B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM
Ngô Thanh Trà
TÁCăNG CAăNH THIăIM TH TRNG
N CU TRÚC VN CA CÁC CÔNG TY NIÊM YT
TRÊN TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP. H Chí Minh ậ Nmă2014
B GIÁO DCăVÀăÀOăTO
TRNGăI HC KINH T TP.HCM
Ngô Thanh Trà
TÁCăNG CAăNH THIăIM TH TRNG
N CU TRÚC VN CA CÁC CÔNG TY NIÊM YT
TRÊN TH TRNG CHNG KHOÁN VIT NAM
Chuyên ngành: Tài Chính ậ Ngân hàng
Mã s: 60340201
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNG DN KHOA HC:ăTS.ăLêăt Chí
TP. H Chí Minh ậ Nmă2014
LIăCAMăOAN
tài ắTác đng ca đnh thi đim th trng đn cu trúc vn ca
các công ty niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam” là đ tài do
chính tác gi thc hin.
Tác gi da trên vic tn dng các kin thc đư đc hc, các tài liu
tham kho thông qua vic tìm hiu, trao đi vi Giáo viên hng dn khoa
hc đ hoàn thành lun vn này, s liu thng kê là trung thc, ni dung và
kt qu nghiên cu ca lun vn cha tng đc công b trong bt c công
trình nào cho ti thi đim hin ti.
Tác gi xin cam đoan nhng li nêu trên là hoàn toàn đúng s tht.
Tác gi
NGÔ THANH TRÀ
MC LC
TRANG PH BÌA
LI CAM OAN
MC LC
DANH MC CÁC BNG BIU
DANH MC CÁC HÌNH V, TH
TÓM TT 1
CHNGă1ăGII THIU 2
1.1 Lý do chn đ tài 2
1.2 Mc tiêu nghiên cu 2
1.3 B cc lun vn 2
CHNGă2ăTNG QUAN CÁC KT QU NGHIÊN CUăTRC
ỂY 4
2.1 Lý thuyt đánh đi 4
2.2 Lý thuyt trt t phân hng 6
2.3 LỦ thuyt đnh thi đim th trng 9
2.3.1 Bng chng thc nghim đu tiên ca đnh thi đim th
trng 11
2.3.2 Các bng chng thc nghim gn đây ca lỦ thuyt đnh thi
đim th trng 13
CHNG 3ăPHNGăPHÁPăNGHIểNăCU 29
3.1 Mô hình hi quy 30
3.2 Cách thc đo lng các bin 32
3.2.1 Bin ph thuc 32
3.2.2 Bin đc lp 32
3.3 D liu 38
CHNGă4 NI DUNG VÀ CÁC KT QU NGHIÊN CU 41
4.1 Mô t d liu 41
4.2 Kt qu thc nghim ca tác đng ngn hn ca đnh thi đim th
trng lên cu trúc vn 47
4.3 Kt qu kim đnh tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng
lên cu trúc vn 50
CHNGă5ăKT LUN 61
5.1 Kt qu nghiên cu chính 61
5.2 Hn ch ca bài nghiên cu 61
5.3 Hng nghiên cu tip theo 62
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: Tng hp các kt qu thc nghim v lỦ thuyt đnh thi đim th
trng
Bng 3.1: Tóm tt k vng mi tng quan gia bin ph thuc và bin đc
lp
Bng 3.2: Tng hp các đt IPO ca các công ty niêm yt đc nghiên cu
trong mu trong khong thi gian 2006-2012
Bng 4.1: Kt qu thng kê mô t ca các quan sát trong mu
Bng 4.2: Ma trn h s tng quan gia các bin quan sát
Bng 4.3: Kt qu kim đnh hin tng t tng quan
Bng 4.4: Kt qu kim đnh hin tng phng sai thay đi
Bng 4.5: Kt qu kim đnh tác đng ngn hn ca đnh thi đim th trng
lên cu trúc vn ti nm IPO
Bng 4.6: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng lên
cu trúc vn ti nm IPO+1
Bng 4.7: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng lên
cu trúc vn ti nm IPO+2
Bng 4.8: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng lên
cu trúc vn ti nm IPO+3
Bng 4.9: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng lên
cu trúc vn ti nm IPO+4
Bng 4.10: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng
lên cu trúc vn ti nm IPO+5
Bng 4.11: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng
lên cu trúc vn ti nm IPO+6
DANH MC HÌNH V,ă TH
Hình 4.1: Khi lng IPO hàng tháng ca các công ty.
PH LC
Ph lc 1: Kt qu hi quy tác đng ngn hn ca đnh thi đim th trng
ti nm IPO (phng trình 1)
Ph lc 2: Kt qu hi quy tác đng ngn hn ca đnh thi đim th trng
ti nm IPO (phng trình 2)
Ph lc 3: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO +1 (phng trình 1)
Ph lc 4: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+1 (phng trình 2)
Ph lc 5: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+2 (phng trình 1)
Ph lc 6: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+2 (phng trình 2)
Ph lc 7: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+3 (phng trình 1)
Ph lc 8: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+3 (phng trình 2)
Ph lc 9: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+4 (phng trình 1)
Ph lc 10: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+4 (phng trình 2)
Ph lc 11: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+5 (phng trình 1)
Ph lc 12: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+5 (phng trình 2)
Ph lc 13: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+6 (phng trình 1)
Ph lc 14: Kt qu hi quy tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng ti
nm IPO+6 (phng trình 2)
Ph lc 15: Danh sách các công ty đc nghiên cu trong mu
1
TÓM TT
Ni dung chính ca bài nghiên cu này là s dng lý thuyt đnh thi
đim th trng trong vic xem xét cu trúc vn ca mu gm 430 công ty
niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam đư tin hành IPO trong giai
đon 2006 ậ 2012. Da theo phng pháp tin cn ca Alti (2006), tác gi s
dng bin HOT đ đi din cho yu t đnh thi đim th trng và tìm hiu
s tác đng gia bin này đi vi t l đòn by trong ngn hn (ti nm IPO)
và trong dài hn (nm IPO+1, IPO+2…, IPO+6). Kt qu nghiên cu cho
thy, không có bng chng có Ủ ngha thng kê cho thy mi liên h ngc
chiu gia bin HOT và t l đòn by nh k vng. iu này hàm ý, các công
ty tin hành phát hành vn c phn ln đu ra công chúng vào thi đim th
trng là ắsôi đng” hay ắm đm” không có tác dng gii thích cho t l đòn
by các thi đim quan sát, trái ngc vi phát hin ca Alti (2006) rng
đnh thi đim th trng có tác đng dai dng đn cu trúc vn trong vòng 2
nm.
Ngoài ra, bài nghiên cu còn cho thy các yu t thuc đc đim công
ty (kh nng tng trng, kh nng sinh li, quy mô) là có Ủ ngha thng kê
trong mi tng quan đn cu trúc vn, riêng yu t tài sn hu hình không
có tác đng đn t l đòn by.
2
CHNGă1:ăGII THIU
1.1 Lý do chnăđ tài
Cu trúc vn là mt trong nhng vn đ ct lõi ca doanh nghip mà
các nhà qun tr tài chính đc bit quan tâm. ư có rt nhiu nghiên cu v
vn đ này, và hu ht tp trung vào ba nhóm lý thuyt chính v cu trúc vn,
đó là: lỦ thuyt đánh đi, lý thuyt trt t phân hng và lý thuyt đnh thi
đim th trng. Thi gian gn đây, tác đng ca đnh thi đim th trng lên
cu trúc vn ni lên nh mt hng nghiên cu mi và thu hút s quan tâm
ca nhiu nhà kinh t hc trên th gii. Tuy nhiên, Vit Nam, vn còn khá ít
nghiên cu thc nghim v vn đ này. Do đó, tác gi chn đ tài này nhm
tìm hiu tác đng ca các n lc đnh thi đim th trng đn các quyt đnh
v cu trúc vn ca các doanh nghip niêm yt. ây là hng nghiên cu khá
mi m ti Vit Nam hin nay.
1.2 Mc tiêu nghiên cu:
- Xem xét tác đng ngn hn ca đnh thi đim th trng lên cu
trúc vn.
- Xem xét tác đng dài hn ca đnh thi đim th trng lên cu trúc
vn.
1.3 B cc lunăvn
Lun vn gm 5 chng. Chng 1 gii thiu chung v đ tài. Chng
2 trình bày tng quan các nghiên cu trc đây. Chng 3 trình bày d liu
và phng pháp nghiên cu. Chng 4 trình bày ni dung và kt qu nghiên
cu thu đc t quá trình phân tích s liu. Chng 5 ghi nhn nhng kt
3
lun quan trng t đ tài nghiên cu; đng thi nêu lên nhng hn ch và gi
Ủ đ tài nghiên cu m rng và chuyên sâu hn.
4
CHNGă2:ăTNG QUAN CÁC KT QU NGHIÊN CU
TRCăỂY
Cu trúc vn đ cp đn cách mt công ty tài tr cho quyt đnh đu t
ca mình thông qua s kt hp gia n và vn c phn. Mc dù đư có mt s
lng rt ln các nghiên cu thc nghim nhm hoàn thin các lỦ thuyt v
cu trúc vn, nhng các kt qu nghiên cu vn không đt đc s đng
thun cao.
nh lỦ Miller và Modigliani đc coi là s khi đu ca lỦ thuyt
hin đi v cu trúc vn. Các tác gi cho rng: giá tr ca doanh nghip đc
xác đnh bng các tài sn thc, ch không phi ph thuc vào các chng
khoán mà doanh nghip phát hành. Nh vy, cu trúc vn không liên quan
đn giá tr doanh nghip khi các quyt đnh đu t ca doanh nghip đư đc
đnh sn. LỦ thuyt Miller và Modigliani (1958) đc đa ra da trên mt s
gi đnh ca th trng vn hoàn ho, đó là: không có chi phí giao dch,
không có bt cân xng thông tin, không có thu, không có chi phí đi din,
tt các nhà đu t đu hp lỦ, có k vng thun nht và có th vay hoc cho
vay vi cùng mt mc lưi sut. Tuy nhiên, mt th trng vn hoàn ho là rt
khó tn ti trên thc t. Bng vic ni lng các gi đnh ca th trng vn
hoàn ho, các lỦ thuyt khác v cu trúc vn đư xut hin. Hai lỦ thuyt
truyn thng v cu trúc vn là lỦ thuyt đánh đi và lỦ thuyt trt t phân
hng. Chuyên đ nghiên cu sau này ca Baker và Wurgler (2002) đư gii
thiu mt lỦ thuyt cu trúc vn mi, đó là lỦ thuyt đnh thi đim th
trng.
2.1 LỦăthuytăđánhăđi:
5
Các giám đc tài chính thng coi các quyt đnh v cu trúc n - vn
c phn ca doanh nghip là mt s đánh đi gia tm chn thu và chi phí
kit qu tài chính. LỦ thuyt đánh đi cho rng t l n ti u s cân bng
nhng li th ca tm chn thu và chi phí kit qu tài chính (Modigliani và
Miller, 1963) phát sinh t nhng ri ro phá sn (Kraus và Litzenberger,
1973), chi phí đi din (Jensen và Meckling, 1976; Myers, 1977; Stulz, 1990;
Hart và Moore, 1995), và chi phí ca tín hiu (Ross, 1977).
Lý thuyt đánh đi tha nhn rng các t l n mc tiêu có th khác
nhau gia các doanh nghip. Các doanh nghip ln nên vay n nhiu hn các
doanh nghip nh vì các doanh nghip ln thng đa dng hóa tt hn và ri
ro v n thp hn. Khi doanh nghip lâm vào tình trng khó khn, các tài sn
hu hình ít st gim giá tr hn, do đó các công ty có tài sn hu hình an toàn
và nhiu thu nhp đc khu tr thu nên có t l n mc tiêu cao. Các công
ty không sinh li, tài sn ch yu là vô hình, nhiu ri ro nên da ch yu
vào tài tr vn c phn.
Myers (1984) lp lun rng các công ty theo lỦ thuyt này c gng đ
có t l đòn by mc tiêu nhm đt đc mt cu trúc vn ti u. Nu vic
điu chnh cu trúc vn không phát sinh chi phí, các doanh nghip thng
nhm ti t l n mc tiêu ca mình. Tuy nhiên, do có s hin hu ca các
chi phí này nên đư có s trì hoãn trong vic điu chnh cu trúc vn, các
doanh nghip không phn ng ngay lp tc vi các thay đi khin h xa ri
cu trúc vn mc tiêu. Vì th chúng ta có th thy các khác bit ngu nhiên
trong các doanh nghip có cùng t l đòn by mc tiêu.
Nghiên cu thc nghim đư tp trung vào vic kim đnh các yu t
quyt đnh cu trúc vn. Hu ht các kt qu nghiên cu ng h v lỦ thuyt
đánh đi cho thy cu trúc vn chu tác đng bi các yu t v đc đim công
ty nh quy mô, c hi tng trng, tài sn hu hình và thu sut, phù hp vi
6
các phát biu ca lỦ thuyt đánh đi (Titman và Wessels, 1988; Rajan và
Zingales, 1995; Deesomsak và cng s, 2004; Frank và Goyal, 2009). Tuy
nhiên, mi tng quan âm gia n và li nhun đc tìm thy trong mt s
nghiên cu đư không ng h cho lỦ thuyt (Rajan và Zingales, 1995; Fama và
French, 2002; Frank và Gyoal, 2009, Nguyen và cng s, 2012).
LỦ thuyt đánh đi cng đc xác nhn bng các nghiên cu cho thy
các công ty có mt t l đòn by mc tiêu, nhng tm thi có th đi chch
khi mc tiêu đó và tìm cách điu chnh li cu trúc vn ca mình v phía
mc tiêu (Marsh, 1982; Jalilvand và Harris, 1984; Hovakimian và cng s,
2001; Hovakimian và cng s, 2004; Hennessy và Whited, 2005; Leary và
Roberts, 2005; Kayhan và Titman, 2007; Antoniou và cng s, 2008; Huang
và Ritter, 2009). Mt mt, mt s nghiên cu cho thy mà các công ty điu
chnh tng đi nhanh chóng đi vi t l mc tiêu ca h (Jalilvand và
Harris, 1984; Flannery và Rangan, 2006), mt khác, mt s nghiên cu khác
cho thy tc đ điu chnh chm (Fama và French, 2002; Huang và Ritter,
2009).
2.2 LỦăthuytătrtătăphơnăhng
Nhng nn tng đu tiên cho lý thuyt trt t phân hng là t nhng
nghiên cu ca Donaldson (1961). Các nghiên cu này đa ra nhng bng
chng cho thy các nhà qun lý u tiên s dng ngun tài tr ni b và ch
cân nhc đn ngun tài tr bên ngoi (n và phát hành c phn mi) trong
nhng trng hp mà nhu cu vn gia tng bt thng không th tránh khi.
Myers và Majluf (1984) đư có nhng nghiên cu sâu hn đ ch ra rng
nhng khuynh hng thiên lch ca tài chính hành vi bt ngun t s bt cân
xng thông tin. Bi vì các nhà qun lý có nhiu thông tin hn nhng nhà đu
t bên ngoài, đng v th ca nhng nhà đu t hin hu thì nhng nhà đu
7
t mi yêu cu mt mc chit khu cao khi doanh nghip phát hành chng
khoán và điu này dn đn vic chi phí cho các ngun tài tr bên ngoài thì rt
đt đ. Chính vì vy, khi doanh nghip có nhu cu v vn, h thng s dng
ngun tài tr ni b (li nhun gi li) đu tiên, sau đó là chng khoán n và
phát hành c phn thng mi là la chn cui cùng. Trong lý thuyt này,
không có mt hn hp n - vn c phn thng mc tiêu đc xác đnh rõ.
Mi t l n quan sát đc ca mi doanh nghip phn ánh các nhu cu tích
ly ca doanh nghip đi vi tài tr t bên ngoài.
Nghiên cu thc nghim đư tìm thy bng chng hn hp ca lỦ thuyt
trt t phân hng. Shyam- Sunder và Myers (1999) là nhng ngi đu tiên
kim đnh các gi thuyt trt t phân hng. Các tác gi xem xét mi quan h
gia các phát hành n ròng ca doanh nghip và thâm ht tài chính thy rng
các công ty ch yu là s dng chính sách n đ bù đp thâm ht tài chính ca
h, điu này là phù hp vi d đoán ca lỦ thuyt trt t phân hng. Booth và
các cng s (2001) trong nghiên cu ca h trên 10 quc gia phát trin cho
thy rng các công ty có li nhun càng cao thì t l n càng thp, điu này là
phù hp vi lý thuyt trt t phân hng. Beattie và cng s (2006) tìm thy
các kt lun tng đng vi lỦ thuyt trt t phân hng khi xem xét cu trúc
vn ca các công ty Anh. Nghiên cu kho sát ca Brounen và các cng s
(2006) nhn mnh s hin din ca lỦ thuyt trt t phân hng đi vi cu
trúc vn ca các nc châu Ểu. Tuy nhiên, nó không phi có ngun gc bi
thông tin bt cân xng.
Có mt s nghiên cu tìm thy minh chng ngc li cho các phát biu
ca lỦ thuyt trt t phân hng (Fama và French, 2002; Fama và French,
2005; Frank và Goyal, 2003). Frank và Goyal (2003) cho thy các công ty
phát hành c phn ròng đ bù đp cho thâm ht tài chính hn là phát hành n
ròng, điu này là trái vi d đoán ca lỦ thuyt trt t phân hng. Fama và
8
French (2005) đư ch ra rng các quyt đnh cu trúc vn ca các công ty
thng xuyên vi phm các th t u tiên tài tr c bn ca lý thuyt trt t
phân hng. Gaud và cng s (2007) nghiên cu các quyt đnh cu trúc vn
ca các nc châu Ểu và cho rng không phi lỦ thuyt trt t phân hng
cng không phi là lỦ thuyt đánh đi có th gii thích đy đ kt qu ca h.
Seifert và Gonenc (2008) tìm thy có ít bng chng ng h cho lỦ thuyt trt
t phân hng khi kim đnh mt mu gm các công ty Anh, M.
Hu ht các nghiên cu nhn mnh rng không phi lỦ thuyt đánh đi
cng không phi lỦ thuyt trt t phân hng có th gii thích đy đ các chính
sách v cu trúc vn, mà thc t, hai lỦ thuyt là b sung cho nhau (Haan và
Hinloopen, 2003; Fama và French, 2005; Gaud và cng s, 2005; Bharath và
cng s, 2009;.Leary và Roberts, 2010; de Jong và cng s, 2011; Tucker và
Stoja, 2011). Rajan và Zingales (1995) cho thy các yu t quyt đnh ca t
l đòn by là phù hp vi phát biu ca lỦ thuyt đánh đi và lỦ thuyt trt t
phân hng. Kt qu tng t đc tìm thy trong các nghiên cu khác
(Deesomsak và cng s, 2004; Antoniou và cng s, 2008; Frank và Goyal,
2009). Hovakimian và cng s (2001), Hovakimian và cng s (2004), Leary
và Roberts (2005) và Kayhan và Titman (2007) cho thy rng các công ty có
t l n mc tiêu nhng vn tuân theo lỦ thuyt trt t phân hng khi các công
ty điu chnh nhm đt đn t l đòn by mc tiêu. De Jong và các cng s
(2011) thy rng các lỦ thuyt trt t phân hng mô t tt hn các quyt đnh
v vn c phn ca các công ty hn so vi lỦ thuyt đánh đi tnh, ngc li,
khi tp trung vào các quyt đnh mua li các tác gi thy rng lỦ thuyt đánh
đi tnh là mt d báo tt hn cho các quyt đnh cu trúc vn ca doanh
nghip.
Ngoài ra, Both và các cng s (2001) và Fama và French (2002) cho
rng rt khó đ phân bit gia lỦ thuyt đánh đi và lỦ thuyt trt t phân
9
hng trong trng hp các bin đc s dng trong mt mô hình mà cng có
liên quan trong các mô hình khác. Hn na, mt s nghiên cu cho rng các
công ty theo mt trt t phân hng mi - li nhun gi li, vn c phn, vay
n ngân hàng và n th trng - đc bit các quc gia mi ni nh Trung
Quc và các nc Trung và ông Ểu (Chen, 2004; Delcoure, 2007).
Lemmon và Zender (2010) cung cp thêm bng chng v mt phiên
bn b sung ca lỦ thuyt trt t phân hng bng cách kt hp các khái nim
v kh nng vay n. Các công ty tng trng thp và tng trng cao tài tr
bng c phn đc gii thích bi các c hi tng trng và kh nng tr n.
2.3 LỦăthuytăđnhăthiăđimăthătrng
Nhng kt qu thc nghim trái chiu nhau đư to nên nhiu tranh cãi,
đc bit là đi vi lý thuyt cu trúc vn truyn thng. Nhng nm gn đây, lý
thuyt đnh thi đim th trng tr thành mt nhánh nghiên cu khá mi m.
Xét trên góc đ nhà đu t, đnh thi đim th trng là mt chin
lc da trên n lc d đoán bin đng giá th trng trong tng lai đ đa
ra quyt đnh mua bán tài sn tài chính (thng là chng khoán). Tuy nhiên,
trong tài chính doanh nghip, xét trên góc đ nhà qun tr doanh nghip, lý
thuyt đnh thi đim th trng th hin vic nhà qun tr khai thác vic
đnh giá chng khoán (n và vn c phn) ca doanh nghip thông qua vic
xác đnh thi đim th trng đ mua li hoc bán chng khoán.
Chuyên đ nghiên cu ca Baker và Wurgler (2002) đa ra mt cái
nhìn mi v vn đ cu trúc vn. Các tác gi cho rng tht khó đ gii thích s
la chn tài tr thông qua các lỦ thuyt truyn thng. Thay vào đó, tác gi đ
xut lỦ thuyt đnh thi đim th trng, trong đó nói rng cu trúc vn là kt
qu tích ly ca nhng n lc trong quá kh đ đnh thi đim th trng
chng khoán. Các công ty đu chn phát hành vn c phn khi c phiu ca
10
h có giá tr th trng cao hn giá tr s sách và giá tr th trng trong quá
kh. iu này nhm khai thác nhng bin đng tm thi trong chi phí vn c
phn, làm gim chi phí vn c phn ca công ty. Mt khác, các công ty s tin
hành mua li c phn trong trng hp c phiu ca h b đnh giá thp. Khi
c th trng n và th trng c phiu thun li mt cách bt thng, các nhà
qun lỦ tng vn mc dù hin ti công ty không có nhu cu tài tr. Ngc li,
trong trng hp c hai th trng không thun li, các doanh nghip s trì
hoưn vic phát hành. LỦ thuyt này cng nói rng đnh thi đim th trng đ
phát hành vn c phn có mt tác đng rt ln và dai dng lên t l đòn by.
c bit, nhng bin đng tm thi trong giá tr th trng gây ra nhng thay
đi lâu dài trong cu trúc vn ca các công ty.
Có hai phiên bn ca lỦ thuyt đnh thi đim th trng. Phiên bn đu
tiên là mt mô hình đng ca Myers và Majluf (nm 1984), trong đó gi đnh
rng các nhà qun lỦ và các nhà đu t là hp lỦ và la chn đi nghch khác
nhau gia các công ty hoc theo thi gian. Các công ty có ngha v phi phát
hành c phn ngay sau khi thông tin tích cc đc phát hành nhm làm gim
s bt cân xng gia các nhà qun lỦ và các c đông. S st gim trong s bt
cân xng thông tin có liên quan đn s tng giá c phiu và dn đn tài tr
bng vn c phn nhiu hn. Vì vy, các công ty có th to ra các c hi v
thi đim cho chính mình.
Phiên bn th hai ca lỦ thuyt đnh thi đim th trng gi đnh rng
các nhà qun lỦ và các nhà đu t là không hp lỦ dn đn vic đnh giá sai.
Theo Baker và Wurgler (2002), các nhà qun lỦ phát hành vn c phn khi
chi phí vn c phn là thp bt thng và mua li khi các chi phí đc cho là
cao bt hp lỦ.
C hai phiên bn ca lỦ thuyt đnh thi đim th trng có nhng d
đoán tng t v mi quan h gia giá tr công ty và các quyt đnh tài tr.
11
Các công ty phát hành c phn là nhng công ty có giá tr th trng cao hn
so vi giá tr s sách và là nhng ngi kim đc li nhun bt thng trc
khi tng vn. Baker và Wurgler (2002) cho rng t l giá tr th trng trên giá
tr s sách có th là mt ch báo đ gii thích các tác đng ca đnh thi đim
th trng trong c hai phiên bn ca lỦ thuyt đnh thi đim th trng. K
t khi t l giá tr th trng trên giá tr s sách có th đi din cho c s la
chn đi nghch và vic đnh giá sai, Baker và Wurgler (2002) không th phân
bit phiên bn nào chim u th.
Tóm li, theo lỦ thuyt đnh thi đim th trng, các quyt đnh cu
trúc vn đc thc hin da trên các điu kin th trng vn. Giá c phiu và
mc lưi sut tng ng là c s cho s phát hành vn c phn và n. Theo lỦ
thuyt đnh thi đim th trng, t l đòn by ti u là không tn ti.
2.3.1 Bngă chngă thcă nghimă đuă tiênă caă đnhă thiă đim thă
trng
Mc dù đnh thi đim th trng là lỦ thuyt cu trúc vn gn đây nht
nhng Ủ tng thì đư đc bt ngun t rt sm. Khi đu là Taggart (1977)
cho thy bng chng cho thy s bin đng trong các giá tr th trng ca n
dài hn và vn c phn là yu t quyt đnh quan trng ca các quyt đnh
phát hành chng khoán các công ty M. Mt s nghiên cu ban đu khác h
tr cho gi thuyt đnh thi đim th trng (Marsh, 1982; Lucas và
McDonald, 1990; Ritter, 1991; Loughran và cng s, 1994).
Marsh (1982) nghiên cu các phát hành chng khoán ca các công ty
Anh và thy rng các công ty b nh hng ln bi các điu kin th trng và
lch s ca giá chng khoán khi thc hin s la chn các công c tài tr.
Lucas và McDonald (1990) cho thy các phát hành vn c phn thng đc
12
bt đu bng mt t sut sinh li dng bt thng trên th trng chng
khoán hoc mt s gia tng bt thng trên th trng.
Mt s nghiên cu cho thy rng các công ty phát hành vn c phn
cho dù hiu qu ca các đt phát hành ln đu ra công chúng (IPO) hoc các
đt phát hành b sung (SEO) là thp (Ritter, 1991; Loughran và cng s,
1994; Loughran và Ritter, 1995; Spiess và Affleck-Graves, 1995). Phát hin
này ch ra rng các công ty tn dng li th ca ắca s c hi” (windows of
opportunities) ậ là nhng thi đim khi c phiu đc đnh giá cao.
Các nghiên cu khác cho thy mi quan h gia t l giá tr th trng
trên giá tr s sách và các quyt đnh cu trúc vn. Rajan và Zingales (1995)
nghiên cu các yu t quyt đnh cu trúc vn trong các quc gia G7 và thy
rng t l giá tr th trng trên giá tr s sách là có tng quan vi t l đòn
by. Các tác gi cho thy điu này nh là mt bng chng v đnh thi đim
th trng mc dù không có các nn tng lỦ thuyt rõ ràng v các mi tng
quan này. Tng t, Pagano và cng s (1998) tìm thy rng trong s các yu
t quyt đnh ca quyt đnh phát hành ra công chúng trong mt mu ca các
công ty ụ cho giai đon 1982-1992, t l giá tr th trng trên giá tr s sách
ngành công nghip là quan trng nht.
Bng chng v đnh thi đim th trng đc h tr bi kt qu ca
cuc kho sát đc tin hành bi Graham và Harvey (2001). Nghiên cu cho
thy rng đnh thi đim th trng là mt mi quan tâm chính ca các giám
đc tài chính trong các quyt đnh tài tr ca h. Các công ty phát hành n
ngn hn trong mt n lc đ đnh thi đim lưi sut th trng, và các nhà
qun lỦ không mun phát hành vn c phn khi công ty đc coi là b đnh
giá thp.
Hovakimian và cng s (2001) kim đnh các quyt đnh n và vn c
phn theo quan đim ca lỦ thuyt hin hành v cu trúc vn - lỦ thuyt đánh
13
đi và lỦ thuyt trt t phân hng. Tuy nhiên, các tài liu nghiên cu cho thy
giá c phiu đóng vai trò quan trng trong vic quyt đnh la chn tài tr ca
doanh nghip. Các công ty tri qua s tng giá c phiu ln có nhiu kh nng
phát hành vn c phn và gim n hn là các công ty có giá c phiu gim.
Các nhà qun lỦ thì ngn ngi trong vic phát hành c phn khi giá c phiu
ca các công ty đang b đnh giá thp.
2.3.2 Các bngăchngăthcănghimăgn đơyăcaălỦăthuytăđnh thiă
đimăthătrng
Theo sau chuyên đ nghiên cu ca Baker và Wurgler (2002), đư có
hàng lot các nghiên cu v các quyt đnh tài tr da trên đnh thi đim th
trng. Phn ln các nghiên cu phn bin li vi kt lun ca Baker và
Wurgler (2002) rng cu trúc vn là kt qu tích ly ca nhng n lc đ đnh
thi đim th trng vn c phn và nhng tác đng ca giá tr th trng lch
s lên cu trúc vn là lâu dài. Bng 2.1 đa ra mt cái nhìn tng quan v các
nghiên cu v tác đng ca lỦ thuyt đnh thi đim th trng lên s la
chn cu trúc vn.
Có mt s nghiên cu xác nhn s tn ti ca lỦ thuyt đnh thi đim
th trng và tác đng dai dng ca nó đi vi s la chn cu trúc vn ca
doanh nghip. Trong nghiên cu v các công ty châu Ểu, Bancel và Mittoo
(2004) thy rng các nhà qun lỦ đang tích cc tham gia trong vic la chn
thi đim phát hành vn c phn, và phát hành c phiu sau mt s gia tng
trong giá c phiu ca công ty là mt yu t quan trng. Nghiên cu các n
lc đnh thi đim, Jenter (2005) cung cp bng chng v đnh thi đim th
trng c cp doanh nghip và cp nhà qun lỦ. Các công ty vi t l giá tr
th trng trên giá tr s sách thp đc coi là các công ty trng thành, các
công ty vi t l giá tr th trng trên giá tr s sách cao đc coi là các công
14
ty tng trng. Các nhà qun lỦ trong các công ty có t l giá tr th trng
trên giá tr s sách thp s mua c phn cho riêng h, và mua li cho các công
ty ca h. Elliott và cng s (2007 và 2008) s dng mô hình thu nhp còn li
đ đo lng tác đng ca s đnh giá sai vn c phn và tác đng ca đnh
thi đim th trng lên các quyt đnh tài tr ca doanh nghip. Các kt qu
là phù hp vi Baker và Wurgler (2002) rng các công ty có nhiu kh nng
phát hành vn c phn đ tài tr cho thâm ht ca h khi vn c phn đc
đnh giá cao. Huang và Ritter (2009) tìm thy rng các công ty tài tr cho mt
t l ln hn thâm ht tài chính ca h bng vn c phn huy đng bên ngoài
khi chi phí vn c phn thp hn. H tr thêm cho lỦ thuyt đnh thi đim th
trng đc ghi nhn là giá tr lch s ca chi phí vn c phn có nh hng
dai dng lên cu trúc vn ca các công ty, thm chí sau khi kim soát các yu
t đc đim công ty - đc tha nhn là yu t quan trng nht quyt đnh cu
trúc vn. S phù hp ca lỦ thuyt đnh thi đim th trng đc xác minh
trong các bi cnh khác nhau. De Bie và de Haan (2007), Bougatef và Chichti
(2010) và Gaud và cng s (2007) tng ng tìm thy mt mi tng quan
âm gia yu t đnh thi đim th trng và t l đòn by ti Hà Lan, Pháp và
13 nc châu Ểu. Mt s nghiên cu cho thy các quyt đnh phát hành
chng khoán nc đang phát trin đc thúc đy bi lỦ thuyt đnh thi
đim th trng (Henderson và cng s, 2006; Cohen và cng s, 2007; Ni và
cng s, 2010; Bo và cng s, 2011). Kim và Weisbach (2008) cho thy vic
đnh thi đim th trng là đng lc cho các SEO trên 38 quc gia khác
nhau.
Bng chng ng h lỦ thuyt th trng thi gian không ch đn t các
th trng vn c phn mà còn đn t các th trng n. Bancel và Mittoo
(2004) và Baker và cng s (2003) tìm thy bng chng ca vic đnh thi
đim th trng trong tng lai (forward - looking market timing). Khi d
15
đoán lưi sut trong tng lai gim, các nhà qun lỦ có xu hng phát hành n
ngn hn. Ngc li, khi d đoán lưi sut trong tng lai tng, h có xu
hng đa ra quyt đnh phát hành n dài hn. Barry và cng s (2008) tìm
thy bng chng ca vic đnh thi đim th trng da vào quá kh
(backward - looking market timing) rng các công ty phát hành n nhiu hn
so vi phát hành vn c phn khi lưi sut thp so vi giá tr lưi sut trong lch
s. Henderson và cng s (2006) xem xét c đnh thi đim th trng vn c
phn và n trên quy mô quc t. Kt qu cho thy rng yu t đnh thi đim
đc bit quan trng trong các quyt đnh phát hành chng khoán. Các công ty
phát hành thêm n dài hn khi lưi sut thp hn, và trc khi lưi sut gia tng.
Doukas và cng s (2011) cho thy các điu kin th trng vn thun li
thúc đy các công ty phát hành thêm n trong thi k th trng ắsôi đng”
hn trong thi k th trng ắm đm”.
Có 2 phn bin ln đi vi nhn đnh ca Baker và Wurgler (2002).
u tiên là mc dù đư có mt s đng thun rng rưi v tác đng tm thi ca
đnh thi đim th trng lên cu trúc vn, song tác đng dai dng ca hin
tng này vn không nhn đc s đng tình ca các nhà nghiên cu (Leary
và Roberts, 2005; Alti, 2006; Flanner và Rangan, 2006; de Bie và de Haan,
2007; Kayhan và Titman, 2007, Nguyen và Boubaker, 2009). Alti (2006) tp
trung vào mt s kin tài chính duy nht, phát hành ln đu ra công chúng
IPO, trong mt n lc đ nm bt thi đim th trng và tác đng ca nó trên
cu trúc vn. Tác gi xác đnh các công ty đnh thi đim th trng là các
công ty phát hành ra công chúng khi th trng là ắsôi đng” (thi đim mà
giá tr th trng và khi lng IPO ca các t chc phát hành là cao). Alti
(2006) cho thy rng các công ty phát hành khi th trng ắsôi đng” có t l
đòn by thp hn so vi các công ty phát hành khi th trng là ắm đm”.
Nhng kt qu này khin tác gi kt lun rng đnh thi đim th trng là
16
mt yu t quyt đnh quan trng các hot đng tài tr trong ngn hn, nhng
nh hng lâu dài ca nó còn hn ch. Phù hp vi Alti (2006), Flanner và
Rangan (2006) xác nhn s tn ti ca yu t đnh thi đim th trng đi
vi vic phát hành chng khoán, nhng không đng Ủ vi Baker và Wurgler
(2002) v s dai dng ca các tác đng lên cu trúc vn. Bin đng giá c
phiu đc tìm thy có tác đng ngn hn đn t l n, nhng nhng n lc
đ đt đc t l đòn by mc tiêu bù đp nhng tác đng tm thi thì din ra
trong vòng mt vài nm. Tng t nh vy, Kayhan và Titman (2007) tìm
thy mi tng quan âm gia t l giá tr th trng trên giá tr s sách và t l
đòn by ca công ty M, nhng không xác nhn tác đng lâu dài ca nó. Các
kt qu cho thy mc dù giá tr lch s công ty có tác đng mnh m đn cu
trúc vn, các la chn tài tr có xu hng di chuyn theo hng t l n mc
tiêu qua thi gian, điu này là phù hp vi lỦ thuyt đánh đi. ng quan
đim vi các kt qu trên, Leary và Roberts (2005) lp lun rng các công ty
ch đng cân bng li t l đòn by đ các tác đng ca đnh thi đim th
trng bin mt trong vòng ba đn nm nm sau khi phát hành c phn.
Hovakimian (2006) cng đt ra câu hi cho các kt lun ca Baker và
Wurgler(2002) rng cu trúc vn là kt qu tích ly ca nhng n lc trong
quá kh nhm đnh thi đim th trng. Tác gi cho thy không có bng
chng v đnh thi đim th trng đi vi các phát hành n và gim n. Mc
dù giao dch c phiu có th đc thc hin vi vic đnh thi đim đi vi
các điu kin th trng chng khoán, nhng chúng không có tác đng lâu dài
lên cu trúc vn. Nghiên cu cng tìm thy bng chng cho thy nh hng
ca t l giá tr th trng trên giá tr s sách quá kh lên t l đòn by không
phi là do đnh thi đim vn c phn mà là do phn ánh các c hi tng
trng.
17
Nhng tranh cưi th hai xung quanh lỦ thuyt đnh thi đim th trng
là s phù hp ca vic s dng t l giá tr th trng trên giá tr s sách lch
s làm đi din cho nhng n lc đnh thi đim th trng ca mt công ty -
đc đa ra bi Baker và Wurgler (2002). Các tác gi cho rng trong khi h
tin rng dù các kt qu ca h là phù hp vi vic đnh giá sai vn c phn
trong s hin din ca các nhà đu t và/hoc các nhà qun tr không hp lỦ ,
s vn còn có nhng cách gii thích khác. Vic s dng t l giá tr th trng
trên giá tr s sách đ kim đnh vic đnh thi đim th trng là đy khó
khn. Nhng khó khn này xut phát t nhiu gii thích v nhng điu mà t
l này hàm cha trong đó: s bt cân xng thông tin, c hi tng trng, và
n tng thêm (debt overhang) (Elliott và cng s, 2007). Hovakimian (2006)
và Kayhan và Titman (2007) cho thy đng lc đng sau nhng phát hin ca
Baker và Wurgler (2002) không phi là yu t đnh thi đim th trng vn
c phn, mà là các c hi tng trng.
Mt s nghiên cu s dng mt s bin pháp đo lng đnh thi đim
th trng khác nhau so vi Baker và Wurgler (2002) đ kim đnh lỦ thuyt
đnh thi đim th trng. Jenter (2005) lp lun rng các nhà qun lỦ s mua
li c phiu cho chính h và mua li vn c phn cho công ty. nh thi đim
th trng tr nên rõ ràng trong danh mc đu t ca chính các nhà qun lỦ,
cng nh các quyt đnh tài tr ca công ty. Do đó, giao dch ni gián, đc
s dng nh mt bin pháp đ kim tra tác đng ca đnh thi đim th trng
vn c phn lên cu trúc vn. Kayhan và Titman (2007) phân tách t l giá tr
th trng trên giá tr s sách lch s trung bình có trng s các ngun tài tr
bên ngoài thành hai phn: ngn hn (hàng nm) và dài hn. Phn ngn hn
đc s dng đ đo lng đnh thi đim th trng. T l giá tr th trng
trên giá tr s sách cao có th là tác đng ca các c hi tng trng ch
không phi là kt qu ca đnh thi đim th trng. Các công ty có c hi