Tác động của lạm phát đến thị trường chứng khoán việt nam

B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH



PHMăTHANHăV

TÁCăNG CA LMăPHÁTăN TH
TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM



LUNăVNăTHC S KINH T







Thành ph H Chí Minh nm 2014
B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH


PHMăTHANHăV

TÁCăNG CA LMăPHÁTăN TH
TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM

CHUYÊN NGÀNH : TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
MÃ S : 60340201

LUNăVNăTHC S KINH T

NGIăHNG DN KHOA HC
PGS.TS. PHAN TH BÍCH NGUYT


Thành ph H Chí εinh nm 2014


LIăCAMăOAN

 tài nghiên cu “Tác đng ca lm phát đn th trng chng khoán Vit
Nam” lƠ đ tài nghiên cu do chính tác gi thc hin.  tài này thc hin thông
qua vic vn dng kin thc đư hc, nhiu tài liu tham kho và s tn tình hng
dn ca ngi hng dn khoa hc, cùng vi s trao đi gia tác gi và các cá
nhân, tp th khác.
Lun vn nƠy không sao chép t bt k mt nghiên cu nào khác.
Tôi xin cam đoan nhng li nêu trên đơy lƠ hoƠn toƠn đúng s tht.

Thành ph H Chí Minh, ngày 30 tháng 06 nm 2014


……………………………….
PHMăTHANHăV


MC LC

TRANG PH BÌA
LI CAε OAN
DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CỄC  TH, HÌNH V
CHNG 1: GII THIU 1
1.1 Lý do chn đ tài: 1
1.2 Tng quan các ni dung chính ca Lun Vn: 2
1.3 Mc tiêu nghiên cu: 2
1.4 Vn đ nghiên cu: 2
1.5 Câu hi nghiên cu: 3
1.6 i tng nghiên cu: 3
1.7 Phm vi nghiên cu: 3
Kt lun Chng 1 3
CHNG 2: NHNG NGHIÊN CU TRC ỂY V TỄC NG CA
Lε PHỄT N TH TRNG CHNG KHOÁN 4
2.1 Tác đng ca lm phát đn chng khoán: 4
2.2 Tng quan mt s nghiên cu tiêu biu: 5
2.3 Kt lun rút ra t các nghiên cu thc nghim trên: 10
Kt lun chng 2 12
CHNG 3 : PHNG PHÁP NGHIÊN CU 13
3.1 Mô hình nghiên cu: 13


3.2 Phng pháp nghiên cu: 14
3.2.1 Phng pháp kim đnh nghim đn v ADF (Augmented Dickey Fuller
Test) ậ đ xác đnh tính dng ca các chui d liu thi gian: 14
3.2.1.1 Tính dng: 14
3.2.1.2 Bc tích hp: 15
3.2.1.3 Phng pháp kim đnh tính dng và bc tích hp:

15
3.2.2 Phng pháp kim đnh đng tích hp (Cointegrations test) đ xem xét
mi quan h trong dài hn gia các bin: 17
3.2.2.1 ng tích hp: 17
3.2.2.2 Phng pháp kim đnh đng tích hp: 18
3.2.3 εô hình véc t hiu chnh sai s: (VECε) đ gii thích s nh hng ca
các bin đc lp ti bin ph thuc trong ngn hn: 19
3.3 D liu: 20
3.4 Gi thuyt nghiên cu: 21
Kt lun chng 3 21
CHNG 4: TỄC NG CA Lε PHỄT N TH TRNG CHNG
KHOÁN VIT NAM
GIAI ON T THỄNG 8/2000 N THÁNG 12/2013 22
4.1 S lc th trng chng khóan Vit Nam giai đon tháng 8/2000 đn tháng
12/2013: 22
4.2 Kim đnh s nh hng ca lm phát đn th trng chng khoán Vit Nam:25
4.2.1 Bng thng kê mô t 25
4.2.2 Kim đnh nghim đn v ADF: 26
4.2.3 Kim đnh đng tích hp: 28
4.2.4 Mô hình vector hiu chnh sai s(VECM): 30
4.3 Các kt qu nghiên cu: 35
4.3.1 Kt qu trong dài hn: 35
4.3.1.1 Tác đng ca lm phát: 36
4.3.1.2 Tác đng ca t giá th trng ca VND/USD: 37
4.3.1.3 Tác đng ca lãi sut cho vay ca ngơn hƠng thng mi: 41
4.3.1.4 Tác đng ca giá vàng: 41
4.3.2 Kt qu trong ngn hn: 42


CHNG 5: KT LUN VÀ MT S KHUYN NGH PHÁT TRIN TH

TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM 43
5.1 Kt lun: 43
5.2 óng góp ca nghiên cu: 44
5.3 Hn ch ca nghiên cu: 46
5.4 Kin ngh vƠ đ xut mt s gii pháp: 47
5.4.1. Kim soát lm phát: 47
5.4.1.1 Nâng cao hiu qu đu t: 48
5.4.1.2 Thc hin chính sách tin t linh hot, kim soát cht ch chính sách tài
khóa: 49
5.4.1.3 Thc hin đng b mt s gii pháp khác: 50
5.4.2 n đnh kinh t v mô trong dƠi hn: 52
5.4.3 Minh bch thông tin: 53
Kt lun chng 5 54
TÀI LIU THAM KHO
PH LC

DANH MC CÁC KÝ HIU, CH VIT TT

VNI : VN-Index - ch s giá chng khoán Vit Nam
CPI : Ch s giá tiêu dùng.
EX : T giá gia đng VND so vi đô la ε USD.
Ls : Lãi sut cho vay ca ngân hàng c phn thng mi.
Gp : Giá vàng.
ADF : Kim đnh nghim đn v - Augmented Dickey-Fuller Test.
VECM : Mô hình hiu chnh sai s dng Vector-Vector Error Correction
Estimates.
AR : Quá trình t hi quy ậ Autoregreeive Process.
HSX : S giao dch chng khoán Thành ph H Chí Minh.
TTCK : Th trng chng khoán.





DANH MC CÁC BNG

Bng 4.1: Bng thng kê mô t các bin 26
Bng 4.2: Kt qu kim đnh tính dng theo phng pháp ADF 27
Bng 4.3 : Kt qu Johansen Cointegration Test 39

Bng 4.4: Kt qu xác đnh đ tr thích hp 30
Bng 4.5 : Kt qu mô hình hiu chnh sai s VECM 31
Bng 4.6 : Bng tóm tt kt qu trong dài hn 34
Bng 4.7 : Bng biu din h s tc đ hiu chnh v cân bng 35





DANH MCăCÁCă TH, HÌNH V

Hình 4.1: Ch s VN_Index (T8/2000-T12/2013) 23
Hình 4.2: Ch s Vn-Index cui tháng 12 hƠng nm qua 13 nm 24
Hình 4.3 : Biu đ VN-Index 1 38
Hình 4.4 : Biu đ VN-Index 2 39
Hình 4.5 : Biu đ VN-Index 3 40
Hình 5.1: T l lm phát ca các nc trong khu vc ông Nam Ễ 48




TÓM TT
Lun vn tp trung vào gii thích s nh hng ca lm phát lên th trng chng
khoán Vit Nam, đng thi xem xét mi quan h ngn hn và dài hn gia th
trng chng khoán Vit Nam (VN-Index) và lm phát (ch s giá tiêu dùng CPI )
, mt s bin s kinh t v mô nh: t giá hi đoái (EX: t giá gia đng VND so
vi đô la ε USD), lãi sut cho vay ca các ngơn hƠng thng mi (Ls), giá vàng
(Gp). Lun vn s dng phng pháp nghiên cu đnh lng đ kim đnh và gii
thích tác đng ca lm phát (CPI) và các bin EX, Ls, Gp, đn th trng chng
khoán Vit Nam, đc đo lng bi ch s giá chng khoán VN-Index. Vi vic s

dng d liu chui thi gian theo tháng, lun vn s dng phng pháp kim đnh
nghim đn v (kim đnh ADF), kim đnh đng liên kt (Johansen Cointegration
Test), mô hình véc t hiu chnh sai s (VECε) đ rút ra kt lun thng kê trong
ngn hn, và dài hn. Và kt qu chng minh lm phát thc s tác đng đn th
trng chng khoán. Trong ngn hn tc đ hiu chnh v cân bng tng đi
chm, không đáng k. Trong dài hn bin lm phát và bin t giá tác đng mnh và
ngc chiu vi ch s VN-Index, bin lãi sut cng tác đng ngc chiu vi ch
s VN-Index nhng yu hn, bin giá vƠng tác đng cùng chiu ch s VN-Index.
Trên c s kt qu ca nghiên cu, đ xut mt s gii pháp nhm góp phn h tr
th trng chng khoán Vit Nam phát trin n đnh và bn vng.


1


CHNG 1: GII THIU

1.1 Lý do chnăđ tài:
Th trng chng khoán ca Vit Nam tuy vn còn non tr vi hn 13 nm hot
đng, nhng nó đã có nhng bc phát trin nhanh chóng, góp phn vào s phát
trin nn kinh t ca đt nc, là kênh huy đng vn hiu qu cho các doanh
nghip giúp đánh giá giá tr doanh nghip và tình hình kinh t, cung cp môi trng
đu t cho công chúng, tr thành tơm đim thu hút s chú ý ca rt nhiu nhƠ đu
t. Tuy nhiên, trong nhng nm gn đơy nhng bin đng ca môi trng kinh t v
mô đã tác đng rt ln đn TTCK làm cho TTCK tri qua nhiu cn bin đng
mnh và điu này nh hng tiêu cc đn s phát trin ca nn kinh t. Lm phát là
mt trong nhng ch báo kinh t v mô quan trng. Tác đng ca lm phát din ra
rt rng đi vi nhiu lnh vc và th trng chng khoán cng không phi là ngoi
l. Tht vy, phân tích chng khoán nói chung không th thiu nhng phân tích v
nh hng ca lm phát đn giá c chng khoán. ng thi, giá tr các khon đu

t chng khoán luôn b nh hng trc tip bi din bin ca lm phát vƠ đơy lƠ
mt trong nhng ri ro c bn trong đu t chng khoán nói chung. Hot đng sn
xut kinh doanh ca các doanh nghip niêm yt cng chu tác đng trc tip và
gián tip  các mc đ khác nhau bi lm phát; vƠ điu nƠy đn lt nó s gây ra
bin đng giá c phiu niêm yt trên th trng. Do đó, tôi chn nghiên cu đ tài
ắTÁCă NG CA LMă PHÁTă N TH TRNG CHNG KHOÁN
VITăNAM”






2


1.2 Tng quan các ni dung chính ca Lun Vn:
Lun vn gm 5 chng:
 Chng 1: Gii thiu.
 Chng 2: Nhng nghiên cu trc đơy v tác đng ca lm phát đn th
trng chng khoán.
 Chng 3: Phng pháp nghiên cu.
 Chng 4: Tác đng ca lm phát đn th trng chng khoán Vit Nam
(VN-Index) giai đon t tháng 8 nm 2000 đn tháng 12 nm 2013.
 Chng 5: Kt lun và mt s kin ngh.

1.3 Mc tiêu nghiên cu:
Mc tiêu nghiên cu ca đ tài là làm rõ v tác đng ca lm phát đn th
trng chng khoán Vit Nam.

1.4 Vnăđ nghiên cu:
Mt trong nhng vn đ mà nhiu ngi quan tâm đó lƠ các nhơn t lm phát, lãi
sut, t giá, giá vàng tác đng nh th nƠo đn VN-Index. Ti mt s quc gia trên
th gii cng nh trong khu vc, vn đ nƠy đư đc nhiu công trình nghiên cu,
 Vit Nam cng có mt vài công trình nghiên cu liên quan đn s bin đng ca
ch s giá chng khoán. Tuy nhiên bin lãi sut trong các công trình nghiên cu này
là lãi sut trái phiu chính ph. ng trc tình hình nh vy, vn đ nghiên cu
ca lun vn ắ Tác đng ca lm phát đn th trng chng khoán Vit Nam” trên
c s nghiên cu lp li các nghiên cu khác nhng trong bin lãi sut s dng lãi
sut cho vay ca các ngơn hƠng thng mi vì lãi sut cho vay ca các ngân hàng
thng mi nh hng trc tip đn chi phí s dng vn ca các doanh nghip và
nhƠ đu t trên th trng.



3


1.5 Câu hi nghiên cu:
 đt đc mc tiêu nghiên cu, đ tài tp trung đi tìm đáp án tr li ca các
câu hi nghiên cu sau:
 Lm phát tác đng nh th nƠo đn ch s giá chng khoán VN-
Index?
 Ngoài ra mt s biesn v mô khác nh: t giá hi đoái, lưi sut, giá
vàng có nh hng tc đn ch s giá chng khoán VN-Index không?
1.6 iătng nghiên cu:
i tng nghiên cu ca lun vn bao gm: th trng chng khoán Vit Nam,
các nhân t lm phát (ch s giá tiêu dùng CPI), lãi sut cho vay ca các ngân hàng
thng mi, t giá VND/USD, giá vàng.

1.7 Phm vi nghiên cu:
Th trng chng khoán Vit Nam gii hn ti S giao dch chng khoán H
Chí εinh đi din là ch s giá Vn_Index.
Giai đon nghiên cu t tháng 8/2000 đn tháng12/2013.

Kt lunăChngă1
Th trng chng khoán có vai trò rt ln trong s phát trin nn kinh t đt
nc, phát trin th trng chng khoán Vit Nam lƠ mt yu t quan trng to tin
đ đ phát trin nn kinh t. Th trng non tr  Vit Nam mi hình thƠnh 13 nm
nhng tri qua rt nhiu thng trm. Có rt nhiu nhơn t v mô tác đng đn th
trng chng khoán, đc bit lƠ lm phát. Trong gii hn ca đ tƠi, lun vn ch
nghiên cu mt s nhơn t nh lm phát (ch s giá tiêu dùng CPI ), lưi sut, t giá
và giá vàng. Hi vng rng nhng kt qu nghiên cu ca đ tƠi s góp phn cung
cp thêm thông tin vƠ cái nhìn rõ hn v tác đng ca lm phát đn th trng
chng khoán Vit Nam t đó đem li li ích nht đnh cho nhƠ đu t.


4


CHNGă2:ăNHNGăNGHIểNă CUăTRCă
ỂYăV TÁCăNG CAăLMăPHÁTăNăTHă
TRNGăCHNGăKHOÁN


2.1 Tácăđng ca lmăphátăđn chng khoán:
Kt qu nghiên cu ca Fama vƠ Schwert (1977), Chen, Roll, Ross (1986),
Nelson (1976), DeFina (1991) và Jaffe - Mandelker (1976) đư nhn mnh đn mi
quan h nghch bin gia lm phát vƠ giá chng khoán. V cn bn, TTCK s hot
đng mnh di hai điu kin: tng trng kinh t cao vƠ lm phát thp. Nhng

nu nn kinh t phát trin mƠ lm phát tng cao thì cha chc đư lƠ tt. Khi mi
nguy lm phát tng cao, các nhƠ phơn tích đu t s nghi ng v s thnh vng ca
nn kinh t hay các báo cáo tng trng vic lƠm. δỦ do lƠ h lo s rng dng nh
đang có mt s bùng n lm phát, mt s phát trin gi to đư đc to nên bi
vic d dưi trong tín dng ca chính quyn, do chính ph chp nhn mt mc thơm
ht ngơn sách cao hn vƠ m rng cung tin.
εi quan h thc s ca lm phát vƠ giá c phiu luôn lƠ mt cơu hi thc
nghim hóc búa vƠ mi quan h nƠy s thay đi theo thi gian. Kinh nghim t
TTCK các nc phát trin cho thy lm phát vƠ giá c phiu có tng quan nghch,
bi l xu hng ca lm phát xác đnh tính cht tng trng. δm phát tng cao
luôn lƠ du hiu cho thy nn kinh t đang nóng, báo hiu s tng trng kém bn
vng, trong khi TTCK nh chic nhit k đo sc khe nn kinh t. Khi lm phát
tng cao, tin mt giá, ngi dơn không mun gi tin mt hoc gi tin trong ngơn
hƠng mƠ chuyn sang nm gi vƠng, bt đng sn, ngoi t mnh khin mt
lng vn nhƠn ri đáng k ca xư hi nm im di dng tƠi sn cht. Thiu vn
đu t, không tích ly đ m rng sn xut, s tng trng ca doanh nghip nói
riêng vƠ c nn kinh t nói chung s chm li. δm phát tng cao còn nh hng
trc tip ti các doanh nghip: dù hot đng kinh doanh vn có lưi, chia c tc 
5


mc cao nhng t l c tc khó gi lƠ hp dn khi lm phát cao. iu nƠy khin đu
t chng khoán không còn lƠ kênh sinh li.
2.2 Tng quan mt s nghiên cu tiêu biu:
Các bin s kinh t v mô, trong đó có bin quan trng là lm phát đu tác đng
ti dòng tin trong tng lai vƠ li sut yêu cu vì th s nh hng ti giá c phiu
ca th trng chng khoán. Nhng thông tin v lm phát và mt s nhân t v mô
nh hng đn th trng chng khoán đc rt nhiu các đi tng quan tâm và
thc s hu ích cho nhng nhà hoch đnh chính sách, các nhƠ đu t, các công ty
niêm yt, công ty chng khoán. Chính vì l đó đư có rt nhiu nhà nghiên cu đư

tham gia d báo mi quan h gia lm phát, các bin kinh t v mô vƠ th trng
chng khoán bng vic s dng nhng mô hình nghiên cu khác nhau.
 Ioannides, Katrakilidis và Lake (2002) kim đnh mi quan h gia
t sut sinh li th trng chng khoán vƠ t l lm phát  Hy δp trong giai đon
1985-2000. Có lp lun rng th trng chng khoán có th phòng nga lm phát,
phù hp vi gi thuyt ca Fisher. δp lun khác lƠ các th trng chng khoán
thc s lƠ min dch vi áp lc lm phát. Nghiên cu nƠy đư c gng đ kim đnh
ba loi tng quan dù trc ht lƠ th trng chng khoán đư là mt ni an toƠn cho
các nhƠ đu t  Hy δp. Bng chng thc nghim phơn loi các mi tng quan
thƠnh ba loi. Trc tiên, có mi tng quan dng gia t sut sinh li ca th
trng chng khoán vƠ lm phát. H s dng k thut đng liên kt ARDδ kt hp
vi kim đnh nhơn qu Granger đ kim tra tác đng dƠi hn vƠ ngn hn gia các
bin có liên quan cng nh xu hng ca nhng hiu ng nƠy. Có mt mi tng
quan ơm theo chiu t lm phát sang t sut sinh li th trng chng khoán trong
thi k đu tiên. Các kt qu nƠy phù hp vi Fama (1981). Quan h nhơn qu hai
chiu lâu dài xut hin trong thi k th 2. ư có mt nh hng quan h nhơn qu
theo chiu chy t t sut sinh li th trng chng khoán sang lm phát. Bng
chng cng cho thy nh hng nhơn qu chy t lm phát tr li th trng chng
khoán trong thi k th 2. Thi k th 2 cho thy mi quan h hn hp lƠ cng phù
hp vi Spyrou (2001).
6


 Laopodis (2005) xem xét s tng tác nng đng gia các th trng
chng khoán, hot đng kinh t, lm phát và chính sách tin t. Nhà nghiên cu
nhìn vào vn đ đu tiên liên quan đn vai trò ca chính sách tin t. Bng cách s
dng kim đnh đng liên kt, quan h nhân qu, Phng pháp sai s cho hàm hai
bin và mô hình VAR đa bin hoc mô hình VEC. Vi kt qu hai bin, h thy
rng có mi tng quan yu gia t sut sinh li c phiu và lm phát, điu này có
ngha lƠ th trng chng khoán có th chng li lm phát. Mt khác, kt qu hai

bin khng đnh mt tng quan ơm và mt chiu gia t sut sinh li c phiu và
t l d tr ca FED vào nhng nm 1990 nhng rt yu trong nhng nm 1970.
Vi mô hình đa bin, h đư tìm thy h tr mnh m ca mi tng quan ngn hn
trong nhng nm 1970 cùng vi tng quan mt chiu trong nhng nm 1990.
iu này cho thy t sut sinh li c phiu không tng quan dng vi chính sách
ni lng tin t, điu đư din ra trong sut nhng nm 1990, hay tng quan ơm vi
chính sách tht cht tin t. ư có mi quan h nng đng nht quán gia chính
sách tin t và giá c phiu. Kt lun nƠy dng nh mơu thun vi Fama (1981),
đư cho rng lm phát và hot đng kinh t có mi tng quan ơm nhng hot đng
kinh t và t sut sinh li chng khóan có mi tng quan dng.
 Aliyu Shehu Usman Rano (2010): Nghiên cu s dng mô hình
GARCH đánh giá s tác đng ca lm phát đn t sut sinh li và s n đnh ca
th trng chng khoán Nigeria và Ghana da trên chui d liu thi gian hàng
tháng trong giai đon 1998-2010. Ngoài ra, tác đng ca các cú sc bt đi xng đư
đc nghiên cu bng cách s dng mô hình GARCH bc hai đc phát trin bi
Sentana (nm 1995), trong c hai nc. Kt qu cho thy  th trng Nigeria tin
tc xu tác đng mnh hn đn s n đnh ca th trng chng khoán hn tin tc
tt vƠ ngc li đi vi th trng Ghana. Th 2, t l lm phát vƠ trung bình 3
tháng ca nó có nh hng đáng k trên bin đng th trng chng khoán  c hai
quc gia. Các bin pháp s dng đi vi kim ch lm phát  hai nc, do đó, chc
chn s lƠm gim bin đng ca th trng chng khoán, ci thin t sut sinh li
th trng chng khoán vƠ tng nim tin nhƠ đu t.
7


 Douglason G. Omotor (2011): nghiên cu mi quan h gia lm
phát và t sut sinh li th trng chng khoán Nigeria giai đon t nm 1985-
2008. Bng phng pháp kim đnh nghim đn v ADF (Augmented Dickey-
Fuller), phng pháp kim đnh đng liên kt (Co-integrations test), mô hình hiu
chnh sai s: (ECM) và kim đnh nhân qu Granger, nghiên cu cho thy t sut

sinh li th trng chng khoán có th cung cp mt hàng rào chng lm phát hiu
qu  Nigeria, tn ti mi quan h quan trng và dng gia lm phát và giá c
phiu. Trong dài hn các nhƠ đu t  Nigeria có th đu t vƠo danh mc c phiu
tt đ chng li tác đng ca lm phát. Mt phát hin thú v ca bài nghiên cu này
đc đ cp là các lnh vc tin t và hot đng thc s ca nn kinh t không đc
lp vi nhau, tin cng có vai trò quan trng trong vic gii thích quá trình lm phát
 Nigeria. Vì vy, các chính sách hng vào kim soát lm phát nên đi vƠo làm rõ
vai trò ca chính sách tin t, đc bit là nh hng lơu dƠi đn th trng chng
khoán.
 Seyed Mehdi Hosseini, Zamri Ahmad, Yew Wah Lai (2011): Bài
vit nƠy điu tra các mi quan h gia các ch s th trng chng khoán và bn
bin s kinh t v mô, c th là giá du thô (COP), cung tin (M2), sn xut công
nghip (KCN) và t l lm phát (IR)  Trung Quc và n . Thi gian nghiên
cu t gia tháng 1 nm 1999 đn tháng 1 nm 2009. Bng phng pháp kim đnh
nghim đn v ADF (Augmented Dickey-Fuller), phng pháp kim đnh đng liên
kt (Co-integrations test) Johansen-Juselius (1990), mô hình Véc t hiu chnh sai
s (VECM). Kt qu cho thy trong c dƠi hn vƠ ngn hn, có mt mi liên h
gia bn bin kinh t v mô đc la chn vƠ ch s th trng chng khoán Trung
Quc vƠ n . V lơu dƠi, tác đng ca tng giá du thô  th trng Trung Quc
là dng nhng  th trng n  hiu ng nƠy lƠ âm. V cung tin, tác đng trên
th trng chng khoán n  lƠ ơm, nhng đi vi Trung Quc, có tác đng
dng. Tác đng ca sn xut công nghip lƠ ơm và ch có  Trung Quc. Ngoài
ra, tác đng ca s gia tng lm phát trên các ch s chng khoán lƠ dng  c hai
nc. Trong ngn hn, các tác đng ca giá du thô lƠ dng  n . Hiu ng
8


nƠy lƠ ơm vƠ đáng k  Trung Quc. Các tác đng ca cung tin trên ch s th
trng chng khoán Trung Quc hin nay lƠ dng nhng đi vi n , đó lƠ
ơm. Tuy nhiên, tt c nhng tác đng nƠy lƠ không đáng k. εt khác, tác đng ca

lm phát đn ch s chng khoán Trung Quc hin nay (SSE) lƠ dng vƠ đáng k
nhng hiu ng nƠy tr mt tháng mc dù tác đng dng là không đáng k. Trong
khi đó,  n  có tác đng lƠ ơm nhng không đáng k. Tuy nhiên, đ tr hiu
ng ơm vƠ đáng k.
 Caroline Geetha, Rosle Mohidin, Vivin Vincent Chandran và
Victoria Chong (2011): nghiên cu mi quan h gia lm phát và th trng
chng khoán  th trng Malaysia, M và Trung Quc, d liu chui thi gian t
tháng 1 nm 2000 đn tháng 11 nm 2009. Gm các bin lãi sut (lãi sut Tbill 
th trng Malaysia và M, lãi sut ngơn hƠng trung ng Trung Quc), lm phát
(CPI), t giá, GDP (sn xut công nghip) và giá c phiu. Các bin d liu thu
đc t thng kê (IFS) c s d liu tài chính quc t, ngoi tr ch s CPI ca
Trung Quc là có đc t Vn phòng Thng kê Quc gia ca Trung Quc. Tt c
các d liu đc chuyn thành logarit. Bài nghiên cu s dng phng pháp kim
đnh nghim đn v ADF (Augmented Dickey Fuller Test) ậ đ xác đnh tính dng
ca các chui d liu thi gian. Phng pháp kim đnh đng liên kt
(Cointegrations test) đ xem xét mi quan h trong dài hn gia các bin. Mô hình
véc t hiu chnh sai s (VECM) đ gii thích s nh hng ca các bin đc lp
ti bin ph thuc trong ngn hn. Kt qu cho rng  c ba nc đu có đ tr.
Các kim đnh Johansen xác nhn rng có ít nht 1 phng trình đng liên kt 
mc Ủ ngha 5 phn trm cho εalaysia vƠ ε. εt khác, Trung Quc có 3 phng
trình cùng hi nhp vƠo mc Ủ ngha 5 phn trm, phng trình đng liên kt 
mc Ủ ngha 5 phn trm. iu nƠy có ngha rng có mi quan h lơu dƠi gia các
bin trong ba quc gia. Kt qu ca VECM cho thy không có mi quan h ngn
hn gia th trng chng khoán, lm phát k vng, t giá, lm phát bt ng, lưi
sut vƠ GDP cho εalaysia vƠ ε. Tuy nhiên, kt qu ca VECM Trung Quc cho
thy có mt mi quan h ngn hn gia t l lm phát k vng vi th trng chng
9


khoán ca Trung Quc. T kt qu nghiên cu cho thy có mi quan h trong dƠi

hn gia các th trng chng khoán vƠ các bin  εalaysia, ε vƠ Trung Quc.
εt li cnh báo, các nhƠ đu t đu t vƠo ba th trng chng khoán các nc có
th có ri ro trong vic đt đc li ích t vic đa dng hóa danh mc đu t vì mi
liên kt gia các bin kinh t v mô vƠ giá c phn trên th trng chng khoán. Do
đó, t sut sinh li th trng chng khoán có th b nh hng bi lm phát vì
nhng áp lc lm phát có th đe da li nhun ca công ty trong tng lai vƠ t l
chit khu danh ngha tng lên di áp lc lm phát, lƠm gim hin giá ca li
nhun trong tng lai vƠ vì vy nh hng đn th trng chng khoán. Do đó,
εalaysia, ε vƠ Trung Quc cn rƠ soát vƠ ci thin chính sách tin t ca h có
phù hp vi lm phát thp vƠ k vng lm phát. εt khác, mt s bng chng cho
thy: εt lƠ có mt mi quan h ngn hn đáng k gia th trng chng khoán vƠ
t l lm phát k vng ca Trung Quc. Th hai, có mi quan h đáng k gia t
giá vƠ th trng chng khoán Trung Quc. Nh vy, nhƠ đu t có th không đt
đc bt k li ích đa dng hóa danh mc đu t trong ngn hn. Nghiên cu nƠy
đư nêu bt tm quan trng ca các bin kinh t v mô tác đng đn th trng chng
khoán, cng nh lm phát mt ln na tr thƠnh mt vn đ quan trng vƠ trng
tơm ca Chính ph trong qun lỦ v mô. T kt qu, đ ngh εalaysia, ε vƠ
Trung Quc nên s dng các thông tin v lm phát k vng, lm phát bt ng, t
giá, lưi sut vƠ GDP d báo s chuyn đng ca th trng chng khoán.
 Garefalakis, Dimitras, Koemtzopoulos, Spinthiropoulos (2011):
nghiên cu các nhơn t quyt đnh ca th trng chng khoán Hng Kông (HSI)
nh: giá du, ch s chng khoán S&P 500, giá vƠng vƠ t giá USD/Yen. D liu t
tháng 1 nm 2002 đn 31 tháng 8 nm 2009. BƠi nghiên cu s dng mô hình GJR-
GARCH. Kt qu lƠ tác đng tích cc ca t sut sinh li th trng chng khoán
ε, giá du đn th trng chng khoán Hng Kông, tác đng tiêu cc ca s bin
đng giá vƠng, t giá USD/Yen đn ch s HSI.
 Nguyn Th Bo Khuyên (2007) : kim chng tính hiu qu v mt
thông tin ca th trng chng khoán Vit Nam, đ tài phân tích quan h gia các
10

bin ch s giá chng khoán VN-Index, sn lng công nghip, t l lm phát, t
giá hi đoái, lưi sut cho vay, vƠ thay đi cung tin thông qua mô hình nhân qu
Granger 2 bin và hiu chnh sai s, d liu các bin trong mô hình đc thu thp
theo tháng, t tháng 7 nm 2000 đn tháng 3 nm 2007. Kt qu phn trm cung
tin không nh hng đn giá chng khoán, sn lng công nghip tác đng dng
đn ch s giá chng khoán, t l lm phát (ch s giá CPI) tác đng tiêu cc lên ch
s giá chng khoán  mc Ủ ngha rt cao, t giá hi đoái vƠ lưi sut cho vay tác
đng ơm đn ch s giá chng khoán. Có mi quan h nhân qu hai chiu gia ch
s giá chng khoán và các bin kinh t v mô, có mi quan h nhân qu mt chiu
t bin kinh t v mô sang ch s giá chng khoán ngha lƠ thông tin v nn kinh t
nói chung cha đc phn ánh tc thi lên ch s giá chng khoán.
 Phan Th Bích Nguyt và Phmă Dngă Phngă Tho (2013) :
Phơn tích tác đng ca các nhân t v mô đn th trng chng khoán Vit Nam,
bài nghiên cu xem xét mi tng quan gia th trng chng khoán và sáu nhân
t v mô (cung tin, lm phát, hot đng kinh t thc, lãi sut, t giá hi đoái, giá
du). D liu các bin trong mô hình đc thu thp theo tháng, t tháng 7 nm
2000 đn tháng 09 nm 2011 (135 quan sát). BƠi nghiên cu áp dng kim đnh
đng tích hp theo phng pháp kim đnh nghim đn v phn d Engle Granger,
kim đnh nghim đn v vƠ phng trình c lng hi qui bi đ phn ánh mi
tng quan. Kt qu bin cung tin, sn lng công nghip, lm phát, giá du th
gii tng quan dng vi th trng chng khoán. Bin lãi sut, t giá hi đoái
tng quan ơm vi th trng chng khoán.

2.3 Kt lun rút ra t các nghiên cu thc nghim trên:
Nh vy, qua vic tham kho các nghiên cu thc nghim v s nh hng ca
lm phát đn th trng chng khoán, tt c các bƠi nghiên cu đu thng nht 
ni dung có s nh hng ca lm phát đn th trng chng khoán trong ngn hn
vƠ c trong dƠi hn.
Tuy nhiên  mi bƠi nghiên cu li có kt lun khác nhau v mc đ nh

11


hng, thi gian nh hng hay thái đ nh hng ca lm phát lên th trng
chng khoán, chng hn nh Douglason G. Omotor (2011): nghiên cu mi quan
h gia lm phát vƠ t sut sinh li th trng chng khoán Nigeria giai đon t
nm 1985-2008 cho thy rng th trng chng khoán lƠ kênh trú n an toƠn cho
các nhƠ đu t, có mi quan h dng gia lm phát vƠ giá c phiu. Ngc li
theo Aliyu Shehu Usman Rano (2010): Nghiên cu s dng mô hình GARCH
đánh giá s tác đng ca lm phát đn t sut sinh li vƠ s n đnh ca th trng
chng khoán Nigeria vƠ Ghana da trên chui d liu thi gian hƠng tháng trong
giai đon 1998-2010 cho rng lm phát to s bt n cho th trng chng khoán
vƠ nh hng xu đn t sut sinh li chng khoán.
 Seyed Mehdi Hosseini, Zamri Ahmad, Yew Wah Lai (2011): cho
rng tác đng ca lm phát đn ch s giá th trng chng khoán Trung Quc là
dng, tuy nhiên tác đng này  th trng n  là âm và có đ tr.
Nh vy có s nh hng ca lm phát đn th trng chng khoán, điu nƠy đư
đc minh chng rõ rƠng qua bƠi nghiên cu các nc, tuy nhiên do đc thù kinh t
v mô mi nc khác nhau, do s thay đi qua thi gian ca các bin kinh t v mô,
do trình đ phát trin ca th trng chng khoán mi nc khác nhau, do thi gian
nghiên cu khác nhau nên s biu hin trong mi quan h gia lm phát, các nhân
t v mô vƠ th trng chng khoán  mi nc khác nhau, vƠ có nhng kt lun
trái chiu. Chính vì s khác nhau nƠy nên nhng nghiên cu v s nh hng ca
lm phát, các nhơn t v mô đn th trng chng khoán luôn đc quan tơm bi rt
nhiu nhƠ nghiên cu, các nhƠ đu t, các nhƠ hoch đnh chính sách.
i vi th trng chng khoán Vit Nam, cng đư có rt nhiu các nghiên cu
trc đơy. Ví d: Nguyn Th Bo Khuyên (2007) : kim chng tính hiu qu v
mt thông tin ca th trng chng khoán Vit Nam, đ tài phân tích quan h gia
các bin ch s giá chng khoán VN-Index, sn lng công nghip, t l lm phát,
t giá hi đoái, lưi sut cho vay, giai đon 2000-2007 cho kt qu phn trm cung

tin không nh hng đn giá chng khoán, sn lng công nghip tác đng dng
đn ch s giá chng khoán, t l lm phát (ch s giá CPI) tác đng tiêu cc lên ch
12


s giá chng khoán  mc Ủ ngha rt cao, t giá hi đoái vƠ lưi sut cho vay tác
đng ơm đn ch s giá chng khoán. Có mi quan h nhân qu hai chiu gia ch
s giá chng khoán và các bin kinh t v mô, có mi quan h nhân qu mt chiu
t bin kinh t v mô sang ch s gia chng khoán. Phan Th Bích Nguyt và
PhmăDngăPhngăTho (2013) : Phơn tích tác đng ca các nhân t v mô
đn th trng chng khoán Vit Nam, bài nghiên cu xem xét mi tng quan
gia th trng chng khoán và sáu nhân t v mô (cung tin, lm phát, hot đng
kinh t thc, lãi sut, t giá hi đoái, giá du) giai đon 2000-2011. Kt qu bin
lm phát, cung tin, sn lng công nghip, giá du th gii tng quan dng vi
th trng chng khoán. Bin lãi sut, t giá hi đoái tng quan ơm vi th trng
chng khoán.

Ktălunăchngă2
 chng nƠy đư tóm lc các nghiên cu thc nghim v s nh hng ca
lm phát cng nh các nhơn t v mô đn th trng chng khoán mt s nc trên
th gii cng nh  Vit Nam vƠ rút ra kt lun có s nh hng các nhơn t nƠy
đn th trng chng khoán.Tuy nhiên vƠo tng thi đim khác nhau vƠ  mi quc
gia khác nhau, s biu hin ca các mi quan h nƠy lƠ khác nhau. c bit Vit
Nam  lm phát luôn lƠ vn đ nhc nhi trong các nm qua, lm phát tng vƠ cao
hn các nc trong khu vc đư lƠm nh hng đn s phát trin ca nn kinh t,
nh vy lm phát s nh hng đn th trng chng khoán Vit Nam nh th nƠo.
Vic nhìn li các nghiên cu trc, vƠ nghiên cu nh hng ca lm phát đn th
trng chng khoán Vit Nam s cho chúng ta cái nhìn rõ hn v th trng chng
khoán Vit Nam vƠ khác bit so vi các thi trng trong khu vc vƠ trên th gii t
đó rút ra đc các kt qu vƠ d báo chính xác v th trng chng khoán Vit

Nam.



13


CHNGă3: PHNGăPHÁPăNGHIểNăCU

 tài s dng phng pháp nghiên cu lƠ phng pháp đnh lng mi quan
h gia các bin bng mô hình toán hc, cho phép đo lng đánh giá mi liên quan
gia các bin, kim đnh li c s lý thuyt v mi quan h gia các bin.

3.1 Mô hình nghiên cu:
 d liu đc n đnh ta s ly logarit.  kim tra nh hng ca lm phát
đn ch s giá c phiu trên th trng chng khoán Vit Nam, lun vn vn dng
mô hình toán nghiên cu nh sau:
LogVNI= F(LogEx, LogCPI, LogLs, LogGp)
Trong đó:
LogVNI : ch s giá c phiu ti Vit Nam (ly logarit t nhiên).
LogEX : T giá hi đoái ngơn hƠng TεCP ngoi thng Vit
Nam gia đng Vit Nam vƠ đng đôla ε (VND/USD) (ly logarit t nhiên)
LogCPI : lm phát, đc đo bng ch s tiêu dùng ca c nc
CPI (ly logarit t nhiên)
LogLs : Lãi sut cho vay bình quân ca ngơn hƠng thng mi
(ly logarit t nhiên).
LogGp : giá vàng (ly logarit t nhiên)
 c lng mô hình trên lun vn s dng mô hình Véc t hiu chnh sai s
VECM. Mô hình VECM là mt dng ca mô hình Var tng quát, đc s dng
trong trng hp chui d liu là không dng và cha đng mi quan h đng kt

hp, có dng sau:
ẤY
t
= ∏ Y
t-1
+ C
1
ẤY
t-1
+ C
2
ẤY
t-2
+… + C
p
ẤY
t-p+1
+ u
t
=


’
Y
t-1
+ C
1
ẤY
t-1
+ C

2
ẤY
t-2
+… + C
p
ẤY
t-p+1
+ u
t

Trong đó : Y
t
là vector (Kx1) ca K bin ti thi đim t
14


u
t
là vector nhiu trng (Kx1)
∏ là ma trn suy bin vi ∏ = 
’
vi  là ma trn tham s hiu chnh
(Kxr) cho ta bit tc đ điu chnh v trng thái cân bng.  lƠ vector đng liên kt
(Kxr), ∏ Y
t-1
là phn hiu chnh sai s. C
i
là ma trn h s ngn hn.

3.2 Phngăphápănghiênăcu:

Dùng phng pháp nghiên cu đnh lng, da vào nghiên cu ca Caroline
Geetha, Rosle Mohidin, Vivin Vincent Chandran và Victoria Chong ngày 2 tháng
11 nm 2011 v mi quan h gia lm phát và th trng chng khoán: bng chng
t Malaysia, M và Trung Quc. Các phng pháp sau đơy đc thc hin:

3.2.1 Phngăphápăkimăđnh nghimăđnăv ADF (Augmented Dickey
Fuller Test) ậ đ xácăđnh tính dng ca các chui d liu thi gian:

3.2.1.1 Tính dng:
Khi các nghiên cu s dng d liu di dng chui d liu thi gian, vic đu
tiên cn nên làm là kim tra xem nhng bin mà nghiên cu s dng trong mô hình
nghiên cu là dng hay không dng. Mt chui d liu thi gian đc xem là dng
nu nh trung bình vƠ phng sai ca phng trình không thay đi theo thi gian
và giá tr ca đng phng sai gia hai đon ch ph thuc vào khong cách hay đ
tr v thi gian gia hai thi đon này ch không ph thuc vào thi đim thc t
mƠ đng phng sai đc tính (Ramanathan, 2002).
C th
Trung bình :
 
t
E Y const



Phng sai :
 
2
t
Var Y const




ng phng sai :
 
var ,
t t k k
Co Y Y g



Tính dng ca chui d liu thi gian là mt khái nim vô cùng quan trng, vì
thc t hu ht tt c nhng mô hình thng kê đu đc thc hin di gi đnh là
15


chui d liu thi gian phi dng. Do vy mt khi c lng các tham s hoc
kim đnh gi thuyt ca các mô hình, nu không kim đnh thuc tính dng ca d
liu thì các k thut phơn tích thông thng (k thut phơn tích bình phng bé
nht) s không chính xác và hp lý. Nu chúng ta c lng mô hình có chui thi
gian mà các bin đc lp không dng, s dng kim đnh t và p không hiu qu (
hay còn gi là hi quy gi mo ). Vì vy tính dng (xác đnh bc tích hp) cho
chui d liu thi gian ca mô hình nên đc kim tra trc tiên.

3.2.1.2 Bc tích hp:
Mt chui d liu
t
Y
không dng, sai phân bc d-1 ca
t
Y

không dng, nhng
sai phân bc d dng, khi đó
t
Y
đc gi là tích hp bc d
, ký hiu I (d). Nu d=0,
chui ban đu là chui dng; d=1, chui sai phân bc 1 là chui dng.
3.2.1.3 Phngăphápăkimăđnh tính dng và bc tích hp:

Kim đnh nghim đn v là mt kim đnh quan trng khi phân tích tính dng
ca chui thi gian. Vic tìm ra kim đnh nghim đn v là mt trong các phát
hin quan trng ca kinh t hc hin đi nhng nm 80 th k 20. S dng phng
pháp kim đnh nghim đn v ADF (Augmented Dickey Fuller Test) ca Dickey -
Fuller.
Dickey - Fuller (1979 ) đư nghiên cu quá trình AR (1)
1t t t
Y Y u



vi
 
11

  
(1)
trong đó Y
0
là giá tr xác đnh hu hn, u
t

IID.
Nu nh =1, khi đó Y
t
là mt bc ngu nhiên. Y
t
là mt chui không dng.
Do đó đ kim đnh tính dng ca Y
t
ta s kim đnh gi thuyt
H
0
: =1 ; H
1
:  < 1. (2)
Công thc :
1t t t
Y Y u



tng đng vi :
 
1 1 1 1
1
t t t t t t t
Y Y Y u Y Y u

   
      

1t t t
Y Y u


  
(3)