Giáo án môn lịch sử lớp 5 đầy đủ chi tiết

LỊCH SỦ LỚP 5
“BÌNH TÂY ĐẠI NGUYÊN SOÁI”
TRƯƠNG ĐỊNH
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Trương Định là một trong những tấm gương tiêu biểu trong phong trào đấu
tranh chống thực dân Pháp xâm lược của nhân dân Nam Kì .
- Với lòng yêu nước , Trương Định đã không tuân theo lệnh vua , kiên quyết ở
lại cùng nhân dân chống thực dân Pháp xâm lược .
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Hình trong SGK phóng to .
- Bản đồ hành chính Việt Nam .
- Phiếu học tập :
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
A- Mở bài:
Kiểm tra bài cũ :
Bài mới :
*Hoạt động 1 : ( làm việc cả lớp )
Giới thiệu bài :
Giáo viên giới thiệu bài và kết hợp dùng
bản đồ để chỉ địa danh Đà Nẵng .
-Sáng 1/9/1858 , thực dân Pháp chính
thúc nổ súng tấn công Đà Nẵng , mở
đầu cuộc xâm lược nước ta . Tại đây
quân Pháp đã vấp phải sự chống trả
quyết liệt của quân dân ta nên chúng
không thực hiện được kế hoạch đánh
nhanh thắng nhanh .
-Năm sau , Pháp phải chuyển hướng
đánh vào Gia Định , nhân dân Nam Kì

khắp nơi đứng lên chống Pháp xâm lược
, đáng chú ý nhất là phong trào kháng
chiến của nhân dân dưới sự chỉ huy của
Trương Định .
B – Phát triển bài:
Nhiệm vụ học tập của học sinh :
+Khi nhận được lệnh của triều đình ,
Trương Định có điều gì phải băn khoăn
suy nghĩ ?
+Trước những băn khoăn đó , nghĩa
quân và dân chúng đã làm gì ?
+ Trương Định đã làm gì để đáp lại tấm
lòng tin yêu của nhân dân ?
-Chuẩn bị tập vở , dụng cụ học tập .

-Băn khoăn , suy nghĩ của Trương Định
khi nhận đươc lệnh vua ban xuống :
giữa lệnh vua và lòng dân , Trương Định
không biết hành động như thế nào cho
phải lẽ .
-Nghĩa quân và nhân dân suy tôn
Trương Định làm “Bình Tây đại nguyên
soái”
- Cảm kích trước tấm lòng của nghĩa
quân và dân chúng , Trương Định đã
không tuân lệnh vua , ở lại cùng nhân
dân chống giặc Pháp .
*Hoạt động 2 ( làm việc theo nhóm )
Gợi ý trả lời những câu hỏi đã nêu ở
phần nhiệm vụ học tập của học sinh .

+Nhấn mạnh :
-Năm 1862 giữa lúc phong trào kháng
chiến của nhân dân ta của nhân dân ta
đang dâng cao , thực dân Pháp gặp
nhiều khó khăn lúng túng thì triều đình
nhà Nguyễn vội vã kí hiệp ước , trong
đó có điều khoản : nhường 3 tỉnh miền
Đông Nam Kì ( Gia Định , Định
Tường , Biên Hoà ) cho thực dân Pháp .
Triều đình nhà Nguyễn cũng dùng niều
biện pháp nhắm chấm dứt phong trào
chống Pháp ở 3 tỉnh miền Đông . Để
tách Trương Định ra khỏi phong trào
đấu tranh của nhân dân , triều đình đã
thăng chức cho ông làm Lãnh binh An
Giang ( 1 trong 3 tỉnh miền Tây Nam Kì
là Vĩnh Long , An Giang , Hà Tiên ) và
yêu cầu phải đi nhận chức ngay .
-Dưới chế độ phong kiến , không tuân
lệnh vua là phạm tội lớn như tội khi
quân , phản nghịch sẽ bị trừng trị .

*Hoạt động 3 ( làm việc cả lớp ) -Đại diện học sinh trình bày kết quả làm
việc của mình .
*Hoạt động 4 ( làm việc cả lớp )
-Em có suy nghĩ như thế nào trước việc
Trương Định không tuân lệnh triều đình
quyết tâm cùng nhân dân ở lại chống
Pháp ?
-Em có biết đường phố , trường học nào

mang tên Trương Định ?
-Em có biết gì về Trương Định ?
-Thảo luận chung .
C – Phần kết thúc
-Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
NGUYỄN TRƯỜNG TỘ MONG MUỐN CANH TÂN ĐẤT NƯỚC
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Những đề nghị chủ yếu để canh tân đất nước của Nguyễn Trường Tộ .
- Nhân dân đánh giá về lòng yêu nước của người đề xướng canh tân đất nước .
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Hình trong SGK .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
A- Mở bài:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
Kiểm tra bài cũ :
Bài mới :
B – Phát triển bài:
*Hoạt động 1 ( làm việc cả lớp )
Giáo viên giới thiệu bài mới nhằm nêu được :
+Bối cảnh nước ta nửa sau thế kỷ XIX
+Một số người có tinh thần yêu nước , muốn
làm cho đất nước giàu mạnh để tránh họa
xâm lăng ( trong đó có Nguyễn Trường Tộ )
Nhiệm vụ học tập của học sinh :
+Những đề nghị canh tân đất nước của
Nguyễn Trường Tộ là gì ?
+Những đề nghị đó có được triều đình thực
hiện không ?

+Nêu cảm nghĩ của em về Nguyễn Trường
Tộ ?
-Trả lời các câu hỏi SGK bài học
trước .

*Hoạt động 2 ( làm việc theo nhóm )
Gợi ý :
-Ý 1 :
+Mở rộng quan hệ ngoại giao , buôn bán với
nhiều nước .
+Thuê chuyên gia nươc ngoài giúp ta phát
triển kinh tế .
+Xây dựng quân đội hùng mạnh .
+Mở trường dạy cách sử dụng máy móc ,
đóng tàu , đúc súng . . .
-Ý 2 :
+Triều đình bàn luận không thống nhất , vua
Tự Đức cho rằng không cần nghe theo
Nguyễn Trường Tộ .
+Có điều đó là vì vua quan nhà Nguyễn bảo
thủ .
-Ý 3 :
+ Nguyễn Trường Tộ có lòng yêu nước ,
muốn canh tân để đất nước phát triển .
+Khâm phục tinh thần yêu nước của Nguyễn
Trường Tộ .
-Thảo luận trả lời các câu hỏi trên .
*Hoạt động 3 ( làm việc cả lớp )
-Lí do triều đình không muốn canh tân đất
-Các nhóm trình bày kết quả thảo

luận .
nước ? -Vua quan nhà Nguyễn lạc hậu ,
không hiểu được những đổi thay của
các nước trên thế giới . Ngay cả
những sự việc như đèn treo ngược ,
không có dầu vẫn sáng ( đèn điện ) ;
xe đạp hai bánh chuyển động rất
nhanh mà không bị đổ . . . vua quan
nhà Nguyễn vẫn không tin điều đó
là sự thật .Triều đình nhà Nguyễn
bảo thủ không muốn có sự thay đổi .
Vua Tự Đức cho rằng không cần
nghe theo Nguyễn Trường Tộ ,
những phương pháp cũ đã đủ để
điều khiển quốc gia rồi .
*Hoạt động 4 ( làm việc cả lớp )
-Tại sao Nguyễn Trường Tộ lại được người
đời kính trọng ?
-Trước họa xâm lăng , bên cạnh
hững người Việt Nam yêu nước cầm
vũ khí lên chống Pháp như : Trương
Định , Nguyễn Công Trực , Nguyễn
Hữu Huân . . . còn có những người
đề nghị canh tân đất nước , mong
muốn dân giàu , nước mạnh như
Nguyễn Trường Tộ .
C – Phần kết thúc -Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
CUỘC PHẢN CÔNG Ở KINH THÀNH HUẾ
I-MỤC TIÊU :

Học xong bài này , học sinh biết :
- Cuộc phản công quân Pháp ở kinh thành Huế do Tôn Thất Thuyết và một số
quan lại tổ chức , đã mở đầu cho phong trào Cần Vương ( 1885-1896)
- Trân trọng , tự hào về truyền thống yêu nước , bất khuất của dân tộc .
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Lược đồ kinh thành Huế năm 1885 .
- Bản đồ hành chính Việt Nam .
- Hình trong SGK .
- Phiếu học tập của học sinh .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
A- Mở bài:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
A-Kiểm tra bài cũ :
B-Bài mới :
*Hoạt động 1 ( làm việc cả lớp )
Giới thiệu bài :
Giáo viên trình bày một số nét chính về tình hình
nước ta sau khi triều đình nhà Nguyễn kí với Pháp
Hiệp ước Pa-tơ-nốt ( 1884 ) công nhận quyền đô hộ
của thực dân Pháp trên toàn đất nước ta . Tuy triều
đình đầu hàng nhưng nhân dân ta không chịu khuất
phục . Lúc này , các quan lại trí thức nhà Nguyễn
đã phân hoá thành hai phái : phái chủ chiến và phái
chủ hòa .
B – Phát triển bài:
Nhiệm vụ học tập của học sinh :
+Phân biệt điểm khác nhau giữa phái chủ chiến và
phái chủ hoà trong triều đình Nguyễn .
+Tôn Thất Thuyết đã làm gì để chuẩn bị chống
Pháp ?

+Tường thuật lại cuộc phản công kinh thành Huế
+Ý nghĩa cuộc phản công kinh thành Huế .
*Hoạt động2 ( làm việc theo nhóm )
Gợi ý trả lời :
1)+Phái chủ hoà chủ trương hòa với Pháp .
+Phái chủ chiến chủ trương chống Pháp .
2)+ Tôn Thất Thuyết bí mật lập căn cứ kháng chiến
.
3)+Tường thuật lại diễn biến theo các ý : thời gian
hành động của Pháp , tinh thần quyết tâm chống
Pháp của phái chủ chiến ; điều thể hiện lòng yêu
nước của một bộ phận quan lại trong triều đình
Nguyễn , khích lệ nhân dân đấu tranh chống Pháp .
-Trả lời các câu hỏi SGK bài
học trước .

-Thảo luận các nhiệm vụ học
tập .
-SGK/8
*Hoạt động3 ( làm việc cả lớp )
Nhấn mạnh : Tôn Thất Thuyết quyết định đưa vua
Hàm Nghi và đoàn tùy tùng lên vùng rừng núi
Quảng Trị ( trong xã hội phong kiến , việc đưa vua
và đoàn tùy tùng ra khỏi kinh thành là một sự kiện
hết sức quan trọng )
+Tại căn cứ kháng chiến , Tôn Thất Thuyết lấy
danh nghĩa vua Hàm Nghi thảo chiếu “ Cần
-Các nhóm trình bày kết quả
thảo luận .
Vương” kêu gọi nhân dân cả nước đứng lên giúp

vua đánh Pháp .
+Một số cuộc khởi nghĩa tiêu biểu : giới thiệu hình
ảnh một số nhân vật lịch sử ( kết hợp sử dụng bản
đồ )
*Hoạt động 4 ( làm việc cả lớp )
-Em biết gì thêm về phong trào Cần Vương ?
C – Phần kết thúc
-Hỏi đáp lại các câu hỏi ở
SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
XÃ HỘI VIỆT NAM CUỐI THẾ KỈ XIX ĐẦU THẾ KỈ XX
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX , nền kinh tế , xã hội nước ta có nhiều biến
đổi do chính sách khai thác thuộc địa của Pháp .
- Bước đầu nhận biết về mối quan hệ giữa kinh tế và xã hội ( kinh tế thay đổi
đồng thời xã hội cũng thay đổi theo )
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Hình trong SGK phóng to .
- Bản đồ Hành chính Việt Nam ( để giới thiệu các vùng kinh tế )
- Tranh ảnh , tư liệu phản ánh về sự phát triển kinh tế , xã hội ở Việt Nam thời
bấy giờ ( nếu có )
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
A- Mở bài:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
A-Kiểm tra bài cũ :
B-Bài mới :
*Hoạt động 1 ( làm việc cả lớp )
Giới thiệu bài theo hướng: Sau khi dập
-Trả lời các câu hỏi SGK bài học

trước
tắt phong trào đấu tranh vũ tranh của
nhân dân ta, thực dân Pháp đã làm gì?
Việc làm đó có tác động như thế nào
đến tình hình kinh tế, xã hội nước ta ?
Nhiệm vụ học tập của học sinh :
+Những biểu hiện về sự thay đổi trong
nền kinh tế ở nước ta cuối thế kỉ XIX
đầu thế kỷ XX .
+Những biểu hiện về sự thay đổi trong
xã hội Việt Nam cuối thế kỉ XIX đầu thế
kỉ XX .
+Đời sống của công nhân , nôngdân thời
kì này .
*Hoạt động 2 ( làm việc theo nhóm )
Gợi ý :
+Trước khi bị thực dân Pháp xâm lược,
nền kinh tế Việt Nam có những ngành
nào là chủ yếu? Những ngành kinh tế
nào mới ra đời? Ai sẽ được hưởng các
nguồn lợi do sự phát triển kinh tế ?
+Trước đây xã hội Việt Nam có những
giai cấp nào ? Đến đầu thế kỉ XX, xuất
hiện thêm những giai cấp nào, tầng lớp
mới nào? Đời sống của công nhân và
nông dân Việt Nam ra sao ?
-Thảo luận các nhiệm vụ học tập .
-SGK/10,11
*Hoạt động 3 ( làm việc cả lớp )
-Giáo viên sửa chữa và giúp học sinh

hoàn thiện phần trình bày.
-Các nhóm báo cáo kết quả thảo
luận .
*Hoạt động 4 ( làm việc cả lớp )
Giáo viên tổng hợp các ý kiến của học
sinh, nhấn mạnh những biến đổi về kinh
tế, xã hội ở nước ta đầu thế kỉ XX .
C – Phần kết thúc -Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
PHAN BỘI CHÂU VÀ PHONG TRÀO ĐÔNG DU
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Phan Bội Châu là nhà yêu nước tiêu biểu ở Việt Nam đầu thế kỉ XX .
- Phong trào Đông Du là một phong trào yêu nước nhằm mục đích chống thực
dân Pháp .
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Ảnh trong SGK phóng to .
- Bản đồ thế giới để xác định vị trí Nhật bản .
- Tư liệu về Phan Bội Châu và phong trào Đông Du ( nếu có )
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
A- Mở bài:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
A-Kiểm tra bài cũ :
B-Bài mới :
*Hoạt động 1 ( làm việc cả lớp )
Giới thiệu bài : Từ khi thực dân Pháp
xâm lược nước ta nhân dân ta từ Nam
chí Bắc đã đứng lên kháng chiến chống
Pháp , nhưng tất cả các phong trào đấu
tranh đều bị thất bại .

-Trả lời các câu hỏi SGK bài học trước
.

-Đến thế kỉ XX xuất hiện hai nhà yêu
nước tiêu biểu là Phan Bội Châu là Phan
Châu Trinh . Hai ông đã đi theo xu
hướng cứu nước mới .
B – Phát triển bài:
Giáo viên giao nhiệm vụ học tập cho
học sinh :
+ Phan Bội Châu tổ chức phong trào
Đông du nhằm mục đích gì ?
+Kể lại những nét chính về phong trào
Đông du .
+Ý nghĩa của phong trào Đông du .
*Hoạt động 2 ( làm việc theo nhóm ) -Thảo luận các ý nêu trên
*Hoạt động 3 ( làm việc cả lớp )
*Hoạt động 4 ( làm việc cả lớp )
-Phong trào Đông du kết thúc như thế
nào?
-Tại sao chính phủ Nhật bản thỏa thuận
vơi Pháp chống lại phong trào Đông du ,
trục xuất Phan Bội Châu và những người
du học ?
-Lo ngại trước sự phát triển của phong
trào Đông du , thực dân Pháp đã cấu
kết với Nhật chống lại phong trào .
Năm 1908 , chính phủ Nhật ra lệnh
trục xuất những người yêu nước Việt
Nam và Phan Bội Châu ra khỏi Nhật

Bản .
*Hoạt động 5 ( làm việc cả lớp )
Giáo viên nhắc lại những nội dung chính
.
Nêu thêm một số vấn đề :
+Hoạt động của Phan Bội Châu có ảnh
hưởng như thế nào tới phong trào cách
mạng nước ta đầu thế kỉ XX ?
+Ở địa phương em có những di tích gì
về Phan Bội Châu hoặc đường phố ,
trường học mang tên Phan Bội Châu
không ?
C – Phần kết thúc -Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
QUYẾT CHÍ RA ĐI TÌM ĐƯỜNG CỨU NƯỚC
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Nguyễn Tất Thành chính là Bác Hồ kính yêu .
- Nguyễn Tất Thành đi ra nước ngoài là do lòng yêu nước thương dân , mong
muốn tìm con đường cứu nước mới .
II-ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
- Ảnh phong cảnh quê hương bác , bến Cảng Nhà Rồng đầu thế kỉ XX , tàu
Đô đốc La-tu-sơ Tờ-rê-vin .
- Bản đồ Hành chính Việt Nam ( để chỉ địa danh thành phố Hồ Chí Minh )
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
A- Mở bài:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
A-Kiểm tra bài cũ :
B-Bài mới
*Hoạt động 1 ( làm việc cả lớp )

Giới thiệu bài :
+Cho học sinh nhắc lại những phong trào chống
thực dân Pháp đã diễn ra .
+Vì sao các phong trào đó thất bại ?
+Vào đầu thế kỉ XX , nước ta chưa có con đường
cứu nước đúng đắn . Bác Hồ kính yêu của chúng ta
đã quyết chí ra đi tìm con đường cứu nước mới cho
dân tội Việt Nam .
Học sinh có nhiệm vụ :
+Tìm hiểu về gia đình , quê hương của Nguyễn Tất
Thành .
+Mục đích ra đi nươc ngoài của Nguyễn Tất Thành
là gì ?
+Quyết tâm của Nguyễn Tất Thành muốn ra nước
ngoài để tìm đường cứu nước được biểu hiện ra
sao ?
*Hoạt động 2 ( làm việc cá nhân hoặc thảo luận
nhóm )
Gợi ý :
+ Nguyễn Tất Thành sinh ngày 19-05-1890 tại xã
Kim Liên , Huyện Nam Đàn , tỉnh Nghệ An . Cha là
Nghuyễn Sinh Sắc ( một nhà nho yêu nước , đỗ phó
-Trả lời các câu hỏi SGK bài học
trước .
bảng , bị ép ra làm quan , sai bị cách chức chuyển
sang nghề thầy thuốc ). Mẹ là Hoàng Thị Loan , một
phụ nữ đảm đang , chăm lo cho chồng con hết mực .
+Yêu nước thương dân , có ý chí đánh đuổi giặc
Pháp .
+ Nguyễn Tất Thành không tán thành con đường

cứu nước của các nhà yêu nước tiền bối .
-Trước tình hình đó , Nguyễn Tất Thành làm gì ?
-Thảo luận
-Đọc đoạn “Nguyễn Tất Thành
khâm phục . . . rủ lòng thương’
*Hoạt động3 ( làm việc theo nhóm )
+ Nguyễn Tất Thành ra nước ngoài để làm gì ?
+Anh lường trước những khó khăn gì khi ở nước
ngoài ?
+Theo Nguyễn Tất Thành làm thế nào để kiếm sống
và đi ra nước ngoài ?
Giáo viên chốt lại .
-Học sinh thảo luận nhiệm vụ
2,3 .
-Quyết định phải đi tìm con
đường cưú nước mới để cứu
nước cứu dân .
-Sẽ có nhiều khó khăn và mạo
hiểm .
-Nhờ đôi bàn tay của mình .
-Học sinh báo cáo kết quả thảo
luận .
*Hoạt động 4 ( làm việc cả lớp )
-Xác định vị trí của thành phố Hồ Chí Minh trên bản
đồ ?
-Kết hợp với ảnh bến cảng Nhà Rồng đầu thế kỉ
XX , giáo viên trình bày sự kiện ngày 05-06-1911 ,
Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước .
-Vì sao bến cảng Nhà Rồng được công nhận là di
tích lịch sử ?

*Hoạt động 5 ( làm việc cả lớp )
Nhắc lại các ý chính :
+Thông qua bài học , em hiểu Bác Hồ là người như
thế nào ?
+Nếu không có việc Bác Hồ ra đi tìm đường cứu
nước , thì nước ta sẽ như thế nào ?
-Suy nghĩ và hành động vì đất
nước , vì nhân dân ,
-Đất nước không được độc lập ,
nhân dân ta vẫn chịu cảnh sống
nô lệ .
C – Phần kết thúc -Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM RA ĐỜI
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc là người chủ trì Hội nghị thành lập Đảng Cộng sản
Việt Nam .
- Đảng ra đời là một sự kiện lịch sử trọng đại , đánh dấu thời kì cách mạng
nước ta có sự lãnh đạo đúng đắn , giành nhiều thắng lợi to lớn .
II-ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
- Ảnh trong SGK .
- Tư liệu lịch sử về bối cảnh ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam , vai trò của
Nguyễn Ái Quốc trong việc chủ trì thành lập Đảng .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
A-Kiểm tra bài cũ :
B-Bài mới :
*Hoạt động 1 ( làm việc cả lớp )
Giới thiệu bài : Sau khi tìm ra con

đường cứu nước theo chủ nghĩa Mác -
Lê-nin , lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc đã tích
cực hoạt động , truyền bá chủ nghĩa
Mác – Lê-nin về nước , thúc đẩy sự phát
triển của phong trào cách mạng Việt
Nam , dẫn đến sự thành lập Đảng .
Nhiệm vụ học tập của học sinh :
+Nguyễn Ái Quốc có vai trò như thế
nào trong việc thành lập Đảng .
+Đảng ta được thành lập trong hoàn
cảnh nào ?
+Ý nghĩa lịch sử của việc thành lập
-Trả lời các câu hỏi SGK bài học trước .

Đảng Cộng sản Việt Nam .
*Hoạt động 2 ( làm việc cả lớp )
Từ những năm 1926 – 1927 trở đi ,
phong trào cách mạng nước ta phát triển
mạnh mẽ . Từ tháng 6 đến tháng 9 năm
1929 , ở Việt Nam lần lượt ra đời ba tổ
chức cộng sản . Các tổ chức đã lãnh đạo
phong trào đấu tranh chống thực dân
Pháp , giúp đỡ lẫn nhau trong một số
cuộc đấu tranh , nhưng lại công kích
tranh giành ảnh lẫn nhau . Tình hình mất
đoàn kết , thiếu thống nhất trong lãnh
đạo không thể kéo dài .
-Tình hình trên đã đặt ra yêu cầu gì ?
-Ai có thể làm được điều đó ?
-Vì sao chỉ có lãng tụ Nguyễn Ái Quốc

mới có thể thống nhất các tổ chức cộng
sản ở Việt Nam ?
-Học sinh tìm hiểu về việc thành lập
Đảng
-Cần phải sớm hợp nhất các tổ chứa
cộng sản , thành lập một Đảng duy
nhất . Việc này đòi hỏi phải có một lãnh
tụ có đủ uy tín và năng lực mới làm
được .
-Lãnh tụ Nguyễn Ai Quốc .
-Nguyễn Ái Quốc là ngườicó hiểu biết
sâu sắc về lí luận và thực tiễn cách mạng
, có uy tín trong phong trào cách mạng
quốc tế ; được những người yêu nước
Việt Nam ngưỡng mộ . . .
*Hoạt động 3 ( làm việc cá nhân )
-Tìm hiểu Hội nghị thành lập Đảng .
-Đọc SGK và trình bày lại theo ý mình ,
chú ý khắc sâu về thời gian và nơi diễn
ra Hội nghị .
*Hoạt động 4 ( làm việc cả lớp )
-Sự thống nhất các tổ chức cộng sản đã
đáp ứng được yêu cầu gì của cách mạng
Việt Nam ?
-Tương lai của cách mạng Việt Nam sẽ
ra sao ?
-Liên hệ thực tế .
-Ý nghĩa của việc thành lập Đảng ?
-Thảo luận .
- Cách mạng Việt Nam có một tổ chức

tiên phong lãng đạo , đưa cuộc đấu tranh
của nhân dân ta đi theo con đường đúng
đắn .
C – Phần kết thúc: -Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
XÔ VIẾT NGHỆ TĨNH
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Xô viết Nghệ – Tĩnh là đỉnh cao của phong trào cách mạng Việt Nam trong
những năm 1930-1931 .
- Nhân dân một số địa phương ở Nghệ – Tĩnh đã đấu tranh giành quyền làm
chủ thôn , xã , xây dựng cuộc sống mới văn minh , tiến bộ .
II-ĐỒ DÙNG DẠY HỌC :
- Hình trong SGK phóng to ( nếu có điều kiện )
- Lược đồ Nghệ An – Hà Tĩnh hoặc bản đồ Việt Nam .
- Phiếu học tập .
- Tư liệu lịch sử liên quan tới thời kì 1930-1931 ở Nghệ – Tĩnh .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
A- Mở bài:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
A-Kiểm tra bài cũ :
B-Bài mới :
*Hoạt động 1 ( làm việc cả lớp )
Giới thiệu bài : Sử dụng bản đồ .
Sau khi ra đời , Đảng Cộng sản Việt
Nam đã lãnh đạo phong trào đấu tranh
cách mạng mạnh mẽ nổ ra trong cả nước
( 1930-1931 ). Nghệ – Tĩnh ( Nghệ An –
Hà Tĩnh ) là nơi phong trào nổi lên
mạnh nhất , mà đỉnh cao là Xô viết

Nghệ – Tĩnh
Nhiệm vụ học tập của học sinh :
-Tinh thần cách mạng của nhân dân
Nghệ – Tĩnh trong những năm 1930 –
1931
( tiêu biểu qua sự kiện 12-09-1930 )
-Những chuyển biến mới ở những nơi
nhân dân Nghệ - Tĩnh giành được chính
quyền cách mạng .
-Ý nghĩa của phong trào Xô viết Nghệ –
-Trả lời các câu hỏi SGK bài học trước .

Tĩnh .
*Hoạt động 2 ( làm việccả lớp )
Giáo viên tường thuật , trình bày lại
cuộc biểu tình ngày 12-09-1930 . Nhấn
mạnh : ngày 12-09 là ngày kỉ niệm Xô
viết Nghệ – Tĩnh .
-Nêu những sự kiện tiếp theo diễn ra
trong năm 1930 .
-Đọc SGK /18
*Hoạt động 3 ( làm việc cá nhân hoặc
theo nhóm )
-Những năm 1930-1931 , trong các thôn
xã ở Nghệ – Tĩnh có chính quyền Xô
viết đã diễn ra điều gì mới ?
Nói thêm : Bọn đế quốc , phong kiến
hoảng sợ , đàn áp phong trào Xô viết
Nghệ – Tĩnh hết sức dã man . Chúng
điều thêm lính về đàn áp , triệt hạ làng

xóm . Hàng nghìn đảng viên cộng sản
và chiến sĩ yêu nước bị tù đày hoặc bị
giết . Đến giữa năm 1931 , phong trào
lắng xuống .
-Đọc SGK , ghi kết quả vào phiếu học
tập .
-Trình bày ý kiến trước lớp .
-Không hề xảy ra trộm cướp . Chính
quyền cách mạng bãi bỏ những tập tục
lạc hậu , mê tín dị đoan , đả phá nạn
rượu chè , cờ bạc .
*Hoạt động 4 ( làm việc cả lớp )
-Phong trào Xô viết Nghệ – Tĩnh có ý
nghĩa gì ?
-Thảo luận .
+Chứng tỏ tinh thần dũng cảm , khả
năng cách mạng của nhân dân lao động .
+Cổ vũ tinh thần yêu nước của nhân dân
ta .
C – Phần kết thúc:
-Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
CÁCH MẠNG MÙA THU
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Sự kiện tiêu biểu của Cách mạng tháng Tám là cuộc khởi nghĩa giành chính
quyền ở Hà Nội .
- Ngày 19-08 trở thành ngày kỉ niệm Cách mạng tháng Tám nước ta .
- Ý nghĩa lịch sử của cách mạng tháng Tám ( sơ giản )
- Liên hệ với các cuộc khởi nghĩa giành chính quyền ở địa phương .

- Phiếu học tập của học sinh .
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Ảnh tư liệu về Cách mạng tháng Tám ở Hà Nội và tư liệu lịch sử về ngày
khởi nghĩa giành chinh quyền ở địa phương .
- Phiếu học tập của học sinh .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
A- Mở bài:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
-Kiểm tra bài cũ :
-Bài mới :
*Hoạt động 1 :
Giới thiệu bài : Cho học sinh nghe
trích đoạn ca khúc “ Người Hà Nội” của
nhạc sĩ Nguyễn Đình Thi “ Hà Nội vùng
đứng lên ! Hà Nội vùng đứng lên ! Sông
Hồng reo ! Hà Nội vùng đứng lên !”
-Các em biết lời ca ấy không ? Lời ca ấy
diễn tả điều gì ?
B – Phát triển bài:
-Nêu được diễn biến tiêu biểu của cuyọc
khởi nghĩa ngày 19-08-1945 ở Hà Nội
-Nêu ý nghĩa của Cách mạng tháng Tám
Năm 1945 .
-Liên hệ vơi các cuộc nổi dậy ở địa
phương .
-Trả lời các câu hỏi SGK bài học trước .

*Hoạt động 2 ( làm việc theo nhóm )
-Việc vùng lên cướp chính quyền ở Hà
Nội đã diễn ra như thế nào ? Kết quả ra

sao ?
-Không khí khởi nghĩa ở Hà Nội được
miêu tả trong SGK .
-Khí thế của đoàn quân khởi nghĩa và
thái độ của lực lượng phản cách mạng .
-Kết quả của cuộc khởi nghĩa giành
-Trình bày ý nghĩa cuộc khởi nghĩa
giành chính quyền ở Hà Nội ?
-Liên hệ thực tế : Em biết gì về cuộc
khởi nghĩa giành chính quyền năm 1945
ở quê hương em ?
Giáo viên sử dụng tư liệu lịch sử địa
phương để liên hệ về thời gian , không
khí khởi nghĩa cướp chính quyền ở địa
phương
chính quyền ờ Hà Nội : ta đã giành được
chính quyền , ta đã giành được thắng lợi
tại Hà Nội .
+Báo cáo kết quả thảo luận .
-Nếu không giành được chính quyền ở
Hà Nội thì khó có thể gặp cơ hội thuận
lợi khác . Cuộc khởi nghĩa của nhân dân
Hà Nội ảnh hưởng lớn đến tinh thần
cách mạng của nhân dân cả nước .
+ Báo cáo kết quả thảo luận .
*Hoạt động 3 ( làm việc cả lớp )
+Khí thế của cách mạng tháng Tám thể
hiện điều gì ?
+Cuộc vùng lên của nhân dân đạt được
kết quả gì ? kết quả đó sẽ mang lại

tương gì cho nước nhà ?
Học sinh thảo luận .
-Lòng yêu nước , tinh thần cách mạng .
-Giành độc lập , đưa nhân dân ta thoát
khỏi ách đô hộ .
C – Phần kết thúc: -Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
BÁC HỒ ĐỌC “TUYÊN NGÔN ĐỘC LẬP”
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Ngày 2-9-1945, tại quảng trường ba Đình ( hà Nội ) , Chủ tịch Hồ Chí Minh
đọc Tuyên ngôn độc lập .
- Đây là sự kiện lịch sử trọng đại , khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng
hòa .
- Ngày 2-9 trở thành ngày Quốc khánh của nước ta .
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Hình trong SGK .
- Ảnh tư liệu khác ( nếu có ) .
- Phiếu học tập của học sinh .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
A-Kiểm tra bài cũ :
B-Bài mới :
*Hoạt động 1 :
Giới thiệu bài : Giáo viên có thể dùng
ảnh tư liệu để dẫn dắt đến sự kiện lịch
sử trọng đại của dân tộc .
Nhiệm vụ học tập của học sinh :
+Tường thuật lại diễn biến buổi lễ tuyên
bố độc lập .

+Trình bày những nội dung của Tuyên
ngôn độc lập được trích trong SGK .
+Nêu ý nghĩa lịch sử của ngày 2-9-1945
.
-Trả lời các câu hỏi SGK bài học trước .

*Hoạt động 2 ( làm việc theo nhóm
hoặc cá nhân )
1-Diễn bíên của buổi lễ .
-Thuật lại đọan đầu của buổi lễ Tuyên
bố độc lập ?
-Đọc đọan Ngày 2-9-1945 . . . bắt đầu
đọc bản Tuyên ngôn đôc lập” trong
SGK .
-SGK/21
-Tìm hiểu 2 nội dung chính của đoạn
trích Tuyên ngôn độc lập trong SGK ?
Kết luận :
-Khẳng định quyền độc lập , tự do ,
thiêng liêng của dân tộc Việt Nam .
-Dân tộc Việt Nam quyết tâm giữ vững
quyền tự do , độc lập ấy .
-SGK/22
-Đọc và ghi kết quả vào phiếu học tập .
-Báo cáo kết quả thảo luận .
*Hoạt động 3 ( làm việc cả lớp )
-Ý nghĩa lịch sử sự kiện ngày 2-9 ?
-Sự kiện ngày 2-9-1945 có tác động như
thế nào tới lịch sử nước ta ?
-Nêu cảm nghĩ của mình về hình ảnh

Bác Hồ trong lễ tuyên bố độc lập ?
-Khai sinh nước Việt Nam Dân chủ
Cộng hòa .
-Khẳng định quyền được lập dân tộc ,
khai sinh chế độ mới .
C – Phần kết thúc: -Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
ÔN TẬP: HƠN 80 NĂM CHỐNG THỰC DÂN PHÁP XÂM LƯỢC
VÀ ĐÔ HỘ(1858 – 1945)
I-MỤC TIÊU :
- Học xong bài này , học sinh nhớ lại những mốc thời gian , sự kiện lịch sử
tiêu biểu nhất từ năm 1858-1945 và ý nghĩa của những sự kiện lịch sử đó .
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Bản đồ Hành chính Việt Nam .
- Bảng thống kê các niên đại và sự kiện đã học ( từ bài 1 đến bài 10 )
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
1-Phương pháp chủ yếu của bài này là đàm thoại . Giáo viên gợi ý dẫn dắt
học sinh ôn lại những sự kiện , niên đại , tên đất , tên người chủ yếu . . . được đề
cập đến trong cuộc vận động giải phóng dân tộc hơn 80 năm .
2-Để khích lệ tinh thần hăng hái học tập của học sinh , giáo viên có thể chia
lớp thành 2 nhóm , lần lượt nhóm này nêu câu hỏi , nhóm kia trả lời theo hai nội
dung chính
- Thời gian diễn ra sự kiện
- Diễn biến chính .
Chú ý hướng học sinh vào những sự kiện lịch sử sau :
- Năm 1858 : thực dân Pháp bắt đầu xâm lược nước ta .
- Nửa cuối thế kỷ XIX : phong trào chống Pháp của Trương Định và phong
trào Cần Vương .
- Đầu thế kỷ XX : phong trào Đông Du của Phan Bội Châu .
- Ngày 3-2-1930 : Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời .

- Ngày 19-8-1945 : khởi nghĩa giành chính quyền ở Hà Nội .
- Ngày 2-9-1945 : Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc Tuyên ngôn độc lập . Nước Việt
Nam Dân chủ Cộng hòa thành lập .
3-Tập trung vào 2 sự kiện : Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời và Cách mạng tháng
Tám .
-Giáo viên nêu câu hỏi cho học sinh thảo luận về ý nghĩa lịch sử của hai sự kiện
nói trên
-Học sinh thảo luận trình bày ý kiến của mình .
VƯỢT QUA TÌNH THẾ HIỂM NGHÈO
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Tình thế “ nghìn cân treo sợi tóc” ở nước ta sau Cách mạng tháng Tám
1945 .
- Nhân dân ta dưới sự lãnh đạo của Đảng và Bác Hồ đã vượt qua tình thế “
nghìn cân treo sợi tóc” đó như thế nào .
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Hình trong SGK phóng to ( nếu có thể )
- Thư của Bác Hồ gởi nhân dân ta kêu gọi chống nạn đói , nạn thất học .
- Phiếu học tập của học sinh .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
A- Mở bài:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
-Kiểm tra bài cũ :
-Bài mới :
*Hoạt động 1
Giới thiệu bài : Giáo viên có thể dùng
ảnh tư liệu để dẫn dắt đến sự kiện lịch
sử trọng đại của dân tộc .
B – Phát triển bài:
+Tường thuật lại diễn biến buổi lễ tuyên

bố độc lập .
+Trình bày những nội dung của Tuyên
ngôn độc lập được trích trong SGK .
+Nêu ý nghĩa lịch sử của ngày 2-9-1945
.
-Trả lời các câu hỏi SGK bài học trước .

*Hoạt động 2 ( làm việc theo nhóm
hoặc cá nhân )
-Thuật lại đọan đầu của buổi lễ Tuyên
bố độc lập ?
-Tìm hiểu 2 nội dung chính của đoạn
trích Tuyên ngôn độc lập trong SGK ?
-Đọc trong SGK .
-Hà Nội tưng bừng màu đỏ , một vùng
trời bát ngát cờ và hoa . Các nhà máy ,
hiệu buôn đều nghỉ việc , chợ không họp
. đồng bào Hà Nội , già , trẻ , trai , gái
đều xung đường . Những dòng người từ
các ngả tập trung về Ba Đình .
Kết luận :
-Khẳng định quyền độc lập , tự do ,
thiêng liêng của dân tộc Việt Nam .
-Dân tộc Việt Nam quyết tâm giữ vững
quyền tự do , độc lập ấy .
-Đọc và ghi kết quả vào phiếu học tập .
-Báo cáo kết quả thảo luận .
*Hoạt động 3 ( làm việc cả lớp )
-Ý nghĩa lịch sử sự kiện ngày 2-9 ?
-Sự kiện ngày 2-9-1945 có tác động như

thế nào tới lịch sử nước ta ?
-Nêu cảm nghĩ của mình về hình ảnh
Bác Hồ trong lễ tuyên bố độc lập ?
-Bác Hồ đọc bản Tuyên ngôn độc lập ,
khai sinh nước Việt Nam Dân chủ Cộng
hòa .
-Khẳng định quyền độc lập dân tộc ,
khai sinh chế độ mới .
C – Phần kết thúc: -Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
THÀ HY SINH TẤT CẢ CHỨ NHẤT ĐỊNH KHÔNG CHỊU MẤT NƯỚC
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Ngày 12-9-1946 , nhân dân ta tiến hành cuộc kháng chiến toàn quốc .
- Tính thần chống Pháp của nhân dân Hà Nội và một số địa phương trong
những ngày đầu toàn quốc kháng chiến .
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Ảnh tư liệu về những ngày đầu toàn quốc kháng chiến ở Hà Nội , Húê , Đà
Nẵng
- Băng ghi âm lời Chủ tịch Hồ Chí Minh kêu gọi toàn quốc kháng chiến .
- Tư liệu về những ngày đầu kháng chiến bùng nổ tại địa phương .
- Phiếu học tập của học sinh .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
A- Mở bài:
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
A-Kiểm tra bài cũ :
B-Bài mới :
*Hoạt động 1 ( làm việc cả lớp )
Giới thiệu bài : Có thể sử dụng đoạn
băng ghi âm lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ

Chí Minh để dẫn dắt học sinh vào bài
học . ( hoặc sử dụng tranh ảnh , tư liệu
về cuộc chiến đầu của cảm tử quân ở
Thủ đô Hà Nội )
B – Phát triển bài:
Nhiệm vụ học tập của học sinh :
+Tại sao phải tiến hành kháng chiến
toàn quốc?
+Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến
của Chủ tịch Hồ Chí Minh thể hiện điều
gì ?
+Thuật lại cuộc chiến đấu của quân và
dân Thủ đô Hà Nội ?
+Ở các địa phương , nhân dân ta đã
kháng chiến với tinh thần như thế nào ?
+Nêu suy nghĩ của em khi học bài này ?
-Trả lời các câu hỏi SGK bài học trước .

*Hoạt động 2 ( làm việc cả lớp )
Đưa bảng thống kê các sự kiện :
+Ngày 23-11-1946 , quân Pháp đánh
chiếm Hải Phòng .
+Ngày 17-12-1946 , quân Pháp bắn phá
vào một số khu phố ở Hà Nội .
+Ngày 18-12-1946 , quân Pháp gởi tối
hậu thư cho chính phủ ta .
-Tại sao ta phải tiến hành kháng chiến
toàn quốc ?
-Ngày 18-12-1946 , Pháp gởi tối hậu thư
dọa , buộc chính phủ ta phải giải tán lực

lượng tự vệ , nếu không chúng sẽ nổ
-Quan sát bảng thống kê và nhận xét
thái độ của thực dân Pháp ?
Kết luận : Để bảo vệ nền độc lập dân
tộc , nhân dân ta không còn con đường
nào khác là buộc phải cầm súng đứng
lên .
súng tấn công ; bắt đầu từ ngày 20-12-
1946 , quân đội Pháp sẽ đảm nhiệm việc
trị an ở thành phố Hà Nội .
-Quân dân ta đã nhiều lần nhân nhượng
nhưng không ngăn được âm mưu xâm
lược của chúng
*Hoạt động 3 ( làm việc theo nhóm )
-Tinh thần quyết tử cho Tổ quốc quyết
sinh của quân và dân Thủ đô Hà Nội thể
hiện như thế nào ?
-Noi gương quân và dân Thủ đô , đồng
bào cả nước đã thể hiện tinh thần kháng
chiến ra sao ?
-Suy nghĩ của em về những ngày đầu
toàn quc kháng chiến ? Vì sao quân dân
ta lại có tinh thần quyết tâmnhư vậy ?
Giáo viên sửa chữa và giúp học sinh
hoàn thiện phần trình bày .
-Những chiến sĩ vệ quốc quân và và tự
vệ của Thủ đô đã giành giật với địch
từng góc phố . Ròng rã 60 ngày đêm , ta
đánh hơn 200 trận giam chân địch để
bảo vệ cho đồng bào và Chính phủ rời

về căn cứ kháng chiến .
-Hàng vạn người dân các huyện lân cận
cũng tham gia kháng chiến , lập vành
đai bao vây thành phố , giam chân địch
trong thời gian dài .
-Báo cáo kết quả thảo luận .
*Hoạt động 4 ( làm việc cả lớp )
Sử dụng một số hình ảnh tư liệu và
trích dẫn tư liệu tham khảo để học sinh
nhận xét về tinh thần cảm tử của quân
và dân Hà Nôị
Lưu ý : sử dụng ảnh tư liệu trong SGK
-Sưu tầm tư liệu về những ngày toàn
quốc kháng chiến ở quê em .
C – Phần kết thúc: -Hỏi đáp lại các câu hỏi ở SGK .
-Chuẩn bị bài sau .
THU ĐÔNG 1947 VIỆT BẮC MỒ CHÔN GIẶC PHÁP
I-MỤC TIÊU :
Học xong bài này , học sinh biết :
- Diễn biến chính của chiến dịch Việt Bắc thu – đông năm 1947 .
- Ý nghĩa của chiến thắng Việt Bắc đối với cuộc kháng chiến của dân tộc ta .
II-ĐỒ DÙNG DẠY- HỌC :
- Bản đồ hành chính Việt Nam ( để chỉ các địa danh ở Việt Bắc )
- Lược đồ chiến dịch Việt Bắc thu – đông 1947 .
- Tư liệu về chiến dịch Việt Bắc thu – đông 1947 .
- Phiếu học tập của học sinh .
III-CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
Hoạt động của thầy Hoạt động của trò
A-Kiểm tra bài cũ :
B-Bài mới :

*Hoạt động 1 ( làm việc cả lớp )
Giới thiệu bài : Có thể sử dụng bản đồ
để chỉ một số địa danh thuộc Căn cứ địa
Việt Bắc ( Tuyên Quang , Bắc Kạn ,
Cao Bằng . . . ) và nhấn mạnh đây là thủ
đô kháng chiến của ta , tập trung cơ
quan đầu não kháng chiến và bộ đội
chủ lực . Vì vậy , thực dân Pháp âm
mưu tập trung lực lượng lớn với nhiều
vũ khí hiện đại tấn công lên Việt Bắc
nhằm tiêu diệt cơ quan đầu não của ta
để nhanh chóng kết thúc chiến tranh .
Nhiệm vụ bài học :
+Vì sao địch mở cuộc tấn công lên Việt
Bắc ?
+Nêu diễn biến sơ lược của chiến dịch
Việt Bắc thu – đông 1947 ?
+Nêu ý nghĩa của chiến dịch Việt Bắc
thu – đông 1947 .
-Trả lời các câu hỏi SGK bài học trước .

*Hoạt động 2 ( làm việc theo nhóm )
Hướng dẫn tìm hiểu tại sao địch mở
cuộc tấn công quy mô lên Việt Bắc ?
-Tinh thần cảm tử của quân dân Thủ đô -Làm thất bại âm mưu đánh nhanh thắng