Giải pháp phát triển thị trường cho thuê tài chính tại việt nam

B GIÁO DO
I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
−
−−−−−





CHU H

GII PHÁP PHÁT TRIN TH NG CHO THUÊ
TÀI CHÍNH TI VIT NAM


Chuyên ngành: Tài Chính -Ngân Hàng
Mã s: 60340201


LU



NG DN KHOA HC
PGS.TS BÙI KIM YN

THÀNH PH H CHÍ MINH – 
DANH MC CÁC BNG, HÌNH, BI
Bng 1.1: Các nhân t nh hng đn s phát trin th trng cho thuê tài chính

Bng 2.1: Quy mô vn ca các doanh nghip Vit Nam đn 31/12/2013
Bng 2.2: S lng khách hàng ca các công ty trong Hip hi cho thuê tài chính
Bng 2.3: D n cho thuê tài chính theo thành phn kinh t ti 31/12/2013
Bng 2.4: D n cho thuê tài chính theo tài sn ca các công ty thuc Hip hi cho
thuê tài chính đn 31/12/2013

Hình 2.5: T trng d n cho thuê tài chính theo loi tài sn.
Bng 2.6: Các công ty cho thuê tài chính ti Vit Nam
Bng 2.7: D n cho thuê tài chính trên toàn th trng t 1999 đn 2013
Bng 2.8: D n cho thuê tài chính ca các công ty trong Hip hi cho thuê tài chính
Bng 2.9: Li nhun các công ty cho thuê tài chính trong Hip hi cho thuê tài chính
Bng 2.10: Tình hình n xu ti các công ty cho thuê tài chính
Bng 2.11: C cu ngun vn hot đng ca công ty SBL
Bng 2.12: S lng và giá tr các hp đng cho thuê tài chính
Bng 2.13: Tình hình kinh doanh ca công ty SBL
Biu đ 2.14: C cu d n theo ngành kinh t ca công ty SBL
Bng 2.15: C cu d n theo thành phn kinh t ca công ty SBL
Bng 2.16: Mt s ch tiêu hot đng kinh doanh ca công ty ALC II
Bng 2.17: S liu GDP theo giá thc t và d n cho thuê tài chính

Biu đ 2.18: Xu hng tng trng GDP và d n cho thuê tài chính
Bng 2.19: Lãi sut cho vay trung dài hn trung bình ca các NHTM

Bng 2.20: D n cho thuê tài chính
Bng 2.21: So sánh d n tín dng ca toàn nn kinh t vi d n cho thuê tài chính

Biu đ 2.22: T trng d n cho thuê tài chính trong tng d n tín dng nn kinh t


DANH MC CÁC CH VIT TT

CTTC: Cho thuê tài chính
NHTM: Ngân hàng thng mi
TMCP: Thng mi c phn

DANH MC VIT TT TÊN CÁC CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH
ACBL: Công ty CTTC Ngân hàng TMCP Á Châu
ANZ-VITRACK: Công ty CTTC liên doanh ANZ – VITRACK
ALC 1: Công ty CTTC Ngân hàng nông nghip và phát trin nông thôn
Vit Nam 1
ALC 2: Công ty CTTC Ngân hàng nông nghip và phát trin nông thôn
Vit Nam 2
BLC 1: Công ty CTTC Ngân hàng đu t và phát trin Vit Nam 1
BLC 2: Công ty CTTC Ngân hàng đu t và phát trin Vit Nam 2
ICBL: Công ty CTTC Ngân hàng TMCP công thng Vit Nam
VCBL: Công ty CTTC Ngân hàng TMCP ngoi thng Vit Nam
SBL: Công ty CTCT Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thng Tín
KEXIM: Công ty CTTC Kexim
VILC: Công ty CTTC Quc t Vit Nam
Chialease: Công ty CTTC Chialease

L


Tôi xin cam kt Lun vn Thc s Kinh t vi đ tài “Các gii pháp phát trin th
ng cho thuê tài chính ti Vit Nam” là công trình nghiên cu ca riêng tôi di
s hng dn ca PGS.TS.Bùi Kim Yn.
Các s liu, kt qu trong lun vn là trung thc và cha tng đc công b trong bt
k công trình nào khác. Tôi s chu trách nhim v ni dung tôi đã trình bày trong lun
vn này.

TP HCM, ngày 30 tháng 06 nm 2014
Tác gi


Chu H
MC LC

Trang bìa
Li cam đoan
Mc lc
Danh mc các ch vit tt
Danh mc các bng, hình, biu đ
M đu
– Tng quan lý thuyt v th ng cho thuê tài chính 1
1.1 Khái nim và vai trò ca th trng cho thuê tài chính 1
1.1.1 Khái nim v cho thuê tài chính và th trng cho thuê tài chính 1
1.1.1.1 Khái nim v cho thuê tài chính 1
1.1.1.2 Khái nim v th trng cho thuê tài chính 2
1.1.2. Vai trò ca th trng cho thuê tài chính 3
1.1.2.1 Góp phn thu hút vn đu t cho nn kinh t 3
1.1.2.2 Góp phn thúc đy đi mi công ngh, thit b 4
1.1.2.3 H tr doanh nghip trong vic c cu ngun vn kinh doanh hp lý 4

1.2 Các ch th tham gia th trng cho thuê tài chính 4
1.2.1 Bên cho thuê (Leasor) 4
1.2.2 Bên thuê tài chính (Leasee) 5
1.2.3 Các ch th khác 6
1.4. Các nhân t nh hng đn s phát trin ca th trng cho thuê tài chính 6
1.4.1 Các nhân t t phía cu – bên thuê 6
1.4.1.1 Các nhân t liên quan đn s qung báo cho thu tài chính đn bên thuê 7
1.4.1.2 Các nhân t nhân t ni ti CTTC 7
1.4.2. Các nhân t t phía cung – bên cho thuê 8
1.4.2.1 Các nhân t v ngun vn hot đng ca các công ty cho thuê tài chính 8
1.4.2.2 Nhân t v sn phm dch v các công ty cho thuê tài chính cung cp 9
1.4.2.3 Ngun nhân lc ca các công ty cho thuê tài chính 10
1.4.2.4 Nhân t liên quan đn quy trình hot đng ca các công ty cho thuê tài chính 10
1.4.2.5 Nhân t liên quan đn chính sách qung bá, tip th sn phm 10
1.4.3. Các nhân t thuc v môi trng v mô 11
1.4.3.1 Xu hng tng trng và s n đnh ca nn kinh t 11
1.4.3.2 Lãi sut 11
1.4.3.3 S phát trin ca các th trng tín dng ngân hàng 11
1.4.3.4 Quy đnh pháp lý ca Nhà nc v cho thuê tài chính 12
1.5 Kinh nghim cho thuê tài chính ca các nc trên th gii 13
1.5.1. Hot đng cho thuê tài chính  Pháp 14
1.5.2 Hot đng cho thuê tài chính  Trung Quc 16
1.5.3 Bài hc kinh nghim t các nc vn dng vào Vit Nam 18
Kt lun chng 1 19

 2 – Nam và các
 20
2.1. Thc trng phát trin th trng cho thuê tài chính 20
2.1.1 Cu cho thuê tài chính  Vit Nam 20
2.1.1.1 Tim nng ca cu cho thuê tài chính  Vit Nam 20

2.1.1.2. Thc trng cu cho thuê tài chính  Vit Nam nhng nm gn đây 22
2.1.2. Cung cho thuê tài chính  Viêt Nam 25
2.1.2.1 S lng và quy mô hot đng ca các công ty cho thuê tài chính 25
2.1.2.2 D n cho thuê tài chính 28
2.1.2.3. Tình hình hot đng ca các công ty cho thuê tài chính 30
2.1.2.4 Hànghóa trên th trng cho thuê tài chính 32
2.1.3 ánh giá thành qu, hn ch ca th trng cho thuê tài chính 33
2.1.3.1 Thành qu 33
2.1.3.2 Hn ch 34
2.2 Phân tích các nhân t nh hng đn s phát trin th trng cho thuê tài chính 35
2.2.1 Nghiên cu tình hung t bên thuê 35
2.2.1.1 Kho sát thc t v dch v CTTC t bên thuê 35
2.2.1.2 Phân tích, đánh giá kt qu rút ra t cuc kho sát 36
2.2.2 Nghiên cu tình hung bên cho thuê 37
2.2.2.1 Nghiên cu tình hung công ty CTTC Ngân hàng Sài Gòn Thng Tín 37
2.2.2.2. Nghiên cu tình hung Công ty CTTC II Ngân hàng Nông nghip và phát trin
nông thôn Vit Nam 48
2.2.2.3 Bài hc kinh nghim t vic phân tích tình hung hai công ty CTTC 50
2.2.3 Phân tích nh hng các nhân t v mô đn s phát trin ca th trng CTTC 54
2.2.3.1 Xu hng tng trng và s n đnh ca nn kinh t 54
2.2.3.2 Lãi sut 56
2.2.3.3 S phát trin ca th trng tín dng ngân hàng 59
2.2.3.4 Quy đnh pháp lý ca Nhà nc v cho thuê tài chính 61
Kt lun chng 2 66

C 3 -  . 68
3.1 nh hng phát trin th trng cho thuê tài chính thi gian ti 68
3.2 Nhóm gii pháp tác đng lên phía cu cho thuê tài chính – khách hàng thuê 69
3.2.1 Tng cng công tác qung bá sn phm 69
3.2.2 Nâng cao cht lng phc v khách hàng 70

3.2.3 Xây dng chính sách lãi sut trong cho thuê tài chính linh hot và cnh tranh 70
3.2.4 Khai thác li th cnh tranh ca sn phm cho thuê tài chính 70
3.3. Nhóm gii pháp tác đng lên bên cho thuê – công ty cho thuê tài chính 71
3.3.1 a dng hóa ngun vn hot đng 71
3.3.1.1Phát hành trái phiu dài hn đ huy đng vn 71
3.3.1.2 Tn dng ngun vn t các đnh ch tài chính  nc ngoài 72
3.3.1.3 Liên doanh, liên kt vi các doanh nghip, các T chc tín dng đ thu hút thêm
ngun vn 72
3.3.1.4 Duy trì t l ký qu hp lý đ góp phn gia tng ngun vn hot đng 73
3.3.2. Các gii pháp nhm đa dng hóa sn phm cho thuê tài chính 73
3.3.2.1 Các công ty cho thuê tài chính cn đa dng hóa các phng thc tài tr 73
3.3.2.2 Các công ty cho thuê tài chính cn phát trin sn phm Cho thuê vn hành 73
3.3.2.3 Các công ty cho thuê tài chính cn nghiên cu đa ra sn phm trn gói cho
khách hàng 74
3.3.3 Nghiên cu đa ra quy trình cho thuê tài chính đn gin hp lý 74
3.3.4 M rng th trng cho thuê 74
3.3.5 Phát trin ngun nhân lc 76
3.3.6 Hoàn thin quy trình, ni dung, phng pháp thm đnh d án thuê 77
3.3.7 Tham gia tích cc đ nâng cao v th, phát huy vai trò ca Hip hi cho thuê tài
chính 77
3.4Nhóm gii pháp tác đng lên các nhân t v mô 77
3.4.1 i vi nhóm nhân t: S bin đng nn kinh t, lãi sut và s phát trin ca th
trng tín dng ngân hàng 77
3.4.2 Hoàn thin h thng lut liên quan đn cho thuê tài chính 78
3.4.3 To môi trng bình đng đ th trng cho thuê tài chính phát trin 79
3.4.3.1 V chính sách thu 79
3.4.3.2 M rng danh mc tài sn đc phép cho thuê tài chính 79
3.4.4 Có các chính sách thông thoáng hn đ to điu kin h tr cho hot đng cho thuê
tài chính phát trin 79
3.4.4.1 V chính sách thu nhp khu 79

3.4.4.2 Quy đnh v chính sách khu hao 80
3.4.4.3 Quy đnh v nghip v cho thuê vn hành 80
3.4.4.4 Quy đnh v đng ký s hu phng tin vn chuyn 80
3.4.4.5 Quy đnh ch tài c th trong trng hp bên thuê vi phm hp đng cho thuê tài
chính 81
3.4.5 Phát trin th trng máy móc thit b c 82
Kt lun chng 3 82
Tài liu tham kho
1



TÀI CHÍNH
1.1  

ho thuê tài chính
Cho thuê tài chính (CTTC) xut phát t thut ng ting Anh là financial
lease. Tùy theo tng thi k và có th tùy theo mc đích qun lý ca tng nhà nc,
CTTC đc đnh ngha di nhng khái nim khác nhau. Có th k ra  đây mt s
đnh ngha sau:
Theo Chun mc s 6 - H thng chun mc k toán Vit Nam, “Thuê tài
chính là thuê tài sn mà bên cho thuê có s chuyn giao phn ln ri ro và li ích
gn lin vi quyn s hu tài sn cho bên thuê. Quyn s hu tài sn có th chuyn
giao vào cui thi hn thuê.”
Theo Lut các t chc tín dng Vit Nam, CTTC là hot đng tín dng trung,
dài hn trên c s hp đng cho thuê tài sn gia bên cho thuê là t chc tín dng
vi khách hàng thuê. Khi kt thúc thi hn thuê, khách hàng mua li hoc tip tc
thuê tài sn đó theo các điu kin đã tha thun trong hp đng thuê. Trong thi hn
thuê, các bên không đc đn phng hy b hp đng.
Theo tiêu chun k toán M (Statement of Financial Accounting Standards

No.13 – FAS 13), CTTC là mt giao dch thuê tài sn tha mãn mt trong các yu t
sau:
• Thi hn thuê ln hn 75% thi gian hu dng ca tài sn.
• Hp đng thuê cha điu khon tha thun cho phép bên thuê đc quyn
mua tài sn vi giá thp hn so vi giá tr thc ca tài sn.
• Quyn s hu tài sn đc chuyn giao cho bên thuê vào cui k hn thuê.
• Giá tr ca hp đng thuê ln hn 90% tng giá tr ca tài sn thuê.
ây là b tiêu chun cn bn đu tiên ca M quy đnh v hot đng cho
thuê, bt đu có hiu lc t 01/01/1977 và hin đang đc tho lun đ sa đi.
2


Theo tiêu chun k toán ca Australia (AASB 117 – complied standard), mt
giao dch đc xem là giao dch cho thuê tài chính khi:
• Bên đi thuê chuyn giao quyn s hu tài sn cho bên đi thuê khi kt thúc
thi hn thuê.
• Bên đi thuê đc quyn chn mua tài sn vi giá tng trng (thng thp
hn giá th trng ca tài sn).
• Thi gian thuê thng chim phn ln đi sng kinh t ca tài sn.
• Ti thi đim bt đu thuê, tng giá tr ca tt c các khon tin thuê nh
nht mà bên thuê tr hàng k phi bng giá th trng ca tài sn.
• Bên đi thuê không đc ci to tài sn thuê khi không có s đng ý ca bên
cho thuê.
Nh vy, tùy theo tng quc gia cng nh tùy thuc vào qun lý ca Nhà
nc trong tng thi k, các quy đnh v vic hình thành nên mt giao dch CTTC
có th khác nhau. Tuy nhiên, nhìn chung đc đim ca giao dch CTTC s luôn bao
gm nhng ni dung sau:
• Quyn s hu tài sn vn thuc v bên cho thuê trong sut thi gian hiu lc
ca hp đng CTTC.
• Bên thuê có quyn s dng tài sn thuê và khai thác các giá tr s dng ca

tài sn thuê này.
• Bên thuê đc quyn yêu cu mua li tài sn thuê vi giá danh ngha và yêu
cu bên cho thuê chuyn giao quyn s hu tài sn cho mình khi ht hn ca
hp đng CTTC.
 cho thuê tài chính
Theo Giáo s Kinh t hc Gregory Mankiw: “Th trng là mt nhóm ngi
bán và ngi mua mt hàng hóa hoc dch v nht đnh. Vi t cách là mt nhóm,
ngi mua quyt đnh cu v sn phm và vi t cách mt nhóm, ngi bán quyt
đnh cung v sn phm”
T khái nim v “th trng” và “cho thuê tài chính”  trên có th đnh
ngha th trng cho thuê tài chính nh sau: Th trng CTTC là ni din ra các
3


hot đng trao đi mua bán quyn s dng các ngun tài chính trung, dài hn
thông qua nhng phng thc giao dch nht đnh. Trong đó, ngi cung vn đóng
vai trò là ngi cho thuê tài sn, cam kt mua tài sn theo yêu cu ca bên đi thuê
(ngi s dng vn) và nm gi quyn s hu đi vi tài sn cho thuê. Bên đi thuê
đc quyn s dng tài sn thuê trong thi gian tho thun ca hp đng và thanh
toán tin thuê đúng hn cho bên thuê. Bên đi thuê đc quyn mua li tài sn vi
giá tng trng khi kt thúc thi hn thuê.
Nh vy, th trng cho thuê tài chính cung ng vn cho các d án đu t tài
sn c đnh vi thi gian đáo hn thng ln hn mt nm nên nó là mt b phn
ca th trng vn. Hàng hóa đem ra trao đi trên th trng này là quyn s dng
ngun vn t bên cung ng vn là các công ty cho thuê tài chính. Quyn s dng
ngun vn này còn gi là mt công c tài chính mà li ích ca nó là quyn đc
hng các khon tin lãi trong tng lai. Nhng ngi đng ý thc hin vic thanh
toán các dòng tin đó là bên đi thuê.
Ngoài ra, đ th trng cho thuê tài chính phát trin cn có s qun lý ca
Nhà nc trong vic ban hành c s pháp lý quy đnh hot đng ca th trng này.

1.1.2. 
Th trng cho thuê tài chính có vai trò:
1.1.2.1 
Là mt b phn ca th trng vn, th trng CTTC thc hin chc nng
huy đng các ngun tài chính trong và ngoài nc. T đó thc hin tài tr cho các
nhu cu v vn trong quá trình phát trin kinh t xã hi. Chính vì vy, th trng
CTTC có vai trò quan trng trong quá trình thúc đy hiu qu ca vic s dng các
ngun tài chính trong nn kinh t, khuyn khích tit kim và đu t hp lý.
Mt khác, trong điu kin giao lu quc t ngày nay , CTTC còn góp phn
thúc đy các quc gia thu hút ngun vn quc t cho nn kinh t thông qua các loi
máy móc thit b cho thuê mà quc gia đó nhn đc mà không làm gia tng khon
n nc ngoài ca quc gia nhn thit b.

4


1.1.2.2 , 
Thông qua hình thc CTTC, các loi máy móc thit b có trình đ công ngh
tiên tin đc đa vào các doanh nghip t đó góp phn nâng cao trình đ công
ngh ca nn sn xu t trong nhng điu kin khó khn v vn đu t . Ngay c đi
vi các quc gia có nn kinh t phát t rin cao nh M , Nht Bn, Pháp, c,… thì
CTTC vn phát huy tác dng cp nht hàng hóa công ngh hin đi cho nn kinh t.
i vi các quc gia đang phát trin, nu có nhng bin pháp đúng đn, đng
b và toàn din th ì vai trò này ca hot đng CTTC càng đc phát huy mnh m
hn nhiu. Nht là trong điu kin ngày nay , vic đu t vào công ngh mt cách
kp thi, nhanh chóng  các nn kinh t đang đc đánh giá là chm phát trin l à
điu kin “cn” đ có th hòa nhp cùng th gii.
1.1.2.3 
S dng thuê mua tài chính , doanh nghip hoàn toàn có th dành vn cho
kinh doanh mà vn đm bo đ c yêu cu đu t vào tài sn c đnh . Hn th na,

thông qua nghip v mua và cho thuê li ca sn phm CTTC , các doanh nghip có
th nhanh chóng chuyn đi ngun tài sn c đnh thành tài sn lu đng hay
chuyn dch v n đu t cho các d án kinh doanh khác có hiu qu cao hn trong
khi vn duy trì đc hot đng sn xut kinh doanh hin hành vì tài sn vn đang
đc s dng ti chính doanh nghip.
1.2 ài chính
1.2.1. Bên cho thuê (Leasor)
Là nhà tài tr vn cho bên thuê và là ch s hu tài sn trong mt giao dch
CTTC. Bên cho thuê có trách nhim cùng vi bên thuê thc hin các th tc mua tài
sn, thanh toán toàn b giá tr ca tài sn thuê và chuyn giao tài sn cho bên thuê
theo đúng các điu khon đã tha thun trong hp đng CTTC. ng thi, bên thuê
thông thng cng là ngi thc hin các th tc mua bo him và tin hành các th
tc liên quan đn quy đnh ca Pháp lut (nh đng ký Giao dch đm bo) cho dch
v CTTC.
5


Trên các th trng phát trin, bên cho thuê có th là các đnh ch tài chính,
các nhà sn xut máy móc thit b… Có th phân chia ra bn loi hình công ty cho
thuê tài chính c bn sau:
• Ngân hàng thng mi và các công ty liên kt vi Ngân hàng thng mi:
Theo lut, các Ngân hàng thng mi (NHTM) đc thc hin nghip v cho
thuê tài chính.
• Công ty CTTC đc lp: hot đng đc lp vi nhà cung ng. a phn hp
đng CTTC này đu din ra di dng thuê tài chính ba bên.
• Công ty thuê mua ph thuc: do các nhà cung cp lp ra đ tài tr cho sn
phm ca h.  nhng giao dch này ch có hai bên tham gia. Ta có th xem
đây là mt phng thc xúc tin bán hàng thông qua vic cung cp cho
khách hàng mt hình thc tài tr đc bit.
• Công ty thuê mua môi gii: Thng đóng vai trò trung gian quá trình thuê

mua thông qua vic tìm kim và chp ni bên thuê, nhà cung cp vi công ty
thuê mua thc th hoc các ngun tài tr khác. Công ty thuê mua môi gii
không s hu tài sn trong giao dch thuê tài chính mà ch gii hn trong vic
kt ni các ch th ca mt giao dch cho thuê tài chính li vi nhau.
Riêng đi vi Vit Nam, theo quy đnh “Lut các t chc tín dng” ca Vit Nam,
ch nhng công ty CTTC mi đc thc hin hot đng CTTC. Theo Ngh đnh
16/2001/N-CP, Công ty CTTC là mt t chc phi ngân hàng, là pháp nhân Vit
Nam. Công ty CTTC đc thành lp và hot đng ti Vit Nam di các hình thc
sau: Công ty CTTC Nhà nc; Công ty CTTC c phn; Công ty CTTC trc thuc t
chc tín dng; Công ty CTTC liên doanh; Công ty CTTC 100% vn nc ngoài.
Nh vy, ti Vit Nam, các công ty con trc thuc nhà sn xut… không phi là
công ty CTTC thì không đc phép thc hin nghip v này.
1.2.2. Bên thuê tài chính (Leasee)
Bên thuê là các t chc, cá nhân có nng lc pháp lý, dân s và kinh t, có
nhu cu s dng tài sn.
6


Ti Vit Nam, theo quy đnh ti Ngh đnh 16 ca Chính Ph thì:“Bên thuê là
các t chc và cá nhân hot đng ti Vit Nam, trc tip s dng tài sn thuê cho
mc đích hat đng ca mình”.
Chu s qun lý ca Lut các t chc tín dng, do đó các đi tng khách
hàng ca Công ty CTTC cng là nhng đi tng đc tip cn vn vay ti các t
chc tín dng. Và nh vy, bên thuê tài chính cng s b hn ch khi ri vào các
trng hp ch th mun s dng dch v CTTC là các đi tng thuc Khon 1,
điu 77 và điu 78 ca Lut các t chc tín dng.
1.2:
Ngoài hai ch th chính tham gia th trng cho thuê tài chính, còn có nhà
cung cp tài sn cho thuê tài chính, các c quan chc nng thuc Nhà nc…Mi
ch th đu có nhng s chi phi nht đnh đn th trng cho thuê tài chính.

1.4. 
Trên c s lý thuyt v th trng CTTC  trên, ngi vit nhn thy hai ch
th chính tham gia th trng CTTC chính là nhng nhân t chính nh hng đn s
phát trin ca th trng CTTC. Ngoài ra, nn tng c s pháp lý quy đnh hot
đng th trng CTTC cng là nhân t quan trng nh hng đn s phát trin ca
th trng.
1.4.1.  – bên thuê
Hot đng cho thuê tài chính ra đi và phát trin là do nhu cu vn ca các
doanh nghip trong vic đu t máy móc, thit b khi h thiu ht ngun vn hoc
mun tp trung ngun vn ca h vào vn lu đng. Vì vy, nu doanh nghip
(ngi s dng tài sn) không có nhu cu thuê tài sn thì hot đng cho thuê tài
chính cng không th nào thc hin đc. Vy các nhân t t bên thuê là các nhân
t đu tiên nh hng đn vic hình thành và phát trin th trng cho thuê tài
chính. Có th chia thành hai nhóm nhân t nh hng đn bên thuê là các nhân t v
tip cn thông tin CTTC ca bên thuê và các nhân t ni ti ca dch v CTTC gm
lãi sut CTTC, th tc CTTC.
1.4.1.1 Các nh cho thuê tà bên thuê.
7


Th nht, hình thc CTTC còn khá mi l vi bên thuê. Mc dù đã xut hin
 Vit Nam hn 15 nm, CTTC vn là hình thc tín dng không ph bin đi vi
nhiu cá nhân, doanh nghip. Các công ty CTTC cha thành công trong vic gii
thiu sn phm ca mình đn khách hàng  tt c các tnh thành trong nc. Do đó,
c hi tip cn thông tin v ngun vn CTTC còn thp. ây chính là nhân t đu
tiên nh hng đn s phát trin ca th trng CTTC.
Th hai, mng li hot đng ca các công ty CTTC còn nh hp trong khi
h thng ngân hàng vi hàng ngàn chi nhánh, đim giao dch đc đt rng khp và
sâu đn các huyn, xã. Do đó, đ thun li trong giao dch, khách hàng thuê đã tìm
đn h thng ngân hàng đ thc hin các nhu cu vay vn ca mình mà không h

bit đn sn phm dch v ca mt công ty CTTC.
1.4.1.2  CTTC
 CTTC.
Lãi sut CTTC đóng vai trò quan trng hàng đu
khi mt doanh nghip tìm đn mt hình thc tài tr tín dng. Do vy đ th trng
CTTC phát trin, lãi sut CTTC phi cnh tranh đc vi lãi sut cho vay trung dài
hn t các t chc tín dng khác. Trên thc t,  Vit Nam, lãi sut cho thuê tài
chính thc s không cnh tranh. iu này là nguyên nhân quan trng hàng đu nh
hng đn s phát trin ca th trng CTTC.
ng v phía các công ty cho thuê tài chính, vi ngun huy đng vn kém đa
dng, h ch có th huy đng t các t chc tín dng và cho vay li các doanh
nghip. Do đó mc lãi sut cho thuê tài chính cao hn các ngân hàng là không tránh
khi. Ngoài ra hình thc cho thuê tài chính tim n nhiu ri ro hn tín dng ngân
hàng do không có tài sn đm bo th chp nào khác, các công ty cho thuê tài chính
cng không th theo dõi đc dòng tin ra vào ca doanh nghip.  đm bo an
toàn và nhm gim thiu ri ro, thông thng các công ty cho thuê tài chính s yêu
cu khách hàng np mt khon tin ký qu, thông thng khon tin này t 3 – 10%
giá tr tài sn. Các công ty cho thuê tài chính s gi khon tin này đn sut thi hn
thuê và tr li khách hàng khi kt thúc hp đng cho thuê tài chính. Mt s công ty
s tr lãi sut không k hn cho khon tin này, tuy nhiên đa s thì không. Nh vy
8


ngoài khon vn đi ng tham gia, khon tin ký qu làm gia tng chi phí s dng
vn ca các doanh nghip và làm gim tính cnh tranh ca hình thc cho thuê tài
chính.
Ngoài ra, khi tham gia mt giao dch cho thuê tài chính, khách hàng phi np
mt khon phí, mi công ty cho thuê tài chính gi khon phí này mt tên khác nhau
nh phí qun lý tài sn, phí cam kt…
Kt thúc thi hn thuê, khách hàng còn phi mua li tài sn vi giá tng

trng khong t 0,1% – 0,5%/giá tr tài sn.
Tt c các khon chi phí mà khách hàng phi tr khi giao dch vi công ty
cho thuê tài chính thc s cao hn khi vay trung, dài hn t các ngân hàng. ây là
nguyên nhân rt quan trng nh hng đn s phát trin ca th trng cho thuê tài
chính  Vit Nam.
    . Mt trong nhng tiêu chí quan trng khi khách
hàng tìm đn mt công ty là tính nhanh gn và cht lng ca sn phm dch v.
Khi thc hin hình thc CTTC, tài sn thuê thuc s hu ca công ty CTTC trong
sut thi hn thuê, điu này kéo theo mt s th tc khác v hch toán tài sn. c
bit đi vi tài sn là phng tin vn chuyn yêu cu đng ký ti c quan công an,
vic công ty CTTC đng tên ch s hu tài sn s kéo theo mt s khó khn cho
khách hàng trong quá trình lu thông, s dng tài sn. Chính đim này ca hình
thc CTTC làm rt nhiu khách hàng không a thích tip cn ngun vn này.
1.4.2. Cá– bên cho thuê
 th trng CTTC phát trin, các công ty CTTC phi phát trin đc khách
hàng và d n cng nh hot đng hiu qu và phát trin bn vng. iu này ph
thuc vào các nhân t sau:
1.4.2.1   ho
Th nht, quy mô vn các công ty CTTC nh nên kh nng tài tr b hn ch.
Theo quy đnh ca Lut các t chc tín dng 2010, các công ty cho thuê tài chính
ch tài tr ti đa cho mt khách hàng không vt quá 25% vn t có. iu này làm
hn ch kh nng tài tr ca các công ty cho thuê tài chính.
9


Th hai, c cu ngun vn đu vào ca các công ty CTTC hn ch. Theo quy
đnh hin hành, các công ty CTTC ch đc huy đng vn t các t chc tín dng
khác hoc phát hành trái phiu. Vic phát hành trái phiu dng nh rt khó thc
hin trong giai đon hin nay do các công ty cho thuê tài chính cha đ uy tín và
tim lc. Trên thc t, các công ty cho thuê tài chính ch có th huy đng vn t các

t chc tín dng.
Th ba, chi phí huy đng vn cao là nguyên nhân làm lãi sut đu ra ca các
công ty CTTC cao. Do ch có th huy đng đc ngun vn trung dài hn t các t
chc tín dng khác nên chi phí huy đng ca các công ty CTTC rt cao.
1.4.2.2  các công ty cho thuê tài chính 
Nhân t th nht là s kém đa dng trong sn phm dch v ca các công ty
CTTC cung cp. Nu mt doanh nghip có th cung cp đa dng các loi sn phm
và đáp ng đc ti đa nhu cu ca khách hàng thì s lng khách hàng s đc m
rng hn. Ti phn ln các nc , bên thuê có th dùng ngun vn CTTC đ đu t
vào các loi đng sn và bt đng sn phc v nhu cu sn xut kinh doanh và tiêu
dùng. Trong khi đó, ti Vit Nam, CTTC ch dùng đ đu t vào máy móc thit b
và phng tin vn chuyn.
Do đó, sn phm dch v ca các công ty CTTC còn kém đa dng, cha đáp
ng đc nhu cu ca khách hàng. iu này góp phn hn ch s phát trin ca th
trng cho thuê tài chính.
Nhân t th hai là cht lng ca sn phm dch v mà công ty CTTC cung
cp. ây là nhân t rt quan trng nh hng đn s phát trin ca các công ty
CTTC. Cht lng sn phm dch v th hin  thái đ phc v tn tâm ca cán b
công ty CTTC, phong cách làm vic chuyên nghip, quy trình th tc nhanh
gn…Trong giai đon hin nay, đ có th thu hút đc khách hàng, cht lng sn
phm là nhân t quan trng hàng đu đi vi các công ty CTTC.
1.4.2.3 cho thuê tài chính
Ngun nhân lc đóng vai trò vô cùng quan trng đi vi bt k mt t chc
nào. i vi ngun lc ca các công ty CTTC, có hai nhân t quan trng nh hng
10


đn s phát trin ca các công ty CTTC là nng lc và phm cht ca cán b công
ty CTTC. Nng lc cán b th hin  tm nhìn chin lc và kh nng qun lý ca
Ban lãnh đo; trình đ hc vn và kh nng nm bt công vic ca cán b nhân

viên. Phm cht cán b công ty CTTC th hin trong vic tuân th các quy tc đo
đc, quy trình quy ch ca công ty CTTC.
1.4.2.4   quy trình 
Quy trình th tc CTTC đóng vai trò rt quan trng trong vic thu hút khách
hàng cng nh đm bo cho các công ty CTTC hot đng hiu qu và bn vng.
iu này th hin  các đim sau:
Th nht, quy trình thu thp, x lý h s thuê tài chính phi linh hot và
nhanh gn nhng vn đm bo tính hp pháp. iu này góp phn nâng cao cht
lng phc v khách hàng và thu hút đc nhiu khách hàng ca các công ty
CTTC. Tuy nhiên, dù quy trình linh hot đn đâu cng phi đm bo hp lý và tuân
th quy đnh chung v tín dng.
Th hai, quy trình thm đnh d án thuê tài chính cn chính xác và k lng
đ có th đánh giá đc nng lc tài chính và thái đ tr n ca khách hàng, tính
kh thi ca d án, kh nng thanh khon ca tài sn thuê.
Cui cùng, công tác qun lý và kim tra khách hàng sau thuê cng đóng vai
trò quan trng không kém. iu này giúp các công ty CTTC nm đc tình hình
hot đng ca khách hàng sau khi thuê tài chính và giúp gim thiu ri ro trong
trng hp tình hình hot đng khách hàng gp khó khn.
1.4.2.5  chính 
Chính sách qung bá, tip th sn phm dch v là nhân t góp phn đa sn
phm CTTC tr nên ph bin và gn gi hn vi khách hàng. i vi các công ty
CTTT, sn phm dch v còn khá mi m vi nhiu doanh nghip, mng li hot
đng còn hn ch thì vai trò ca chính sách qung bá càng quan trng hn.
1.4.3.  
Môi trng v mô có nh hng lâu dài đn các doanh nghip và là nhân t
khó có th kim soát đc. Môi trng v mô bao gm môi trng kinh t, môi
11


trng chính tr và pháp lut, môi trng vn hóa xã hi, môi trng dân s và môi

trng t nhiên, môi trng khoa hc công ngh…Tuy nhiên, trong các nhân t
này, các nhân t thuc môi trng kinh t v mô và pháp lut có nh hng quan
trng đn s phát trin ca th trng CTTC.

Tc đ tng trng ca GDP và GNP hàng nm cho bit tc đ tng trng
ca nn kinh t, qua đó cho phép d đoán tc đ tng trng doanh thu, li nhun
ca tng ngành kinh t cng nh nhu cu vn đu t ca doanh nghip. iu này tác
đng trc tip đn s tng trng ca các công ty CTTC. Mt khi nn kinh t tng
trng và phát trin n đnh thì các công ty CTTC mi có th phát trin n đnh.

Lãi sut và xu hng ca lãi sut trong nn kinh t có nh hng trc tip
đn chin lc kinh doanh ca các doanh nghip và ca các t chc tín dng. Khi
lãi sut tng, các doanh nghip s hn ch vic vay vn, điu này nh hng đn
vic tng trng d n ca các công ty CTTC. Lãi sut tng cng khuyn khích
ngi dân và t chc gi tin vào ngân hàng nhiu hn, nhu cu tiêu dùng và đu t
đu gim xung.
1.4.3.3 
Th trng CTTC là mt b phn ca th trng vn nên nó chu tác đng
ca các th trng khác trong th trng vn nh th trng tín dng trung dài hn
ngân hàng, th trng chng khoán…Doanh nghip thng tìm đn ngun vn
trung dài hn thông qua th trng tín dng ngân hàng, thông qua vic phát hành c
phiu, trái phiu hoc tìm đn các công ty CTTC. Do đó, khi mt trong các loi th
trng b suy yu, thì doanh nghip s tìm đn các th trng còn li. Vì CTTC là
loi hình tín dng ra đi sau các tín dng ngân hàng, hin các công ty CTTC luôn
chu s cnh tranh mnh m t th trng tín dng trung dài hn ca ngân hàng.
1.4.3.4 
cho thuê tài chính
Hot đng cho thuê tài chính cn đc thc hin và phát trin da trên mt
môi trng pháp lý hoàn thin nhm đm bo an toàn cho các bên tham gia hot
12

đng cho thuê tài chính. Ngoài nhng lut c bn chung cho các hot đng ca nn
kinh t thì liên quan đn hot đng cho thuê tài chính còn có các lut khác điu
chnh nh: Lut hp đng và s hu tài sn, Lut thu, Lut v khuyn khích đu t
và kinh doanh…
ây là các vn đ c bn đi vi vic phát trin ngành dch v cho thuê tài
chính và chúng có tm quan trng ch xp vào hàng th hai sau nhu cu thc s v
tài tr cho máy móc, thit b ca mt th trng nói chung. Kinh nghim cho thy,
hot đng cho thuê tài chính s ch có th phát trin đc khi các vn đ pháp lý và
toàn b c s pháp lut cho phép hot đng cho thuê tài chính tr thành bin pháp
tài tr có hiu qu và cnh tranh đc v mt chi phí so vi các phng thc tài tr
vn khác.

Có th tóm tt các nhân t nh hng đn s phát trin th trng CTTC
trong bng sau:

STT
Các nhân 
I
  – bên thuê
1
S tip cn thông tin CTTC
2
Mng li hot đng ca các công ty CTTC
3
Lãi sut CTTC
4
Th tc CTTC
II

– bên cho thuê
5
Ngun vn hot đng
5.1
Quy mô vn, kh nng tài tr.
5.2
C cu ngun vn đu vào ca các công ty CTTC.
5.3
Chi phí huy đng vn
6
Sn phm dch v các công ty CTTC cung cp
6.1
S đa dng trong sn phm dch v ca các công ty CTTC cung cp
6.2
Cht lng ca sn phm dch v mà công ty CTTC cung cp.
13


7
Ngun nhân lc ca các công ty CTTC
8
Quy trình hot đng ca các công ty cho thuê tài chính
8.1
Quy trình thu thp, x lý h s thuê tài chính
8.2
Quy trình thm đnh d án thuê tài chính
8.3
Công tác qun lý và kim tra khách hàng sau thuê
9
Chính sách qung bá, tip th sn phm

III
 

10
Xu hng tng trng và s n đnh ca nn kinh t
11
Lãi sut th trng
12
S phát trin ca các th trng vn
13
Quy đnh pháp lý ca Nhà nc v CTTC
13.1
H thng vn bn pháp lut
13.2
Ngun lc qun lý và c ch giám sát thc thi ca Nhà nc

1.5 
Hoa K là ni hình thc cho thuê tài chính xut hin đu tiên vi s ra đi
ca công ty cho thuê tài chính Hoa K (U.S Leasing International Corporation) t
nhng nm 1950. Sau đó, nhiu công ty cho thuê tài chính đc thành lp và phát
trin mnh m vào nhng nm 1960.
 Châu Âu thì Anh, Pháp là nhng nc mà hot đng cho thuê tài chính
đóng vai trò rt quan trng trong h thng tài chính. Các sn phm cho thuê tài
chính phát trin rt mnh m và đc chp nhn rng rãi. Các quy đnh pháp lý
dành cho hot đng này cng đc Chính ph các nc này quan tâm phát trin. Do
đó, hot đng cho thuê tài chính  nhng nc này thu hút đc nhiu khách hàng.
Trong các nc Châu Á, Nht Bn là nc có th trng cho thuê tài chính
phát trin mnh nht. Ngoài ra còn có Trung Quc, Singapore… Nghiên cu s phát
trin ca hình thc cho thuê tài chính  các nc này s giúp đa ra nhng gii pháp
đi vi s phát trin th trng này  Vit Nam

1.5.1
14


Sn phm cho thuê tài chính phát trin mnh m  Pháp. Th phn tín dng
ca cho thuê tài chính chim t trng ngang nga vi tín dng ngân hàng. Sau đây
là mt s quy đnh, đc đim chính v hot đng cho thuê tàu chính  Pháp.
Th nht, các doanh nghip có hot đng cho thuê tài chính thì đu phi chu s
kim soát ca Ngân hàng Trung ng (U ban ngân hàng hoc Ngân hàng trung
ng). Theo lut cho thuê tài chính Pháp thì ngi cho thuê tài sn li đc phân
bit thành hai nhóm (tu thuc vào ni dung hp đng cho thuê tài sn) và chu s
kim soát khác nhau. Nhóm mt là nhóm ngi thuê có quyn mua li tài sn đã
thuê khi kt thúc thi hn thuê. Hành đng này đc coi là hot đng tín dng và
phi tuân theo các qui đnh ca lut ngân hàng Pháp. Mc đích là kim soát c v
ngun vn và s dng vn.
Nhóm hai là nhóm mà trong hp đng thuê tài sn không qui đnh ngi thuê
tài sn đc mua tài sn đã thuê và hành đng này không đc coi là hot đng tín
dng nên không phi tuân th theo các qui đnh ca lut ngân hàng Pháp.
Ngoài ra, trong mt s hp đng cho thuê tài sn có giá tr ln đc mt t
chc có t cách pháp nhân thc hin hp đng này. Nhng t chc có t cách pháp
nhân nh vy gi là nhóm quyn li kinh t. Nhóm này ch thc hin mt hot đng
kinh doanh nào đó tng t nh hot đng cho thuê tài chính nhng không thng
xuyên tham gia vào hot đng này. Vì vy, hot đng ca h nm ngoài phm vi
lut ngân hàng Pháp điu chnh.
Nh vy, hot đng cho thuê tài sn mà ngi thuê s mua li tài sn khi ht
thi hn hp đng thuê đc coi là hot đng tín dng vì nó đc tài tr thông qua
hot đng cho thuê tài chính, hot đng này thuc phm vi lut ngân hàng điu
chnh. Còn hot đng cho thuê vn hành không đc coi là hot đng tín dng vì nó
không phi là phng thc tài tr tài sn cho doanh nghip sn xut kinh doanh.
Th hai, theo lut cho thuê tài chính Pháp thì có bn dng hp đng thuê tài

sn, nh sau:
1. Hp đng thuê đng sn :
15


Hot đng thuê đng sn là hot đng cho thuê tài sn là các đng sn ca
các công ty ch quyn trong lnh vc hàng hoá c bn và thit b công c. Trong
hp đng có qui đnh: Khách hàng đc quyn mua mt phn hoc toàn b tài sn
đã thuê trên c s đã thanh toán tin thuê theo giá tho thun trc. i vi hàng
hoá s dng cho tiêu dùng cá nhân không áp dng loi hp đng thuê tài sn này.
2. Hp đng thuê đn gin:
Trong hp đng có qui đnh ngi đi thuê ch đc quyn s dng tài sn
thuê trong mt thi gian đã tho thun mà không đc quyn mua tài sn đó khi ht
hn hp đng.
3. Hp đng thuê tài sn có bo h ca lut pháp (LOA):
Hp đng này ch áp dng cho các loi hàng hoá s dng cho tiêu dùng cá
nhân và nó b chi phi bi lut bo v ngi tiêu dùng.
4. Hp đng thuê bt đng sn:
Thuê bt đng sn là hot đng mà các t chc tài chính cho khách hàng thuê
mt toà nhà. Ngi đi thuê s là ch s hu ca toà nhà đã thuê cho đn khi kt thúc
hp đng vi thi hn thuê khong 15 nm. Ngi đi thuê có quyn chn loi hình
hp đng và t đó s quyt đnh vic áp dng đo lut nào, qui ch nào.
Trên đây là mt s quy đnh pháp lý v hot đng CTTC  Pháp. Nh nhng
quy đnh khá cht ch này, hot đng CTTC  Pháp đã phát trin sm và hin đã đt
đn giai đon thuê mua đi mi và dn đi đn hoàn thin.  giai đon này, s công
ty cho thuê tài chính trên th trng rt đông, các công ty cho thuê tìm cách làm ni
bt dch v ca mình bng cách đa dng các hình thc cho thuê và h giá thành cho
thuê. iu này dn đn li nhun ca các công ty này thp dn. Các công ty ln s
có c hi tn ti và phát trin mnh thành các tp đoàn ln. Hot đng mua li và
sát nhp cng din ra nhm loi b dn nhng công ty hot đng không hiu qu.

1.5.2 
Hot đng cho thuê trang thit b hin đi đã đc trin khai thc hin t đu
thp niên 80. Tháng 02/1981, công ty cho thuê tài chính Phng ông Trung Quc
ra đi (China Orient Leasing Co., Ltd) là công ty liên doanh vi công ty cho thuê tài
16


chính Phng ông Nht Bn. Cùng vi chính sách m ca và phát huy ngun lc
trong nc, h thng đu t Trung Quc đã có nhng thay đi ln. Vic đa dng
hóa ngun vn đu t đã to điu kin đ phát trin hot đng cho thuê tài chính 
Trung Quc. Sau 10 nm, Trung Quc đã có hn 60 công ty cho thuê tài chính,
trong đó có hn 25 công ty liên doanh vi nc ngoài hot đng và m c s ti
hn 12 tnh, thành ph và khu t tr. Doanh thu v hot đng cho thuê tài chính ca
c Trung Quc nm 1981 ch  mc 13,2 triu USD thì nm 1987 đã xp x 1 t
USD. Ngoài ra,  Trung Quc còn cho phép hàng trm công ty tài chính đu t,
công ty tài chính t vn đc thc hin hot đng cho thuê nh là mt nghip v
ph bên cnh hot đng kinh doanh chính ca mình.
Hot đng cho thuê tài chính  Trung Quc phát trin nhanh nh vy là do
nhng nguyên nhân sau:
Th nht, nhu cu rt ln ca các doanh nghip Trung Quc trong vic đi
mi k thut đ tip tc duy trì, phát trin hot đng sn xut kinh doanh và h đã
tìm đn hình thc cho thuê tài chính. Hot đng cho thuê tài chính đã đc đón
nhn rng rãi trong nhiu ngành, lnh vc nh: giao thông vn ti, công nghip nh,
đin t, công nghip hóa cht, thit b xây dng, luyn kim, y khoa, giáo dc, truyn
thông….Riêng c quan qun lý hàng không dân dng Trung Quc (CAAC) đã m
rng hot đng kinh doanh ca mình bng cách đi thuê trên 65 máy bay t các công
ty cho thuê tài chính. Trong vòng 10 nm, đã có hn 400.000 xí nghip quc doanh
có quy mô va và nh cùng vi hn 1 triu xí nghip cp phng, xã ti Trung
Quc có nhu cu đi mi công ngh và mt trong nhng phng thc đ h tip cn
vi công ngh mi đó là phng thc cho thuê tài chính.

Th hai, các thit b cho thuê đc đa vào danh mc qun lý ca Nhà nc
hoc k hoch ca đa phng và là đi tng phi đc s chp thun ca Nhà
nc hoc c quan qun lý. iu này nhm tránh đc vic đu t vào nhng máy
móc thit b lc hu, li thi và không phc v cho s tng trng kinh t.
Th ba, tt c các công ty cho thuê tài chính ngoài chc nng ca mình, còn
thc hin thêm chc nng nh mt công ty xut nhp khu. H phi tìm kim nhà