Nghiên cứu mối quan hệ giữa quản trị vốn luân chuyển và tỷ suất sinh lời của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán việt nam

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH




BÙI HOÀNG VIT



NGHIÊN CU MI QUAN H GIA QUN TR
VN LUÂN CHUYN VÀ T SUT SINH LI CA
CÁC CÔNG TY NIÊM YT TRÊN TH TRNG
CHNG KHOÁN VIT NAM

CHUYÊN NGÀNH: TÀI CHÍNH - NGÂN HÀNG
MÃ S: 60340201



LUN VN THC S KINH T

NGI HNG DN KHOA HC
PGS.TS NGUYN TH LIÊN HOA

TP.H CHÍ MINH - NM 2014
LI CAM OAN


Tôi xin cam đoan lun vn thc s ắNghiên cu mi quan h gia qun tr vn
luân chuyn và t sut sinh li ca các công ty niêm yt trên th trng chng
khoán Vit Nam” là đ tài nghiên cu do chính tác gi thc hin.  tài này thc
hin thông qua vic vn dng kin thc đư hc, nhiu tài liu tham kho và s
hng dn tn tình ca ngi hng dn khoa hc, cùng vi s trao đi gia tác gi
vi các cá nhân khác.
Các s liu và kt qu trong lun vn này là đáng tin cy, đc x lý trung thc
và khách quan.
Thành ph H Chí Minh, ngày tháng nm 2014
Ngi thc hin lun vn




BÙI HÒNG VIT

MC LC
Tóm tt…………………………………………………………………………………….1
1. Gii thiu……………………………………………………………………………….2
2. C s lý thuyt và tng quan nghiên cu trc đây……………………………………5
2.1. C s lý thuyt mi quan h gia qun tr vn luân chuyn và t sut sinh li… 5
2.1.1. Qun tr các khon phi thu và li nhun…………………………………… ….5
2.1.2. Qun tr hàng tn kho và li nhun………………………………………………6
2.1.3. Qun tr các khon phi tr và li nhun…………………………………………6
2.1.4. Chu k luân chuyn tin mt và li nhun………………………………………7
2.2. Nhng nghiên cu thc nghim v mi quan h gia qun tr vn luân chuyn và t

sut sinh li……………………………………………………………………………….8
3. Phng pháp nghiên cu…………………………………………………………… 18
3.1. nh ngha các bin……………………………………………………………… 18
3.2. Gi thuyt nghiên cu………………………………………………………………19
3.3. Phng pháp và mô hình nghiên cu………………………………………………20
4. Kt qu nghiên cu……………………………………………………………………22
4.1. Thng kê mô t…………………………………………………………………… 22
4.2. Ma trn tng quan ……….………………………………………….…………….23
4.3. Kt qu hi quy OLS và FEM…………………………………………………… 26
4.3.1. Mô hình 1:Mi quan h gia k thu tin bình quân RCP và li nhun hot đng
ca công ty EBIT……………………….……………………………………………….28
4.3.2. Mô hình 2: Mi quan h gia k luân chuyn hàng tn kho bình quân ICP và li
nhun hot đng EBIT………………………………………………………………… 31
4.3.3. Mô hình 3: Mi quan h gia k thanh toán bình quân PDP và li nhun hot
đng EBIT……………………………………………………………………………… 32
4.3.4. Mô hình 4: Mi quan h gia chu k luân chuyn tin mt CCC và li nhun hot
đng EBIT……………………………………………………………………………… 34
4.4. Các kim đnh thng kê…………………………………………………………….35
4.4.1. Kim đnh s phù hp ca mô hình…………………………………………… 35
4.4.2. Kim đnh hin tng t tng quan……………………………………………36
5. Kt lun và đ xut………………………………………………………………… 37
DANH MC T̀I LIU THAM KHO……………………………………………… 41
PH LC 1: KT QU LIKELIHOOD……………………………………… ………44
PH LC 2: KT QU HAUSMAN………….………………………………….……46
PH LC 3: DANH SÁCH CÁC CÔNG TY KHO SÁT…………………………….48

DANH MC T VIT TT

Vit tt Ting anh Ting vit
GOP Gross Operating Profit T l lãi gp / Tài sn hot đng
RCP Receivables collection period K thu tin bình quân
ICP Inventory conversion period K luân chuyn hàng tn kho
PDP Payment Deferral Period K thanh toán bình quân
CCC Cash conversion cycle Chu k luân chuyn tin mt
SIZE Size Quy mô công ty
DEBT Debt ratio T l n trên tng tài sn
SG Sales growth T l tng trng doanh s
TTCK Stock exchange Th trng chng khoán












DANH SÁCH BNG BIU

Bng 2.2. Tng quan các nghiên cu trc đây ………………… …………… … 15

Bng 4.1. Thng kê mô t …………………………….……………………………….22
Bng 4.2: Ma trn tng quan ………… ……………………………………………24
Bng 4.3.1: Kt qu Likelihood…………………………………………… …… …27
Bng 4.3.2: Kt qu kim đnh Hausman……………… ……………………………27
Bng 4.4.3. Kt qu Durbin - Watson…………………………………… ………….36







1

TÓM TT
Mc đích ca bài lun là nghiên cu mi quan h gia qun tr vn luân chuyn
và t sut sinh li.Mu nghiên cu bao gm 309 công ty niêm yt trên th trng
chng khoán Vit Nam trong giai đon t nm 2009 đn nm 2012.Tác gi s dng
phân tích tng quan và phng pháp hi quy đa bin đ kim đnh gi thuyt. Chu k
luân chuyn tin mt-CCC và ba thành phn ca nó (k thu tin bình quân-RCP, k
luân chuyn hàng tn kho-ICP và k thanh toán bình quân-PDP) là các bin đc lp
đc s dng đ đánh giá hiu qu ca qun tr vn luân chuyn. Bin ph thuc GOP
đc s dng đ đo lng t sut sinh li. Ngoài ra, tác gi còn đa vào trong mô hình
hi quy 4 bin kim soát đó là quy mô-SIZE, t l n-DEBT, tng trng doanh thu-
SGROW, t l tng GDP-GDP.

2

CHNG 1: TNG QUAN  TÀI
1.1 Gii thiu
Nghiên cu v tài chính doanh nghip thng tp trung vào nhng quyt đnh tài
chính dài hn nh cu trúc vn, chính sách c tc hay đnh giá công ty. Tuy nhiên, vic
qun tr vn luân chuyn cng là mt thành phn quan trng và ngày càng thu hút mi
quan tâm ca nhà qun lý tài chính trên th gii vì nó nh hng trc tip đn lãi t
hot đng kinh doanh và kh nng thanh toán ca doanh nghip (Deloof, 2003; Eljelly,
2004; Raheman và Nasr, 2007). Vì vy, qun lý vn luân chuyn hiu qu là mt phn
c bn ca chin lc tng th ca công ty đ to ra giá tr c đông. Nhìn chung, các
công ty c gng gi mt mc ti u ca vn luân chuyn nhm ti đa hóa giá tr ca h
(Deloof, 2003; Afza & Nazir, 2007).Chu k luân chuyn tin mt là công c c bn
đc s dng trong vic đánh giá hiu qu qun tr vn luân chuyn (Richards và
Laughlin, 1980).
Cuc khng hong toàn cu đang buc các công ty xoay s đ có đ tin mt.Và
đây chính là lúc nên dành thi gian nhìn nhn tnh táo và thn trng cách qun lý
ngun vn luân chuyn.Nhng nm tháng tng trng bùng n khin các doanh nghip
gn nh b quên ngun vn luân chuyn ca mình.Tin mt vn c quay vòng đu đn
quanh h thng nên các nhà qun lý tht s không thy cn thit phi lo lng làm th
nào qun lý cht ch nó,dù bit điu này có th bào mòn dn tng trng li nhun và
doanhs.
Vào thi đim hin ti, ngun vn và tín dng đư và đang cn kit, khách hàng

cng ra sc tht lng buc bng còn nhà cung ng thì không chp nhn bt k hình
thc chm thanh toán nào.Mt ln na, tin mt là nht.Do đó, đư đn lúc doanh
nghip cn nhìn nhn mt cách tnh táo và cn trng cách thc qun lý ngun vn luân
chuyn ca mình. Thng thì doanh nghip s b giam rt nhiu vn vào các khon
phi thu và hàng tn kho nhng doanh nghip hoàn toàn có th bin chúng thành tin
3

mt nu có th điu chnh hp lý chính sách và thc tin qun lý ngun vn luân
chuyn ca công ty.T đó, công tác qun tr vn luân chuyn càng tr nên quan trng
trong chin lc qun tr tài chính doanh nghip nhm ti đa hóa giá tr c đông.Vì
vy, tác gi chn đ tài ắNghiên cu mi quan h gia qun tr vn luân chuyn và t
sut sinh li ca các công ty niêm yt trên th trng chng khoán Vit Nam”.
1.2 Mc tiêu nghiên cu
Bài nghiên cu này tin hành phân tích mi quan h gia qun tr vn luân chuyn,
các thành phn trong vn luân chuyn vi t sut sinh li ca các công ty niêm yt trên
th trng chng khoán Vit Nam đ nghiên cu nh hng ca các bin s khác nhau
ca vn luân chuyn nh k thu tin bình quân, k luân chuyn hàng tn kho, k thanh
toán bình quân, chu k chuyn đi tin mt ca các công ty c phn Vit Nam nhm đ
xut mt s gii pháp qun tr vn luân chuyn nhm nâng cao lãi t hot đng kinh
doanh ca công ty.
Do đó, mc tiêu nghiên cu là mi quan h gia qun tr vn luân chuyn và t sut
sinh li ca các công ty ti Vit Nam.
1.3 Phng pháp nghiên cu
Phng pháp nghiên cu da trên mô hình ca tác gi Ebrahim Manssori và Datin
Muhammad (2012), phn thit k nghiên cu bao gm mô t d liu nghiên cu, mô t
các bin s dng trong mô hình, phng pháp và mô hình nghiên cu.
1.4 D liu nghiên cu
Ngun d liu s dng cho bài nghiên cu này đc ly t báo cáo tài chính ca các
công ty c phn niêm yt trên th trng chng khoán  Vit Nam, bao gm các doanh
nghip t nhiu lnh vc khác nhau ca nn kinh t. Thi gian nghiên cu kéo dài 4

nm, giai đon 2009-2012.
4

Các công ty đc chn trong mu phi hot đng liên tc trong giai đon điu tra và
có đy đ thông tin v k thu tin bình quân, k luân chuyn hàng tn kho và k thanh
toán bình quân. Do đó, các công ty thiu thông tin hoc s liu có giá tr d bit, không
có tính đi din cho tng th trong giai đon nghiên cu s b loi tr khi mu. Mu
cui cùng đc chn là 309 công ty.
Ngun s liu nghiên cu đc ly t báo cáo tài chính đư kim toán ca các công ty
đc công b trên Website
1.5 Các ni dung nghiên cu chính
Chng 1: Gii thiu v đ tài nghiên cu, mc tiêu nghiên cu, phng pháp nghiên
cu, d liu nghiên cu và các ni dung nghiên cu chính.
Chng 2: C s lý thuyt và tng quan nghiên cu trc đây
Chng 3: Phng pháp nghiên cu
Chng 4: Kt qu nghiên cu
Chng 5: Kt lun và đ xut







5

CHNG 2: C S LÝ THUYT VÀ TNG QUAN NGHIÊN CU
TRC ÂY
2.1. C s lý thuyt v mi quan h gia qun tr vn luân chuyn và t sut sinh
li

Qun tr vn luân chuyn liên quan đn vic qun tr các thành phn ca chu k
luân chuyn tin mt vì chu k luân chuyn tin mt đc s dng đ đo lng hiu
qu qun tr vn luân chuyn (Mussawi, Laplaute và Kieschnick, 2006).
Công thc chu k luân chuyn tin mt:
CCC = RCP + ICP - PDP
Trong đó:
CCC: Chu k luân chuyn tin mt
RCP: K thu tin bình quân
ICP: K luân chuyn hàng tn kho
PDP: K thanh toán bình quân
2.1.1 Qun tr các khon phi thu và li nhun
Khon phi thu là s tin khách hàng n doanh nghip do mua chu hàng hóa
hoc dch v. Có th nói hu ht các công ty đu phát sinh các khon phi thu nhng
vi mc đ khác nhau, t mc không đáng k cho đn mc không th kim soát ni.
Kim soát khon phi thu liên quan đn vic đánh đi gia li nhun và ri ro. Nu
không bán chu hàng hóa thì s mt đi c hi bán hàng, do đó mt đi li nhun. Nu
bán chu hàng hóa quá nhiu thì chi phí cho khon phi thu tng có nguy c phát sinh
6

các khon n khó đòi, do đó ri ro không thu hi đc n cng gia tng. Vì vy, doanh
nghip cn có chính sách bán chu phù hp.

2.1.2 Qun tr hàng tn kho và li nhun
Hàng tn kho là tt c nhng ngun lc d tr nhm đáp ng cho nhu cu
hin ti hoc tng lai. Hàng tn kho không ch có tn kho thành phm mà còn có tn
kho sn phm d dang, tn kho nguyên vt liu/linh kin và tn kho công c dng c
dùng trong sn xut…Trong mt doanh nghip, hàng tn kho bao gi cng là mt
trong nhng tài sn có giá tr ln trên tng giá tr tài sn ca doanh nghip đó. Chính vì
l đó, vic kim soát tt hàng tn kho luôn là mt vn đ ht sc cn thit.
Bi vì khi mc tn kho quá nhiu s dn đn chi phí tng cao; đi vi mt s

hàng hoá nu d tr quá lâu s b h hng, hao ht, gim cht lng… iu này s gây
khó khn trong vic cnh tranh vi các đi th trên th trng.
Ngc li, lng tn kho không đ s làm gim doanh s bán hàng (đi vi
hàng tn kho là thành phm), ngoài ra có th dn đn tình trng khách hàng s chuyn
sang mua hàng ca đi th cnh tranh khi nhu cu ca h không đc đáp ng. Do đó,
các nhà qun lý sn xut phi cân nhc gia li ích và chi phí cho vic tr hàng tn kho
vì nó nh hng trc tip đn li nhun ca doanh nghip.
2.1.3 Qun tr các khon phi tr và li nhun
Khon phi tr là ngha v ca doanh nghiêp phi tr toàn b s n ngn hn
ca mình cho các ch n.Tuy nhiên, đây cng là khon tin doanh nghip có th chim
dng ca nhà cung cp, đây là ngun tài tr ngn hn ít tn kém chi phí s dng
vn.Qun tr các khon phi tr liên quan đn nhng điu khon thanh toán vi nhà
cung cp. Nu doanh nghip kéo dài thi gian thanh toán s làm gim áp lc cho dòng
tin hot đng, t đó gim chi phí s dng vn, tng li nhun ca công ty. Tuy nhiên,
7

các nhà qun tr nên cân nhc khi kéo dài thi gian thanh toán này vì có th làm mt uy
tín và li nhun công ty trong dài hn.
2.1.4 Chu k luân chuyn tin mt và li nhun
Theo quan đim truyn thng v mi quan h gia chu k luân chuyn tin mt và
li nhun ca công ty thì trong trng hp các yu t khác không đi, mt chu k luân
chuyn tin mt dài hn s làm tn hi đn lãi t hot đng kinh doanh ca công ty.
Vic rút ngn chu k luân chuyn tin mt s làm tng li nhun ca công ty bi vì nó
ci thin hiu qu ca vic s dng vn luân chuyn. Do đó, bng cách gim thi gian
tin mt b  đng trong vn luân chuyn, công ty có th hot đng hiu qu hn. Chu
k luân chuyn tin mt có th đc rút ngn bng cách gim thi gian chuyn đi
hàng tn kho qua vic x lý và bán hàng hóa nhanh hn hoc bng cách gim thi gian
thu tin khách hàng qua vic tng tc thu hi n hoc bng cách kéo dài thi gian
thanh toán qua vic trì hoãn tr n cho nhà cung cp. Bt k s tng hay gim các
thành phn ca vn luân chuyn đu có tác đng tng ng đn li nhun ca công ty.

Gi mt s cân bng ti u gia mi thành phn vn luân chuyn là mc tiêu chính
ca qun tr vn luân chuyn. Lamberson (1995) ch ra rng hu ht thi gian và n lc
qun lý tài chính đc s dng trong vic xác đnh mc đ cha ti u ca tài sn ngn
hn và n phi tr và mang chúng đn mc ti u. Mt mc đ ti u ca vn luân
chuyn là mt s cân bng gia ri ro và hiu qu. Nó yêu cu giám sát liên tc đ duy
trì mc đ ti u ca các thành phn khác nhau ca vn luân chuyn chng hn nh
các khon phi thu tin mt, hàng tn kho và các khon phi np (Afza và Nazir,
2009). Cách thc mà vn luân chuyn đc qun lý có th tác đng đáng k lên c kh
nng thanh khon và sinh li ca công ty (Deloof, 2003). Các quyt đnh theo hng
ti đa hóa lãi t hot đng kinh doanh s làm ti thiu hóa kh nng thanh khon tng
xng. Ngc li, tp trung hoàn toàn vào thanh khon s to xu hng làm gim lãi t
hot đng kinh doanh tim nng ca công ty.
8

Công thc chu k luân chuyn tin mt:
CCC = RCP + ICP - PDP
Da trên công thc này, mc tiêu ca các nhà qun tr là rút ngn chu k luân
chuyn tin mt đ doanh nghip có th ti gim chi phí tài chính dành cho vn lu
đng. Mc tiêu này trc ht có th thc hin qua vic tng cng hiu nng hot đng
bng cách rút ngn thi gian thu hi công n (gim s ngày khon phi thu) hoc
nhanh chóng gii phóng hàng tn kho, khn trng đa nguyên vt liu vào dây
chuyn sn xut (gim s ngày hàng tn kho). Ngoài ra, vic rút ngn chu k luân
chuyn tin mt còn có th thc hin qua vic thng tho vi các nhà cung ng, kéo
dài thi gian công n, đây là vic hoàn toàn ph thuc vào nm lc đàm phán ca nhà
qun tr. Mt s doanh nghip có chu k luân chuyn tin mt ắâm”, có ngha là doanh
nghip không cn s dng vn lu đng mà còn có th to ra doanh thu tài chính nh
ắchim dng” đc vn lu đng ca nhà cung ng. T đó, vic rút ngn chu k luân
chuyn tin mt s làm tng li nhun ca công ty bi vì nó ci thin hiu qu s dng
vn luân chuyn.
Tóm li, qun tr vn luân chuyn đóng mt vai trò quan trng trong qun lý doanh

nghip, nó có th tác đng đn s thành công hay tht bi ca công ty trong kinh doanh
bi vì qun tr vn luân chuyn nh hng đn li nhun ca công ty. Vì th, chúng ta
cn nghiên cu s nh hng ca tng thành phn ca vn luân chuyn đn li nhun
ca doanh nghip đ t đó có cách x lý thích hp nhm duy trì các thành phn ca nó
 mc đ ti u.
2.2 Nhng nghiên cu thc nghim v mi quan h gia qun tr vn luân
chuyn và t sut sinh li
Tác gi Shin và Soenen (1998) nghiên cu mi quan h gia qun tr vn luân
chuyn và kh nng to ra giá tr cho c đông. Các tiêu chun đo lng cho qun tr
9

vn luân chuyn là chu k chuyn đi tin mt (CCC). Chu k chuyn đi tin mt
phn ánh khong thi gian gia chi tin ra và thu li tin mt. Nó đc đo bng cách
c lng thi gian chuyn đi hàng tn kho và thi gian chuyn đi các khon phi
thu, tr đi thi gian chuyn đi các khon phi tr. Trong nghiên cu ca mình, tác gi
Shin và Soenen (1998) s dng chu k giao dch thc nh mt thc đo qun tr vn
luân chuyn. Chu k giao dch thc v c bn là tng đng vi chu k chuyn đi
tin mt (CCC), là cái mà tt c ba thành phn đc tính theo t l phn trm doanh
thu. Chu k giao dch thc có th đi din cho nhu cu vn lu đng b sung là mt
thành phn trong mô hình d báo t l tng trng doanh thu. H kim tra mi quan h
này bng cách s dng phân tích tng quan và hi quy, theo ngành công nghip, và
quy mô vn. S dng mt mu gm 58.985 công ty t Compustat cho giai đon 1975-
1994, h đư tìm thy mt mi quan h tng quan nghch mnh m gia chiu dài ca
chu k giao dch thc ca công ty và kh nng sinh li ca công ty đó. Da vào kt qu
đó, h cho rng mt trong nhng cách có th làm gia tng giá tr c đông là gim chu
k giao dch thc ca doanh nghip.
Tác gi Deloof (2003) đư điu tra các mi quan h gia qun tr vn luân chuyn và
kh nng sinh li doanh nghip trên mt mu gm 1009 công ty phi tài chính ln ca
B trong giai đon 1992-1996. Tác gi s dng ch tiêu thu nhp gp t hot đng kinh
doanh đ đo lng kh nng sinh li, t đó tìm kim mi quan h vi vòng quay

chuyn đi tin mt. Thông qua phân tích tng quan và phân tích hi quy, ông đư tìm
thy rng có mi quan h nghch bin gia kh nng sinh li và chu k chuyn đi tin
mt và các thành phn ca nó nh k thu tin, k tr tin bình quân và thi gian
chuyn đi hàng tn kho. Trên c s đó ông đ xut rng các nhà qun lý có th tng
kh nng sinh li bng cách gim k thu tin và thi gian chuyn đi hàng tn kho.
Ngoài ra, nghiên cu này cng cho thy các công ty ln thng tp trung vào qun lý
tin ngày càng nhiu hn. Mi quan h nghch chiu gia k tr tin và kh nng sinh
10

li thì phù hp vi quan đim rng các công ty có ít li nhun thng trì hoãn vic chi
tr cho các hóa đn ca h.
Tác gi Ghosh và Maji (2003) đư c gng kim tra hiu qu qun tr vn luân
chuyn ca các công ty xi mng n  trong sut thi gian t 1992-1993 đn 2001-
2002. H đư tính toán ba ch s- ch s hiu sut, ch s s dng và ch s hiu qu
tng th đ đo lng hiu qu qun tr vn luân chuyn, thay vì s dng mt s t s
qun tr vn luân chuyn thông thng. Bng cách s dng phân tích hi quy và đnh
mc ca ngành công nghip nh mt mc hiu qu mc tiêu ca các công ty c th,
nhóm tác gi đư kim tra tc đ ca vic đt đc mc hiu qu mc tiêu ca tng
công ty c th trong giai đon nghiên cu và phát hin ra rng mt s doanh nghip
trong mu ci thin hiu sut thành công trong nhng nm đó.
Tác gi Eljelly (2004) đư nghiên cu thc nghim mi quan h gia kh nng sinh
li và tính thanh khon đư đc kim tra, đo lng bng t s thanh toán hin hành và
chu k chuyn đi tin mt trên mt mu ca các công ty c phn   Rp Saudi. S
dng phân tích tng quan và hi quy, Eljelly tìm thy mi quan h nghch chiu gia
li nhun ca công ty và mc đ thanh khon ca nó, đc đo bng t s thanh toán
hin hành. Mi quan h này là rõ ràng hn cho các công ty có t s thanh toán hin
hành cao và chu k chuyn đi tin mt dài. Tuy nhiên,  cp đ ngành công nghip,
ông thy rng chu k chuyn đi tin mt hoc khong cách tin mt là thc đo chính
xác hn so vi t s thanh toán hin hành v s tác đng ca tính thanh khon lên kh
nng sinh li ca công ty. Bin quy mô ca công ty cng có nh hng đáng k đn li

nhun  cp đ ngành công nghip.
Nhóm tác gi Lazardidis và Tryfonidis (2006) đư nghiên cu mi quan h gia li
nhun và qun tr vn luân chuyn ca 131 công ty niêm yt trên th trng chng
khoán Athens ASE (Athens Stock Exchange) trong giai đon 2001-2004. Trong đó, t
sut sinh li thun (GROSS PR-Gross operating profitability) là bin ph thuc, đc
11

s dng đ đo lng li nhun ca công ty và chu k luân chuyn tin mt (CCC-Cash
conversion cycle) và các thành phn ca nó (K thu tin bình quân ậ A/R, k luân
chuyn hàng tn kho ậ INV, k thanh toán bình quân ậ A/P) là các bin đc lp, đc
dùng đ đo lng vic qun tr vn luân chuyn. Ngoài ra, tác gi còn đa vào mô hình
3 bin kim soát đó là t l n (FIN DEBT), quy mô doanh nghip đc đo lng bng
logarit t nhiên ca doanh thu (LNSALES) và t l đu t tài chính dài hn (FIXED
FA). Bin gi ngành công nghip cng đc tác gi đa vào mô hình. Kt qu cho thy
mi quan h nghch chiu có ý ngha thng kê gia t sut sinh li thun và chu k
luân chuyn tin mt, k thu tin bình quân còn k thanh toán bình quân thì li có mi
quan h thun chiu vi li nhun. K luân chuyn hàng tn kho th hin mi quan h
nghch chiu, nhng không có ý ngha thng kê (sign > 0.05). Ngha là vic rút ngn
chu k luân chuyn tin mt, gim s ngày thu tin khách hàng s làm tng li nhun
doanh nghip và kéo dài thi gian thanh toán cho các hóa đn đ tn dng thi hn cp
tín dng t các nhà cung cp s ci thin li nhun doanh nghip. Ngoài ra, tác còn
phát hin thêm rng các doanh nghip có quy mô ln thì t sut sinh li cao. Tóm li
các nhà qun tr có th to ra li nhun cho công ty bng cách qun tr chu k luân
chuyn tin mt  mc phù hp và đm bo duy trì các thành phn ca nó  mc ti u
nht.
Trong bài nghiên cu mi quan h gia qun tr vn luân chuyn và li nhun
nhóm tác gi Raheman & Nasr (2007), nhóm tác gi này kho sát 94 công ty đang
niêm yt trên th trng chng khoán Karachi (KSE), Pakistan trong vòng 6 nm
(1999-2004). Tác gi nghiên cu nh hng ca các bin qun tr vn luân chuyn
gm k thu tin bình quân, k luân chuyn hàng tn kho, k thanh toán bình quân, chu

k luân chuyn tin mt và các h s kh nng thanh toán ngn hn tác đng lên t sut
sinh li thun (NOP-Net operating profitability) ca các doanh nghip Pakistan. Bin
t l n, quy mô công ty (đo lng bng logarit t nhiên ca doanh s) và t l tài sn
12

dài hn đc s dng làm bin kim soát trong mô hình. Hi quy đa bin và mi tng
quan Pearson đc nhóm tác gi này s dng trong phân tích. Kt qu cho thy có mi
quan h tng quan nghch chiu gia các bin ca qun tr vn luân chuyn và li
nhun công ty. C th, khi chu k luân chuyn tin mt càng dài s dn đn làm gim
li nhun ca doanh nghip và các nhà qun tr có th gia tng giá tr cho c đông bng
cách gim chu k luân chuyn tin mt  mc ti u nht. Kt qu cng cho thy có
mi tng quan mnh, nghch chiu gia kh nng thanh toán và lãi t hot đng kinh
doanh và tng quan thun chiu gia quy mô và li nhun. Ngha là các công ty có
quy mô càng ln thì lãi t hot đng kinh doanh càng cao.
Trong bài nghiên cu ca tác gi Hassanpoor (2007) v mi quan h gia qun tr
vn luân chuyn và li nhun doanh nghip, tác gi tin hành kho sát mu thng kê
bao gm 101 công ty niêm yt trên S giao dch chng khoán Tehran, Iran (TSE) trong
giai đon 2004-2008. Hi quy đa bin và mi tng quan Pearson đc s dng đ
kim tra gi thuyt. Các bin ph thuc, bin đc lp, bin kim soát và bin gi ngành
công nghip đc s dng trong mô hình hoàn toàn ging vi nhóm tác gi Lazardidis
và Tryfonidis (2006). Nhng phát hin cho thy có ý ngha thng kê tn ti mi quan
h nghch chiu gia chu k luân chuyn tin mt, k thu tin bình quân, k thanh toán
bình quân và li nhun doanh nghip. Mi quan h gia s ngày hàng tn kho và li
nhun là không đc xác nhn. Tóm li, kt qu nghiên cu cho thy s tn ti ca
mt mi quan h đáng k gia li nhun và qun tr vn luân chuyn ca doanh
nghip.
Teruel & Solano (2007) đư cung cp bng chng thc nghim v tác đng ca
qun lý vn lu đng trên li nhun ca 8872 công ty va và nh ca Tây Ban Nha
trong giai đon t 1996-2002. H cho rng các công ty va và nh cng có th làm
tng li nhun bng cách rút ngn chu k luân chuyn tin mt, k thu tin bình quân

và k luân chuyn hàng tn kho.
13

amilolo và Demirgneş (2008) đư tin hành mt nghiên cu đ xem xét mi
quan h gia qun lý vn lu đng và li nhun. Áp dng phân tích hi quy đa bin
trên mt mu ca các công ty sn xut đc niêm yt trênth trng chng khoán
Istanbul trong giai đon 1998-2007, h đư tìm thy rng k thu tin bình quân, k luân
chuyn hàng tn kho có tác đng ngc chiu đn lãi t hot đng kinh doanh, trong
khi đó tc đ tng trng doanh thu li tác đng cùng chiu đn lãi t hot đng kinh
doanh.
Trong bài nghiên cu ca Zariyawati, M., Annuar, M., Taufiq, H., & Abdul
Rahim, A. (2009) đư s dng phân tích hi quy da trên d liu ca 1628 công ty trong
giai đon 1996-2006. Kt qu cho rng có s tng quan nghch chiu gia chu k
luân chuyn tin mt và li nhun ca công ty. iu này cho thy kt qu rút ngn chu
k luân chuyn tin mt s làm tng li nhun. Do đó, các nhà qun tr công ty nên
quan tâm đn vic rút ngn chu k luân chuyn tin mt đn mc ti u đ làm gia
tng giá tr c đông.
Sen và Oruč (2009) đư nghiên cu hiu qu qun lý vn lu đng và mi quan h
ca nó vi kh nng sinh li  Th trng chng khoán Istanbul (ISE). H đư s dng
d liu ca 49 công ty sn xut trong giai đon 1993-2007.Các nhà nghiên cu s dng
hai mô hình phân tích hi quy. Kt qu cho thy chu k luân chuyn tin mt càng
ngn thì làm tng li nhun.
Azhar và Noriza (2010) đư nghiên cu tác đng ca qun tr vn luân chuyn trên
hiu sut ca công ty Malaysia da trên d liu ca 172 công ty niêm yt trên th
trng chng khoán Bursa Malaysia trong giai đon t nm 2003-2007. Kt qu ca
vic áp dng phân tích hi quy đa bin cho thy các nhà qun lý có th làm tng giá tr
th trng công ty và hiu sut bng cách qun tr vn luân chuyn có hiu qu.
14

 Nht Bn, Nobanee, Abdullatif và Al Hajjar (2011) đư nghiên cu mi quan h

gia qun lý vn luân chuyn và li nhun ca các doanh nghip Nht Bn hot đng
trên th trng chng khoán Tokyo khong thi gian t 1990 đn 2004. Kt qu ca h
cho thy rng các nhà qun lý có th ci thin nng sut ca doanh nghip bng cách
qun lý vn luân chuyn có hiu qu.Hn na, h đ ngh các nhà qun lý nên cn thn
đi vi vic kéo dài k thanh toán vì nó có th gây tn hi cho uy tín ca công ty và có
th làm gim li nhun công ty trong dài hn.
Ti n , Vijay Kumar (2011) đư kim tra mi quan h gia qun lý vn luân
chuyn và li nhun ca công ty  các ngành công nghip ô tô.Mu bao gm 20 công
ty trong giai đon 13 nm 1996-2009. Kt qu ca nghiên cu này đư ch ra rng có
mi quan h ngc chiu giachu k luân chuyn tin mt và li nhun công ty.
Hasan (2011) đư nghiên cu mi quan h v nh hng ca qun tr vn luân
chuyn và li nhun ca công ty trên th trng chng khoán Istanbul, Th Nh K.
Mu nghiên cu gm 105 công ty thuc 5 ngành ngh khác nhau trong giai đon 2005-
2009 to thành 525 quan sát. Kt qu nghiên cu cng cho rng vic gim chu k luân
chuyn tin mt có nh hng tích cc đn lãi t hot đng kinh doanh. Bên cnh đó
bài nghiên cu còn cho rng nhng doanh nghip có quy mô càng ln thì làm tng li
nhun do tn dng đc li th thng hiu. Nhng doanh nghip s dng nhiu n s
làm gim li nhun và ngc li. Ngoài ra, kt qu cng cho thy tng trng doanh
thu có quan h cùng chiu vi lãi t hot đng kinh doanh.
Ebrahim Manssori và Datin Muhammad (2012) đư nghiên cu tác đng ca hot
đng qun lý vn luân chuyn trên li nhun ca doanh nghip.Tác gi s dng phân
tích hi quy đa bin OLS và FEM cho mt mu ca các công ty Singapore 2004-2011.
Kt qu thy rng các nhà qun lý có th tng li nhun bng cách qun lý vn luân
chuyn hiu qu. Hn na, các nhà qun lý có th nâng cao li nhun bng cách rút
ngn k thu tin bình quân và k luân chuyn hàng tn kho.
15

Bng 2.2 Tng quan các nghiên cu trc đơy
Tác gi
Phng pháp

nghiên cu
D liu
Tóm tt kt qu nghiên cu
Shin và Soenen
(1998)
Phân tích
tng quan và
hi quy
mu gm 58.985 công ty
t Compustat cho giai
đon 1975-1994
Mi quan h tng quan nghch
mnh m gia chiu dài ca chu
k giao dch thc ca công ty và
kh nng sinh li ca công ty đó
Deloof (2003)
Phân tích
tng quan và
phân tích hi
quy
mu gm 1009 công ty
phi tài chính ln ca B
trong giai đon 1992-
1996
Mi quan h nghch bin gia
kh nng sinh li và chu k
chuyn đi tin mt và các thành
phn ca nó nh k thu tin, k
tr tin bình quân và thi gian
chuyn đi hàng tn kho

Ghosh và Maji
(2003)
Phân tích hi
quy
các công ty xi mng n
 trong sut thi gian
t 1992-1993 đn 2001-
2002
Mt s doanh nghip trong mu
ci thin hiu sut thành công
đt đc mc hiu qu mc tiêu
ca tng công ty c th trong
giai đon nghiên cu
Eljelly (2004)
Phân tích
tng quan và
hi quy
mu ca các công ty c
phn   Rp Saudi
Mi quan h nghch chiu gia
li nhun ca công ty và mc đ
thanh khon ca nó, đc đo
bng t s thanh toán hin hành
Lazardidis và
Tryfonidis
(2006)
Phân tích
tng quan và
hi quy
131 công ty niêm yt

trên th trng chng
khoán Athens ASE
(Athens Stock Exchange)
mi quan h nghch chiu có ý
ngha thng kê gia t sut sinh
li thun và chu k luân chuyn
tin mt, k thu tin bình quân
16

trong giai đon 2001-
2004
còn k thanh toán bình quân thì
li có mi quan h thun chiu
vi li nhun
Raheman &
Nasr (2007)
Phân tích
tng quan và
hi quy
94 công ty đang niêm yt
trên th trng chng
khoán Karachi (KSE),
Pakistan trong vòng 6
nm (1999-2004)
mi quan h tng quan nghch
chiu gia các bin ca qun tr
vn luân chuyn và li nhun
công ty
Hassanpoor
(2007)

Phân tích
tng quan và
hi quy
101 công ty niêm yt
trên S giao dch chng
khoán Tehran, Iran
(TSE) trong giai đon
2004-2008
mi quan h nghch chiu gia
chu k luân chuyn tin mt, k
thu tin bình quân, k thanh toán
bình quân và li nhun doanh
nghip
Teruel & Solano
(2007)
Phân tích
tng quan và
hi quy
8872 công ty va và nh
ca Tây Ban Nha trong
giai đon t 1996-2002
tng li nhun bng cách rút
ngn chu k luân chuyn tin
mt, k thu tin bình quân và k
luân chuyn hàng tn kho
amilolo và
Demirgneş
(2008)
Phân tích hi
quy

các công ty sn xut
đc niêm yt trênth
trng chng khoán
Istanbul trong giai đon
1998-2007
k thu tin bình quân, k luân
chuyn hàng tn kho có tác đng
ngc chiu đn lãi t hot đng
kinh doanh
Zariyawati, M.,
Annuar, M.,
Taufiq, H., &
Abdul Rahim,
Phân tích hi
quy
1628 công ty trong giai
đon 1996-2006
s tng quan nghch chiu gia
chu k luân chuyn tin mt và
li nhun ca công ty
17

A. (2009)
Sen và Oruč
(2009)

Phân tích hi
quy
49 công ty sn xut trong
giai đon 1993-2007

chu k luân chuyn tin mt
càng ngn thì làm tng li
nhun.
Azhar và Noriza
(2010)
Phân tích hi
quy
172 công ty niêm yt
trên th trng chng
khoán Bursa Malaysia
trong giai đon t nm
2003-2007
tng giá tr th trng công ty và
hiu sut bng cách qun tr vn
luân chuyn có hiu qu
Nobanee,
Abdullatif và Al
Hajjar (2011)
Phân tích hi
quy
các doanh nghip Nht
Bn hot đng trên th
trng chng khoán
Tokyo khong thi gian
t 1990 đn 2004
ci thin nng sut ca doanh
nghip bng cách qun lý vn
luân chuyn có hiu qu
Vijay Kumar
(2011)

Phân tích hi
quy
20 công ty trong giai
đon 13 nm 1996-2009
mi quan h ngc chiu
giachu k luân chuyn tin mt
và li nhun công ty
Hasan (2011)
Phân tích
tng quan và
hi quy
105 công ty thuc 5
ngành ngh khác nhau
trong giai đon 2005-
2009
gim chu k luân chuyn tin
mt có nh hng tích cc đn
lãi t hot đng kinh doanh
Ebrahim
Manssori và
Datin
Muhammad
(2012)
Phân tích
tng quan và
hi quy
các công ty Singapore
2004-2011
tng li nhun bng cách qun lý
vn luân chuyn hiu qu

18

CHNG 3: PHNG PHÁP NGHIÊN CU
3.1. nh ngha các bin
Các bin đc chn đ đa vào mô hình nghiên cu da trên nhng nghiên cu
trc đây liên quan đn mi quan h gia qun tr vn luân chuyn và li nhun.
- Bin ph thuc: GOP đo lng t sut sinh li ca doanh nghip
GOP (%) = (Doanh thu ậ Chi phí giá vn hàng bán) / (Tng tài sn ậ Tài
sn tài chính)
- Bin đc lp: CCC và các thành phn ca CCC (RCP, ICP, PDP) đc s dng
đ đo lng kh nng qun tr vn luân chuyn
+ K thu tin bình quân
RCP (ngày) = 365x Khon phi thu bình quân / Doanh thu thun
K thu tin bình quân là s ngày trung bình t khi bán hàng cho đn khi thu
xong tin t khách hàng.
+ K luân chuyn hàng tn kho
ICP (ngày) = 365x Hàng tn kho bình quân / Giá vn hàng bán
K luân chuyn hàng tn kho là khong thi gian trung bình cn thit đ
chuyn đi nguyên vt liu thô sang thành phm và bán nhng sn phm này.
+ K thanh toán bình quân
PDP (ngày) = 365x Khon phi tr bình quân / Giá vn hàng bán
K thanh toán bình quân là khong thi gian trung bình t khi mua hàng hóa cho ti
khi tr ht tin cho ngi bán.
19

+ Chu k luân chuyn tin mt
CCC (ngày) = RCP + ICP ậ PDP
Chu k luân chuyn tin mt là khong thi gian t khi tr tin mua nguyên vt
liu thô đn khi thu tin bán thành phm.

-Bin kim soát: Quy mô, t l n và tng trng doanh thu, t l tng GDP
Quy mô công ty
SIZE = Logarit Tng Tài sn
T l n
DEBT (%) = Tng n / Tng tài sn
T l tng trng doanh thu
SG (%) = (Doanh thu năm

ậ
Doanh thu năm

) /
Doanh thu năm


T l tng GDP = T l tng GDP ca nm nghiên cu
3.2. Gi thuyt nghiên cu
- H1: Rút ngn k thu tin bình quân (RCP) s làm tng li nhun ca công ty.
Ngha là khi k thu tin bình quân đc rút ngn thì tin thu hi t khách hàng nhanh
hn, t đó gim chi phí d phòng n phi thu khó đòi và chi phí c hi ca khon phi
thu. iu đó làm tng li nhun cho doanh nghip.
- H2: Rút ngn k luân chuyn hàng tn kho (ICP) s làm tng li nhun ca công
ty. Ngha là khi hàng tn kho luân chuyn càng nhanh thì s làm gim chi phí bo
qun, lu kho và chi phí c hi ca hàng tn kho, t đó góp phn làm tng li nhun.