!"#$%&'(')*#+
, -. !/
Đảng ta đã xác định: “Giáo dục và đào tạo là quốc sách hàng đầu, là sự
nghiệp của Đảng, Nhà nước và của toàn dân. Đầu tư cho giáo dục là đầu tư phát
triển, được ưu tiên đi trước trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế - xã
hội”.
Những năm gần đây, toàn ngành Giáo dục nước ta nói chung và giáo dục
tiểu học tại huyện Trà Bồng nói riêng đã thực hiện nhiều dự án về sư phạm, mỗi
một dự án đều có nét riêng, hiệu quả riêng của nó nhưng chung quy lại thì các Dự
án đều tập trung cho mục tiêu đổi mới chương trình giáo dục, trong đó việc đổi
mới chương trình giáo dục phổ thông là một trong những nhiệm vụ quan trọng
được đặt lên hàng đầu.
Mục tiêu của việc đổi mới chương trình giáo dục phổ thông là xây dựng nội
dung chương trình, phương pháp giáo dục, sách giáo khoa phổ thông mới nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện thế hệ trẻ, đáp ứng yêu cầu phát triển
nguồn nhân lực phục vụ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, phù hợp với thực
tiễn và truyền thống Việt Nam; tiếp cận trình độ giáo dục phổ thông ở các nước
phát triển trong khu vực và thế giới. Trong đó đổi mới phương pháp giáo dục nói
chung và phương pháp dạy học nói riêng theo hướng phát huy tính tích cực, tự
giác, chủ động của người học được xác định là một nhiệm vụ quan trọng, mang
tính đột phá của các nhà trường, các giáo viên.
Và Dự án mô hình trường học mới (VNEN) đã được lựa chọn là Dự án về sư
phạm với trọng tâm đổi mới phương pháp, tổ chức lớp học và đánh giá học sinh
theo xu hướng của giáo dục hiện đại.
Mô hình VNEN là mô hình thực hiện đổi mới phương pháp dạy học theo
nguyên tắc lấy học sinh làm trung tâm, giáo viên là người đóng vai trò tổ chức hoạt
động, hướng dẫn các em hoạt động để thu nhận kiến thức. Giáo viên không trực
tiếp cung cấp kiến thức có sẵn trong sách. Học sinh tự thảo luận theo nhóm, phân
công nhiệm vụ cho nhau và khi gặp vấn đề khó không giải đáp được mới yêu cầu
sự trợ giúp của giáo viên bằng thẻ cứu trợ.
Mô hình này vừa kế thừa những mặt tích cực của mô hình trường học
truyền thống, vừa có sự đổi mới căn bản về mục tiêu đào tạo, tài liệu học tập,
phương pháp dạy học, cách đánh giá, cách tổ chức quản lí lớp học, cơ sở vật chất
phục vụ cho dạy học…
Dạy học theo Mô hình VNEN là cách tổ chức lớp học theo nhóm, mỗi nhóm
có 4 - 6 học sinh. Lớp học sẽ có Hội đồng tự quản và các ban, phụ trách từng
nhiệm vụ riêng. Mỗi nhóm sẽ có một nhóm trưởng phụ trách triển khai các hoạt
động khi được giáo viên yêu cầu. Nhóm trưởng sẽ giúp giáo viên theo sát các bạn
trong nhóm, phân công nhiệm vụ cho từng bạn ở đầu tiết học, hướng dẫn hỗ trợ
cho các bạn trong học tập.
01&2030 45 640 !0505780509
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
Với mô hình này, học sinh sẽ có nhiều cơ hội thể hiện mình, chủ động hơn
trong mọi hoạt động học tập cũng như sinh hoạt, trên tinh thần hợp tác cùng nhau.
Học sinh hình thành thói quen làm việc theo 10 bước học tập của mô hình, biết
cách tự quản lớp học, rèn luyện cho các em thói quen tự học, tự khám phá và lĩnh
hội kiến thức. Ngoài ra, học sinh được tiếp thu với nhiều ý kiến trong nhóm, được
tranh luận, giải đáp, bày tỏ những suy nghĩ của mình với các thành viên; phát triển
cho các em kĩ năng tự tin trong giao tiếp, mạnh dạn đề xuất ý kiến và làm chủ được
các hoạt động ngoại khóa của lớp, của nhóm… Trong kiểm tra đánh giá, coi trọng
cả đánh giá trong quá trình dạy học với đánh giá kết quả thực hiện học tập của học
sinh theo tinh thần vì sự tiến bộ của học trò. Chính việc kiểm tra đánh giá trong
quá trình dạy học đó giúp giáo viên phát hiện những nhân tố tích cực, những cố
gắng, tiến bộ của học sinh để động viên, tạo hứng thú học tập, đồng thời phát hiện
những khó khăn mà học sinh có thể không vượt qua được để hướng dẫn các em
khắc phục.
Đặc biệt, ở mô hình này các em sẽ được học 2 buổi trên ngày và học theo
một chương trình sách giáo khoa riêng (Tài liệu hướng dẫn học tập). Tài liệu
hướng dẫn học tập (TLHDHT) được thiết kế theo kiểu 3 trong 1, nghĩa là
TLHDHT dùng cho học sinh, giáo viên và phụ huynh.
Với nhiều ưu điểm nổi trội của chương trình, qua ba năm thực hiện mô hình
VNEN đơn vị chúng tôi đã nhận được sự quan tâm sâu sắc của lãnh đạo ngành,
lãnh đạo địa phương, sự ủng hộ nhiệt tình của phụ huynh học sinh. Đặc biệt là sự
nhiệt huyết của Ban Giám hiệu và đội ngũ giáo viên trong nhà trường. Hầu hết
giáo viên VNEN đã thực hiện thành công việc chuyển đổi từ vai trò giảng giải,
truyền thụ kiến thức sang tổ chức, hướng dẫn học sinh cách học, theo dõi kiểm soát
học sinh tự học; đa số giáo viên VNEN đã tập trung vào nghiên cứu nội dung bài
học, hoạt động học trong tài liệu hướng dẫn học để điều chỉnh , dự kiến tình huống
sư phạm, chuẩn bị đồ dùng dạy học… nhằm đạt được hiệu quả bài học cao nhất.
Sau thời gian thực hiện và phát huy hiệu quả của Mô hình trường học mới
tại đơn vị, bản thân đã mạnh dạn viết lại những kinh nghiệm, những sáng kiến đã
được trải nghiệm mong được chia sẻ cùng đồng nghiệp. Đồng thời với mong muốn
làm thế nào để có thể duy trì và phát huy hiệu quả của mô hình trường học mới
trong thời gian tới vì năm học 2014-2015 này là năm cuối cùng trong lộ trình thực
hiện thí điểm mô hình trường học mới (VNEN) tại Trường Tiểu học và THCS Trà
Hiệp chúng tôi. Đó chính là lý do bản thân chọn đề tài: !
"#"$%&'()*+",-"$.%/01234"5/"#"$%&'%6
7,8"$$'9%'"$"!,-"$:;
01&2030 45 640 !050578050:
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
<=
>;?@A7B7C"D
Dự án Mô hình trường học mới tại Việt Nam (Dự án GPE-VNEN, Global
Partnership for Education – Viet Nam Escuela Nueva) là một Dự án về sư phạm
nhằm xây dựng và nhân rộng một kiểu mô hình nhà trường tiên tiến, hiện đại, phù
hợp với mục tiêu phát triển và đặc điểm của giáo dục Việt Nam.
Mô hình trường học mới khởi nguồn từ Côlômbia từ những năm 1995-2000
để dạy học trong những lớp ghép ở vùng miền núi khó khăn, theo nguyên tắc lấy
học sinh làm trung tâm. Từ năm 2012, Dự án Mô hình trường học mới đã triển
khai áp dụng mô hình VNEN trong 3 năm học liên tiếp, gây dựng được niềm tin
cho giáo viên, cha mẹ học sinh, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện nền
giáo dục Việt Nam.
So với mô hình truyền thống nặng về truyền thụ kiến thức có tính áp đặt, mô
hình VNEN khắc phục được nhược điểm này, đảm bảo sự hài hòa giữa dạy chữ và
dạy làm người. Có thể thấy sự khác biệt trên nhiều phương diện. Thứ nhất, tài liệu
dạy và học trong mô hình VNEN không phải sách giáo khoa mà là tài liệu “hướng
dẫn học” dùng chung cho giáo viên, học sinh và phụ huynh. Thứ hai, mô hình
VNEN lấy “hoạt động học” làm trung tâm, giáo viên không giảng giải, không
truyền thụ kiến thức một chiều cho cả lớp nghe, mà tập trung theo dõi, hướng dẫn
học sinh tự học và hỗ trợ kịp thời từng nhóm học sinh khi gặp khó khăn. Thứ ba, tổ
chức lớp học thay đổi căn bản, các em ngồi học theo nhóm, có nhóm trưởng luân
phiên điều hành. Bên cạnh đó, mô hình này chú trọng hoạt động tự giáo dục của
học sinh, bao gồm tự quản, tự học, tự đánh giá.
E;F%G"$H&"ID
Trà Hiệp là một trong bảy xã có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn
của huyện Trà Bồng với dân số hơn 90% dân số là người đồng bào dân tộc Kor.
Công việc chính của người dân nơi đây là làm nông nghiệp, thu nhập bình quân
đầu người hàng năm khá thấp, do mức thu nhập thấp nên đời sống của nhân dân
còn rất nhiều khó khăn, thiếu thốn, cũng vì cuộc sống khó khăn mà sự quan tâm,
chăm lo của các bậc cha mẹ đối với việc học tập của con em mình chưa được quan
tâm đúng mức; đa số, học sinh chưa được trang bị đầy đủ các điều kiện, đồ dùng
học tập cần thiết, phần nào đã ảnh hưởng đến chất lượng học tập của học sinh.
Điều kiện kinh tế - xã hội chậm phát triển đã ảnh hưởng, tác động và kéo
theo các điều kiện để quan tâm, đầu tư phát triển sự nghiệp giáo dục của địa
phương cũng khó khăn. Dự án Mô hình trường học mới được triển khai thí điểm
tại Trường TH&THCS Trà Hiệp bắt đầu từ năm học 2012-2013, lúc bấy giờ chỉ
mới áp dụng đối với khối lớp 2 và lớp 3 (97 học sinh/6 lớp tham gia học chương
trình VNEN).
01&2030 45 640 !050578050;
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
Thời gian đầu, khi mới triển khai mô hình chúng tôi cũng đã gặp phải
không ít khó khăn như:, mọi cái đều mới lạ, bỡ ngỡ đối với học sinh. Giáo viên
lúng túng trong việc tổ chức lớp học, cảm xúc hồi hộp, lo lâu và có đôi chút ái
ngại. Bởi lẽ, giáo viên đã quen thuộc với phương pháp dạy học trước đây, giờ mọi
thứ dường như thay đổi, liệu có đạt được những thành công? Hơn nữa, học sinh
lớp 2, 3 còn nhỏ, khả năng đọc hiểu còn hạn chế, trình độ nhận thức của học sinh
không đồng đều. Đa số học sinh tiếp thu chậm, ghi nhớ kém, nhút nhát, tự ti,….
Việc bầu chọn Hội đồng tự quản, các ban trong lớp và các nhóm trưởng cũng như
việc thực hiện nhiệm vụ của các thành viên này là cực kỳ khó khăn, bởi các em
chưa có kỹ năng điều hành nhóm, kỹ năng tổ chức trò chơi, chưa biết hợp tác trong
học tập, chưa mạnh dạn trình bày ý kiến của mình. Không khí lớp học nặng nề,
căng thẳng. Phần ứng dụng học tập ở nhà học sinh không tự giải quyết được vì
không có sự hướng dẫn của phụ huynh. Đa số phụ huynh học sinh thiếu quan tâm
đến con em, còn phó mặc cho nhà trường. Cơ sở vật chất thiếu thốn, một số phòng
học không đảm bảo diện tích, chật chội; bàn ghế ở một số lớp chưa đúng quy định;
thiếu đồ dùng dạy học,…
Xuất phát từ thực trạng đáng lo ngại trên, Ban Giám hiệu đã triệu tập cuộc
họp cùng với các tổ trưởng chuyên môn trong nhà trường đề ra một số giải pháp
nhằm từng bước tháo gỡ những khó khăn để thực hiện thành công mô hình này.
J;K("F%("D
Là cán bộ quản lý, lãnh đạo đơn vị nhiều năm, dày dạn kinh nghiệm song
bản thân vẫn không thoát khỏi những lo lắng, lúng túng khi mới đầu được Phòng
Giáo dục và Đào tạo chọn và giao nhiệm vụ: là đơn vị thực hiện thí điểm mô hình
trường học mới. Vừa vui mừng xen lẫn cái cảm giác lo âu, mặc dù biết rằng mô
hình này đã được áp dụng thành công ở các nước trên thế giới.
Ngay sau khi nhận nhiệm vụ, là người đứng đầu đơn vị chịu trách nhiệm
trước cơ quan quản lý cấp trên (Phòng Giáo dục và Đào tạo, Ủy ban nhân xã Trà
Hiệp) về mọi hoạt động giáo dục của nhà trường, bản thân đã xác định: phải cố
gắng bằng mọi giá để thực hiện thành mô hình trường học mới.
Kiên định và quyết đoán, dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách nhiệm, đó là
phương châm sống, làm việc của tôi. Tôi bắt đầu nghiên cứu, tìm hiểu, đọc tài liệu
để sớm tiếp cận với mô hình, dần từng bước áp dụng mô hình vào thực tiễn công
tác, phù hợp với đặc trưng, điều kiện kinh tế - xã hội của địa phương, đơn vị.
Trong quá trình nghiên cứu và tổ chức triển khai thực hiện, tôi vừa làm – vừa học,
chỗ nào không hiểu, tôi không ngại hỏi đồng nghiệp, chuyên viên phụ trách Giáo
dục Tiểu học của Phòng Giáo dục và Đào tạo; Đồng thời, mỗi lần có cán bộ Sở,
Phòng Giáo dục và Đào tạo về kiểm tra, tôi không ngại bộc bạch những lo lắng,
trăn trở và tâm sự, cách thức giải quyết vấn đề, định hướng của nhà trường trong
thời gian đến để nhận được sự góp ý từ các đồng chí có chuyên môn, kinh nghiệm
trong công tác quản lý.
01&2030 45 640 !050578050<
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
Bám sát các dấu hiệu đặc trưng của mô hình trường học mới, mạnh dạn tổ
chức lớp học theo mô hình trường học mới, hướng dẫn, giúp đỡ giáo viên để các
đồng chí nắm chắc nhiệm vụ, phối hợp tổ chức triển khai thực hiện. Và sau đây là
các biện pháp đã được triển khai thực hiện có hiệu quả tại Trường Tiểu học và
THCS Trà Hiệp từ khi áp dụng mô hình trường học mới:
;=9=>4?@#5ABC D#E
F#G0H7?#E? !
Mục tiêu của biện pháp này là nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo viên;
giúp giáo viên có hiểu biết sâu về mô hình trường học mới – VNEN để cán bộ,
giáo viên không ngại khó, ngại khổ khi tiếp nhận công việc mới; tự tin để thể hiện
mình và vui vẻ, trách nhiệm cao khi được giao nhiệm vụ; Qua đó, Ban Giám hiệu
phân công nhiệm vụ cụ thể đến từng đối tượng trong Hội đồng sư phạm nhà
trường.
IJ$F#
Ngay vào đầu năm học, nhà trường tổ chức cuộc họp với chính quyền địa
phương, BĐDCMHS và toàn thể phụ huynh học sinh của các lớp tham gia thí điểm
mô hình trường học mới (VNEN) để triển khai nội dung và cách thức thực hiện
chương trình. Từ đó, mọi người đã nắm bắt và đồng tình ủng hộ.
- Quan tâm, chỉ đạo sát sao việc tổ chức tập huấn và bồi dưỡng chuyên môn.
- Tăng cường dự giờ, tư vấn, rút kinh nghiệm.
- Tổ chức sinh hoạt các chuyên đề, sinh hoạt chuyên môn dựa trên giờ dạy
cho toàn giáo viên trong đơn vị tham gia, thảo luận rút kinh nghiệm về phương
pháp dạy học, kỹ năng điều hành lớp của Chủ tịch Hội đồng Tự quản, của nhóm
trưởng, …vào các ngày thứ 7 hằng tuần.
- Lên thời khóa biểu phù hợp, đảm bảo tính sư phạm.
- Khuyến khích giáo viên linh hoạt, sáng tạo trong dạy học.
- Triển khai cho mỗi lớp đều phải thành lập “Nhóm bạn học ở nhà và gọi
nhau đi học ở trường” để cùng làm bài tập ứng dụng và rủ nhau đi học để duy trì tỷ
lệ chuyên cần; mỗi giáo viên phải viết nhật kí giảng dạy những vấn đề bất cập về
sách, những khó khăn của học sinh, những giải pháp thực hiện đạt hiệu quả, nhật
ký đánh giá học sinh.
- Chỉ đạo cho giáo viên Tổng phụ trách Đội nghiên cứu, triển khai tổ chức
các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp, các trò chơi trong sinh hoạt tập thể, trong
giờ học thể dục, các trò chơi dân gian, để làm phong phú các hoạt động trong
nhà trường, tạo không khí vui tươi, thoải mái cho các em vào học kiến thức và để
mỗi học sinh thực sự cảm nhận được “Mỗi ngày đến trường là một niềm vui”.
- Thường xuyên kiểm tra giáo viên về: Sổ nhật kí giảng dạy và nhật ký đánh
giá học sinh để tư vấn điều chỉnh kịp thời.
01&2030 45 640 !050578050K
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
- Đăc biệt, đầu năm học Ban Giám hiệu kiểm tra chất lượng học tập, nắm
chắc tên từng em, số lượng học sinh đọc chưa thông, viết chưa thạo của từng lớp,
rồi phân đều cho mỗi giáo viên đứng lớp chịu trách nhiệm hướng dẫn, kèm cặp bao
nhiêu em cụ thể, hằng tháng BGH phối hợp với các tổ trưởng chuyên môn dự giờ
kiểm tra đánh giá sự tiến bộ của những em này và đưa vào đánh giá giáo viên.
- Tổ chức tăng cường tiếng Việt trong hè cho học sinh học hết lớp 1 chuẩn bị
vào học lớp 2 chương trình VNEN.
IJ$0H?#
LChủ động lên kế hoạch sinh hoạt chuyên môn trong tổ, nội dung sinh hoạt
đi vào chiều sâu và có chất lượng, mỗi lần sinh hoạt nêu lên được những tồn tại,
khó khăn bất cập, những vướng mắc gặp phải trong quá trình dạy học. Tổ chức
thảo luận và thống nhất trong tổ những điều chỉnh, những giải pháp khắc phục tồn
tại trong thời gian đến.
- Tăng cường dự giờ, tư vấn cho giáo viên trong tổ để trao đổi thống nhất về
phương pháp, cách thức tổ chức lớp học, cách điều hành của nhóm trưởng cũng
như việc học sinh có thực sự tự học, tự giác, tích cực trong giờ học và thực hiện
đúng 10 bước lên lớp hay hoàn thành các hoạt động theo yêu cầu của bài học. Bên
cạnh còn chú trọng về sự giúp đỡ lẫn nhau của các bạn trong nhóm, của giáo viên
với học sinh yếu, câu lệnh cùng những ngữ điệu của giáo viên trên lớp …
01&2030 45 640 !050578050L
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
Ảnh: 10 bước học tập theo mô hình trường học mới (VNEN)
01&2030 45 640 !050578050M
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
- Ngoài ra, còn tổ chức các chuyên đề ở các môn học, hoạt động giáo dục mà
giáo viên còn lúng túng (Âm nhạc, Mỹ thuật, Thể dục, Đạo đức, Thủ công (Kỹ
thuật)) rút kinh nghiệm trong tổ để có phương pháp giảng dạy tốt.
- Thường xuyên kiểm tra Sổ nhật kí giảng dạy và nhật ký đánh giá học sinh
của giáo viên để tư vấn điều chỉnh kịp thời. Đồng thời đề xuất với nhà trường
những khó khăn bất cập và xin ý kiến chỉ đạo để triển khai điều chỉnh nhằm giúp
giáo viên trong tổ thực hiện tốt hơn sổ nhật kí dạy học.
IJ$?
- Nghiên cứu kĩ bài dạy (mục tiêu cần đạt, câu lệnh, lôgô ) để trao đổi với
các giáo viên trong khối, điều chỉnh cho phù hợp; nắm chắc 5 bước giảng dạy và
10 bước học tập để tổ chức dạy học trên lớp đạt hiệu quả.
- Thời gian đầu khi học sinh chưa quen cách học, trước khi tổ chức cho học
sinh trải nghiệm, phân tích khám phá, rút ra kiến thức mới, giáo viên cần linh hoạt
kết hợp tính kế thừa của phương pháp dạy học truyền thống để giao nhiệm vụ rõ
ràng cho các nhóm thực hiện.
- Cập nhật vào nhật kí giảng dạy và nhật ký đánh giá học sinh những khó
khăn, những giải pháp thực hiện đạt hiệu quả trong quá trình giảng dạy.
- Hướng dẫn học sinh lựa chọn và bình bầu những bạn mạnh dạn, nhanh
nhẹn, học lực khá, giỏi vào Hội đồng tự quản và làm nhóm trưởng.
- Tập huấn cho nhóm trưởng và Hội đồng tự quản kỹ năng điều hành nhóm
học tập cũng như tổ chức các hoạt động vui chơi khi khởi động.
- Mỗi lớp đều phải thành lập “Nhóm bạn học ở nhà và gọi nhau đi học ở
trường” để cùng làm bài tập ứng dụng và rủ nhau đi học để duy trì tỷ lệ chuyên
cần.
- Tăng cường kiểm tra bài tập ứng dụng. Tăng cường (phần đọc và viết) vào
đầu buổi học.
- Phân nhóm nhiều đối tượng để học sinh hỗ trợ nhau trong học tập.
- GV quan tâm, giúp đỡ nhiều hơn đối với những học sinh yếu, nhẹ nhàng,
tôn trọng, gần gũi, giải thích từ từ, lôgic các kiến thức có liên quan để học sinh
hiểu ra vấn đề, không nổi nóng, quát tháo học sinh. Thường xuyên động viên,
khuyến khích khi các em có tiến bộ.
- Trong dạy học phải bao quát lớp, quy định các kí hiệu để học sinh thực
hiện theo lệnh và kiểm tra giám sát, giúp đỡ các nhóm kịp thời. Nhất thiết phải tổ
chức bước khởi động để tạo hứng thú cho học sinh trước khi bước vào tiết học.
- Đối với những bài có kênh hình và kênh chữ không phù hợp hoặc quá trừu
tượng với học sinh, giáo viên mạnh dạn điều chỉnh và giảng giải, phân tích để học
sinh hiểu.
01&2030 45 640 !050578050N
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
- Phân loại đối tượng học sinh để giao việc phù hợp và bồi dưỡng, phụ đạo
cho các em…
;=:=0HO-P+4CD?#*#
Q,1?
Ảnh: Trong một tiết sinh hoạt chuyên môn
Một trong những đổi mới căn bản về bồi dưỡng giáo viên của mô hình
VNEN là tổ chức bồi dưỡng, tập huấn. Đây là việc làm hết sức cần thiết để giáo
viên tự tin khi áp dụng phương pháp dạy học VNEN nhằm mục đích:
- Giúp giáo viên có hiểu biết sâu và mô hình trường học mới – VNEN.
- Từng bước đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới sư phạm một cách vững
chắc đáp ứng yêu cầu của mô hình trường học mới – VNEN.
- Trên cơ sở bồi dưỡng nghiệp vụ, chuyên môn nhằm giải quyết những vấn
đề mới và khó, những tình huống sư phạm nhằm thực hiện tốt chương trình và đạt
hiệu quả cao ở mô hình trường học mới – VNEN.
Tất cả những nội dung tập huấn, bồi dưỡng trên đều tập trung và xoay quanh
những vấn đề liên quan tới hoạt động học của học sinh.
Cụ thể, hoạt động tập huấn, bồi dưỡng đã được tổ chức tại đơn vị dưới nhiều
hình thức: Tổ chức sinh hoạt các chuyên đề, sinh hoạt chuyên môn dựa trên giờ
dạy cho toàn giáo viên trong đơn vị tham gia, thảo luận rút kinh nghiệm về phương
pháp dạy học, kỹ năng điều hành lớp của Chủ tịch Hội đồng tự quản, của nhóm
trưởng, …vào các ngày thứ 7 hằng tuần.
Vấn đề lựa chọn phương án hợp lý khi sử dụng tài liệu Hướng dẫn học ở mô
hình VNEN là một trong những nội dung chính trong sinh hoạt chuyên môn tại
trường và đi tới thống nhất việc lựa chọn phương án hợp lý khi sử dụng tài liệu
01&2030 45 640 !050578050R
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
Hướng dẫn học (điều chỉnh tài liệu) nhằm giúp mỗi giáo viên có kế hoạch bài dạy
tốt nhất trước khi lên lớp để tổ chức dạy học.
Ví dụ: Lựa chọn phương án hợp lý (điều chỉnh) khi sử dụng tài liệu Hướng
dẫn học Tiếng Việt, lớp 2, tập 1A
Ở Bài 1A, trang 6, HĐ1 yêu cầu:
Căn cứ câu lệnh này, học sinh sẽ bắt đầu thao tác nhìn từ câu trả lời (a) bên
B sau đó đối chiếu theo câu hỏi bên A để chọn, kết quả học sinh sẽ rất khó xác
định câu hỏi bên A cho phù hợp. Đối với những học sinh hạn chế đọc hiểu tiếng
Việt sẽ khó hoàn thành mục tiêu này.
Để theo đúng quy trình các bước của hoạt động này, giáo viên có thể điều
chỉnh lại câu lệnh như sau: Đọc câu hỏi ở bên A và chọn câu trả lời ở bên B cho
phù hợp.
M"H! *9%M
'G
N"$
N"$ .%7(
,?"$"
1O%P"4
%'Q8
Bài 1A Đọc và hiểu
nội dung
truyện
HĐ1 Dựa theo nội
dung bài học,
chọn câu trả lời
bên B phù hợp
với câu hỏi bên
A
Đọc câu hỏi ở
bên A và chọn
câu trả lời ở bên
B cho phù hợp
Việc lựa chọn phương án hợp lý khi sử dụng tài liệu Hướng dẫn học ở mô
hình VNEN (điều chỉnh tài liệu Hướng dẫn học) dựa trên cơ sở đảm bảo nguyên
tắc chung, giúp giáo viên không chủ quan, tránh tùy tiện trong quá trình thảo luận,
tìm phương án hợp lý (điều chỉnh tài liệu) khi sử dụng tài liệu Hướng dẫn học. Giữ
vững nguyên tắc, thực chất là làm cho Chuẩn kiến thức và kỹ năng các môn học,
lớp học không những được thực hiện đồng đều trong toàn trường mà còn phát huy
tối đa các khả năng, điều kiện sư phạm của giáo viên.
01&2030 45 640 !0505780509S
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
;=;=T#J## ,UD3 V4V
,W.+?X0Q !CY.-,W4VC6P+
..DA. !
Mục tiêu của biện pháp là làm thế nào để huy động mọi nguồn lực nhằm
tăng cường nguồn CSVC trong nhà trường, làm thế nào để sử dụng hợp lý, có hiệu
quả nguồn CSVC hiện có của nhà trường chính là mục tiêu của biện pháp này.
Nội dung và cách thức thực hiện:
- Dần từng bước mua sắm, đầu tư, tăng cường CSVC, trang thiết bị phục vụ
cho các hoạt động giáo dục trong nhà trường. Hiệu trưởng cùng với kế toán chủ
động xây dựng kế hoạch kinh phí hàng năm, sử dụng có hiệu quả, tiết kiệm, hợp lý
nguồn ngân sách được phân bổ để có thể dành một phần kinh phí cho mua sắm,
đầu tư, tăng cường CSVC, trang thiết bị phục vụ việc dạy – học; Xây dựng kế
hoạch hàng năm, dài hạn về tăng cường CSVC gửi về Phòng GD&ĐT để mong
nhận được sự quan tâm, giúp đỡ, tạo điều kiện của Phòng GD&ĐT trong vấn đề bổ
sung, phân bổ kinh phí cho hoạt động mua sắm, tăng cường CSVC cho nhà trường.
- Khuyến khích giáo viên khai thác, sử dụng hiệu quả CSVC hiện có.
- Khuyến khích học sinh tìm tòi, tự tạo ra những vật dụng, đồ dùng phục vụ
cho việc trang trí lớp học, hoạt động học tập (xây dựng góc học tập, góc thư viện,
góc cộng đồng,…) phù hợp với điều kiện, khả năng của lớp, tận dụng được những
vật liệu sẵn có ở địa phương.
Ví dụ: Học sinh tự tìm và xây dựng góc học tập từ các vật dụng phục vụ
cuộc sống, đồ dùng do học sinh tự làm như: cái bát, cái đĩa, cái chổi, máy bay giấy,
các bài kiểm tra đạt điểm tốt, các bài vẽ, các sản phẩm cắt dán,…
- Phân công một nhân viên phụ trách, thống nhất quy định, lề lối, thời gian
mượn, trả các thiết bị để tránh thất thoát, hỏng hóc. Hàng năm phải tổ chức rà soát,
kiểm kê lại số lượng, chất lượng của các trang thiết bị hiện có.
- Kêu gọi các doanh nghiệp thi công xây dựng trên địa bàn, các bậc cha mẹ
học sinh có tâm huyết với sự nghiệp giáo dục ủng hộ về tinh thần, vật chất cho nhà
trường trong những hoạt động giáo dục. Tuy đời sống của đại bộ phận người dân ở
đây còn rất nhiều khó khăn, thiếu thốn, nhưng nhân dân địa phương luôn ủng hộ
nhà trường trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục, sự ủng hộ đó không hoàn
toàn là vật chất mà đơn thuần chỉ là những lời động viên, khích lệ về tinh thần, nhà
trường luôn trân trọng những đóng góp, hỗ trợ của nhân dân địa phương, các bậc
cha mẹ học sinh dù là nhỏ nhất.
- Khi đã được cung cấp nguồn tài chính, BGH lên kế hoạch cụ thể cho việc
đầu tư sân chơi, bãi tập, mua sắm trang thiết bị phù hợp với mục đích sử dụng như
đầu tư cho thư viện nhà trường, mua sắm bàn ghế, máy vi tính, máy chiếu, micro,
âm li, loa đài, cho các lớp học, tránh việc mua sắm những trang thiết bị lãng phí
không thiết thực trong dạy – học.
01&2030 45 640 !05057805099
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
- Chủ động tích cực tham mưu với lãnh đạo các cấp, tuy nhiên việc tham
mưu cũng phải có kế hoạch, không tham mưu lặt vặt theo vụ việc, mỗi lần được bố
trí làm việc phải chuẩn bị kỹ nội dung để trình bày một cách toàn diện, trọng tâm.
Sau khi được lãnh đạo chấp thuận, nhà trường tổ chức thực hiện và kịp thời báo
cáo kết quả với lãnh đạo địa phương. Tạo cơ hội để cấp ủy, chính quyền địa
phương đến thăm cơ sở vật chất, gặp gỡ giáo viên nhà trường. Tham mưu để cấp
ủy và chính quyền địa phương có kế hoạch làm việc theo định kỳ với Lãnh đạo nhà
trường. Thông qua các buổi họp, làm việc, nhà trường sẽ kịp thời báo cáo diễn biến
tình hình hoạt động của nhà trường và xin ý kiến chỉ đạo, hỗ trợ đối với những vấn
đề nằm ngoài khả năng giải quyết của nhà trường. Luôn chủ động tranh thủ sự
quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương, không trông chờ hay ỷ lại. Mỗi lần
đề xuất chủ trương để phát triển giáo dục ở địa phương, Hiệu trưởng đều phải tham
mưu cụ thể các biện pháp thực hiện.
Hiệu trưởng không nên báo cáo, gặp gỡ lãnh đạo các cấp vào lúc họ đang
phải tập trung lo những công việc lớn. Phải kiên trì, tham mưu một lần chưa được
hãy lặp lại nhiều lần. Trình bày với một đồng chí chủ chốt chưa đạt, Hiệu trưởng
cần tìm gặp nhiều đồng chí trong cấp ủy, chính quyền để được tập thể ủng hộ,
đồng tình với đề xuất của nhà trường. Thường xuyên và kịp thời cung cấp những
thông tin về giáo dục (các chủ trương của ngành, các hoạt động của các đơn vị ….)
đến các cán bộ chủ chốt trong cấp ủy, chính quyền địa phương. Việc tham mưu
phải thuận theo ý Đảng, lòng dân và được thể hiện bằng các nghị quyết của cấp ủy,
văn bản chỉ đạo của địa phương mới được toàn cộng đồng ủng hộ.
;=<=0,P5AB1"CZ[\JHO,$
"\# !"#$4*#,W,$"]"C
,#^"P4.
Việc xây dựng Hội đồng tự quản học sinh là một biện pháp giáo dục nhằm:
- Thúc đẩy sự phát triển về đạo đức, tình cảm và ý thức xã hội của học sinh
thông qua những kinh nghiệm hoạt động thực tế của các em trong nhà trường và
mối quan hệ của các em với những người xung quanh.
- Đảm bảo cho các em tham gia một cách dân chủ và tích cực vào đời sống
học đường.
- Tạo cơ chế khuyến khích các em tham gia một cách toàn diện vào các hoạt
động của nhà trường và phát triển tính tự chủ, sự tôn trọng, bình đẳng, tinh thần
hợp tác và đoàn kết của học sinh.
- Giúp các em phát triển kỹ năng ra quyết định, kỹ năng hợp tác và kỹ năng
lãnh đạo; đồng thời cũng chuẩn bị cho các em ý thức trách nhiệm khi thực hiện
những quyền và bổn phận của mình.
Hội đồng tự quản là do các em học sinh tổ chức và thực hiện; Hội đồng tự
quản học sinh bao gồm các thành viên là học sinh. Hội đồng tự quản được thành
lập là vì học sinh, bởi học sinh và để bảo đảm cho các em tham gia một cách dân
01&2030 45 640 !0505780509:
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
chủ và tích cực vào đời sống học đường; khuyến khích các em tham gia một cách
toàn diện vào các hoạt động của nhà trường.
Sơ đồ tổ chức Bộ máy Hội đồng tự quản học sinh bao gồm:
1 Chủ tịch Hội đồng tự quản học sinh.
2 Phó Chủ tịch Hội đồng tự quản.
Và các ban tham gia Hội đồng tự quản (Ban học tập; Ban quyền lợi; Ban sức
khoẻ, vệ sinh; Ban văn nghệ, thể dục; Ban thư viện; Ban đối ngoại…)
Ảnh: Sơ đồ tổ chức Bộ máy Hội đồng tự quản
Tuy nhiên, để thành lập được Hội đồng tự quản học sinh quả là một việc làm
không mấy dễ dàng và càng khó khăn hơn để đạt được mục đích của Hội đồng tự
quản học sinh nhất là đối với học sinh miền núi nơi đây. Bởi lẻ, học sinh nơi đây
hầu hết là học sinh dân tộc thiểu số nên đặc điểm tâm sinh lý của các em cũng có
những nét rất riêng, rất đặc trưng:
Do còn nghèo về ngôn ngữ tiếng Việt và ít có cơ hội giao tiếp với xã hội nên
nét tính cách điển hình của các em là rất rụt rè, ít nói và hay tự ti. Một phần là do
tính cách, một phần là do sự hiểu biết về kiến thức còn hạn chế, nói ra sợ sai, sợ
thầy cô và các bạn cười nên các em rất ngại phát biểu ý kiến trong lớp. Sự tự ti rụt
rè khiến các em ngại va chạm, không dám đấu tranh với những biểu hiện sai trái
của bạn bè xung quanh, đồng thời cũng không muốn ai động chạm đến mình. Tính
cách bảo thủ này đã ảnh hưởng tới sự phát triển nhân cách của đại đa số các em
01&2030 45 640 !0505780509;
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
học sinh DTTS. Do đó, trong quá trình dạy học, giáo viên phải “vừa dạy – vừa dỗ”,
không phê phán quá đáng hoặc cách nói của giáo viên có ý đe nạt, coi thường thì
sẽ dẫn tới kết quả là các em sẽ bỏ học. Thông thường, nếu một học sinh trong lớp
bỏ học thì kéo theo vài học sinh nữa cũng bỏ học theo.
Chính vì vậy, việc thành lập Hội đồng tự quản học sinh đã được nhà trường
triển khai căn cứ trên tinh thần hướng dẫn chung của các cấp quản lý vừa kết hợp
với nét riêng, nét đặc trưng của địa phương, đơn vị và của từng lớp để phát huy
hiệu quả Hội đồng tự quản học sinh. Và sau đây là cách thức, quy trình tiến hành
thành lập Hội đồng tự quản học sinh tại Trường Tiểu học và THCS Trà Hiệp:
Cách xây dựng Hội đồng tự quản: Với sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh
sẽ tổ chức bầu Hội đồng tự quản và thành lập các ban để lập kế hoạch và thực thi
các hoạt động, các dự án của lớp và của trường. Nhà trường khuyến khích sự tham
gia của phụ huynh học sinh vào các hoạt động và dự án của học sinh. Cụ thể:
- Trước khi thành lập Hội đồng tự quản học sinh (HĐTQHS): Thành lập Hội
đồng tự quản học sinh đòi hỏi phải có sự tham gia đầy đủ của giáo viên, học sinh
và phụ huynh học sinh cũng như những tổ chức khác. Sẽ là rất tốt nếu phụ huynh
học sinh được thông báo về những thay đổi này ở trong nhà trường. Vì vậy, bất kỳ
mối lo ngại, băn khăn nào cũng sẽ được nêu lên ngay từ đầu chứ không phải đợi
đến khi Hội đồng tự quản học sinh đã đi vào hoạt động, bởi vì những tuần đầu tiên
hoạt động là thời điểm mà Hội đồng tự quản học sinh dễ bị tổn thương nhất. Giáo
viên cũng cần chuẩn bị để thích ứng dần với vai trò hỗ trợ, định hướng của mình,
khi học sinh được tin tưởng trao nhiều quyền lực hơn.
Tạo cơ hội cho học sinh thảo luận cùng nhau về các vấn đề thế nào là
HĐTQ, tại sao học sinh nên tham gia HĐTQ, những lợi ích có thể có của
HĐTQHS tới cuộc sống của chính các em trong nhà trường và những vai trò, trách
nhiệm mà các em sẽ gánh vác.
Giáo viên cùng học sinh trao đổi và thống nhất kế hoạch bầu cử, giáo viên
tạo cơ hội để học sinh tham gia ý kiến về kế hoạch này. Học sinh được tư tư vấn
đầy đủ trong quá trình lập kế hoạch. Với việc bầu cử HĐTQ của trường, quá trình
được thực hiện thông qua một ban học sinh chuyên trách, đại diện của mỗi lớp.
- Quá trình thành lập HĐTQHS:
+ Trước bầu cử: Sau khi hoàn thành bước chuẩn bị về tư tưởng cho học sinh,
giáo viên cùng học sinh thảo luận về cơ cấu HĐTQ (1 chủ tịch, 2 phó chủ tịch).
Tuy nhiên, số lượng Phó chủ tịch tuỳ vào đặc điểm của mỗi lớp khác nhau. Học
sinh, dưới sự định hướng của giáo viên trao đổi về những phẩm chất, năng lực cần
có của các bạn trong HĐTQ. Sau đó học sinh lập danh sách ứng cử và danh sách
đề cử để bỏ phiếu bầu HĐTQHS. Ban kiểm phiếu cũng là học sinh, bao gồm
trưởng ban và một số thành viên khác, dưới sự hướng dẫn của giáo viên tiến hành
kiểm phiếu. Các học sinh trong danh sách ứng cử, đề cử sẽ có thời gian để chuẩn bị
phần ứng cử của mình với nội dung: Giới thiệu về bản thân, những mong muốn
của em về lớp học, những việc em sẽ làm nếu như em trở thành Chủ tịch HĐTQ.
01&2030 45 640 !0505780509<
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
Đây là một hoạt động nhằm tạo điều kiện cho học sinh thực hiện quyền dân chủ,
công bằng, bình đẳng và được học cách thuyết trình trước đám đông.
+ Bầu cử: Một học sinh dưới sự hỗ trợ của giáo viên sẽ điều hành bầu cử.
Các ứng cử viên lần lượt tranh cử bằng các bài thuyết trình đã được chuẩn bị trước.
Học sinh không được cầm giấy đọc mà chủ động thể hiện khả năng thuyết trình
của mình. Ban kiểm phiếu làm việc sau khi các ứng cử viên đã thuyết trình xong.
Học sinh nào có số phiếu cao nhất từ trên xuống sẽ trúng cử vào vị trí Chủ tịch và
Phó Chủ tịch HĐTQHS. Chủ tịch và Phó Chủ tịch ra mắt trước lớp.
+ Thành lập các ban chuyên trách: Chủ tịch và Phó Chủ tịch HĐTQHS cùng
bàn bạc với giáo viên để quyết định thành lập các ban chuyên trách và thông báo rõ
về vai trò của các ban như: Học tập, sức khoẻ và vệ sinh, quyền lợi học sinh, lao
động, thư viện Số lượng các ban tuỳ theo tình hình lớp học và sự thống nhất giữa
Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐTQ và học sinh trong lớp quyết định. HĐTQ cùng giáo
viên chủ nhiệm, có sự hỗ trợ của phụ huynh khuyến khích học sinh đăng kí vào các
ban theo nguyện vọng, sở thích. Sau khi thành lập các ban, tiến hành bầu trưởng
ban, thư kí và xây dựng kế hoạch hành động, động viên các bạn cùng tham gia hoạt
động. Để làm việc có hiệu quả, mỗi ban đều có sự hỗ trợ, tư vấn của một phụ
huynh và giáo viên.
Có thể nói, quá trình thành lập HĐTQHS giúp các em hiểu được quá trình
bầu cử tự do, công bằng và dân chủ của đất nước, của địa phương; giúp học sinh có
thể nảy sinh đề xuất những ý tưởng mới của chính các em. Thông qua hoạt động
này học sinh tự giác hơn, phát huy tinh thần trách nhiệm, sự sáng tạo trong quản lý
và chỉ đạo những công việc được giao.
;=K=0HOG_]X1C1#GJ -
"C`4"C[GP4"CACJ4"C
aCD["C#JDA"
Pb DA.!,?,$
Ngay từ đầu năm học, nhà trường giao cho giáo viên chủ nhiệm điều tra thật
kỹ hoàn cảnh học sinh, tranh thủ thời gian đến thăm nhà các em, nhờ đó, mới có
thể tìm được phương pháp giáo dục thích hợp. Gần gũi chia sẻ hoàn cảnh đối với
các em có hoàn cảnh khó khăn, nhất là các em mồ côi cha mẹ, trẻ khuyết tật, con
em gia đình chính sách, học sinh đồng bào dân tộc thiểu số. Tranh thủ mọi sự hỗ
trợ của cấp trên để tạo điều kiện cho các em có chỗ dựa vững chắc khi đến trường.
Tổ chức thật tốt phong trào: “Giúp bạn đến trường”, “Đôi bạn cùng tiến”… Nhân
dịp các ngày Lễ lớn trong năm, huy động sức mạnh tập thể tổ chức Đêm văn nghệ
gây quỹ khuyến học, khuyến tài trong nhà trường, nhằm hỗ trợ cho học sinh nghèo,
học sinh có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, học sinh thuộc đối tượng gia đình chính
sách, gia đình có công cách mạng, học sinh có kết quả học tập, rèn luyện tốt.
Tổ chức nề nếp công tác ăn, ở bán trú cho học sinh, giúp học sinh có điều
kiện ở lại trường, đảm bảo việc học cũng như tích cực tham gia các hoạt động
01&2030 45 640 !0505780509K
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
(bình thường học sinh đi học và quay về nhà rất mất thời gian, do đó, học sinh
không mặn mà với các hoạt động của nhà trường).
Một mặt chăm lo cho các em có hoàn cảnh khó khăn, mặt khác giáo dục tinh
thần tương thân tương ái cho các em qua những hoạt động giáo dục ngoài giờ lên
lớp một cách thiết thực. Học sinh vui mỗi khi cắp sách đến trường, các em có hoàn
cảnh khó khăn lại được nhà trường giúp đỡ, tạo mọi điều kiện để học tập tốt hơn,
phụ huynh vui, phấn khởi và nhiệt tình ủng hộ, tham gia các hoạt động do nhà
trường tổ chức, phát động, kể cả đóng góp công sức, tiền của để xây dựng trường
lớp.
R;ST)G,8%D
Qua kiểm định hiệu quả của việc áp dụng hệ thống các biện pháp trên, kết
quả thu được rất khả quan, một cảnh quan môi trường sư phạm với nhiều thay đổi,
cơ sở vật chất trường lớp luôn được tăng cường, những yêu cầu tối thiểu đối với
công tác quản lý, giảng dạy dần được đáp ứng và quan trọng hơn cả là ấn tượng về
một “ngôi nhà chung” Tiểu học và THCS Trà Hiệp được đông đảo nhân dân, phụ
huynh học sinh, cấp ủy Đảng, chính quyền, các ban ngành đoàn thể ở địa phương
Trà Hiệp cảm tình và luôn ủng hộ mọi hoạt động, phong trào do nhà trường tổ
chức, phát động. Hiệu quả các hoạt động giáo dục của nhà trường đã nâng lên đáng
kể. Sau gần ba năm áp dụng mô hình VNEN, phải nói rằng đội ngũ giáo viên của
nhà trường đã nỗ lực hết mình, tìm tòi, học hỏi kinh nghiệm để mang đến cho học
sinh những tiết học bổ ích đầy lí thú. Từ đó, chất lượng học tập của các em đã có
chuyển biến rõ rệt. Tỉ lệ học sinh đạt khá, giỏi nhiều hơn những năm học trước.
Các em đã chủ động trong việc tự học, mạnh dạn, tự tin trao đổi với bạn bè, với
thầy cô giáo để tìm kiến thức mới, được hướng dẫn học tập dưới sự điều hành của
nhóm trưởng, cùng nhau chia sẻ những điều đã biết hoặc chưa biết, phát huy vai
trò tự giác, ý thức tập thể và tinh thần tự quản trong từng hoạt động học tập. Những
kỹ năng giao tiếp, hợp tác và tự quản,… giúp học sinh từng bước tự khẳng định
mình.
Ảnh: Trong một tiết học của học sinh
01&2030 45 640 !0505780509L
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
Việc triển khai mô hình VNEN đã giúp trường, lớp có nhiều đổi thay. Tất cả
các lớp học đều được trang trí hấp dẫn, cuốn hút các em học sinh, khiến cho mỗi
em đều có tâm trạng háo hức chờ đón một ngày mới để đến trường. Điều đó đã trở
thành niềm hạnh phúc, niềm tự hào của mỗi giáo viên, tạo được sự tin cậy, yên tâm
của phụ huynh và chính quyền địa phương.
Chất lượng giáo dục được nâng lên, minh chứng cho việc nâng cao kết quả
học tập qua hai năm học như sau:
* Năm học 2012-2013: Toàn trường có 226 em. Trong đó:
Tổng số học sinh tham gia học chương trình VNEN: 97 em, được chia ra:
LcJ,$: D 51 em; Đạt HS trung bình trở lên 50 em, chiếm tỉ lệ 98%
dcJ,$;D 46 em; Đạt HS trung bình trở lên 45 em, chiểm tỉ lệ 97,8% .
* Năm học 2013-2014: Toàn trường có 236 em. Trong đó:
Tổng số học sinh tham gia học chương trình VNEN: 143 em, được chia ra:
LcJ,$:D 48 em đạt HS trung bình trở lên, chiếm tỉ lệ 100%
dcJ,$;D 50 em đạt HS trung bình trở lên, chiểm tỉ lệ 100% .
dcJ,$<D 45 em đạt HS trung bình trở lên, chiếm tỉ lệ 100%
Nhận thấy rõ hiệu quả của việc tổ chức dạy học theo mô hình VNEN mang
lại, năm học 2014-2015, Ban Giám hiệu Trường TH&THCS Trà Hiệp đã tiến hành
nhân rộng một số nội dung về tổ chức lớp học, thư viện và cách trang trí lớp học,
đổi mới phương pháp dạy học,…đến khối lớp 1 và khối lớp 5, từng bước hướng
học sinh toàn trường đến một nền giáo dục tiên tiến hơn, góp phần nâng cao hiệu
quả mô hình trường học mới, nâng cao chất lượng giáo dục trong Nhà trường.
U;VTD
Thay cho lời kết, tôi muốn gửi đến các đồng nghiệp và cộng đồng những lời
tâm sự hết sức chân thành từ các bậc cha mẹ học sinh của Trường Tiểu học và
THCS Trà Hiệp đó là những cảm nhận về mô hình trường học mới đã được triển
khai thực hiện thành công tại Trường Tiểu học và THCS Trà Hiệp: “Con trai tôi
trước đây cháu chưa đọc thông, viết thạo nhưng vào học lớp 3 năm nay cháu đã
đọc – viết rất tốt. Kiểm tra kết thúc học kỳ I, năm học 2014-2015, con trai tôi đã
nhận được nhiều lời khen ngợi từ cô giáo. Điều làm tôi thích thú hơn nữa là cháu
đã rất tự tin trong giao tiếp, không còn bám theo chân mẹ như ngày trước nữa,
dám trình bày những suy nghĩ, chính kiến của mình trước đám đông… Đặc biệt,
khi được cô giáo mời dự tham gia hoạt động ngoại khóa nhân ngày 8/3 do chính
Hội đồng tự quản và tập thể lớp 3A tổ chức, không chỉ riêng tôi mà nhiều phụ
huynh có mặt hôm đó đều thật sự khâm phục. Bởi cô giáo chỉ như một người khách
ngồi dự, 12 học sinh của lớp đã vô cùng chủ động trong chương trình, thể hiện các
tiết mục gồm: hát, múa, hái hoa dâng chủ,… Tôi hiểu rằng sự tự tin, năng động ấy
của con tôi, của các cháu học sinh lớp 3A, Trường Tiểu học và THCS Trà Hiệp bắt
01&2030 45 640 !0505780509M
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
đầu được hình thành từ những ngày học theo chương trình VNEN và cũng tin
tưởng mạnh mẽ rằng đó là hành trang quý giá của các cháu khi bước vào đời”.
01&2030 45 640 !0505780509N
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
;
SW=X
>;"$Y&%Z&O![@"$VT"V""$(/\ 0'GN"$G]
.%[@F"%Z&"!,-"$D
Mô hình trường học mới (VNEN) đã được Trường Tiểu học và THCS Trà
Hiệp chúng tôi tổ chức triển khai có hiệu quả, đem lại những thay đổi tích cực
trong nhà trường từ hình thức (quang cảnh môi trường sư phạm) cho đến nội dung
(chất lượng học tập, giảng dạy, tổ chức các hoạt động giáo dục,…).
E;C"^"%"$ O (%9"$ !V"_"$"%Z&O![
@"$VT"V""$(/D
Hy vọng với những nghiên cứu, sáng kiến của bản thân có thể là những giải
pháp hữu ích cho các đơn vị bạn trong toàn Ngành, bản thân mong nhận được sự
góp ý từ phía Hội đồng khoa học các cấp để có thể hoàn thiện đề tài, sáng kiến
kinh nghiệm này làm cơ sở nhân rộng và phát triển trong phạm vi toàn huyện.
Ngoài ra, trong năm học 2015-2016 sắp tới rất mong các cấp quản lý chỉ đạo
sâu sát các trường THCS tích cực đăng ký triển khai mô hình VNEN để các em
học sinh được tiếp cận một nền giáo dục tiên tiến, để mô hình VNEN tiếp tục phát
huy hiệu quả và đảm bảo tính bền vững. Đối với những đơn vị chưa đủ khả năng,
điều kiện để áp dụng mô hình trường học mới thì chúng ta vẫn có thể thực hiện
chuyển đổi từng phần theo mô hình này, điều quan trọng là chúng ta phải biết vận
dụng một cách sáng tạo, linh hoạt không rập khuôn thì ắt sẽ thành công.
J;K!.%V""$(/D
Qua quá trình trải nghiệm, thực tiễn công tác, tôi rút ra một số kinh nghiệm
để duy trì và nâng cao hiệu quả mô hình trường học mới (VNEN) như sau:
- Người Hiệu trưởng phải gần gũi nhân dân, liên hệ mật thiết với nhân dân,
biết lắng nghe ý kiến của nhân dân để có được những kinh nghiệm, hiểu biết cần
thiết, phục vụ cho công tác quản lý của mình; phải năng động, sáng tạo, dám nghĩ,
dám làm, dám đấu tranh bảo vệ lẽ phải; phải tạo được uy tín đối với các bậc cha
mẹ, cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương; có mối quan hệ mật thiết với các tổ
chức đoàn thể ở địa phương; phải là người có uy tín với tập thể sư phạm. Có được
tất cả những nhân tố này sẽ giúp cho công việc của nhà trường có nhiều thuận lợi,
và từ đó công tác quản lý, chỉ đạo các hoạt động giáo dục trong nhà trường cũng sẽ
đem lại kết quả cao.
- Nhà trường cần làm tốt công tác tuyên truyền bằng chính nội lực của mình,
phải tạo uy tín với cộng đồng bằng việc nâng cao chất lượng giáo dục, sử dụng có
hiệu quả nguồn vốn huy động, trân trọng sự đóng góp của cộng đồng, quan tâm
chăm lo đến mọi đối tượng học sinh, đồng thời phải chăm lo đầu tư xây dựng cơ sở
vật chất, trang thiết bị dạy học, tạo được môi trường học tập tốt cho học sinh, có
như vậy, phụ huynh và cộng đồng mới quan tâm ủng hộ.
01&2030 45 640 !0505780509R
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
- Việc áp dụng một chương trình, dự án mới nào lúc ban đầu nhà trường
cũng sẽ gặp phải không ít khó khăn, để cán bộ, giáo viên, phụ huynh an tâm, tin
tưởng, cụ thể ở đề tài này là việc thực hiện mô hình trường học mới thì người Hiệu
trưởng phải làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, giải thích, hướng
dẫn cặn kẽ để cán bộ, giáo viên và phụ huynh hiểu sâu, thông suốt và đồng tình
hưởng ứng, tạo thuận lợi cho nhà trường trong quá trình tổ chức triển khai thực
hiện, có như vậy thì việc áp dụng các chương trình, dự án mới đem lại hiệu quả và
thành công thực sự.
- Trong mọi hoạt động, phong trào, người Hiệu trưởng cần tiên phong, đi
đầu trong quá trình tổ chức triển khai thực hiện để tiếp sức mạnh, làm gương cho
cán bộ, giáo viên học tập, làm theo; phải dám nghĩ, dám làm và dám chịu trách
nhiệm, sẵn sàng thích ứng với sự thay đổi của điều kiện, hoàn cảnh và yêu cầu đổi
mới đang đặt ra.
Tất cả những điều đó chính là những yếu tố làm nên thắng lợi của việc áp
dụng mô hình trường học mới trong Trường Tiểu học và THCS Trà Hiệp.
R;O`6D
Để mô hình thực sự là tiền đề cho đổi mới căn bản giáo dục, trong thời gian
tới, ngành giáo dục cần có giải pháp nhân rộng mô hình, chú trọng công tác đào
tạo, bồi dưỡng giáo viên; tổ chức hội thảo chia sẻ kinh nghiệm để phát huy hiệu
quả; tăng thời lượng dạy học tăng cường tiếng Việt cho học sinh lớp 1, nhất là học
sinh dân tộc thiểu số.
Ngoài ra, cần chú trọng đến công tác đầu tư mua sắm trang thiết bị, đồ dùng
dạy học, các công cụ dụng cụ cần thiết cho học sinh và giáo viên nghỉ trưa tại
trường, đáp ứng với yêu cầu dạy học của mô hình, bảo đảm đầy đủ tài liệu phục vụ
dạy và học. Xây dựng hệ thống nước sạch ở các điểm trường lẻ phục vụ cho học
sinh và giáo viên sinh hoạt hằng ngày.
Trên đây là một số kinh nghiệm của đơn vị chúng tôi đã được đúc kết trong
suốt quá trình dạy học theo Mô hình VNEN. Khi cái mới ra đời thì tất nhiên sẽ gặp
phải rất nhiều khó khăn và thách thức, không chỉ ở Trường TH&THCS Trà Hiệp
mà ở tất cả các đơn vị trường bạn khi tham gia bất kỳ một dự án giáo dục nào, rất
mong các bạn đồng nghiệp cùng với Ban Giám hiệu nhà trường quyết tâm thực
hiện thành công dự án, góp phần nâng cao chất lượng dạy học, đáp ứng yêu cầu đổi
mới.
Để làm được điều này, không chỉ có sự nỗ lực riêng của Ban Giám hiệu, của
giáo viên trong trường mà cần có sự chung tay, góp sức của toàn xã hội, sự quan
tâm, hỗ trợ của các cấp lãnh đạo, các ban ngành liên quan, có như vậy thì việc triển
khai thực hiện chương trình dạy học theo a*+",-"$.%/0L23a
nói riêng và các dự án khác về giáo dục trong huyện Trà Bồng nói chungmới đem
lại kết quả tốt đẹp.
01&2030 45 640 !050578050:S
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
Trà Hiệp, ngày tháng 3 năm 2015
$,- T
&2030
bbcd<eSdfgh
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
01&2030 45 640 !050578050:9
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
bbcd<eSdi=jk
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
01&2030 45 640 !050578050::
!"#$%&'(')*#+
, -. !/
bbcd<eSdil
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
01&2030 45 640 !050578050:;