Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Phân tích Tài chính: Bài 25
Nguyễn Xuân Thành 1
Bài 25:
Hợp đồng quyền chọn
Phân tích Tài chính
Học Kỳ Xuân, 2012
Hợp đồng quyền chọn
Trong hợp đồng quyền chọn, người mua quyền có
quyền (nhưng không có nghĩa vụ) mua (hay bán):
Một số lượng xác định các đơn vị tài sản cơ sở (có thể là hàng
hóa, cổ phiếu, chỉ số cổ phiếu, trái phiếu, ngoại tệ, hợp đồng
tương lai)
Tại hay trước một thời điểm xác định trong tương lai
Ở mức giá xác định ngay tại thời điểm thỏa thuận hợp đồng.
Quyền và nghĩa vụ trong hợp đồng
Người mua quyền có quyền: Người mua quyền có thể thực
hiện hoặc không thực hiện quyền mua (hay bán) tài sản cơ
sở.
Người bán quyền có nghĩa vụ: Nếu người mua thực hiện
quyền mua (hay bán), thì người bán quyền buộc phải bán
(hay mua) tài sản cơ sở.
Quyền chọn là có giá trị đối với người nắm giữ. Do vậy, để có
được quyền chọn, người mua phải trả cho người bán một
khoản phí hay còn gọi là giá của quyền chọn.
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Phân tích Tài chính: Bài 25
Nguyễn Xuân Thành 2
Thuật ngữ và ký hiệu trong hợp đồng quyền chọn
Thời điểm ký hợp đồng quyền chọn: 0
Thời điểm đáo hạn:
T
Thời điểm hiện tại:
t
Thời gian từ hiện tại đến khi đáo hạn hợp đồng được
gọi là kỳ hạn còn lại của quyền chọn:
T
-
t
Mức giá xác định áp dụng trong ngày đáo hạn gọi là giá
thực hiện (exercise price hay strike price):
X
Giá tài sản cơ sở:
S
Giá quyền chọn mua:
c
Giá quyền chọn bán:
p
Các loại quyền chọn
Quyền chọn mua trao cho người mua (người nắm giữ) quyền
chọn được quyền (nhưng không phải nghĩa vụ)
mua
một tài sản
cơ sở vào một thời điểm hay trước một thời điểm trong tương lai
ở một mức giá xác định.
Quyền chọn bán trao cho người mua (người nắm giữ) quyền
chọn được quyền (nhưng không phải nghĩa vụ)
bán
một tài sản
cơ sở vào một thời điểm hay trước một thời điểm trong tương lai
ở một mức giá xác định.
Đối với quyền chọn mua, ta có người mua quyền chọn mua và
người bán quyền chọn mua. Đối với quyền chọn bán, ta cũng có
người mua quyền chọn bán và người bán quyền chọn bán.
Quyền chọn mua hay chọn bán kiểu châu Âu chỉ có thể được
thực hiện vào ngày đáo hạn chứ không được thực hiện trước
ngày đó.
Quyền chọn mua hay chọn bán kiểu Mỹ có thể được thực hiện
vào mọi lúc cho đến hết ngày đáo hạn.
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Phân tích Tài chính: Bài 25
Nguyễn Xuân Thành 3
Mua quyền chọn mua
Xét trạng thái lời/lỗ khi mua một quyền chọn mua kiểu châu Âu. Giá quyền
chọn, c = $5, giá thực hiện, X = $100, thời hạn hợp đồng, T = 2 tháng
30
20
10
0
-5
70 80 90 100
110 120 130
Lời/lỗ ($)
Giá cổ phiếu ($)
Giá cổ phiếu ngày đáo hạn
S
T
< 100 S
T
= 100 S
T
> 100
Giá trị nhận được 0 0 S
T
– 100
Lời /lỗ – c – c S
T
– 100 – c
Bán quyền chọn mua
Xét trạng thái lời/lỗ khi bán một quyền chọn mua kiểu châu Âu. Giá quyền
chọn, c = $5, giá thực hiện, X = $100, thời hạn hợp đồng, T = 2 tháng
-30
-20
-10
0
5
70 80 90 100
110 120 130
Lời/lỗ ($)
Giá cổ phiếu ($)
Giá cổ phiếu ngày đáo hạn
S
T
< 100 S
T
= 100 S
T
> 100
Giá trị nhận được 0 0 100 – S
T
Lời /lỗ + c + c 100 – S
T
+ c
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Phân tích Tài chính: Bài 25
Nguyễn Xuân Thành 4
Mua quyền chọn bán
Xét trạng thái lời/lỗ khi mua một quyền chọn bán kiểu châu Âu. Giá quyền
chọn p = $7, giá thực hiện X = $70, thời hạn hợp đồng T = 2 tháng
30
20
10
0
-7
70 60 50 40 80 90 100
Lời/Lỗ ($)
Giá cổ phiếu ($)
Giá cổ phiếu ngày đáo hạn
S
T
< 70 S
T
= 70 S
T
> 70
Giá trị nhận được 70 – S
T
0 0
Lời /lỗ 70 – S
T
– p
– p – p
Bán quyền chọn bán
Xét trạng thái lời/lỗ khi bán một quyền chọn bán kiểu châu Âu. Giá quyền
chọn p = $7, giá thực hiện X = $70, thời hạn hợp đồng T = 2 tháng
-30
-20
-10
7
0
70
60 50 40
80 90 100
Lời lỗ ($)
Giá cổ phiếu($)
Giá cổ phiếu ngày đáo hạn
S
T
< 70 S
T
= 70 S
T
> 70
Giá trị nhận được S
T
– 70 0 0
Lời /lỗ S
T
– 70 + p
+ p + p
Chương trình Giảng dạy Kinh tế Fulbright Phân tích Tài chính: Bài 25
Nguyễn Xuân Thành 5
X
S
T
Mua quyeàn choïn mua
V
T
= max[(S
T
– X);0]
X
S
T
Baùn quyeàn choïn mua
V
T
= min[(X - S
T
);0]
X
S
T
Mua quyeàn choïn baùn
V
T
= max[(X - S
T
);0]
X
S
T
Baùn quyeàn choïn baùn
V
T
= min[(S
T
- X);0]
Giá trị nhận được của quyền chọn vào lúc đáo hạn
X
S
T
C(1+r)
T
Mua quyeàn choïn mua
X
S
T
Baùn quyeàn choïn mua
X
S
T
Baùn quyeàn choïn baùn
X
S
T
Mua quyeàn choïn baùn
Lợi nhuận của quyền chọn vào lúc đáo hạn