
chính nm không phi là Ủ kin chp nhn toàn phn.
 Hi đng qun tr đánh giá v hot đng ca Ban giám đc công ty.
 Báo cáo tài chính trình bày trong báo cáo thng niên ch là báo cáo tài
chính hp nht. Công ty nêu đa ch công b và cung cp báo cáo tài chính ca công
ty m hay báo cáo tài chính tng hp.
+ Thông tin bt thng
Thông t 52 b sung quy đnh mt s thông tin k toán cn đc công b bt
thng trong vòng 24 gi. Mt là, t chc kim toán đc lp v báo cáo tài chính có
Ủ kin ngoi tr, Ủ kin không chp nhn hoc Ủ kin t chi. Hai là, công b công
ty kim toán báo cáo tài chính nm và nhng thay đi cng nh phn hi ca công
ty kim toán. Ba là, kt qu điu chnh hi t báo cáo tài chính. Bn là, công ty c
phn niêm yt phi gii trình các s liu tài chính đư công b khác vi s liu tài
chính ti báo cáo tài chính đc kim toán. Ngoài ra, Thông t này đư b công b
thông tin bt thng trong vòng 24 gi v vic thông qua các quyt đnh ca i
hi đng c đông theo quy đnh ti iu 104 ca Lut Doanh nghip.
Thông t 52 đư b công b trong vòng 72 gi nhng thông tin v chin lc, k
hoch phát trin trung hn và k hoch kinh doanh hàng nm ca công ty; thay đi
phng pháp k toán áp dng theo Quyt đnh ca Hi đng qun tr.
+ Công ty c phn niêm yt phi công b thông tin v gii trình đi vi các Ủ
kin ngoi tr hay lu Ủ khi báo cáo tài chính nm đư đc kim toán và báo cáo tài
chính bán niên đư đc soát xét có các Ủ kin ngoi tr hay lu Ủ.
11

- Thi hn công b thông tin
Nhng thay đi v thi hn công b thông tin k toán ca Thông t 52 so vi
Thông t 09:
Bng 1.1: THI HN CÔNG B THÔNG TIN THEO THÔNG T 09
VÀ THÔNG T 52

Thông t 09
Thông t 52
1. Báo cáo tài
chính nm đc
kim toán
Chm nht 10 ngày k t ngày
kt thúc thi hn hoàn thành
báo cáo tài chính nm.
Không quá 90 ngày k t
ngày kt thúc nm tài
chính.
2. Báo cáo tài
chính bán niên
đc soát xét


- Không có công
ty con, đn v cp
di
Trong vòng 45 ngày k t
ngày kt thúc QuỦ 2 hàng
nm.
Trong vòng 45 ngày k t

ngày kt thúc 06 tháng đu
nm tài chính
- Có công ty con,
đn v cp di
Trong vòng 60 ngày k t
ngày kt thúc QuỦ 2 hàng
nm.
Trong vòng 60 ngày k t
ngày kt thúc 06 tháng đu
nm tài chính.
3. Báo cáo tài
chính quỦ


- Không có công
ty con, đn v cp
di
Trong vòng 25 ngày k t
ngày kt thúc quỦ.
Trong vòng 20 ngày k t
ngày kt thúc quỦ.
- Có công ty con,
đn v cp di
Trong vòng 50 ngày k t
ngày kt thúc quỦ.
Trong vòng 45 ngày k t
ngày kt thúc quỦ.
4. Báo cáo thng
niên
Trong vòng 20 ngày k t

ngày kt thúc thi hn hoàn
thành báo cáo tài chính nm.
Trong vòng 20 ngày sau khi
công b báo cáo tài chính
nm đư đc kim toán.
12


Thông t 09
Thông t 52
5. Thông tin k
toán bt thng,
theo yêu cu
Trong vòng 24 gi hay 72 gi
k t khi xy ra s kin tùy
thuc vào loi thông tin.
Trong vòng 24 gi hay 72
gi k t khi xy ra s kin
tùy thuc vào loi thông tin.
(Ngun: Thông t 09 và Thông t 52)
- Phng tin công b thông tin
+ Phng tin công b thông tin ca UBCKNN bng h thng tip nhn báo cáo
và công b thông tin; cng thông tin đin t thay th cho trang thông tin đin t,
bn tin.
+ Phng tin công b thông tin ca SGDCK TP.HCM bng h thng tip nhn
báo cáo và công b thông tin thay th cho bn tin th trng chng khoán.
+ Tng t chc thuc đi tng công b thông tin đc quy đnh b sung v
thi gian phi lp trang thông tin đin t ca mình; thi gian thông báo vi
UBCKNN, SGDCK TP.HCM, công khai v đa ch trang thông tin đin t và mi
thay đi liên quan đn đa ch này.

+ Báo cáo thng niên phi đc công b thêm trên phng tin công b thông
tin ca UBCKNN, SGDCK TP.HCM.
+ Công ty c phn niêm yt phi công b thông tin theo yêu cu trên phng
tin thông tin đi chúng và phng tin công b thông tin ca UBCKNN, SGDCK
TP.HCM thay vì chn mt trong hai phng tin trên theo Thông t 09.
+ Công ty c phn niêm yt không cn công b báo cáo tài chính quỦ trên các n
phm.
- Hình thc công b thông tin
+ Hình thc d liu đin t đc b sung thêm là có s dng ch kỦ s trong
trng hp UBCKNN, SGDCK TP.HCM cha trin khai h thng tip nhn báo
cáo và công b thông tin thông qua cng trc tuyn.
+ Trng hp UBCKNN, SGDCK TP.HCM trin khai h thng tip nhn báo
cáo và công b thông tin thông qua cng trc tuyn, hình thc công b thông tin
đc thc hin theo hng dn ca UBCKNN và SGDCK TP.HCM.
13

1.2. Quy trình thông tin k toán đc công b
Qua tìm hiu v các vn bn pháp lut Vit Nam, quy trình thông tin k toán đc
công b gm nm bc: to lp, kim toán, công b, giám sát và s dng. Mi bc
s đc trình bày v mc đích, đi tng, nguyên tc và phng pháp thc hin.
1.2.1. Nguyên tc và phng pháp c bn to lp thông tin k toán
- Mc đích
To lp là bc đu tiên ca quy trình thông tin k toán đc công b. Vic to
lp thông tin k toán phi tuân th nhng nguyên tc c bn v k toán, tt c
Chun mc k toán Vit Nam cng nh Ch đ k toán Vit Nam hin hành.
- i tng to lp thông tin k toán
Lut k toán (2003) do Quc Hi ban hành có quy đnh:
+ Ngi đi din theo pháp lut ca công ty c phn niêm yt t chc và ch đo
thc hin công tác k toán trong công ty c phn niêm yt theo quy đnh ca pháp
lut v k toán và chu trách nhim v hu qu do nhng sai trái mà mình gây ra.

+ Ngi làm k toán thc hin công tác k toán tuân th các quy đnh pháp lut
v k toán và theo ch đo ca ngi đi din theo pháp lut.
Nh vy, ngi đi din theo pháp lut và ngi làm k toán ca công ty c
phn niêm yt là đi tng to lp thông tin k toán.
- Nguyên tc c bn to lp thông tin k toán
Bên cnh hàng lot nhng Chun mc k toán và Ch đ k toán hng dn chi
tit cho ngi làm k toán tng vn đ c th thì nguyên tc c bn ca vic to lp
thông tin k toán chính là nn tng, là cn c cui cùng đ thc hin công tác k
toán. Theo Chun mc k toán Vit Nam s 01 – Chun mc chung, có by nguyên
tc c bn bao gm: c s dn tích, hot đng liên tc, giá gc, phù hp, nht quán,
thn trng và trng yu.
- Chun mc k toán Vit Nam chi phi vic to lp thông tin k toán
T nm 2002 đn nay, B Tài chính đư ban hành 26 Chun mc k toán chi phi
vic to lp thông tin k toán ca các doanh nghip nói chung và các công ty c
phn niêm yt nói riêng (Ph lc 02). Chun mc k toán Vit Nam có th chia làm
14

3 nhóm chính: nhóm chun mc chung, nhóm chun mc liên quan đn ni dung,
phng pháp x lỦ và trình bày trên báo cáo tài chính; nhóm chun mc liên quan
đn trình bày báo cáo tài chính và điu chnh báo cáo tài chính.
- Ch đ k toán Vit Nam
Hin nay, B Tài chính đư ban hành nhiu ch đ k toán phù hp vi tình hình
thc t ca Vit Nam. Ch đ k toán ban hành nhm hng dn c th cho k toán
thc hin Lut k toán và các chun mc k toán.
+ Ch đ k toán doanh nghip theo Quyt đnh s 15/2006/Q-BTC
Ch đ k toán doanh nghip theo quyt đnh 15/2006/Q-BTC ban hành ngày
20/03/2006 là ch đ k toán hin hành áp dng cho tt c các doanh nghip thuc
mi lnh vc, mi thành phn kinh t trong c nc. Ch đ k toán doanh nghip
gm: ch đ chng t k toán doanh nghip, h thng tài khon k toán doanh
nghip, ch đ s k toán và hình thc k toán, h thng báo cáo tài chính.

+ Ch đ k toán doanh nghip nh và va theo quyt đnh s 48/2006/Q-
BTC
Trong nm 2006, B Tài chính cng đư ban hành Ch đ k toán doanh nghip
nh và va theo quyt đnh s 48/2006/Q-BTC. Ch đ k toán này áp dng cho
tt c các doanh nghip có quy mô nh và va thuc mi lnh vc, mi thành phn
kinh t trong c nc là công ty trách nhim hu hn, công ty c phn, công ty hp
danh, doanh nghip t nhân và hp tác xư. Các ch đ chng t k toán, ch đ s
k toán, h thng tài khon k toán và h thng báo cáo tài chính đu quy đnh
nhng ni dung tng t nh Ch đ k toán doanh nghip theo Quyt đnh s
15/2006/Q-BTC nhng theo hng đn gin hóa cho phù hp vi quy mô và trình
đ k toán  các doanh nghip nh và va.
+ Ch đ k toán đc thù
Trên c s Ch đ k toán doanh nghip chung, B Tài chính cng đư ban hành
Ch đ, hng dn k toán đc thù áp dng cho các loi hình doanh nghip có đc
thù trong hot đng sn xut kinh doanh, trong qun lỦ. Các công ty chng khoán
thc hin công tác k toán theo hng dn Thông t s 95/2008/TT-BTC ngày
15

24/10/2008 và Thông t s 162/2010/TT-BTC ngày 20/10/2010. B Tài chính
hng dn k toán áp dng đi vi doanh nghip môi gii bo him theo Thông t
s 175/2011/TT-BTC ngày 05/12/2011. Ngoài ra, ngày 05/09/2011, B Tài chính
cng đư ban hành Thông t s 25/2011/TT-BTC. Thông t này hng dn k toán
áp dng đi vi công ty qun lỦ qu .ầ.
1.2.2. Nguyên tc kim toán đc lp thông tin k toán
- Mc đích
Vic kim toán đc lp thông tin k toán nhm đm bo báo cáo tài chính ca
các công ty c phn niêm yt không còn nhng sai sót trng yu. Trong quá trình
thc hin công vic kim toán, công ty kim toán và kim toán viên phi tuân th
các Chun mc kim toán Vit Nam và nht là Chun mc đo đc ngh nghip.
- i tng kim toán đc lp thông tin k toán

Lut kim toán hin hành có quy đnh đi tng kim toán đc lp thông tin k
toán là kim toán viên hành ngh, kim toán viên và các thành viên khác theo s b
trí ca doanh nghip kim toán min là đm bo cht lng dch v kim toán.
- Chun mc kim toán Vit Nam chi phi vic kim toán thông tin k toán
Vic son tho chun mc kim toán ca Vit Nam đc bt đu t nm 1997.
Tuy nhiên, mưi đn nm 1999, B Tài chính mi ban hành Chun mc kim toán
đu tiên. T đó đn nay, B Tài chính đư ban hành đc 37 chun mc kim toán
Vit Nam và đang d tho sa đi mt s chun mc hin hành này (Ph lc 03).
Chun mc kim toán Vit Nam hin hành đc son tho da trên Chun mc
kim toán quc t nên có th phân chia theo sáu nhóm: nhóm chun mc nguyên tc
chung và trách nhim (Chun mc kim toán s 200-299), nhóm chun mc đánh
giá ri ro và đi phó ri ro (Chun mc kim toán s 300-499), nhóm chun mc
bng chng kim toán (Chun mc kim toán s 500-599), nhóm chun mc s
dng t liu ca các bên khác (Chun mc kim toán s 600-699), nhóm chun mc
kt lun và báo cáo kim toán (Chun mc kim toán s 700-799) và nhóm chun
mc nhng lnh vc đc bit (t Chun mc kim toán s 800 v sau).
16

- Chun mc đo đc ngh nghip k toán, kim toán Vit Nam
Kim toán viên khi thc hin kim toán báo cáo tài chính ca các doanh nghip
nói chung và các công ty c phn niêm yt nói riêng đu phi tuân th các nguyên
tc v đo đc ngh nghip kim toán. Các nguyên tc c bn này đư đc trình bày
trong Chun mc đo đc ngh nghip k toán, kim toán do B Tài chính ban
hành nm 2005. ó là các nguyên tc đc lp, chính trc, khách quan, nng lc
chuyên môn, tính thn trng, tính bo mt, t cách ngh nghip và tuân th chun
mc chuyên môn.
1.2.3. Công b thông tin k toán
a. Mc đích
Các công ty c phn niêm yt ti SGDCK TP.HCM phi tuân th công b thông
tin k toán theo các quy đnh hin hành ca Vit Nam đ đm bo thông tin ti

ngi s dng đúng thi hn, đúng ni dung và hình thc.
b. Quy đnh hin hành ca Vit Nam v công b thông tin k toán
Theo quy đnh Thông t 09 và Quy ch công b thông tin ca SGDCK
TP.HCM, có ba loi thông tin k toán đc công b là thông tin đnh k, thông tin
bt thng và thông tin theo yêu cu. i vi mi loi thông tin trên, công ty phi
công b đúng ngi đc y quyn, ni dung, thi hn, phng tin, hình thc,
đnh dng d liu đin t (file) và ni np vn bn. Trong các yu t đó, yu t
ngi y quyn, hình thc, đnh dng d liu đin t (file) và ni np vn bn đc
quy đnh ging nhau cho ba loi thông tin k toán đc công b (B Tài chính,
2010) (SGDCK TP.HCM, 2010):
* Ngi đc y quyn công b thông tin
Ngi đc y quyn công b thông tin k toán là ngi đc các công ty c
phn niêm yt y quyn theo Giy y quyn thc hin công b thông tin gi
UBCKNN và SGDCK TP.HCM.
* Hình thc công b thông tin
Các công ty c phn niêm yt công b thông tin k toán di hình thc vn bn
(1 bn chính) và d liu đin t có xác nhn ca ngi có thm quyn thc hin