B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
PHAN TH HOÀI BIểN
NG DNG H THNG TH IM CỂN BNG
TRONG TRIN KHAI THC THI CHIN LC
TI NGỂN HÀNG TMCP NGOI THNG
VIT NAM ậ CN NG NAI
LUN VN THC S KINH T
TP H Chí Minh ậ 2014
B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP.H CHÍ MINH
PHAN TH HOÀI BIểN
NG DNG H THNG TH IM CỂN BNG
TRONG TRIN KHAI THC THI CHIN LC
TI NGỂN HÀNG TMCP NGOI THNG
VIT NAM ậ CN NG NAI
Chuyên ngành: Qun Tr Kinh Doanh
Mã s: 60340102
LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC:
TS. NGÔ QUANG HUÂN
TP H Chí Minh ậ 2014
LI CAM OAN
Tôi tên là Phan Th Hoài Biên, tác gi lun vn tt nghip cao hc này.
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các thông tin, kt
qu nghiên cu trong lun vn là do tôi t tìm hiu, đúc kt, phân tích mt cách
trung thc và cha đc ai công b trong bt k công trình khoa hc nào.
Tôi xin hoàn toàn chu trách nhim vi cam kt trên.
Hc viên: Phan Th Hoài Biên
Lp: Qun Tr Kinh Doanh Khoá 20
.
MC LC
TRANG PH BỊA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC Kụ HIU, CÁC CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH V
PHN M U 1
CHNG 1: C S Lụ LUN CHUNG V NG DNG TH IM CỂN
BNG BALANCED SCORECARD TRONG TRIN KHAI THC THI
CHIN LC 4
1.1. Khái nim v chin lc và thc thi chin lc: 4
1.1.1. Khái nim v chin lc: 4
1.1.2. Thc thi chin lc: 4
1.2. Tng quan v Th cân bng đim Balanced Score CarD 5
1.2.1. Th S ra đi và khái niêm ca Th đim cân bng Balanced Scorecard: 5
1.2.2. Cu trúc th đim cân bng: 7
1.2.3. Các phng din ca Th cân bng đim: 9
1.3. Vai trò ca BSC trong qun lý doanh nghip: 14
1.3.1. BSC là mt h thng đo lng: 15
1.3.2. BSC là h thng qun lý chin lc: 15
1.3.3. BSC là công c trao đi thông tin 17
1.4. u đim và nhc đim ca BSC: 18
1.4.1. u đim: 18
1.4.2. Nhc đim: 18
1.5. Quy trình xây dng BSC: 19
1.5.1. Xem xét vin cnh, s mnh và các giá tr ct lõi ca t chc: 19
1.5.2. Lp nhóm BSC, xây dng k hoch: 20
1.5.3. Xây dng bn đ chin lc cho công ty: 21
1.5.4. Phát trin các ch s đo lng ct lõi (Key Performance Indicators -
KPIs): 26
1.5.5. Phát trin các chng trình hành đng ( Key Performance Actions ) 26
1.5.6. Phân b ngân sách cho các chng trình hành đng: 27
1.6. Các yu t cn thit trong vic xây dng BSC: 28
1.6.1. S cam kt v hiu bit BSC ca lãnh đo: 28
1.6.2. Bt đu t chin lc kinh doanh: 28
1.6.3. Phát trin k hoch/bin pháp, ngân sách thc hin các mc tiêu 28
1.6.4. Các mc tiêu cn có s tp trung: 29
1.6.5. H thng theo dõi kt qu thc hin: 29
KT LUN CHNG 1: 31
CHNG 2. THC TRNG HOT NG KINH DOANH VÀ
VN THC THI CHIN LC CA VIETCOM BANK CHI
NHÁNH NG NAI 32
2.1. Gii thiêu tng quan v VCB CN ng Nai và thc trng v hot đng
kinhdoanh ti VCB chi nhánh ng Nai: 32
2.1.1. Gii thiu v Vietcombank chi nhánh ng Nai: 32
2.1.1.1. Quá trình hình thành và phát trin: 32
2.1.1.2. Chc nng và nhim v: 33
2.1.1.3. C cu t chc và b máy qun lỦ: 34
2.1.1.4. Tình hình nhân s ca Vietcombank chi nhánh ng Nai 35
2.1.2. Thc trng v hot đng kinh doanh ca Vietcombank chi nhánh ng
Nai : 36
2.1.2.1 Huy đng vn 36
2.1.2.2 Công tác tín dng: 38
2.1.2.3 Hot đng thanh toán xut nhp khu : 41
2.1.2.4 Dch v thanh tóan th: 43
2.1.2.5 Phát trin và gi vng th trng v dch v ngân hàng: 44
2.1.2.6 Công tác vi tính: 45
2.2. Phân tích thc thi chin lc hot đng ca Ngân hàng TMCP Ngoi
Thng ng Nai: 45
2.2.1. Vin cnh, s mnh và các giá tr ct lõi ca Vietcombank: 45
2.2.2. Chin lc và thc thi chin lc hot đng ca Vietcombank: 47
2.2.2.1. Phân tích tim nng kinh doanh đa bàn ậ xác đnh tim nng chính
48
2.2.2.2. Phân tích khách hàng ti đa bàn chi nhánh ậ xác đnh nhóm khách
hàng mc tiêu: 48
2.2.2.3. Phân tích đi th cnh tranh ti đa bàn chi nhánh ậ xác đnh đi th
ch đo (s liu 2013) 49
2.2.2.4. Phân tích c cu li nhun và doanh thu ca chi nhánh ậ xác đnh
ngun li ch cht 50
2.2.2.5. Phân tích SWOT ca chi nhánh - xác đnh các chng trình ln
cn u tiên nm 2014 52
2.2.2.6. Thc thi chin lc kinh doanh nm 2014; 53
2.2.3. Khái quát mc tiêu hot đng ca Vietcombank chi nhánh ng Nai: . 60
2.2.1.1. Mc tiêu tài chính: 60
2.2.1.2. Mc tiêu v khách hàng : 61
2.2.1.3. Mc tiêu v hot đng kinh doanh ni b: 62
2.2.1.4. Mc tiêu v đào to và phát trin: 63
2.2.4. K hoch thc thi chin lc ca Vietcombank chi nhánh ng Nai: 64
2.2.2.7. Huy đng vn : 64
2.2.2.8. Công tác tín dng : 64
2.2.2.9. Hot đng thanh toán xut nhp khu: 64
2.2.2.10. Dch v thanh tóan th: 65
2.2.2.11. Phát trin và gi vng th trng v dch v ngân hàng: 65
2.2.2.12. Công tác vi tính: 66
2.3. ánh giá thc trng hiu qu kinh doanh ca VietcomBank chi nhánh
ng Nai theo BSC: 66
2.3.1. Yu t tài chính : 66
2.3.2. Yu t khách hàng: 67
2.3.3. Yu t hot đng kinh doanh ni b : 67
2.3.4. Yu t đào to và phát trin : 68
KT LUN CHNG 2: 69
CHNG 3: XỂY DNG BSC PHC V TRIN KHAI THC
THI CHIN LC TI VIETCOMBANK CHI NHÁNH NG
NAI 70
3.1. Các c s XâY Dng BSC cho Vietcombank chi nhánh ng Nai 70
3.1.1. Chin lc ca Ngân hàng TMCP Ngoi thng Vit Nam: 70
3.1.2. S sn sàng thay đi ca các cp lãnh đo : 70
3.1.3. Vn hóa doanh nghip: 71
3.1.4. Công ngh thông tin: 71
3.1.5. Nng lc ca nhân viên: 71
3.2. Mc tiêu ca vic xây dng BSC phc v trin khai thc thi chin lc
ti Vietcombank chi nhánh ng Nai : 72
3.2.1. ánh giá hiu qu hot đng mt cách toàn din hn: 72
3.2.2. Nâng cao s tha mãn cho khách hàng và nhân viên : 73
3.2.3. Qun lý hiu qu các chi phí hot đng: 73
3.2.4. Kt ni chin lc ca ngân hàng vi các hot đng ca nhân viên : 73
3.2.5. Kt hp cht ch các mc tiêu chin lc vi các quy trình phân b ngun
lc: 73
3.2.6. To ra mt s thay đi mnh m và s linh hot hn cho ngân hàng : 74
3.3. Xây dng bn đ chin lc cho Vietcombank chi nhánh ng Nai : 74
3.3.1. Tp hp các mc tiêu chin lc : 74
3.3.2. Bn đ chin lc cho Vietcombank chi nhánh ng Nai 75
3.4. Phát trin các ch s đo lng ct lõi ( KeY Performance InDicatorsậ
KPIs) 77
3.5. Phát trin các chng trình hành đng (KeY Performance Actions ): 80
3.6. Phân b ngân sách cho các chng trình hành đng: 81
3.7. ánh giá kt qu thc hin các mc tiêu chin lc : 85
3.8. ng Dng thí đim BSC đánh giá thc thi chin lc ca Vietcombank
chi nhánh ng Nai 85
3.8.1. Khái quát chung: 85
3.8.2. Nhn dng và xác đnh trng s cho các KPIs: 86
3.8.3. Phát trin ng dng cho các ch s đo lng ct lõi KPIs: 88
3.8.3.1. Thu thp d liu cho các KPIs: 88
3.8.3.2. nh lng cho các ch s đo lng ct lõi KPIs: 88
3.8.4. Kt qu thc hin k hoch kinh doanh đn 30/04/2014: 90
3.8.4.3. V phng din Quy trình ni b: 91
3.8.4.4. V phng din ào to và Phát trin: 92
3.8.5. ánh giá kt qu thc thi chin lc ca Vietcombank chi nhánh ng
Nai: 95
3.9. Các kin ngh và gii pháp: 97
3.9.1. Nhng đim yu và đim mnh ca Vietcombank chi nhánh ng Nai
nhìn t BSC: 97
3.9.1.1. V phng din tài chính: 97
3.9.1.2. V phng din khách hàng: 97
3.9.1.3. V phng din Quy trình Ni b: 97
3.9.1.4. V phng din ào to và Phát trin: 97
3.9.2. Nhng tn ti ca Vietcombank chi nhánh ng Nai trong quá trình ng
dng BSC: 98
3.9.2.1. S hiu bit v BSC còn hn ch: 98
3.9.2.2. Vic thay đi t duy tính toán và đo lng da trên các ch s tài
chính không d dàng: 98
3.9.3. Các gii pháp nhm ng dng BSC hiu qu ti Vietcombank chi nhánh
ng Nai: 98
3.9.3.1. V phng din khách hàng: 98
3.9.3.2. V quy trình hot đng ni b: 99
3.9.3.3. V phng din ào to và phát trin: 100
KT LUN CHNG3 101
KT LUN 102
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC T VIT TT
BSC Th đim cân bng (Banlanced Scorecard)
CNTT Công ngh thông tin
ROI Li nhun trên vn đu t
EPS Thu nhp trên 1 c phiu
DN Doanh nghip
KPIs Ch s đo lng ct lõi
KPAs Các chng trình hành đng
VCB CN NG NAI Vietcombank chi nhánh ng Nai
TMCP Thng mi c phn
L/C Th tín dng
VND Vit nam đng
NHNN Ngân hàng Nhà Nc
XNK Xut nhp khu
TTXK Thanh toán xut khu
FTPOS H thng máy cà th
ATM Máy rút tin t đng
SME Doanh nghip va và nh
KH Khách hàng
KHCN Khách hàng cá nhân
XNK Xut nhp khu
FDI u t trc tip nc ngoàis
DVCNT n v chp nhn th
CBCNV Cán b công nhân viên
SPDV Sn phm dch v
T&PT ào to và Phát trin
DNNN Doanh nghip nhà nc
DN Doanh nghip
NHTM Ngân hàng thng mi
LN Li nhun
GDP Tng sn phm quc ni
DANH MC HÌNH V
S hiu
Hình
Tên Hình
Trang
1.1
Bn vin cnh ca th đim cân bng
7
1.2
Cu trúc ca BSC
8
1.3
Các mc tiêu trong Vin cnh khách hàng
12
1.4
Các quy trình ni b
12
1.5
Th đim cân bng din gii S mnh, Các giá tr, Tm nhìn và Chin
lc
19
1.6
D liu nn tng cn xem xét khi xây dng bn đ chin lc'
24
1.7
Bn đ chin lc mô t t chc sáng to ra các giá tr
25
2.1
C cu t chc ti Ngân hàng TMCP Ngoi Thng- CN ng Nai
34
2.2
Ch tiêu huy đng vn ca Vietcombank ng Nai nm 2010-2013
38
2.3
So sánh mc d n và huy đng giai đon 2010-2013
41
2.4
Doanh s thanh toán XNK ti Vietcombank ng Nai nm 2011-2013
43
2.5
C cu 10 chi nhánh NHTM huy đng vn ln nht
49
2.6
Biu đ d n ca 8 chi nhánh NHTM có d n ln nht
50
2.7
Biu đ doanh thu và li nhun theo sn phm
51
2.8
Biu đ doanh thu và li nhun theo nhóm khách hàng
51
3.1
Bn đ chin lc cho Vietcombank chi nhánh ng Nai
76
3.2
Các bc c bn thc thi BSC cho Vietcombank chi nhánh ng Nai
86
3.3
Kt qu thc hin chin lc ca Vietcombank chi nhánh ng Nai
96
DANH MC BNG BIU
S hiu
Bng
Tên bng
Trang
1.1
Các chin lc kinh doanh và ch tiêu đo lng
10
1.2
Ví d v các ch tiêu đo lng trong quy trình tác nghip
13
2.1
Bng thng kê v trình đ chuyên môn ca cán b
35
2.2
C cu ngun vn huy đng ti Vietcombank ng Nai (2010-2013)
37
2.3
S liu v công tác tín dng ti Vietcombank ng Nai
40
2.4
Doanh s thanh toán XNK ti Vietcombank ng nai giai đon
2011-2013
42
2.5
Kt qu thc hin các ch tiêu v Dch v Ngân hàng giai đon 2011-
2013
44
2.6
Phân tích Swot ti chi nhánh Vietcombank ng Nai
52
2.7
K hoch trin khai bán hàng ti Vietcombank chi nhánh ng Nai
54
2.8
K hoch qun lỦ cht lng ti Vietcombank chi nhánh ng Nai
56
2.9
K hoch qun lỦ nhân s ti Vietcombank chi nhánh ng Nai
57
2.10
Thc trng ri ro ti Chi nhánh Vietcombank ng Nai
58
2.11
Thc trng trin khai qun tr ri ro ti Vietcombank chi nhánh ng
Nai
59
2.12
k hoch ngân sách ti Vietcombank chi nhánh ng Nai
60
3.1
Các mc tiêu theo bn khía cnh BSC
74
3.2
Các ch s đo lng ct lõi ca Vietcombank chi nhánh ng Nai
78
3.3
Các chng trình, d án phc v mc tiêu chin lc
80
3.4
Các tiêu chí đo lng và chng trình hành đng
82
3.5
Bng trng s các KPIs
87
3.6
Kt qu thc hin các mc tiêu chin lc
94
1
PHN M U
1.LỦ do chn đ tài
Các Ngân hàng thng mi (NHTM) trong kinh doanh luôn phi đi
mt vi s cnh tranh gay gt, không ch t các NHTM khác, mà t tt c các
t chc tín dng đang cùng hot đng trên thng trng vi mc tiêu là đ
giành git khách hàng, tng th phn tín dng, tng th phn huy đng vn cng
nh m rng cung ng các sn phm dch v ngân hàng cho nn kinh t. Vi
nhng áp lc nh th, đòi hi các NHTMCP phi nhanh chóng đa ra nhng
gii pháp đ hoàn thin mình,nâng cao kh nng cnh tranh, thay đi t duy
kinh doanh và tip cn vi nhng phng pháp qun tr mi, hiu qu hn.
Vic la chn chin lc đ tn ti và phát trin bn vng là mt vn đ khó
nhng làm th nào đ bin chin lc thành hành đng còn là vn đ khó hn
và khó nht là vic đánh giá thc thi chin lc ca ngân hàng thng mi đ
khng đnh con đng đang đi không b chch hng.
Mt khác, trong nn kinh t cnh tranh khc lit và xu th hi nhp hin
nay, Ngân hàng TMCP Ngoi Thng Vit Nam Chi nhánh ng Nai (VCB
ng Nai) đang gp nhiu thách thc trong vic ng dng các h thng đo
lng hiu qu hot đng. H thng qun tr vn ch yu da trên các ch s tài
chính và ngân sách đ đo lng mc đ thành công .Nu ch da trên các ch
s tài chính, nhà qun tr gp khó khn trong vic kt ni mc tiêu ca các b
phn, cá nhân vi mc tiêu ca ngân hàng và chin lc kinh doanh, khó cân
bng đc u tiên ngn hn và dài hn, xác đnh u tiên đu t ngun lc cho
các chc nng ca VCB.
H thng Th đim Cân Bng ậ Balanced Scorecard (BSC) là mt công
c phù hp vi thc tin ca VCB ng Nai hin nay. Balanced Scorecard
(BSC) không ch giúp ngân hàng đánh giá hiu qu hot đng da trên vic đo
lng các yu t tài chính mà còn da trên vic đo lng các yu t phi tài
chính (s tha mãn ca khách hàng, cht lng sn phm dch v ) giúp cho
nhà qun tr có đc bc tranh cân bng v hiu qu hot đng hin ti cng
nh các nhân t là đng lc tng trng cho tng lai thông qua bn vin cnh:
tài chính, khách hàng, quy trình ni b và hc hi phát trin.
2
Xut phát t yêu cu đó, tôi chn đ tài ắ ng dng h thng Th
im Cân bng trong trin khai thc thi chin lc ti Ngân hàng TMCP
Ngoi Thng Vit Nam ậ CN ng Nai (VCB CN ng Nai)Ằ làm đ tài
lun vn ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu.
2.1. Mc tiêu chung:
ng dng và phát trin mt h thng Th đim cân bng cho VCB chi
nhánh ng Nai trong trin khai thc thi chin lc.
2.2. Mc tiêu c th:
Phân tích thc trng trin khai chin lc ti VCB chi nhánh ng Nai.
Thông qua đó đ tìm ra nhng đim mnh và nhng hn ch trong vic trin
khai thc thi chin lc ti VCB chi nhánh ng Nai. T đó, đa ra các kin
ngh và gii pháp nhm áp dng hiu qu BSC trong vic hoàn thin h thng
trin khai chin lc ti VCB chi nhánh ng Nai .
3. i tng nghiên cu.
Chin lc và đnh hng kinh doanh ca Ngân hàng TMCP Ngoi
Thng Vit Nam đn nm 2020.
Thc trng trin khai thc thi chin lc kinh doanh ca VCB Chi
nhánh ng Nai.
4. Phm vi nghiên cu:
tài ch tp trung đn vic trin khai chin lc kinh doanh ti VCB
chi nhánh ng Nai da trên đnh hng chin lc kinh doanh ca Ngân hàng
TMCP Ngoi Thng Vit Nam .
Áp dng BSC vào trin khai thc thi chin lc trong nm 2014 và
nhng nm tip theo.
S liu th cp thu thp giai đon 2010-2013.
5. Phng pháp nghiên cu.
3
đt đc mc tiêu đ ra, tác gi s dng phng pháp nghiên cu
chính là phng pháp đnh tính mà trng tâm là phng pháp chuyên gia và
phân tích tình hung:trên c s lỦ thuyt v Th cân bng đim, tác gi thu thâp
các s liu v hot đng ca chi nhánh, thc trng trin khai kt hp phng
pháp tho lun vi Ban giám đc Chi nhánh và đi ng lãnh đo cp phòng đ
đa ra đanh giá, phân tích, đo lng t đó thit lp bn đ chin lc và la
chn các ch s đo lng ct lõi phù hp. T bn đ chin lc, chi nhánh xác
đnh nhng chng trình hành đng c th cn đc thc hin, ngân sách và s
phân b ngun lc đ đt đc mc tiêu đ ra.
Sau khi thit lp đc th cân bng đim s đc áp dng thí đim đ
đánh giá vic thc thi chin lc ca chi nhánh t đó đa ra nhng đ xut và
kin ngh đ áp dng hiu qu mô hình
D liu s dng trong nghiên cu này bao gm d liu s cp và d liu
th cp. D liu s cp đc thu thp thông qua nghiên cu đnh tính. D liu
th cp bao gm các bài báo nghiên cu khoa hc, các vn bn ch đ và các
s liu ca Vietcombank chi nhánh ng Nai.
6. Kt cu ca khóa lun.
Ngoài phn m đu, kt lun và danh mc tài liu tham kho, khóa lun
đc trình bày nh sau:
Chng 1: C s lỦ lun chung v ng dng Th đim cân bng
Balanced ScoreCard trong trin khai thc thi chin lc.
Chng 2: Thc trng hot đng kinh doanh và vn đ thc thi chin
lc ca Vietcombank chi nhánh ng Nai.
Chng 3: Xây dng BSC phc v trin khai thc thi chin lc ca
Vietcombank chi nhánh ng Nai
4
CHNG 1: C S Lụ LUN CHUNG V NG DNG TH
IM CỂN BNG BALANCED SCORECARD TRONG TRIN
KHAI THC THI CHIN LC
1.1. Khái nim v chin lc và thc thi chin lc:
1.1.1. Khái nim v chin lc:
Theo Johnson và Schloes, chin lc đc đnh ngha nh sau:Ằ
Chin lc là vic xác đnh đnh hng và phm vi hot đng ca mt
t chc trong dài hn, đó t chc phi giành đc li th thông qua
vic kêt hp các ngun lc trong mt môi trng nhiu th thách,
nhm tha mãn tt nht nhu cu ca th trng và đáp ng mong mun
ca các tác nhân có liên quan đn t chcẰ
Ti thiu có ba cp chin lc::
Chin lc cp công ty:bàn đn mc đích chung và phm vi ca
t chc.
Chin lc cp đn v kinh doanh:ch yu quan tâm đn cách
thc cnh tranh trên mt th trng c th.
Chin lc chc nng: chuyn dch chin lc công ty và chin
lc cp đn v kinh doanh ti các b phn ca t chc trên
phng din ngun lc, các quá trình, con ngi và k nng ca
h.
1.1.2. Thc thi chin lc:
Thc thi chin lc là cách thc mà mt công ty to ra các sp đt
có tính t chc cho phép h theo đui chin lc ca mình mt cách hu
hiu nht.
Thit k cu trúc chin lc: Vic thc thi mt chin lc yêu
cu phân công vai trò và trách nhim v các hot đng chin lc
khác nhau cho các nhà qun tr và các b phn nht đnh trong
công ty. Cu trúc t chc ca công ty ch ra các vai trò, trách
nhim, các quan h báo cáo. Nu cu trúc t chc hin ti không
thích hp vi chin lc công ty đã la chn , phi thit k ra
mt cu trúc t chc mi.
5
Thit k h thng kim soát: Bên cnh vic la chn cu trúc t
chc công ty cn phi thit lp mt h thng kim soát thích hp.
Trong đó nó phi quyt đnh v cách thc tác đng ti s thc
hin và kim soát hot đng ca các b phn. Các la chn ca
h thng kim soát có th t kim soát th trng, kim soát đu
vào- đu ra, kim soát hành chính, kim soát vn hóa t
chc Chúng ta cng xem xét cách thc mà mt t chc quyt
đnh vn đ thng và h thng thng đi vi nhân viên.
1.2. Tng quan v Th cân bng đim Balanced Score CarD
1.2.1. Th S ra đi và khái niêm ca Th đim cân bng Balanced Scorecard:
BSC là mt h thng qun lỦ đc Robert Kaplan, trng kinh doanh
Harvard và David Norton, sáng lp viên ca công ty t vn CNTT khi xng
vào nhng nm đu ca thp niên 90. BSC đc đ cp đn đu tiên trong mt
mc nhan đ ắThe Balanced Scorecard- Measures that Drive PerformanceẰ
(Th cân đi đim- bin pháp điu khin s thc hin) trong Harvard Business
Review nm 1992 và sau đó là cun sách ắ The Balanced Scorecard:
Translating Strategy into ActionẰ ( Th cân đi đim: chuyn chin lc thành
hành đngẰ. xut bn nm 1996.
H thng qun lỦ này đã đc áp dng cho nhiu t chc và nhiu
ngành ngh và đt đc nhiu thành công to ln. Trong các tài liu này, tác gi
có đa ra mt phng châm ắ Bn ch đo lng đc nhng gì bn đt đc.Ằ
và c h thng BSC đc xây dng trên tin đ này. Các doanh nghip thng
đo lng hiu qu bng các ch s tài chính. Nhng các ch s đó là cha đ.
Chúng ta nhn thy rng không phi tt c các quy trình kinh doanh hoc tt c
các hot đng đu tác đng trc tip đn li nhun ròng ca doanh nghip cng
nh các phng pháp đo lng tài chính khác nh li nhun trên vn đu t
(ROI) hoc thu nhp trên 1 c phiu (EPS). Ví d, nu nh doanh nghip đt
mc tiêu gim 5% chi phí hot đng, chúng ta có th đt ra ch tiêu gii
hn nhng cuc gi h tr khác hàng ti đa là 5 phút ậ vic này làm tng
hiu qu và trc tip gim chi phí. Tuy nhiên, kt qu có th làm gim s hài
lòng ca khách hàng và s dn đn mt khách hàng, st gim doanh thu và
6
nhiu vn đ khác. iu này có ngha là các ch tiêu có liên h mt thit vi
nhau, trong khi bn đt đc mc tiêu v vic tit gim chi phí hot đng cho
b phn này thì có th tr thành nguy c cho b phn khác.
Bng vic nhn din nhng yu t ch cht góp phn vào s thành công ca
doanh nghip, Balanced Scorecard gii hn vic đo lng trong phm vi nhng
vn đ thc s ct lõi.
Vy vn đ ct lõi trong doanh nghip là gì? B phn nào? Nhóm khách hàng
nào? Sn phm nào? Th trng nào?…, c phng pháp đo lng tài chính và
phng pháp đo lng phi tài chính đu phi đc xác đnh, thm chí có th
phi xác đnh luôn c nhng hot đng phi tài chính ít nh hng trc tip đn
li nhun ca doanh nghip.
Khái nim th cân bng đim
Kaplan và Norton miêu t sáng kin v BSC nh sau: "BSC vn gi
nhng bin pháp tài chính truyn thng. Nhng các bin pháp này ch nêu lên
nhng câu chuyn ca các s kin trong quá kh, thích hp cho nhng công ty
thi đi công nghip, cho nhng đu t trong nhng nng lc và mi quan h
dài hn đã b ch trích là không thành công.Nhng bin pháp tài chính là
không đ, đ hng dn và c lng hành trình mà nhng công ty thi đi
công ngh thông tin ngày nay phi làm đ to ra giá tr tng lai thông qua
đu t vào khách hàng, các sn phm ca doanh nghip, ngi lao đng, công
ngh và s đi mi.”
Balanced scorecard là mt h thng nhm chuyn tm nhìn và chin
lc ca t chc thành nhng mc tiêu và thc đo c th thông qua vic
thit lp mt h thng đ đo lng thành qu hot đng trong mt t chc
trên bn phng din : tài chính, khách hàng, quy trình hot đng ni b và
đào to- phát trin
Bn vin cnh này to thành nên mt khuôn kh cho Th đim cân bng
sp xp theo nguyên lỦ quan h nhân qu (xem hình 1.1), trong đó nhn mnh
mt kt qu tài chính tt và bn vng ph thuc vào s hài lòng ca khách hàng,
s hài lòng ca khách hàng ph thuc vào kh nng to ra nhng sn phm, dch
v đáp ng tt nhu cu khách hàng ph thuc vào cht lng và vic thc thi các
7
quy trình ni b và hiu qu thc thi các quy trình ni b li ph thuc vào kh
nng phát trin kin thc, k nng ca ngun nhân lc, nng lc t chc, nng lc
thông tin.
Da trên nguyên tc này, bn vin cnh ca BSC giúp mt doanh nghip
duy trì mt s cân bng gia ngn hn và dài hn, gia các kt qu k vng và
các nhân t đng lc thúc đy các kt qu này, gia các ch s khách quan, cng
và các ch s mang tính ch quan.
CÁC VIN CNH CA TH IM CÂN BNG
Hình 1.1. Bn vin cnh ca Th đim cân bng
1.2.2. Cu trúc th đim cân bng:
Cng nh các công c qun tr hin đi khác, BSC cng có mt cu trúc
khá rõ. Cu trúc ca BSC th hin các cách nhìn thu đáo v t chc đ đt ti
vic thc thi chin lc hiu qu.
Biu đ di đây s cho thy s dch chuyn t tm nhìn chin lc ca
t chc ti vic thc thi chin lc và nhng thành qu ca chin lc:
8
Hình 1.2. Cu trúc ca BSC
( Ngun: [10]. Robert S.Kaplan - David P.Norton (2011), trang 56)
T nhng s mnh, vin cnh, giá tr ca t chc hay nói c th hn là
nhng gì t chc đa ra nhng tuyên b, cam kt là h s đóng góp đc gì
cho xã hi, các bên hu quan. ri sau đó t chc có nhng chin lc phù
hp vi nhng tuyên b mà h đa ra.
Khi chin lc đc xác đnh ca t chc, h tin hành nhng hành
đng chin lc ca mình, phác tho biu đ chin lc ca t chc. Và t
chc tin hành kim soát vic thc thi chin lc theo BSC đ hành đng chin
S mnh
Ti sao chúng ta tn ti
Giá tr
Cái gì là quan trng vi chúng ta?
Vin cnh
Chúng ta mun là gì?
Chin lc
K hoch mc tiêu ca chúng ta
Bn đ chin lc
Chuyen đi chin lc
Balanced Scorecard
o lng và tâp trung
Kt qu chin lc
im mnh
Nhng mc tiêu và nng lc
Chúng ta cn làm gi?
Tha mãn
c đông
Thúc đy và
chun b
ngun lc
Hiu qu và
hiu lc quá
trình
Tha mãn
khách hàng
9
lc ca h hu hiu và hiu qu, đúng nh chin lc đa ra ban đu ca t
chc.
Sau khi hoàn thành chin lc thì t chc thy ngay đc kt qu chin
lc ca mình, có đc s thành công vi nhng th hin c th. C đông đc
tha mãn (li nhun tng, mang li giá tr cho c đông). Khách hàng thc s
thích thú vì h cm thy tha mãn vi nhng sn phm, dch v ca t chc.
Quá trình thc hin công vic thc s hu hiu và hiu qu . Nhân viên đc
thúc đy và h đc chun b đ thc hin công vic, k nng cng nh kin
thc, kinh nghim v công vic đc nâng cao
1.2.3. Các phng din ca Th cân bng đim:
Các mc tiêu và thc đo trong Bng đim cân bng bt ngun t tm
nhìn và chin lc ca t chc. Các mc tiêu và thc đo đánh giá hiu qu
ca mt t chc t bn vin cnh: tài chính (Finance), khách hàng (Customer),
quy trình ni b (Internal Business Processes) và hc hi phát trin (Learning
& Growth).
Vin cnh tài chính
Các ch s hiu qu tài chính xác đnh các mc tiêu dài hn ca mt đn
v kinh doanh (mt doanh nghip hoc mt công ty thành viên trong nhóm
công ty). Mc dù các mc tiêu li nhun đc s dng ph bin hn, các mc
tiêu tài chính khác hoàn toàn có th đc s dng. Tùy theo giai đon phát trin
trong chu k sng hoc tình trng kinh doanh, doanh nghip có th tp trung
vào mc tiêu tng trng nhanh, dòng tin. Kaplan và Norton gi Ủ ba giai
đon ca chin lc kinh doanh:
o Tng trng: gn vi giai đon đu ca chu k sng sn phm và thng có
nhu cu đu t nhiu hn và mang tính dài hn
o Duy trì (n đnh): gn vi giai đon bão hòa ca chu k sng sn phm.
Trong giai đon này doanh nghip vn cn đu t và tái đu t nhng đòi hi
t sut hoàn vn cao hn, đng thi tp trung vào duy trì th phn hin ti
o Thu hoch: gn vi giai đon chín mui ca chu k sng sn phm. Trong
giai đon này doanh nghip ch đu t đ duy trì nng lc hin ti, không m
10
rng hot đng kinh doanh và hng ti mc tiêu thu hi vn nhanh các
khon đu t.
Trong mi giai đon, chin lc doanh nghip có th tp trung vào mt hoc
kt hp các ch đ tài chính:
Chin lc tng trng doanh thu (m rng dòng sn phm/dch v,
tng ng dng mi, khách hàng và th trng mi, thay đi c cu sn
phm đ tng giá tr, đnh giá li sn phm dch v )
Chin lc ct gim chi phí hoc tng nng sut: tng nng sut(doanh
thu), gim chi phí bình quân mt đn v sn phm, ci thin hiu sut
kênh phân phi, gim chi phí hot đng (chi phí bán hàng hành chính)
Chin lc đu t và khai thác tài sn đu t: gim mc vn lu đng
cn đ h tr hot đng nh rút ngn s ngày phi thu, s ngày tn kho,
tng s ngày phi tr, khai thác tài sn c đnh, tng quy mô hoc/và
tng nng sut.
Bng di đây minh ha s kt hp gia chin lc kinh doanh và các ch
đ tài chính vi các ch tiêu c th
Bng
1.1:
Các
chin
lc
kinh
doanh
và
Ch
tiêu
đo
lng
11
Vin cnh khách hàng
Các mc tiêu trong vin cnh khách hàng tp trung vào đo lng hiu qu
hot đng ca DN trên phân khúc th trng mc tiêu và đo lng giá tr cung
cp cho khách hàng. ây là các yu t quan trng đóng góp vào kt qu tài
chính vt tri ca mt doanh nghip.
đo lng hiu qu hot đng ca DN trên phân khúc th trng mc
tiêu, các mc tiêu nh mc đ hài lòng ca khách hàng, gi chân khách hàng,
thu hút khách hàng mi, li nhun t khách hàng, t trng khách hàng mc tiêu
đc s dng. ây là các mc tiêu ct lõi ca vin cnh khách hàng. Các ch
tiêu này có th s dng cho hu ht các loi t chc, tuy nhiên chúng cn đc
điu chnh cho phù hp vi các nhóm khách hàng mc tiêu mà DN mun tp
trung vào.
đt đc hiu qu trên th trng mc tiêu, doanh nghip phi cung
cp đc nhng giá tr đáp ng đc nhu cu ca khách hàng. Vì vy, nhng
giá tr này cng cn phi đo lng. Khái nim gin đ giá tr khách hàng đc
Kaplan và Norton (1996) b sung vào vin cnh khách hàng. Gin đ giá tr
khách hàng biu th các thuc tính ca sn phm dch v mà doanh nghip cung
cp đ to s hài lòng và s trung thành ca khách hàng mc tiêu. Mc dù có
s khác bit gia các ngành, lnh vc, các thuc tính trong bn đ giá tr có th
đc chia thành ba nhóm:
o Các thuc tính sn phm/dch v: gm các yu t nh s khác bit, tính
nng, cht lng, giá, thi gian giao hàng.
o Quan h khách hàng: liên quan đn quá trình cung cp sn phm, dch v
cho khách hàng, bao gm vic đáp ng khách hàng và thi gian giao hàng và
cách mà khách hàng cm nhn tri nghim mua hàng ca doanh nghip.
o Hình nh và danh ting: cho phép doanh nghip đnh v trong tâm trí khách
hàng.
Hình
1.3.
Các
mc
tiêu
trong
vin
cnh
khách
hàng:
Mi
liên
h
gia
gin
đ
giá
tr
và
các
mc
tiêu
đo
lng
ct
lõi
12
Vin cnh quy trình ni b
Trong vin cnh quy trình ni b, DN phi xác đnh đc các quy trình
ni b ct lõi mà DN cn đu t đ tr nên vt tri. Các quy trình ni b đc
coi là ct lõi nu nó giúp doanh nghip:
o Cung cp các giá tr cho khách hàng trên th trng mc tiêu
o Tha mãn k vng ca khách hàng v t sut li nhun cao.
Các ch tiêu đo lng ch nên tp trung vào các quy trình ni b có nh
hng ln nht đn s hài lòng ca khách hàng và vic thc hin các mc tiêu
tài chính ca doanh nghip.
Hình
1.4.
Các
quy
trình
ni
b
13
xác đnh đc các ch tiêu thc s đo lng đc kh nng to giá tr
cho khách hàng là c đông, các t chc mt mt đo lng và kim soát các quy
trình ni b hin ti bng vic s dng các ch tiêu v cht lng và thi gian,
mt khác quan trng hn là h phi xác đnh đc các quy trình xác đnh các
quy trình mi hoàn toàn mà doanh nghip cn phi thc hin xut sc (xem
bng 2). Các quy trình phi là các quy trình then cht đ đm bo doanh nghip
trin khai thành công chin lc ca mình.
Kaplan và Norton (1996) nhn mnh đn s khác bit so vi cách tip cn
truyn thng đó là các quy trình ni b đc tích hp thêm quy trình đi mi-
chú trng vào vic phát trin th trng mi, nhu cu mi và phát trin sn
phm dch v mi đ tha mãn nhu cu mi ca khách hàng hin ti và tng
lai. ây chính là các quy trình to giá tr dài hn có kh nng đm bo s vic
đt đc các ch tiêu tài chính dài hn ca mt t chc.
Bng
1.
2.
Ví
d
v
các
ch
tiêu
đo
lng
quy
trình
tác
nghip
Quy
trình
Hot
đng
Nghiên
cu
phát
trin
- Nghiên cu và d báo khách hàng/th trng
- Phát trin sn phm mi
- Phát trin công ngh vt liu
- Phát trin công ngh sn xut
Cung ng
- La chn nhà cung ng
- Kim soát cht lng cung ng
- Chi phí cung ng
- Giao hàng
Sn
xut
- Chu k sn xut
- T l phi làm li
- Ph phm
Phân
phi
&
Marketing
- X lý đn hàng
- Qun lý hàng trên kênh/qun lý kênh
- Giao hàng
- Phát trin khách hàng mi