Một số giải pháp phát triển sản xuất bền vững để hỗ trợ xuất khẩu hồ tiêu việt nam

BăGIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH







TRNăLăMY



MTăSăGIIăPHỄP PHỄTăTRINăSNăXUTăBNăVNG
ăHăTRăXUTăKHU HăTIểUăVITăNAM





LUNăVNăTHCăSăKINHăT

TP.ăHăChíăMinhăậ Nmă2014




BăGIỄOăDCăVẨăẨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.ăHăCHệăMINH





TRNăLăMY



MTăSăGIIăPHỄPăPHỄTăTRINăSNăXUTăBNăVNG
ăHăTRăXUTăKHU HăTIểUăVITăNAM


ChuyênăngƠnh:ăKinhăDoanhăThngăMi
Mưăs:ă60340121


LUNăVNăTHCăSăKINHăT

NGIăHNGăDNăKHOAăHC:ăTS.ăNGUYNăVNăSN

TP. HăChíăMinhăậ Nmă2014



LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan lun vn thc s “Mt s gii pháp phát trin sn xut bn
vng đ h tr xut khu h tiêu Vit Nam” là kt qu ca quá trình hc tp, nghiên
cu khoa hc đc lp và nghiêm túc. Các s liu trong lun vn đc thu thp t
thc t có ngun gc rõ ràng, đáng tin cy, đc x lỦ trung thc và khách quan.
Tác gi: Trn L My




MC LC
TRANGăPHăBỊA
LIăCAMăOAN
MCăLC
DANHăMCăCỄCăKụăHIU,ăCỄCăCHăVITăTT
DANHăMCăCỄCăBNGăBIU
DANHăMCăCỄCăHỊNHăV,ăăTH
PHNăMăU 1
1. TệNHăCPăTHITăCAăăTẨI 1
2. MCăTIểUăNGHIểNăCUăCAăăTẨI 2
3. IăTNGăVẨăPHMăVIăNGHIểNăCU 2
3.1. i tng nghiên cu 2
3.2. i tng kho sát 2
3.3. Phm vi nghiên cu 2
4. PHNGăPHỄPăNGHIểNăCU 3

5. TNGăQUANăNGHIểNăCUăLIểNăQUANăNăăTẨI 3
6. TệNHăMIăCAăăTẨI 4
7. KT CUăCAăLUNăVN 4
CHNG 1: C Să KHOAă HCă Vă PHỄTă TRINă SNă XUTă BNă
VNGă NGẨNHă Hă TIểUă VẨă MIă QUANă Hă GIAă PHỄTă TRINă SNă
XUT BNăVNGăVIăXUTăKHUăHăTIểUăVITăNAM 6
1.1 C SăLụăLUNăVăPHỄTăTRINăSNăXUTăBNăVNGăNGẨNHă
HăTIểU 6
1.1.1 Cácăkháiănim 6
1.1.1.1 Phát trin 6
1.1.1.2 Phát trin sn xut 6
1.1.1.3 Phát trin bn vng 6
1.1.1.4 Phát trin sn xut bn vng ngành h tiêu 7
1.1.2 Tmăquanătrngăcaăphátătrinăsnăxutăhătiêuăbnăvng 8
1.1.2.1 i vi nn kinh t quc dân 8



1.1.2.2 i vi bn thân các doanh nghip, h sn xut h tiêu và cng
đng đa phng trên đa bàn sn xut h tiêu 9
1.1.3 căđimăphátătrinăsnăxutăhătiêuăbnăvng 10
1.1.3.1 Phát trin sn xut h tiêu bn vng gn vi đc đim phát trin
cây công nghip dài ngày 10
1.3.1.2 Phát trin sn xut h tiêu bn vng gn vi đc đim sn phm
mang tính hàng hóa cao 10
1.3.1.3 Phát trin sn xut h tiêu bn vng cn phi gn kt cht ch
gia các ch th tham gia vào chui cung ng h tiêu 10
1.1.4 Niădungăcaăphátătrinăsnăxut bnăvngăngƠnhăhătiêu 11
1.1.5 CácătiêuăchíăđánhăgiáăsnăxutăbnăvngăngƠnhăhătiêu 12
1.1.5.1 Bn vng v mt kinh t 12

1.1.5.2 Bn vng v mt xã hi 14
1.1.5.3 Bn vng v mt môi trng 15
1.1.6 Cácănhơnătănhăhngăđnăsnăxut bnăvngăngƠnhăhătiêu 15
1.1.6.1 Các yu t trong nc 16
1.1.6.2 Các yu quc t 18
1.2 MIă QUANă Hă GIAă SNă XUTă BNă VNGă Iă VIă XUTă
KHUăHăTIểUăVITăNAM 19
1.3 KINHăNGHIMăPHỄTă TRINăSNăXUTă BNă VNGă SNă PHMă
Hă TIểUă CAă MTă Să QUCă GIAă TRểNă THă GIIă VẨă BẨIă HCă
KINHăNGHIMăRÚTăRAăCHOăVITăNAM 20
1.3.1 NghiênăcuăbƠiăhcăkinhănghimăcaăcácăqucăgiaăSXă- XKăHătiêu . 20
1.3.2 BƠiăhcăkinhănghimăvăphátătrinăSXăbnăvngăhătrăchoăXKăhă
tiêuăVităNam 21
TịMăTTăCHNG 1 23
CHNGă 2:ă THCă TRNGă SNă XUTă - XUTă KHUă Hă TIểUă CAă
VITăNAMăTRONGăTHIăGIANăQUA 25
2.1 VAIăTRọ,ă TRăTRệă CAăNGẨNHăHă TIểUă VITăNAMă TRểNă THă
TRNGăTHăGII 25
2.1.1 TìnhăhìnhăphátătrinăngƠnhăhătiêuătrênăThăgii 25
2.1.1.1 Các sn phm h tiêu trên th trng Th gii 25



2.1.1.2 Tình hình sn xut và xut khu h tiêu trên Th gii 25
2.1.2 CácăyêuăcuăvătiêuăchunăchtălngăcaăcácăQucăgiaănhpăkhuăhă
tiêu 30
2.1.3 Vaiătrò,ăvătríăcaăngƠnhăhătiêuăVităNam 30
2.2 CHăTRNG,ăCHệNHăSỄCHăPHỄTăTRINăSX-XKăHăTIểU 32
2.3 PHỂNă TệCHă THCă TRNGă SNă XUT,ă CHă BINă VẨă XUTă
KHUăCAăNGẨNHăHăTIểUăVITăNAM 35

2.3.1 Tình hình snăxutăhătiêuăVităNam 35
2.3.1.1 Các sn phm chính 35
2.3.1.2 Tình hình din tích, nng sut và sn lng ca ngành h tiêu Vit
Nam t nm 2001 đn nm 2013 35
2.3.2 CácăkênhătiêuăthăsnăphmăhăTiêuă/ăchuiăcungăngăhăTiêu 37
2.3.3 Qui trình tăchcăsnăxut,ăthuăhochăvƠăboăqun 39
2.3.3.1 Qui trình t chc sn xut 39
2.3.3.2 Qui trình thu hoch 44
2.3.3.3 Qui trình bo qun 46
2.3.4 TìnhăhìnhăchăbinăsnăphmăhătiêuăcaăVităNamăvƠăcácăyuătănhă
hngăđnăchtălngăthƠnhăphm 46
2.3.5 TìnhăhìnhăxutăkhuăhătiêuăVităNam 48
2.3.5.1 Khi lng và kim ngch xut khu, giá c 48
2.3.5.2 Mt hàng xut khu và cht lng 53
2.3.5.3 Th trng xut khu 55
2.3.5.4 Các doanh nghip tham gia xut khu h tiêu 58
2.3.5.5 Các hot đng xúc tin thng mi 59
2.3.5.6 T chc xut khu 61
2.3.6 LiênăktăvƠăsăthamăgiaăcaăcácăchăthătrongăquáătrìnhăSXăậ XKăhă
tiêu 62
2.4ăỄNHăGIỄă TỊNHă HỊNHă PHỄTă TRINăXUTă KHUăCAăNGÀNH
HăTIểUăVITăNAMăTRONGăTHIăGIANăQUAN 63
2.4.1ăăánhăgiáătínhăbnăvngăvăkinhăt 64
2.4.2ăánhăgiáăbnăvngăvăxưăhi 74



2.4.3ăánhăgiáătínhăbnăvngăvămôiătrng 75
2.5ăỄNHăGIỄăNHNGăIMăMNH,ăIMăYU,ăC HIăVẨăTHỄCHă
THCăCAăNGẨNHăHăTIểUăVITăNAM 78

2.5.1 imămnh 78
2.5.2 imăyu 78
2.5.3 C hi 79
2.5.4 Tháchăthc 80
TịMăTTăCHNG 2 80
CHNGă3:ăMTăSăGIIăPHỄPăPHỄTăTRINăSNăXUTăBNăVNGă
ăHăTRăXUTăKHUăHăTIểUăVITăNAM 83
3.1ă QUANă IMă SNă XUTă - XUTă KHUă BNă VNGă NGẨNHă Hă
TIểUăVITăNAM 83
3.2 MCăTIểU,ăNHăHNGăPHỄTăTRINăSNăXUTă- XUTăKHUă
HăTIểUăVITăNAMăNăNMă2020 83
3.3 MTăSăGIIăPHỄPăPHỄTăTRINăSNăXUTăBNăVNGăăHă
TRăXUT KHUăHăTIểUăVITăNAMăTRONGăTHIăGIANăTI 85
3.3.1 B sung, hoàn thin nhng ch trng, chính sách cho phát trin sn
xut h tiêu bn vng: 85
3.3.2 Gii pháp v quy hoch din tích đt trng H tiêu 87
3.3.3 Giiă phápă đmă boă SXă bnă vngă hă tră xută khuă hă tiêuă tngă
trngăcao 87
3.3.3.1 Nâng cao và hoàn thin chc nng và nhim v ca các ch th
tham gia trong chui 88
3.3.3.2 Thc hin tt các khâu trong sn xut h tiêu 89
3.3.3.3 Khâu thu hoch, ch bin và bo qun 93
3.3.3.4 Hoàn thin kênh phân phi h tiêu 94
3.3.3.5 Gii pháp v sn phm và th trng xut khu 95
TịMăTTăCHNG 3 98
KINăNGHăVẨăKTăLUN 99
TẨIăLIUăTHAMăKHO
PHăLC
Phălcă1:ăCácăsnăphmăHătiêuătrênăthătrngăThăgii

Phălcă2:ău và nhcăđimăcaăcácăgingătiêuăăVităNam
Phălcă3:ău và nhcăđimăcaăcácăloiătrătrngătiêu
Phălcă4:ăS đăcôngănghăchăbinătiêuăđen
Phălcă5:ăS đăcôngănghăchăbinătiêuătrng
Phălcă 6:ăThngă kêăSLăSXăvƠăXKăcaă cácăncătrênă Thăgiiă nmă2013;
KimăngchăxutăkhuăcaăcácăDNălnătrongăVPAănmă2013
Phălcă7:ăBngăcơuăhiăkhoăsátăcácăHătrngăhătiêu
Phălcă8:ăBngăcơuăhiăkhoăsátăcácăDoanhănghipăxutăkhuăhătiêu
Phălcă9:ăKtăquăthngăkêătăbnăkhoăsátăcácăHătrngăhătiêu
Phălcă10:ăKtăquăthngăkêătăbnăkhoăsátăcácădoanhănghipăxutăkhuă
hătiêu




DANH MC CÁC KÝ HIU, CÁC CH VIT TT
Să
thăt
Tăvitătt
Dinăgii
1
IPC
Hip hi H tiêu Quc T (International Pepper
Community)
2
VPA
Hip hi H tiêu Vit Nam (Vietnam Pepper
Association)

3
B NN&PTNT
B Nông nghip và Phát trin Nông thôn
4
DN
Doanh nghip
5
XK
Xut khu
6
SX
Sn xut
7
SL
Sn lng
8
BVTV
Bo v thc vt
9
VSATTP
V sinh an toàn thc phm
10
IPM
Phòng tr sâu bnh, bo v thc vt tng hp
11
PTBV
Phát trin bn vng
12
PTSXBV
Phát trin sn xut bn vng

13
GAP
Thc hành nông nghip tt (good agricultural practices)
14
XTTM
Xúc tin Thng mi




DANH MC CÁC BNG BIU
Bng 2.1: Tiêu chun ht tiêu XK 30
Bng 2.2: Bng tng hp XK h tiêu nm 2013 31
Bng 2.3: Tng hp tình hình trng h tiêu ti 6 vùng trng đim ca Vit Nam 36
Bng 2.4: Lng phân bón cho H tiêu  các vùng điu tra (kg, tn/ha/nm) 41
Bng 2.5: Thành phn sâu, bnh gây hi chính trên cây tiêu 42
Bng 2.6: Tn sut xut hin các loi sâu bnh gây hi trên cây tiêu 42
Bng 2.7: Thi gian và tin đ thu hoch h tiêu ca các vùng tiêu Vit Nam 45
Bng 2.8:  chín tiêu khi thu hoch cho tng loi sn phm 45
Bng 2.9: Thng kê Hi quan v XK ht tiêu sang các th trng nm 2013 56
Bng 2.10: Top 20 th trng nhp khu h tiêu ln nht Vit Nam 57
Bng 2.11: Khó khn ln nht ca các DN khi XK 71
Bng 2.12: ánh giá ca DN v vic xây dng thng hiu H Tiêu Vit Nam 71
Bng 2.13: Mc đ tp trung xây dng thng hiu H tiêu ti các DN 71
Bng 2.14: C cu sn phm XK ca các DNXK 73
Bng 2.15: Sn phm XK ca các DNXK 73

Bng 3.1: Din tích, nng sut, SL h tiêu theo vùng d kin đn nm 2020 84
Bng 3.2: u t nhà máy ch bin h tiêu theo vùng d kin đn nm 2020 84
Bng 3.3: Lng dinh dng mt cây tiêu 8 tui ly đi t đt (kg/ha) 91

DANH MC CÁC HÌNH V,ă TH
Hình 2.1: Bn đ sn lng SX và nhu cu H tiêu th gii 26
Hình 2.2: 10 th trng NK H tiêu nhiu nht 28
Hình 2.3: Biu đ th phn sn xut ca các nc sn xut chính nm 2013 28
Hình 2.4: Biu đ th phn xut khu ca các nc sn xut chính nm 2013 28
Hình 2.5: Kênh marketing h tiêu 37
Hình 2.6: Sn lng XK và kim ngch XK h tiêu Vit Nam nm 2000-2013 49
Hình 2.7: Giá Ht tiêu đen và tiêu trng bình quân ca Th gii và Vit Nam giai
đon 2006–2013 51
Hình 2.8: Biu đ c cu th trng nhp khu Vit Nam nm 2013 55
Hình 2. 9: Biu đ th phn XK ht tiêu Vit Nam qua mt s nc nm 2013 55
Hình 2.10: Chính sách h tr ca Nhà Nc đi vi DNXK 64
Hình 2.11: Biu đ th hin các nhân t tác đng đn vic m rng din tích trng
H tiêu  các H 65
Hình 2.12: Biu đ th hin kênh tiêu th H tiêu ti các H 66
Hình 2.13: Biu đ th hin kênh cung ng H tiêu cho các DN 66
Hình 2.14: Biu đ th trng cung cp ging cho các H 67
Hình 2.15: Biu đ th hin tình trng s dng phân bón vô c cho 1 tr /nm  H
67
Hình 2.16: Biu đ th hin tình trng s dng phân bón hu c cho 1 ha /nm  H
67
Hình 2.17: Hình thc bón phân ca các H 68
Hình 2.18: Hành đng ca H khi cây H tiêu bi dch bnh tn công 68
Hình 2.19: Biu đ th hin mc đ h tr ca công tác khuyn nông 69
Hình 2.20: Biu đ th hin hình thc h tr ca công tác khuyn nông 69

Hình 2.21: Biu đ th hin t l qu chín khi thu hoch 70
Hình 2.22: Biu đ th hin t l tn tht sau thu hoch 70
Hình 2.23: Hình thc XK ca các DN 72
Hình 2.24: Cht lng sn phm XK 73
Hình 2.25: Vic áp dng ISO 14000 ti các DNXK 76
Hình 2.26: Vic áp dng HACCP 14000 ti các DNXK 76

1


PHN M U
1. TệNHăCPăTHITăCAăăTẨI
Phát trin sn xut bn vng (PTSXBV) đang đc nhiu nc quan tâm, tuy
nhiên do áp lc ca vic hi nhp nên vic thc hin điu đó không h d dàng,
nht là các nc sn xut (SX), xut khu (XK) da vào li th tài nguyên thiên
nhiên và lao đng giá r nh Vit Nam. Theo quan đim phát trin bn vng
(PTBV), SX nông sn  nc ta đin hình là h Tiêu đang cha nhiu yu t thiu
bn vng.
H tiêu đc mnh danh là vua ca các loi gia v, hàng nm h tiêu chim
khong 30-35% trong tng giá tr lng gia v mua bán trên toàn th gii. Dân gian
thng cho rng: Bé ht tiêu, ch yu nói v đ cay so vi khi lng ca ht.
Nhng đi vi các mt hàng SX, XK ca Vit Nam thì ht tiêu không h bé chút
nào bi sn lng SX, sn lng và kim ngch XK H tiêu ca Vit Nam cao nht
Th gii chim khong 40-50% lng ht tiêu giao dch toàn cu. Theo Hip hi
H tiêu Vit Nam (VPA) cho bit trong nm 2013, các doanh nghip (DN) đư xut
khong gn 137.000 tn H tiêu các loi, đt kim ngch 889,3 triu USD. Giá xut
khu bình quân trên 6.389 USD/tn (tiêu đen), 8.422 USD/tn (tiêu trng).
Trong 6 quc gia sn xut (SX) H tiêu ch lc trên th gii, Vit Nam đng
đu vi sn lng XK thng xuyên đt trên 100.000 tn/nm, tip theo là n 
(50.000 tn), Brazil (33.000 tn), Malaysia (23.000 tn), Indonesia (20.000 tn) và

Sri Lanka (15.000 tn). Tuy Vit Nam là nc xut khu H tiêu ln nht Th Gii
v sn lng nhng giá tr mang li không cao so vi H tiêu xut khu ca n
, Brazil, Indonesia, Malaysia do tiêu chun H tiêu Vit Nam cha đt yêu cu
ca th trng Th gii (ASTA: kh trùng theo tiêu chun v sinh an toàn thc
phm quc t).
Bên cnh đó, sn xut và xut khu H tiêu ca Vit Nam ch yu da vào li
th sn có v tài nguyên, th nhng, khí hu, lao đng giá r. Vic khai thác quá
mc tài nguyên thiên nhiên s làm gim tc đ tng trng xut khu trong tng
lai và mt cân bng h sinh thái. Hn na vic phát trin sn xut và xut khu
trong nhng nm qua ch mang tính tích cc trong vic to ra công n vic làm,
cha có chuyn bin ln v hiu qu kinh t.
2


Ngoài ra chính sách sn xut h tiêu trong thi gian qua quá chú trng v s
lng, cha tht s quan tâm đn cht lng và hiu qu sn xut đ h tr phát
trin xut khu ngành h tiêu. Nên các doanh nghip đu t ch yu theo chiu
rng, nhm làm tng quy mô, sn lng, cha chú trng chiu sâu nhm to ra
nhng sn phm H tiêu mang li giá tr cao.
Xut phát t thc tin nêu trên, Lun vn nghiên cu ắMtăsăgiiăphápăphát
trinăsnăxutăbnăvngăđăhătrăxutăkhuăhătiêuăVităNam” đ giúp ngành
hàng h tiêu Vit Nam phát trin bn vng. ng thi, giúp cho các doanh nghip
Vit Nam có c s khoa hc vng chc nâng cao hiu qu xut khu h tiêu trên
th trng Th gii. T đó giúp nâng cao thu thp cho ngi dân, mang li li
nhun cao cho các doanh nghip này đng thi góp phn vào phát trin đt nc.
2. MCăTIểUăNGHIểNăCUăCAăăTẨI
Làm rõ các nhân t nh hng đn vic sn xut sn phm H tiêu mt cách bn
vng và dài hn.
Mi quan h gia sn xut và xut khu sn phm h tiêu
Nghiên cu bài hc kinh nghim v phát trin bn vng ngành hàng h tiêu ca

mt s quc gia có điu kin tng đng vi Vit Nam.
Phân tích tình hình sn xut, xut khu ca ngành h tiêu trong thi gian qua đ
nhn thc đúng đn nhng c hi, thách thc, đim mnh, đim yu và làm rõ các
nguyên nhân hn ch làm cho ngành h tiêu Vit Nam phát trin cha bn vng.
 xut các gii pháp mang tính đng b và kh thi đ phát trin sn xut bn
vng ngành h tiêu t đó h tr vic xut khu h tiêu ca Vit Nam.
3. IăTNGăVẨăPHMăVIăNGHIểNăCU
3.1. i tng nghiên cu
i tng nghiên cu ca đ tài này là nghiên cu các gii pháp phát trin bn
vng trong sn xut đ h tr xut khu h tiêu ca Vit Nam.
3.2. i tng kho sát
Các Doanh nghip thành viên Hip hi h tiêu Vit Nam, các H trng tiêu.
3.3. Phm vi nghiên cu
V không gian: nghiên cu ti các DN là thành viên trong VPA và các H trng
tiêu  ông Nam B c th là  3 Tnh: Bình Phc, ng Nai và Bà Ra – Vng
tàu.
3


V thi gian: Chui thi gian phân tích thc trng đc tp trung vào giai đon
2001-2013.
4. PHNGăPHỄPăNGHIểNăCU
4.1. Phng pháp lun nghiên cu
Xut phát t đi tng nghiên cu và mc tiêu nghiên cu đư đc đ cp 
trên, lun vn s dng phng pháp lun quy np khi nghiên cu nhm đ xut các
gii pháp phát trin sn xut bn vng đ h tr xut khu h tiêu.
4.2. Phng pháp thu thp, x lý và phân tích d liu
 Phng pháp thu thp thông tin th cp:
Áp dng nghiên cu ti bàn đ thu thp thông tin t các ngun ca Tng cc
thng kê, Tng cc Hi Quan, VPA, B NN & PTNT, t chc Cng đng h tiêu

Quc t (IPC), và các báo cáo kinh t xư hi ca các đa phng trên đa bàn nghiên
cu; ngoài ra tác gi còn truy cp thông tin có liên quan t các ngun sách, báo
chuyên ngành và trên mng internet.
 Phng pháp thu thp thông tin s cp:
Áp dng các phng pháp điu tra thc t: áp dng phng pháp chn mu
ngu nhiên phi xác sut và điu tra kho sát đ thu thp thông tin s cp t 155 đi
tng bao gm 43 Doanh nghip SX, XK h tiêu và 112 H trng tiêu, t đó hình
thành c s đ xut gii pháp cho vic phát trin xut khu H tiêu bn vng ca
Vit Nam.
 Phng pháp x lỦ thông tin:
Áp dng kt hp các phng pháp thng kê mô t, cân đi, d báo.
 Công c x lỦ thông tin:
D liu thu thp trong nghiên cu đc x lỦ bng phn mm Excel, google
doc.
5. TNGăQUANăNGHIểNăCUăLIểNăQUANăNăăTẨI
Các đ tài nghiên cu v H tiêu ch yu là các đ tài nghiên cu v lnh vc k
thut nh: chn ging, nhân ging, ti tiêu, canh tác, quy trình k thut,… và mt
s đ tài v kinh t:
Thc s Bùi Th Huân (2008) “Chin lc đy mnh xut khu ht tiêu ca Vit
Nam ra th trng Th gii” vi cách tip cn vn đ đy mnh xut khu theo
hng xây dng thng hiu và nâng cao nng lc cnh tranh ca các DNXK.
4


“Hoch đnh chin lc xut khu h tiêu sang th trng M” vi cách tip cn
v xây dng thng hiu quc gia và kênh phân phi.
Thc s LỦ Trung Kiên (2009) “ Mt s gii pháp nâng cao cht lng và đy
mnh xut khu H tiêu ti các Doanh nghip thành viên hip hi h tiêu Vit
Nam”.
Thc s Phm Hng (2010) “Gii pháp nhm phát trin xut khu mt hàng h

tiêu ca Vit Nam” vi cách tip cn v th trng h tiêu Th gii và Vit Nam đ
đ xut các gii pháp đ phát trin xut khu mt hàng h tiêu trong thi gian ti.
Có th nói các đ tài trên hoc là nghiên cu vic đy mnh XK ngành H Tiêu
Vit Nam di gc đ xây dng thng hiu, kênh phân phi, th trng và cnh
tranh XK cha có công trình nào nghiên cu v đy mnh xut khu sn phm H
Tiêu Vit Nam di khía cnh phát trin sn xut bn vng ngành h tiêu.
6. TệNHăMIăCAăăTẨI
V mt lỦ lun: Lun vn đư tp trung làm rõ các nhân t tác đng đn vic sn
xut bn vng ngành thâm dng tài nguyên c th là ngành H tiêu; đa ra các tiêu
chí đ đánh giá tính bn vng ca hot đng sn xut ngành H tiêu; đng thi làm
rõ mi quan h gia sn xut bn vng vi xut khu ngành hàng h tiêu điu mà
trc đây cha có công trình nghiên cu nào gii quyt.
V mt thc tin: Lun vn đư phân tích toàn din các khâu trong chui cung
ng XK h tiêu: T khâu trng trt, thu hoch, ch bin, phân phi đn XK cùng
vi các chính sách, ch trng ca Nhà nc cho hot đng XK đ thy đc toàn
din hot đng ca ngành H tiêu và ch ra nhng đim cha bn vng trong tng
khâu ca ngành hàng này. Trên c s đó, Tác đư đư đ xut nhng gii pháp hoàn
thin mang tính chin lc dài hn nhm đy mnh vic phát trin sn xut bn
vng đ h tr và thúc đy XK bn vng sn phm H tiêu ca Vit Nam. Bên cnh
đó, gii pháp ca lun vn còn giá giá tr tham kho cho nhng ngành SX – XK cây
công nghip dài ngày khác ti Vit Nam nh cây iu, cây Cà phê.
7. KTăCUăCAăLUNăVN
Ngoài phn m đu và kt lun, lun vn đc b cc gm 3 chng, nh sau:
Chng 1: C s khoa hc v phát trin sn xut bn vng ngành h tiêu và mi
quan h gia phát trin sn xut bn vng vi xut khu h tiêu Vit Nam.
5


Chng 2: Thc trng sn xut, xut khu H Tiêu ca Vit Nam trong thi gian
qua.

Chng 3: Mt s gii pháp phát trin sn xut bn vng đ h tr xut khu h
tiêu Vit Nam.

6


CHNGă 1:ă Că S KHOA HC V PHÁT TRIN SN
XUT BN VNG NGÀNH H TIÊU VÀ MI QUAN H
GIA PHÁT TRIN SN XUT BN VNG VI XUT
KHU H TIÊU VIT NAM
1.1 CăS LÝ LUN V PHÁT TRIN SN XUT BN VNG NGÀNH
H TIÊU
1.1.1 Cácăkháiănim
1.1.1.1 Phát trin
Phát trin là mt phm trù trit hc dùng đ ch quá trình vn đng tin lên t
thp đn cao, t đn gin đn phc tp, t kém hoàn thin đn hoàn thin hn ca
s vt. Quá trình đó din ra va dn dn, va nhy vt, đa đn s ra đi cái mi
thay th cho cái c. Quan đm này cng cho rng, s phát trin là kt qu ca quá
trình thay đi dn dn v lng dn đn thay đi v cht, là quá trình din ra theo
đng xoáy c và ht mi chu k s vt lp li dng nh s vt ban đu nhng 
cp đ cao hn (Nguyn Ngc Long và cng s, 2009).
1.1.1.2 Phát trin sn xut
Hin nay theo quan đim ph bin trên Th gii thì sn xut đc hiu là
mt quá trình to ra sn phm hoc dch v.
T khái nim v phát trin, ta rút ra khái nim v phát trin sn xut nh sau:
Phát trin sn xut là quá trình vn đng ca tng sn xut tin lên t thp đn cao,
t đn gin đn phc tp, t kém hoàn thin đn hoàn thin hn, nó cng bao hàm
vic phát trin c v mt lng và mt cht ca sn xut.
1.1.1.3 Phát trin bn vng
Nm 1980 thut ng “PTBV” ln đu tiên xut hin trong n phm “Chin

lc bo tn Th gii” đc công b bi Hip hi Bo tn Thiên nhiên và Tài
nguyên Thiên nhiên Quc t - IUCN vi ni dung rt đn gin: "S phát trin ca
nhân loi không th ch chú trng ti phát trin kinh t mà còn phi tôn trng nhng
nhu cu tt yu ca xư hi và s tác đng đn môi trng sinh thái hc".
Tuy nhiên, khái nim này chính thc ph bin rng rãi trên Th gii t sau
báo cáo Brundrland (1987) có tiêu đ: “Tng lai ca chúng ta” (còn gi là Báo cáo
Our Common Future) ca y ban Môi trng và Phát trin Th gii – WCED. Báo
7


cáo đnh ngha c th hn v PTBV: "PTBV là s phát trin nhm tho mãn các nhu
cu hin ti ca con ngi nhng không gây tn hi ti s tho mưn các nhu cu
ca th h tng lai". ó là s phát trin kinh t da vào ngun tài nguyên đc tái
to tôn trng nhng quá trình sinh thái c bn, s đa dng sinh hc và nhng h
thng tr giúp t nhiên đi vi cuc sng ca con ngi, đng vt và thc vt. Sau
đó, khái nim này tip tc m rng thêm và ni hàm ca nó không ch dng li 
nhân t sinh thái mà còn đi vào các nhân t xư hi, con ngi, nó hàm cha s bình
đng gia nhng nc giàu và nghèo, và gia các th h; nó không ch là s hòa
gii mi quan h kinh t và môi trng mà còn bao hàm khía cnh v chính tr xư
hi, đc bit là bình đng xư hi. Nh vy PTBV là s kt hp hài hòa mc tiêu
kinh t, xư hi và môi trng. Khái nim này hin đang là mc tiêu hng ti nhiu
quc gia trên Th gii.
Nh vy chúng ta có th hiu rng: “PTBV là quá trình phát trin cn s kt
hp hp lỦ, hài hòa, gn kt mt cách cht ch gia các thành phn kinh t vi vic
thc hin tt các vn đ xư hi và môi trng. S phát trin đó đòi hi phi đáp ng
đc các nhu cu hin ti mà không nh hng, tn hi đn nhng kh nng đáp
ng nhu cu ca các th h tng lai”
1.1.1.4 Phát trin sn xut bn vng ngành h tiêu
Sn xut bn vng khi vic sn xut đáp ng đc các nhu cu c bn và
đem li cht lng cuc sng tt hn, đng thi gim thiu vic s dng các ngun

tài nguyên thiên nhiên, các vt liu đc hi, và gim thiu lng cht thi và các
cht ô nhim phát thi trong sut vòng đi sn phm, nhm tránh gây nguy hi đn
các nhu cu ca các th h sau. (Norwegian Ministry of Environment, Oslo
Symposium, 1994).
PTBV là mc tiêu phát trin ca mi quc gia, đc ng dng đ xây dng
mc tiêu phát trin cho nhiu ngành, nhiu lnh vc. Áp dng lý thuyt PTBV và
sn xut theo hng bn vng chúng ta có th xây dng nên khái nim v phát trin
sn xut H tiêu bn vng nh sau: “Sn xut h tiêu bn vng là s duy trì nhp đ
tng trng sn xut h tiêu cao và n đnh liên tc trong mt thi gian dài da trên
vic s dng có hiu qu ngun tài nguyên thiên nhiên, cht lng tng trng sn
xut h tiêu ngày càng đc nâng cao, góp phn tng trng, n đnh kinh t, n
đnh xư hi và bo v môi trng. S phát trin đó đòi hi phi đáp ng đc nhng
8


nhu cu hin ti, mà không làm nh hng, tn hi đn nhng kh nng đáp ng
nhu cu ca th h tng lai v sn xut H tiêu”.
1.1.2 Tm quanătrngăcaăphátătrinăsnăxut hătiêu bnăvng
Vit Nam là mt quc gia nông nghip có trình đ SX thp, kinh t th
trng đang phát trin, phn đông lc lng lao đng nm trong khu vc nông
nghip, nông thôn, có thu nhp thp. Do đó, PTBV nông sn nói chung và ngành
H tiêu nói riêng không ch có tm quan trng đi vi khu vc sn xut sn phm
này mà còn có Ủ ngha ln đi vi s phát trin ca quc gia.  Vit Nam, vai trò
PTBV ngành H tiêu đc th hin nh sau:
1.1.2.1 i vi nn kinh t quc dân
- Giúp cho vic sn xut, kinh doanh, xut khu H tiêu đc n đnh.
- óng góp vào s tng trng kinh t.
- To điu kin thúc đy phát trin các ngành, các lnh vc kinh t khác (ngành
phân bón, thuc tr sâu, máy móc ) cùng phát trin.
- Góp phn khai thác và phát huy tim nng, li th v nông nghip cho tng

trng khu vc nông nghip nói riêng và toàn b nn kinh t nói chung.
- Nâng cao hiu qu kinh t cho sn xut kinh doanh h tiêu.
- To n đnh công n, vic làm cho ngi lao đng nông nghip và góp phn
xóa đói gim nghèo mt cách bn vng: Khi H tiêu XK ngày càng nhiu, cht
lng cao hn, giá tr XK tng thì thu nhp ca ngi h nông dân trng tiêu cng
tng lên. Li ích ca ngi nông dân đc chú trng hn. Khi thu nhp tng lên, h
nhn thy li ích t vic trng H tiêu. T đó, h s toàn tâm vi công vic ca
mình, gim thiu hin tng chuyn ngành ngh, chuyn cây trng, to vùng
nguyên liu đu vào n đnh hn. ng thi gim hin tng nông dân b đt lên
thành th kim sng, nh vy s tránh s bt n ca xư hi, mt cân đi c cu dân
s. [Nguyn ình Long, Nguyn Tin Mnh và các cng s, (1999)]
- Góp phn ci thin môi trng:  phát trin sn xut h tiêu bn vng các
doanh nghip cùng các h nông dân s dng công ngh hin đi, kt hp vi các
bin pháp các bin pháp canh tác, bón phân và s dng thuc bo v thc vt (thuc
BVTV) đúng qui trình k thut s là điu kin cn thit, c bn đ cây h tiêu
cho nng sut và cht lng cao. T đó, góp phn làm tng đ che ph đt, chng
9


xói mòn đt, tái to và duy trì ngun nc, ci thin môi trng đt nc, không khí
góp phn điu tit tiu vùng khí hu (Trn Vn Ch, 2004, [12])
- Sn xut h tiêu bn vng to điu kin thúc đy xut khu h tiêu, phc v
công nghip hóa – hin đi hóa đt nc.
1.1.2.2 i vi bn thân các doanh nghip, h sn xut h tiêu và cng đng đa
phng trên đa bàn sn xut h tiêu

iăviădoanhănghip:
- To thu nhp n đnh cho các doanh nghip sn xut kinh doanh h tiêu
- em li li ích kinh t cho các doanh nghip t đó giúp h tip tc duy trì và
phát trin doanh nghip ngày mt ln v qui mô, ln nng lc.

- Hoàn thin và nâng cao kh nng, chin lc qun lỦ kinh doanh. Bi vì, các
DN phi tham gia vào th trng cnh tranh quc t, đ đng vng và phát trin
trong cuc cnh tranh này buc các DN phi t trao di thêm nhiu k nng, kin
thc đ có đc chin lc sn SX kinh doanh, c cu sn phm, hình thc XK cho
phù hp vi th trng.
- To c hi cho các DN m rng quan h mua bán vi nhiu đi tác nc ngoài
t đó giúp DN có th nâng cao nng lc chuyên môn ca mình, tip thu, hc hi
kinh nghim qun lỦ ca đi tác.
- Thu hút đc nhiu lao đng giá r, va tng đc qui mô sn xut va giúp
cho DN tng li nhun.

iăviăhăsnăxut:
- Giúp h nông dân yên tâm, tp trung sn xut không lo đn tìm kim đu ra.
- Ci thin đi sng, to thu nhp n đnh đng thi s đem li li nhun cao cho
các h sn xut.
- Giúp cho các h SX có thu nhp n đnh: Giá tr to ra t cây H tiêu là ngun
thu nhp chính ca các H SX H tiêu. Ngun thu ngoi t t vic XK H tiêu là
ngun thu rt quan trng đi vi các đa phng có din tích trng H tiêu ln. Do
đó, phát trin SX, XK H tiêu bn vng có vai trò to ra ngun thu nhp n đnh
cho các đi tng tham gia vào quá trình này. ng thi cng cho thy nn kinh t
ca đa phng ph thuc quá nhiu và ngành SX, XK này và s phát trin XK H
tiêu bn vng cng nh hng trc tip đn s PTBV kinh t - xư hi toàn ca vùng
10


[Trng i Hc Kinh T Quc Dân (2006, trang 60); Trn Th Bích Hng (2009,
trang 21)].

iăviăcngăđngăđaăphngătrênăđaăbƠnăSXăHătiêu:
- Phát trin sn xut kinh doanh h tiêu bn vng s đem li hiu qu kinh t

ngày càng cao cho các ch th tham gia, đ t đó n đnh và phát trin sn xut xut
khu H Tiêu đóng góp vào s phát trin ca kinh t đa phng.
- Nâng cao đi sng ca cng đng ngi dân sng trên đa bàn SX H tiêu.
1.1.3 căđimăphátătrinăsnăxut hătiêuăbnăvng
1.1.3.1 Phát trin sn xut h tiêu bn vng gn vi đc đim phát trin cây công
nghip dài ngày
H tiêu là cây công nghip dài ngày có chu k sinh trng và phát trin khá
dài (t 15 - 20 nm). Cây h tiêu đc trng ch yu trên vùng đt đ bazan, có đ
phì cao, tng canh tác dày; thu hoch mi nm 1 ln.  Vit Nam, thi gian thu
hoch tiêu cng tng đi khác bit gia các vùng canh tác chính. Mt khác, cây
H tiêu rt khó trng vì mn cm vi điu kin khí hu, thi tit và d b nhim
nhiu loi sâu bnh. Do vy, vic phát trin SX sn phm H tiêu bn vng ngoài
vic chú trng các yu t thi tit, khí hu, đt đai thì cn phi đc bit chú trng
vào chu k sinh trng ca cây H tiêu.
1.3.1.2 Phát trin sn xut h tiêu bn vng gn vi đc đim sn phm mang
tính hàng hóa cao
 đm bo tính n đnh, chc chn trên th trng thì phi xác đnh đc
chính xác nhu cu ca th trng, và bin đng ca giá c. Tình trng bin đng v
SX cng nh tiêu th là mt đc đim cha th khc phc đc ca ngành h tiêu:
Ngi SX ch bit SX mà không bit đn kh nng tiêu th, ngi kinh doanh ch
bit đn mùa v là thu mua mà không bit đc xu th din bin ca giá c. Trong
khi đó, phn ln sn phm H tiêu SX ra là đ XK. Do đó, đ phát trin sn xut
sn phm h tiêu mt cách bn vng phi gn vi đc đim sn phm mang tính
hàng hóa cao, và có tính cnh tranh mnh trc s bin đng ca th trng.
1.3.1.3 Phát trin sn xut h tiêu bn vng cn phi gn kt cht ch gia các
ch th tham gia vào chui cung ng h tiêu
Chui cung ng bao gm mi công đon có liên quan, trc tip hay gián tip,
đn vic đáp ng nhu cu khách hàng. Chui cung ng không ch gm nhà sn xut
11

và nhà cung cp, mà còn nhà vn chuyn, kho, ngi bán l và bn thân khách
hàng. (Chopra Sunil and Peter Meindl, 2001)
H tiêu là mt ngành có tính thng mi hóa cao.  phát trin SX h tiêu
bn vng ph thuc phn ln vào kh nng tham gia vào chui giá tr ca các ch
th tham gia trong các khâu SX, ch bin và tiêu th. Thc hin tt các khâu trên s
đm bo cho sn phm có cht lng tt hn, quá trình đa sn phm t ni SX đn
tay khách hàng s nhanh chóng và hiu qu hn T đó mang li giá tr cao cho
sn phm h tiêu to th cnh tranh cho sn phm trên th trng XK; đng thi
đm bo vic phân chia giá tr gia tng cho các thành phn tham gia chui cung ng
s hp lỦ và nhiu hn so vi phát trin t phát, kém bn vng. Do đó, đ phát trin
SX bn vng sn phm H tiêu cn phi gn kt cht ch nhng ngi SX vi nhau
và vi h trng tiêu, nhng nhà thu mua, ch bin, kinh doanh trong quá trình SX,
ch bin và tiêu th sn phm.
1.1.4 Niădungăcaăphátătrinăsnăxut bnăvngăngƠnhăhătiêu
Da vào khái nim xut khu H tiêu theo hng bn vng (phn 1.1.1.4) ta có th
nhn thy đc nó bao gm hai ni dung:
Th nht: Duy trì nhp đ tng trng cao, n đnh, đm bo cht lng SX H tiêu
đc nâng cao.
95% sn lng h tiêu SX ra là đ XK. Do vy, SX h tiêu tng trng cao
đc th hin qua vic XK h tiêu tng trng cao. Mà XK h tiêu tng trng cao
đc hiu là s gia tng v kim ngch, giá tr XK H tiêu. Tng trng  đây không
mang tính thi v mà vic tng trng cn s liên tc và n đnh cao. Cùng vi s
tng trng v s lng thì cht lng SX H tiêu cng phi đc quan tâm và chú
ý. SX H tiêu bn vng phi da trên mô hình tng trng theo chiu sâu trên c s
khai thác các li th cnh tranh. Nng lc duy trì nhp đ và cht lng tng trng
SX H tiêu là mt trong nhng yu t đ đo lng tính bn vng ca hot đng SX
H tiêu.
Th hai: Sn xut H tiêu đm bo đc s hài hòa gia 3 yu t: kinh t, xã hi và
môi trng.

Mc tiêu phát trin hin nay không ch là mt nn kinh t th trng, phát
trin mang tính toàn cu vi công ngh khoa hc k thut hin đi mà còn phi quan
tâm đn vn đ an sinh xư hi, s phát trin ca con ngi đng thi chú Ủ ti vic
12


bo v môi trng sinh thái. Vì vy, PTSXBV phi gii quyt mâu thun gia phát
trin kinh t - xư hi – môi trng. Nh vy chúng ta s cn c vào ba ni dung này
đ đánh giá s PTBV. Ngi ta còn ví ba yu t trên nh là ba chân king ca
PTBV vì th mà không th thiu bt kì mt yu t nào trong mc tiêu cng đánh giá
s phát trin bn vng SX h tiêu.
1.1.5 CácătiêuăchíăđánhăgiáăsnăxutăbnăvngăngƠnhăhătiêu
Da vào khái nim, bn cht, vai trò, đc đim, và ni dung cng nh xut
phát t các vn đ thuc ni dung kinh t, xư hi và môi trng ca phát trin sn
xut H tiêu bn vng s cung cp cho chúng ta các tiêu chí đánh giá c bn đ phát
trin sn xut h tiêu bn vng. Các tiêu chí đánh giá c bn đ phát trin sn xut
h tiêu bn vng cng tp trung vào 3 mt kinh t, xư hi và môi trng.
1.1.5.1 Bn vng v mt kinh t
Tp trung vào các ni dung: Ch trng, chính sách cho phát trin SX h tiêu; u
t c s h tng cho phát trin SX h tiêu; các khâu trong SX– XK H tiêu; liên kt
và s tham gia ca các ch th; kt qu và hiu qu kinh t trong phát trin SX H
tiêu.
A/ Chătrng,ăchínhăsáchăchoăphátătrinăsnăxut hătiêu
Các ch chng, chính sách v đt đai, nông nghip, đu t, khuyn nông,
liên kt, th trng, XK ca các ban ngành, các cp chính quyn t Trung ng
đn đa phng có tác đng trc tip và sâu sc đn ngành h tiêu. Vic ban hành
ch trng, chính sách kp thi, đng b, đáp ng đc yêu cu s to điu kin
thúc đy các h / trang tri và các doanh nghip SX kinh doanh h tiêu phát trin.
C th: Chính sách đt đai phù hp, n đnh s giúp cho ngi SX h tiêu yên tâm
SX, đu t t đó góp phn n đnh SX. Chính sách đu t, h tr cho ngi nông

dân, DNSX kinh doanh h tiêu cng góp phn quan trng tr giúp, h tr các đi
tng SX kinh doanh. Khi ngi SX kinh doanh H tiêu gp khó khn, bt n trong
vic tip cn v k thut, b sung ngun lc v vn đ n đnh SX thì vic đa ra và
thc hin các chính sách nh khuyn nông, liên kt, tín dng u đưi là ht sc cn
thit Vì vy, vic ban hành cng nh vic thc hin tt các ch trng chính sách
đóng vai trò quan trng, giúp nâng cao nng lc SX kinh doanh cho cá nhân và t
chc kinh t to nn tng cho vic SX bn vng, t đó đm bo tính n đnh v sn
lng cng nh cht lng ngun nguyên liu đu vào góp phn đm bo cho vic
13


XK n đnh và bn vng. Bên cnh đó, chính sách còn có tác đng thúc đy nâng
cao hiu qu SX, thúc đy XK sn phm và điu tit th trng H tiêu.
Tóm li:  phát trin sn xut bn vng thì các ch trng, chính sách cho vic
phát trin sn xut H tiêu cn đc ban hành đy đ, kp thi, phù hp trong tng
thi đim c th.
B/ uătăcăsăhătng phátătrinăsnăxutăHătiêu:
Sn xut h tiêu bn vng đòi hi, các H gia đình phi có đ điu kin v
c s h tng thit yu đ phc v sn xut nh đng giao thông, ngun nc ti
tiêu (ging, h đp cha nc và máy bm nc), h thng đin, h thng sân phi
sy, nhà kho bo qun sn phm nông sn sau thu hoch C s h tng đu t
đng b, hiu qu s đáp ng cho yêu cu SX, ch bin, đm bo nng sut, nâng
cao cht lng sn phm, gim t l hao ht, tng sc cnh tranh trên th trng, t
đó góp phn đy mnh phát trin XK H tiêu.
C/ Thcăhinăttăcácăkhơuătrongăsnăxut,ăxutăkhuăHătiêu
Các khâu trong SX H tiêu bao gm: công tác v ging, s dng phân bón,
phòng tr dch bnh, thu hoch và bo qun, ch bin, giá c, th trng XK Các
ni dung này gi v trí quan trng trong quá trình SX – XK H tiêu. Thc tt các
khâu trên s góp phn nâng cao hiu qu và kt qu, cng nh đáp ng yêu cu cho
phát trin SX H tiêu bn vng. c bit là khâu ch bin – đây là khâu làm tng

giá tr sn phm XK nhng li là khâu yu nht ca các DNXK Vit Nam hin nay,
dn đn hin tng các nc khác (c th là Trung Quc) hng li t vic nhp
H tiêu đen ca Vit Nam v ch bin thành tiêu trng, tiêu bt và đóng gói sau đó
xut khu tip vi giá cao hn.
Mc tiêu ca phát trin SX H tiêu là hng đn phát trin SX theo chiu
rng và chiu sâu. Nu phát trin H tiêu ch chú Ủ đn phát trin theo chiu rng
mà không quan tâm đn phát trin theo chiu sâu, hay ngc li s nh hng đn
kt qu, hiu qu, và t đó dn đn phát trin SX H tiêu kém bn vng.
D/ Vnăđăliênăktăgiaăcácăchăth thamăgiaăvƠoăchuiăcungăngăhătiêu
Liên kt gia các kênh tiêu th h tiêu gm 4 ch th: Ngi trng tiêu,
Ngi thu gom, i lý thu mua và DN ch bin tiêu XK. Vic liên kt tt gia 4 ch
th này s làm cho vic lu thông H tiêu ra th trng Th gii đc thun li,
gim đc nhiu chi phí cng nh cht lng sn phm XK đc đm bo, n đnh
14


theo thi gian. Hn na, vic liên kt này giúp cho các DNXK an tâm v đu vào
ca mình, đm bo đc vic XK ra nc ngoài đúng s lng và cht lng nh
đư cam kt; còn các H trng tiêu s an tâm v đu ra ca sn phm t đó h s
chuyên tâm đn vic SX, chú trng đn cht lng ca sn phm làm ra giúp cho
vic PTSXBV ngành h tiêu
Liên kt gia các ch th khác trong quá trình SX H tiêu (H - h, h -
doanh nghip XK, h - nhà khoa hc / nhà khuyn nông, ): Ni dung ca vic liên
kt này là liên kt v cung ng ging, liên kt chuyn giao công ngh và k thut,
liên kt trong tiêu th Vic liên kt này s giúp các ch th có điu kin tip thu,
hc hi, ph bin, truyn đt kinh nghim, k thut trong SX nhm nâng cao nng
sut và sn lng, cht lng sn phm, t đó góp phn cho vic phát trin SX H
tiêu n đnh và bn vng.
E/ KtăquăvƠăhiuăquăkinhătătrongăphátătrinăsnăxutăhătiêu
Cn c vào ni dung ca PTSXBV ngành h tiêu (phn 1.1.4) ta thy tính bn vng

v kinh t ca vic PTSXBV h tiêu th hin qua XK tng trng n đnh và cht
lng XK tng do 95% h tiêu đc SX ra là dùng đ SX.
Quy mô và nhp đ tng trng bình quân kim ngch XK: ây là tiêu chí
đánh giá s tng trng v s lng ca hot đng SX, đc đo bng kim ngch
XK nm sau so vi nm trc hoc t l phn trm kim ngch XK nm sau so vi
nm trc.
Cht lng tng trng XK: ây là tiêu chí đánh giá s tng trng v mt
cht lng ca hot đng SX h tiêu th hin  c cu xut khu theo nhóm hàng,
theo mc đ ch bin, c cu thành phn kinh t tham gia XK, c cu th trng…
1.1.5.2 Bn vng v mt xã hi
c đánh giá qua nhng đóng góp ca SX h tiêu đi vi con ngi, xư hi v
công n vic làm, thu nhp, mc sng…
Th nht, mc đ gia tng thu nhp và xóa đói gim nghèo: PTSX h tiêu bn
vng phi đm bo đ cuc sng ca các cng đng đa phng, nht là đng bào
dân tc thiu s, đng bào ti ch, không b nh hng tiêu cc, ri ro bi s phát
trin h tiêu gây ra nh mt mùa, bin đng giá PTSX h tiêu bn vng đòi hi
phi nâng cao thu nhp ca ngi trc tip sn xut h tiêu và các đi tng liên
quan. Phi đm bo cuc sng gia đình, ci thin cht lng cuc sng ngi trng