B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM
VÕ THÀNH HI
HOÀN THIN HOTăNG
MARKETING CA COCA-COLA TI
TÂY NAM B
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP. H Chí Minh ậ Nm 2014
B GIÁO DCăVẨăẨOăTO
TRNGăI HC KINH T TP. HCM
VÕ THÀNH HI
HOÀN THIN HOTăNG
MARKETING CA COCA-COLA TI
TÂY NAM B
Chuyên ngành: QUN TR KINH DOANH
Mã s: 60340102
LUNăVNăTHCăS KINH T
NGIăHNG DN KHOA HC
PGS. TS. H TINăDNG
TP. H Chí Minh ậ Nm 2014
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan lun vn nghiên cu vi đ tƠi ắHOÀN THIN HOT
NG MARKETING CA COCA-COLA TI TÂY NAM B” lƠ công trình nghiên
cu ca cá nhân tôi. Các s liu đc trình bày trong lun vn hoƠn toƠn trung thc.
Ni dung và kt qu nghiên cu cha đc công b trong bt k đ tài nào.
TP. H Chí Minh, ngày 31 tháng 10 nm 2014
Ngi thc hin lun vn
Võ Thành Hi
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC BIU
DANH MC S VÀ HÌNH V
LI M U 1
CHNG 1: C S LÝ LUN V MARKETING 4
1.1. Khái nim và vai trò ca Marketing 4
1.1.1. Mt s khái nim v Marketing 4
1.1.2. Vai trò ca Marketing đi vi hot đng doanh nghip 6
1.2. Các ni dung ch yu ca Marketing 8
1.2.1. Nghiên cu th trng 8
1.2.2. Phân khúc th trng 9
1.2.3. Xác đnh th trng mc tiêu 10
1.2.4. Sn phm 12
1.2.5. Giá c 15
1.2.6. Phân phi 17
1.2.7. Chiêu th 19
1.3. Các yu t nhăhngăđn Marketing ca doanh nghip 20
1.3.1. Môi trng bên trong 20
1.3.2. Môi trng bên ngoài 20
TÓM TT CHNG 1 22
CHNG 2: THC TRNG HOT NG MARKETING CA COCA-COLA TI
TÂY NAM B 23
2.1. Tng quan v hotăđng kinh doanh ca Coca-Cola ti Tây Nam B 23
2.1.1. Khái quát v th trng 23
2.1.2. Kt qu hot đng kinh doanh 25
2.2. Thc trng hotăđng Marketing ca Coca-Cola ti Tây Nam B 28
2.2.1. Thc trng nghiên cu th trng 28
2.2.2. Thc trng hot đng Marketing 30
2.2.3. Các yu t nh hng 50
2.3. ánhăgiáăchungăv thc trng hotăđng Marketing ca Coca-Cola ti
Tây Nam B 53
2.3.1. Nhng u đim 53
2.3.2. Nhng hn ch 54
TÓM TT CHNG 2 56
CHNG 3: GII PHÁP HOÀN THIN HOT NG MARKETING CHO COCA-
COLA TI TÂY NAM B 58
3.1. Quanăđim và mc tiêu Marketing ca Coca-Cola 58
3.1.1. Quan đim Marketing 58
3.1.2. Mc tiêu Marketing 59
3.2. Các gii pháp hoàn thin hotăđng Marketing ca Coca-Cola ti Tây
Nam B 62
3.2.1. Các gii pháp v hot đng th trng 62
3.2.2. Các gii pháp v hot đng Marketing 65
TÓM TT CHNG 3 82
KT LUN 84
DANH MC TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
TNHH
Trách nhim hu hn
Coca-Cola
Công ty TNHH Nc Gii Khát Coca-Cola Vit Nam
Công Ty
Công ty TNHH Nc Gii Khát Coca-Cola Vit Nam
NXB
Nhà xut bn
USD
ô la M
TP
Thành ph
TX
Th xã
HCM
H Chí Minh
Pepsico
Công ty TNHH Suntory Pepsico Vit Nam
Tân Hip Phát
Tp oƠn Nc Gii khát Tân Hip Phát
Tây Nam B
Khu vc Tây Nam B
NV
Nhân Viên
DANH MC CÁC BNG
Bng 1.1: S khác nhau gia Marketing hin đi và Marketing truyn thng
Bng 1.2: Các chin lc phi hp gia cht lng và giá c
Bng 2.1: Doanh s ca Coca-Cola ti Tây Nam B theo nhãn hàng
Bng 2.2: Doanh s ca Coca-Cola ti Tây Nam B theo bao bì
Bng 2.3: Thu nhp ca ngi dân Tây Nam B theo khu vc c trú
Bng 2.4: Các sn phm Coca-Cola kinh doanh ti Tây Nam B
Bng 2.5: Các sn phm Pepsico kinh doanh ti Tây Nam B
Bng 2.6: Các sn phm Tân Hip Phát kinh doanh ti Tây Nam B
Bng 2.7: So sánh giá gia Coca-Cola và Pepsico ti Tây Nam B
Bng 2.8: Kt qu kho sát v kênh phân phi
Bng 2.9: S Nhà Phân Phi ca Coca-Cola và Pepsico ti Tây Nam B
Bng 2.10: Kt qu kho sát v s lng Nhà Phân Phi
Bng 2.11: Kt qu kho sát v chính sách dành cho Nhà Phân Phi
Bng 2.12: Kt qu kho sát v chính sách cho kênh đi lý
Bng 2.13: Kt qu kho sát v chính sách cc v chai
Bng 2.14: Kt qu kho sát v chia tuyn bán hàng
Bng 2.15: Kt qu kho sát v chính sách trng bƠy sn phm
Bng 3.1: Mc tiêu ngn hn ca Coca-Cola ti Tây Nam B
Bng 3.2: Mc tiêu dài hn ca Coca-Cola ti Tây Nam B
Bng 3.3: Bng giá đ ngh cho Coca-Cola ti Tây Nam B
Bng 3.4: S lng Nhà Phân Phi đ ngh cho Coca-Cola ti Tây Nam B
Bng 3.5: Tính thng đ xut cho Nhà Phân Phi Coca-Cola ti Tây Nam B
Bng 3.6: Phân b ngân sách qung cáo ti Tây Nam B
DANH MC CÁC BIUă
Biu đ 2.1: Th phn nc gii khát Tây Nam B
Biu đ 2.2 : Doanh s ca Coca-Cola ti Tây Nam B
Biu đ 2.3: Kt qu kho sát v màu sc sn phm ca Coca-Cola
Biu đ 2.4: Kt qu kho sát v mùi v sn phm ca Coca-Cola
Biu đ 2.5: Kt qu kho sát v mu mã bao bì sn phm ca Coca-Cola
Biu đ 2.6: Kt qu kho sát v th tích bao bì sn phm ca Coca-Cola
Biu đ 2.7: Kt qu kho sát v giá c sn phm ca Coca-Cola so vi đi th
Biu đ 2.8: Kt qu kho sát v mc đ nhìn thy qung cáo ca Coca-Cola
Biu đ 2.9: Kt qu kho sát v mc đ hp dn ca khuyn mãi ca Coca-Cola
Biu đ 2.10: Kt qu kho sát v s mc đ nhn bit sn phm qua hot đng s
dng ngi ni ting đ nói v sn phm
DANH MCăSă VÀ HÌNH V
Danh mcăcácăsăđ
S đ 1.1: S đ phân phi hàng công nghip
S đ 1.2: S đ phân phi hàng tiêu dùng
S đ 2.1: T chc nhân s Coca-Cola ti Tây Nam B
S đ 2.2: Cu trúc kênh phân phi ca Coca-Cola ti Tây Nam B
S đ 3.1: Cu trúc kênh phân phi đ xut cho Coca-Cola ti Tây Nam B
Danh mc các hình v
Hình 1.1: 4P ca Marketing
Hình 1.2: Các thành phn ca sn phm
Hình 3.1: Cách chia tuyn bán hàng hin ti
Hình 3.2: Cách chia tuyn bán hƠng đ xut cho nông thôn
1
LI M U
1. S cn thit caăđ tài
Trong thi đi kinh doanh ngày nay, hot đng Marketing ca doanh nghip
đư chuyn t đnh hng sn phm sang đnh hng th trng, hay nói cách khác
là hot đng Marketing là nhm tha mãn nhu cu ca khách hàng trong khi các
nhu cu này rt đa dng và thng xuyên thay đi theo thi gian. Bên cnh đó,
doanh nghip hot đng kinh doanh trong nn kinh t th trng luôn luôn phi đi
mt vi s cnh tranh gay gt t các đi th hin ti cng nh đi mt ri ro mà các
đi th tim n mang li cho h. Do đó, s thành công hay tht bi ca mt doanh
nghip phn ln ph thuc vào vic doanh nghip đó có t chc đc các hot đng
Marketing mt cách hiu qu hay không.
i vi th trng nc gii khát Tây Nam B, s hin din ca hu ht các
doanh nghip ln trong vƠ ngoƠi nc cùng vi các doanh nghip đa phng đư to
ra cho khu vc này mt th trng cnh tranh sôi đng và quyt lit. Cùng vi s
cnh tranh quyt lit đó, mt s đc thù ca Tây Nam B đư to ra nhng khó khn
nht đnh đi vi hot đng kinh doanh ca Coca-Cola ti khu vc này. Coca-Cola
hot đng kinh doanh ti Tây Nam B bt đu t nm 1994 cho đn nay, ngha lƠ
hot đng kinh doanh ti đơy đư tròn 20 nm. Mc dù tri qua nhiu giai đon đu
t khác nhau nhng hin ti th phn ca Công Ty khu vc này vn còn thp so
vi các khu vc kinh doanh khác và so vi tim lc ca Công Ty. Theo s liu ca
Công ty nghiên cu th trng Nielsen, th phn ca Coca-Cola đn tháng 4 nm
2014 ch chim 13.7 % th trng nc gii khát ca Tây Nam B. Trong khi đó,
đi th chính ca Coca-Cola là Pepsico thì có th phn chim đn 66.8%.
Xut phát t nhng thc tin đt ra cho hot đng kinh doanh ca Coca-Cola
ti Tây Nam B nh trên đơy, tác gi chn đ tài ắHoƠnă Thin Hotă ng
Marketing Ca Coca-Cola Ti Tây Nam B”. tài này nhm giúp cho các cp
qun lỦ có đc cái nhìn khách quan v hot đng Marketing ca Công Ty ti khu
2
vc vƠ có đc các đ xut đ điu chnh hot đng Marketing nhm đt đc hiu
qu nh mong mun.
2. Mc tiêu nghiên cu
Lun vn nƠy đc thc hin nhm đt đc mc tiêu nghiên cu sau đơy:
Tng quan lý thuyt v Marketing đ lƠm c s lý thuyt cho nghiên cu ca đ tài
và phân tích, đánh giá thc trng các hot đng Marketing ca Coca-Cola ti Tây
Nam B t đó đ xut các gii pháp nhm hoàn thin hot đng Marketing cho
Coca-Cola ti khu vc này.
3. iătng và phm vi nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tƠi: tài này nghiên cu các hot đng
Marketing ca Coca-Cola ti Tây Nam B.
Phm vi nghiên cu ca lun vn: Do nhng hn ch v mt không gian và
thi gian, lun vn này ch nghiên cu các hot đng Marketing ca Coca-Cola ti
Tây Nam B mà không phi trên phm vi c nc đó lƠ mt hn ch ca đ tài. Tác
gi mong mun trong tng lai có th m rng nghiên cu các hot đng ca Công
Ty ra phm vi c nc cng nh các hot đng Marketing ti doanh nghip kinh
doanh trong các ngành kinh t khác.
4. Phngăphápănghiênăcu
Phng pháp nghiên cu: Lun vn này s dng phng pháp nghiên cu
đnh tính kt hp vi đnh lng. Các ni dung đc phân tích bng phng pháp
duy vt bin chng, tng hp, thng kê, so sánh, ầ
Kho sát ý kin ngi tiêu dùng: phng vn trc tip 200 ngi tiêu dùng
theo nguyên tc chn mu thun tin đ tìm hiu thc trng hot đng Marketing
ca Coca-Cola và các yu t nh hng đn hot đng Marketing. D liu thu thp
đc x lý bng phn mm SPSS 22.
Kho sát ý kin chuyên gia: Kho sát ý kin ca 1 Giám c Thng Mi, 1
Qun Lý Marketing Thng Mi, 1 Qun Lý Trin Khai Th Trng và 7 Qun Lý
Bán Hàng Khu Vc ca Tây Nam B.
3
5. ụănghaăkhoaăhc và thc tin caăđ tài
ụ ngha khoa hc: Phân tích lý thuyt Marketing áp dng cho ngành hàng
nc gii khát ti Tây Nam B.
ụ ngha thc tin: Giúp b phn qun lý kinh doanh ca Coca-Cola có đc
nhng gi ý cho quyt đnh kinh doanh ca mình.
6. Kt cu ca lunăvn
Lun vn nƠy đc trình bày vi b cc gm có phn m đu, ba chng
chính và phn kt lun nh sau:
Phn m đu
Chng 1: C s lý lun v Marketing.
Chng 2: Thc trng hot đng Marketing ca Coca-Cola ti Tây Nam B.
Chng 3: Gii pháp hoàn thin hot đng Marketing cho Coca-Cola ti Tây
Nam B.
Phn kt lun
Ngoài ra, lun vn cng bao gm các phn khác nh danh mc tài liu tham
kho, các ph lc.
4
CHNGă1: CăS LÝ LUN V MARKETING
1.1. Khái nim và vai trò ca Marketing
1.1.1. Mt s khái nim v Marketing
Marketing là mt thut ng ting Anh ln đu tiên đc s dng đn t
nhng nm 1950 vi Ủ ngha mang tính cht s khai lƠ đ ch hot đng ắlƠm th
trng”. Thut ng Marketing đc s dng trên ging đng đi hc ln đu tiên
lƠ vƠo nm 1902 ti đi hc tng hp Michigan ậ M. Trong mt thi gian dài k t
khi ra đi, Marketing hu nh ch gii hn trong lnh vc lu thông hƠng hóa đó
chính lƠ khơu thng mi. Hot đng Marketing ch yu tp trung vào mc đích
bán đc nhiu hàng và thu v li nhun ti đa thông qua các hot đng tìm kim
th trng tiêu th cho sn phm và dch v.
T sau Th Chin th II, xut phát t s thay đi nhanh chóng ca nn kinh
t th gii cng nh nn kinh t ca tng quc gia, nhng hot đng Marketing theo
cách truyn thng đư không còn đáp ng đc nhu cu gii quyt các mâu thun
trong nn sn xut hin đi. Do đó, Marketing hin đi hay còn gi là Marketing
nng đng ra đi. Marketing hin đi bao gm các hot đng nghiên cu th trng
đ tìm ra các nhu cu, d đoán s phát trin ca th trng trong tng lai đ xác
lp các chin lc sn xut, tiêu th và hu mãi cho sn phm và dch v đc to
ra nhm tiêu th ht trên th trng.
n ngày nay, có nhiu đnh ngha khác nhau v Marketing nhng bn cht
ca chúng thì không thay đi mà tùy thuc vƠo quan đim, góc đ nhìn nhn. Các
đnh ngha Marketing thng đc s dng rng rưi ngƠy nay nh sau:
Theo Hip Hi Marketing M
ắMarketing (Qun tr Marketing) là quá trình lp k hoch, và thc hin k
hoch đó, đnh giá, khuyn mãi và phân phi hành hóa, dch v vƠ Ủ tng đ to ra
s trao đi vi các nhóm mc tiêu, tha mãn nhng mc tiêu ca khách hàng và t
chc” (Kotler, 1997).
5
Chúng ta d dàng nhn thy rng, khái nim v Marketing ca Hip Hi
Marketing M da trên thc tin kinh doanh. nhm đa ra th trng nhng sn
phm và dch v đáp ng và tha mãn nhu cu ca khách hƠng vt tri so vi đi
th cnh tranh, các doanh nghip cn n lc thc hin các hot đng Marketing ca
mình thông qua quá trình lp k hoch, thc hin k hoch phân phi và các dch v
khách hàng.
Theo Vin Nghiên Cu Marketing Anh
ắMarketing là chc nng qun lý công ty v mt t chc và qun lý toàn b
các hot đng kinh doanh t vic phát hin và bin sc mua ca ngi tiêu dùng
thành nhu cu tht s ca mt mt hàng c th, đn vic đa hƠng hóa đn ngi
tiêu dùng cui cùng đm bo cho công ty thu hút đc li nhun d kin” (theo
).
Theo khái nim này, Vin Nghiên Cu Marketing Anh mun đ cp đn bn
cht ca Marketing là tìm kim và tha mãn nhu cu ca khách hƠng. Quan đim
nƠy cng nhn mnh đn vic đa hƠng hóa đn tay ngi tiêu dùng nhm đt đc
li nhun cho công ty.
Theo Philip Kotler
ắMarketing là hot đng ca con ngi hng ti tha mãn nhu cu vƠ c mun
ca khách hƠng thông quan quá trình trao đi” (Kotler, 1992).
Bng 1.1 s cho thy đc s khác nhau v quan đim gia Marketing hin
đi và Marketing truyn thng.
Bng 1.1: S khác nhau gia Marketing hin đi và Marketing truyn thng
Quanăđim
Mcăđích
Phngătin
Kt qu
Marketing
hinăđi
Tha mãn
nhu cu
khách hàng
Chin lc và công
c Marketing
Thu đc li nhun thông qua
vic tha mãn nhu cu khách
hàng
Marketing
truyn thng
Sn phm
Qung cáo và bán
hàng
Thu đc li nhun thông qua
s lng sn phm bán ra
Ngun: Nguyn Th Kim Tho, 2013
6
Quá trình trao đi mà Philip Kotler mun đ cp đơy bao gm c trao đi
kinh doanh vƠ trao đi không kinh doanh. Các hot đng thc tin ca Marketing
din ra trong tt c các lnh vc trao đi nhm hng ti tho mãn nhu cu.
1.1.2. Vai trò ca Marketing đi vi hot đng doanh nghip
Trong thi đi kinh doanh ngày nay, mt doanh nghip khi bt tay vào hot
đng kinh doanh đu mun gn hot đng kinh doanh ca mình vi th trng. Thi
k mà hot đng sn xut kinh doanh ca doanh nghip theo hình thc nhn ch tiêu
giao khoán t trên xung bng pháp lnh, ch th, hiu qu hot đng đc đánh giá
thông qua thông qua hn mc hoàn thành k hoch đc giao và phân phi sn
phm sn xut ra thông qua các hình thc tem phiu, tc là đó hot đng ca
doanh nghip hoàn toàn tách khi th trng, hot đng Marketing không tn ti,
thi k đó đư đi qua.
Hot đng trong c ch th trng, các doanh nghip tìm cách đáp ng nhu
cu ca khách hƠng thông qua c ch cnh tranh t do. Mc đ cnh tranh s ngày
càng khc lit khi nn kinh t th trng phát trin cao. Các doanh nghip s phi
chp nhn hoc là tn ti hoc là b đƠo thi di áp lc cnh tranh ca th trng.
Chính vì vy, doanh nghip mun tn ti và phát trin thì phi có đnh hng theo
th trng mt cách nng đng và linh hot.
Doanh nghip phi nhn thc đc rng, khách hàng có vai trò quyt đnh
đi vi s tn ti cng nh đi vi li nhun ca doanh nghip. Do đó, yu t then
cht đem đn s thành công cho doanh nghip đó lƠ lƠm hƠi lòng vƠ tha mãn nhu
cu ca khách hàng. Nói cách khác, Marketing khi đó tr thành yu t ch cht
mang đn thành công cho doanh nghip.
Hot đng kinh doanh ca doanh nghip không th tách khi th trng,
doanh nghip cng không th hot đng đn l mà phi din ra trong quan h vi
th trng, vi môi trng bên ngoài mình. Do vy, đ mt doanh nghip tn ti và
phát trin bn vng thì ngoài các chc nng ca qun tr tài chính, qun tr sn xut,
qun tr nhân s còn có chc nng quan trng không th thiu đc đó chính lƠ
Qun tr Marketing. Marketing có chc nng kt ni hot đng ca doanh nghip
7
vi th trng, vi khách hàng, vi môi trng bên ngoài nhm đm bo mi quyt
đnh kinh doanh đu da trên c s ly th trng, nhu cu ca khách hàng làm mc
tiêu.
Hot đng Marketing trong doanh nghip đóng vai trò quyt đnh đn v trí
ca doanh nghip trên th trng. Hot đng Marketing đc bt đu bng vic
nghiên cu th trng, lp danh mc hƠng hoá đn vic thc hin sn xut, phân
phi vƠ khi hƠng hoá đc bán, hot đng Marketing vn đc tip tc, vì l đó
chc nng qun tr Marketing có liên quan cht ch đn các lnh vc qun tr khác
trong doanh nghip vƠ nó có vai trò đnh hng, kt hp các chc nng khác đ
không ch nhm lôi kéo khách hàng mà còn tìm ra các công c có hiu qu tho
mãn nhu cu khách hàng t đó đem li li nhun cho công ty.
Nói chung, chc nng ca hot đng Marketing trong doanh nghip s tr li
cho h hàng lot các câu hi sau đơy:
Nhng ai là khách hàng ca doanh nghip? Vì sao h mua hàng? đơu h
có th mua hàng? H mua bao nhiêu? H mua nh th nào?
Nhng loi hàng hóa nào h cn? c tính ca loi hƠng hóa đó lƠ gì? Vì sao
h cn đc tính đó mƠ không phi đc tính khác? Nhng đc tính hin thi
ca hàng hoá còn phù hp vi hƠng hoá đó na không?
Nhng u đim và hn ch mà hàng hóa doanh nghip đang có lƠ gì? Có cn
phi thay đi không? Cn thay đi đc tính nào? Nu không thay đi thì sao?
Nu thay đi thì gp điu gì?
Giá c hàng hoá ca doanh nghip nên quy đnh nh th nào, bao nhiêu? Ti
sao li đnh mc giá nh vy mà không phi mc giá khác? Mc giá trc
đơy còn thích hp không? Nên tng hay gim? Khi nƠo tng, gim? Tng,
gim bao nhiêu, khi nào thì thích hp? Thay đi vi khách hàng nào, hàng
hoá nào?
Doanh nghip nên t t chc lc lng bán hàng hay da vào t chc trung
gian khác? Khi nƠo đa hƠng hoá ra th trng? a khi lng là bao
nhiêu?
8
Làm th nƠo đ khách hàng bit, mua và yêu thích hàng hoá ca doanh
nghip? Ti sao li phi dùng cách thc này ch không phi cách thc khác?
Phng tin này ch không phi phng tin khác?
Hàng hoá ca doanh nghip có cn dch v sau bán hàng hay không? Loi
dch v nào doanh nghip có kh nng cung cp cao nht? Vì sao? Vì sao
doanh nghip li chn loi dch v này ch không phi loi dch v khác?
Ngoài chc nng ca Marketing ra, không có mt chc nng nƠo khác trong
hot đng qun tr doanh nghip có th thay th đ có th tr li các câu hi trên.
Cn c vào nhng vn đ c bn trên đơy, doanh nghip s xây dng cho mình mt
chính sách Marketing phù hp vi th trng nhm đáp ng tt nht các nhu cu
ca khách hàng.
Tóm li, là mt chc nng quan trng trong bn chc nng ca qun tr
doanh nghip (qun tr tài chính, qun tr sn xut, qun tr nhân s và qun tr
Marketing), qun tr Marketing đóng vai trò quyt đnh đn s tn ti và phát trin
ca doanh nghip trên th trng. Mt doanh nghip mun có v th tt trên th
trng thì cn phi có mt hot đng Marketing vng mnh.
1.2. Các ni dung ch yu ca Marketing
1.2.1. Nghiên cu th trng
Doanh nghip tin hành các hot đng nghiên cu th trng đ nm đc
các thông tin v nhu cu, mong mun ca khách hàng, nhng đi th cnh tranh, c
cu vn hành ca th trng và nh hng ca các yu t vi mô, v mô đn hot
đng kinh doanh ca doanh nghip. Doanh nghip cng có th bit đc đơu lƠ
nhng đi tng tác đng, đơu lƠ nhng sn phm thay th. T vic phân tích các
thông tin t hot đng nghiên cu th trng, doanh nghip s nhn bit đơu lƠ c
hi, thun li, đơu lƠ khó khn, thách thc vƠ đơu lƠ u đim, yu đim so vi đi
th cnh tranh, qua đó xác đnh đc th hiu ngi tiêu dùng vƠ c hi th trng.
Nghiên cu th trng là mt hot đng quan trng hƠng đu trong công tác
Marketing ca doanh nghip. Do đó, đ có các chin lc Marketing phù hp thì
9
hot đng nghiên cu th trng phi đc thc hin thng xuyên, nghiêm túc và
phù hp vi đc đim ca th trng.
1.2.2. Phân khúc th trng
Phân khúc th trng đc hiu là hot đng chia th trng thành nhng
đon khác nhau. Mi đon phơn chia đó đc gi là phân khúc th trng. Mi phân
khúc th trng là mt tp hp các nhóm ngi tiêu dùng có phn ng ging nhau
đi vi cùng mt tp hp các kích thích ca Marketing. Vic phân chia các phân
khúc th trng thng đc da trên các yu t nh s khác nhau v nhu cu, tính
cách hay hành vi. ng vi mi phân khúc th trng, các doanh nghip s đa ra
mt tp các sn phm, dch v nhm đáp ng nhu cu ca h.
Vic phân khúc th trng là nhm đt đc mc tiêu chia th trng thành
các th trng nh hn vi các khách hàng có nhu cu ging nhau, d nhn bit và
đáp ng mt cách hiu qu.Vic phân khúc th trng cng giúp doanh nghip s
dng các công c cng nh ngun lc Marketing mt cách hiu qu. Qua vic phân
khúc th trng, th trng mc tiêu thng đc chia nh da trên nhng yêu cu
sau:
Tính riêng bit: mi phân khúc th trng khác nhau s mang nhng đc
đim khác nhau.
Tính đng nht: trong cùng mt phân khúc th trng, các khách hàng khác
nhau có cùng nhu cu và nhn đnh.
Có th nhn bit: ngoài yu t phi nhn bit đc, các phân khúc th trng
còn phi đo lng đc.
Có th thâm nhp và hot đng hiu qu: doanh nghip bng các công c
Marketing ca mình s xâm nhp đc phân khúc th trng đư chn và hot đng
hiu qu trong phân khúc th trng đó.
kh nng sinh li: phân khúc th trng phi đ ln đ đm bo doanh
nghip hot đng có li.
Các phân khúc th trng ca th trng mc tiêu thng đc nhng ngi
làm Marketing phân chia da trên các tiêu chí sau:
10
Theo tiêu chí nhu cu: phân khúc th trng đc xác đnh thông qua tiêu
thc nhu cu ca ngi tiêu dùng. Bên cnh đó, phơn khúc theo nhu cu cng có th
đc kt hp vi đc đim nhân khu hc và tâm lý hc nhm xác đnh chính xác
hn phơn khúc th trng mc tiêu.
Theo tiêu chí khu hc: phơn khúc đc xác đnh thông qua gii tính, tui,
thu nhp, ngh nghip hoc hc vn.
Theo tiêu chí hành vi: da trên nhóm tiêu dùng có cùng các đc tính nh: li
ích tìm kim, lý do mua sn phm, dch v, tính trung thƠnh, cng đ s dng, s
lng và t l s dng đ tin hành phân khúc th trng.
Theo tiêu chí đa lý: th trng đc phân chia thành nhng nhóm có cùng v
trí đa lý.
Theo tiêu chí ngành ngh: chia th trng thành nhng nhóm khách hàng có
cùng ngành ngh sn xut kinh doanh.
Theo tiêu chí khu vc kinh t: th trng đc phân chia da trên các khu
vc kinh t khác nhau nh: khu vc kinh t nhƠ nc, khu vc có vn đu t nc
ngoài, khu vc t nhơn.
1.2.3. Xác đnh th trng mc tiêu
Thông qua vic đánh giá các phơn khúc th trng, doanh nghip s chn cho
mình mt hay mt s phân khúc mà mình có li th cnh tranh làm th trng mc
tiêu. T đó, doanh nghip s phân phi các ngun lc Marketing cho phân khúc th
trng mc tiêu này. Doanh nghip đánh giá các phơn khúc th trng da trên
nhng yu t sau đơy:
Yu t quy mô: Doanh nghip s đánh giá quy mô vƠ mc tng trng ca
tng phân khúc và chn cho mình phân khúc nào có quy mô vƠ tng trng phù
hp.
Yu t đ hp dn: hp dn ca th trng phi đc xem xét không ch
hin ti mà còn tng lai khi mƠ các yu t nh lƠ đi th cnh tranh hin ti, đi
th tim n, nhng sn phm thay th, quyn thng lng ca ngi mua vƠ ngi
cung ng đc xem xét.
11
Yu t ngun lc doanh nghip: Doanh nghip phi đánh giá các phơn khúc
th trng trên c s xem xét các ngun lc ca mình. Ngha lƠ phơn khúc th
trng phi phù hp vi mc tiêu lâu dài ca doanh nghip hoc doanh nghip phi
đ ngun lc đ thành công trong phân khúc th trng.
Sau khi đánh giá phơn khúc th trng, doanh nghip tin hành la chn th
trng mc tiêu theo các phng án sau:
Mt lƠ: Phng án tp trung vào mt phân khúc th trng. Doanh nghip s
tp trung vào mt phân khúc th trng và s dng mi ngun lc Marketing cho
phân khúc th trng nƠy. Phng án nƠy cho doanh nghip kh nng giƠnh đc v
trí dn đu cao, tuy nhiên cng to ra ri ro cao khi mà nhu cu ca phân khúc th
trng này gim.
Hai lƠ: Phng án chuyên môn hóa phơn khúc th trng có chn lc. Doanh
nghip s la chn mt s phân khúc th trng ch không phi ch mt phân khúc
th trng. Mi phân khúc th trng đu có sc hp dn và phù hp vi mc tiêu
ca doanh nghip. Phng án này giúp hn ch ri ro so vi phng án ch tp
trung vào mt phân khúc th trng vì khi nhu cu t mt phân khúc th trng
gim thì doanh nghip vn còn li nhun nhng phân khúc th trng khác.
Ba lƠ: Phng án chuyên môn hóa sn phm. Doanh nghip ch cung cp
mt s sn phm, dch v chuyên bit cho mt phân khúc th trng nht đnh. u
đim ca phng án nƠy lƠ có th to ra nhng sn phm cht lng cao nhng
cng có nhc đim là có ri ro cao khi th trng xut hin sn phm thay th.
Bn lƠ: Phng án chuyên môn hóa th trng. Doanh nghip tp trung phc
v nhiu nhu cu ca mt nhóm khách hàng c th. Nhc đim ca phng án nƠy
là doanh nghip s gp ri ro khi nhu cu ca phân khúc th trng này gim.
Nm lƠ: Phng án phc v toàn b th trng. Gm có: Làm Marketing
không phân bit, doanh nghip s dng cùng mt chin lc Marketing mà b qua
các khác bit v nhu cu ca các phân khúc. Doanh nghip s s dng cách làm này
đ giƠnh đc phân khúc th trng nhy cm vi giá thông quan vic đnh giá thp
nh tit kim chi phí Marketing; Làm Marketing có phân bit, doanh nghip thc
12
hin các chin lc Marketing riêng cho mi th trng mc tiêu đư chn. Phng
án này có th đem li tng mc doanh thu ln nhng chi phí kinh doanh cng s
cao.
Nm 1960, E. Jerome McCarthy, mt nhà tip th ni ting đ ngh phân chia
Marketing thành 4P (Product, Price, Place và Promotion). Hình 1.1 cho thy đc
4P ca Marketing.
Hình 1.1: 4P ca Marketing
Ngun: Philip Kotler, 1997
1.2.4. Sn phm
Sn phm theo quan đim ca Marketing hin đi là bt c th gì có th đa
vào th trng đ gây s chú ý, mua sm, s dng, tiêu th nhm tha mãn mt c
mun hay nhu cu. Nó có th là các vt th, dch v, ý tng, ầ
Sn phm có các thành phn sau đơy: Phn ct lõi (phn li ích nht đnh mà
khách hàng tìm kim), phn hin thc (đc đim, bao bì, nhãn hiu, kiu dáng, cht
lng, ầ), phn m rng (giao hàng, lp đt, dch v sau bán hàng, bo hƠnh, ầ).
Hình 1.2 s cho thy mt sn phm đc cu to t các thành phn nào.
Sn phm
Giá c
Phơn phi Chiêu th
Marketing-
Mix
13
Hot đng Marketing v sn phm là nn tng, lƠ bc khi đu trong hot
đng sn xut, kinh doanh ca doanh nghip. đáp ng nhu cu đang dng, phong
phú và liên tc thay đi ca khách hàng, doanh nghip cn phi sáng to, quan sát
tt c th trng hin ti và th trng tng lai.
Hình 1.2: Các thành phn ca sn phm
Ngun: Philip Kotler & Gary Armstrong, 2012
1.2.4.1. Các hot đng Marketing v cht lng sn phm
Hot đng duy trì cht lng sn phm: Ngoài nhng sai lm hin nhiên
hoc xut hin th hiu mi, nhiu công ty vn duy trì cht lng sn phm không
thay đi trong sut vòng đi ca sn phm.
Hot đng hoàn thin và ci tin cht lng sn phm: Doanh nghip s
dng hot đng nƠy đ hoàn thin sn phm v mt cu trúc k thut, nơng cao đ
bn, đ an toàn và kh nng gim tui th sn phm. Doanh nghip cng có th s
dng hot đng nƠy đ thay đi kiu dáng, kích c và mùi v ca sn phm. Bên
14
cnh đó, doanh nghip cng có th thay đi vt liu ch to, thay mi các chi tit,
b phn hay hng, không phù hp vi khách hàng bng các chi tit phù hp hn.
Hot đng gim dn cht lng sn phm: Sn phm khi mi gii thiu s có
cht lng tt. Khi to đc danh ting và chim đc th phn đáng k thì gim
cht lng sn phm đ bù vào chi phí vi hy vng khách hàng s không nhn ra s
thay đi.
1.2.4.2. Các hot đng Marketing v chng loi sn phm
Doanh nghip không th đm bo v trí ca mình trên th trng bng vic
ch kinh doanh mt loi sn phm duy nht trong điu kin th trng luôn thay đi
v mt không gian, thi gian, gii tính, tui tác, ngh nghip, thu nhp, ầ chính vì
l đó, doanh nghip cn phi có các hot đng v chng loi sn phm hp lỦ đ
đáp ng nhu cu ca th trng vƠ đm bo v th ca mình.
Hot đng tái đnh v nhãn hiu sn phm: Cho dù đư tng có mt v trí tt
trên th trng đn mc nào, qua mt thi gian sn phm cng cn phi đc đnh
v li vì các lý do sau: S thích ca khách hƠng đư thay đi qua thi gian nên sn
phm không còn phù hp vi th hiu ca ngi tiêu dùng hoc đi th cnh tranh
đư tung ra nhng sn phm tng t vƠ đang ln dn vào th phn ca công ty. Hot
đng tái đnh v sn phm có th đòi hi phi thay đi c sn phm ln hình nh sn
phm hoc có th ch cn tái đnh v bng cách thay đi hình nh ca sn phm.
Hot đng m rng hoc ct ta chng loi sn phm: hot đng m rng
nhãn hiu là hot đng mà doanh nghip đa ra nhng sn phm mi hay nhng sn
phm ci tin vi mt nhãn hiu đư thƠnh công. Vi hot đng m rng nhãn hiu
sn phm, nhà sn xut tit kim đc chi phí qung cáo so vi vic s dng mt
nhãn hiu mi và nhng sn phm mi, sn phm ci tin da trên nhãn hiu thành
công cng d dƠng, nhanh chóng đc th trng chp nhn hn. Ngc li, vic
tip nhn các thông tin phn hi t th trng giúp doanh nghip nhn bit đc đơu
là các sn phm không đc th trng chp nhn, các sn phm li thi. T đó,
doanh nghip có đc quyt đnh ct ta bt nhng sn phm này nhm dành các
15
ngun lc đ phát trin các sn phm có hiu qu hn. ó chính lƠ hot đng ct ta
chng loi sn phm.
Hot đng bin đi chng loi sn phm: Doanh nghip dùng chin lc
bin đi sn phm trên c s lƠm khác đi so vi nhng sn phm đang có. Chin
lc bin đi sn phm không nht thit đòi hi nhà sn xut phi to ra các sn
phm hoàn toàn mi. Nó bao gm các hot đng ci tin vt liu, bao bì, hình dáng,
ầ ca sn phm.
1.2.4.3. Hot đng đa dng hóa mt hàng hoc đi mi sn phm
Nhm tha mãn nhu cu khác nhau ca khách hàng và hn ch s suy thoái
nhanh ca sn phm, doanh nghip s phát trin các sn phm mi cho th trng
hin ti hoc phát trin các sn phm mi cho th trng mi bên cnh các sn
phm mƠ mình đang có.
1.2.5. Giá c
Trong Marketing, giá c là mt bin s quan trng. Ngi tiêu dùng s quyt
đnh mua sn phm này thay vì mua sn phm khác cng da vào yu t quyt đnh
là giá c. i vi doanh nghip, giá c s quyt đnh cnh tranh trên th trng,
doanh s và li nhun. Tùy theo phân khúc th trng cng nh mc tiêu hot đng
kinh doanh mà tng doanh nghip s chn cho mình phng pháp đnh giá và chin
lc giá phù hp.
1.2.5.1. Các phng pháp đnh giá sn phm:
nh giá cng chi phí: Giá bán theo phng pháp nƠy đc tính bng cách
cng thêm mt phn li nhun tiêu chun vào chi phí sn phm. Phng pháp tính
giá nƠy có u đim là đn gin, các đi lng tính giá bán có th kim soát đc.
Tuy nhiên, nhc đim ca phng pháp tính giá nƠy lƠ không xem xét đn yu t
nhu cu và cnh tranh trên th trng.
nh giá theo li nhun mc tiêu: Theo phng pháp nƠy, doanh nghip s
xem xét các mc sn lng khác nhau tng ng vi các mc giá khác nhau. T
đó, d kin đc mc sn lng hòa vn, lng cu và li nhun trên đn v sn
phm đ xác đnh tính kh thi ca li nhun mc tiêu.
16
nh giá theo ngi mua: Phng pháp nƠy đnh giá bán sn phm không
da trên chi phí ca nhà sn xut mà trên nhn thc ca khách hàng v sn phm.
Yu t ch yu ca phng pháp đnh giá nƠy đó chính lƠ nhn thc ca khách hàng
v giá tr sn phm. Bng các bin khác trong Marketing, doanh nghip xây dng
giá tr trong nhn thc ca ngi tiêu dùng v sn phm.
nh giá da vào cnh tranh: nh giá bán sn phm theo phng pháp nƠy
thì doanh nghip da hoàn toàn vào giá bán sn phm ca đi th cnh tranh mà
không quan tơm đn chi phí cng nh lƠ nhu cu trên th trng. Doanh nghip có
th đnh giá cao hn, thp hn hoc bng so vi giá ca đi th cnh tranh. i vi
th trng mƠ đ co giãn v giá khó đo lng đc th phng pháp đnh giá này
thng đc áp dng.
1.2.5.2. Các loi chin lc đnh giá bán sn phm
Bng 1.2: Các chin lc phi hp gia cht lng và giá c
Giá
Cht lng
Thp
Trung bình
Cao
Thp
1. Chin lc giá tr
- thp
2. Chin lc trung
bình ậ thp
3. Chin lc bán
giá ct c
Trung bình
4. Chin lc giá tr
- khá
5. Chin lc trung
bình
6. Chin lc bán
mc
Cao
7. Chin lc giá tr
- tuyt ho
8. Chin lc thâm
nhp
9. Chin lc siêu
phm
Ngun: Nguyn Th Kim Tho, 2013
Các kt hp gia giá bán và cht lng sn phm trong Bng 1.2 th hin
chin lc giá mà mt doanh nghip áp dng. Khi doanh nghip cung cp sn phm
vi cht lng thp: nu đnh giá thp thì là Chin lc giá tr - thp (1), nu đnh
giá trung bình thì là Chin lc trung bình ậ thp (2), nu đnh giá cao thì là Chin
lc bán giá ct c (3). Tng t nh vy, khi doanh nghip cung cp sn phm vi
cht lng trung bình: nu đnh giá thp thì là Chin lc giá tr - khá (4), nu đnh
giá trung bình thì là Chin lc trung bình (5), nu đnh giá cao thì là Chin lc