BO
GIAO DUC VA
DAO
TAO
TRUONG
DAI
HOC
KINH
TE
THANH
PHO
HO
CHi
MINH
. .
NGUYEN
THl
NHA
DE TAl:
V
~N
Dl)NG
KE
TOAN QUAN
TRJ
, -
,
TRONG
CAC DOANH
NGHIEP
LIEN DOANH
•
? " -
,
'
0
KHU
CONG
NGHIEP
BIEN
HOA
•
CHUYEN NGANH:
KE
TOAN TAl
Vl)
VA
PHAN
TICH HOAT DONG KINH TE
MA
s6: 5.02.11
LU!N
VAN THAC SY KINH TE
NGU'OI
HU'ONG
D.AN
KHOA HQC:
TS.
PHAM~w
~~;._
KHOAKE'IfA
I!<KPJ~tl\~i'\f.OA~TAO
.
tltJONG
fJH
KINH
TE
TP.HCM
THUVI~N
G6:rJ-f
r
THANH
PH6
H6
cHi MINH - 2oo3
MUCLUC
. .
, . ,
.:
Trang
Lmmadau
1
CHUONG
1:
TONG QUAN VE
KE
TOAN QUAN
TRJ
3
1.1
Khai
quat
v~
k~
toan
quan
tri.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
3
1.1.1
Cac dinh nghia
v~ k~
toan
: .
3
1.1.2 Vai
tro
va
ffil,l.C tieu
cua
ke
tm1n
4
1.1.3
Cac nguyen
t~c
k~
toan chung
duqc
thira
nh~n
5
' '
1.2
Ke
toan tai chinh
va
ke toan quan trj
6
1.2.1 Ca
sa
hinh thanh
k~
toan tai chinh va
k~
toan quan tri
6
'
1.2.2
Ke
toan tai
chinh
. . . 7
'
1.2.3
Ke
toan quan trj
7
1.2.4
PM.n
bi~t
k~
toan tai chinh va
k~
toan quan
tri
9
1 3
V
0
t '
thA
t"
?
kA
t ' q ? t
0
13
. .
ai
ro ong m
cua
e oan uan q
:
.
1.3.1
Khai
ni~m
v~
mot
t6
chuc
kinh doanh lien tl,lc
13
1.3.2
K~
toan quan tri cung
d.p
thong tin cho
chuc
nang quan tri
13
1.3.3 .
Quy~t
djnh
ng~n
hqn
va
dai hqn
13
1.3.4
Thi~t
k~
thong tin tren bao cao
k~
toan
qm'm
tri
14
1.3.5
Truy~n
d9t thong tin cho
nguai
su
d1,mg
15
1.4
Nh~n
di~n
cac pharr Io9i chi phi.
15
1.4.1 Pharr lo9i theo
n<)i
dung chi phi
14
1.4.2
Pharr
lo1;1i
chi
phi
theo quan trj
16
1.4.3 Pharr
lo1;1i
chi
phi
trong thfim djnh cac
phuang
an
nh~m
dua
ra
quy~t
djnh . . . . . . . . . . . .
18
CHUONG
II:
THl/C
TR~NG
KE
TOAN QUAN TRJ
0 M<)T
SO
DOANH NGHI:¢P LIEN DOANH . . .
21
2.1
Hi~n
tr9ng
k~
toan quan tri trong
h~
th6ng
k~
tmin
Vi~t
nam
21
2 .1.1
H~
th6ng tai
khoan
k~
to an. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
21
2.1.2
H~
th6ng bao cao tai chinh
21
2.1.3
H~
th6ng ch(rng
tir
kS
toan
22
2.1.4
H~
th6ng s6
kS
toan
·
22
'
2.2 Thvc
tr~ng
k~
tmin
quan
tria
mot s6 doanh
nghi~p
lien doanh
a khu cong
nghi~p
Bien
hoa
23
2.2. t
Ccr
sa
thvc
hi~n
k~
toan trong cac doanh
nghi~p
lien doanh . . . . . . . . . . . .
23
2.2
.2
Tinh hinh
tht,rc
hi~n
k~
toan quan tri
t~i
mot
s6
doanh
nghi~p
lien doanh a
khu cong
nghi~p
Bien hoa
25
2.2.3 Vai tro va mvc tieu cua
vi~c
tht,rc
hi~n
k~
toan quan
tri
trong cac doanh
nghi~p
lien doanh
31
2.2.4 Thu th?p thong tin va dinh muc chi phi.
31
' '
2.2.5 y nghia cua cac bao cao ke toan
qm'm
trt
32
2.3 f)anh gia chung
v~
tinh hinh
tht,rc
hi~n
k~
toan
qufm
tri
va yeu
du
k~
toan
quan
tri
cua doanh
nghi~p
lien doanh
32
. '
2.3.1 Cong tac
to
chuc thvc
hi~n
ke toan quan tri
32
2.3.2
Cong tac thu th?p thong tin
k~
toan
quim
tri trong cac doanh
nghi~p
lien
doanh
34
2.3.3
Yeu
du
v~n
d1,mg
k~
toan quan
tri
trong doanh
nghi~p
lien doanh
34
CmfONG
III:
N()I
DUNG
CHiT
YEU CUA
KE
TOAN
QUAN
TRJ
V
~N
DlJNG V AO DOANH NGHI:¢P
LIEN
DOANH
38
3.1
E>inh
hu6ng quan diem
v~n
d\lflg
38
3.1.1
Ph~m
viva
noi dung v?n d\lflg
38
3 .1.2 Cac nguyen
t~c
ky thu?t
nghi~p
vv
chQn
lQc
3 9
3.2
L?p
dv
toan ngan sach cua doanh
nghi~p
40
3
.2.1
Khai
ni~m
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
. 40
3 .2.2 L?p
k~
ho~ch
:
40
3.2.3 Cac
lo~i.dv
toan
41
3.3 .Xfr ly thong tin
l~p
bao cao
ke
toan quan tri
44
3.3.1
Phan
lo~i
chi phi theo each (mg
xfr
44
3.3.2
lrng
d\lllg m6i quan
h~
C-V-P
de
ra
quy~t
dinh
45
3.2.3 .Bao cao bo ph?n
. : .
50
3.3.3 Phan tich
di~m
hoa v6n
51
3.3
.4
.Phuang trinh lqi nhu?n
51
3.4 Phan tich bao cao tai
chinh
53
3.4.1 Y nghia va
ffi\lC
tieu . . . . . . .
53
3.4.2 Cac phuong phap phan tich bao cao tai chinh . . . . .
54
3.4.3 Cac chi tieu danh gia tinh hinh tai chinh
55
3.5
Phan tich kha nang sinh
Uri
61
3.5.1
E>anh
gia
hi~u
qua doanh
nghi~p
61
3.5.2 Nhfrng sai
l~ch
c6
th~
c6
trong bao cao tai chfnh
62
3.6
M()t
s6
ki~n
nghi va
bi~n
phap
thl,l'c
hi~n
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
63
3.6.1
T6
chuc
b()
may
k~
toan
64
3.6.2 M6i lien
h~
thong tin
64
3.6.3
Xu
ly chi phi thanh dinh phi va
bi~n
phi.
65
3.6.4 Xay
d\l'fig
M th6ng bao cao chi phi san
xmit
a cac
b()
ph~n
68
3.6.5 Dung lqi
nhu~n
kinh
t~
d~
danh gia
hi~u
qua kinh doanh
71
K~t
lu~n
72
'
LOi mrrdau
Cong
Cl)
qufm ly tai chinh la khong th€ thi€u trong cac linh
Vl!C
ho?t d()ng kinh t€
va
m(}t
b(}
ph~n
C~U
thanh quan
trQng
trong
h~
thf>ng
cac cong
C\1
qufm
ly
tai chfnh
la h?ch toan k€ toan.
Trong
bf>i
canh
C?nh
tranh ngay cang quy€t
li~t
nh~m
rna
r()ng thi tru(mg va nang
cao lqi
nhu~n
thi
k€
toan khong chi don thufm la cac bao cao tai chinh rna k€ toan
quan tri thvc
sv
Ia
m()t
cong
C\1
dn
thi~t
cho quan ly
va
di~u
hanh doanh
nghi~p.
v
&i
nhi~m
V\1
thu
th~p
thong tin, phan tich va danh gia
du
li~u
d€
ra cac quy€t dinh
dung
d~n,
k€
toan quan tri la cong
C\1
d~c
Ivc giup cac nha quan ly doanh
nghi~p
thanh cong trong
n~n
kinh
t€
thi tru6ng.
Bay
Ia
m()t mon khoa
hQc
kinh
t€
duqc
ung
dl,lng
a cac
nu&c
c6
n~n
kinh
t€
thi
tnroog phat tri€n, cac nha quan ly kinh
t€
xu~t
phat tir nhung
mr&c
nay
r~t
chu
trQng d€n
vi~c
v~n
hanh
k~
toan quan tri trong quan ly doanh nghiep - d6 la
vi~c
v~n
dt,mg
trong cac doanh
nghi~p
lien doanh t?i
Vi~t
nam.
Nh~
tim hi€u them
tht,rc
t€
v~
v~n
d~
nay, va g6p phdn vao
vi~c
hoan chinh them
ly
thuy~t
k~
toan quan tri dang duqc quan tam, toi da
chQn
d~
tai:
"
V~n
d1}.ng
k~
toan
quan
trj
trong
doanh
nghi~p
lien
doanh
0'
Khu
Cong
nghi~p
Bien
boa"
D6i ttrO'ng
va
pham
vi nghien
cuu:
- Tim hi€u tinh hinh thvc
t€
v~
cong tac
k€
toan quan tri t?i
m()t
s6 doanh
nghi~p
lien doanh 6 Khu cong
nghi~p
Bien hoa.
- Nghien ctru
m()t
s6
n()i
dung
ccin
v~n
dl,lng
trong cac doanh
nghi~p
lien doanh.
Noi dung:
N()i
dung cua
lu~n
van bao gflm 3
chuang
nhu
sau:
ChrrO'ng 1: Khai quat
v~
k€
toan quan tri.
ChtrO'llg
2:
Tht,rc
tr?ng
k€
toan quan tri trong m()t s6 doanh
nghi~p
lien doanh 6
Khu cong
nghi~p
Bien hoa
ChrrO"ng
3:
N()i
dung chu y€u cua
k€
toan quan tri
v~n
dl,lng
vao doanh
nghi~p
lien
doanh a khu cong
nghi~p
Bien Hoa.
1
Ml}.C dich cua
d~
titi:
K~t
hqp gifra
ly
lu~n
va thvc
tiSn
nh~m
lam ro hon y nghia cua
vi~c
v~n
d\lng
k~
toan quan tri trong cong tac quan ly.
H~
th6ng hoa cac
vAn
d8
chung cua
CO'
sa
ly
lu~n
va
chQn
lQC
m<)t
s6 n9i dung
d.n
thi~t
v~n
d\lng vao thvc ti€n cac doanh
nghi~p
lien doanh, d6ng thai
d8
xuAt
m<)t
s6
giai phap
v~n
d\lng
k~
toan quan tri vao cac doanh
nghi~p
lien doanh.
2
CHlfONGI
TONG
QUAN
vE
KE
TOAN
QUAN TRJ
1.1
KHAI
QUAT VE
KE
TOAN:
1.1.1 Cac dinh nghia
v~
k~
toan:
Tuy theo
ffil)C
dich va quan
di~m
st'r
dl,lng
thong tin
k~
tm1n
rna c6 nhi8u dinh nghia
khac
nhau
v~
k~
toan.
Lien doim Qu6c
t~
v8
k~
tmin da dinh nghia: "
K~
toan la
m<)t
ngh~
thu~t
ghi chep,
phfm
lo~i
va tbng hqp
b~ng
m<)t
phuong phap rieng va ghi
b~ng
ti8n cac
nghi~p
V\l,
sl!
ki~n
c6 tinh
chfrt
tai chinh va trinh bay
k~t
qua cua n6"
Theo dieu
1~
tb
chuc
k~
tmin
Vi~t
nam thi :
"K~
toan la cong
vi~c
ghi chep, tinh toan
b~ng
con s6 du6i hinh thuc gia
tri,
hi~n
v~t
va thai gian lao
d<)ng,
chu
y~u
du6i hinh
thuc gia tri
d~
phan anh,
ki~m
tra tinh hinh
v~
d<)ng
cua cac
lo~i
tai san, qua trinh
va
k~t
qua
ho~t
d<)ng
san
xufrt
kinh doanh,
su
dl,lng
v6n va kinh phi cua.nha nu6c,
cling
nhu
cua rung
tb
chuc, xi
nghi~p".
Ngoai ra con c6 cac dinh nghia khac
nhfrn
m~
vai tro cung
cfrp
thong tin cho chuc
nang quan
ly
nhu:
-
"
K~
toan la
m<)t
ho~t
d<)ng
phl)c
V\1
c6 chuc nang cung
cfrp
cac thong tin dinh
luQ11g
chu
y~u
v~
tinh
tr~ng
tai chinh,
v8
tb
chuc kinh
t~
rna chung duqc dl! dinh
de
st'r
dl)ng trong
vi~c
ra
quy~t
dinh kinh
t~".
-
"K~
toan la
m<)t
ho~t
d<)ng
phl)c
V\1
duqc
thi~t
k~
c<)ng
d6n, do luang va giao
ti~p
cac thong tin tai chinh
v8
m<)t
tb
chuc
d~
giup cac ca nhan ra
quy~t
dinh kinh
t~
t6t
hon".
Cac dinh nghia nay
xem vai tro cua
k~
toan la
m<?t
phuong
ti~n
de
cung
cfrp
thong
tin tai chinh htlu ich cho
vi~c
ra
quy~t
djnh t6i uu trong qua trinh
ho~t
d<)ng
san
xufrt
kinh doanh, c6 nghia la thien
v~ k~
toan quan
tri.
Theo toi,
k~
toan vira la khoa
hQc
vira la
ngh~
thu~t.
Khoa
hQc
vi
k~
toan c6 d6i tuqng va phuong phap nghien
clrti
rieng, v6i nhiing
nguyen
t~c
chung
nhfrt
mang tinh phb
bi~n
rna nhiing ngub'i lam kinh
t~
phai
tuan
theo.
3
Ngh~
thu?t vi
k~t
qua cua
k~
toan con
ph1,1
thu9c
vao
ngu<'Yi
thgc
hi~n
n6.
Trong
vi~c
tinh toan
va
h<;1ch
toan,
ngu<'>'i
lam
k~
toan c6 th€
lga
chQn
nhiSu giai phap
khac
nhau cho cling
m9t
sg
ki~n.
Nhu
v?y, du la
m9t
khoa
hQC
nhung
tuy
theo ffil,IC dich va yeu
du
cua
cong
tac
quan ly
doanh
nghi~p
rna
ngu<'Yi
lam cong tac
k~
toan
se c6 each xir ly thong tin
k~
toan thich hqp.
Hoi;ic
c6 th€
t6m
t~t
khai
ni~rn
k~
toan theo nhiSu
khia
c<;1nh
nhu
sau:
V~
m~it
qmin ly,
kS
toan la m9t cong
C\1
cung
cfrp
thong
tin hfru ich cho
qua
trinh
ra
cac
quy~t
dinh kinh
t~.
V~
m~t
nghi~p
Vl,l,
k~
toan la cong
vi~c
ghi chep, theo doi, pharr anh
va
bao
cao
nhfrng
nghi~p
V\1
kinh
t~
phat sinh lien quan
d~n
sg
thay d6i
vS
tai san,
ngu6n
v6n
va qua trinh
san
xuftt kinh doanh.
Theo khoa
hQc,
k~
toan la m9t khoa
hQc,
nghien cfru d6i
tm;mg
la tai sim,
ngu6n
hinh thanh tai
san
va
SlJ
v?n
dQng
CUa
Chung trong
qua
trinh
ho<;1t
dQng
san xuftt
kinh
doanh.
1.1.2 Vai
tro
va
IDl,IC tieu cua
k~
tmin:
K~
toan ngay nay t?p trung vao nhfrng doi hoi
din
ban
cua
ngu<'Yi
sir
d1,1ng
thong tin
ca ben trong
va
ben ngoai
dan
vi. Vi
th~,
ngu<'Yi
k~
toan khong chi
duqc
coi
nhu
la
ngu<'Yi
gifr s6 sach rna con la
ngu<'Yi
lam nhfrng
vi~c
l?p
k~
ho<;1ch
va giai quy€t, diSu
hanh
va dinh huang,
dg
doan va danh gia ki€m tra.
1.1.2.1 Vai tro cua
k~
tmin:
Pharr
lo<;1i,
t6ng
hqp
va truySn
d<;1t
nhfrng thong tin vS tinh hinh tai chinh
cua
m9t
t6
chuc; d6ng
thai
cung
cfrp
thong tin hfru ich cho
vi~c
ra
cac quySt dinh kinh
t~
va
danh gia
hi~u
qua quan ly cua t6 chuc d6.
1.1.2.2
Ml,IC
tieu cua
k~
tmin:
M1,1c
tieu cua
k~
toan la cung
cfrp
thong tin tai chinh, chu
y~u
la nhfrng
thong
tin
c6
lien quan
d~n
lqi nhu?n cua m9t t6
chuc
kinh
t~
d€ nhfrng
ngu<'>'i
sir
d1,1ng
c6
quy~t
dinh thich hqp.
Nhung
thong tin do
k~
toan cung'
cfrp
khong nhfrng
cfrn
thi~t
cho
vi~c
diSu
hanh
doanh
nghi~p
cua cac nha quan
td
rna con
dm
cho nhfrng
ngu<'>'i
ben ngoai
doanh
nghi~p
nhu: cac chu
Sa
hfru, cac nha cung cftp tin
d1,1ng,
nha
dfiu
tu, cac
CO'
quan
nha
4
nu6c
c6 lien quan t6i doanh
nghi~p
Nhilng nguai nay cling
ck
dugc cung
dp
thong tin v€ tinh hinh tai chinh va
k~t
qua
hoc;tt
d()ng kinh doanh
dS
xem xet
va
ra
quy~t
dinh thich hgp.
1.1.3
Cac
nguyen
t~c
k~
toan
chong
chii
y~u
dU'Q'C
thira
nh~n
(GAAP)
( Generally accepted accounting principles)
GAAP la nhilng quy dinh da dugc thira
nh~n
trong cong
t{tc
k~
toan. Bao g6m cac
khai
ni~m,
cac nguyen
t~c
cho
vi~c
ghi chep, dinh gia, bao cao cac
hoc;tt
d()ng
va
n()i
dung tai chinh cua m()t doanh
nghi~p
v6i
ml,lc
dich
dc;tt
dugc tinh trung thgc
va
khach quan
cua
thong tin do
k~
toan cung d.p.
1.1.3 .1
Khai
ni~m
v~
tA
chrrc
kinh
doanh:
Tren g6c
d()
k~
toan, cac doanh
nghi~p
dugc
nhin
nh~n
va
d6i xir
nhu
m()t
t6
chuc
d()c
l~p,
c6
tu
each phap nhan rieng.
1.1.3 .2 Nguyen
t~c
ho~t
dQng lien
t1,1c:
Gia dinh
thai
gian
hoc;tt
d()ng
cua doanh
nghi~p
la vo
hCJ.U,
cac doanh
nghi~p
l~p
cac
bao cao tai
chinh theo chufrn
mlJc
chung trong di€u
ki~n
hoc;tt
d()ng binh thuang.
1.1.3.3 Nguyen
t~c
dO'n
vi
ti~n
t~:
Cac
nghi~p
vv
kinh
t~
dugc tinh toan
b~ng
thu6c
do ti€n
t~
th6ng nhdt.
1.1.3 .4 Nguyen
t~c
ghi phi:
Toan
b()
tai san, cong
ng
va v6n cua doanh
nghi~p
d€u phai duqc ghi theo gia g6c
du
cho gia tai san
bi~n
d()ng thuang xuyen tren thi truang.
1.1.3 .5 Nguyen
t~c
tU'O'Dg
xrrng:
Doanh thu
Icy
bao cao phai tuong xfrng v6i chi phi cua
Icy
d6.
1.1.3 .6 Nguyen
t~c
ghi
nh~n
doanh
thu:
Doanh thu ban hang dugc ghi
nh~n
khi hoan thanh dich
vv
cung cdp cho khach
hang. Thong thuang,
doanh thu duqc xac dinh
tc;ti
thai
diSm hang hoa ho?c dich
vv
duqc chuysn quy€n
sa
hiiu.
1.1.3.7 Nguyen
t~c
nhit
quan:
Vi~c
sir dvng
phuong
phap
kS
toan phai nhdt quan gifra cac
kY
kS
toan, khi c6
SlJ
thay d6i phai trinh bay ro nguyen nhan
va
anh huang cua n6
d~n
cac bao cao tai
chinh.
5
1.1.3.8 Nguyen
t~c
th~n
trqng:
Vi~c
ghi tang, giarn v6n chu
sa
htlu chi duqc ghi
nh~n
khi co chfulg
cfr
chic
chin.
1.1.3
.9
Nguyen
t~c
tinh
dAn:
Xac dinh
dfty
du doanh thu va chi phi trong
kY
bao cao, chi phi trong
Icy
bao cao
phai duqc phan anh khong phan
bi~t
co chfulg tir hay khong, chi phi duqc phan anh
nhu
khoim chi phi tinh d6n.
1.1.3 .10 Nguyen
t~c
cong khai:
Cac
SlJ
ki~n
kinh
t€
phat sinh
co
lien quan d€n tinh hinh va k€t qua
ho~t
d('>ng
san
xwit
kinh doanh phai duqc cong khai cho cac d6i
tuqng
sir dl)ng thong qua cac bao
cao tai
chinh va bang giai trinh k€t qua
ho~t
d('>ng
kinh doanh.
1.1.3
.11
Nguyen
t~c
khach quan:
Nguyen
tic
nay doi hoi s6
Ii~u
ghi chep
k€
toan phai
dl,l'a
tren ca
sa
co tinh
ki~rn
tra
duqc. Qua trinh thvc
hi~n
k€
toan phai dva vao nhfrng thong
I~
va quy dinh chung.
Can
Clr
vao do, cac d6i tuqng sir
dl)ng
co
th~
thvc
hi~n
ki~rn
tra cac bao cao
kS
toan.
1.2
KE
TO.AN
TAl
CHINH
v A
KE
TO.AN
QU.AN
TRJ:
1.2.1CO'
slr hinh thimh
k~
toan titi chinh
va
k~
toan
quan
tri:
Trong b6i canh toan
cftu
hoa kinh
t€
ngay cang nhanh chong va Sl)'
c~
tranh ngay
cang
quySt
li~t,
k€
toan ngay nay khong chi dirng
l~i
a
vi~c
cung
dp
thong tin
th~
hi~n
rn6i
quan
h~
v~t
chfrt
- phap
ly
trong
ho~t
d('>ng
cua doanh
nghi~p
rna con doi
hoi thong
tin phl)c
V\1
t6t
han
cho
vi~c
dv bao, t6 chfrc
di~u
hanh,
ki~rp.
soat va ra
quySt dinh.
Cac thong
tin do
kS
toan tai chinh cung
dp
tfrt
nhien cling
cAn
thiSt cho cac nha
quan
ly
doanh
nghi~p
nhung chua
du
d~
ra quySt dinh va
di~u
hanh va t6 chfrc
quim
ly
doanh
nghi~p.
Hi~n
nay quy rno cua cac doanh
nghi~p
luon
rn&
r('>ng,
Sl)' phat
tri~n
nhanh chong
cua
khoa h9c
kY
thu~t,
kha nang W
d('>ng
hoa ngay cang cao
thu~n
lqi cho
vi~c
thu
th~p
va bao cao
sf>
li~u,
, cang doi hoi nhfrng Ilha
qufm
ly
CO
them
nhi~u
thong tin
chi
tiSt,
d~c
bi~t
la nhfrng thong tin
co
lien quan dSn nhfrng
ho~t
d('>ng
n('>i
b9 rna
khong
th~
rut ra duqc tir cac bao cao cua
k€
toan· tai chinh.
Vi
ho~t
d('>ng
trong
n~n
kinh
tS
thi tru(mg nen cac doanh
nghi~p
luon dfulg tru6'c
- -
nhi~uJh<'>'i
CO'
va
v~n
h9i -
di~u
nay cling d6ng nghia
v6'i
thach
th(rc
va rui ro. Tinh
6
c~nh
tranh cimg kh6c
li~t
hon cung
v&i
t6c d9 phat
tri~n
nhanh chong cua cong
ngh~
thong tin va xu huang toan
d.u
hoa
n~n
kinh
t€.
Quan
tri
doanh
nghi~p
doi hoi
phai luon ti€p
c~n
c~p
nh~t,
xu
ly
va
ra quy€t djnh kip thai cho cac quy€t djnh
h~ng
ngay va cac chi€n
lUQ'C
d~
thl,l'C
hi~n
nhfrng
ffil,lC
tieu
ng~n
h~n
va dai
h~n.
B9
ph~n
k€
toan
d~
cung
cftp
thong tin
k€
toan
n()i
b9 cho nha quan trj la
rftt
cAn
thi€t va khong
th~
thi€u d6
la
k€
toan quan trj.
Khi
ho~t
d{)ng
san
xufrt
kinh doanh ngay cang phat
tri~n
va
da
d~ng
thi
Sl,f
tf>n
t~i
cua
k€
toan quan
tri
tach
bi~t
v&i
k€
toan tai chinh la khach quan.
1.2.2
K~
tmin tai chinh:
La qua trinh ghi chep
tf>ng
hqp cac thong tin
k€
toan cua cac
nghi~p
V1:1
kinh
t€
phat
sinh,
ffil,lC
dfch la
SO~n
thao cac bao cao tai chinh cung
cfrp
cho quan
ly
Va
cho
nhfrng
nguai
ben ngoai c6 nhu d.u.
Cac bao cao
k€
toan dung
d~
mo ta
ho~t
d()ng va
thl,l'C
tr~g
tai chinh cua cac
lo~i
hinh t6 chuc khac nhau nhu:
b~nh
vi~n,
truang
h<;>c,
doanh
nghi~p,
ca quan nha
nu&c
Qua trinh ghi chep t6ng hqp duqc
thl,l"c
hi~n
theo m()t trinh
tl,l'
do ch€ d9
k€
toan quy
djnh. Cac ch€ d9
k€
toan ( chtrng ill, tai khoan,
sf>
sach va bao cao quy djnh) huang
den
S\f
hoa hqp
v&i
cac
chu§.n
ffi\l'C
va thong
1~
qu6c
t€
nhung duqc xay
dl,l'llg
din
cu
tren
chuk
ml,l'c
cua m6i qu6c gia. V
&i
nhfrng tuan thu theo cac quy djnh th6ng
nhfrt
thi nhfrng nguai ben ngoai
m&i
c6
th~
hi~u
duqc y nghia cua cac thong tin tren bao
cao
d6, ill d6
m&i
c6 nhiing quyet djnh lien quan d€n lqi ich cua
hQ
va
lqi ich cua
doanh
nghi~p.
Cac bao cao tai chinh
l~p
vao cu6i
Icy
h~ch
toan duqc cong b6 r()ng rai ra ben
ngoai sau khi duqc
m()t
cong
ty
ki~m
toan
d()c
l~p
kiem tra va xac
nh~
cac thong
tin tren bao cao la trung
thl,l'C
va khach quan.
1.2.3
K~
toan quan tri
1.2.3.1 Khai
ni~m:
Ke toan quim
tri
la k€ toan
phl,lC
Vl,l
cho cong
vi~c
quan
tri
va
di~u
hanh
ho~t
d()ng
kinh doanh cua doanh
nghi~p.
Vi th€,
k€
toan quan
tri
d~t
tr<;>ng
tam vao
tftt
ca cac
lo:;1i
thong tin chu
y~u
duqc dung vao
vi~c
di~U
hanh doanh
nghi~p,
la
CO'.
SU
cho
vi~c
l~p
k€
ho~ch
va ra quy€t djnh.
7
C6
thS
n6i
k~
tmin qmin trj
Ia
m()t
khoa
hQC
qmin
ly
d\fa tren
CO'
sa
dfr
Ii~u
cua
k~
tmin. La
m<)t
b<)
ph~n
khong
thS
tach
reri
trong
h~
thflng
kS
toan, c6
nhi~m
V\1
thu
th~p,
xu
ly, phan tich, t6ng hgp va thiSt
kS
nhling thong tin ttr
k€
toan thanh
nhfrng thong
tin hfru ich
m<)t
each
c6
h~
thflng, phvc
V\1
cho cac
quy~t
dinh quan tri
cua doanh
nghi~p
trong sach luqc kinh doanh ngfin
h~n
va trong
chi~n
luqc
dfiu
tu
dai
h~n.
a
m<?t
s6 qu6c gia phat triSn,
kS
toan quim
tri
tra
thanh
m<?t
chuyen nganh quan
trQng
va con
CO
cac tru(mg
d~i
hQC
Va
vi~n
nghien
Ctru
rieng
v€
k~
toan qm\n tri.
1.2.3.2 Chrrc nang cua
k~
toan quan trj:
Ben
c~nh
vi~c
ra
quy~t
dinh dieu hanh va quim ly doanh
nghi~p,
cac nha quan ly
con phai
l~p
ctuqc cac
kS
ho~ch
ng~n
h~n
va dai
h~n
as
tirng buac thvc
hi~n
mvc
tieu chung cua doanh
nghi~p.
Mu6n c6 quy€t dinh
hi~u
qua, nha quan
tri
c6 nhu
cfiu
thong tin d.t
16'n
vi thong tin
Ia
y€u t6 kich thich cho cong
vi~c
quim
ly
ho~t
d<)ng.
DS
di~u
hanh cac
m~t
ho~t
d<)ng
cua doanh
nghi~p,
nha quan
tri
dn
phai:
l~p
kS
ho:;tch,
ra quySt dinh, t6 chuc thlJc
hi~n
va kiSm tra.
-
L~p
k~
ho~ch
va
ra
quy~t
djnh:
La
vi~c
xac
l~p
cac mvc tieu
va
chiSn luqc
ho~t
d<)ng,
phan
lo~i
va thi€t
k~
thanh
chuang trinh
Cl,l
thS
nh~m
d~t
duqc
ffii)C
tieu
d~
ra cho cac
kS
ho~ch
ngfin
h~
va dai
h~n.
N()i
dung
din
ban cua
vi~c
l~p
kS
ho~ch
la thiSt
l~p,
xay
d1Jllg
mvc tieu va each thuc
dS
d~t
~I)C
tieu. Ke
ho~ch
duqc
l~p
du6'i hinh thuc
dlJ
toan,
d6
la
SlJ
lien
k~t
cac
m1,1c
tieu
l~i
v6'i
nhau va each sir
d1,1ng
nhi'ing ngu6n
ll,l'c
s~n
c6
dS
d~t
mvc tieu d6.
Xay dlJilg ke
ho~ch
hqp ly
Ia
m()t
v~n
de sflng con cua doanh
nghi~p.
Nhi'ing thong
tin hqp ly va c6
CO'
salado
kS
toan quan
tri
cung
c~p.
KS
ho~ch
ng~n
h~n:
huang
vao nhfrng
ho~t
d<)ng
hi~n
t~i,
Ia
m<)t
phfin khong
thS
thi~u
cua
k€
ho~ch
dai
h~n.
KS
ho~ch
ngan sach
h~ng
nam,
KS
ho~ch
tang doanh thu , lqi
nhu~n,
ti~t
ki~m
chi
phi trong nam
hi~n
hanh la
nhi'ing
kS
ho?ch
ng~
h?n.
K~
ho~ch
v~
thay d6i cong ngM, nghien ctru xu
huang
tieu dung,
chi~m
linh thi
trucmg,
la nhfrng
k~
ho~ch
dai
h~n.
8
KS
ho(;lch
dai
h(;ln
quan
Him
dSn
cac
ffil,IC
tieu rna doanh
nghi~p
hy
VQng
se
df;lt
duqc
trong vai
nam
tai
va
m<)t
chuong trinh hanh
d<)ng
nh~m
df;lt
dUQ'C
ffil,IC
tieu do.
Ra quySt dinh
Ia
m<?t
chuc nang quan tn;mg, duqc
v~n
dvng trong su6t qua trinh
ho(;lt
d<)ng
cu~
doanh
nghi~p.
Nha
qufm
tri
phai co
Sl)'
ll)'a
chQn
trong
nhi~u
phuong
an
ho~c
k€
ho(;lch
duqc
d~t
ra.
-
Ta
chfrc
thvc
hi~n
va
ki~m
tra:
La
S\1'
sip
d~t,
phan cong cho tUng cong
vi~c,
dinh ro m6i quan
h~
gifra
Hinh
df;lO
va
quan
h~
chuc
nang d6i _ v6i tung
b<?
ph~n.
Mvc dich la d?t duqc
hi~u
qua cao
nh&t
cho nhfrng mvc tieu da
d~
ra.
Sau khi
da
t6 chuc
thl)'c
hi~n
thi nha quan
tri
phai
ki~m
tra
va
danh gia
vi~c
thl)'c
hi~n
do. Co
th~
ki~m
tra va danh gia rung
phAn
trong
ph?ID
vi
ki~m
soat cua nha
quan
tri.
Cac quan
tri
d.p
cao
dl)'a
vao bao cao cua tirng
b<)
ph~n
d~
t6ng hqp
va
danh gia chung.Ca
sad~
ki~m
tra
Ia
kSt qua cong
vi~c.
Ki~m
tra
d~
phan tich nguyen nhan cac biSn
d<)ng,
tim
bi~n
phap
di~u
chinh
kip
thoi
So sanh gifra chi tieu
kS
ho(;lch
va
tinh hinh
thl)'c
hi~n
d~
co nhfrng
thong
tin phan h6i
dn
thiSt cho cong tac
ho(;lch
dinh va t6 chtrc
thl)'c
hi~n,
Ia
CO'
sa
cua cac quySt dinh quan
tri.
Ch~ng
h(;ln,
mvc tieu lqi
nhu~n
t6i da cua doanh
nghi~p
ciing anh
huang
dSn
CO'
cfiu san
phAm
san xufit. Nha quan
tri
co
th~
chQn
m<?t
CO'
cfiu
san
phAm
phil
hqp
vai
di~u
ki~n
CO'
sa
V~t
chfit
Va
di€u
ki~n
kinh doanh
CUa
doanh
nghi~p
minh can
cu
tren gia ban, gia mua, muc tieu thv cua tirng Io?i san
phAm.
Mvc dich
Ia
tim nguyen nhan
va
bi~n
phap
khic
phvc kip
thai
n€u co nhfrng sai
bi~t
Ian
giua
kS
ho?ch
va
thl)'c
hi~n.
1.2.4 Phan
bi~t
_k~
tmin
tai chinh va
k~
toan quan
trj:
Trong
m<?t
t6 chuc kinh doanh, cong tac
kS
toan co
th~
tom
tit
la
m<?t
ho(;lt
d<)ng
thu
th~p.
tom
tit,
phan tich
va
bao cao cac thong tin
v€
phuong
di~n
tai chinh.
Hai
phAn
cua
m<?t
h~
th6ng
kS
toan bao g6m:
k€
toan tai chinh
va
k€
toan quan tri,
co nhfrng
di~m
tuong
t1)'
nhung ciing co nhfrng
di~m
khac
bi~t
nhfit dinh.
1.2.4.1 Nhfrng
di~m
gi6ng nhau:
-
KS
toan tai chinh va
k€
toan quan
tri
d€u
Slr
dvng thong tin
kS
toan ban
dAu
nhung
thi€t
I~p
nen nhung mo hinh va
kSt
du
thong tin khac nhau.
9
- Nhfrng thong tin
ho~t
d9ng duqc sir
d1,mg
d~
l~p
cho
k~
to{m
tai chinh va
k~
toan
quan
tri.
-
Vi~c
sir
d1,mg
thong tin cua
k~
toan tai chinh cho
k~
toan quan
tri
giup cho cong
tac
k~
to{m
quan
tri
se kinh
t~
hon.
1.2.4.2 Nhfrng
di~m
khac nhau:
-
Mvc tieu cua
k~
toan tai chinh la cung
dp
thong tin cho n9i b9 cua ban quan ly
va
CaC
af>i
tac ben ngoai,
Cl,l
th~
la cong chung,
CclC
c6 dong, cac chu nq, nha
nu6'c,
Vi
th~
ca c.iu cua
k~
toan tai chinh dvoc trinh bay theo m9t khuon
mftu
th6ng
nhfrt.
Cac bao cao dvoc thvc
hi~n
trong m9t giai
do~n,
thuong la m9t nam.
Vi~c
trinh bay
theo m9t khuon
mftu
th6ng
nhfrt
giup cho
vi~c
thong tin
d€
dang giua doanh
nghi~p
va cac d6i
tm,mg
ben ngoai quan tam
d~n
doanh
nghi~p
d6. N6 cung
dp
cho nguai
su
dvng m9t buc tranh toan canh
v~
tinh hinh
ho~t
d9ng cua doanh
nghi~p.
Trong khi
k~
tmin
quan
tri
duqc
l~p
cho
vi~c
sir dvng n9i b9, nen chi quan tam
d~n
nhfrng thong tin
k~
to an
c6
ich cho cong tac quan ly.
CO'
cfru
cua n6 se
bi~n
d6i tuy theo yeu
cftu
va hoan canh cua tirng truemg hqp
Cl,l
th~
nh~m
dap ling nhu
cftu
quan ly cua doanh
nghi~p.
- Ban chftt ciia bao cao tai chinh
la
phan anh
S\f
k~t
hqp gifra nhfrng
S\f
ki~n
xay
ra trong qua khu
v&i
nhfrng nguyen
tic
k~
toan da dvoc thua
nh~,
nh~m
chu
y~u
la
cung
cfrp
thong tin cho cac d6i tuqng sir dvng ben ngoai doanh
nghi~p
Bao cao ciia
k~
toan
quan
tri
cung
cfrp
nhilng thong tin phvc
vv
cho nha qmin ly,
nh~m
danh gia va
ki~m
soat
ho~t
d9ng, cling nhu dinh
huang
cho tuong lai cua
doanh
nghi~p.
Bao cao cua
k~
toan quan tri giup cho nha quan
ly
thfry
dvoc nhfrng
gi
da, dang va
se
di€n ra trong
ho~t
d9ng cua doanh
nghi~p,
gin
li~n
v6'i
tirng b9
ph~n.
Khong
c~n
thi~Lphai
tuan theo nhfrng nguyen
tic
k~
toan
nhfrt
djnh, c6 tinh linh
ho~t
va da
d~ng.
Bao cao
k~
toan quan
tri
cung
dp
thong tin phvc
vv
cho hai chuc nang chu
y~u
la
ho~ch
djnh,
ki~m
soat va ra
quy~t
djnh cua nha qmin
ly
&
nhi~u
dp
d9 khac
nhau trong
sv
phu hqp
v6'i
d?c
di~m
v6'i
ho~t
d9ng cua tirng doanh
nghi~p.
10
- Tren cac bao cao
k€
toan tai chinh, thong tin dvoc trinh bay du6i hinh thai gia
tri;
con tren bao cao
k€
toan
quim
tri, ngoai hinh thai gia
tri
n6 con dvoc trinh bay du6i
cac
hinh thai khac, d6ng thai
d\f<JC
ffiO
ta
va
phan tfch
ti
mi.
-
K~
toan quan tri chua nhi€u thong tin
han
k€
toan tai chinh:
+
K~
toan tai chinh chu
y~u
dua cac thong tin v€ ti€n.
+
K~
toan quan tri ngoai cac thong tin v€ ti€n con chua cac thong tin phi ti€n
t~,
k~
ca nhfing thong tin nhu s6 luqng va
trQng
luqng nguyen
v~t
li~u,
s6 luqng dan vi
san
ph<irn
duqc ban, s6 luqng nhan cong,
'"
11
BANG
TOM
TAT
NHUNG
DlEM
GIONG
NHAUVA
KHAc
NHAU
GIUA
Kit
TOAN
TAI
cHiNH
vA
:ICE
TOAN
QUAN TRJ:
Nhfrng
di~m
giBng
nhau
Ca hai deu dva tren
h~
thong thong tin cua ke toan
Ca
hai deu hu6ng tnich
nhi~m
den
vi~c
quan ly doanh
nghi~p
Nh.frng
di~m
khac
nhau
KETOANTAICHINH
KE
TOAN
QUAN
TRl
I
Ph(;lm
vi va
ffil,lC
dich
phl,lC
Vl,1
Boi tuqng ben ngoai doanh Boi tuqng ben trong doanh
nghi~p,
de
bi~t
tinh hinh tai
nghi~p,
d~
ph1,1c
vy
cho cac
chinh va
ho~t
d9ng kinh nha 9uan
tri
cac cap ra
doanh
cua doanh
nghi~p.
quyet dinh quan tri.
Hinh thuc bao cao Tong quat Chi tiet va tong quat
Ve
tfnh thai gian va khong
Bao cao
tinh hinh toan b9 Quan tam den tirng b9
ph~
gmn
va cac thong tin la nhfrng cua doanh
nghi~p
va hu6ng
k~t
qua da xay ra trong qua cac phan tich nho tuong lai.
khu
Ve
tinh phap
l~nh
va chinh
Bat bu9c bai lu?t djnh va
K.hong
,bat bu9c theo
lu~t
xac
duqc phan anh m9t cac
dinh, so
li~u
duqc
h~
thong
tuy~t
d6i chinh xac theo va xir ly m9t each linh
cac nguyen
t~c
chung duqc
ho~t,
khong theo m9t
chfrp
nh?n r9ng rai.
nguyen
t~c
nao.
Dfr
li~u
cua
k~
toan tai
Dfr
li~u
cua
k~
toan quan tri
chinh mang tinh khach
duqc phep mang tinh chu
quan.
quan.
Tra
l<'ri
cau hoi: s6
li~u
c6
Tra
l<'ri
cau hoi: s6
li~u
c6
dang tin khong?
ich khong?
Ky
bao cao
Thu<'rng
la m9t nam
Thu<'rng
xuyen
Quan
h~
v&i
mon
h<;>c
khac Quan
h~
it
Quan
h~
nhieu
D~ng
thong tin
Chi
the
hi~n
bang thu&c do
C6
the bang tien,
hi~n
v?t
ti~n
t~
va cac thong tin
v~
tinh
hinh
ho~t
d9ng cua doanh
nghi~p,
cua d6i thu
c~nh
tranh.
12
1.
3 v
AI
TRO
THONG
TIN
CUA
KE
TOAN
QUAN
TRJ:
1.3.1 Khai
ni~m
v~
mc}t
t&
chfrc kinh doanh lien
tlJc:
Thea quan di€m cua GAAP, kinh doanh lien
tl,lc
nghia la doanh
nghi~p
se ti€p
tl,lc
ho~t
d()ng trong
tuong
lai va khong phai ngirng cac
ho~t
d()ng kinh doanh
ho~c
phai
ban di tai san cua
minh a€ thanh toan chi tni cho cac chu
nQ'
va
cac chu
sa
hfru.
Bi~u
d6 c6 nghia la a€
l~p
cac bao cao tai chinh,
m()t
doanh
nghi~p
duqc nhin
nh~n
nhu
mQi
CO'
ciu
a€ gia
Umg
gh1
tf! dtc
nguf>n
h,rc
rna n6
sir
dvng va muc
OQ
thanh
d~t
cua n6
OUQ'C
do
b~ng
muc chenh
l~ch
gifra gia
td
dfru
vao va chi phi cac ngu6n
h,rc
OUQ'C
sir
dvng a€
t~o
nen
d§.u
ra.
1.3.2
K~
toan
qm1n
trj
cung
cAp
thong tin cho chfrc
nang
qm1n
ly:
Thong tin cua
k~
toan quan
td
nh~m
thoa man nhu
cfru
cua cac nha quan
td
doanh
nghi~p,
la nhfrng
nguai
quy~t
d!nh
SlJ'
thanh cong
ho~c
thit
b~i
cua doanh
nghi~p.
Thong tin khong
d§.y
du, cac nha quan ly se
g~p
kh6 khan trong quan ly va
di~u
hanh; con thong tin khong chinh xac se c6 nhfrng
quy~t
d!nh sai
I§.m
trong kinh
doanh.
Nhi~m
vv cua nha quan
tri
la
l~p
k~
ho~ch,
dv
bao nhfrng
SlJ'
ki~n
se xay
ra
v~
th!
truang san phftm trong tuong lai nen thong tin
c§.n
hu6ng
v~
tuong lai.
Thong tin cua
k€
toan tai chinh cfing
cfrn
thi~t
cho
vi~c
l~p
k~ ho~ch
nhung chua du
vi
nhfrng thong tin d6 chi phan anh nhfrng
sv
ki~n
xay ra trong qua khu.
MQi
sv
v~t
hi~n
tuqng luon
v~n
d()ng
khong ngimg nen khong th€ gia dinh
r~ng
tuong lai chi
la
Sl,f
phan anh dan gian
CUa
qua khtr.
K~
toan quan
tri
quan tam
nhi~u
d€n tinh linh
ho:;tt,
thich hqp cua thong tin hon la
d(>
chinh xac
tuy~t
a6i. Nha quan
Iy
cfrn
nhfrng thong tin nhanh han la
tuy~t
a6i
chinh xac.
1.3.3
Ra
quy~t
djnh
ng~n
h,n
va dai
h'n:
1.3.3.1
Quy~t
djnh kinh doanh
ng~n
h'n:
Quy~t
dinh kinh doanh
ng~n
h:;tn
hu6ng vao nhfrng
ho:;tt
d(>ng
hi~n
t~i,
la nhfrng
quy~t
d!nh rna thai gian
anh
huang thuang du6i
m()t
nam.
B6
la
sl,f
chQn
Iva
m()t
phuong an kinh doanh t6i uu
nhit
trong cac
phuang
an. M9t phuang an kinh doanh
phai
t~o
ra
m()t
SlJ'
gia tang lqi
nhu~n
ho~c
tang thu
nh~p
va giam thi€u chi phi.
13
Quy~t
d!nh kinh doanh
ng~n
h;;tn
Ia
m<)t
phfrn khong
th~
tach
rai
cua
quy~t
dinh kinh
doanh
dai
h;;tn.
1.3.3.2
Quy~t
djnh kinh doanh dili
h~n:
Quy~t
d!nh kinh doanh dai
h;;tn
g~n
li~n
v6i cac mvc tieu trong
tuang
lai, d6 la
nhfrng
ffil)C
tieu rna doanh
nghi~p
hy
VQng
Se
d;;tt
duqc trong thai gian tren
mQt
nam,
d6ng thai v6i
quy~t
dinh la
m<)t
chuong trinh hanh
d<)ng
nhfun
d;;tt
duqc nhfrng ml)c
tieu
d6.
Vi~c
phan
lo;;ti
quy~t
dinh kinh doanh
ng~
h;;tn
va
dai
h;;tn
xet
v~
m~t
thai
gian chi
c6 tinh
tuang d6i.
Cfrn
phai xem xet them
di~u
ki~n
tai chinh
g~n
li~n
v6i
quy~t
djnh d6.
Ngu6n tai chinh tai trq
ng~
h;;tn
ho~c
ngu6n tai chinh
hi~n
t;;ti
trong
ho;;tt
d<)ng
san
xu~t
kinh doanh se
g~n
li~n
v6i
quy~t
dinh
ng~n
h;;tn.
Ngu6n tai chinh tai
trq
dai
h;;tn
se
g~n
li~n
v6i
quy~t
dinh dai
h;;tn.
1.3.4
Thi~t
k~
thong tin tren bao cao
k~
toan qmin
trj:
K~
toan
qufm
tri
c6 vai tro cung
cfrp
thong tin cho cac chuc nang
qufm
tri;
phai
su
dl,lng
cac phuang phap
thi~t
k~,
t6ng hqp, phan tich
va
truy~n
d;;tt
thong tin
k~
toan
nhim
cung
c~p
nhfrng thong tin
th~t
S\1'
hfru ich cho chuc nang quan
tri
d6.
- Thong
tin
cho qua trinh
I~p
k~
ho~ch:
K~
ho;;tch
thuang
dl)'O'C
l~p
du6i hinh thuc
dl)'
toan, d6 la
81)'
lien
k~t
cac
ffil)C
tieu
l;;ti
v6i nhau; chi ro each huy
d<)ng
va
su
dl)ng nhfrng ngu6n
ll)'c
s~n
c6
v~
m~t
tai chinh
d~
d;;tt
nhfrng mvc tieu d6.
K~
ho;;tch
hqp ly la
r~t
quan
trQng
trong
n~n
kinh
t~
thi
truang c6
c;;tnh
tranh.
f)~
chuc nang
l~p
k~
ho;;tch
duqc t6t thi phai
dl)'a
tren nhfrng thong tin hqp ly
va
c6
ca
s&
do
k~
toan quan
tri
cung
cfrp.
- Thong tin cho qua trinh
t8
chfrc
thvc
hi~n:
K~
toan quan tri se cung
cfrp
thong tin cua
nhi~u
phuang an khac nhau
d~
nha qufm
tri
quy~t
dinh dung
d~n
nh~t
trong
vi~c
thl)'c
hi~n
nhfrng ml)c tieu da
d~
ra.
-Thong
tin cho qua trinh
ki~m
tra
va
danh gia:
K~
toan
qm1n
tri cung
c~p
cac bao cao c6
d;;tng
so sanh duqc.
T~t
ca cac s6
Ii~u
thJ,rc
hi~n
duqc so sanh
v&i
s6
li~u
dlJ
toan
d~
phat
hi~n
sai
l~ch
gifra mvc tieu
d~
ra
va
k~t
qua
d;;tt
duqc. Tir d6 c6
th~
di~u
chinh
kip
thai
nhim
d;;tt
ml)c tieu
d~
ra.
14
-
Cung
cAp
thong
tin cho
qua
trinh
ra
quy~t
djnh:
K~
to{m
quan
tri
khong nhfrng cung
cftp
thong tin thich hqp rna con
v~n
dt,mg
nhfrng
ky
thu~t
phan tich trong nhfrng tinh hu6ng khac nhau de nha quan
tri
c6
ca
sa
Iva
chQn
quy~t
dinh thfch hqp
nhftt.
1.3.5
Truy~n
d~t
thong
tin cho ngrrOi sif dl].ng:
Thong tin cua
k~
toan quim
tri
dung
d~
h6
trq
cho qua trinh ra
quy~t
dinh.
Nhu
cfiu
su
dt,mg
thong tin
k~
toan la khac nhau nhung
cfin
thi€t phai
d~t
ra nhfrng
kenh thong
tin thich hqp de
truy~n
d~t
thong tin cho nhfrng
ngucri
quan tam
d~n
qua
trinh
ho(;lt
d(>ng
cua t6 chfrc
d6.
Thong tin la
t~p
hqp nhfrng
S\f
ki~n
duqc thu
th~p
tir
nhi~u
ngu6n khac nhau.
Sv phat trien nhanh chong cua ky
thu~t
may tinh lam cho
vi~c
thu
th~p
va
truy~n
d~t
thong tin
d€
dang han. Nhu
cfiu
thong tin cua quan tri doanh
nghi~p
tuy
theo yeu
du
quan
ly
theo tirng n9i dung va yeu
du
thu
nh~n
thong tin.
Qua trinh
truy~n
d(;lt
cac thong tin kinh
t~
cua doanh
nghi~p
ph§n
16n
la cac
thong
tin
k~
toan. Do d6
k€
toan quan tri
dn
phai nghien c(ru, thi€t
k€
nhfrng thong tin
hfru
ich va phai
truy~n
d~t
hi~u
qua cho nhfrng ngucri
cfin
su
dt,mg
thong tin khac
nhau.
1.4
NH~N
DI:eN
eACH
PHAN
LO~I
CHI
PHi
Chi phi trong
k€
toan
titi
chinh
Ia
nhfrng khoan phi t6n phat sinh
g~n
li~n
v6i
ho~t
d9ng san xuftt kinh doanh cua doanh
nghi~p
va the
hi~n
qua cac chfrmg tir.
Linh vvc chi phi trong
k~
toan quan tri khong chi duqc
nh~n
thuc nhu trong
k~
toan
tai chinh
rna
con chu y
d~n
S\f
Iva
chQn,
so sanh theo mvc dich
Slr
d1,lllg.
Ngoai ra,
linh vvc chi phi con cung
cfrp
thong tin chi phi thich hqp,
hfru
ich, kip thai cho
vi~c
ra quy€t dinh cua nha quan
tri.
1.4.1
Phan
lo~i
theo
n(}i
dung
chi phi:
Day la each phan lo?i t6ng quat, cung
cfrp
thong tin cho
mQi
d6i tuqng r9ng rai, ben
trong va ben ngoai doanh
nghi~p.
Chi phi duqc chia thanh hai
lo~i:
chi phi san xuftt va chi phi ngoai
sim
xuftt.
1.4.1.1
Chi
phi
san
xuAt:
Day la chi phi hinh thanh nen gia
tri
cua m9t san
ph~m
duqc san
xucit,
bao g6m: chi
phi nguyen
li~u
trvc ti€p, chi phi nhan cong trvc ti€p va chi phi san
xuftt
chung.
15
Chi
phi
nguyen
li~u
trl}:'c
ti~p
: la chi phi
cua
nhfing nguyen
v~t
li~u
c~u
t~o
nen
san phfrm, dgqc xac dinh thong
qua
phi~u
xu~t
kho
nguyen
li~u.
Chi
phi
nhan
cong
trl}:'C
ti~p:
la chi phi phai tra cho cong nhan
tfl,fC
ti~p
xu
ly
nhfrng
nguyen
li~u
tfl,fc
ti~p,
ho~c
tfl,fc
ti~p
v~n
hanh day
chuy~n
san
xu~t
d6
t~o
ra
san phfrm
Va
dich
Vl,l.
Chi
phi
san
xuftt
chung:
la nhfrng chi phi con
l~i
d6
san
xu~t
san phfrm, sau khi da
trir chi
phi
nguyen
li~u
tfl,fc
ti~p
va
chi phi nhan cong
tfl,fc
ti~p.
1.4.1.2
Chi
phi
ngoai
san
xuftt
(phi
san
xuftt):
Bao g6m chi phi ban hang ( con
gQi
Ia
chi phi luu thong,
ti~p
thi) va chi phi quan ly
doanh
nghi~p.
Chi
phi
ban
hang:
g6m nhfrng khoan nhu: chi
phi
v~n
chuy6n, b6c xep, chi phi
ti~n
Iuong nhan vien ban hang, hoa h6ng ban hang, chi phi khuyen mai
va
tiep
thi,
Cac chi phi khac phvc
V\1
vi~c
ban hang.
Chi
phi
quan
ly
doanh
nghi~p:
la nhfrng khoan chi
phi
lien quan
d~n
vi~c
t6 chfrc
himh chanh va cac
ho~t
d<)ng
van phong. Cac khoim
nay
khong
th~
x~p
vao chi phi
san
xu~t
hay chi phi
luu
thong. Bao g6m: Iuong can
b<)
quim
ly
va Iuong nhan vien
van
phong, chi phi van phong phfrm, chi phi hanh chinh khac,
1.4.1.3
Chi
phi
thOi.
ky
va
chi
phi
san'
phim:
Chi
phi
thOi.
ky: phat sinh trong
m<)t
k)r
kinh doanh (theo thai gian), c6 th6 lien
quan
d~n
nhi~u
san phfrm,
nhi~u
d6i tuqng khac nhau.
Chi
phi
san
phim:
la chi phi
g~n
li~n
v&i
qua trinh sim
xu~t
san
phcim
ho~c
qua
trinh
mua
hang hoa
v~
ban
l~i.
Bao g6m: chi
phi
nguyen
li~u
tfl,fc
ti8p, chi phi nhan
cong
tfl,fc
tiep va chi phi san
xu~t
chung.
1.4.2
Phan
lo~i
chi
phi
theo
quan
trj
(theo
each
rrng xfr
cua
chi phi):
1.4.2.1
Phan
lo~i
theo
Sl}:'
bi~n
dBi
cua
chi
phi:
Khac
v&i
each phan
lo~i
tren, phan
lo~i
chi phi theo quan
tri
dt
linh
ho~t
nh~m
dap
frng
yeu
cfiu
l~p
k8
ho~ch,
ki6m soat va
di~u
ti~t
chi phi .
Phan
lo~i
chi phi theo quan
tri
phvc vv cho cac bao cao
n<)i
b<)
cua ke toan qmin tri.
Dl,l'a
tren nguyen ly chung va nhu
cfiu
phan tich, c6 th6 phan
lo~i
chi phi thanh cac
nh6m khac nhau:
16
Bi~n
phi: Con d\foc
gQi
la chi phi kha
bi~n
ho~c
chi phi
bi~n
d6i la nhfrng khoan chi
phi thay
d6i khi muc d9
ho~t
d(>ng
thay d6i .
Bi~n
phi
tY
I~
thu~n
v&i
muc d9
ho~t
d(>ng,
khi doanh
nghi~p
khong
ho~t
d(>ng
thi
bi~n
phi
b&ng
khong.
Chi phi nguyen
li~u
tn,rc
ti~p,
chi phi nhan cong
tn,rc
ti~p,
bao bi d6ng g6i,
v~n
chuy~n
b6c
x~p,
Iuong nhan vien tra theo doanh thu,
m(>t
phcln
chi phi san
xu&t
chung ( nhu: nhien
li~u,
v~t
li~u,
cong
c1,1
nh6 )
la nhung chi phi kha
bi~n.
-
Bi~n
phi don vi la khong d6i.
Djnh
phi:
Con dugc
gQi
la chi phi
b&t
bi~n
ho~c
chi phi c6 dinh, d6 la nhfrng khoan
chi phi khong thay d6i cling
v&i
S\f
thay d6i cua kh6i luqng
ho~t
d(>ng.
Chi phi c6
dinh
tY
I~
nghich
v&i
kh6i luqng
ho~t
dong.
Chi phi thue tai san,
kh&u
hao, quang cao, lai vay
ng
dai
h~n,
Iuong b9
ph~n
quan
ly,
Ia nhung chi phi
b&t
bi~n.
- Khi doanh
nghi~p
khong
ho~t
d(>ng
vfrn
phai chi
phcln
dinh phi.
- Dinh phi don vi
tY
I~
nghich
v&i
kh6i luqng san phfrm.
- C6
th~
bi~u
thi dinh phi don vi
b&ng
ham s6: Y =
!!._
. . . X
- Trong d6:
Y:
la
dinh phi don vi.
A:
la
t6ng dinh phi.
X:
la
kh6i luqng san
phfrm
(
ph1,1
thu(>c
vao muc d9
ho~t
d(>ng)
y
Y=!!_
X
X
Chi
phi
h6n
hQ'p:
Con dugc
gQi
Ia
chi phi ban kha
bi~n.
D6
Ia
nhfrng chi phi bao
g6m ca hai
y~u
t6: kha
bi~n
va
b&t
bi~n.
BQ.GIAO
D!)C
VA
DAO
TAO
TRUONG
DH
I<INH
TE
TP.HCM
THlJ
VI~N
17
q6J-!(r-
Chi phi h6n hqp
d.t
ph6
bi~n
trong cac doanh
nghi~p,
phdn dinh phi la phdn chi phi
din
bfm
t6i
thi~u
d~
duy tri dich
V\1
d6.
Vi
d1,1:
- Hqp dflng thue tai san,
m(>t
phdn tra theo thai gian va
m(>t
phdn tra theo thvc
t~
ho~t
d(>ng.
- Chi phi
di~n,
mr&c,
sua chua bao tri, san
xd.t
chung,
1.4.2.2 Phan
lo~i
theo tinh
chAt
ciia chi phi:
Chi phi
tqrc
ti~p:
La chi phi
c~u
thanh san
ph~m,
g~n
li~n
v&i
m(>t
san
ph~m
ho~c
dich vv da hoan thanh.Chi phi
trl,l'c
ti~p
con duqc
gQi
la chi phi c6
th~
tach
bi~t,
phat
sinh cho
m(>t
ho~t
d(>ng
C\1
th~
cua doanh
nghi~p.
Chi phi gian
ti~p:
Con duqc
gQi
la chi phi chung hay chi phi
k~t
hqp, lien quan
d~n
nhi~u
san
ph~m
ho~c
nhi~u
ho~t
d(>ng.
Vi
d1,1:
chi phi quan ly, luang nhan vien
hfmh
chinh, chi phi bao
hi~m,
Dung phuang phap phan b6
d~
xac dinh chi phi gian
ti~p
cua
m(>t
ho~t
d(>ng
c1,1
th~.
Chi phi
ki~m
soat
drrQ'c
va khong
ki~m
soat
drrQ'c:
Tuy
thu(>c
vao cac
c~p
quan ly, chi phi
ki~m
so at duqc va khong
ki~m
soat duqc la
nhfrng khoan
chi phi phan anh
ph~m
vi
quy~n
h~n
cua quan tri cac
cfrp
d6i
v&i
nhfrng chi phi d6.
M(>t
chi phi nao d6 c6
th~
duqc
ki~m
soat
bai
m(>t
trung tam nay nhung
l~i
n~m
ngoai tdm
ki~m
soat cua trung tam khac.
Quan tri d.p
cao c6
quy~n h~n
v~
quy~t
dinh va
ki~m
soat chi phi hon la quan tri
cfrp
th~p.
1.4.3 Phan
lo~i
chi phi trong
thim
djnh cac phrrong an nhiim
drra
ra cac
quy~t
djnh(Con
drrQ'c
gQi
hi
phan
lo~i
theo tinh kinh
t~
ciia chi phi)
Chi
phi
thich
hQ'p:
K~
toan quan tri va
k~.
toan tai chinh cling
t~p
hqp nhfrng
dfr
li~u,
nhung
k~
toan tai chinh ghi chep theo nhfrng nguyen
t~c
th6ng
nh~t,
th~
hi~n
b~ng
cac bao cao tai chinh; con
k~
toan quan tri c6
nhi~m
V\1
h~
th6ng thanh nhfrng
thong
tin
hfru
ich
d~
cung
cfrp
cho cac nha quan tri xem xet ra
quy~t
d}nh.
K~
toan
qmin
tri chi quan tam
d~n
nhfrng chi phi nao thich hqp va bo qua nhfrng chi phi
khong thich hqp trong qua trinh phan tich.
18
Chi phi
CO'
h(}i:
La lqi ich bi b6 qua khi
quy~t
djnh
chQn
phuong
an
nay thay vi
chQn
phuang an khac. Phuong an khac la phuong an t6i uu
nhfrt
so
v6'i
phuong an
duqc
chQn.
Khai
ni~m
chi phi ca
h<)i
la
y~u
t6 quan
trQng
va
chu
y~u
khi tinh toan
hi~u
qua cua
dl,l"
an,
nhfrt
Ia
v~
gia tri kinh
t~,
mi;ic
du n6 khong duqc phan anh trong s6 sach
k~
toan.
Chi
phi
chim: Con duqc
gQi
la chi phi qua khu, d6 la chi phi da phat sinh thvc
t~
tren s6 sach rna doanh
nghi~p
phai chju du
chQn
phuong
an
nao.
Chi phi nay
cfrn
phai duqc
lo~li
ra khi tinh toan
hi~u
qua kinh
t~
cua nhfing
dv
an
trong tuong lai.
Chi phi chim khong c6 tinh chenh
l~ch
nen n6
Ia
chi phi khong thich hqp d6i
v&i
vi~c
xem xet ra
quy~t
dinh quan
tri
Chi phi chenh
I~ch:
La nhung chi phi khong
b~ng
nhau khi Iva
chQn
giua cac
phuong an
v&i
nhau. D6 la nhung chi phi chua dvng nhan t6 khac nhau va chenh
l~ch
nhau giua cac phuong an.
Chi
phi
bien: La
phfrn
chi phi tang them khi san xufrt them
m<)t
don vi san phdm.
Chi phi bien la
m<)t
tru<mg hqp
d~c
bi~t
cua chi phi chenh
l~ch.
Chi phi bien cho
mot
dan
vi
giam
dfrn
theo qui mo.
Chi
phi
trung binh: Chi phi trung binh tinh tren m9t san phdm
b~ng
t6ng chi phi
san
xufrt
ra cac san phdm chia cho t6ng s6 san phdm san
xufrt
duqc.
Chi phi trung binh cho m9t don vi san phdm giam
dfrn
do chi phi
bfrt
bi~n
cua
m<)t
don vi san phdm ti
1~
nghjch
v6'i
kh6i luqng san
xufrt.
Trong qua trinh ho?t
d<)ng
san
xufrt
kinh doanh, cac nha quan
tri
cling
nhu
cac chu
doanh
nghi~p
luon quan tam
d~n
chi phi
nh~m
ki~m
soat lqi nhu?n. Nghien
c(ru
each nh?n
di~n
va phan lo?i chi phi giup xac dinh each trng
xu
cht1ng
d~
c6 nhfing
quy~t
dinh dung
d~n
trong quan ly.
19
K~t
lu~n
chtrO'ng
1:
Cong tac
k~
toan c6
th~
xac dinh nhu
m<)t
ho~t
d<)ng
thu
th~p,
t6m
t~t,
phan tich va
bao cao cac thong
tin
v~
phuang
di~n
tai chinh cua
m<)t
t6 chfrc kinh doanh. Theo
cac
bi~u
hi~n
nay,
h~
th6ng
k~
toan kinh doanh g6m c6 hai
phfrn:
k~
toan tai chinh
va
k~
toan
qufm
tri.
K~
toan tai chinh c6
m<)t
ca
cfru
d6ng
nhfrt
vi
m1,1c
tieu cua
k~
toan tai chinh la cung
dp
thong tin cho cac d6i tac ben ngoai quan tam
d~n
doanh
nghi~p
d6.
K~
toan qmm
tri
quan tam
d~n
nhfrng thong tin
k~
toan c6 ich cho cong tac quart ly,
dugc sir
d1,1ng
d~
quan ly
n<)i
b<).
Ca
du
cua n6 se
bi~n
d6i
ph1,1
thu<)c
vao yeu
cfru
cua tung truemg hgp cv
th~.
C6
th~
n6i
k~
toan quan
tri
Ia
khong
th~
thi~u
trong
n~n
kinh
t~
thi truemg
c~nh
tranh ngay cang gay
g~t.
Chuang nay,
lu~n
van
aa
nghien cfru ban
chfrt
cua
k~
toan quan
tri
thong qua
vi~c
so sanh
k~
toan quan
tri
vai
k~
toan tai chinh, ca
sa
d€
hinh thanh
kS
toan quan tri.
Ngoai
ra,
lu~n
van cling nghien ClrU each phan
lo~i
chi phi theo ke toan quan
tri
Ia
ca
sa
cho
vi~c
thi~t
ke thong tin
ph1,1c
Vl,l
cong tac quan ly va cling la ca
sa
d€
v~n
dl,lng
ke toan quan
tri
vao quan
ly
cac doanh
nghi~p
lien doanh a cac chuang sau.
20
CHUONGII
THl/C
T~NG
KE
TOAN QUAN
TRJ
'?
J:.
"
CUA MOT SO DOANH NGHIEP LIEN DOANH
• •
? ,.,.,
" '
0 KHU CONG NGHIEP BIEN HOA
•
2.1
HI~N
TR4NG
KE
TOAN QUAN TRJ
TRONG
H~
THONG
KE
TOAN
VI¢TNAM:
Cling v6i
sv
d6i
m6i
va
phat
tri~n
kinh t€,
h~
thfmg k€ tmin
Vi~t
nam da c6 nhfrng
thay d6i dang
k~,
phu
hqp
v&i
yeu
d.u
quan ly cua tirng
thai
Icy.
Trong n6n kinh t€ thi truang, yeu
cAu
quan ly doanh
nghi~p
doi hoi
m<)t
luQTig
thong
tin
th~t
phong
phu
va
da
d~ng
cua k€ toan quan tri.
Chinh
vi
v~y,
m<)t
s6
n<)i
dung
cua k€ toan quan tri duqc dan xen trong k€ toan tai chinh.
H~
th6ng k€ toan 11411TC/QD/CDKT
NGAY
111111995 duqc thi€t k€ chu y€u
cho
k€
toan
tai chinh
nhung
h~
th6ng k€ toan quan tri
cung
duqc chu y
va
duqc
thvc
hi~n
it nhi6u a
m<)t
's6 khau trong qua trinh k€ toan
cua
cac doanh
nghi~p.
H~
th6ng
k~
toan
m6i
dUQ'C
xay
dvng
tren
CO'
sa
V~n
dl,lng
CO
ChQn
lQC
cac chufm
ill\fC
Vel
nguyen
t~c
k€ toan thong dvng cua Qu6c t€.
H~
th6ng
k€
toan
nay
la
m<)t
cong trinh
khoa
h<;>c,
ti€p
thu
nhfrng thanh
tvu
k€
toan
cua cac
nu6c
phat
tri~n
nhu
My,
Anh,
Phap
Trong
xu
th€
h<)i
nh~p
v6i n6n kinh t€
khu
vvc
va
the gi6i,
h~
th6ng k€ toan la
cong
C\1
h~ch
toan
kinh
doanh cho
m<;>i
thanh
phAn
kinh t€.
2.1.1
H~
thclng tili khoan
k~
tmin:
H~
th6ng
tai khoan k€ toan v6i cac
n<)i
dung
phong
phu
va
da
d~ng,
c6
th~
phan
anh
m<)t
each dfty
du
va
toan
di~n
cac
ho~t
d<)ng
kinh t€ trong n6n kinh t€ thi truang
nhu:
mua
ban
va
dftu
tu
chung
khoan, bdt
d<)ng
san, tai
san
c6 dinh vo hinh,
2.1.2
H~
thclng bao cao tai chinh :
H~.
th6ng
bao cao tai chinh dinh
kY
la
b~t
bu<)c
duqc ap
dl,lng
th6ng
nh~t
cho
tAt
ca
cac
lo~i
hinh doanh
nghi~p
thu<)c
m<;>i
thanh phfrn kinh t€,
t~o
thu~n
lqi cho
nguai
sir
dl,lng
thong tin k€ toan.
H~
th6ng
bao cao tai chinh cung
cfrp
thong tin hfru fch
cho
nguai
sir
dl,lng.
21