Vận dụng kế toán quản trị trong các doanh nghiệp sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ trên địa bàn tỉnh bình dương

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăIăHCăKINHăTăTPăHCM






NGUYNăTHăTHÙYăNGA


VNăDNGăKăTOÁNăQUNăTR
TRONGăCÁCăDOANHăNGHIPăSNă
XUTăHẨNGăTHăCÔNGăMăNGHă
TRểNăAăBẨNăTNHăBỊNHăDNG




LUNăVNăTHCăS KINHăT


TP.HăCHệăMINH, NM 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNGăIăHCăKINHăTăTPăHCM



NGUYNăTHăTHÙYăNGA

VNăDNGăKăTOÁNăQUNăTR
TRONGăCÁCăDOANHăNGHIPăSNăXUT
HẨNGăTHăCÔNGăMăNGHăTRểNăAăBẨNă
TNHăBỊNHăDNG

LUNăVNăTHC S KINHăT

ChuyênăngƠnh:ăKătoán
Mã ngành: 60340301



HNGăDNăKHOAăHC:
PGS.TS.VẪăVNăNH




TpăHăChíăMinh,ănmă2014



LIăCAMăOAN


Tôi xin cam đoan s liu và kt qu nghiên cu trong lun vn này là hoàn
toàn trung thc, cha đc nghiên cu công b trong bt k công trình nào khác.
Các thông tin, tài liu trích dn trong lun án có ghi rõ ngun gc.

TÁC GI LUN ÁN


Nguyn Th Thùy Nga


MC LC

Trang ph bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các t vit tt
Danh mc các bng biu
Danh mc s đ
PHN M U 1
1. Tính cp thit caăđ tài 1
2. Tng quan nghiên cu 2
3. Mc tiêu nghiên cu 4
4. iătng và phm vi nghiên cu 4
5. Phngăphápănghiênăcu 4
6. ụănghaăkhoaăhc và thc tin caăđ tài 5
7. Kt cu caăđ tài 5
Chng 1: MT S VN  LÝ LUN CHUNG V T CHC K TOÁN
QUN TR CHO CÁC DOANH NGHIP 6
1.1 Vai trò ca k toán qun tr đi vi công tác qunălỦăđiu hành hot
đng ca doanh nghip. 6
1.1.1 Khái nim k toán qun tr. 6
1.1.2 Vai trò k toán qun tr trong doanh nghip. 7

1.2 Ni dung t chc k toán qun tr cho các doanh nghip. 9
1.2.1. Xác lp ni dung thông tin phù hp vi tng loi hình doanh nghip 10
1.2.1.1 Ni dung thông tin KTQT trong doanh nghip có quy mô nh. 13
1.2.1.2 Ni dung thông tin KTQT trong doanh nghip có quy mô va 14
1.2.1.3 Ni dung thông tin KTQT trong doanh nghip có quy mô ln 15
1.2.2 T chc thu thp, x lý tng hp và cung cp thông tin 15
1.2.2.1 T chc thu thp thông tin ban đu 15
1.2.2.2 T chc phân loi và x lý thông tin 16


1.2.2.3 T chc thit lp và cung cp thông tin qua h thng báo cáo k toán
qun tr 17
1.2.3 T chc b máy k toán đ thc hin công tác k toán qun tr. 19
1.2.4 T chc ng dng công ngh thông tin đ phc v cho công tác k toán
qun tr. 22
1.3ăăcăđim ngành ngh ca hàng th công m ngh phân phi ni dung
nhăhngăđn công tác k toán qun tr. 23
KT LUN CảNẢ 1 27
CảNẢ 2: TÌNả ảÌNả TảC HIN K TOÁN QUN TR TI CÁC
DOANH NGHIP SN XUT HÀNG TH CÔNG M NGH TậÊN A BÀN
TNả BÌNả DNẢ. 28
2.1 Gii thiu tng quát tình hình hotă đng và qun lý ca các doanh
nghip sn xut hàng th công m ngh trênăđa bàn tnh BìnhăDng. 28
2.1.1 Tình hình hot đng ca các doanh nghip sn xut hàng th công m
ngh trên đa bàn tnh Bình Dng. 28
2.1.2 Tình hình qun lý ca các doanh nghip sn xut hàng th công m ngh
trên đa bàn tnh Bình Dng. 32
21.2.1 Nhân lc. 32
2.1.2.2. Trình đ qun lý 33
2.2 Tình hình thc hin k toán qun tr ti các doanh nghip sn xut hàng

TCMNătrênăđa bàn tnhăBìnhăDng. 33
2.2.1 ánh giá chung 33
2.2.2 Kho sát thc trng k toán qun tr trong các DN sn xut hàng TCMN
trên đa bàn tnh Bình Dng 34
2.3 Nhng hn ch vƠănguyênănhơnăliênăquanăđn t chc k toán qun tr
ti các doanh nghip sn xutăhƠngăTCMNătrênăđa bàn tnhăBìnhăDng. . 41
2.3.1 Nhng hn ch và khó khn 41
2.3.2 Nguyên nhân 43
2.3.2.1 Nguyên nhân khách quan 43
2.3.2.2 Nguyên nhân ch quan 44
KT LUN CảNẢ 2 46
CảNẢ 3: T CHC K TOÁN QUN TR CHO CÁC DOANH NGHIP
SN XUT HÀNG TCMN TậÊN A BÀN TNả BÌNả DNẢ 47


3.1ăQuanăđim ca vic t chc k toán qun tr trong các DN sn xut hàng
TCMN  BìnhăDng. 47
3.1.1 Thích ng vi quy mô và đc đim hot đng cng nh yêu cu qun lý
ca doanh nghip. 47
3.1.2 Thc hin và phát trin tng bc theo kh nng phát trin ca doanh
nghip. 48
3.1.3 Tích hp k toán tài chính và k toán qun tr trong cùng mt h thng k
toán. 49
3.2 Nhng gii pháp vn dng k toán qun tr trong các doanh nghip sn
xutăhƠngăTCMNătrênăđa bàn tnhăBìnhăDng. 49
3.2.1 Xác đnh ni dung thông tin k toán qun tr. 50
3.2.1.1 i vi doanh nghip có quy mô nh. 50
3.2.1.2 i vi doanh nghip có quy mô va. 54
3.2.1.3 i vi doanh nghip có quy mô ln. 58
3.2.2 T chc h thng thông tin k toán qun tr. 65

3.2.2.1 i vi doanh nghip có quy mô nh 65
3.2.2.2 i vi doanh nghip có quy mô va 67
3.2.2.3 i vi doanh nghip có quy mô ln 69
3.2.3 T chc b máy k toán qun tr 72
3.2.3.1 i vi doanh nghip có quy mô nh 72
3.2.3.2 i vi doanh nghip có quy mô va 73
3.2.3.3 i vi doanh nghip có quy mô ln 75
3.2.4 T chc ng dng công ngh thông tin phc v công tác KTQT 77
3.2.4.1 i vi doanh nghip có quy mô nh 77
3.2.4.2 i vi doanh nghip có quy mô va 77
3.2.4.3 i vi doanh nghip có quy mô ln 78
3.3 Kin ngh 78
3.3.1 i vi các doanh nghip 78
3.3.2 i vi các hi ngh nghip 80
3.3.3. i vi các c s đào to, t chc nghiên cu, t vn k toán. 80
KT LUN CảNẢ 3 82
KT LUN 83
TÀI LIU THAM KHO
PH LC


Ph lc 1: Danh sách các Doanh Nghip TCMN kho sát trên đa bàn tnh Bình
Dng
Ph lc 2: Bng câu hi kho sát
Ph lc 3: Bng phân loi chi phí trong DN theo mi quan h vi mc đ hot đng
Ph lc 4: Ví d minh ha vn dng lp d toán và tính giá thành  DN có quy mô
va
Ph lc 5: Nhng chng t b sung nhn din chi phí, kim soát trong KTQT
Ph lc 6: ng dng tài khon KTQT trong DN có quy mô nh
Ph lc 7: Mu s chi tit ng dng b sung trong KTQT

Ph lc 8: Mu biu b sung yu t nhn din KTQT
Ph lc s 9: Các báo cáo KTQT
Ph lc 10: Các báo cáo k toán trách nhim


DANH MC CH VIT TT

Phn Ting Vit:
BP : Bin phí
CP : Chi phí
DN : Doanh nghip
P : nh phí
v : n v
HTX : Hp tác xã
KTQT : K toán qun tr
KTTC : K toán tài chính
NC : Nhân công
NCTT : Nhân công trc tip
NVL : Nguyên vt liu
NVLTT : Nguyên vt liu trc tip
Q : Quyt đnh
QLDN : Qun lý doanh nghip
SDP : S d đm phí
SXC : Sn xut chung
TCMN : Th công m ngh
TNDN : Thu nhp doanh nghip
TNHH : Trách nhim hu hn
TSC : Tài sn c đnh
Phn TingăNc ngoài:
IFC : International Finance Corporation

DANH MC CÁC BNG

S HIU TÊN BNG

Bng 1.1: Tiêu chí phân loi DN nh và va ca mt s quc gia và
khu vc
Bng 1.2: Tiêu chí phân loi DN nh và va  Vit Nam
Bng 2.1: Loi hình hot đng kinh doanh các công ty kho sát
Bng 2.2: T chc công tác k toán trong các DN kho sát
Bng 2.3: Tm quan trng và yêu cu k toán qun tr
Bng 2.4: Mc đ yêu cu thong tin k toán qun tr
Bng 3.1: Phân loi chi phí trong DN theo mi quan h vi mc đ
hot đng
Bng 3.2 Bng tính giá thành sn phm
Bng 3.3: D toán doanh thu
Bng 3.4: D toán sn xut
Bng 3.5: D toán NVL trc tip
Bng 3.6: D toán nhân công trc tip
Bng 3.7: D toán chi phí sn xut chung
Bng 3.8: D toán chi phí bán hàng
Bng 3.9: D toán chi phí qun lý DN
Bng 3.10: D toán kt qu kinh doanh theo phng pháp toàn b
Bng 3.11: D toán kt qu kinh doanh theo phng pháp s d đm
phí
Bng 3.12: D toán tin
Bng 3.13: D toán bng cân đi k toán
Bng 3.14: Mc tiêu và nhim v ca các trung tâm trách nhim

Bng 3.15: Th t nhóm mã s hình thành tài khon KTQT trong
DN có quy mô va


Bng 3.16: Báo cáo chi tit doanh thu
Bng 3.17: Báo cáo chi tit giá vn hng bán
Bng 3.18: Báo cáo chi phí bán hàng
Bng 3.19: Báo cáo chi phí QL DN
Bng 3.20: Báo cáo chi phí sn xut
Bng 3.21: Bng tính giá thành sn phm,
Bng 3.22: Báo cáo kt qu kinh doanh
Bng 3. 23: Phân tích tình hình thc hin k hoch li nhun
Bng 3.24: Phân tích chi phí NVL trc tip
Bng 3.25: Phân tích chi phí sn xut chung
Bng 3.26: Phân tích chi phí bán hàng
Bng 3.27: Phân tích chi phí qun lý DN
Bng 3.28: Báo cáo phân tích n phi tr
Bng 3.29: Báo cáo phân tích n phi thu
Bng 3.30: Bng phân tích chi phí nhân công trc tip
Bng 3.31: Báo caó phân tích kt qu hot đng kinh doanh
Bng 3.32: Báo cáo phân tích các thong tin thích hp phc v cho
vic ra quyt đnh.
Bng 3.33: Báo cáo phân tích giá bán
Bng 3.34: Báo cáo thu nhp b phn
Bng 3,35: Báo cáo trung tâm trách nhim
Bng 3.36: Báo cáo thành qu kt qu ca trung tâm chi phí đnh
mc
Bng 3.37: Báo caó kt qu hot đng ca trung tâm doanh thu
Bng 3.38: Báo caó kt qu hot đng ca trung tâm li nhun
Bng 3.39: Báo caó kt qu hot đng ca trung tâm đu t

Bng 3.40: Báo cáo phân tích các ch s tài chính



DANH MCăCÁCăSă

S HIU TểNăSă
S đ 3.1: Quy trình lp d toán trong DN có quy mô nh
S đ 3.2: Quy trình lp d toán trong DN có quy mô va
S đ 3.3: T chc b máy k toán trong DN sn xut có quy mô nh
S đ 3.4: Mô hình k toán trách nhim.
S đ 3.5: T chc b máy k toán trong DN sn xut có quy mô va
S đ 3.6: T chc b máy k toán trong DN sn xut có quy mô ln
1

PHN M U
1. Tính Ếị thit Ếa đ tài
Vit Nam m ca, hi nhp vi kinh t khu vc và kinh t th gii đã to ra
mt thi k mi, đã đem li nhiu thun li và cng xut hin nhiu thách thc, khó
khn mi cho các doanh nghip sn xut. Trong nhng nm qua, nn kinh t Vit
Nam cng nh các doanh nghip sn xut, đc bit là các doanh nghip sn xut
hàng th công m ngh phi đi mt vi s cnh tranh ngày càng tng.
Bình Dng là mt tnh có tc đ phát trin công nghip rt nhanh trong
vùng kinh t trng đim phía Nam và phút chc đã tr thành đa phng phát trin
nng đng nht trong t giác kinh t trng đim ca c nc. Bình Dng là mt
tnh thu hút đc nhiu nhà đu t nc ngoài và tp trung nhiu khu công nghip.
Bình Dng cng là vùng đt ca nhiu làng ngh truyn thng vi các ngh nhân
bàn tay vàng điêu khc g, làm đ gm và tranh sn mài…. T xa xa các sn
phm gm m ngh, sn mài, điêu khc và các sn phm th công m ngh nh tre,
na, lc bình… ca Bình Dng đã tham gia hi ch quc t, đng thi cng đã

xut khu sang th trng châu Âu , châu M và nhiu nc trong khu vc. Hàng
th công m ngh chim mt v trí quan trng trong đnh hng phát trin kinh t
tnh Bình Dng.
Nhng nhng nm gn đây, tình hình sn xut xut khu ca hàng th công
m ngh ca Vit Nam cng nh ca Bình Dng đang gp rt nhiu khó khn và
th thách. Vi sc cnh tranh yu do ch làm hàng có giá tr thp, giá thành sn xut
ngày càng cao, sn phm li không có giá tr cnh tranh. Theo nhn đnh ca ông
Trnh Quc t- Phó ch tch hip hi làng ngh Vit Nam “có đn 30% DN trong
khi làng ngh đang trong tình trng phá sn, gii th và ngng hot đng. Nhiu
DN xut khu nhng mt hàng th công m ngh vn là th mnh ca Vit Nam,
nh: gm s, mây tre đan đu phi ct gim sn xut do đn hàng gim “
[ />hang-thu-cong-my-nghe-rong-cua-thi-truong-don-hang-van-kho.html]
2

Do vy, đ các doanh nghip tng trng và phát trin bn vng, các doanh
nghip Vit Nam đã chú trng đn vic đi mi công ngh, đi mi qun tr sn
xut, nâng cao nng sut, cht lng, giá thành sn phm cnh tranh.  có nhng
quyt đnh chính xác và kp thi thì vn đ đi mi qun tr sn xut đã to ra đng
lc, áp lc thúc đy thay đi h thng k toán và ni bt là k toán qun tr, mt b
phn k toán gn kt mt thit vi qun tr, giúp nhà qun tr tip cn, xây dng các
công c qun tr, s dng hiu qu ngun vn đu t. iu này đã góp phn nâng
cao hiu qu qun lý, nâng cao hiu qu sn xut, cht lng và giá thành sn phm
có th cnh tranh, giúp các doanh nghip có th đng vng và có th vt qua giai
đon khó khn này. ó cng chính là lý do mà tác gi chn đ tài ” Vn dng k
toán qun tr trong các doanh nghip sn xut hàng th công m ngh trên đa
bàn tnh Bình Dng” đ làm đ tài bo v lun vn thc s.
2. Tng quan nghiên Ếu
Vic nghiên cu k toán qun tr trong các doanh nghip Vit Nam nói chung và
trong các DN sn xut nói riêng trong thi gian qua đã có mt s c quan, tác gi đã
đ cp và nghiên cu. Ngoài ra, mt s công trình đng ti trên các tp chí, sách,

báo… v vn đ này cng đc công b. Có th đim s v tình hình nghiên cu k
toán qun tr trong nc trong thi gian qua nh sau:
K toán qun tr đc các nhà nghiên cu  Vit Nam bt đu nghiên cu t đu
nhng nm 1990. Lun án “Vn đ hoàn thin k toán Vit Nam” ca tác gi
Nguyn Vit (1995) đã trình bày phng hng và gii pháp xây dng h thng k
toán tài chính và k toán qun tr trong các doanh nghip Vit Nam. ây là nhng
đ xut mang tính s khai trong bi cnh k toán qun tr bt đu đc nghiên cu.
Do đó, nhng ni dung v k toán qun tr đc trình bày mang tính c bn. Nm
1997, tác gi Phm Vn Dc đã nghiên cu v “Phng hng xây dng ni dung
và t chc vn dng k toán qun tr vào doanh nghip Vit Nam” trong đó so sánh
v mt lý lun s ging và khác nhau gia k toán qun tr và k toán tài chính; vai
trò, ni dung và các nghip v ca k toán qun tr. Tác gi đã có nhng nghiên cu
3

c th và đ xut các bin pháp ng dng k toán qun tr vào thc tin trong các
doanh nghip Vit Nam vi 5 gii pháp v mô và 6 gii pháp vi mô
Lun án tin s ca Hunh Li “Xây dng k toán qun tr trong doanh
nghip sn xut Vit Nam” trong đó nêu rõ quan đim và mc tiêu xây dng k toán
qun tr, các mô hình và c ch vn hành KTQT trong DN sn xut Vit Nam. “Xây
dng ni dung và t chc k toán qun tr cho các doanh nghip nh và va  Vit
Nam” ca Tin s Phm Ngc Toàn, lun án đã nêu kinh nghim vn dng ni dung
KTQT và cách thc t chc KTQT ca mt s nc trên th gii; đánh giá và phân
tích hin trng k toán qun tr đang áp dng trong các DN nh và va  Vit Nam
và xây dng ni dung KTQT áp dng cho các DN va và nh Vit Nam. Lun vn
Thc s ca H Nam Phng “Vn dng k toán qun tr trong các DN sn xut
Gch ngói tnh Bình Dng” đã nghiên cu áp dng h thng KTQT cho các doanh
nghip gch ngói, xây dng các nguyên tc cn phi tuân theo trong quá trình xây
dng và áp dng h thng k toán qun tr, xây dng quy trình ra quyt đnh qun
tr da trên c s h thng k toán qun tr, đánh giá hiu qu ca vic xây dng h
thng k toán qun tr và chi phí b ra đ xây dng và vn hành h thng k toán

qun tr. Lun vn thc s ca  Nguyên Bình “T chc công tác k toán qun tr
và thit lp h thng báo cáo k toán qun tr ti công ty TNHH N.G. V”, lun vn
đã xây dng mô hình và ni dung t chc công tác KTQT và h thng báo cáo k
toán qun tr trong công ty TNHH N.G.V. Lun vn ca Phan Vn Út “Xây dng h
thng k toán qun tr ti các doanh nghip ch bin g  Bình Dng”, lun vn
đã xây dng h thng d toán và xây dng h thng kim soát vn hành sn xut và
h thng ra quyt đnh kinh doanh trong các DN ch bin g. Nh vy, có th nói,
các nghiên cu v t chc k toán qun tr trong nhng nm gn đây bt đu đã đi
vào c th mt s loi hình doanh nghip. ã h thng hóa đc nhng lý lun c
bn v t chc k toán qun tr trong doanh nghip và đã đ cp đn các mô hình t
chc k toán qun tr cho các doanh nghip và ni dung KTQT cho các DN va và
nh. ây cng chính là nhng ni dung mà lun án k tha và tham kho trong quá
trình thc hin nghiên cu.
4

Tóm li, thông qua nghiên cu tng quan các công trình nghiên cu liên
quan đn k toán qun tr trong các DN, tác gi thy rng các công trình nghiên cu
đc gii thiu, trình bày trên đây cha thc hin nghiên cu c th v ni dung k
toán qun tr cho tng loi hình DN sn xut hàng TCMN. Do đó, vic nghiên cu
đ tài “vn dng k toán qun tr trong các DN sn xut hàng TCMN ti Bình
Dng” là cn thit và tip tc k tha các ni dung áp dng k toán qun tr trong
các DN nh và va  Vit Nam. Lun vn này tác gi đ xut vn dng ni dung và
t chc b máy k toán qun tr phù hp vi tng loi hình doanh nghip ca ngành
TCMN trên đa bàn tnh Bình Dng.
3. MẾ tiêu nghiên Ếu
Mc tiêu nghiên cu ca lun vn là xác lp quan đim ca vic t chc k
toán qun tr và các gii pháp vn dng k toán qun tr trong các doanh nghip sn
xut hàng th công m ngh trên đa bàn tnh Bình Dng, nhm h tr cho các nhà
qun tr doanh nghip có đy đ thông tin đ ra quyt đnh qun lý kp thi.
4. i tng và ịhm vi nghiên Ếu

iătng nghiên cu: Nhng vn đ lý lun và thc tin v h thng k
toán qun tr trong các doanh nghip sn xut hàng th công m ngh trên đa bàn
tnh Bình Dng.
Phm vi nghiên cu: Các doanh nghip sn xut hàng th công m ngh
trên đa bàn tnh Bình Dng nh Th Xã D An, Th Xã Thun An, TP. Th Du
Mt, Huyn Tân Uyên, Huyn Bn Cát.
5. Phng ịháị nghiên Ếu
Phng pháp nghiên cu da trên c s phng pháp lun, kt hp các phng
pháp thng kê, phân tích thông tin, s liu, liên h và so sánh, khái quát và tng
hp.
ng thi áp dng phng pháp điu tra xã hi thông qua kho sát thc t và gi
bng câu hi.
5

6. Ý ngha ỆhỊa hẾ và thẾ tin Ếa đ tài
Làm rõ thc trng tình hình vn dng công tác k toán qun tr trong các
doanh nghip sn xut hàng th công m ngh trên đa bàn tnh Bình Dng. T đó
đa ra các gii pháp vn dng ni dung k toán qun tr phù hp vi tng loi hình
doanh nghip sn xut hàng th công m ngh, giúp các nhà qun tr doanh nghip
có mt công c h tr thông tin qun tr đc lc trong quá trình qun lý và điu
hành doanh nghip.
7. Ktăcu caăđătƠi
Kt cu ca lun vn gm có:
o Phn m đu
o Chng 1: Mt s vn đ lý lun chung v t chc k toán qun tr cho các
doanh nghip
o Chng 2: Tình hình thc hin k toán qun tr ti các doanh nghip sn xut
hàng th công m ngh trên đa bàn tnh Bình Dng
o Chng 3: T chc k toán qun tr cho các doanh nghip sn xut hàng th
công m ngh trên đa bàn tnh Bình Dng.

o Kt lun
o Ph lc










6

Chngă1: MT SăVNăăLụăLUNăCHUNGăVăTăCHCăKă
TOÁNăQUNăTRăCHOăCÁCăDOANHăNGHIP
1.1 VaiătròăcaăkătoánăqunătrăđiăviăcôngătácăqunălỦăđiuăhƠnhăhotăđngă
caădoanhănghip.
1.1.1 Kháiănimăkătoánăqunătr.
K toán qun tr đã tng xut hin rt lâu trong h thng k toán doanh
nghip  các nc có nn kinh t th trng. Trong nn kinh t th trng, các t
chc tham gia vào hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip vi nhng
mc tiêu và li ích khác nhau, và cn nhng nhu cu v thông tin cng khác nhau.
Do đó, đã hình thành nên nhng nhn thc khác nhau v k toán qun tr và thúc
đy k toán phát trin.
Theo khon 3, điu 4 ca lut k toán Vit Nam nm 2003, k toán qun tr
đc đnh ngha nh sau: “ K toán qun tr là vic thu thp, x lý , phân tích và
cung cp thông tin kinh t, tài chính theo yêu cu qun tr và quyt đnh kinh t, tài
chính trong ni b đn v k toán”.
Theo Liên đoàn K toán quc t công b trong tài liu tng kt các khái nim

k toán qun tr trên th gii nm 1998, “ K toán qun tr đc xem nh là mt
quy trình đnh dng , kim soát , đo lng , tng hp, phân tích, trình bày, gii
thích và truyn đt thông tin tài chính, thông tin phi tài chính liên quan đn hot
đng ca doanh nghip cho nhng nhà qun tr thc hin hoch đnh, đánh giá ,
kim soát , điu hành hot đng t chc nhm đm bo s dng có trách nhim,
hiu qu ngun lc kinh t ca doanh nghip.” [ IFAC,1998, tr99].
Theo vin nghiên cu k toán qun tr ca M, “K toán qun tr là mt quy
trình nhn dng, tng hp, trình bày, gii thích và truyn đt thông tín thích hp
cho nhà qun tr thit lp chin lc kinh doanh, hoch đnh và kim soát hot
đng, ra quyt đnh kinh doanh, s dng có hiu qu ngun lc kinh t , ci tin và
nâng cao giá tr doanh nghip, đm bo an toàn cho tài sn, kt hp cht ch vic
qun tr và kim soát ni b.” [Charles,2002, tr6]
7

Theo nhóm tác gi Charles T.Horngren, Alnoor Bhimani, Srikant M.Datar,
George Foster, “ K toán qun tr là ng dng nguyên tc k toán, nguyên tc qun
tr tài chính đ to lp, bo v, gìn gi và gia tng giá tr cho t chc
[Charles,2002, tr897]
Theo Wilson và Wai (1993, page 15) “K toán qun tr bao gm các k thut
và quá trình nhm mc đích cung cp các thông tin tài chính và phi tài chính cho
nhng ngi bên trong t chc đ ra các quyt đnh hu hiu và thông qua đó kim
soát đc t chc và ci thin s hu hiu ca t chc.”
K toán qun tr có th hiu là mt công c chuyên ngành ca k toán nhm
thc hin quá trình nhn din, đo lng, tng hp và truyn đt thông tin hu ích
cho các nhà qun tr trong doanh nghip thc hin tt nht các chc nng qun tr,
gm hoch đnh, kim tra, đánh giá và đc bit là ra quyt đnh trong mi khâu công
vic trong quá trình kinh doanh.
K toán qun tr đc đnh ngha theo nhiu khía cnh khác nhau, tuy nhiên tt
c đu thng nht chung mc đích k toán qun tr là cung cp thông tin đnh lng
tình hình kinh t tài chính v hot đng doanh nghip cho các nhà qun tr  doanh

nghip và k toán qun tr là mt b phn k toán linh hot do doanh nghip xây
dng phù hp vi đc đim kinh t k thut, t chc qun lý và đánh giá thành qu
hot đng ca tng b phn, phòng ban chc nng, nhm đm bo s dng có hiu
qu ti u các ngun lc ca doanh nghip.
1.1.2 Vai tròăkătoánăqunătrătrongădoanhănghip.
K toán qun tr ra đi, phát trin nhm đáp ng nhu cu thông tin đ nhà
qun tr thc hin toàn din các chc nng qun tr:
- Cung cp thông tin cho quá trình lp k hoch:
Vic lp k hoch trong mt t chc liên quan đn hai vn đ, đó là: xác đnh
đc mc tiêu ca t chc và xây dng nhng phng thc đ đt đc mc tiêu
đó. D toán ngân sách trong KTQT s là mt công c đ k toán viên giúp ban qun
tr trong quá trình lp k hoch và kim soát vic thc hin k hoch. Vì vy, k
toán qun tr trên c s đã ghi chép, tính toán, phân tích chi phí, doanh thu, kt qu
8

tng loi hot đng, tng sn phm… ,lp các d toán chi phí, doanh thu, li nhun
… đ cung cp thông tin trong vic phát ho, d kin tng lai nhm phát trin
doanh nghip.
- Cung cp thông tin cho quá trình t chc điu hành hot đng:
K toán qun tr s cung cp các thông tin cho các tình hung khác nhau vi
các phng án khác nhau đ nhà qun tr có th xem xét, đ ra quyt đnh đúng đn
nht trong quá trình t chc điu hành hot đng sn xut kinh doanh phù hp vi
các mc tiêu đã vch ra. Vì vy, k toán qun tr phi t chc ghi chép, x lý thông
tin đu vào và h thng hoá các s liu chi tit theo hng đã đnh.
- Cung cp thông tin cho quá trình kim soát:
K toán qun tr s cung cp các báo cáo thc hin vi nhng báo cáo bin
đng kt qu gia thc t so vi mc tiêu hay d toán và nhng nguyên nhân nh
hng đn bin đng chi phí sn xut, đn hot đng tiêu th, đn kinh doanh,… k
toán qun tr giúp nhà qun tr nhn bit đc tình hình thc hin và nhng nguyên
nhân dn đn bin đng hot đng sn xut kinh doanh. T đó giúp nhà qun tr

nhn thc đc tình hình tt hay xu, nhng nguyên nhân nh hng thun li hay
bt li đn hot đng sn xut kinh doanh ca tng b phn, ca doanh nghip đ
đa ra chính xác các nhng phng pháp khai thác, kim soát, gii pháp điu chnh,
thay đi nhm hng hot đng ca t chc v mc tiêu đã xác đnh.
- Cung cp thông tin cho quá trình ra quyt đnh:
Chc nng ra quyt đnh đòi hi nhà qun tr phi có s la chn hp lý
trong nhiu phng án khác nhau đc đa ra. Các quyt đnh ngn hn trong mt
t chc có th có nh hng ngn hn đn t chc hoc có th là các quyt đnh
chin lc nh hng lâu dài đn t chc. Tt c các quyt đnh đu có nn tng t
thông tin, và phn ln thông tin do KTQT cung cp nhm đ thc hin ra quyt đnh
ca nhà qun tr. Vi nhng báo cáo phân tích các phng án kinh doanh, phân tích
chi phí hu ích, phân tích tim nng kinh t, tài chính ca tài sn và ngun vn,…
k toán qun tr giúp nhà qun tr đa ra các quyt đnh qun tr khoa hc, khai thác
9

đc tim nng kinh t, tài chính và đm bo mc tiêu doanh nghip. [ào Vn Tài
và cng s, 2003, tr42,43]
Nh vy, k toán qun tr là công c đ xây dng các mc tiêu thông qua các
k hoch chin lc, là công c đánh giá thc hin mc tiêu thông qua các chc
nng t chc điu hành và kim soát đ ra các quyt đnh phù hp, kp thi giúp các
nhà qun tr điu hành, qun lý doanh ngip mt cách hiu qu. Do đó, k toán qun
tr đã to nên mt kênh thông tin hu ích đi vi nhà qun tr trong môi trng sn
xut kinh doanh, khoa hc k thut, công ngh thông tin ngày càng thay đi nhanh
chóng nh hin nay.
1.2 Ni ếung t ẾhẾ Ệ tỊán qun tr ẾhỊ ẾáẾ ếỊanh nghiị.
Ni dung k toán qun tr là tng hp tt c các mt, các yu t cu thành nên
k toán qun tr, th hin kt qu ca quy trình công vic k toán qun tr và phng
pháp k thut k toán qun tr. Ni dung k toán qun tr phi hng đn xây dng
h thng thông tin kinh t, tài chính liên quan vi các tác đng đn quy trình to giá
tr trong hot đng sn xut kinh doanh. Do đó, ni dung c bn ca k toán qun tr

s bao gm các phn sau:
- H thng k toán chi phí và qun tr chi phí trong doanh nghip.
- D toán ngân sách
- Thit lp thông tin phc v cho vic ra quyt đnh và d báo
- K toán các trung tâm trách nhim và đánh giá trách nhim qun lý
K toán qun tr va là mt phân h, va là mt b phn ca h thông k
toán; vì vy k toán qun tr có nhng phng pháp k thut đc trng và riêng đ
phù hp vi nhng đc đim ca nó nhm phát huy đc nhng chc nng và đm
bo ni dung k toán qun tr. V phng pháp, k toán qun tr hng đn thit lp
nhng mô hình qun tr, mô hình kim soát…, v k thut, k toán qun tr hng
đn áp dng, xây dng nhng k thut đnh lng, đo lng, tính toán, so sánh,
phân tích thông tin cn cho qun tr, phù hp vi nhng phng pháp s dng. Nh
vy, ni dung k toán qun tr và phng pháp k thut k toán qun tr luôn có mi
10

quan h mt thit vi nhau. Ni dung k toán qun tr là mc đích, phng pháp k
thut là phng tin [ Phm Vn Dc và Hunh Li, 2009,tr 23,tr24].
1.2.1. Xácălpăniădungăthôngătinăkătoánăqun trăviătngăloiăquy mô doanh
nghip
Da theo quy mô có th phân loi doanh nghip thành doanh nghip có quy
mô ln, va và nh. Trong đó, vic xác đnh các tiêu chí và đnh mc đ đánh giá
quy mô ca mt DNNVV có s khác bit  các quc gia trên th gii. Ngay trong
cùng mt quc gia, nhng tiêu chí này cng có th đc thay đi theo thi gian vì
s phát trin ca doanh nghip, đc đim nn kinh t hay tc đ phát trin kinh t
ca quc gia đó Tuy nhiên, các tiêu chí ph bin nht đc nhiu quc gia s
dng là: s lng lao đng bình quân mà doanh nghip s dng trong nm, tng
mc vn đu t ca doanh nghip, tng doanh thu hàng nm ca doanh nghip
(Bng 1.1).
Bngă1.1:ăTiêuăchíăphơnăloiădoanhănghipănhăvƠăvaăcaămtăsăqucăgiaăvƠă
khuăvcă

Quc gia/
Khu vc
Phân loi DN va và nh
S lao
đng bình
quân
Vnăđuăt
Doanh thu
A. NHÓM CÁC NC PHÁT TRIN
1. Hoa k
Nh và va
0-500
Không quy đnh
Không quy đnh
2. Nht
- i vi ngành sn xut
- i vi ngành thng mi
- i vi ngành dch v
1-300
1-100
1-100
¥ 0-300 triu
¥ 0-100 triu
¥ 0-50 triu
Không quy đnh
3. EU
Siêu nh
Nh
Va
< 10

< 50
< 250
Không quy đnh
Không quy đnh
< €7 triu
< €27 triu
4. Australia
Nh và va
< 200
Không quy đnh
Không quy đnh
5. Canada
Nh
< 100
Không quy đnh
< CDN$ 5 triu
11

Va
< 500
CDN$ 5 -20 triu
6.New
Zealand
Nh và va
< 50
Không quy đnh
Không quy đnh
7. Korea
Nh và va
< 300

Không quy đnh
Không quy đnh
8. Taiwan
Nh và va
< 200
< NT$ 80 triu
< NT$ 100 triu
B. NHÓM CÁC NC ANG PHÁT TRIN
1. Thailand
Nh và va
Không
quy đnh
< Baht 200 triu
Không quy đnh
2. Malaysia
- i vi ngành sn xut
0-150
Không quy đnh
RM 0-25 triu
3.
Philippine
Nh và va
< 200
Peso 1,5-60 triu
Không quy đnh
4.
Indonesia
Nh và va
Không
quy đnh

< US$ 1 triu
< US$ 5 triu
5.Brunei
Nh và va
1-100
Không quy đnh
Không quy đnh
C. NHÓM CÁC NC KINH T ANG CHUYN I
1. Russia
Nh
Va
1-249
250-999
Không quy đnh
Không quy đnh
2. China
Nh
Va
50-100
101-500
Không quy đnh
Không quy đnh
3. Poland
Nh
Va
< 50
51-200
Không quy đnh
Không quy đnh
4. Hungary

Siêu nh
Nh
Va
1-10
11-50
51-250
Không quy đnh
Không quy đnh

Ngun: 1) Doanh nghip va và nh, APEC, 1998; 2) nh ngha doanh nghip va và nh, UN/ECE,
1999; 3) Tng quan v doanh nghip va và nh, OECD, 2000.
12

Theo N 56/2009/N-CP ngày 30/06/2009, Doanh nghip nh và va là c
s kinh doanh đã đng ký kinh doanh theo quy đnh pháp lut, đc chia thành ba
cp: siêu nh, nh, va theo quy mô tng ngun vn (tng ngun vn tng đng
tng tài sn đc xác đnh trong bng cân đi k toán ca doanh nghip) hoc s
lao đng bình quân nm (tng ngun vn là tiêu chí u tiên), c th nh sau:
Bng 1.2: Tiêu chí phân loi doanh nghip nh và va  Vit Nam
Quy mô


Khu vc
Doanh
nghip
siêu nh
Doanh nghip nh
Doanh nghip va
S lao
đng

Tng
ngun vn
S lao
đng
Tng ngun
vn
S laoăđng
I. Nông, lâm nghip
và thy sn
10 ngi
tr xung
20 t đng
tr xung
t trên 10
ngi đn
200 ngi
t trên 20 t
đng đn
100 t đng
t trên 200
ngi đn
300 ngi
II. Công nghip và
xây dng
10 ngi
tr xung
20 t đng
tr xung
t trên 10
ngi đn

200 ngi
t trên 20 t
đng đn
100 t đng
t trên 200
ngi đn
300 ngi
III. Thng mi và
dch v
10 ngi
tr xung
10 t đng
tr xung
t trên 10
ngi đn
50 ngi
t trên 10 t
đng đn 50
t đng
t trên 50
ngi đn
100 ngi

[ Ngun: Ngh đnh 56/2009/N-CP ngày 30/06/2009]
T các bng trên cho thy, hu ht các quc gia đu ly tiêu chí s lao đng
bình quân làm c s quan trng đ phân loi doanh nghip theo quy mô. iu này
là hp lý hn so vi vic la chn các tiêu chí khác nh doanh thu, vn là các ch
tiêu có th lng hóa đc bng giá tr tin t. Các tiêu chí nh doanh thu, vn tuy
rt quan trng nhng thng xuyên chu s tác đng bi nhng bin đi ca th
trng, s phát trin ca nn kinh t, tình trng lm phát nên thiu s n đnh

trong vic phân loi doanh nghip. iu này gii thích ti sao tiêu chí s lao đng
bình quân đc nhiu quc gia la chn, tiêu chí này thng có tính n đnh lâu dài
13

v mt thi gian, li th hin đc phn nào tính cht, đc thù ca ngành, lnh vc
kinh doanh mà doanh nghip đang tham gia.
K toán và thông tin k toán là hai cách phát biu khác nhau cùng mt vn
đ. Khi tho lun đn k toán là đ cp tng th các vn đ liên quan đn k toán
nh môi trng pháp lý, quy trình công vic…, khi tho lun đn thông tin k toán
là đ cp đn kt qu, mc đích cui cùng ca quy trình công vic k toán. Vì vy
nu xét theo mc đích cui cùng, xét theo thông tin mà k toán qun tr hng đn
đáp ng, ni dung k toán qun tr đc th hin qua ni dung thông tin ca nó.
1.2.1.1 Niădungăthôngătin KTQT trongădoanhănghip cóăquyămôănh.
Nhng doanh nghip có quy mô nh không đ điu kin k thut, công ngh,
trình đ qun tr đ to nên nhng nhn thc mi v chi phí, thu nhp, li nhun
khác vi nhng quy đnh trong chun mc và quy mô hot đng cng không cn
thit phi chia ct thành nhiu cp qun tr. Vì vy, các doanh nghip có quy mô
nh không cn thit phi xây dng đy đ các ni dung thông tin k toán qun tr
mà nên tp trung vào xây dng nhng ni dung thông tin đ cung cp thông tin thc
hin các chc nng qun tr. ó là:
- Thông tin kt qu hot đng sn xut kinh doanh, nh thông tin chi phí sn
xut và giá thành sn phm, thông tin kt qu hot đng sn xut, thông tin
kt qu hot đng tiêu th, thông tin kt qu hot đng kinh doanh
- Thông tin đnh hng hot đng sn xut kinh doanh, nh d toán sn xut,
d toán chi phí, d toán kt qu kinh doanh. [Phm Vn Dc và Hunh Li,
2009,tr 118]
Sau khi xác lp c th các ni dung k toán qun tr, xác đnh c ch vn hành
các ni dung. Trong nhng doanh nghip có quy mô nh, c ch vn hành các ni
dung k toán qun tr gn lin vi t chc quy trình thu thp thông tin lp báo cáo
k toán qun tr theo công đon c s k tha nhng tiêu chun chi phí, thu nhp,

li nhun trong chính sách k toán.
14

1.2.1.2 NiădungăthôngătinăKTQTătrongădoanhănghipăcóăquyămôăva
Nhng DN có quy mô va cng cha có đ điu kin vt cht và trình đ
nhân viên qun lý cng cha cao. Do vy, nhng DN có quy mô va cng không
cn thit xây dng đy đ nhng thông tin ca ni dung KTQT mà ch cn tp
trung vào các ni dung thông tin sau:
- Thông tin kt qu hot đng sn xut kinh doanh, nh thông tin chi phí sn
xut và giá thành sn phm, thông tin kt qu hot đng sn xut, thông tin
kt qu hot đng tiêu th, thông tin kt qu hot đng kinh doanh, thông tin
kt qu s dng vn đu t dài hn, thông tin kt qu ngun lc kinh t s
dng, thông tin tình hình cân đi ngun lc kinh t.
- Thông tin đnh hng hot đng sn xut kinh doanh, nh d bán giá bán,
d toán doanh thu, d bán thu tin bán hàng, d toán sn xut, d toán chi
phí, d toán kt qu kinh doanh, d toán thu chi tin, d toán tài sn và
ngun vn, d toán vn đu t dài hn.
- Thông tin kim soát và đánh giá hot đng sn xut kinh doanh, nh thông
tin v bin đng kt qu và nguyên nhân ca hot đng sn xut, thông tin
bin đng kt qu và nguyên nhân ca hot đng tiêu th, thông tin bin
đng kt qu và nguyên nhân ca hot đng sn xut kinh doanh, thông tin
bin đng kt qu và nguyên nhân s dng vn đu t dài hn, thông tin bin
đng kt qu và nguyên nhân ngun lc kinh t s dng, thông tin bin đng
kt qu và nguyên nhân cân đi ngun lc kinh t.
- Thông tin chng minh các quyt đnh qun tr, nh thông tin phân tích các
phng án kinh doanh mi, thông tin phân tích phng án kinh doanh thay
th, thông tin phân tích giá bán, thông tin phân tích d án đu t dài hn,
thông tin phân tích chi phí hu ích, thông tin phân tích nng lc kinh t tài
sn, thông tin phân tích tính hp lý ngun vn, thông tin phân tích giá tr, kt
cu doanh thu, chi phí, li nhun, thông tin phân tích giá tr, kt cu dòng

tin. [Phm Vn Dc và Hunh Li, 2009,tr 118].